Ούλριχ Ζβίγγλιος: Η Αναζήτηση της Βιβλικής Αλήθειας

Στις μέρες μας, οι περισσότεροι ειλικρινείς θρησκευόμενοι άνθρωποι μπορούν να ελέγξουν αν οι πεποιθήσεις τους βασίζονται σε όσα διδάσκει η Αγία Γραφή ή όχι. Αυτό όμως δεν γινόταν στις αρχές του 16ου αιώνα. Γιατί; Επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούσαν να βρουν την Αγία Γραφή στη γλώσσα τους. Ως αποτέλεσμα, ελάχιστοι από αυτούς που πήγαιναν στην εκκλησία μπορούσαν να συγκρίνουν όσα διδάσκονταν εκεί με όσα έλεγε πραγματικά η Αγία Γραφή. Στο μεταξύ, οι κληρικοί βοηθούσαν λίγο ή και καθόλου σε αυτό. «Η Εκκλησία στην Ελβετία ήταν διεφθαρμένη», λέει το βιβλίο Ιστορία της Χριστιανικής Εκκλησίας (History of the Christian Church). «Οι κληρικοί ήταν αδαείς, ανήθικοι και γεμάτοι δεισιδαιμονίες».

Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Ούλριχ Ζβίγγλιος άρχισε να αναζητάει τη Βιβλική αλήθεια. Τι βρήκε; Πώς μετέδιδε σε άλλους αυτά που μάθαινε; Και τι μπορούμε να διδαχτούμε εμείς από τη ζωή και τις πεποιθήσεις του;

Ο Ζβίγγλιος Αρχίζει την Αναζήτησή Του

Όταν ήταν περίπου 20 χρονών, ο Ζβίγγλιος πήρε την απόφαση να γίνει Καθολικός ιερέας. Όπως και άλλοι υποψήφιοι ιερείς της εποχής του, χρειαζόταν να μελετήσει φιλοσοφία, την εκκλησιαστική παράδοση και όσα έγραψαν οι «Πατέρες της Εκκλησίας»—αλλά όχι την ίδια την Αγία Γραφή.

Πώς άρχισε να ανακαλύπτει τη Βιβλική αλήθεια; Όταν σπούδαζε στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία, παρακολούθησε διαλέξεις του Τόμας Βίτενμπαχ, ο οποίος καταδίκαζε την πρακτική της Εκκλησίας να δίνει συγχωροχάρτια.a Σύμφωνα με έναν βιογράφο, ο Ζβίγγλιος «έμαθε από [τον Βίτενμπαχ] ότι ο θάνατος του Χριστού προσφέρθηκε μία φορά για τις αμαρτίες μας». (1 Πέτρου 3:18) Όταν κατάλαβε ότι το λύτρο του Ιησού παρέχει τη μόνη βάση για συγχώρηση, ο Ζβίγγλιος απέρριψε τη διδασκαλία ότι οι ηγέτες της εκκλησίας μπορούν να συγχωρούν αμαρτίες με αντάλλαγμα χρήματα. (Πράξεις 8:20) Παρ’ όλα αυτά, συνέχισε τις σπουδές του και, όταν ήταν 22 χρονών, έγινε πάστορας της Καθολικής Εκκλησίας.

Λίγο μετά τα 20, ο Ζβίγγλιος άρχισε να μαθαίνει ελληνικά για να καταλαβαίνει την πρωτότυπη γλώσσα της κοινώς αποκαλούμενης Καινής Διαθήκης. Επίσης, μελέτησε το έργο του Εράσμου και έμαθε ότι, όπως διδάσκει η Γραφή, ο Ιησούς είναι ο μόνος Μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων. (1 Τιμόθεο 2:5) Ως αποτέλεσμα, ο Ζβίγγλιος άρχισε να αμφισβητεί τη διδασκαλία της Καθολικής Εκκλησίας σχετικά με τον ρόλο που παίζουν οι άγιοι στην απόκτηση πρόσβασης προς τον Θεό.

Μετά τα 30 του, ο Ζβίγγλιος ενέτεινε τις προσπάθειές του να βρει την αλήθεια. Στο μεταξύ όμως, υπηρέτησε και ως στρατιωτικός ιερέας σε μια σειρά πολέμων που διεξάχθηκαν στην Ευρώπη για τον έλεγχο της Ιταλίας. Στη μάχη του Μαρινιάνο το 1515, είδε χιλιάδες Καθολικούς να σκοτώνουν άλλους Καθολικούς. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Ζβίγγλιος αντέγραψε με το χέρι, και μάλιστα απομνημόνευσε, μεγάλο μέρος των Ελληνικών Γραφών. Το 1519, ζούσε ήδη στη Ζυρίχη, το πολιτικό κέντρο της Ελβετίας. Εκεί άρχισε τελικά να πιστεύει ότι η Εκκλησία έπρεπε να αποκηρύξει κάθε διδασκαλία που δεν μπορούσε να αποδειχτεί μέσα από τη Γραφή. Πώς όμως θα μπορούσε να βοηθήσει και άλλους να φτάσουν στο ίδιο συμπέρασμα;

