Σε πολλές περιπτώσεις είναι ανάγκη να εργάζονται και οι δυο γονείς προκειμένου να τα βγάλουν πέρα. Μπορούν να καταβάλλουν ιδιαίτερη προσπάθεια ώστε να δαπανούν ώρες από τα βράδια και τα σαββατοκύριακα με τα παιδιά τους; Μήπως είναι δυνατόν να εργάζεται η μητέρα μισή μέρα ώστε να έχει περισσότερο χρόνο με τα παιδιά της; Υπάρχουν πολλοί μεμονωμένοι γονείς σήμερα, και πρέπει να εργάζονται για να συντηρούν τον εαυτό τους και τα παιδιά τους. Μπορούν να είναι επιμελείς ώστε να διαθέτουν στα παιδιά τους όσο το δυνατόν περισσότερες βραδινές ώρες και σαββατοκύριακα; Σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο οι μητέρες να βρίσκονται μακριά από τα παιδιά τους. Ακόμη και αν οι λόγοι που βρίσκονται μακριά είναι βάσιμοι, το μικρό παιδί δεν το καταλαβαίνει αυτό και μπορεί να αισθάνεται εγκαταλειμμένο. Τότε πρέπει να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια ώστε να εξαγοράσετε χρόνο για το παιδί σας.

Τώρα, τι ακριβώς είναι αυτός ο «ποιοτικός χρόνος» για τον οποίο γίνεται λόγος; Οι πολυάσχολοι γονείς μπορεί να δαπανούν 15 ή 20 λεπτά μέρα παρά μέρα με το παιδί τους, ίσως μια ώρα το σαββατοκύριακο, και να το αποκαλούν αυτό ποιοτικό χρόνο. Καλύπτει αυτό την ανάγκη του παιδιού; Ή ο σκοπός είναι να καθησυχάσει τη συνείδησή του ο γονέας; Ή να ανακουφίσει το μυαλό της η μητέρα, η οποία εργάζεται για να αντλεί προσωπική ικανοποίηση ενώ αφήνει το παιδί της ανικανοποίητο; Αλλά εσείς μπορεί να λέτε: ‘Ειλικρινά, είμαι τόσο πολυάσχολο άτομο που δεν έχω τέτοιο χρόνο’. Αυτό είναι πάρα πολύ κακό και πολύ λυπηρό τόσο για εσάς όσο και για το παιδί σας, επειδή δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Βρείτε τον καιρό στη διάρκεια των χρόνων διάπλασης ή προετοιμαστείτε να θερίσετε χάσμα γενεών στα χρόνια της εφηβείας.

Δεν είναι μόνο η βλάβη που ενδεχομένως υφίσταται το παιδί που αφήνεται στο βρεφονηπιακό σταθμό, αλλά είναι επίσης απώλεια για τους γονείς το γεγονός ότι χάνουν την ευκαιρία να χαρούν το παιδί καθώς αυτό μεγαλώνει. Το παιδί δεν καταλαβαίνει πάντα τα γιατί και τα διότι όταν το αφήνουν μόνο· ίσως νιώθει παραμελημένο, παραπεταμένο, εγκαταλειμμένο, χωρίς αγάπη. Όταν φτάνει στην εφηβεία, μπορεί να έχει ήδη αναπτύξει συναισθηματική προσκόλληση σε συνομηλίκους του προκειμένου να αντικαταστήσει τους γονείς, οι οποίοι είναι πολύ απασχολημένοι για να το προσέξουν. Το παιδί ίσως μάλιστα αρχίσει να ζει διπλή ζωή, μια για να εξευμενίζει τους γονείς του και μια για να ευχαριστεί τον εαυτό του. Λόγια, εξηγήσεις, συγγνώμες—τίποτα από όλα αυτά δεν γεφυρώνει το χάσμα. Τα λόγια των γονέων περί αγάπης τώρα δεν φαίνονται γνήσια στο παιδί το οποίο παραμελήθηκε τα χρόνια στα οποία χρειαζόταν περισσότερο τους γονείς του. Τα λόγια περί αγάπης τώρα ακούγονται ψεύτικα· οι λέξεις δεν πείθουν. Όπως συμβαίνει και με την πίστη, η αγάπη που ισχυρίζεται κάποιος ότι εκδηλώνει χωρίς έργα είναι νεκρή.—Ιακώβου 2:26.

