Πώς να Διαβάζωμε τη Γραφή

Η ΑΝΑΓΝΩΣΙΣ πρέπει να γίνεται με σκέψι, και τούτο είναι ειδικά αληθινό σχετικά με τη Γραφή. Πόσα άτομα διαβάζουν και ξαναδιαβάζουν μέρη της Γραφής χωρίς να τα κατανοούν και μερικές φορές χωρίς καν να προσπαθούν να τα κατανοήσουν! Πώς μπορείτε να λάβετε την πιο μεγάλη ωφέλεια από την ανάγνωσι της Γραφής;

Υπάρχουν ωρισμένες απαιτήσεις που είναι ζωτικές για επιτυχή ανάγνωσι της Γραφής. Μια απ’ αυτές είναι να έχωμε την ορθή νοοτροπία ή φρόνημα. Το φρόνημα αυτό πρέπει να είναι όμοιο με το φρόνημα ενός παιδιού που εμπιστεύεται στον γονέα του διότι ζητεί κανείς καθοδηγία από του ουράνιο Πατέρα του. Πρέπει να είναι κανείς ταπεινός και ευδίδακτος, απαλλάσσοντας τον εαυτό που από προκαταλήψεις έτσι ώστε να μπορέση να διδαχθή από τον Θεό. Το να προσευχώμεθα στον Θεό, να ζητούμε σοφία και κατανόησι, είναι σπουδαίο και δείχνει ότι αναγνωρίζομε την Αγία Γραφή ως «(καθώς είναι αληθώς), λόγον Θεού.»​—1 Θεσ. 2:13.

Όταν διαβάζη κανείς τη Γραφή, πρέπει επίσης να εξετάζη τη φυσική του κατάστασι. Είναι δύσκολο η διάνοια να είναι άγρυπνη όταν ο στόμαχός μας είναι γεμάτος τροφή. Όταν είμεθα πολύ κουρασμένοι, μπορεί να είναι καλύτερα να κοιμηθούμε ελαφρά για λίγα λεπτά ή να κανονίσωμε σε διαφορετική ώρα την ενασχόλησί μας στην ανάγνωσι. Πρέπει να υπάρχη λογική ησυχία, καλός φωτισμός και κάποιος αερισμός, ειδικά το καλοκαίρι.

Τώρα ως προς το ζήτημα του πότε να διαβάζωμε τη Γραφή. Προσπαθήστε να διαβάζετε τη Γραφή κάθε μέρα. Θέτετε κατά μέρος δεκαπέντε λεπτά ή, καλύτερα ακόμη, μισή ώρα. Μερικοί μπορεί να βρίσκουν αυτό τον καιρό πριν από το πρωινό φαγητό· άλλοι μπορεί να βρίσκουν ιδεώδη μια μεσημβρινή περίοδο αναπαύσεως και άλλοι ακόμη μπορεί να βρίσκουν την πιο καλή διευθέτησι για την ανάγνωσι της Γραφής λίγο προτού πέσουν να κοιμηθούν.

Από πού πρέπει ν’ αρχίσετε να διαβάζετε; Αν δεν έχετε ποτέ διαβάσει από την αρχή ως το τέλος τη Γραφή τουλάχιστον μια φορά, τότε είναι καλό να το κάμετε αυτό, ώστε να λάβετε τη γενική άποψι. Πράγματι, μια από τις ζωτικές απόψεις της καλής αναγνώσεως είναι να λάβωμε τη γενική εικόνα, και τούτο εφαρμόζεται και στα κεφάλαια της Γραφής χωριστά. Μια και έχετε διαβάσει ολόκληρη τη Γραφή κατά συνέχειαν, μπορεί να επιθυμήτε να διαβάσετε τη Γραφή μ’ ένα διαφορετικό τρόπο, δηλαδή, εκλέγοντας να διαβάσετε ωρισμένα βιβλία ή κεφάλαια. Πολλοί μελετηταί της Γραφής προσπαθούν να διαβάσουν τουλάχιστον ένα κεφάλαιο την ημέρα, εκλέγοντας το κεφάλαιο, στο οποίο βρίσκεται το εδάφιο της ημέρας που υπάρχει στο τρέχον Ετήσιον Βιβλίον των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ή στα αντίστοιχα τεύχη της «Σκοπιάς». Αυτό απεδείχθη μια έξοχη διεθέτησις και έκαμε τη σκέψι των πάνω στο εδάφιο της ημέρας πολύ πιο καρποφόρο.

