Κεφάλαιο 6
Φροντίζετε για τον Εαυτό σας Σωματικώς
1, 2. Με ποιες έννοιες το ανθρώπινο σώμα είναι ένα πραγματικό αριστούργημα;
Ο σοφός Σολομών παρωμοίασε το ανθρώπινο σώμα μ’ ένα σπίτι με παράθυρα και πόρτες. Αιώνες αργότερα, ο Χριστιανός απόστολος Παύλος ωνόμασε αυτό το σπίτι «οικία του σκηνώματος ημών.» (Εκκλησιαστής 12:3-7· 2 Κορινθίους 5:1, 2) Το σώμα σας, όπως ένα σπίτι, έχει ανάγκη κατάλληλης φροντίδος για ν’ αποκομίσετε πλήρη ωφέλεια απ’ αυτό.
2 Τι είδους οικοδεσπότης είσθε όσον αφορά τη σωματική φροντίδα του εαυτού σας; Εκτιμάτε το σώμα που έχετε; Πρέπει να το εκτιμάτε, διότι το ανθρώπινο σώμα είναι αληθινά ένα αριστούργημα μεταξύ όλων των γηίνων δημιουργημάτων. Το σώμα σας είναι πιο πολύπλοκο από οποιονδήποτε υπολογιστή ή μηχανικό κατασκεύασμα που εφευρέθηκε ποτέ. Ωστόσο, λειτουργεί ομαλά, έχει θαυμάσιες ικανότητες και είναι υπερβολικά εύκαμπτο. Εκπλήσσεται κανείς όταν σκεφθή πώς όλα τα οστά, οι μυς, τα αιμοφόρα αγγεία, το δίκτυον του νευρικού συστήματος, και όλα τα άλλα όργανα και μέρη του ανθρωπίνου οργανισμού, λειτουργούν όλα μαζί αρμονικά σαν μια μονάς. Όπως έγραψε ο απόστολος Παύλος, το σώμα, μολονότι έχει πολλά μέλη, «είναι έν σώμα.» Αυτό θα πρέπει να το ενθυμούμεθα και να κατανοήσωμε την αλήθεια της δηλώσεως του Παύλου ότι «είτε πάσχει έν μέλος, πάντα τα μέλη συμπάσχουσιν.» Πράγματι, το σώμα, παρά τα δισεκατομμύρια των κυττάρων του, είναι μια μονάς. Αν θέλετε να επωφεληθήτε πλήρως από τη νεότητά σας και από την όλη ζωή σας, δεν μπορείτε να παραμελήσετε κανένα μέρος του σώματός σας.—1 Κορινθίους 12:12, 14-26.
3-5. (α) Ποιος επηρεάζεται από τον τρόπο με τον οποίο φροντίζετε το σώμα σας; (Ρωμαίους 14:7, 8) (β) Ως προς τη φροντίδα του σώματος, πώς αληθεύει το ότι ‘θερίζομε αυτό που σπέρνομε’;
3 Αλλά υπάρχει κι ένας καλύτερος, ανώτερος λόγος για τον οποίον πρέπει να παράσχετε στο σώμα σας την καλύτερη φροντίδα που μπορείτε. Αν το κάνετε αυτό, θα μπορήτε να το χρησιμοποιήτε για ν’ αποδίδετε τιμή στον Δημιουργό σας, καθώς και στους γονείς σας, και να κάνετε καλό στον πλησίον σας. Ένα σπίτι πρόχειρης κατασκευής και φροντίδος δεν προσδίδει έπαινο ούτε στον αρχιτέκτονα ούτε στον οικοδόμο που το έκτισε. Ένα σπίτι που παρουσιάζει φθορές, είναι ακάθαρτο ή αναδίδει βλαβερή οσμή επηρεάζει δυσμενώς όλη τη γύρω γειτονιά. Το ίδιο συμβαίνει και με μας αν παραλείπωμε να φροντίζωμε κατάλληλα τον εαυτό μας σωματικά.
4 Η Βιβλική αρχή ότι ‘θερίζομε ό,τι εσπείραμε’ ισχύει και όσον αφορά τη φροντίδα για το σώμα μας. (Γαλάτας 6:7) Ο ‘θερισμός’ μπορεί να είναι καλός ή κακός, πράγμα που εξαρτάται από μας. Ένα άτομο δεν πρέπει να περιμένη να γεράση για ν’ αρχίση να θερίζη. Αρχίζει πολύ, πάρα πολύ πιο νωρίς, μερικές φορές στα πρώτα χρόνια της ζωής.