Ένας ερευνητής είπε: «Στο μέλλον, αναμφίβολα, θα έχουμε προβλήματα που θα κάνουν τα σημερινά να μοιάζουν με πρόσκληση σε τσάι». Σήμερα η «πρόσκληση σε τσάι» είναι ήδη τρομακτική, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τον Δρ Ντέιβιντ Έλκιντ το 1992:

«Υπάρχει 50 τοις εκατό αύξηση στα παχύσαρκα παιδιά και στους παχύσαρκους νέους τις τελευταίες δυο δεκαετίες. Χάνουμε περίπου δέκα χιλιάδες εφήβους το χρόνο σε δυστυχήματα που σχετίζονται με τη χρήση διαφόρων εθιστικών ουσιών, χωρίς να υπολογίσουμε τους τραυματισμένους και τους σοβαρά παραμορφωμένους. Ένας στους τέσσερις εφήβους πίνει σε υπερβολικό βαθμό κάθε δεύτερη εβδομάδα, και έχουμε δυο εκατομμύρια αλκοολικούς εφήβους.

»Οι έφηβες κοπέλες στην Αμερική μένουν έγκυες σε αναλογία ενός εκατομμυρίου το χρόνο, δυο φορές μεγαλύτερη αναλογία από αυτή της επόμενης δυτικής χώρας στον κατάλογο, της Αγγλίας. Οι αυτοκτονίες εφήβων έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια, και πέντε ως έξι χιλιάδες έφηβοι αφαιρούν την ίδια τους τη ζωή κάθε χρόνο. Σύμφωνα με υπολογισμούς, μια στις τέσσερις έφηβες εκδηλώνει τουλάχιστον ένα σύμπτωμα διαταραχής της διατροφής—το πιο συνηθισμένο είναι η αυστηρή δίαιτα. Τα άτομα ηλικίας 14 ως 19 ετών έχουν τη δεύτερη κατά σειρά υψηλότερη αναλογία αυτοκτονιών σε σύγκριση με άτομα οποιασδήποτε άλλης ηλικίας».

Σε αυτά τα φοβερά στατιστικά στοιχεία προσθέστε το φόνο 50 και πλέον εκατομμυρίων μωρών ενόσω αυτά βρίσκονται ακόμη στη μήτρα, και η σημερινή «πρόσκληση σε τσάι» δεν περιγράφεται. Έχοντας υπόψη την κατάρρευση των οικογενειών, ο Δρ Έλκιντ είπε: «Η ταχύτατη κοινωνική αλλαγή είναι καταστροφική για τα παιδιά και τους νέους που ζητούν σταθερότητα και ασφάλεια προκειμένου να έχουν υγιή ανάπτυξη και καλλιέργεια». Ένας συγγραφέας που ασχολήθηκε με το φαινόμενο του «εγωπρωτισμού» εξέφρασε έντονα την εξής διαμαρτυρία: «Ωστόσο, κανένας δεν είναι διατεθειμένος να πει στα ζευγάρια, Κοιτάξτε, οφείλετε να μείνετε παντρεμένοι. Αν έχετε παιδιά, μείνετε παντρεμένοι!»