ΣΚΕΠΤΕΣΘΕ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΤΕ

Τι είναι διάβασμα; «Διάβασμα», λέγει ο Καθηγητής Ουΐλλιαμ Χ. Άρμστρονγκ στο βιβλίο του Η Μελέτη Είναι Σκληρή Εργασία, «είναι σκέψις. Μη λησμονείτε αυτή τη σπουδαία δήλωσι. . . . Το διάβασμα συνίσταται από ζύγισμα, αναμέτρησι και σύγκρισι των ιδεών που εξάγετε από την τυπωμένη σελίδα. Αυτό ακριβώς είναι σκέψις.» Ατυχώς, «το διάβασμα, όπως γίνεται από πολλούς ανθρώπους», σχολιάζει ο Έρνεστ Ντίμμιτ στο σύγγραμμά του Η Τέχνη του Σκέπτεσθαι, «δεν είναι τίποτε άλλο παρά μέθοδος του μη σκέπτεσθαι». Ναι, πολλά άτομα διαβάζουν ώστε ΝΑ ΜΗ ΣΚΕΠΤΩΝΤΑΙ! Βυθίζονται σε δημοφιλή μυθιστορήματα και διηγήματα περιοδικών και απολαμβάνουν αισθηματικές συγκινήσεις· αλλά τέτοιο διάβασμα δεν είναι σκέψις. Το διάβασμα, για πολλά άτομα, είναι ένας τρόπος να σπαταλούν τον καιρό ‘κάτω από ένα εξυψωμένο όνομα’

Όταν διαβάζετε την Αγία Γραφή, φυλάγεσθε από παθητική κατάστασι διανοίας. Εφαρμόζετε τις αρχές της καλής μελέτης. «Πάρα πολλές φορές ‘μελετούμε τα μαθήματά μας χωρίς να έχωμε συγκεντρωμένη τη διάνοιά μας», λέγει ο τόμος Αυτός Είναι ο Τρόπος για να Μελετούμε, «με τη μάταιη ελπίδα ότι το να κυττάζωμε μια τυπωμένη σελίδα θ’ αφήση κάπως τα περιεχόμενά της να μας δημιουργήσουν εντυπώσεις χωρίς να έχωμε καθόλου ανάγκη να σκεφθούμε . . . Απλή ανάγνωσις δεν είναι μελέτη, με κανένα τρόπο· αποβάλατε την αντίληψι ότι μελετάτε όταν όλο εκείνο που κάνετε είναι ν’ αφήνετε μια σειρά εντυπώσεων να ρέη παθητικά μέσ’ από τη διάνοιά σας. Καμμιά συνήθεια, που χρησιμοποιείται με την πρόφασι μαθήσεως, δεν θα μπορούσε να είναι πιο μάταιη. . . . Κανονίστε να δαπανάτε όχι περισσότερο από το ήμισυ της περιόδου της μελέτης σας στο να διαβάζετε το μάθημά σας. Χρησιμοποιήστε το άλλο ήμισυ στο να κάμετε κάτι με το οποίο να μάθετε. Σκεφθήτε ό,τι μελετήσατε. . . . Σταματάτε έπειτα από κάθε παράγραφο, τμήμα και κεφάλαιο και επαναλαμβάνετε την έννοια των όσων έχετε διαβάσει. Αν το νόημα είναι ασαφές ή αβέβαιο, διευκρινήστε το ζήτημα στη διάνοιά σας προτού προσπαθήσετε να προχωρήσετε.»