«Δεν Έχουμε Ξανακούσει Τέτοιο Κήρυγμα»

Ο Ζβίγγλιος πίστευε ότι οι άνθρωποι θα απέρριπταν τα θρησκευτικά ψεύδη μόλις άκουγαν την αλήθεια της Γραφής. Όταν λοιπόν έγινε ιερέας στον μεγάλο ναό Γκροσμύνστερ της Ζυρίχης, άρχισε το κήρυγμά του αναφέροντας το τολμηρό του σχέδιο: Δεν θα διάβαζε πια από τη λατινική συλλογή Βιβλικών περικοπώνb την οποία χρησιμοποιούσε ο κλήρος επί αιώνες. Αντίθετα, θα κήρυττε το Ευαγγέλιο απευθείας μέσα από την Αγία Γραφή, παίρνοντας τα κεφάλαια με τη σειρά, από την αρχή μέχρι το τέλος. Αντί να αναφέρεται στους Πατέρες της Εκκλησίας για να εξηγεί τις Γραφές, θα επέτρεπε στην ίδια τη Γραφή να δίνει τις εξηγήσεις, αφήνοντας πιο κατανοητές περικοπές να ρίχνουν φως σε πιο δυσνόητες.—2 Τιμόθεο 3:16.

Sergio Azenha/Alamy Stock Photo

Όταν κήρυττε, ο Ζβίγγλιος τόνιζε την πρακτική αξία της Γραφής. Δίδασκε τους ηθικούς κανόνες της Γραφής και καταδίκαζε τη λατρεία της μητέρας του Ιησού, της Μαρίας, τις προσευχές προς τους αγίους, την πώληση συγχωροχαρτιών και την ανηθικότητα του κλήρου. Πώς αντέδρασαν οι άνθρωποι; Μετά την πρώτη του ομιλία, μερικοί είπαν: «Δεν έχουμε ξανακούσει τέτοιο κήρυγμα». Ένας ιστορικός έγραψε για τους Καθολικούς ακροατές του Ζβίγγλιου: «Όσοι είχαν εγκαταλείψει τους κόλπους της εκκλησίας γεμάτοι απέχθεια για την άγνοια και τη σκανδαλώδη ζωή των ιερέων, τώρα άρχισαν να επιστρέφουν».

Το 1522, ο κλήρος προσπάθησε να υποκινήσει τους πολιτικούς της Ζυρίχης να εμποδίσουν δραστηριότητες που έρχονταν σε σύγκρουση με τα δόγματα της εκκλησίας. Κατά συνέπεια, ο Ζβίγγλιος κατηγορήθηκε ως αιρετικός. Μη θέλοντας να συμβιβάσει τις προσωπικές του πεποιθήσεις, παραιτήθηκε από Καθολικός ιερέας.

Τι Έκανε ο Ζβίγγλιος;

Αν και δεν ήταν πια ιερέας, εξακολούθησε να είναι δραστήριος κήρυκας και να προσπαθεί να πείσει άλλους για τις απόψεις του. Είχε γίνει δημοφιλής χάρη στο κήρυγμά του, και η επιρροή του στους πολιτικούς της Ζυρίχης γινόταν όλο και μεγαλύτερη. Μέσω αυτής της πολιτικής επιρροής, άρχισε να ασκεί πίεση για θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις στη Ζυρίχη. Για παράδειγμα, το 1523, έπεισε τις δικαστικές αρχές της Ζυρίχης να απαγορεύσουν κάθε θρησκευτική διδασκαλία που δεν μπορούσε να αποδειχτεί μέσα από τις Γραφές. Το 1524, κατάφερε να τεθεί εκτός νόμου η ειδωλολατρία. Οι διοικητές της πόλης, με τη συνεργασία τοπικών κηρύκων και τη συναίνεση του λαού, οργάνωσαν μια ευρείας κλίμακας καταστροφή άγιων τραπεζών, αγαλμάτων, εικόνων και λειψάνων. «Αν εξαιρέσουμε τις λεηλασίες θρησκευτικών οίκων από τους Βίκινγκς, η Δυτική Εκκλησία δεν είχε δει ποτέ ξανά τόσο μεγάλη σκόπιμη καταστροφή», δηλώνει το βιβλίο Ζβίγγλιος—Οπλισμένος Προφήτης του Θεού (Zwingli—God’s Armed Prophet). Μέχρι το 1525, ο Ζβίγγλιος είχε πείσει τις αρχές να μετατρέψουν κτίρια που ανήκαν στην εκκλησία σε νοσοκομεία και να επιτρέπουν στους μοναχούς και στις μοναχές να παντρεύονται. Πρότεινε επίσης να αντικατασταθεί η Θεία Λειτουργία με μια απλή γιορτή που θα βασιζόταν στο πρότυπο της Αγίας Γραφής. (1 Κορινθίους 11:23-25) Οι ιστορικοί λένε ότι οι προσπάθειές του ένωσαν τους θρησκευτικούς και πολιτικούς ηγέτες της Ζυρίχης και έθεσαν τη βάση για τη Μεταρρύθμιση και τη νέα Προτεσταντική θρησκεία.

