Επιστημονική Πρόοδος

Τον ένατο αιώνα, οι γοργά ανερχόμενοι πρωτοπόροι στα ζητήματα της επιστήμης ήταν οι Άραβες επιστήμονες. Ιδιαίτερα στη διάρκεια του 10ου και του 11ου αιώνα—ενώ ο Χριστιανικός κόσμος ήταν στην αδράνεια—αυτοί απολάμβαναν ένα χρυσό αιώνα επιτευγμάτων. Η συμβολή τους στην ιατρική, στη χημεία, στη βοτανική, στη φυσική, στην αστρονομία και, πάνω από όλα, στα μαθηματικά ήταν πολύτιμη. (Βλέπε πλαίσιο, σελίδα 20). Ο Μαάν Ζ. Μαντίνα, υφηγητής της αραβικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, λέει ότι η «σύγχρονη τριγωνομετρία καθώς και η άλγεβρα και η γεωμετρία είναι σε μεγάλο βαθμό δημιουργήματα των Αράβων».

Κατά μεγάλο μέρος αυτή η επιστημονική γνώση ήταν αυθεντική. Αλλά σε κάποιο βαθμό ήταν βασισμένη στο ευρύ θεμέλιο της ελληνικής φιλοσοφίας και, κατά παράξενο τρόπο, διαδόθηκε με την ανάμειξη της θρησκείας.

Σχετικά στις αρχές της Κοινής Χρονολογίας, ο Χριστιανικός κόσμος εξαπλώθηκε στην Περσία και κατόπιν στην Αραβία και στην Ινδία. Στη διάρκεια του πέμπτου αιώνα, ο Νεστόριος, πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης, αναμείχτηκε σε μια διαμάχη η οποία οδήγησε σε σχίσμα μέσα στους κόλπους της Ανατολικής εκκλησίας. Αυτό με τη σειρά του οδήγησε στην απόσχιση μιας ομάδας, των Νεστοριανών.

Τον έβδομο αιώνα, όταν η νέα θρησκεία του Ισλάμ έκανε ξαφνικά την εμφάνισή της στην παγκόσμια σκηνή και άρχισε την επεκτατική της εκστρατεία, οι Νεστοριανοί γρήγορα μετέδωσαν τις γνώσεις τους στους Άραβες κατακτητές τους. Σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας (The Encyclopedia of Religion), «οι Νεστοριανοί ήταν οι πρώτοι που προώθησαν την ελληνική επιστήμη και φιλοσοφία μεταφράζοντας ελληνικά κείμενα στη συριακή και έπειτα στην αραβική γλώσσα». Αυτοί ήταν επίσης «οι πρώτοι που εισήγαγαν την ελληνική ιατρική στη Βαγδάτη». Οι Άραβες επιστήμονες άρχισαν να οικοδομούν πάνω στα πράγματα που έμαθαν από τους Νεστοριανούς. Η αραβική αντικατέστησε τη συριακή ως γλώσσα της επιστήμης στην αραβική αυτοκρατορία και αποδείχτηκε μια γλώσσα ιδιαίτερα κατάλληλη για επιστημονικά συγγράμματα.

Οι Άραβες, όμως, δεν πήραν μόνο, αλλά έδωσαν κιόλας. Όταν οι Μαυριτανοί πέρασαν διαμέσου της Ισπανίας στην Ευρώπη—όπου παρέμειναν επί 700 και πλέον χρόνια—έφεραν μαζί τους ένα διαφωτισμένο Μουσουλμανικό πολιτισμό. Επίσης, στη διάρκεια των οχτώ λεγόμενων Χριστιανικών Σταυροφοριών, μεταξύ του 1096 και του 1272, οι Δυτικοί σταυροφόροι εντυπωσιάστηκαν από τον προηγμένο Ισλαμικό πολιτισμό με τον οποίο ήρθαν σε επαφή. Επέστρεψαν, όπως το έθεσε ένας συγγραφέας, με «πλήθος νέες εντυπώσεις».

