ΜΑΝΔΡΑΓΟΡΑΣ

[εβρ., ντουδα’ίμ, πληθυντικός].

Πολυετής πόα της οικογένειας Σολανίδες, με μεγάλα, ωοειδή ή επιμήκη βαθυπράσινα φύλλα. Τα φύλλα του μανδραγόρα (μανδραγόρας ο φαρμακευτικός [Mandragora officinarum]) φαίνεται ότι φυτρώνουν απευθείας από την κύρια ρίζα, σχηματίζουν κύκλο και απλώνονται κοντά στο έδαφος. Από το κέντρο αυτού του κύκλου φύονται οι ανθικοί βλαστοί, καθένας από τους οποίους φέρει μόνο ένα λευκό, γαλαζωπό ή μοβ λουλούδι. Ο κιτρινοκόκκινος καρπός, που έχει περίπου το μέγεθος του δαμάσκηνου, ωριμάζει κατά την εποχή του θερισμού του σιταριού στην Παλαιστίνη. (Γε 30:14) Η μυρωδιά του λέγεται ότι είναι γλυκιά και δροσερή όπως του μήλου. (Βλέπε Ασμ 7:13.) Η σαρκώδης, συχνά διχαλωτή, κύρια ρίζα του μανδραγόρα μοιάζει κάπως με τα κάτω άκρα του ανθρώπου. Το γεγονός αυτό έχει σταθεί αφορμή για πολλές δεισιδαιμονίες, καθώς και για την απόδοση μαγικών δυνάμεων στο συγκεκριμένο φυτό.—ΕΙΚΟΝΑ, Τόμ. 1, σ. 544.

Στην αρχαιότητα, ο καρπός του μανδραγόρα χρησιμοποιούνταν στην ιατρική ως ναρκωτικό και αντισπασμωδικό. Επίσης θεωρούνταν—και σε ορισμένα μέρη της Μέσης Ανατολής εξακολουθεί να θεωρείται—ότι έχει αφροδισιακές ιδιότητες και ότι αυξάνει τη γονιμότητα στους ανθρώπους ή ότι βοηθάει στη σύλληψη. Η αφήγηση της Γένεσης αναφέρει ότι η Ραχήλ συμφώνησε να παραχωρήσει στην αδελφή της τη Λεία την ευκαιρία να λάβει τη γαμήλια οφειλή από το σύζυγό της τον Ιακώβ με αντάλλαγμα μερικούς μανδραγόρες. (Γε 30:14, 15) Αν και η Αγία Γραφή δεν αποκαλύπτει το κίνητρό της, πιθανώς η Ραχήλ πίστευε ότι οι μανδραγόρες θα τη βοηθούσαν να συλλάβει και έτσι να τερματιστεί το όνειδος της στειρότητάς της. Εντούτοις, έμεινε έγκυος μόνο αφού είχαν περάσει κάποια χρόνια από αυτό το περιστατικό.—Γε 30:22-24.