Το πιο σπουδαίο έργο του Ζβίγγλιου ήταν η μετάφραση της Αγίας Γραφής. Τη δεκαετία του 1520, ηγήθηκε μιας ομάδας λογίων οι οποίοι χρησιμοποιούσαν το πρωτότυπο εβραϊκό και ελληνικό κείμενο μαζί με τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα και τη λατινική Βουλγάτα. Η μέθοδός τους ήταν απλή. Διάβαζαν κάθε εδάφιο από το πρωτότυπο κείμενο καθώς και από έγκριτες μεταφράσεις. Έπειτα συζητούσαν το νόημα του εδαφίου και έγραφαν τα συμπεράσματά τους. Χάρη στις προσπάθειές τους να εξηγήσουν και να μεταφράσουν τον Λόγο του Θεού, το 1531 δημοσιεύτηκε η επίτομη Αγία Γραφή της Ζυρίχης.

Ο Ζβίγγλιος μπορεί να ήταν ειλικρινής, αλλά ταυτόχρονα ήταν αδιάλλακτος και επιθετικός. Για παράδειγμα, το 1525, έλαβε μέρος στη δίκη των Αναβαπτιστών, οι οποίοι διαφωνούσαν με την πεποίθησή του ότι τα νήπια έπρεπε να βαφτίζονται. Αργότερα, όταν τα δικαστήρια εφάρμοσαν την ποινή του θανάτου για οποιονδήποτε συνέχιζε να απορρίπτει τον νηπιοβαπτισμό, ο Ζβίγγλιος δεν αντιτάχθηκε σε αυτή τη σκληρή τιμωρία. Επιπλέον, ώθησε τους πολιτικούς ηγέτες να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική δύναμη για να προωθήσουν τη μεταρρύθμιση. Ωστόσο, αρκετές περιοχές της Ελβετίας στις οποίες επικρατούσε ο Καθολικισμός αντιστάθηκαν στις μεταρρυθμίσεις του. Αυτό τελικά οδήγησε σε εμφύλιο πόλεμο. Ο Ζβίγγλιος συνόδευσε στρατιώτες από τη Ζυρίχη στο πεδίο της μάχης, όπου τελικά σκοτώθηκε στην ηλικία των 47 ετών.

Η Κληρονομιά που Άφησε ο Ζβίγγλιος

Ο Ζβίγγλιος έχει οπωσδήποτε μια θέση στην ιστορία, παρότι η φήμη του επισκιάστηκε από τους σημαίνοντες Προτεστάντες Μεταρρυθμιστές Μαρτίνο Λούθηρο και Ιωάννη Καλβίνο. Σε σχέση με τον Λούθηρο, ο Ζβίγγλιος διαχώρισε πιο ξεκάθαρα τη θέση του από τον Ρωμαιοκαθολικισμό και άνοιξε τον δρόμο για τον Καλβίνο. Γι’ αυτόν τον λόγο, έχει αποκληθεί ο Τρίτος Άντρας της Μεταρρύθμισης.

Ο Ζβίγγλιος άφησε πίσω του μια αντιφατική κληρονομιά. Από τη μία, ασχολήθηκε έντονα με την πολιτική και τον πόλεμο προκειμένου να διαδώσει τις απόψεις του. Κάνοντάς το αυτό, απέτυχε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Ιησού Χριστού, ο οποίος αρνήθηκε να αναμειχθεί στην πολιτική και δίδασκε τους μαθητές του να αγαπούν τους εχθρούς τους και όχι να τους σκοτώνουν.—Ματθαίος 5:43, 44· Ιωάννης 6:14, 15.

Από την άλλη όμως, ο Ζβίγγλιος έχει μείνει γνωστός ως επιμελής μελετητής της Γραφής, αποφασισμένος να μεταδίδει όσα μάθαινε. Ανακάλυψε πολλές Βιβλικές αλήθειες και βοήθησε και άλλους να κάνουν το ίδιο.