Ασβεστοκάμινοι. Στην αρχαία Παλαιστίνη χρησιμοποιούνταν ασβεστοκάμινοι λόγω του άφθονου ασβεστόλιθου. Πιο πρόσφατα χτίζονταν εκεί τέτοια καμίνια σε λοφοπλαγιές, έτσι ώστε ο λόφος να σχηματίζει εν μέρει τον πίσω τοίχο. Τα καμίνια κατασκευάζονταν με ακατέργαστες πέτρες χωρίς κονίαμα—τα ενδιάμεσα κενά καλύπτονται με πηλό—ενώ στην κορυφή υπάρχει μεγάλος, ανοιχτός αγωγός. Αφού γέμιζαν κατάλληλα το εσωτερικό με θρυμματισμένο ασβεστόλιθο, άναβαν δυνατή φωτιά από χαμόκλαδα στην εστία που βρισκόταν στη βάση του καμινιού. Το δυνατό ρεύμα που εισχωρούσε μέσω ενός αγωγού στον πυθμένα του καμινιού ανέβαζε τις φλόγες μέσα από τον ασβεστόλιθο, θερμαίνοντάς τον ώσπου να μετατραπεί σε ασβέστη. Η διεργασία διαρκούσε συνήθως αρκετές ημέρες.—Βλέπε ΑΣΒΕΣΤΗΣ.

Η πρώτη άμεση Βιβλική αναφορά σε καμίνι βρίσκεται στο εδάφιο Γένεση 19:28. Εκεί ο μαύρος και πυκνός καπνός ενός καμινιού χρησιμοποιείται για να περιγράψει τι αντίκρισε ο Αβραάμ όταν κοίταξε κάτω, προς τις φλεγόμενες πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων και προς όλη την Περιφέρεια, οπότε και «είδε να ανεβαίνει από τη γη πυκνός καπνός σαν τον πυκνό καπνό ενός καμινιού!»

Όταν οι Ισραηλίτες συγκεντρώθηκαν στους πρόποδες του Όρους Σινά «για να συναντήσουν τον αληθινό Θεό», ένα στοιχείο του φοβερού θεάματος που είδαν ήταν ότι το Όρος Σινά έβγαζε καπνούς από παντού, «εξαιτίας του ότι ο Ιεχωβά κατέβηκε πάνω του μέσα σε φωτιά· και ο καπνός του ανέβαινε σαν καπνός καμινιού και όλο το βουνό έτρεμε πάρα πολύ».—Εξ 19:17, 18.

Η απόδοση του εδαφίου 2 Σαμουήλ 12:31 στη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και στη Μετάφραση του Βάμβα δίνει την εντύπωση ότι ο Δαβίδ έβαλε τους Αμμωνίτες αιχμαλώτους να «περάσουν μέσα από το καμίνι των πλίθων», ενώ η σημασία του εβραϊκού κειμένου, με τη διόρθωση ενός γράμματος, φαίνεται να είναι ότι «τους ανάγκασε να υπηρετούν στην κατασκευή πλίθων».—AT· RS· ΜΝΚ· ΜΠΚ.

Μεταφορική Χρήση. Μεταφορικά, η Αίγυπτος, η οποία υπέβαλε τον Ισραήλ σε σκληρό ζυγό δουλείας, παραβάλλεται με σιδηρουργικό καμίνι. (Δευ 4:20) Επίσης, η έκχυση του θυμού του Θεού πάνω στον οίκο του Ισραήλ παρομοιάζεται με τη ρευστοποίηση του μετάλλου στο καμίνι. (Ιεζ 22:18-22) Όσον αφορά άλλες χρήσεις της λέξης για παραβολικούς ή μεταφορικούς σκοπούς, βλέπε τα εδάφια Παροιμίες 17:3· 27:21· Ψαλμός 12:6 («μεταλλουργικό καμίνι»).—Βλέπε ΦΟΥΡΝΟΣ· ΧΩΝΕΥΤΗΣ.

[εβρ., γκαζάμ].