Απαιτείται χρόνος για να αγαπήσετε ένα παιδί. Πριν από χρόνια, ο Ρόμπερτ Κίσαν, που έπαιζε σε ένα παιδικό πρόγραμμα ως Κάπτεν Καγκουρό, προειδοποίησε για τις συνέπειες που προκύπτουν αν δεν διαθέτετε χρόνο για τα παιδιά σας. Αυτός είπε:

«Ένα μικρό κορίτσι με το δάχτυλο στο στόμα, με την κούκλα αγκαλιά και με κάποια ανυπομονησία περιμένει τον ερχομό του γονέα της στο σπίτι. Θέλει να του πει κάποια εμπειρία που είχε παίζοντας με το κουβαδάκι της. Είναι ενθουσιασμένη που θα συμμεριστεί τη συγκίνηση που δοκίμασε εκείνη τη μέρα. Η ώρα έρχεται και ο γονέας φτάνει. Εξαντλημένος από το άγχος που επικρατεί στον τόπο της εργασίας ο γονέας πολύ συχνά λέει στο παιδί, ‘Όχι τώρα, χρυσό μου. Είμαι απασχολημένος, πήγαινε να δεις τηλεόραση’. Είναι λέξεις που λέγονται πιο συχνά από οποιεσδήποτε άλλες σε πολλά αμερικανικά σπίτια: ‘Είμαι απασχολημένος, πήγαινε να δεις τηλεόραση’. Αν όχι τώρα, πότε; ‘Αργότερα’. Αλλά αυτό το αργότερα έρχεται σπάνια . . .

»Τα χρόνια περνούν και το κορίτσι μεγαλώνει. Την εφοδιάζουμε με παιχνίδια και ρούχα. Της δίνουμε ρούχα επώνυμων σχεδιαστών και ένα στερεοφωνικό, αλλά δεν της δίνουμε αυτό που θέλει περισσότερο από όλα, το χρόνο μας. Τώρα είναι δεκατεσσάρων χρονών, τα μάτια της είναι ανέκφραστα, μπορεί να παίρνει ναρκωτικά. ‘Χρυσό μου, τι συμβαίνει; Μίλησέ μου, μίλησέ μου’. Είναι πολύ αργά. Πολύ αργά. Η αγάπη πέταξε. . . .

»Όταν λέμε στο παιδί, ‘Όχι τώρα, αργότερα’. Όταν του λέμε, ‘Πήγαινε να δεις τηλεόραση’. Όταν του λέμε, ‘Μη μου κάνεις τόσο πολλές ερωτήσεις’. Όταν αποτυχαίνουμε να δώσουμε στους νεαρούς μας το μοναδικό πράγμα που απαιτούν από εμάς, το χρόνο μας. Όταν αποτυχαίνουμε να αγαπήσουμε ένα παιδί. Δεν σημαίνει ότι είμαστε αδιάφοροι. Είμαστε απλώς πάρα πολύ απασχολημένοι για να αγαπήσουμε ένα παιδί».

Χρειάζεται Ποσότητα Χρόνου

Το ιδανικό δεν είναι απλώς να αφιερώνετε «ποιοτικό χρόνο», ο οποίος χορηγείται σε μετρημένες δόσεις· πρέπει να αφιερώνετε επίσης ποσότητα χρόνου. Η Αγία Γραφή, η οποία περιέχει σοφία πολύ περισσότερη από ό,τι όλα τα βιβλία που γράφτηκαν ποτέ για την ψυχολογία, δηλώνει τα εξής στα εδάφια Δευτερονόμιον 6:6, 7: «Και ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου και περιπατών εν τη οδώ και πλαγιάζων και εγειρόμενος». Πρέπει να ενσταλάξετε στις καρδιές των παιδιών σας τις αληθινές αξίες από το Λόγο του Θεού οι οποίες βρίσκονται στην καρδιά σας. Αν ζείτε σύμφωνα με αυτές, το παιδί σας θα σας μιμηθεί.

