ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΣΠΑΝΙΑ ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΚΑΛΟ ΚΑΡΠΟ

Η Περιφέρεια του Τολέδο, στη νότια Μπελίζ, είναι μια περιοχή με κυματιστούς λόφους και πυκνό βροχερό δάσος. Εκεί υπάρχουν διάσπαρτα χωριά των Μόπαν και των Κέκτσι, οι οποίοι ζουν σε σπίτια με αχυροσκεπές και χωματένια δάπεδα. Ως επί το πλείστον, η ζωή είναι σκληρή για τους χωρικούς, οι οποίοι κάνουν βαριά αγροτική εργασία με απλά εργαλεία. Κατά την περίοδο της ξηρασίας είναι αναγκασμένοι να μεταφέρουν το νερό με τα χέρια για να καλλιεργήσουν καλαμπόκι, φασόλια και κακάο. Πολλές από τις γυναίκες κάνουν παραδοσιακά κεντήματα κέκτσι και πλέκουν καλάθια για τα τουριστικά καταστήματα που υπάρχουν σε όλη τη χώρα. Ολοένα και περισσότεροι νέοι εγκαταλείπουν τα χωριά για να σπουδάσουν ή να εργαστούν σε πιο πυκνοκατοικημένα κέντρα της χώρας.

Το 1995, ο Φρανκ και η Άλις Καρντόζα προσκλήθηκαν να υπηρετήσουν ως προσωρινοί ειδικοί σκαπανείς τους μήνες Απρίλιο και Μάιο για να βοηθήσουν να διανεμηθεί στην Περιφέρεια του Τολέδο το φυλλάδιο Νέα της Βασιλείας Αρ. 34, με θέμα «Γιατί Έχει η Ζωή Τόσο Πολλά Προβλήματα;» «Είχα ήδη συμμετάσχει σε μια ετήσια εξόρμηση στη ζούγκλα σε εκείνη την περιοχή», θυμάται ο Φρανκ, «και διέκρινα ότι θα ήταν ευκολότερο για τους Μάγια να ακούσουν τα καλά νέα αν κάποιος μετακόμιζε στην περιοχή τους. Το γραφείο τμήματος μου συνέστησε να νοικιάσω ένα μέρος για να μείνουμε, να ξεκινήσω έναν όμιλο μελέτης της Γραφής και να κάνω την ειδική ομιλία στο Σαν Αντόνιο. Είχαμε να διανείμουμε το φυλλάδιο Νέα της Βασιλείας τόσο σε αυτό όσο και σε άλλα οχτώ χωριά».

Οι Καρντόζα οργάνωσαν μια ομαδική μελέτη την οποία διεξήγαν μια φορά την εβδομάδα στη νοικιασμένη υπόγεια γκαρσονιέρα τους, και μέσα σε λίγες εβδομάδες άρχισαν να την παρακολουθούν τρεις με τέσσερις οικογένειες. Αυτά τα ενδιαφερόμενα άτομα πήγαιναν επίσης μαζί με τους Καρντόζα στην Πούντα Γκόρντα για τη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας και τη Συνάθροιση Υπηρεσίας, ταξιδεύοντας επί μία ώρα σε χωματόδρομο γεμάτο αυλακιές πάνω σε ένα σαραβαλιασμένο φορτηγάκι. Τον πρώτο μήνα, ο Φρανκ εκφώνησε την ειδική ομιλία στο Σαν Αντόνιο. Ο Γεζούς Ιχ, ένας από αυτούς που παρευρέθηκαν για πρώτη φορά, άκουγε με αμέριστη προσοχή. Ως μέλος της Ναζαρηνής Εκκλησίας, εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα όταν έμαθε ότι η διδασκαλία της πύρινης κόλασης έχει ειδωλολατρικές ρίζες και ότι ο Άδης της Γραφής είναι ο κοινός τάφος. Μετά τη συνάθροιση πήρε τον Φρανκ παράμερα και άρχισε να τον κατακλύζει με ερωτήσεις για το θέμα. Ως αποτέλεσμα, ξεκίνησε Γραφική μελέτη και βαφτίστηκε έναν χρόνο αργότερα.