Μια και έχετε, λοιπόν, τη γενική άποψι, απλή κάλυψις της ύλης της Γραφής δεν είναι ο αντικειμενικός σας σκοπός όταν διαβάζετε τη Γραφή. Μερικοί αρέσκονται να λέγουν στους άλλους πόσες φορές έχουν διαβάσει τη Γραφή. Κάθε φορά που ξαναρχίζουν, περνούν εύκολα την ύλη χωρίς να κατανοούν. Αν δεν δώσετε το ήμισυ περίπου του χρόνου σας σε σκέψι, ο χρόνος που διαβάζετε μπορεί να φέρη μικρή μόνο ωφέλεια. Τούτο σημαίνει ότι το βήμα μας θα είναι βραδύ, εφόσον σκέψις και κατανόησις είναι ο αντικειμενικός σκοπός, όχι απλή κάλυψις των σελίδων. Η Γραφή, λόγω της φύσεώς της, δεν ανταμείβει το βιαστικό βλέμμα με βαθιά και διαμένουσα επίγνωσι και διάκρισι.

Ο απόστολος Παύλος, τονίζοντας τη σκέψι, ναι, τη διανοητική στάθμισι, έγραψε στον Τιμόθεο: «Ταύτα μελέτα.» Και πάλι: «Ενθυμού εκείνα τα οποία λέγω· είθε δε να σοι δώση ο Κύριος σύνεσιν εις πάντα.» (1 Τιμ. 4:15· 2 Τιμ. 2:7) Ο Τιμόθεος έπρεπε να κάνη κάτι περισσότερο από το να διαβάζη απλώς τις επιστολές του Παύλου έπρεπε να σκέπτεται σοβαρά τις αρχές που περιείχοντο εκεί. Οι αρχές αυτές είναι κανόνες ενεργείας, ο νεαρός δε αυτός επίσκοπος έπρεπε να σκέπτεται πώς και πότε επρόκειτο να εφαρμόση αυτές τις αρχές. Εχρειάζετο να θυμάται καλά αυτές τις αρχές, ώστε, όταν θα παρουσιάζοντο προβλήματα, να μπορή να λέγη: ‘Αυτή είναι η κατεύθυνσις που ακολουθούμε, και αυτή είναι η αρχή που εφαρμόζεται.’ Έτσι με το να σκέπτεται και μελετά ο Τιμόθεος, θ’ αποκτούσε διάκρισι ή σύνεσι. Θεία διάκρισις θα προήρχετο, όχι από μια παθητική κατάστασι διανοίας, αλλά με το να ‘μελετά ταύτα’.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Ποια είναι μερικά βοηθήματα για παραγωγική ανάγνωσι της Αγίας Γραφής; Πρώτον, υπάρχει το ζήτημα της προσωπικής εφαρμογής. Ο αναγνώστης της Γραφής πρέπει να είναι δεκτικός νέων διοράσεων μέσα του έστω και αν είναι οδυνηρές· και, επάνω απ’ όλα, πρέπει να είναι έτοιμος να αναθεωρήση ή να μεταβάλη τις διαθέσεις του και τις πράξεις του προς την κατεύθυνσι των διοράσεων αυτών. Καθώς, λοιπόν, διαβάζετε, προσέχετε για οποιεσδήποτε αρχές που εφαρμόζονται στη ζωή σας. Ρωτήστε τον εαυτό σας: Πώς αυτό επηρεάζει τη ζωή μου; Μήπως αυτό με προσκαλεί να κάμω κάποιες ρυθμίσεις για να φέρω τη διάθεσί μου ή τις πράξεις μου σε αρμονία με αυτή την έκφρασι του θείου θελήματος; Παραδείγματος χάριν, ο αληθινός δούλος του Θεού όταν διαβάζη τη συμβουλή του Παύλου, «Πράττετε τα πάντα χωρίς γογγυσμών και αμφισβητήσεων», ερευνά την καρδιά του για να δη αν πραγματικά συμμορφώνεται από αυτή την άποψι προς το θείο θέλημα.​—Φιλιπησ. 2:14.

