Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ να Οικοδομήσω τον Αυτοσεβασμό Μου;
«Μας αρέσει ο εαυτός μας», αυτό διακήρυξαν περισσότερα από τα δύο τρίτα μιας ομάδας νεαρών που σφυγμομετρήθηκαν πρόσφατα. Χαρακτηριστική ήταν η απάντηση ενός 16χρονου, του Έντουαρντ, που είπε: «Αισθάνομαι βέβαιος για τον εαυτό μου και μου αρέσει αυτό το συναίσθημα».
Άλλα τι θα πούμε για το άλλο ένα τρίτο;
Αυτοί καταπολεμούν τα συναισθήματα της κατωτερότητάς τους. Και συ, επίσης, κατά καιρούς, μπορεί να αισθάνεσαι άσχημα για τον εαυτό σου. Πώς, λοιπόν, μπορούν οι νεαροί να οικοδομήσουν τον αυτοσεβασμό;
Χρόνος Έρευνας!
Πρώτ’ απ’ όλα, θα ήταν βοηθητικό να γνωρίσεις τα ενεργητικά σου και τα παθητικά σου. Ένας ψυχολόγος έκανε την εξής υποβοηθητική πρόταση: Καταγράψτε όλα τα πράγματα που σας αρέσουν και που δεν σας αρέσουν στον εαυτό σας.
Αν είσαι ένας από αυτούς που νομίζει ότι «δεν είναι εντάξει» τον περισσότερο καιρό, ο κατάλογος των ελαττωμάτων σου μπορεί να πιάνει πολλές σελίδες. Μπορεί να υποτιμάς την εμφάνισή σου, την εξυπνάδα σου, την ιδιοσυγκρασία σου. Αλλά θα βλέπεις επίσης ότι αυτά τα πολλά ελαττώματα, καθώς τα ονομάζουν, είτε είναι πολύ μικρά είτε είναι πέρα από τον έλεγχό σου—η εμφάνισή σου, για παράδειγμα. Γιατί να τρομάζεις γι’ αυτό που δεν μπορεί να αλλάξει; Από την άλλη μεριά, η προσωπική σου έρευνα μπορεί να σου αποκαλύψει σοβαρά ελαττώματα, όπως είναι οξυθυμία ή η ιδιοτέλεια. Γι’ αυτά μπορείς να κάνεις κάτι! Εργάσου ευσυνείδητα πάνω σ’ αυτά τα προβλήματα και ο αυτοσεβασμός σου είναι βέβαιο ότι θα αυξήσει.
Μην τυφλώνεσαι σχετικά με τα ενεργητικά σου. Ίσως να νομίζεις ότι το γεγονός πως μπορείς να μαγειρέψεις ή να αλλάξεις ένα σπασμένο λάστιχο δεν είναι και τόσο σημαντικό. Αλλά σε ένα πεινασμένο ή σε έναν αβοήθητο αυτοκινητιστή, οι ικανότητες αυτές σε κάνουν ήρωα! Και τι θα πούμε για τις αρετές σου; Είσαι φιλομαθής; Υπομονετικός; Σπλαχνικός; Γενναιόδωρος; Καλός; Είσαι επίσης ταπεινός, σεμνός, πράος και ευδίδακτος; Οι αρετές αυτές ξεπερνούν κατά πολύ τις σωματικές ατέλειες. Και, θυμήσου, όλοι μας έχουμε ιδιότητες που μπορούν να μας κάνουν πολύτιμους στους άλλους!
Ποιοι είναι μερικοί συγκεκριμένοι τρόποι για να οικοδομήσεις τον αυτοσεβασμό; Στον σύντομο αυτό κατάλογο θα βρεις μερικούς:
ΒΑΖΕ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ: Αν πάντοτε σημαδεύεις τα άστρα και δεν καταφέρνεις να τα φτάσεις, πάντοτε θα υποφέρεις από πικρή απογοήτευση. Γι’ αυτό να βάζεις στόχους που είναι εφικτοί.
Ποιοι θα μπορούσε να είναι μερικοί απ’ αυτούς; Τι θα πεις για την εκμάθηση μιας επιδεξιότητας, όπως είναι η δακτυλογράφηση; Η βελτίωση ή η επέκταση του διαβάσματός σου. Έχεις διαβάσει ποτέ ολόκληρη τη Βίβλο; Το χρωστάς στον εαυτό σου να διαβάσεις το βιβλίο της σοφίας του Θεού. Θα μπορούσες κάλλιστα να βρεις χρόνο γι’ αυτό το αξιόλογο σχέδιο αν περιόριζες το χρόνο που δαπανάς μπροστά στην τηλεόραση. Κατόπιν υπάρχει η πρόκληση να μάθεις να παίζεις ένα μουσικό όργανο ή να μάθεις μια άλλη γλώσσα. Ο αυτοσεβασμός είναι συχνά ένα χρήσιμο επακόλουθο του επιτεύγματος.
ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ: Εργάζεσαι έξω λίγες ώρες τη μέρα ή κάνεις δουλειές στο σπίτι; Εάν κάνεις εργασία κακής ποιότητας δεν θα αισθάνεσαι και τόσο καλά με τον εαυτό σου. Ο Θεός, όμως, απολάμβανε χαρά από τα δημιουργικά του έργα και διακήρυξε ότι το δημιουργικό του έργο στο τέλος των δημιουργικών περιόδων ήταν «καλό». (Γένεσις 1:3-31) Και συ επίσης μπορείς να απολαύσεις ευχαρίστηση από οποιαδήποτε δουλειά κάνεις και να την κάνεις επιδέξια.—Βλέπε Παροιμίες 22:29.
ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ: Ο αυτοσεβασμός δεν κερδίζεται με το να κάθεσαι και να περιμένεις τους άλλους να σε εξυπηρετούν με χέρια και με πόδια. Μάλλον, ο Ιησούς είπε «όστις θέλει να γίνει μέγας . . . θέλει είσθαι υπηρέτης υμών», ή «δούλος» των άλλων.—Μάρκος 10:43-45.
Το να λέμε τις Βιβλικές αλήθειες στους άλλους είναι ένας ιδιαίτερα εκλεκτός τρόπος για να βοηθάμε τους άλλους και μας δίνει μεγάλη ατομική ικανοποίηση. Για παράδειγμα, η 17χρονη Κίμ διέθετε 60 ώρες κάθε μήνα από τις καλοκαιρινές διακοπές της για να κηρύττει στους άλλους. Λέει: «Αυτό με έφερε κοντύτερα στον Ιεχωβά. Επίσης με βοήθησε να αναπτύξω μια πραγματική αγάπη για τους ανθρώπους.» Δεν είναι απίθανο ότι αυτή η ευτυχισμένη νεαρή δεν θα έχει καθόλου έλλειψη αυτοσεβασμού.
ΝΑ ΔΙΑΛΕΓΕΙΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΣΟΥ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ: «Η σχέση μου με τον εαυτό μου δεν είναι και τόσο καλή,» είπε η 17χρονη Μπάρμπαρα. «Όταν βρίσκομαι μαζί με ανθρώπους που μου έχουν εμπιστοσύνη, κάνω καλή δουλειά. Με εκείνους που μου συμπεριφέρονται σαν να είμαι το εξάρτημα μιας μηχανής, γίνομαι ανόητη».
Οι άνθρωποι που έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους ή που προσβάλλουν τους άλλους, μπορούν πράγματι να σε κάνουν να αισθανθείς άσχημα για τον εαυτό σου. Γι’ αυτό να διαλέγεις τους φίλους που πραγματικά ενδιαφέρονται για την ευημερία σου, τους φίλους, που μπορούν να σε οικοδομήσουν. (Παροιμίαι 13:20) Και μην περιορίζεσαι σε άτομα της δικής σου ηλικίας. Αν και τους χώρισαν τόσα πολλά χρόνια, ο Δαβίδ και ο Ιωνάθαν απολάμβαναν μια πολύ εποικοδομητική φιλία. (1 Σαμουήλ 18:1) Αλήθεια, ίσως δεν σου είναι εύκολο να κάνεις φίλους. Αλλά η Βίβλος δείχνει ότι αν δίνεις ανιδιοτελώς από τον εαυτό σου, θα προσελκύσεις τους φίλους.—Βλέπε Παροιμίες 11:25.
ΚΑΝΕ ΤΟ ΘΕΟ ΤΟΝ ΣΤΕΝΟΤΕΡΟ ΣΟΥ ΦΙΛΟ: «Ο Ιεχωβά είναι ο βράχος μου και το φρούριό μου,» διακήρυξε ο Ψαλμωδός Δαβίδ. (Ψαλμός 18:2, ΜΝΚ) Η εμπιστοσύνη του δεν εναπόκειται αποκλειστικά και μόνο στις δικές του ικανότητες αλλά στη στενή του σχέση με τον Ιεχωβά. Κι έτσι όταν αργότερα τον χτύπησαν αντίξοες συνθήκες, μπορούσε να αντέξει την σοβαρή επίκριση χωρίς να χάσει την γαλήνη του.—2 Σαμουήλ 16:7, 10.
Και συ επίσης μπορείς να «πλησιάσεις» και έτσι να «καυχιέσαι» όχι στον εαυτό σου αλλά στον Ιεχωβά!—Ιακώβου 4:8· 1 Κορινθίους 1:31.
