Εκτίμηση για τις Γυναίκες και για το Έργο Τους

ΠΡΙΝ από τρεις χιλιάδες χρόνια, ένας άντρας ονόματι Λεμουήλ περιέγραψε με ζωηρά χρώματα την άξια σύζυγο. Αυτό είναι καταγραμμένο στην Αγία Γραφή, στο 31ο κεφάλαιο των Παροιμιών. Η γυναίκα της οποίας τα προσόντα εξύμνησε ήταν σίγουρα πολυάσχολη. Φρόντιζε την οικογένειά της, είχε εμπορικές συναλλαγές στην αγορά, αγόραζε και πουλούσε γη, έφτιαχνε ρούχα για το σπιτικό της και εργαζόταν στους αγρούς.

Αυτή τη γυναίκα δεν τη θεωρούσαν κάτι το δεδομένο. “Τα παιδιά της την αποκαλούν ευλογημένη, και ο σύζυγός της την επαινεί”. Μια τέτοια γυναίκα είναι θησαυρός. Η Αγία Γραφή λέει ότι «αξίζει πολύ περισσότερο από ρουμπίνια».—Παροιμίες 31:10-28, Νέα Διεθνής Μετάφραση (New International Version).

Από την εποχή του Λεμουήλ, η εργασία των γυναικών έχει γίνει, αν μη τι άλλο, πιο περίπλοκη. Ο ρόλος που παίζουν στον 20ό αιώνα συχνά απαιτεί να είναι ταυτόχρονα σύζυγοι, μητέρες, νοσοκόμες, δασκάλες, υπεύθυνες για τη συντήρηση της οικογένειας και αγρότισσες. Αμέτρητες γυναίκες κάνουν ηρωικές θυσίες μόνο και μόνο για να εξασφαλίσουν αρκετό φαγητό για τα παιδιά τους. Δεν αξίζουν όλες αυτές οι γυναίκες επίσης εκτίμηση και έπαινο;

Γυναίκες που Συντηρούν την Οικογένεια

Σήμερα περισσότερες γυναίκες από ποτέ άλλοτε πρέπει να εργάζονται έξω από το σπίτι για να συντηρούν εν μέρει ή εξ ολοκλήρου την οικογένειά τους. Το βιβλίο Οι Γυναίκες και η Παγκόσμια Οικονομική Κρίση (Women and the World Economic Crisis) αναφέρει μια έκθεση η οποία δήλωνε: «Οι δουλειές του σπιτιού δεν είναι οι μόνες δουλειές που κάνουν οι γυναίκες. Υπάρχουν σχετικά λίγες γυναίκες οπουδήποτε στον κόσμο οι οποίες μπορούν να ισχυριστούν ότι είναι “απλώς νοικοκυρές”». Και η εργασία των γυναικών σπάνια περιβάλλεται από αίγλη. Μολονότι τα περιοδικά ή οι τηλεοπτικές σαπουνόπερες μπορεί να παρουσιάζουν γυναίκες διευθύντριες σε πολυτελή γραφεία, η πραγματικότητα συνήθως διαφέρει πολύ. Η συντριπτική πλειονότητα των γυναικών παγκόσμια κοπιάζουν ατέλειωτες ώρες για πενιχρές υλικές απολαβές.

Εκατοντάδες εκατομμύρια γυναίκες εκτελούν γεωργικές εργασίες, καλλιεργώντας φυτείες, φροντίζοντας μικρά οικογενειακά χωράφια ή προσέχοντας τα ζώα. Αυτό το εργατικό δυναμικό—το οποίο συνήθως πληρώνεται ελάχιστα ή καθόλου—τρέφει το μισό κόσμο. «Στην Αφρική, το 70 τοις εκατό της τροφής το καλλιεργούν γυναίκες, στην Ασία το ποσοστό είναι 50-60 τοις εκατό και στη Λατινική Αμερική 30 τοις εκατό», αναφέρει το βιβλίο Οι Γυναίκες και το Περιβάλλον (Women and the Environment).

Όταν οι γυναίκες έχουν αμειβόμενη απασχόληση, συνήθως κερδίζουν λιγότερα από τους άντρες εργαζόμενους, απλώς επειδή είναι γυναίκες. Αυτή η διάκριση αποτελεί πηγή μεγάλης πίκρας για μια μητέρα η οποία πρέπει να συντηρεί την οικογένεια μόνη της, παίζοντας ένα ρόλο που γίνεται όλο και πιο κοινός. Μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών υπολογίζει ότι το 30 ως το 50 τοις εκατό όλων των σπιτικών στην Αφρική, στην Καραϊβική και στη Λατινική Αμερική εξαρτώνται από μια γυναίκα ως βασικό προμηθευτή των αναγκαίων. Ακόμη και στις πιο αναπτυγμένες χώρες, όλο και περισσότερες γυναίκες αναγκάζονται να γίνουν ο βασικός προμηθευτής των αναγκαίων.