Στο τέλος του δίμηνου διορισμού τους ως προσωρινών ειδικών σκαπανέων, οι Καρντόζα έπρεπε να πάρουν μια σημαντική απόφαση. «Είχαμε αρχίσει τόσο πολλές μελέτες», θυμάται ο Φρανκ, «ώστε δεν τις προλαβαίναμε. Η καρδιά μας και η συνείδησή μας δεν μας επέτρεπαν να επιστρέψουμε πίσω στο άνετο σπίτι μας στη Λέιντιβιλ. Αν αποφασίζαμε να παραμείνουμε στο Σαν Αντόνιο, θα μπορούσαμε να νοικιάσουμε τον πάνω όροφο του σπιτιού όπου μέναμε αντί για το υπόγειο, ώστε να έχουμε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Θα μπορούσα να εγκαταστήσω έναν μικρό νεροχύτη, μια υδρορροή για να συλλέγουμε βρόχινο νερό και, με τον καιρό, ίσως μια τουαλέτα με καζανάκι, καθώς και ηλεκτρικό ρεύμα. Προσευχηθήκαμε για αυτό στον Ιεχωβά, πεπεισμένοι ότι με την ευλογία του ήταν δυνατόν να σχηματιστεί μια εκκλησία στην περιοχή. Τότε γράψαμε στο γραφείο τμήματος, κάνοντας γνωστό πως ήμασταν πρόθυμοι να μείνουμε στο Σαν Αντόνιο ως τακτικοί σκαπανείς».

Η ευλογία του Ιεχωβά στην απόφαση των Καρντόζα φάνηκε πολύ σύντομα. Μέσα σε έξι μόλις μήνες, το Νοέμβριο, διεξήγαγαν την πρώτη τους Δημόσια Συνάθροιση στο σπίτι που είχαν νοικιάσει. Τον Απρίλιο του επόμενου έτους, άρχισαν να διεξάγουν στο Σαν Αντόνιο τη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας και τη Συνάθροιση Υπηρεσίας. Πόση ανακούφιση ένιωθε εκείνος ο μικρός όμιλος που δεν χρειαζόταν πια να κάνουν κάθε εβδομάδα το ταξίδι των 64 χιλιομέτρων για να παρακολουθούν τις συναθροίσεις στην Πούντα Γκόρντα!

«ΟΙ ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΜΕ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ»

Ο όμιλος εκείνων των ειλικρινών σπουδαστών της Γραφής στο Σαν Αντόνιο άρχισε σύντομα να προοδεύει, και η αγάπη τους για την αλήθεια ήταν πραγματικά συγκινητική. «Σε αυτά τα χωριά», εξηγεί ο Φρανκ, «ιδίως οι γυναίκες είναι πολύ συνεσταλμένες και κατά παράδοση υποτάσσονται στους πατέρες και στους συζύγους τους. Δεν συνηθίζουν να μιλούν σε ξένους. Επομένως, ήταν πολύ δύσκολο για αυτές να συμμετέχουν στη διακονία από πόρτα σε πόρτα».

Η 20χρονη τότε Πρισίλιαν Σο ήταν αβάφτιστη ευαγγελιζόμενη και ήθελε πολύ να κηρύξει στους γείτονές της στη γύρω περιοχή. Σε μια περίπτωση, η Πρισίλιαν έκανε επανεπισκέψεις μαζί με μια από τις νύφες της, την Αμάλια Σο, όταν ξαφνικά αντιμετώπισαν μια ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση.

Η Πρισίλιαν θυμάται: «Δεν είχα πει στον πατέρα μου ότι κήρυττα δημόσια επειδή μου το είχε απαγορεύσει και τον φοβόμουν. Εκείνο το κυριακάτικο πρωινό καθώς κηρύτταμε, είδαμε ξαφνικά τον πατέρα μου μπροστά στην εκκλησία των Βαπτιστών στην οποία ανήκε. Στην αρχή, σκύψαμε ανάμεσα στα χόρτα για να μη μας δει. Αλλά μετά είπα: “Ξέρεις, Αμάλια, ο Ιεχωβά μάς βλέπει. Δεν είναι σωστό να φοβόμαστε τον πατέρα μου. Τον Ιεχωβά πρέπει να φοβόμαστε”».

Ο πατέρας της Πρισίλιαν έγινε έξω φρενών, αλλά τα πράγματα δυσκόλεψαν ακόμη περισσότερο αργότερα, όταν εκείνος εναντιώθηκε σφοδρά στην επιθυμία της να γίνει Μάρτυρας του Ιεχωβά. Η Πρισίλιαν προσευχόταν συνεχώς για αυτό το ζήτημα ώσπου, μία μέρα πριν από τη συνέλευση στην οποία επρόκειτο να βαφτιστεί, βρήκε τελικά το θάρρος να το πει στον πατέρα της.

«Αύριο, θα πάω στην Πόλη της Μπελίζ», του είπε.

«Τι θα κάνεις εκεί;» ρώτησε εκείνος.

«Θα βαφτιστώ», απάντησε η Πρισίλιαν. «Θα κάνω αυτό που θέλει ο Ιεχωβά από εμένα. Σε αγαπάω, αλλά οφείλω να αγαπάω και τον Ιεχωβά».

