ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΕΞΙ
Εξασφαλίστε ένα Διαρκές Μέλλον για την Οικογένειά Σας
1. Ποιος ήταν ο σκοπός του Ιεχωβά για την οικογενειακή διευθέτηση;
ΟΤΑΝ ο Ιεχωβά ένωσε τον Αδάμ και την Εύα με τα δεσμά του γάμου, ο Αδάμ εξέφρασε τη χαρά του με τους πρώτους καταγραμμένους στίχους εβραϊκής ποίησης. (Γένεση 2:22, 23) Ωστόσο, ο Δημιουργός είχε περισσότερα πράγματα υπόψη του από το να δώσει απλώς χαρά στα ανθρώπινα παιδιά του. Ήθελε να κάνουν το θέλημά του τα αντρόγυνα και οι οικογένειες. Είπε στο πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι: ‘Να είστε καρποφόροι και να πληθυνθείτε και να γεμίσετε τη γη και να την καθυποτάξετε και να έχετε σε υποταγή τα ψάρια της θάλασσας και τα πετούμενα πλάσματα των ουρανών και κάθε ζωντανό πλάσμα που κινείται πάνω στη γη’. (Γένεση 1:28) Τι μεγαλειώδης, ανταμειφτικός διορισμός ήταν αυτός! Αν ο Αδάμ και η Εύα είχαν κάνει το θέλημα του Ιεχωβά με πλήρη υπακοή, θα ήταν τόσο ευτυχισμένοι οι ίδιοι, καθώς και τα μελλοντικά παιδιά τους!
2, 3. Πώς μπορούν οι οικογένειες να βρουν τη μεγαλύτερη ευτυχία σήμερα;
2 Και σήμερα επίσης, οι οικογένειες είναι πιο ευτυχισμένες όταν συνεργάζονται κάνοντας το θέλημα του Θεού. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Η θεοσεβής αφοσίωση είναι ωφέλιμη για όλα τα πράγματα, εφόσον περιέχει υπόσχεση για την τωρινή ζωή και για αυτήν που θα έρθει». (1 Τιμόθεο 4:8) Μια οικογένεια που ζει με θεοσεβή αφοσίωση και ακολουθεί την καθοδηγία του Ιεχωβά, όπως αυτή περιέχεται στην Αγία Γραφή, θα βρει ευτυχία στην «τωρινή ζωή». (Ψαλμός 1:1-3· 119:105· 2 Τιμόθεο 3:16) Ακόμη και αν ένα μόνο μέλος της οικογένειας εφαρμόζει τις αρχές της Αγίας Γραφής, τα πράγματα είναι καλύτερα από ό,τι θα ήταν αν κανένας δεν το έκανε αυτό.
3 Αυτό το βιβλίο έχει εξετάσει πολλές αρχές της Αγίας Γραφής που συμβάλλουν στην οικογενειακή ευτυχία. Πιθανόν να προσέξατε ότι μερικές από αυτές εμφανίζονται επανειλημμένα από την αρχή ως το τέλος του βιβλίου. Γιατί; Επειδή αποτελούν ισχυρές αλήθειες που αποβαίνουν προς το καλό όλων σε διάφορες πτυχές της οικογενειακής ζωής. Η οικογένεια που αγωνίζεται να εφαρμόσει αυτές τις αρχές της Αγίας Γραφής διαπιστώνει ότι η θεοσεβής αφοσίωση πράγματι «περιέχει υπόσχεση για την τωρινή ζωή». Ας ξαναδούμε τέσσερις από αυτές τις σημαντικές αρχές.
Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑΣ
4. Γιατί είναι ζωτική η εγκράτεια σε ένα γάμο;
4 Ο Βασιλιάς Σολομών είπε: ‘Σαν πόλη εκπορθημένη και ατείχιστη, έτσι είναι ο άνθρωπος που δεν συγκρατεί το πνεύμα του’. (Παροιμίες 25:28· 29:11) Το να ‘συγκρατεί κάποιος το πνεύμα του’, δηλαδή να ασκεί εγκράτεια, είναι ζωτικό για όσους θέλουν έναν ευτυχισμένο γάμο. Αν υποκύψει κάποιος σε καταστροφικά συναισθήματα, λόγου χάρη στην οργή ή στους ανήθικους σαρκικούς πόθους, θα προξενήσει βλάβη της οποίας η αποκατάσταση θα απαιτήσει χρόνια—αν γίνεται να αποκατασταθεί καν.