Καθώς, λοιπόν, ο Χριστιανός διαβάζει τη Γραφή, είναι εξακολουθητικά άγρυπνος να βρίσκη και εφαρμόζη αρχές που είναι σαν οδηγός στην καθημερινή του ζωή, και όχι μόνο τούτο: Εξετάζει, επίσης, πώς εδάφια της ύλης που διαβάζει υποστηρίζουν τις Βιβλικές αλήθειες που συζητεί στην εκτελούμενη απ’ αυτόν διακονία της Βασιλείας. Για να μπορή να χρησιμοποιή αυτά τα εδάφια στο μέλλον, τα σημειώνει. Ένας διάκονος μπορεί να βρίσκη ότι συχνά αναφέρει το Αποκάλυψις 21:4 για να δείξη στους άλλους ότι ο θάνατος που εκληρονομήθη απο τον Αδάμ θα καταστραφή· διαβάζοντας, λοιπόν, το δέκατο πέμπτο κεφάλαιο της Πρώτης προς Κορινθίους επιστολής, θα κρατήση σημείωσι του εδαφίου, «Διότι πρέπει να βασιλεύη, εωσού θέση πάντας τους εχθρούς υπό τους πόδας αυτού· έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος. Έτσι ο διάκονος του Θεού σχεδιάζει να χρησιμοποιήση αυτό το εδάφιο για να διδάξη σε άλλους τους θείους σκοπούς.​—1 Κορ. 15:25, 26.

Έπειτα υπάρχει το βοήθημα υποβολής ερωτήσεων στην ανάγνωσι, όπως, ‘Γιατί αυτό είναι έτσι;’ και, ‘Γιατί συνέβη αυτό;’ Τέτοιες ερωτήσεις διεγείρουν τη σκέψι. Έτσι μπορεί κανείς να διαβάζη το Ματθαίος 4:1, 2: «Τότε ο Ιησούς εφέρθη υπό του πνεύματος εις την έρημον, δια να πειρασθή υπό του διαβόλου. Και νηστεύσας ημέρας τεσσαράκοντα, και νύκτας τεσσαράκοντα, ύστερον επείνασε.» Θα μπορούσε κανείς να ρωτήση τον εαυτό του, «Γιατί ήσαν αναγκαίες σαράντα ημέρες και σαράντα νύχτες;» Θα μπορούσε κανείς να συλλογισθή ότι ο Ιησούς εχρησιμοποίησε καλά τον χρόνον εκείνον, σκεπτόμενος τον λόγον του Θεού. Αλλά ακόμη γιατί αυτό το μήκος του χρόνου; Καθώς συλλογίζεσθε το ζήτημα αυτό, η διάνοιά σας μπορεί να το συνδυάση με άλλες όμοιες χρονικές περιόδους, σκεπτομένη πώς και ο Μωυσής και ο Ηλίας έλαβαν πείραν των περιόδων αυτών. (Έξοδ. 24:18· 34:28· Δευτ. 9:25· 1 Βασ. 19:8) Περαιτέρω σκέψις φέρνει στο νου τη σκηνή της μεταμορφώσεως, όπου ο Ιησούς μετεμορφώθη με τον Μωυσή και τον Ηλία, και η σκέψις αυτή σας έδωσε διόρασι του ζητήματος: Ότι ο Ιησούς επήγε στην έρημο γι’ αυτό το ειδικό μήκος χρόνου για να συμμορφωθή με αυτούς τους τύπους και ότι η σκηνή της μεταμορφώσεως απαιτούσε τη συμμόρφωσι αυτή. Έτσι με το να υποβάλλετε ερωτήσεις στον εαυτό σας και έπειτα να σκέπτεσθε πάνω στο ζήτημα, μπορεί η κατανόησίς σας να αυξηθή πολύ.

ΠΡΟΦΗΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ

Καθώς διαβάζετε, λοιπόν, προσέχετε για προφητική εκπλήρωσι μ’ ένα ελάσσονα και μ’ ένα μείζονα τρόπο. Αν διαβάζετε στον Λουκά, κεφάλαιο ένατο, για τη μεταμόρφωσι του Ιησού, μπορείτε να ρωτήσετε, άγρυπνος για την προφητική σημασία, «Τι σημαίνει αυτό;» Αν, αφού σκεφθήτε το ζήτημα, δεν φθάνετε σε ικανοποιητική απάντησι, τότε κάμετε κάποια έρευνα. Ανατρέξτε σ’ ένα πίνακα Γραφικών εδαφίων σε μια από τις δημοσιεύσεις της Σκοπιάς. Κυττάξτε κάτω από το Λουκάς 9:29, 30, (ή τα αντίστοιχα εδάφια στον Ματθαίο και στον Μάρκο) ή σ’ έναν πίνακα θεμάτων κάτω από τη λέξι «μεταμόρφωσις». Κάνοντας τούτο θα παραπεμφθήτε σε δημοσιεύσεις που δείχνουν ότι η σκηνή της μεταμορφώσεως παρίστανε την παρουσία του Ιησού στη δύναμι της Βασιλείας και ότι αυτός θα εκτελούσε ένα έργο όμοιο και με του Μωυσή και με του Ηλία. Θα μάθετε, επίσης, ότι η μεταμόρφωσις ήταν για τον Πέτρο η εκπλήρωσις της υποσχέσεως του Ιησού ότι μερικοί από τους μαθητάς του δεν θα εγεύοντο θάνατο πριν ιδούν τον Υιόν του ανθρώπου στη βασιλική του δύναμι.