Λίγα Λόγια Για Προειδοποίηση
Ενώ η ανάγκη για να αγαπάμε τον εαυτό μας διαφαίνεται σε Γραφικά εδάφια όπως το Ματθαίος 19:19 και Εφεσίους 5:28, 29, οι Γραφές πολύ συχνά μας προειδοποιούν να μην έχουμε πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας! Πώς συμβαίνει αυτό;
Προφανώς γιατί οι περισσότεροι από μας στην προσπάθειά μας να κερδίσουμε αυτοπεποίθηση, χάνουμε το μέτρο. Πολλοί γίνονται εγωιστές. Άλλοι υπερεκτιμούν χονδροειδώς τις ικανότητές τους και τις επιδεξιότητές τους ή έχουν την τάση να υποτιμούν τις αντίστοιχες ικανότητες των άλλων. Αυτοί είναι καυχησάρηδες και φανφαρόνοι. Ωστόσο η αυτοεκτίμησή τους τούς απογυμνώνει από την αληθινή τους αξία.
Ακόμη και οι Χριστιανοί μπορούν να πέσουν σ’ αυτή την παγίδα, Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους Ιουδαίους και στους εθνικούς (τους μη Ιουδαίους) ήταν ένα πρόβλημα που μάστιζε την εκκλησία του πρώτου αιώνα στην Ρώμη. Ο απόστολος Παύλος έδωσε γι’ αυτόν τον λόγο συμβουλή χωρίς περιστροφές. Υπενθύμισε στους Εθνικούς το οικτρό παρελθόν τους. Μόνο μέσω της «καλοσύνης» του Θεού είχαν καταφέρει να «μπολιαστούν» στη θέση εύνοιας του Θεού. (Ρωμαίους 11:17-36· 1:26-32) Οι αυτοδικαιωνόμενοι Ιουδαίοι, επίσης, έπρεπε να καταπολεμήσουν τις ατέλειές τους. «Επειδή πάντες ήμαρτον και υστερούνται της δόξης του Θεού.»—Ρωμαίους 3:23.
Μήπως όμως ο Παύλος τους απογύμνωσε από την αυτοεκτίμηση· τους υποβίβασε σε συνεσταλμένους ζητιάνους; Όχι, καθόλου. «Διότι λέγω δια της χάριτος της εις εμέ δοθείσης», συνέχισε ο Παύλος, προς πάντα όστις είναι μεταξύ σας, να μη φρονή υψηλότερα παρ’ ότι πρέπει [είναι αναγκαίο, ΜΝΚ] να φρονή.» (Ρωμαίους 12:3) Ήταν «αναγκαίο» να έχουν ένα μέτρο αυτοσεβασμού. Αλλά έπρεπε να αποφεύγουν τα άκρα.—Βλέπε Ρωμαίους 11:20.
Γι’ αυτό ο Χριστιανός αποφεύγει τα άκρα. Όπως παρατηρεί ο δρ. Άλλαν Φρομ: «Ένα άτομο που έχει επαρκή αντίληψη για τον εαυτό του δεν είναι λυπημένο, αλλά δεν χρειάζεται να είναι και υπερβολικά ευτυχισμένο . . . δεν είναι απαισιόδοξο, αλλά η αισιοδοξία του δεν είναι αχαλίνωτη. Δεν είναι παράτολμο ούτε και απαλλαγμένο από δικαιολογημένους φόβους . . . συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να έχει εκπληκτικές επιτυχίες κάθε φορά, και ότι ούτε θα βρίσκεται συνεχώς σε κατάσταση διαρκούς αποτυχίας.»
Γι’ αυτό να είσαι σεμνός. «Ο Θεός εις τους υπερήφανους αντιτάσσεται, εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.» (Ιακώβου 4:6) Να αναγνωρίζεις τα ενεργητικά σου στοιχεία, αλλά να μην αγνοείς και τα ελαττώματά σου. Μάλλον, να εργάζεσαι πάνω σ’ αυτά.
Από καιρό σε καιρό, και πάλι θ’ αμφιβάλεις για τον εαυτό σου. Αλλά δεν χρειάζεται ποτέ να αμφιβάλεις για την αυτοαξία σου, ή για το γεγονός ότι ο Θεός ενδιαφέρεται για σένα. Γιατί «εάν τις αγαπά τον Θεό, ούτος γνωρίζεται υπ’ αυτού.»—1 Κορινθίους 8:3.
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Αισθάνεσαι αποθαρρυμένος, κατώτερος; Υπάρχει μια λύση
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Η «αυτοπεποίθηση» των καυχησάρηδων και των φανφαρόνων τούς απογυμνώνει από την αληθινή τους αξία