5. Πώς μπορεί ένας ατελής άνθρωπος να καλλιεργεί εγκράτεια, και ποια οφέλη θα αποκομίσει;
5 Βέβαια, κανένας απόγονος του Αδάμ δεν μπορεί να ελέγχει πλήρως την ατελή του σάρκα. (Ρωμαίους 7:21, 22) Ωστόσο, η εγκράτεια είναι καρπός του πνεύματος. (Γαλάτες 5:22, 23) Έτσι, το πνεύμα του Θεού θα παράγει μέσα μας εγκράτεια, αν εμείς προσευχόμαστε για αυτή την ιδιότητα, αν εφαρμόζουμε τις ανάλογες συμβουλές που βρίσκονται στις Γραφές και αν συναναστρεφόμαστε με άτομα που την εκδηλώνουν και αποφεύγουμε εκείνους που δεν την εκδηλώνουν. (Ψαλμός 119:100, 101, 130· Παροιμίες 13:20· 1 Πέτρου 4:7) Μια τέτοια πορεία θα μας βοηθάει να ‘φεύγουμε από την πορνεία’, ακόμη και όταν μπαίνουμε σε πειρασμό. (1 Κορινθίους 6:18) Θα απορρίπτουμε τη βία και θα αποφεύγουμε ή θα υπερνικούμε τον αλκοολισμό. Επίσης, θα αντιμετωπίζουμε με μεγαλύτερη ηρεμία τις προκλήσεις και τις δύσκολες καταστάσεις. Είθε όλοι—περιλαμβανομένων και των παιδιών—να μάθουν να καλλιεργούν αυτόν το ζωτικό καρπό του πνεύματος.—Ψαλμός 119:1, 2.
Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ
6. (α) Ποια είναι η θεϊκά καθιερωμένη διάταξη της ηγεσίας; (β) Τι πρέπει να θυμάται ένας άντρας ώστε η ηγεσία του να φέρνει ευτυχία στην οικογένειά του;
6 Η δεύτερη σημαντική αρχή είναι η αναγνώριση της ηγεσίας. Ο Παύλος περιέγραψε την κατάλληλη διάταξη των πραγμάτων όταν είπε: «Θέλω . . . να ξέρετε ότι η κεφαλή του κάθε άντρα είναι ο Χριστός· η κεφαλή δε της γυναίκας είναι ο άντρας· η κεφαλή δε του Χριστού είναι ο Θεός». (1 Κορινθίους 11:3) Αυτό σημαίνει ότι ο άντρας αναλαμβάνει την ηγεσία στην οικογένεια, η γυναίκα του τον υποστηρίζει με οσιότητα, και τα παιδιά υπακούν στους γονείς τους. (Εφεσίους 5:22-25, 28-33· 6:1-4) Προσέξτε, όμως, ότι η ηγεσία οδηγεί σε ευτυχία μόνο όταν τη χειρίζεται κανείς με κατάλληλο τρόπο. Οι άντρες που ζουν με θεοσεβή αφοσίωση γνωρίζουν ότι ηγεσία δεν σημαίνει δικτατορία. Αυτοί μιμούνται τον Ιησού, την Κεφαλή τους. Αν και ο Ιησούς επρόκειτο να είναι «κεφαλή πάνω σε όλα», αυτός «ήρθε, όχι για να τον διακονήσουν, αλλά για να διακονήσει». (Εφεσίους 1:22· Ματθαίος 20:28) Παρόμοια, ο Χριστιανός ασκεί ηγεσία, όχι για να ωφελήσει τον εαυτό του, αλλά για να φροντίσει τα συμφέροντα της γυναίκας του και των παιδιών του.—1 Κορινθίους 13:4, 5.
