Η Επί του Όρους Ομιλία—Οι Τρεις Πρώτοι “Μακαρισμοί”

Ο ΙΗΣΟΥΣ έκανε έναρξι της επί του Όρους Ομιλίας του με μια σειρά εννέα δηλώσεων που περιγράφουν άτομα που είναι πραγματικά ευτυχισμένα μακάρια. Στον πρώτο απ’ αυτούς τους «μακαρισμούς,» ο Ιησούς είπε: «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι (οι έχοντες συναίσθησι της πνευματικής τους ανάγκης, ΜΝΚ), διότι αυτών είναι η βασιλεία των ουρανών.»—Ματθ. 5:3.

Τα άτομα που ‘συναισθάνονται την πνευματική τους ανάγκη,’ είναι, σύμφωνα με τη φρασεολογία του Ματθαίου, «πτωχοί τω πνεύματι.» Η παράλληλη αφήγησις του Λουκά αναφέρει ότι ο Ιησούς είπε: «Μακάριοι σεις οι πτωχοί, διότι υμετέρα είναι η βασιλεία του Θεού.» (Λουκ. 6:20) Ο Ιησούς τόνισε ότι μια σπουδαία αιτία για την οποία ήλθε ως Μεσσίας ήταν ‘δια να ευαγγελίζεται προς τους πτωχούς.’ (Λουκ. 4:18) Αυτό δεν προσδίδει κάποιο ιδιαίτερο πλεονέκτημα στο να είναι κανείς πτωχός, ούτε δηλώνει ότι οι πτωχοί αυτοδικαίως θ’ αποκτήσουν την εύνοια του Θεού. Αλλά, κυρίως, εκείνοι που ακολουθούσαν τον Ιησού και τους είχε δοθή η ελπίδα να μετέχουν στις ευλογίες της βασιλείας του Θεού, ελαμβάνοντο μεταξύ των πτωχών ή του κοινού λαού. (1 Κορ. 1:26-29· Ιακ. 2:5) Αυτοί οι καταπιεζόμενοι ήταν γνωστό ότι ήσαν επίσης πτωχοί «τω πνεύματι» (πνευματικώς). Αντί ν’ αγανακτούν λόγω εξωτερικών πιέσεων, συναισθάνοντο την πνευματική τους ανάγκη και ανεγνώρισαν πληρέστερα την εξάρτησί τους από τον Θεό.

Αντιθέτως, ο Ιησούς δήλωσε: «Πλην ουαί εις εσάς τους πλουσίους, διότι απηλαύσατε την παρηγορίαν σας.» (Λουκ. 6:24) Ο υλικός πλούτος συχνά εξασθενεί τη συναίσθησι της πνευματικής ανάγκης. Ένα παράδειγμα μπορούμε να δούμε στην επίπληξι του Ιησού προς ωρισμένους Χριστιανούς στη Λαοδικεία, της Μικράς Ασίας: «Λέγεις ότι πλούσιος είμαι και επλούτησα και δεν έχω χρείαν ουδενός, και δεν εξεύρεις ότι (δηλαδή, δεν έχεις συναίσθησι ότι πνευματικώς) συ είσαι ο ταλαίπωρος και ελεεινός και πτωχός και τυφλός και γυμνός.»—Αποκάλ. 3:17.

Η αιτία για την οποία είναι μακάριοι εκείνοι που έχουν συναίσθησι της πνευματικής των ανάγκης είναι ότι «αυτών είναι η βασιλεία των ουρανών.» Εδέχθησαν τον Ιησού ως Μεσσία και αυτό διήνοιξε την ευκαιρία γι’ αυτούς να άρχουν μαζί του στην ουράνια βασιλεία του Θεού υπό τον Χριστό. (Λουκ. 22:30· Ιωάν. 14:1-4) Πόσο πρέπει να εθέρμανε τις καρδιές αυτών των ταπεινών «κοινών ανθρώπων» να μάθουν ότι θα μπορούσαν να εισέλθουν στη βασιλεία του Θεού, όπου οι πλούσιοι και οι πολύ μορφωμένοι, οι οποίοι εμπιστεύοντο στο δικό τους πλούτο και έβλεπαν τον κοινό λαό ως ‘επικατάρατο,’ δεν θα υπήρχαν! (Ιωάν. 7:49) Φυσικά, τα πλούσια άτομα μπορούσαν να εκδηλώσουν το ίδιο πνεύμα ταπεινότητος και πνευματικής εκτιμήσεως, το οποίο θα έφερνε και σ’ αυτούς επίσης ευτυχία.—1 Τιμ. 6:17-19· Ιακ. 1:9, 10.