Η Μαθηματική Απλοποίηση των Αράβων

Μια σημαντική προσφορά των Αράβων στην Ευρώπη ήταν η εισαγωγή των αραβικών αριθμών που αντικατέστησαν το ρωμαϊκό σύστημα της χρήσης γραμμάτων. Στην πραγματικότητα, η ονομασία «αραβικοί αριθμοί» είναι εσφαλμένη. Ένας ακριβέστερος, ίσως, όρος είναι «ινδοαραβικοί αριθμοί». Πράγματι, ο Άραβας μαθηματικός και αστρονόμος του ένατου αιώνα Αλ-Χουαριζμί ήταν εκείνος που έγραψε σχετικά με αυτό το σύστημα, αλλά το δανείστηκε από Ινδούς μαθηματικούς οι οποίοι το είχαν επινοήσει τουλάχιστον χίλια χρόνια προηγουμένως, τον τρίτο αιώνα Π.Κ.Χ.

Αυτό το σύστημα ήταν ελάχιστα γνωστό στην Ευρώπη προτού ο διακεκριμένος μαθηματικός Λεονάρντο Φιμπονάτσι (επίσης γνωστός ως Λεονάρντο της Πίζας) το εισαγάγει το 1202 στο Λίμπερ αμπάκι (Βιβλίο Αριθμητικής). Καταδεικνύοντας το πλεονέκτημα αυτού του συστήματος, ο ίδιος εξήγησε: «Τα εννιά ινδικά ψηφία είναι: 9 8 7 6 5 4 3 2 1. Με αυτά τα εννιά ψηφία και με το σύμβολο 0 . . . μπορεί να γραφτεί κάθε αριθμός». Αρχικά οι Ευρωπαίοι άργησαν να ανταποκριθούν. Αλλά καθώς τελείωνε ο Μεσαίωνας είχαν αποδεχτεί το νέο σύστημα αρίθμησης, και η απλότητά του προώθησε την επιστημονική πρόοδο.

Αν αμφιβάλλετε για το ότι οι ινδοαραβικοί αριθμοί είναι απλούστεροι σε σύγκριση με τους ρωμαϊκούς αριθμούς που χρησιμοποιούνταν προηγουμένως, δοκιμάστε να αφαιρέσετε το LXXIX από το MCMXCIII. Μπερδευτήκατε; Ίσως είναι κάπως ευκολότερο να αφαιρέσετε το 79 από το 1.993.

Αναζωπυρώνεται η Φλόγα στην Ευρώπη

Από το 12ο αιώνα, η φλόγα της μάθησης που έκαιγε λαμπρή στο Μουσουλμανικό κόσμο άρχισε να σβήνει.

[Πλαίσιο στη σελίδα 20]

Ο Χρυσός Αιώνας της Αραβικής Επιστήμης

Αλ-Χουαριζμί (όγδοος-ένατος αιώνας), Ιρακινός μαθηματικός και αστρονόμος· ξακουστός για την καθιέρωση του όρου «άλγεβρα» που προέρχεται από τη λέξη al-jebr και στην αραβική σημαίνει «η ένωση των σπασμένων κομματιών».

Αμπού Μουσά Τζαμπίρ ιμπν Χαγιάν (όγδοος-ένατος αιώνας), αλχημιστής· αποκαλείται ο πατέρας της αραβικής χημείας.

Αλ-Μπατάνι (ένατος-δέκατος αιώνας), αστρονόμος και μαθηματικός· έκανε βελτιώσεις στους αστρονομικούς υπολογισμούς του Πτολεμαίου, και έτσι υπολόγισε με μεγαλύτερη ακρίβεια μεγέθη όπως η διάρκεια του έτους και των εποχών.

Αρ-Ραζί (ένατος-δέκατος αιώνας), ένας από τους πιο γνωστούς Πέρσες γιατρούς· ήταν ο πρώτος που έκανε διαχωρισμό μεταξύ ευλογιάς και ιλαράς και ταξινόμησε όλες τις ουσίες σε ζωικές, φυτικές και ορυκτές.

Αμπού Αλή Αλ-Χασάν ιμπν Αλ-Χαϊτάμ (Αλχάζεν) από τη Βασόρα (10ος-11ος αιώνας), μαθηματικός και φυσικός· συνέβαλε σημαντικά στη θεωρία της οπτικής, περιλαμβανομένης της διάθλασης, της ανάκλασης, της διόφθαλμης όρασης και της ατμοσφαιρικής διάθλασης· ήταν ο πρώτος που ερμήνευσε ορθά την όραση ως αποτέλεσμα του φωτός που φτάνει στο μάτι από ένα αντικείμενο.

Ομάρ Καγιάμ (11ος-12ος αιώνας), περίφημος Πέρσης μαθηματικός, φυσικός, αστρονόμος, γιατρός και φιλόσοφος· πιο γνωστός στη Δύση για την ποίησή του.