5 Δεν πρόκειται απλώς για το να προσπαθή κάποιος ν’ αποφεύγη να ‘αισθάνεται άρρωστος.’ Πρέπει να θέλετε ν’ απολαύσετε το αίσθημα της ευεξίας που συμβάλλει στην ευτυχία, στην καλή εργασία, στην καθαρή σκέψι και σας κάνει ευχάριστο άτομο για τους γύρω σας. Ποια, λοιπόν, είναι μερικά από τα πράγματα που πρέπει να φροντίζετε τακτικά;
Η ΑΞΙΑ ΜΙΑΣ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗΣ ΔΙΑΙΤΗΣ
6-8. Δώστε μερικές λεπτομέρειες για την αξία μιας ισορροπημένης διαίτης όσον αφορά τα εξής: (α) υδατάνθρακες, (β) πρωτεΐνες, (γ) μεταλλικά στοιχεία, και (δ) βιταμίνες.
6 Η τροφή που τρώτε δεν σας παρέχει απλώς ενέργεια. Προμηθεύει τα δομικά υλικά που χρειάζεται το σώμα σας για να συντηρηθή. Οι υδατάνθρακες, όπως αυτοί που βρίσκονται μέσα στη ζάχαρι, στο ψωμί και στις πατάτες, σας δίνουν ενέργεια. Αλλά τι θα γίνη αν η δίαιτά σας συνίσταται εξ ολοκλήρου απ’ αυτά τα πράγματα; Τι θα συνέβαινε αν αποφασίζατε να περάσετε μόνο με αναψυκτικά και γλυκά; Το σώμα σας θα άρχιζε να υποφέρη από έλλειψι υλικών τα οποία χρειάζονται για να γίνουν οι καθημερινές επισκευές.
7 Τακτικά χρειάζεσθε πρωτεΐνες, που βρίσκονται στο γάλα, στο τυρί, στα φασόλια, στο κρέας και στα ψάρια. Χωρίς αυτές, οι μυς σας σύντομα γίνονται μαλακοί και χαλαροί και η ανάπτυξις αναστέλλεται. Χρειάζεσθε μεταλλικά στοιχεία, διότι χωρίς αυτά τα δόντια σας γρήγορα θα φθαρούν και τα οστά σας γρήγορα θα εξασθενήσουν. Τα φυλλώδη λαχανικά είναι πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία. Χρειάζεσθε βιταμίνες, διότι αυτές είναι οι χημικοί ρυθμισταί του σώματος και προστατεύουν το σώμα από ωρισμένες ασθένειες. Τα φρούτα και τα δημητριακά είναι οι μεγαλύτερες πηγές βιταμινών. Χρειάζεσθε και πολύ νερό, διότι αυτό αποτελεί τη βάσι για το αίμα σας και για όλα τα υγρά των ιστών σας.
8 Όχι μόνο όταν είσθε εξήντα ή εβδομήντα ετών ηλικίας, αλλά αμέσως από τα εφηβικά σας χρόνια μπορείτε ν’ αποκομίσετε τα αποτελέσματα μιας καλής ή κακής διαίτης. Η έρευνα έδειξε, λόγου χάριν, ότι σε σπουδαστάς στους οποίους προσέφεραν ένα βελτιωμένο διαιτολόγιο, βελτιώθηκε και η ικανότης της μαθήσεώς των. Η πενιχρή δίαιτα γενικά καταλήγει σε πενιχρή εργασία και κάνει τους ανθρώπους περισσότερο επιρρεπείς σε ατυχήματα. Αφαιρεί σύντομα από το σώμα την υγιά εμφάνισι και τη φυσική ομορφιά.
Η ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΣ ΣΥΝΤΕΛΕΙ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
9-14. (α) Πώς το τακτικό πλύσιμο προστατεύει την υγεία σας; (β) Πώς οι συνήθειές σας ως προς την προσωπική καθαριότητα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο σας θεωρούν οι άλλοι, και γιατί; (γ) Γιατί είναι ουσιώδης ο τακτικός και επιμελής καθαρισμός των δοντιών; (δ) Τι λέγει η ίδια η Αγία Γραφή για την καθαριότητα; (Έξοδος 30:17-21· Ματθαίος 6:17, 18)
9 Όπως ακριβώς αισθανόμεθα πολύ περισσότερη απόλαυσι όταν κατοικούμε σ’ ένα καθαρό σπίτι, έτσι, επίσης, αισθανόμεθα περισσότερη απόλαυσι από τη ζωή όταν διατηρούμε το σώμα μας καθαρό. Το τακτικό πλύσιμο του σώματος είναι αναψυκτικό και υγιεινό. Το σώμα σας έρχεται σε συνεχή επαφή με μικροσκοπικά μικρόβια, στον αέρα και στα πράγματα που πιάνετε. Μερικά απ’ αυτά μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες. Το σαπούνι ενεργεί ως μικροβιοκτόνο, φονεύοντάς τα, ενώ το νερό τα απομακρύνει. Τα χέρια σας ιδιαίτερα έχουν ανάγκη συχνής φροντίδος, διότι μ’ αυτά πιάνετε την τροφή σας και μ’ αυτά έρχεσθε σε επαφή με άλλα πρόσωπα ή πιάνετε τα πράγματα που χρησιμοποιούν.
