Μακάριοι οι Ελεήμονες

Οι ελεήμονες δεν είναι πάντοτε οι πιο διανοούμενοι, ή οι πιο πλούσιοι, ή οι πιο δυνατοί, αλλ’ ωστόσο έχουν σπουδαίους λόγους να είναι ευτυχείς. Γιατί; Διότι, όπως λέγει ο Ιησούς, «θέλουσιν ελεηθή».​—Ματθ. 5:7.

Η λέξις έλεος σημαίνει οίκτος, οικτιρμός, ευσπλαγχνία, συμπάθεια (κοινώς συμπόνια), προς τους πάσχοντας βοήθεια, ελεημοσύνη, φιλανθρωπία, χάρις ή συγγνώμη. Η λέξις έλεος, λοιπόν, δίνει μια έννοια συμπαθείας προς τα παθήματα του άλλου, από τα οποία επηρεάζεται η καρδιά. Δείχνει την είσδυσι στις ταλαιπωρίες των άλλων και στοργική συγκράτησι δικαίας επικρίσεως ή τιμωρίας.

Το έλεος είναι μια ουσιώδης ιδιότης του Θεού. Αυτός καλείται «ο Πατήρ των οικτιρμών». (2 Κορ. 1:3) Μας λέγεται ότι αυτός ευαρεστείται στο έλεος και ότι «οι οικτιρμοί αυτού [είναι] επί πάντα τα ποιήματα αυτού». (Ψαλμ. 145:9) Όταν ο Ιεχωβά επέτρεψε στον Αδάμ και στην Εύα να γεννήσουν τέκνα μετά την εσκεμμένη παρακοή των και κατόπιν επρομήθευσε ένα αντίλυτρον, ώστε οι πιστοί μεταξύ των απογόνων των, μολονότι θα ήσαν τώρα ατελείς, να μπορούσαν ν’ αποκτήσουν αιώνια ζωή, αυτό ήταν μια εκδήλωσις Θείου ελέους. Ο απόστολος Παύλος μάς λέγει ότι εγεύθη του Θείου ελέους κατά ένα ειδικό τρόπο, και στο ίδιο κεφάλαιο της Γραφής ονομάζει αυτόν τον ελεήμονα Θεόν ‘μακάριον Θεόν’. (1 Τιμ. 1:11, 13-16) Ο Θεός είναι μακάριος, διότι δεν αποστερεί από τον άνθρωπο τα ελέη του, αλλ’ εκδηλώνει μια υπερχειλίζουσα γενναιοδωρία όταν είναι ελεήμων.

Το έλεος στον Θεό απαιτεί ευσπλαγχνία προς τον άνθρωπο. Το ανθρώπινο έλεος πρέπει να λαμβάνη το έλεος του Θεού ως πρότυπο και έμπνευσί του. Ο Ιησούς το ετόνισε αυτό, όταν είπε στους ανθρώπους ότι πρέπει ν’ αγαπούν τους εχθρούς των, να κάνουν το καλό σ’ εκείνους που τους μισούν, να ευλογούν όσους τους καταρώνται, να προσεύχωνται για εκείνους που τους βλάπτουν, να στρέφουν και την άλλη παρειά σ’ αυτούς που τους τύπτουν, να δίνουν σ’ όσους ζητούν και να δανείζουν χωρίς τόκο. Κατόπιν προσέθεσε: «Θέλει είσθαι ο μισθός σας πολύς, και θέλετε είσθαι υιοί του Υψίστου· διότι αυτός είναι αγαθός προς τους αχαρίστους και κακούς. Γίνεσθε λοιπόν οικτίρμονες, καθώς και ο Πατήρ σας είναι οικτίρμων.» (Λουκ. 6:27-36) Ο Θεός είναι το Πρότυπον, τα δε πλάσματα καλούνται να τον μιμηθούν δείχνοντας καλωσύνη κι έλεος στους άλλους.

Το πρώτιστο κίνητρο, εν τούτοις, στο να δείχνωμε έλεος, είτε σ’ αυτούς που είναι ένοχοι κάποιας κακής πράξεως είτε σ’ αυτούς που βρίσκονται σε ανάγκη, δεν είναι απλώς το ότι δεν γνωρίζομε σε πόσον καιρό είναι δυνατόν να βρεθούμε κι εμείς οι ίδιοι σε ανάγκη ελέους· μάλλον, είναι και πρέπει να είναι μια έκφρασις ευγνωμοσύνης στον Θεό για το έλεος που έχει εκδηλώσει σε μας. Η έκφρασις του ελέους μας είναι ένας τρόπος του να λέγωμε «ευχαριστώ» στον Θεό.