Η προνύμφη των ημερόβιων και των νυκτόβιων πεταλούδων. Η εβραϊκή λέξη γκαζάμ θεωρείται ότι προέρχεται από μια ρίζα που σημαίνει «κόβω». Όταν οι κάμπιες είναι πολυάριθμες, κατά κυριολεξία κατακόβουν ή αφανίζουν, σαν τις ακρίδες, τα φύλλα των φυτών κομμάτι κομμάτι, φύλλο φύλλο, μέχρι να απογυμνωθεί σχεδόν το φυτό από το φύλλωμά του. (Ιωλ 1:4· 2:25· Αμ 4:9) Μολονότι η παραδοσιακή άποψη είναι ότι με τον εβραϊκό όρο γκαζάμ εννοείται η «ακρίδα», οι μεταφραστές της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα χρησιμοποίησαν τη λέξη κάμπη. Επίσης, οι Κέλερ και Μπαουμγκάρτνερ υποστηρίζουν τη μετάφραση της λέξης γκαζάμ ως «κάμπια». (Λεξικό των Βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης [Lexicon in Veteris Testamenti Libros], Λέιντεν, 1958, σ. 178) Η εν λόγω λέξη αποδίδεται με αυτόν τον τρόπο στα εδάφια Ιωήλ 1:4· 2:25 από τη μετάφραση του Ισαάκ Λίσερ και τη Μετάφραση Νέου Κόσμου (βλέπε επίσης ΒΑΜ, ΛΧ), ενώ στην Αμερικανική Μετάφραση αποδίδεται «αυτό που κατακόβει».

Οι κάμπιες τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με φυτά. Είναι αδηφάγες, μάλιστα δε μερικές καταναλώνουν φύλλα διπλάσια του βάρους τους μέσα σε μία ημέρα. Συνεπώς, όταν είναι πολυάριθμες, προκαλούν σοβαρή ζημιά στη βλάστηση.

(Καμών).

Ο τόπος ταφής του Κριτή Ιαείρ. (Κρ 10:5) Ο Ιώσηπος περιγράφει την Καμών ως “πόλη της Γαλαδηνής [Γαλαάδ]”. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, Ε΄, 254 [vii, 6]) Αυτό το στοιχείο φαίνεται να εναρμονίζεται με το γεγονός ότι η Γραφή μνημονεύει τον Ιαείρ ως “Γαλααδίτη”. (Κρ 10:3) Για τη θέση της αρχαίας Καμών υποδεικνύονται συνήθως δύο τοποθεσίες Α του Ιορδάνη. Η μία είναι το Καμ, περίπου 18 χλμ. ΝΑ της Θάλασσας της Γαλιλαίας. Ωστόσο, τα ερείπια που υπάρχουν εκεί δεν μαρτυρούν εγκατάσταση πριν από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Μια άλλη εκδοχή είναι η θέση των λιγότερο εντυπωσιακών ερειπίων στο Κουμέιμ, περίπου 3 χλμ. νοτιότερα, των οποίων η αρχαιότητα δεν έχει προσδιοριστεί.

(Κανά) [πιθανότατα από το εβρ. κανέχ, «καλάμι»· επομένως, Τόπος Καλαμιών].

Η ιδιαίτερη πατρίδα του Ναθαναήλ. (Ιωα 21:2) Προφανώς δεν είχαν περάσει παρά τρεις ημέρες από τότε που ο Ναθαναήλ γνωρίστηκε με τον Ιησού και έγινε μαθητής του, όταν ο Ιησούς παρευρέθηκε σε ένα γαμήλιο συμπόσιο στην Κανά, όπου παρόντες ήταν επίσης η μητέρα του και οι αδελφοί του. Εκεί ο Ιησούς εκτέλεσε το πρώτο θαυματουργικό σημείο του, μετατρέποντας το νερό σε εκλεκτό κρασί. Από εκεί τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του και οι μαθητές του «κατέβηκαν στην Καπερναούμ». (Ιωα 1:43-49· 2:1-12) Αργότερα, ενώ ο Ιησούς βρισκόταν και πάλι στην Κανά, τον πλησίασε ένας υπηρέτης του βασιλιά, παρακαλώντας τον να «κατεβεί» στην Καπερναούμ για να γιατρέψει τον ετοιμοθάνατο γιο του. Χωρίς να κάνει αυτό το ταξίδι, ο Ιησούς πραγματοποίησε τη θεραπεία.—Ιωα 4:46-54.