Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Διαχειρίζομαι τα Χρήματά Μου;

ΤΙ γνώμη έχεις για τα χρήματα; Είναι κάτι που πρέπει να ξοδεύεται κατά βούληση; Κάτι που πρέπει να αποταμιεύεις ή ακόμα και να αποθησαυρίζεις; Για να πούμε την αλήθεια, πολλοί νεαροί, ξέροντας ότι έχουν τους γονείς τους που τους φροντίζουν, δεν νοιάζονται και πολύ για τα χρήματα—εκτός κι αν πρόκειται για το πώς θα τα ξοδέψουν.

Ωστόσο, ίσως να μην έχεις πάντα τους γονείς σου να χρησιμεύουν σαν δίχτυ προστασίας. Εξάλλου, απλώς και μόνο το γεγονός ότι δουλεύεις μετά το σχολείο ή ακόμα και το ότι έχεις ένα γενναίο χαρτζιλίκι δεν σημαίνει ότι μπορείς να χρησιμοποιείς τα χρήματα με απερισκεψία. Η Αγία Γραφή προειδοποιεί: «Θέλεις επιστήσει τους οφθαλμούς σου εις το μη υπάρχον; Διότι [το χρήμα] κατασκευάζει βεβαίως εις εαυτόν πτέρυγας ως αετού και πετά προς τον ουρανόν». (Παροιμίαι 23:5) Πώς μπορείς εσύ να εμποδίσεις τα δικά σου χρήματα από το να ‘κάνουν φτερά’; Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να κατανοήσεις τι ακριβώς είναι το χρήμα.

Χρήμα—Γιατί Είναι Τόσο Πολύτιμο

Το χρήμα είναι μέσο συναλλαγής—και μάλιστα ισχυρό. Η Encyclopædia Britannica λέει ότι «το χρήμα είναι το μόνο εντελώς ρευστό περιουσιακό στοιχείο». Για παράδειγμα, το ραδιόφωνό σου μπορεί να θεωρηθεί περιουσιακό στοιχείο (πράγμα αξίας). Αλλά για φαντάσου να προσπαθείς να κάνεις συναλλαγή μ’ αυτό, να προσπαθείς να το ανταλλάξεις με μια φραντζόλα ψωμί. Το ραδιόφωνο μπορεί να υπερβαίνει κατά πολύ την αξία της φραντζόλας. Αν όμως ο φούρναρης δεν θέλει το ραδιόφωνό σου, είναι μάλλον απίθανο να σου δώσει μια φραντζόλα ψωμί σ’ αντάλλαγμα γι’ αυτό. Το ραδιόφωνό σου λοιπόν μπορεί να μην έχει καμιά αξία! Ενώ το χρήμα είναι σεβαστό σχεδόν σ’ ολόκληρο τον κόσμο.a Γι’ αυτό, μπορεί κανείς να το εξαργυρώσει γρήγορα και εύκολα και να αγοράσει ό,τι προϊόν θέλει ή να του παρασχεθούν όποιες υπηρεσίες επιθυμεί.

Ήταν λοιπόν σοφό αυτό που έγραψε ο Σολομών στο εδάφιο Εκκλησιαστής 7:12, ότι δηλαδή «είναι σκέπη το αργύριον». Το χρήμα λοιπόν είναι ένα βασικό μέσο για να μπορεί κανείς να έχει τα αναγκαία στη ζωή κι επίσης να απολαμβάνει πολλές από τις χαρές της ζωής. Ο Σολομών είπε παρακάτω τα εξής: «Το τραπέζι έχει τις χαρές του και το κρασί κάνει τη ζωή χαρούμενη· το χρήμα δε είναι πίσω απ’ όλα αυτά».—Εκκλησιαστής 10:19, The New English Bible (Η Νέα Αγγλική Βίβλος).