ΠΟΙΟΙ ΠΕΝΘΟΥΝΤΕΣ ΠΑΡΗΓΟΡΗΘΗΣΑΝ;

Ως δεύτερο «μακαρισμό,» ο Ιησούς δήλωσε: «Μακάριοι οι πενθούντες, διότι αυτοί θέλουσιν παρηγορηθή.» (Ματθ. 5:4) Η παράλληλη αφήγησις του Λουκά λέγει: «Μακάριοι οι κλαίοντες τώρα, διότι θέλετε γελάσει.»—Λουκ. 6:21.

«Οι πενθούντες» δεν είναι όλα τα άτομα που είναι λυπημένα. Αντιθέτως, είναι το ίδιο είδος ανθρώπων μ’ εκείνους που ‘έχουν συναίσθησι της πνευματικής τους ανάγκης,’ που αναφέρονται στην προηγούμενη δήλωσι του Ιησού. Το πένθος τους είναι ‘ευσεβής λύπη,’ ‘κατά Θεόν λύπη,’ για την αμαρτωλή κατάστασί τους, για τις καταθλιπτικές περιστάσεις που προήλθαν από την αμαρτωλότητα του ανθρώπου. (1 Κορ. 5:2· 2 Κορ. 7:10) Ακολουθούν τη συμβουλή του Βιβλικού συγγραφέως Ιακώβου: «Πλησιάσατε εις τον Θεόν, και θέλει πλησιάσει εις εσάς. Καθαρίσατε τας χείράς σας, αμαρτωλοί, και αγνίσατε τας καρδίας σας, δίγνωμοι. Κακοπαθήσατε και πενθήσατε και κλαύσατε· ο γέλως σας ας μεταστραφή εις πένθος και η χαρά εις κατήφειαν.»—Ιακ. 4:8, 9.

Αυτά τα άτομα που πενθούν με ευσεβή τρόπο «θέλουσι παρηγορηθή.» (Παράβαλε με Λουκάν 2:25.) Μεταξύ των παρηγοριών που έρχονται μέσω του Ιησού Χριστού είναι η άφεσις των αμαρτιών και η αιώνιος ζωή.

Οι πενθούντες, στους οποίους ανεφέρθη ο Ιησούς, μπορούν να ονομασθούν «μακάριοι» και τώρα και στο μέλλον. Λόγω του ότι ασκούν πίστι στον Ιησού, απολαμβάνουν την ευεξία που προέρχεται από μια ευνοϊκή θέσι με τον Ιεχωβά Θεό. (Ιωάν. 3:36) Και ως προς τη μελλοντική μακαριότητα, εκείνοι που τώρα πενθούν λόγω της αδικίας του ανθρωπίνου γένους μπορούν ν’ αποβλέπουν σε άνεσιν, όταν αποκαλυφθή ο Κύριος Ιησούς Χριστός απ’ ουρανού μετά των αγγέλων της δυνάμεως αυτού εν πυρί φλογός, κάμνων εκδίκησιν εις τους μη γνωρίζοντας Θεόν και εις τους μη υπακούοντας εις το ευαγγέλιον του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.—2 Θεσσ. 1:7, 8.

Σ’ αντίθεσι με την μακαριότητα που θα λάβουν εκείνοι που πενθούν, ο Ιησούς δήλωσε: «Ουαί εις εσάς, οι γελώντες τώρα, διότι θέλετε πενθήσει και κλαύσει.» (Λουκ. 6:25) Αυτό δεν καταδικάζει το γέλιο και την ψυχαγωγία. Ο Ιησούς προφανώς αναφερόταν σε άτομα που επιζητούν ηδονές, των οποίων η ζωή είναι αφιερωμένη στη δική τους άνεσι. Δεν πενθούν για την κληρονομημένη αμαρτωλή κατάστασί τους, ούτε λυπούνται για τα παθήματα των συνανθρώπων τους. Αυτά τα άτομα επιζητούν τις δικές τους «ανέσεις» ακολουθώντας μια πορεία αυτοϊκανοποιήσεως στη ζωή τους και απολαμβάνοντας τις παροδικές ευχαριστήσεις που αυτή μπορεί να φέρη.

