του έχουν καταπράσινα ωοειδή φύλλα. Το φυτό ανθίζει τον Μάιο, και τα άνθη του είναι μεγάλα και λευκά, με μοβ στήμονες που εξέχουν από το κέντρο.—ΕΙΚΟΝΑ, Τόμ. 1, σ. 543.

Περισσότερο από τους καρπούς του φυτού, χρησιμοποιούνται τα μικρά μπουμπούκια του. Αυτά γίνονται τουρσί και τρώγονται ως καρύκευμα που ανοίγει την όρεξη, ιδιότητα για την οποία είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Έτσι λοιπόν, ο συγγραφέας του βιβλίου Εκκλησιαστής λέει προφανώς ότι, όταν η γεύση ενός ηλικιωμένου ανθρώπου αμβλυνθεί και η όρεξή του ελαττωθεί, ακόμη και η κάππαρη δεν μπορεί να διεγείρει την επιθυμία του για τροφή.

Βλέπε ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ.

Μαύρη, εύθρυπτη και πορώδης μορφή άνθρακα, η οποία αποτελεί συνήθως υπόλειμμα της ατελούς καύσης ξύλων και ονομάζεται επίσης ξυλάνθρακας. Στην αρχαιότητα έφτιαχναν αυτό το κάρβουνο καλύπτοντας έναν σωρό ξύλων με χώμα και καίγοντάς τον αργά αργά επί αρκετές ημέρες, καθώς διοχέτευαν μόνο όσον αέρα επαρκούσε για την καύση των πτητικών ουσιών. Αυτή η μέθοδος απέδιδε μια σχετικά καθαρή μορφή άνθρακα. Επρόκειτο για χρονοβόρα διαδικασία η οποία απαιτούσε προσεκτική επίβλεψη, αλλά το κάρβουνο ήταν ένα από τα προτιμώμενα καύσιμα όταν κάποιος ήθελε έντονη και συνεχή θερμότητα χωρίς καπνό. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι στον αρχαίο Ισραήλ χρησιμοποιούσαν φυσικό γαιάνθρακα.

Για να ζεσταίνονται όταν έκανε κρύο έκαιγαν κάρβουνα είτε σε ανοιχτή φωτιά είτε στο μαγκάλι. (Ησ 47:14· Ιερ 36:22· Ιωα 18:18) Η ομοιόμορφη θερμότητα που ανέδιδε η ανθρακιά και η απουσία φλόγας και καπνού καθιστούσαν επίσης τα κάρβουνα ιδιαίτερα κατάλληλα για το μαγείρεμα. (Ιωα 21:9) Το κάρβουνο ήταν απαραίτητο για την τήξη και τον καθαρισμό των μετάλλων, γιατί χωρίς αυτό ήταν ουσιαστικά αδύνατον να δημιουργήσει και να διατηρήσει κανείς τις υψηλές θερμοκρασίες που απαιτούνταν για να αναχθούν τα μεταλλεύματα σε καθαρά μέταλλα. (Ησ 44:12· 54:16· βλέπε ΧΩΝΕΥΤΗΣ.) Όπως γίνεται περίπου και σήμερα κατά την τροφοδοσία μιας υψικαμίνου για την παραγωγή σιδήρου, έτσι και τότε το μετάλλευμα τοποθετούνταν ανάμεσα σε στρώματα κάρβουνου. Από αυτή τη συνήθεια προήλθε προφανώς η παροιμία: Η καλοσύνη προς τον εχθρό είναι σαν πυρωμένα κάρβουνα πάνω στο κεφάλι του, διότι μαλακώνει το θυμό του και φέρνει στην επιφάνεια το καλό που έχει μέσα του. (Παρ 25:22· Ρω 12:20) Η «σοφή γυναίκα» της Θεκωέ χρησιμοποίησε τα πυρωμένα κάρβουνα που σιγόκαιγαν ως σύμβολο των εν ζωή απογόνων.—2Σα 14:1-7.