Κι όμως τα χρήματα δεν είναι πάντα κάτι που το βρίσκεις εύκολα. Οι περισσότεροι γονείς δεν έχουν αστείρευτες πηγές που βγάζουν χρήματα· πρέπει να δουλεύουν σκληρά για να μπορούν να σου προσφέρουν όσα σου προσφέρουν. Ο Σολομών έκανε το εξής ερώτημα: «Διότι τις ωφέλεια εις τον άνθρωπον από παντός του μόχθου [σκληρής δουλειάς, ΜΝΚ] αυτού;» (Εκκλησιαστής 2:22) Οι γονείς σου μπορεί να παίρνουν ελάχιστη ικανοποίηση—και ελάχιστα χρήματα—για τη σκληρή δουλειά που κάνουν. Μάλιστα, πολλοί γονείς δουλεύουν από το πρωί μέχρι το βράδυ ίσα-ίσα για να προσφέρουν στην οικογένειά τους τα πιο στοιχειώδη από τα αναγκαία της ζωής!

Τα χρήματα λοιπόν δεν θα πρέπει να τα παίρνει κανείς σαν κάτι το δεδομένο. Θα πρέπει να τα αντιμετωπίζει με σεβασμό και να τα μεταχειρίζεται με σοφία. Ένας τρόπος για να το κατορθώσεις αυτό είναι να μάθεις να προϋπολογίζεις πώς θα δαπανήσεις τα χρήματά σου.

Η Αξία του Προϋπολογισμού

Ο προϋπολογισμός είναι απλούστατα ένα μέσο για να διαχειρίζεσαι τα χρήματά σου: πώς να ξοδεύεις, να εξοικονομείς και να αποταμιεύεις χρήματα. Το περιοδικό ’Teen του Μαΐου 1985 έκανε την εξής παρατήρηση: «Αν εντοπίσεις πού ‘εξαφανίζονται’ τα δολάριά σου, θα έχεις κάνει το πρώτο βήμα για να αποκτήσεις τον έλεγχο των χρημάτων σου και να αρχίσεις να βαδίζεις με βάση έναν προϋπολογισμό που θα είναι αποτελεσματικός στην περίπτωσή σου». Πρώτα απ’ όλα λοιπόν φτιάξε έναν κατάλογο με όλα τα προβλεπόμενα έξοδά σου—φαγητό, μεταφορικά, ψυχαγωγία και τα λοιπά. Έπειτα, κράτησε λογαριασμό των εξόδων που κάνεις για έναν περίπου μήνα. Τώρα είσαι σε θέση να βάλεις μερικούς ρεαλιστικούς στόχους όσον αφορά το πώς να ξοδεύεις, να εξοικονομείς και να αποταμιεύεις χρήματα.

Από τη στιγμή που θα έχεις βάλει αυτούς τους στόχους, ίσως θα ήταν καλό να πάρεις μερικούς φακέλους και να γράψεις επάνω στον καθένα μια κατηγορία εξόδων. Για παράδειγμα, στον ένα φάκελο μπορείς να γράψεις «Λεφτά για Φαγητό», ενώ κάποιον άλλον μπορεί να τον έχεις για μελλοντικές αγορές όπως για «Καινούρια Μπλούζα» ή για «Καινούριο Πουκάμισο». Μόλις πάρεις το χαρτζιλίκι σου ή το μισθό σου, μοίρασε τα χρήματα στους φακέλους ανάλογα με το πώς έχεις αποφασίσει να τα ξοδέψεις. Όταν έρθει η ώρα να πληρώσεις για το καθένα απ’ αυτά τα έξοδα, πλήρωσε από τους αντίστοιχους φακέλους.b

Μήπως σου έχει συμβεί να προσπαθήσεις να βαδίσεις σύμφωνα μ’ έναν προϋπολογισμό και να μην τα καταφέρεις; Αυτό δεν έχει συμβεί μόνο σ’ εσένα. Μια νέα γυναίκα, η Λία, είπε τα εξής: «Προσπάθησα σε αρκετές περιπτώσεις να κάνω προϋπολογισμό με βάση τα χρήματά μου, αλλά δεν τα καταφέρνω και πολύ καλά στο να ακολουθώ πιστά τους προϋπολογισμούς». Ωστόσο, παραδέχεται: «Όταν βαδίζω σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, μπορώ πιο εύκολα να κάνω οικονομία. Δεν αγοράζω πράγματα που δεν χρειάζομαι». Ποιο είναι το κλειδί για την επιτυχία; Η αυτοπειθαρχία. Πάρε μια απόφαση και κράτησέ την! Επίσης, μη διστάζεις να προσεύχεσαι στον Ιεχωβά να σε βοηθάει να συγκρατιέσαι σε περιπτώσεις που τυχόν συνηθίζεις να ξοδεύεις τα χρήματά σου αλόγιστα.—Λουκάς 11:13.