ΕΡΓΑ ΕΛΕΟΥΣ

Ο Ιησούς εδίδαξε τους ανθρώπους να είναι ελεήμονες. Αυτό, όμως, δεν ήταν κάτι νέο στις ημέρες του Ιησού, διότι και στην εποχή του Μωυσέως είχε δοθή εντολή για εκδήλωσι ελέους προς έναν εχθρό: «Εάν απάντησης τον βουν του εχθρού σου ή τον όνον αυτού πλανώμενον, θέλεις εξάπαντος επιστρέψει αυτόν προς αυτόν. Εάν ίδης τον όνον του μισούντός σε πεπτωκότα υπό το φορτίον αυτού, και ήθελες αποφύγει να βοηθήσης αυτόν, εξάπαντος θέλεις συμβοηθήσει αυτόν.» (Έξοδ. 23:4, 5) Ο Ιεχωβά, θέτοντας έτσι υπ’ όψιν το ζήτημα της μεταχειρίσεως εχθρών με καλωσύνη, όταν βρίσκονται σε δυσχερή θεσι, εδίδασκε στον άνθρωπο την ανάγκη να είναι ελεήμων σε όλους, κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις. Διότι ασφαλώς, αν είμεθα ελεήμονες στους εχθρούς, τότε πόσο περισσότερο θα εκδηλώνωμε έλεος σε φίλους, γείτονας και σ’ εκείνους που μας είναι αγαπητοί!​—Ρωμ. 12:17-21· Μιχ. 6:8.

Η ζωή είναι γεμάτη από ευκαιρίες επιδείξεως ελέους. Ένας γυιός σπάζει ένα εργαλείο του πατέρα του, αλλά ζητεί συγχώρησι. Ο πατέρας δείχνει έλεος. Ένας δικαστής συγκινείται από τα δάκρυα μιας μητέρας που κλαίει και αναστέλλει την καταδίκη της. Ένας σύζυγος κακομεταχειρίζεται τη σύζυγό του, και η σύζυγος τον σύζυγο σε στιγμές αδυναμίας. Επέρχεται λύπη, κατόπιν δε συγχώρησις και έλεος. Πολλά σφάλματα στη ζωή μπορούν να καλυφθούν από την ιδιότητα του ελέους.

Ωστόσο, το έλεος σέβεται την εξουσία, τον νόμο και τη δόξα του Θεού. Εκζητεί το καλόν, αλλά δεν παραβλέπει την οκνηρία ούτε αγνοεί τα εκούσια σφάλματα. Δεν υπάρχει έλεος στο να αφεθή ένας κακός άνθρωπος να συνεχίση την κακία του. Το έλεος δεν είναι παραμέλησις.

Το αληθινό έλεος εξετάζει κάτι περισσότερο από τα φυσικά περιστατικά του ανθρώπου· δίνει προσοχή στην πνευματική ευημερία του ανθρώπου. Ο Ιησούς είπε: «Το πνεύμα είναι εκείνο το οποίον ζωοποιεί, η σαρξ δεν ωφελεί ουδέν· οι λόγοι τους οποίους εγώ λαλώ προς εσάς, πνεύμα είναι και ζωή είναι.» (Ιωάν. 6:63) Έτσι, το να κατατοπίζη ένας τον συνάνθρωπό του στα λόγια του Χριστού και στ’ αγαθά νέα της Βασιλείας του, το να ενισχύη τους διστακτικούς με τον λόγον της αληθείας του, το να παρηγορή τους τεθλιμμένους με τις διαβεβαιώσεις του περί αναστάσεως και ζωής στον νέο κόσμο, αυτά είναι πράξεις ελέους, που είναι μάλιστα μεγαλύτερες από τις φροντίδες για τις ανάγκες της σαρκός.

Μολονότι μπορεί να μην είσθε πάντοτε σε θέσι να κάνετε πράξεις ελέους, δεν πρέπει να λησμονήται ότι οι λόγοι ελέους έχουν δύναμι. «Η υγιαίνουσα γλώσσα είναι δένδρον ζωής.» (Παροιμ. 15:4) Όταν ο Ρώσος ποιητής και μεταρρυθμιστής είπε σ’ ένα ζητιάνο: «Μη θυμώνεις μ’ εμένα, φίλε· δεν έχω τίποτα μαζί μου να σου δώσω!» ο ζητιάνος απήντησε: «Μου έχεις δώσει ήδη περισσότερα απ’ όσα μου αξίζουν. Με είπες φίλο​—αυτό ήταν ένα μεγάλο δώρο».

Επίσης, πρέπει να είμεθα ελεήμονες στις σκέψεις μας εν σχέσει με τους άλλους. Φιλάγαθες πράξεις σε συνδυασμό με αφιλάγαθες σκέψεις είναι υποκρισία. Είναι παραποιήσεις που δεν φέρουν ευλογία για κανένα. Αφ’ ετέρου, αγαθές σκέψεις συνδυασμένες με καλά έργα αποτελούν ευλογία για όλους που περιλαμβάνονται. Το να σκεπτώμεθα και να πράττωμε τ’ αγαθά είναι μεταξύ των πλέον αγνών τέρψεων στον κόσμο. Όπως είπε ο Ιησούς: «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη.»​—Πράξ. 20:35.

Άνθρωποι που δεν συγχωρούν τίποτα​—τι έλεος θα λάβουν; Αλλ’ ο Θεός διαβεβαιώνει εκείνον που δείχνει έλεος ότι θα ελεηθή. Τι λόγους για μακαριότητα έχει αυτός!