7. Ποιες Γραφικές αρχές βοηθούν τη σύζυγο να εκπληρώνει το θεόδοτο ρόλο της μέσα στην οικογένεια;
7 Από την πλευρά της, η σύζυγος που ζει με θεοσεβή αφοσίωση δεν ανταγωνίζεται τον άντρα της ούτε επιδιώκει να τον εξουσιάσει. Χαίρεται να τον υποστηρίζει και να συνεργάζεται μαζί του. Η Αγία Γραφή αναφέρει μερικές φορές ότι η γυναίκα αποτελεί ‘ιδιοκτησία’ του άντρα της, πράγμα το οποίο δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για το ότι αυτός είναι κεφαλή της. (Γένεση 20:3) Μέσω του γάμου αυτή υπόκειται στο «νόμο του συζύγου της». (Ρωμαίους 7:2) Συγχρόνως, η Αγία Γραφή την αποκαλεί ‘βοηθό’ και ‘συμπλήρωμα’. (Γένεση 2:20) Παρέχει ιδιότητες και ικανότητες που λείπουν από τον άντρα της και του δίνει την απαιτούμενη υποστήριξη. (Παροιμίες 31:10-31) Η Αγία Γραφή λέει επίσης ότι η σύζυγος είναι ‘σύντροφος’, ότι συνεργάζεται ώμο προς ώμο με τον άντρα της. (Μαλαχίας 2:14) Αυτές οι Γραφικές αρχές βοηθούν τον άντρα και τη γυναίκα να εκτιμήσουν ο ένας τη θέση του άλλου και να συμπεριφέρονται ο ένας στον άλλον με κατάλληλο σεβασμό και αξιοπρέπεια.
‘ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΓΡΗΓΟΡΟΙ ΣΤΟ ΝΑ ΑΚΟΥΤΕ’
8, 9. Εξηγήστε μερικές αρχές που θα βοηθήσουν όλα τα μέλη της οικογένειας να βελτιώσουν την επιδεξιότητά τους στην επικοινωνία.
8 Σε αυτό το βιβλίο τονίζεται πολλές φορές η ανάγκη για επικοινωνία. Γιατί; Επειδή τα πράγματα πηγαίνουν καλύτερα όταν οι άνθρωποι συνομιλούν και ακούν πραγματικά ο ένας τον άλλον. Δόθηκε επανειλημμένα έμφαση στο γεγονός ότι η επικοινωνία είναι δρόμος διπλής κατεύθυνσης. Ο μαθητής Ιάκωβος το εξέφρασε ως εξής: «Κάθε άνθρωπος πρέπει να είναι γρήγορος στο να ακούει, αργός στο να μιλάει».—Ιακώβου 1:19.
9 Είναι επίσης σημαντικό να προσέχουμε πώς μιλάμε. Τα βιαστικά, φιλόνικα ή έντονα επικριτικά λόγια δεν συνιστούν επιτυχημένη επικοινωνία. (Παροιμίες 15:1· 21:9· 29:11, 20) Ακόμη και όταν αυτό το οποίο λέμε είναι σωστό, αν το εκφράζουμε με τρόπο που είναι άκαρδος, υπερήφανος ή προδίδει έλλειψη ευαισθησίας, είναι πιθανό να προξενήσει περισσότερο κακό παρά καλό. Τα λόγια μας θα πρέπει να είναι καλόγουστα, ‘καρυκευμένα με αλάτι’. (Κολοσσαείς 4:6) Θα πρέπει να είναι σαν ‘χρυσά μήλα σε ασημένια σκαλίσματα’. (Παροιμίες 25:11) Οι οικογένειες που έχουν μάθει να επικοινωνούν καλά έχουν κάνει ένα μεγάλο βήμα προς την επίτευξη της ευτυχίας.
Ο ΖΩΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
10. Ποιο είδος αγάπης είναι ζωτικό στο γάμο;
10 Η λέξη «αγάπη» εμφανίζεται επανειλημμένα από την αρχή ως το τέλος αυτού του βιβλίου. Θυμάστε το είδος αγάπης στο οποίο αναφερθήκαμε κυρίως; Είναι αλήθεια ότι η ρομαντική αγάπη (έρως) παίζει σημαντικό ρόλο στο γάμο, και στους επιτυχημένους γάμους αναπτύσσεται βαθιά στοργή και φιλία μεταξύ του άντρα και της γυναίκας. Αλλά ακόμη πιο σημαντική είναι η αγάπη που βασίζεται σε αρχές. Τέτοια αγάπη καλλιεργούμε για τον Ιεχωβά, τον Ιησού και τον πλησίον μας. (Ματθαίος 22:37-39) Είναι το είδος της αγάπης που εκφράζει ο Ιεχωβά προς την ανθρωπότητα. (Ιωάννης 3:16) Πόσο υπέροχο είναι το γεγονός ότι μπορούμε να δείχνουμε αυτό το ίδιο είδος αγάπης για το γαμήλιο σύντροφό μας και τα παιδιά μας!—1 Ιωάννη 4:19.