Είναι ενδιαφέρον ότι ο απόστολος Παύλος συνέστησε στους Χριστιανούς της Κορίνθου να κάνουν «προϋπολογισμό» για μερικά από τα χρήματά τους, λέγοντάς τους: «Κάθε πρώτην ημέραν της εβδομάδος, ο καθένας από σας ας βάζη κάτι κατά μέρος». (1 Κορινθίους 16:1, 2, ΚΔΤΚ) Έπειτα τα χρήματα τα έβαζαν σ’ ένα ειδικό ταμείο που ήταν για τους Χριστιανούς οι οποίοι είχαν ανάγκη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χρειαζόταν πραγματική αυτοπειθαρχία από μέρους εκείνων των Κορίνθιων Χριστιανών για να ακολουθήσουν την προτροπή του Παύλου, οι ευλογίες όμως απέδειξαν ότι αυτή η προσπάθεια άξιζε τον κόπο!

Αναμφίβολα κι εσύ θα ωφεληθείς αν ακολουθείς πιστά κάποιον προϋπολογισμό. Ένας νεαρός ονόματι Άβιαν λέει τα εξής: «Ήμουν σαν τον άνθρωπο που περιγράφει το εδάφιο Παροιμίαι 21:5, ΜΝΚ, ‘βιαστικός’ και ‘έφτανα στη στέρηση’ πριν έρθει η επόμενη μέρα πληρωμής. Όταν κάνω προϋπολογισμό γίνομαι πιο υπεύθυνος».

Η Πίστωση Θέλει Προσοχή

«Αγοράζετε τώρα, πληρώνετε αργότερα!» παρακινούν πολλοί έμποροι. Η πίστωση έχει κι αυτή το ρόλο της αν χρησιμοποιείται με προσοχή και εξυπνάδα. Αν όμως χρησιμοποιηθεί απερίσκεπτα, μπορεί να γίνει αυτό που ένας νεαρός ονόματι Κέβιν αποκαλεί «είδος σκλαβιάς».—Παράβαλε Παροιμίαι 22:7.

Για μερικούς νεαρούς, η πίστωση δεν είναι παρά το μέσον που τους διευκολύνει αφάνταστα να αγοράζουν πράγματα που δεν χρειάζονται και για τα οποία δεν έχουν τα απαιτούμενα χρήματα. Κι αν δεν ξοφλήσεις το υπόλοιπο του λογαριασμού σου στο τέλος του μήνα, αυτά που χρωστάς επιβαρύνονται με τόκο. Όσο περισσότερο καιρό αργείς να πληρώσεις τόσο περισσότερο σου κοστίζει στο τέλος κάποιο προϊόν. Τελικά σου έρχεται πιο φτηνά αν μαζεύεις χρήματα για να παίρνεις αυτά που χρειάζεσαι και τα πληρώνεις με μετρητά.

‘Φασούλι το Φασούλι . . . ’

Μια νέα γυναίκα ονόματι Φύλις παρατήρησε τα εξής: «Ποτέ δεν ξέρουμε πότε θα μας βρουν δυσκολίες, οπότε θα μας χρειαστεί να έχουμε μαζέψει χρήματα». (Παράβαλε Εκκλησιαστής 9:11.) Πράγματι, μπορεί να τύχει να αρρωστήσεις και να μην είσαι σε θέση να δουλέψεις. Ή μπορεί να βρουν δύσκολοι καιροί τους γονείς σου και να μην είναι σε θέση να σου δίνουν το χαρτζιλίκι σου. Άρα είναι πολύ λογικό να συμπεριλάβεις στον προϋπολογισμό που θα κάνεις κάποιο ποσό το οποίο θα βάζεις κατά μέρος· θα είναι οι οικονομίες σου. Αυτό θα σε βοηθήσει να ξεπεράσεις πιο εύκολα μια οικονομική κρίση.