10 Δεν αισθάνεσθε μόνο σεις καλύτερα όταν είσθε καθαροί, αλλά κάνετε επίσης τη ζωή πιο ευχάριστη για κείνους που σας βλέπουν ή σας πλησιάζουν. Όταν βλέπετε ένα σπίτι που είναι ακάθαρτο και αφρόντιστο, τι γνώμη σχηματίζετε για τους ανθρώπους που κατοικούν μέσα; Έτσι, επίσης, οι άνθρωποι τείνουν να σας κρίνουν από την εμφάνισί σας. Αν υπάρχη ακαθαρσία στο πρόσωπό σας, στα αυτιά σας, στο λαιμό σας, στα μαλλιά σας, στα χέρια σας, ή κάτω από τα νύχια σας, μπορεί αυτό να σας εμποδίση ν’ αποκτήσετε τη φιλία και την εκτίμησι των άλλων. Επίσης, θα έχετε περισσότερη αυτοεκτίμησι αν διατηρήσθε καθαρός.
11 Το σώμα ιδρώνει, ακόμη κι όταν δεν κάνη κανείς πολύ εξάσκησι ή εργασία. Αν συσσωρευθή πολύς ιδρώτας, μπορεί να κάνη το σώμα σας, ν’ αναδίδη μια δυσάρεστη οσμή. Το τακτικό πλύσιμο του σώματος, το πλύσιμο κάτω από τις μασχάλες και τα παρόμοια μέρη, σας κάνει ένα πιο ευχάριστο πρόσωπο στους γύρω σας. Η καθαριότης, μαζί με μια καλή δίαιτα, συμβάλλει επίσης σ’ ένα καλύτερο χρώμα προσώπου.
12 Τα δόντια αποτελούν μια ιδιαίτερη περιοχή που έχει ανάγκη φροντίδος. Υπολείμματα τροφών μπορούν να απομένουν ανάμεσα στα δόντια ή επάνω σ’ αυτά. Τα οξέα που αναδίδουν αυτά τα σωματίδια προσβάλλουν το σμάλτο των δοντιών σας. Έπειτα από επανειλημμένες προσβολές, μερικές φορές μέσα σε λίγους μήνες γίνεται διείσδυσις μέσα στο σκληρό σμάλτο των δοντιών και αρχίζει η τερηδών. Ή, μπορεί ν’ αναπτυχθή φλεγμονή των ούλων που μπορεί με τον καιρό να χαλαρώση τη θέσι των δοντιών. Μπορεί να χάσετε μερικά δόντια. Δόντια με τερηδόνα ή δόντια που λείπουν αφαιρούν πολύ από την εμφάνισί σας.
13 Ένα καθαρό στόμα σάς προφυλάσσει επίσης από δύσοσμη αναπνοή. Αν πίνετε μερικά ποτήρια νερό κάθε μέρα θα βοηθηθήτε σ’ αυτό το σημείο. Μη λησμονείτε ότι το στόμα σας είναι κάτι σαν μια πόρτα ή μια είσοδο σπιτιού. Αν η εμφάνισις του σπιτιού και οι μυρωδιές που προέρχονται από την πόρτα δεν είναι καλές, οι άνθρωποι θ’ αποφεύγουν αυτό το σπίτι.