Θυμάστε την παροιμία που αναφέρθηκε στη δεύτερη παράγραφο του προηγούμενου άρθρου; Ας τη δούμε ακόμη μια φορά: ‘Εκπαίδευε το αγόρι σύμφωνα με τον τρόπο που είναι κατάλληλος για αυτό· ακόμη και όταν γεράσει, δεν θα απομακρυνθεί από αυτόν’. (Παροιμίαι 22:6, ΜΝΚ) Αυτό αληθεύει μόνο αν έχει ενστερνιστεί την εκπαίδευση που περιλαμβάνει αξίες, δηλαδή αν την έχει βάλει μέσα του, την έχει κάνει μέρος της σκέψης του, των ενδόμυχων αισθημάτων του, αυτού που είναι βαθιά μέσα του. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν οι γονείς του δεν του έχουν απλώς διδάξει αυτές τις αξίες, αλλά τις έχουν εφαρμόσει οι ίδιοι.

Το παιδί τις έχει απορροφήσει ως τρόπο ζωής. Έχουν γίνει προσωπικά του κριτήρια τα οποία αποτελούν μέρος του εαυτού του. Το να εναντιωθεί σε αυτές τώρα δεν θα σήμαινε ότι εναντιώνεται σε όσα του δίδαξαν οι γονείς του, αλλά σε αυτό που ο ίδιος έχει γίνει. Δεν θα ήταν έντιμος με τον εαυτό του. Θα αρνιόταν τον εαυτό του. (2 Τιμόθεον 2:13) Υπάρχει μια βαθιά απροθυμία να το κάνει αυτό στον εαυτό του. Επομένως, είναι ελάχιστα πιθανό να ‘απομακρυνθεί από αυτόν τον τρόπο’ που του έχουν ενσταλάξει. Γι’ αυτό, αφήστε τα παιδιά σας να παραδειγματίζονται από την καλή σας διαγωγή. Διδάξτε την καλοσύνη με το να δείχνετε καλοσύνη, τους καλούς τρόπους με το να τους εκδηλώνετε, την ηπιότητα με το να είστε ήπιοι, την εντιμότητα και τη φιλαλήθεια με το να είστε παραδείγματα όσον αφορά αυτές τις ιδιότητες.

Η Διευθέτηση του Ιεχωβά

Η οικογενειακή μονάδα αποτελούσε από την αρχή τη διευθέτηση του Ιεχωβά για τον άνθρωπο. (Γένεσις 1:26-28· 2:18-24) Έπειτα από έξι χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης ιστορίας, εξακολουθεί να αναγνωρίζεται ως ό,τι καλύτερο, τόσο για τους ενηλίκους όσο και για τα παιδιά όπως επιβεβαιώνεται από το βιβλίο Τα Μυστικά των Άρρηκτα Ενωμένων Οικογενειών (Secrets of Strong Families) με τα εξής λόγια:

«Ίσως κάτι βαθιά μέσα μας συνειδητοποιεί ότι η οικογένεια είναι το θεμέλιο του πολιτισμού. Ίσως από ένστικτο γνωρίζουμε ότι, όταν ενδιαφερθούμε για τα βασικά ζητήματα της ζωής, δεν είναι τα χρήματα, η καριέρα, η δόξα, το πολυτελές σπίτι, τα οικόπεδα ή τα υλικά αποκτήματα που είναι σημαντικά—είναι οι άνθρωποι στη ζωή μας που μας αγαπούν και ενδιαφέρονται. Οι άνθρωποι στη ζωή μας, οι οποίοι είναι αφοσιωμένοι σε εμάς, και στους οποίους μπορούμε να βασιζόμαστε για υποστήριξη και βοήθεια, είναι εκείνο που έχει πράγματι σημασία. Πουθενά αλλού δεν υπάρχει μεγαλύτερη δυνατότητα για αγάπη, υποστήριξη, φροντίδα και αφοσίωση, που όλοι λαχταράμε, παρά μόνο στην οικογένεια».

Συνεπώς, είναι σημαντικό να είστε επιμελείς καθώς σπέρνετε καλή εκπαίδευση τώρα στα χρόνια διάπλασης, ώστε ό,τι θερίσετε στο μέλλον να αποτελέσει ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή τόσο για εσάς όσο και για τα παιδιά σας.—Παράβαλε Παροιμίαι 3:1-7.