ΟΧΙΑ

[εβρ. κείμενο, ’εφ‛έχ· τσιφ‛ονί· ελλ. κείμενο, ἔχιδνα].

Δηλητηριώδες φίδι που διαθέτει πολύ εξειδικευμένα ιοβόλα δόντια τα οποία αναδιπλώνονται οριζόντια στον ουρανίσκο όταν δεν χρησιμοποιούνται. Το δηλητήριο της οχιάς ποικίλλει ανάλογα με το είδος της, στη δε Παλαιστίνη υπάρχουν αρκετά είδη. Ένα από τα πιο επικίνδυνα είναι μια οχιά της άμμου (έχιδνα η αμμοδύτης [Vipera ammodytes]) στην περιοχή της Κοιλάδας του Ιορδάνη. Ένα άλλο είδος είναι η οχιά της Παλαιστίνης (Vipera palaestina). Ο εβραϊκός όρος ’εφ‛έχ συνδέεται συνήθως με την αραβική λέξη ’αφ‛άν, η οποία αναφέρεται στην οχιά των ασιατικών ερήμων, ένα δηλητηριώδες φίδι που συναντάται στις αμμώδεις πεδιάδες της Ιεριχώς.

Η δραστικότητα του δηλητηρίου της οχιάς υποδηλώνεται στο εδάφιο Ιώβ 20:16, όπου ο Σωφάρ αναφέρεται στην ικανότητα που έχει η «γλώσσα [της] οχιάς» να σκοτώνει. Ευρισκόμενος στη Μάλτα ως ναυαγός, ο απόστολος Παύλος μάζευε ένα δεμάτι κλαδιά, και την ώρα που το έβαζε πάνω στη φωτιά, βγήκε μια οχιά και πιάστηκε πάνω στο χέρι του. Ωστόσο, «εκείνος τίναξε από πάνω του το δηλητηριώδες πλάσμα και το έριξε στη φωτιά και δεν έπαθε κακό», μολονότι οι παριστάμενοι περίμεναν να πρηστεί από τη φλεγμονή ή να πεθάνει ξαφνικά.—Πρ 28:3-6.

Αλληγορική Χρήση. Το επικίνδυνο δάγκωμα της οχιάς χρησιμοποιείται αλληγορικά στο εδάφιο Παροιμίες 23:32, όπου ο σοφός άντρας περιγράφει τις συνέπειες της υπερβολικής κατανάλωσης κρασιού, λέγοντας: «Δαγκώνει σαν φίδι και εκκρίνει δηλητήριο σαν οχιά [εβρ., ουχετσιφ‛ονί]». Περιγράφοντας την πονηρία την οποία είχε καταλήξει να πράττει ο λαός του Θεού, ο Ισραήλ, ο προφήτης Ησαΐας έγραψε: «Τα αβγά δηλητηριώδους φιδιού εκκόλαψαν . . . Όποιος έτρωγε από τα αβγά τους πέθαινε, και από το αβγό που έσπαζε εκκολαπτόταν οχιά». (Ησ 59:5) Τα περισσότερα φίδια γεννούν αβγά, και μολονότι οι οχιές στην πλειονότητά τους δεν είναι ωοτόκες, ορισμένα είδη τους είναι.

Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής αποκάλεσε τους Φαρισαίους και τους Σαδδουκαίους «γεννήματα οχιάς». (Ματ 3:7· Λου 3:7) Και ο Ιησούς Χριστός αποκάλεσε τους γραμματείς και τους Φαρισαίους «γεννήματα οχιάς» λόγω της πονηρίας τους και της θανατηφόρας πνευματικής βλάβης που μπορούσαν να προκαλέσουν σε ανυποψίαστους ανθρώπους.—Ματ 12:34· 23:33.