14 Ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή, μολονότι δεν φθάνει στα άκρα (όπως κάνουν μερικοί σ’ αυτό το θέμα), ενθαρρύνει και διδάσκει την καθαριότητα. Καθαρά χέρια και φρεσκοπλυμένο σώμα αποτελούν συχνά ένδειξι του ότι ένα άτομο είναι καθαρό και αγνό πνευματικώς. Ο απόστολος Παύλος κάνει την εξής προτροπή: «Ας καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος, εκπληρούντες αγιωσύνην εν φόβω Θεού.» (2 Κορινθίους 7:1) Είμεθα καθαροί εσωτερικώς, στην καρδιά και στη διάνοια; Τότε, λοιπόν, δεν πρέπει να προσπαθούμε να είμεθα καθαροί και εξωτερικώς;
ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ
15-18. (α) Γιατί το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται ανάπαυσι και ύπνο; (β) Ακόμη κι αν αισθάνεσθε ότι έχετε αρκετή ενέργεια, πώς θα επηρεασθήτε αν δεν αναπαύεσθε αρκετά; (γ) Πώς το να φροντίζωμε για το σώμα μας δείχνει σεβασμό στον Θεό;
15 Κάθε μέρα εκατομμύρια κύτταρα του σώματος αποσυντίθενται και είναι ανάγκη ν’ αντικατασταθούν. Το σώμα σας αναπτύσσει ωρισμένα κατάλοιπα που συσσωρεύονται στους μυς, ιδιαίτερα σαν αποτέλεσμα εργασίας και ασκήσεως. Αυτά τα κατάλοιπα είναι εκείνα που σας προσδίδουν ένα αίσθημα κοπώσεως. Το σώμα σας πρέπει ν’ αναπαύεται αρκετά για ν’ απαλλαγή από τα συσσωρευμένα κατάλοιπα και να μπορέση να παραγάγη νέα κύτταρα για να διατηρηθή σε καλή κατάστασι και αναζωογόνησι. Το κεντρικό νευρικό σύστημά σας και ο εγκέφαλός σας, επίσης, έχουν ανάγκη αναπαύσεως. Δεν μπορούν ν’ αναπαυθούν αν δεν κοιμηθήτε.
16 Επειδή είσθε νέος, ίσως φρονείτε ότι μπορείτε να περάσετε και με λίγο ύπνο. Αλλά το νεανικό σθένος και η ενέργεια μπορούν να είναι απατηλά. Μπορούν να συγκαλύψουν τα συμπτώματα σοβαρής βλάβης που μπορεί να προκύψη λόγω ανεπαρκούς αναπαύσεως. Πραγματικά, το σώμα ενός νεαρού που αναπτύσσεται χρειάζεται περισσότερο ύπνο απ’ όσο ένας ενήλικος, και όχι λιγώτερο. Η έλλειψις ύπνου βλάπτει την ικανότητα συλλογισμού και μειώνει την ικανότητα ενθυμήσεως. Επιβραδύνει την ευστροφία του ατόμου και τα αντανακλαστικά του σώματος. Μπορεί να σας προξενήση υπερέντασι, ανησυχία, ερεθιστικότητα και να σας κάνη να βλέπετε τη συναναστροφή με άλλους δυσάρεστη. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα κάτω από συνθήκες πιέσεως και εντάσεως.
17 Να συνεργάζεσθε, λοιπόν, με το σώμα σας, προσφέροντας του την ανάπαυσι που χρειάζεται. Όταν οι γονείς σας σάς λέγουν να πέσετε στο κρεββάτι μια ωρισμένη ώρα, να κατανοήτε την ορθότητα της καθοδηγίας των. Με επαρκή ύπνο κάθε νύχτα, θα βελτιωθή η ποιότης και η ταχύτης της εργασίας σας. Θα βρήτε τη ζωή πιο ευχάριστη και θα έχετε λιγώτερα παράπονα.
18 Αν εκτιμούμε το δώρο της ζωής που απολαμβάνομε με τα σώματά μας, τότε πρέπει να τα χρησιμοποιούμε προς τιμή του Πλάστου μας και προς τιμή του Υιού Του, που έδωσε τη ζωή του για ν’ αποκτήσωμε εμείς αιώνιο ζωή. Ποτέ δεν πρέπει να κακομεταχειριζώμεθα ή να παραμελούμε τα σώματά μας λόγω ελλείψεως φροντίδος ή ανοησίας ή για ιδιοτελείς λόγους. Αυτό θα έδειχνε έλλειψι σεβασμού για Εκείνον στον οποίο οφείλομε τη ζωή μας. Αντιθέτως, ας ακολουθούμε τη Βιβλική νουθεσία: «Είτε λοιπόν τρώγετε είτε πίνετε είτε πράττετε τι, πάντα πράττετε εις δόξαν Θεού.» Αυτός θα σας ανταμείψη πλούσια και θα σας ευλογήση για την εκτίμησι που δείχνετε για τις στοργικές του προμήθειες.—1 Κορινθίους 10:31.
[Εικόνα στη σελίδα 46]
Μια ισορροπημένη δίαιτα είναι απαραίτητη για να υπάρχει καλή υγεία
[Εικόνα στη σελίδα 49]
Το σώμα σας χρειάζεται επαρκή ανάπαυσι για ν’ απαλλαγή από τα κατάλοιπα