Οι εβραϊκές λέξεις γκαχέλεθ και πεχάμ αποδίδονται «κάρβουνο», «πυρωμένα κάρβουνα», «αναμμένα κάρβουνα» ή «ανθρακιά». Για το θυσιαστήριο της σκηνής της μαρτυρίας χρησιμοποιούνταν ως καύσιμο τα ξύλα (Λευ 1:7, 8· 3:5), ενώ την Ημέρα της Εξιλέωσης «αναμμένα κάρβουνα φωτιάς από το θυσιαστήριο» έκαναν το θυμίαμα να απλώνεται πάνω από την κιβωτό της διαθήκης σαν σύννεφο. (Λευ 16:12, 13) Ο Ησαΐας περιέγραψε τον ειδωλολάτρη ο οποίος φτιάχνει θεό χρησιμοποιώντας μέρος του ίδιου δέντρου από το οποίο ανάβει φωτιά για να ψήσει πάνω στα κάρβουνα το ψωμί του.—Ησ 44:14, 15, 19.

Σε πολλές Γραφικές περικοπές η λέξη «κάρβουνα» χρησιμοποιείται με κάπως μεταφορική ή αλληγορική σημασία, υποδηλώνοντας κάθε είδους πυρωμένη, καυτή, φλεγόμενη ουσία. (2Σα 22:9· Ιωβ 41:21· Ψλ 18:8, 12, 13· 140:10· Ησ 6:6· Ιεζ 1:13· 10:2· 24:11) Τα καυτά «αναμμένα κάρβουνα από σπάρτα» χρησιμοποιήθηκαν για να συμβολίσουν την ανταπόδοση εναντίον κάποιου που έχει «δόλια γλώσσα».—Ψλ 120:2-4.

Το σημαντικό όργανο του σώματος του οποίου η κύρια λειτουργία είναι να αντλεί το αίμα για να τρέφονται τα κύτταρα του σώματος.—Λευ 17:14.

Οι Γραφές προσδίδουν σπουδαιότητα στην καρδιά, αναφέροντάς την περίπου χίλιες φορές με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Οι λέξεις λεβ και λεβάβ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου και η αντίστοιχη λέξη καρδία του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου χρησιμοποιούνται από τους Βιβλικούς συγγραφείς τόσο κατά γράμμα όσο και συμβολικά.

Η Κατά Γράμμα Καρδιά. Σε συγκριτικά λίγες περιπτώσεις αναφέρονται οι Βιβλικοί συγγραφείς στο κατά γράμμα όργανο της καρδιάς. Παραδείγματος χάρη, όταν ο Ιηού τόξευσε τον Ιωράμ «ανάμεσα στους βραχίονες, . . . το βέλος βγήκε διαπερνώντας την καρδιά του».—2Βα 9:24· βλέπε επίσης Εξ 28:30.

Η Συμβολική Καρδιά. Στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων όπου αναφέρεται στις Γραφές η λέξη «καρδιά» χρησιμοποιείται συμβολικά. Λέγεται ότι αντιπροσωπεύει «το κεντρικό τμήμα γενικά, τα ενδότερα, και επομένως τον εσωτερικό άνθρωπο όπως γίνεται φανερός σε όλες τις ποικίλες δραστηριότητές του, στις επιθυμίες, στις αρέσκειες, στα συναισθήματα, στα πάθη, στους σκοπούς του, στις σκέψεις, στις αντιλήψεις, στα αποκυήματα της φαντασίας του, στη σοφία, στη γνώση, στις επιδεξιότητές του, στις πεποιθήσεις του και στους συλλογισμούς του, στη μνήμη του και στη συνειδητότητά του».—Περιοδικό της Εταιρίας Βιβλικής Φιλολογίας και Ερμηνείας (Journal of the Society of Biblical Literature and Exegesis), 1882, σ. 67.