Ίσως σου φαίνεται ότι το κατάλληλο μέρος για να βάζεις τα λεφτά σου είναι ο κουμπαράς. Όμως ο Ιησούς μίλησε για την τοποθέτηση χρημάτων στην τράπεζα, όπου τα χρήματα μπορούν να πάρουν τόκο και να αυξηθούν. (Ματθαίος 25:27) Γιατί λοιπόν να μη συζητήσεις με τους γονείς σου το αν είναι σκόπιμο να ανοίξεις σε κάποια τράπεζα δικό σου λογαριασμό για να βάλεις τις οικονομίες σου; Δεν χρειάζεται να έχεις ένα τεράστιο ποσό μετρητών για να πετύχει το σχέδιο που έκανες να αποταμιεύσεις χρήματα—αν και σε ορισμένα μέρη απαιτείται να έχεις ένα ικανό ποσό για να μην επιβαρυνθείς με χρέωση παροχής υπηρεσιών. Το κλειδί για την επιτυχία είναι να βάζεις τακτικά χρήματα στις οικονομίες σου.

Όμως τι γίνεται αν η οικογένειά σου είναι φτωχή ή αν ζεις σε μια χώρα που έχει οικονομικά προβλήματα, όπου οι νεαροί σπάνια έχουν δικά τους χρήματα για τα έξοδά τους; Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, και πάλι οι γονείς σου έχουν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία, όσο λιγοστά κι αν φαίνονται. Αν όμως η δική σου στάση απέναντι στους οικογενειακούς πόρους είναι ‘όσα πάνε κι όσα έρθουν’, τότε ενεργείς σε βάρος και των δικών σου συμφερόντων και εκείνων της οικογένειάς σου. Σίγουρα δεν θα θέλεις να αποδειχτείς ‘αχάριστος’ σ’ ό,τι έχει σχέση με τα πράγματα για τα οποία οι γονείς σου δουλεύουν σκληρά να σου προσφέρουν.—Παροιμίαι 29:21, ΜΝΚ.

Έτσι λοιπόν να δείχνεις υπευθυνότητα απέναντι στο χρήμα—ακόμα κι αν έχεις λίγα ή και καθόλου δικά σου χρήματα. Για παράδειγμα, μπορείς να μην κάνεις σπατάλες, λόγου χάρη στο φαγητό. (Βλέπε Ιωάννης 6:12, 13.) Να μεταχειρίζεσαι με προσοχή τα ακριβά πράγματα καθώς κι εκείνα που δεν αντικαθίστανται εύκολα, λόγου χάρη τα γυαλιά που φοράς και τα σχολικά εφόδια. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι γονείς σου θα εκτιμήσουν πολύ την ευσυνειδησία σου σ’ αυτό το ζήτημα.

Το εδάφιο Παροιμίαι 11:28 μας υπενθυμίζει: «Όστις ελπίζει επί τον πλούτον αυτού, ούτος θέλει πέσει· οι δε δίκαιοι ως βλαστός θέλουσιν ανθήσει». Το χρήμα πρέπει να εξυπηρετεί στο να ικανοποιεί τις ανάγκες μας. Ωστόσο, ο Χριστιανός δεν πρέπει να έχει συνέχεια στο μυαλό του το πώς να γίνει πλούσιος. Ένας νεαρός ονόματι Μάθιου εκφράζεται ως εξής: «Καλό είναι το χρήμα, αλλά δεν είναι το παν». Είναι απλώς εργαλείο, είναι «σκέπη». (Εκκλησιαστής 7:12) Μάθε να το χρησιμοποιείς με σοφία και σύνεση. Ένα μελλοντικό άρθρο θα εξετάσει πώς μπορείς να χρησιμοποιείς τα χρήματά σου με σοφία, ώστε να ανταποκρίνεσαι στις προσωπικές και στις οικογενειακές σου υποχρεώσεις.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 13]

«Όταν βαδίζω σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, μπορώ πιο εύκολα να κάνω οικονομία. Δεν αγοράζω πράγματα που δεν χρειάζομαι»

[Εικόνα στη σελίδα 14]

Οι νεαροί που έχουν υπευθυνότητα δείχνουν σοφία και αποταμιεύουν μερικά από τα χρήματά τους