«Μιλάς σοβαρά τώρα;» απάντησε εκείνος θυμωμένα.

«Ναι», είπε η Πρισίλιαν. «Το εδάφιο Πράξεις 5:29 λέει ότι πρέπει να υπακούω στον Θεό μάλλον παρά στους ανθρώπους».

Ο πατέρας της Πρισίλιαν έφυγε εξοργισμένος. «Ένιωσα ασφαλής μόνο όταν βρέθηκα στο φορτηγάκι, έτοιμη να φύγω για τη συνέλευση», θυμάται η Πρισίλιαν. «Δεν ήξερα τι θα έκανε όταν θα γύριζα σπίτι μετά τη συνέλευση. Αλλά ήξερα ότι θα ήμουν πλέον βαφτισμένη, οπότε ακόμα και αν με σκότωνε, θα είχα κάνει το σωστό».

Παρότι ο πατέρας της Πρισίλιαν δεν της έκανε κακό όταν γύρισε σπίτι, αργότερα απείλησε να τη σκοτώσει. «Αλλά είδε ότι οι απειλές του δεν μπορούσαν να με σταματήσουν», λέει η ίδια, «και από τότε η στάση του έχει μαλακώσει απέναντί μου».

ΕΝΑΣ ΕΝΑΝΤΙΟΥΜΕΝΟΣ ΤΑΣΣΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ

Ο νεοσχηματισμένος όμιλος των ζηλωτών ευαγγελιζομένων στο Σαν Αντόνιο ευημερούσε πνευματικά, όταν ξαφνικά το τοπικό συμβούλιο του χωριού ενημέρωσε το ζεύγος Καρντόζα μέσω επιστολής ότι έπρεπε να εγκαταλείψουν το Σαν Αντόνιο. Νωρίτερα, ο Φρανκ είχε υποβάλει αίτηση στο συμβούλιο, πληρώνοντας το ανάλογο ποσό, και είχε λάβει την άδεια να μείνει στο χωριό. Τώρα, ένα εξέχον μέλος του χωριού είχε βάλει στόχο να διώξει τους Καρντόζα. Σε μια από τις συναντήσεις του συμβουλίου, τρεις σπουδαστές με τους οποίους ο Φρανκ μελετούσε τη Γραφή μίλησαν υπέρ του. Κατόπιν μίλησε ο σπιτονοικοκύρης του Φρανκ, προειδοποιώντας το συμβούλιο ότι, αν έδιωχναν τους Καρντόζα, θα έπρεπε να του καταβάλλουν το ενοίκιο που πλήρωναν εκείνοι. Ο ίδιος ο Φρανκ παρουσίασε έπειτα μια επιστολή από το αρμόδιο υπουργείο, η οποία δήλωνε ότι ο ενοικιαστής ιδιωτικής ιδιοκτησίας δεν μπορούσε να υποχρεωθεί να φύγει. Τελικά, το συμβούλιο επέτρεψε στους Καρντόζα να μείνουν.

Ο άνθρωπος που ήθελε να διώξει τους Καρντόζα ήταν ο Μπασίλιο Εχ, ένας πρώην αλκάλντε (αρχηγός) ο οποίος εξακολουθούσε να έχει ενεργό ρόλο στην πολιτική. Ο Μπασίλιο χρησιμοποιούσε την επιρροή του για να εναντιώνεται στους Μάρτυρες του Ιεχωβά στο Σαν Αντόνιο με όποιον τρόπο μπορούσε. Όταν ο μικρός όμιλος θέλησε να αποκτήσει ένα οικόπεδο για να χτίσει Αίθουσα Βασιλείας, εκείνος προειδοποίησε: «Ποτέ δεν θα χτίσετε Αίθουσα Βασιλείας σε αυτό το χωριό!» Και όμως, οι αδελφοί απέκτησαν ένα οικόπεδο και έχτισαν μια λιτή και ελκυστική Αίθουσα Βασιλείας. Όλως παραδόξως, ένας από τους παρόντες στην αφιέρωση της Αίθουσας Βασιλείας το Δεκέμβριο του 1998 ήταν και ο Μπασίλιο. Τι είχε συμβεί;

Δύο από τους παντρεμένους γιους του Μπασίλιο είχαν οικογενειακά προβλήματα. Ο Μπασίλιο είχε ζητήσει δύο φορές από την εκκλησία του να βοηθήσει τους γιους του, αλλά και τις δύο φορές δεν είχε λάβει καμιά απάντηση. Έπειτα οι γιοι του άρχισαν να μελετούν τη Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Η σύζυγος του Μπασίλιο, η Μαρία, παρατηρούσε ότι οι γιοι της έκαναν αλλαγές προς το καλύτερο και ότι η οικογενειακή τους ζωή βελτιωνόταν. Γι’ αυτό, ζήτησε και η ίδια να μελετήσει τη Γραφή με τους Μάρτυρες.