Ο Ιησούς τόνισε ότι το επιπόλαιο γέλιο είναι μόνο για «τώρα.» Αυτά τα άτομα θα ‘πενθήσουν και θα κλαύσουν’ όταν ο Θεός τερματίση το παρόν σύστημα πραγμάτων το οποίο τους παρείχε τις ευκαιρίες για την ιλαρότητα και την ευθυμία τους. (Ματθ. 13:42, 50· 22:13· 24:51· 25:30) Σε αρμονία με τα λόγια του Ιησού, ο Ιάκωβος συμβουλεύει: «Ο γέλως σας ας μεταστραφή εις πένθος και η χαρά εις κατήφειαν. Ταπεινώθητε ενώπιον του Ιεχωβά, και θέλει σας υψώσει.»—Ιακ. 4:9, 10, ΜΝΚ· 5:1-6.

ΜΑΚΑΡΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΠΡΑΕΙΣ»

Κατόπιν ο Ιησούς είπε: «Μακάριοι οι πραείς, διότι αυτοί θέλουσι κληρονομήσει την γην.» (Ματθ. 5:5) Σε τι είδος ατόμων ανεφέρθη;

Στις Άγιες Γραφές ο όρος της ‘πραότητος,’ ή ‘ηπιότητος’ δεν προϋποθέτει δειλία, αδυναμία, ούτε ένα επίστρωμα συγκαταβατικής, υποκριτικής ευγενείας. Αντιθέτως, η πραότης είναι μια εσωτερική ιδιότης—ηπιότητος και ειρηνικότητος που οι άνθρωποι εκδηλώνουν κατ’ αρχήν στη σχέσι τους με τον Θεό, διότι ανταποκρίνονται στο θέλημά του και στην καθοδηγία του. Αντί ν’ αγανακτούν για τη διαδεδομένη καταπίεσι και αδικία που επικρατεί στη γη, οι πραγματικά πραείς άνθρωποι διακρίνουν ότι αυτές οι ‘ουαί’ οφείλονται κατά μέγα μέρος στην ανθρώπινη ατέλεια. Προς τον Θεό αισθάνονται, όχι αγανάκτησι, αλλά ένα βαθύ αίσθημα εξαρτήσεως. Αυτή η διανοητική κατάστασις, με τη σειρά της, αντανακλάται στον τρόπο που συμπεριφέρονται στους συνανθρώπούς των, ο οποίος εναρμονίζεται με τη συμβουλή: «Εις μηδένα μη ανταποδίδετε κακόν αντί κακού· . . . ει δυνατόν, όσον το αφ’ υμών ειρηνεύετε μετά πάντων ανθρώπων.»—Ρωμ. 12:17-19· Τίτον 3:1, 2.

Η ευτυχία αυτών των πράων προέρχεται από το ότι «αυτοί θέλουσι κληρονομήσει την γην.» Πώς θα συμβή αυτό; Ο Ιησούς, ο οποίος σε απόλυτο βαθμό ήταν «πράος . . . και ταπεινός την καρδίαν,» είναι ο κυριώτερος Κληρονόμος της γης. (Ψαλμ. 2:8· Ματθ. 11:29· 28:18· Εβρ. 1:2· 2:5-9) Οι Εβραϊκές Γραφές προείπαν ότι ο ‘Υιός του ανθρώπου’ θα είχε συνάρχοντες στην ουράνια βασιλεία του. (Δαν. 7:13, 14, 22, 27) Ως «συγκληρονόμοι [του] Χριστού,» οι πραείς θα μετέχουν με τον Ιησού στην κληρονομία της γης. (Ρωμ. 8:17) Επί πλέον, στην επίγεια επικράτεια της βασιλείας του Ιησού, πολλά άλλα ‘προβατοειδή’ άτομα θα εισέλθουν σε αιώνια ζωή. (Ματθ. 25:33, 34, 46) Πράγματι, είναι μια ευτυχής προοπτική.

[Εικόνα στη σελίδα 28]

Τα λόγια του Ιησού έκαναν πραγματικά τους ανθρώπους να σκέπτωνται τη σχέσι τους με τον Θεό.