Μερικές φορές καθώς διαβάζετε, θα εύρετε επιθυμητό να ερευνήσετε ιστορική ύλη για ν’ αυξήσετε την κανανόησί σας. Υποθέστε ότι διαβάζετε το βιβλίο της Εσθήρ και ότι σημειώνετε ότι μέγα μέρος των γεγονότων λαμβάνει χώραν «εν Σούσοις τη βασιλευούση» ή εις την ‘πόλιν Σούσα’. (Εσθήρ 1:2· 3:15) Διερωτάσθε, Πού είναι αυτή η πόλις; Τι είδους πόλις ήταν; Ανατρέχοντας σ’ ένα λεξικό της Γραφής, βρίσκετε ότι τα Σούσα ήταν πράγματι η Περσική βασιλική πρωτεύουσα και ότι ήταν η βασιλική χειμερινή διαμονή. Σ’ ένα λεξικό ο αναγνώστης θα δη μια φωτογραφία της από αέρος θέας των ερειπίων των Σούσων, και θα δήτε ότι η πόλις αυτή έκειτο επάνω στον Ποταμό Καρκέχ, και εκεί που σήμερα είναι το νοτιοδυτικό Ιράν. Η λέξις «Σούσα» σημαίνει τώρα για σας πολύ περισσότερα καθώς διαβάζετε την αφήγησι αυτή, στην οποίαν η λέξις τόσο συχνά απαντάται.

ΠΩΣ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΕΚΕΙΝΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ

Ωρισμένα κεφάλαια της Γραφής ειδικά προσφέρονται σε νοερή απεικόνισι, που είναι ένα μεγάλο βοήθημα για να θυμώμαστε. Για πλείστους από μας οι λέξεις είναι το μέσον, με το οποίον ενεργούμε το μεγαλύτερο μέρος των σκέψεών μας, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο να θυμώμαστε τις λέξεις αυτές όσο εύκολο είναι να θυμώμαστε εικόνες. Αυτός πιθανώς είναι ο λόγος που μερικά άτομα λέγουν ότι μπορούν να θυμηθούν το πρόσωπο ενός ατόμου, αλλά όχι το όνομά του. Ένας μεγάλος αριθμός λέξεων που περιγράφουν μια κατάστασι μπορεί συχνά να μεταφρασθή σε εικόνες. Με άλλα λόγια, φαντασθήτε τη σκηνή που περιγράφουν οι λέξεις.

Υποθέστε ότι διαβάζετε το εικοστό πρώτο κεφάλαιο του Ιωάννου, για τους μαθητάς που εψάρευαν, πώς ο Ιησούς εμφανίσθηκε σ’ αυτούς, πώς ανέσυραν ένα δίχτυ με 153 μεγάλα ψάρια, πώς ο Πέτρος ρίχτηκε στο νερό κι εκολύμπησε για να πλησιάση στον Ιησούν, πώς εγευμάτισαν στην ακτή της λίμνης και πώς ο Ιησούς εδίδαξε τον Πέτρο για το ζωτικό ζήτημα του να διδάσκη άλλους. Αναπαραστήστε, λοιπόν, μέσα στη διάνοιά σας τη σκηνή: Οι μαθηταί σε μια βάρκα στη λίμνη δεν έχουν επιτυχία στο ψάρεμα. Εικονίστε τον Ιησού να τους λέγη να ρίξουν το δίχτυ τους από την άλλη πλευρά· απεικονίστε νοερά το πελώριο δίχτυ γεμάτο από ψάρια, το μεγάλο πλατάγιασμα καθώς ο Πέτρος ρίχνεται στο νερό και κολυμπά σθεναρά για να συναντήση τον Ιησού, τη φωτιά από ξυλάνθρακες και το φαγητό από ψωμί και ψάρια. Καθώς ο Ιησούς διδάσκει τον Πέτρο να ‘βόσκη τα πρόβατά του’, ο αναγνώστης μπορεί να επιθυμή να απεικονίση νοερά μια ομάδα μικρών προβάτων που τα δείχνει ο Ιησούς. Έχοντας στο νου τις εικόνες αυτές, θα θυμάστε πολλά από αυτό το κεφάλαιο του Ιωάννου.