«Ήθελα πραγματικά να γνωρίσω τον Ιεχωβά Θεό», λέει η Μαρία, «και είπα στον άντρα μου ότι έπρεπε να πάμε στην Αίθουσα Βασιλείας για να μάθουμε περισσότερα σχετικά με τον Θεό». Παρότι ο Μπασίλιο δεν υπερνίκησε εύκολα τα ισχυρά του αισθήματα κατά των Μαρτύρων του Ιεχωβά και του Φρανκ Καρντόζα, τον οποίο αποκαλούσε «εκείνος ο ξένος», ήταν εντυπωσιασμένος με τις θετικές αλλαγές που έκαναν οι γιοι του καθώς εφάρμοζαν τις Γραφικές αλήθειες στη ζωή τους. Ο Μπασίλιο αποφάσισε να αποκτήσει προσωπική γνώμη για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, και ύστερα από μερικές συζητήσεις, συμφώνησε να κάνει Γραφική μελέτη​—με ποιον άραγε; Ναι, με “εκείνον τον ξένο”, τον Φρανκ Καρντόζα!

«Αυτά που διάβασα στην Αγία Γραφή με έκαναν να αλλάξω γνώμη», εξηγεί ο Μπασίλιο. «Ήμουν Καθολικός επί 60 χρόνια και έκαιγα θυμίαμα μπροστά στα είδωλα στην εκκλησία. Τώρα αυτά που μάθαινα για τον Ιεχωβά βρίσκονταν μέσα στο δικό του βιβλίο, την Αγία Γραφή. Ντρέπομαι για τον τρόπο με τον οποίο φέρθηκα στον Φρανκ Καρντόζα, που τώρα είναι αδελφός μου. Δεν φοβάμαι να πω ότι έσφαλα. Υποστήριζα με ζήλο ό,τι πίστευα πως ήταν σωστό για το χωριό μου και τη θρησκεία μου. Τελικά όμως, σταμάτησα να τηρώ τις παραδόσεις των Μάγια που σχετίζονται με πνευματιστικές θεραπείες και είναι κοινές στα χωριά μας. Έπαψα επίσης να αναμειγνύομαι στα πολιτικά κινήματα των Μάγια». Σήμερα ο Μπασίλιο και η Μαρία Εχ υπηρετούν χαρούμενα τον Ιεχωβά ως βαφτισμένοι ευαγγελιζόμενοι.

Οι υπηρέτες του Ιεχωβά είναι γνωστοί για το στοργικό, χαρούμενο και γεμάτο ζήλο πνεύμα τους. Σε απομονωμένες περιοχές της Μπελίζ, πολλοί ευαγγελιζόμενοι ανεβοκατεβαίνουν απότομους λόφους για να φτάσουν στους ανθρώπους, περπατώντας τρεις ώρες ή και περισσότερο. Επίσης, δεν τους αρέσει να χάνουν συναθροίσεις. Για παράδειγμα, ένα βράδυ η Άντρεα Ιχ είχε το διορισμό να είναι οικοδέσποινα στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας. Εκείνη τη μέρα είχε περπατήσει 4 με 5 χιλιόμετρα μέσα στη ζούγκλα για να μαζέψει αβοκάντο με τους γιους της. Στη διάρκεια αυτής της εργασίας δέχτηκε 23 τσιμπήματα από σφίγγες. Παρ’ όλα αυτά, γύρισε σπίτι, ετοίμασε φαγητό για την οικογένειά της, πήγε στη συνάθροιση και έκανε το μέρος της στο πρόγραμμα. Το πρόσωπό της, αν και πρησμένο από τα τσιμπήματα των εντόμων, ήταν χαρούμενο. Είναι πάντα ενθαρρυντικό να βλέπει κανείς στις συνελεύσεις τους αγαπητούς αδελφούς και αδελφές από το λαό των Μάγια να είναι πανευτυχείς που λατρεύουν ενωμένα τον αληθινό Θεό, τον Ιεχωβά, παρότι ίσως έχουν ταξιδέψει όλη μέρα μέσα σε φορτηγό ή λεωφορείο για να παρευρίσκονται εκεί.

[Εικόνα στη σελίδα 230]

Χαρακτηριστικό χωριό των Μάγια, Περιφέρεια Τολέδο

[Εικόνα στη σελίδα 240]

Μαρία και Μπασίλιο Εχ