11. Πώς απεργάζεται η αγάπη το καλό του γάμου;
11 Στο γάμο αυτή η εξυψωμένη αγάπη είναι στ’ αλήθεια «τέλειος δεσμός ενότητας». (Κολοσσαείς 3:14) Αυτή ενώνει το ζευγάρι και τους κατευθύνει να θέλουν να κάνουν το καλύτερο ο ένας για τον άλλον, καθώς και για τα παιδιά τους. Όταν οι οικογένειες αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις, η αγάπη βοηθάει τα μέλη τους να χειρίζονται τα πράγματα με ενότητα. Καθώς το ζευγάρι προχωράει στα χρόνια, η αγάπη τούς βοηθάει να υποστηρίζουν και να συνεχίζουν να εκτιμούν ο ένας τον άλλον. «Η αγάπη . . . δεν ζητάει τα δικά της συμφέροντα. . . . Ανέχεται τα πάντα, πιστεύει τα πάντα, ελπίζει τα πάντα, υπομένει τα πάντα. Η αγάπη ποτέ δεν αποτυχαίνει».—1 Κορινθίους 13:4-8.
12. Γιατί ενισχύεται ο γάμος ενός αντρογύνου από την αγάπη τους για τον Θεό;
12 Ο γαμήλιος δεσμός είναι ιδιαίτερα ισχυρός όταν σφραγίζεται, όχι απλώς από την αγάπη που υπάρχει μεταξύ των γαμήλιων συντρόφων, αλλά πρωτίστως από την αγάπη για τον Ιεχωβά. (Εκκλησιαστής 4:9-12) Γιατί; Ο απόστολος Ιωάννης έγραψε: «Αυτό σημαίνει η αγάπη του Θεού, να τηρούμε τις εντολές του». (1 Ιωάννη 5:3) Επομένως, το αντρόγυνο θα πρέπει να εκπαιδεύει τα παιδιά του στη θεοσεβή αφοσίωση, όχι απλώς επειδή νιώθει βαθιά αγάπη για τα παιδιά του, αλλά επειδή αυτό είναι εντολή του Ιεχωβά. (Δευτερονόμιο 6:6, 7) Θα πρέπει να αποφεύγουν εντελώς την ανηθικότητα, όχι μόνο επειδή αγαπούν ο ένας τον άλλον, αλλά κυρίως επειδή αγαπούν τον Ιεχωβά, ο οποίος «θα κρίνει τους πόρνους και τους μοιχούς». (Εβραίους 13:4) Ακόμη και αν ο ένας σύντροφος προξενεί σοβαρά προβλήματα στο γάμο, η αγάπη για τον Ιεχωβά θα υποκινήσει τον άλλο σύντροφο να συνεχίσει να ακολουθεί τις αρχές της Αγίας Γραφής. Πράγματι, είναι ευτυχισμένες οι οικογένειες εκείνες στις οποίες η αγάπη που έχει ο ένας για τον άλλον στερεώνεται από την αγάπη για τον Ιεχωβά!
Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
13. Πώς βοηθιούνται να κρατούν το βλέμμα τους προσηλωμένο στα αληθινά σπουδαία πράγματα τα άτομα που είναι αποφασισμένα να κάνουν το θέλημα του Θεού;
13 Ολόκληρη η ζωή του Χριστιανού επικεντρώνεται στην εκτέλεση του θελήματος του Θεού. (Ψαλμός 143:10) Αυτό σημαίνει στην πραγματικότητα θεοσεβής αφοσίωση. Η εκτέλεση του θελήματος του Θεού βοηθάει τις οικογένειες να κρατούν το βλέμμα τους προσηλωμένο στα πράγματα που είναι όντως σπουδαία. (Φιλιππησίους 1:9, 10) Για παράδειγμα, ο Ιησούς προειδοποίησε: «Ήρθα να προξενήσω διαίρεση στρέφοντας άνθρωπο εναντίον του πατέρα του, και κόρη εναντίον της μητέρας της, και νύφη εναντίον της πεθεράς της. Πράγματι, εχθροί του ανθρώπου θα είναι άτομα από το ίδιο του το σπιτικό». (Ματθαίος 10:35, 36) Σε εκπλήρωση της προειδοποίησης του Ιησού, πολλοί ακόλουθοί του αντιμετωπίζουν διωγμό από μέλη της οικογένειάς τους. Τι λυπηρή, οδυνηρή κατάσταση! Εντούτοις, οι οικογενειακοί δεσμοί δεν θα πρέπει να επισκιάσουν την αγάπη μας για τον Ιεχωβά Θεό και τον Ιησού Χριστό. (Ματθαίος 10:37-39) Αν κάποιος υπομένει παρά την εναντίωση της οικογένειάς του, οι εναντιούμενοι μπορεί να αλλάξουν καθώς θα βλέπουν τα καλά αποτελέσματα της θεοσεβούς αφοσίωσης. (1 Κορινθίους 7:12-16· 1 Πέτρου 3:1, 2) Ακόμη και αν δεν συμβεί αυτό, δεν προκύπτει διαρκές καλό με το να σταματήσετε να υπηρετείτε τον Θεό εξαιτίας της εναντίωσης.
14. Πώς βοηθάει τους γονείς η επιθυμία να κάνουν το θέλημα του Θεού ώστε να ενεργούν με βάση τα καλύτερα συμφέροντα των παιδιών τους;
14 Όταν κάνουν το θέλημα του Θεού, οι γονείς βοηθιούνται να παίρνουν σωστές αποφάσεις. Για παράδειγμα, σε ορισμένα μέρη οι γονείς έχουν την τάση να θεωρούν τα παιδιά τους επένδυση, και βασίζονται σε αυτά για να τους φροντίσουν στα γηρατειά τους. Μολονότι είναι σωστό και κατάλληλο να φροντίζουν τα ενήλικα παιδιά τους ηλικιωμένους γονείς τους, αυτό το ενδεχόμενο δεν θα πρέπει να κάνει τους γονείς να κατευθύνουν τα παιδιά τους προς έναν υλιστικό τρόπο ζωής. Οι γονείς δεν κάνουν στα παιδιά τους χάρη αν τα ανατρέφουν έτσι ώστε να θεωρούν τα υλικά αποκτήματα πιο πολύτιμα από τα πνευματικά πράγματα.—1 Τιμόθεο 6:9.
15. Πώς ήταν η μητέρα του Τιμόθεου, η Ευνίκη, ένα έξοχο παράδειγμα γονέα που έκανε το θέλημα του Θεού;
15 Ένα θαυμάσιο παράδειγμα σε αυτόν τον τομέα είναι η Ευνίκη, η μητέρα του νεαρού φίλου του Παύλου, του Τιμόθεου. (2 Τιμόθεο 1:5) Αν και ήταν παντρεμένη με ένα μη ομόπιστο άντρα, η Ευνίκη, μαζί με τη γιαγιά του Τιμόθεου, τη Λωίδα, κατάφερε να αναθρέψει τον Τιμόθεο ώστε να επιδιώκει θεοσεβή αφοσίωση. (2 Τιμόθεο 3:14, 15) Όταν ο Τιμόθεος μεγάλωσε, η Ευνίκη τού επέτρεψε να φύγει από το σπίτι και να αναλάβει το έργο κηρύγματος της Βασιλείας ως σύντροφος του Παύλου στο ιεραποστολικό έργο. (Πράξεις 16:1-5) Πόση συγκίνηση θα πρέπει να αισθάνθηκε όταν ο γιος της έγινε ένας εξαιρετικός ιεραπόστολος! Η θεοσεβής αφοσίωση την οποία εκδήλωνε ο Τιμόθεος ως ενήλικος αντανακλούσε έντονα την εκπαίδευση που είχε λάβει ως παιδί. Ασφαλώς, η Ευνίκη ένιωθε ικανοποίηση και χαρά καθώς άκουγε εκθέσεις για την πιστή διακονία του Τιμόθεου, αν και πιθανόν της έλειπε που δεν τον είχε μαζί της.—Φιλιππησίους 2:19, 20.
Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΑΣ
16. Ως γιος, ποιο κατάλληλο ενδιαφέρον έδειξε ο Ιησούς, αλλά ποιος ήταν ο πρωταρχικός στόχος του;
16 Ο Ιησούς ανατράφηκε σε μια θεοσεβή οικογένεια, και ως ενήλικος έδειξε το ενδιαφέρον που ήταν κατάλληλο να εκδηλώνει ένας γιος προς τη μητέρα του. (Λουκάς 2:51, 52· Ιωάννης 19:26) Ωστόσο, ο πρωταρχικός στόχος του Ιησού ήταν να εκπληρώσει το θέλημα του Θεού, και για αυτόν αυτό περιλάμβανε το να ανοίξει το δρόμο ώστε να απολαύσουν οι άνθρωποι αιώνια ζωή. Το έκανε αυτό όταν πρόσφερε την τέλεια ανθρώπινη ζωή του ως λύτρο για την αμαρτωλή ανθρωπότητα.—Μάρκος 10:45· Ιωάννης 5:28, 29.
17. Ποιες ένδοξες προοπτικές διάνοιξε η πιστή πορεία του Ιησού για εκείνους που κάνουν το θέλημα του Θεού;
17 Μετά το θάνατο του Ιησού, ο Ιεχωβά τον ανέστησε σε ουράνια ζωή και του έδωσε μεγάλη εξουσία, ενθρονίζοντάς τον τελικά ως Βασιλιά στην ουράνια Βασιλεία. (Ματθαίος 28:18· Ρωμαίους 14:9· Αποκάλυψη 11:15) Η θυσία του Ιησού κατέστησε δυνατόν να επιλεγούν ορισμένοι άνθρωποι για να κυβερνήσουν μαζί του σε αυτή τη Βασιλεία. Άνοιξε επίσης το δρόμο ώστε τα υπόλοιπα μέλη του ανθρωπίνου γένους που έχουν δίκαιη καρδιά να μπορούν να απολαύσουν τέλεια ζωή σε μια γη όπου θα αποκατασταθούν παραδεισένιες συνθήκες. (Αποκάλυψη 5:9, 10· 14:1, 4· 21:3-5· 22:1-4) Ένα από τα μεγαλύτερα προνόμια που έχουμε σήμερα είναι να μιλούμε για αυτά τα ένδοξα καλά νέα στους πλησίον μας.—Ματθαίος 24:14.
18. Ποια υπενθύμιση και ποια ενθάρρυνση δίνονται τόσο σε οικογένειες όσο και σε άτομα;
18 Όπως έδειξε ο απόστολος Παύλος, το να ζει κανείς μια ζωή θεοσεβούς αφοσίωσης περιέχει την υπόσχεση ότι οι άνθρωποι μπορούν να κληρονομήσουν αυτές τις ευλογίες στη ζωή «που θα έρθει». Σίγουρα, αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος που υπάρχει για να βρείτε ευτυχία! Να θυμάστε, «ο κόσμος παρέρχεται καθώς και η επιθυμία του, αλλά αυτός που κάνει το θέλημα του Θεού παραμένει για πάντα». (1 Ιωάννη 2:17) Επομένως, είτε είστε παιδί ή γονέας, είτε σύζυγος—άντρας ή γυναίκα—είτε είστε κάποιος χωρίς γαμήλιο σύντροφο ενήλικος με ή χωρίς παιδιά, να επιδιώκετε να κάνετε το θέλημα του Θεού. Ακόμη και όταν βρίσκεστε υπό πίεση ή αντιμετωπίζετε ακραίες δυσκολίες, ποτέ να μην ξεχνάτε ότι είστε υπηρέτης του ζωντανού Θεού. Έτσι, είθε οι πράξεις σας να φέρνουν χαρά στον Ιεχωβά. (Παροιμίες 27:11) Επίσης, είθε η διαγωγή σας να σας φέρει ευτυχία τώρα και αιώνια ζωή στον επικείμενο νέο κόσμο!