Ένα άλλο βοήθημα που εργάζεται πολύ όμοια προς τη νοερή απεικόνισι είναι η συμπύκνωσις μεγάλων ποσοτήτων ύλης σε βραχείες σημειώσεις, που η καθεμιά τους φέρνει στη διάνοια πολλά σχετιζόμενα γεγονότα. Είναι εκπληκτικό πόση πληροφορία μπορούμε να θυμώμαστε κάνοντας αυτή τη σύντομη σκιαγραφία. Ας πάρωμε το εικοστό πρώτο κεφάλαιο του Ιωάννου ως παράδειγμα περιστολής ενός κεφαλαίου σε μια βραχεία περιληπτική σκιαγραφία.

Εμφάνισις του Ιησού κοντά στη λίμνη της Τιβεριάδος

Α. Η θαυματουργική ανέλκυσις Ιχθύων

Β. Ο Πέτρος να βόσκη τα πρόβατα

Γ. Ο Ιωάννης θα παραμείνη ως την έλευσι του Ιησού

Για να κατέχετε πλήρως την ύλη ενός κεφαλαίου, υπάρχει ανάγκη να συνοψίσετε αυτό το κεφάλαιο στη διάνοιά σας προτού προχωρήσετε ν’ ένα άλλο κεφάλαιο. Το να κάμετε μια σύντομη σκιαγραφία είναι ένας τρόπος να συνοψίσετε το κεφάλαιο. Κυττάξτε προσεκτικά τις σημειώσεις σας. Απομακρύνετε τις σημειώσεις σας και προσπαθήστε να θυμηθήτε τι εντύπωσι σας έκαμαν οι λέξεις. Έπειτα ιδέτε αν σας υπενθυμίζουν πολλά σπουδαία γεγονότα που συνδέονται μ’ αυτές.

Υπάρχουν, λοιπόν, πολλά που μπορούν να γίνουν για να καταστήσουν την ανάγνωσι της Γραφής από σας παραγωγική. Διαβάζετε για να κατανοήσετε. Λάβετε τη γενική άποψι. Όταν είναι σκόπιμο, ερευνήστε ιστορική ύλη για να αυξήσετε την κατανόησι των όσων διαβάζετε. Εξετάστε την προφητική σημασία. Απομονώστε αρχές που είναι οδηγός στην καθημερινή σας ζωή και εδάφια που θα σας βοηθήσουν στη διακονία σας. Υποβάλατε ερωτήσεις καθώς διαβάζετε, και η συνάφεια ας σας βοηθήση ν’ απαντήσετε σ’ αυτές. Αν δεν κατανοήτε κάποιο μέρος της ύλης, μην το παρατρέχετε σαν να ήταν ασήμαντο. Ο Θεός δεν περιέλαβε στη Γραφή ύλη που μπορούμε να την παραβλέψωμε. Ό,τι παρέχεται εκεί είναι για την εκπαίδευσί μας, για να μας οδηγή να λαμβάνωμε αποφάσεις και να ζούμε σύμφωνα με το θείο θέλημα. Μη δείχνετε ανευλάβεια για τον Θεό με το να παρατρέχετε ύλη που δεν κατανοείτε. Κάνετε έρευνα, ανατρέχοντας σ’ ένα πίνακα μιας από τις δημοσιεύσεις της Σκοπιάς. Διαθέστε χρόνον για να διαβάζετε τη Γραφή με κατανόησι.