Η φτώχεια των αγροτών σε μεγάλο μέρος του αναπτυσσόμενου κόσμου επιταχύνει αυτή την τάση. Ο σύζυγος που αγωνίζεται διαρκώς να θρέψει την οικογένειά του ίσως αποφασίσει να μετακομίσει σε μια κοντινή πόλη ή ακόμη και σε άλλη χώρα για να βρει εργασία. Αφήνει πίσω τη σύζυγό του για να φροντίσει την οικογένεια. Αν είναι αρκετά τυχερός και βρει εργασία, στέλνει επιταγές στο σπίτι. Αλλά παρά τις καλές του προθέσεις, πολλές φορές αυτό δεν συνεχίζεται. Η οικογένεια που άφησε πίσω μπορεί να βυθιστεί πιο βαθιά στη φτώχεια, και η ευημερία της εξαρτάται τώρα από τη μητέρα.

Αυτός ο φαύλος κύκλος, που περιγράφεται κατάλληλα ως η «θηλυκοποίηση της φτώχειας», ρίχνει τρομερό βάρος σε εκατομμύρια γυναίκες. «Τα σπιτικά των οποίων η κεφαλή είναι γυναίκα, που όπως υπολογίζεται αποτελούν το ένα τρίτο του παγκόσμιου συνόλου, έχουν πολλαπλάσιες πιθανότητες να είναι φτωχά από ό,τι εκείνα των οποίων η κεφαλή είναι άντρας, και ο αριθμός αυτών των σπιτικών αυξάνεται», εξηγεί το βιβλίο Γυναίκες και Υγεία (Women and Health). Αλλά όσο δύσκολο και αν είναι αυτό, το να προμηθεύουν φαγητό για το σπίτι τους δεν είναι το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες.

Μητέρες και Δασκάλες

Μια μητέρα πρέπει να φροντίζει και για τη συναισθηματική ευημερία των παιδιών της. Παίζει ζωτικό ρόλο στο να βοηθηθεί το παιδί να μάθει την αγάπη και τη στοργή—μαθήματα που μπορεί να είναι εξίσου σημαντικά με την ικανοποίηση των φυσικών του αναγκών. Για να αναπτυχθεί και να γίνει ισορροπημένος ενήλικος, το παιδί χρειάζεται να μεγαλώσει μέσα σε ένα θερμό, ασφαλές περιβάλλον. Και πάλι, ο ρόλος της μητέρας είναι αποφασιστικός.

Στο βιβλίο Η Ανάπτυξη του Παιδιού (The Developing Child), η Έλεν Μπι γράφει: «Ο τρυφερός γονέας ενδιαφέρεται για το παιδί, εκφράζει στοργή, συχνά ή τακτικά βάζει τις ανάγκες του παιδιού πρώτες, δείχνει ενθουσιασμό για τις δραστηριότητες του παιδιού και ανταποκρίνεται με ευαισθησία και κατανόηση στα αισθήματά του». Τα παιδιά που ανατράφηκαν με τέτοια θέρμη από μια στοργική μητέρα θα πρέπει φυσικά να της δείχνουν την εκτίμησή τους.—Παροιμίες 23:22.

Μέσω του θηλασμού, πολλές μητέρες παρέχουν ένα τρυφερό περιβάλλον στο παιδί τους από τη στιγμή που θα γεννηθεί. Ιδιαίτερα στα φτωχά σπιτικά το γάλα της μητέρας είναι ένα ανεκτίμητο δώρο το οποίο μπορεί να δώσει στο νεογέννητό της. (Βλέπε πλαίσιο στις σελίδες 10, 11.) Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αγία Γραφή μάς λέει πως ο απόστολος Παύλος σύγκρινε τη θερμή στοργή που ένιωθε για τους Χριστιανούς στη Θεσσαλονίκη με τη στοργή μιας “μητέρας που θηλάζει”, η οποία «περιθάλπει τα παιδιά της».—1 Θεσσαλονικείς 2:7, 8.

Εκτός από το να τρέφει και να περιθάλπει τα παιδιά της, η μητέρα είναι συχνά η βασική δασκάλα τους. «Άκου, γιε μου, τη διαπαιδαγώγηση του πατέρα σου και μην εγκαταλείπεις το νόμο της μητέρας σου», συμβουλεύει η Αγία Γραφή, αναφερόμενη στο σπουδαίο ρόλο που παίζουν οι μητέρες στην εκπαίδευση των παιδιών τους. (Παροιμίες 1:8) Κυρίως η μητέρα ή η γιαγιά είναι αυτή που διδάσκει υπομονετικά το παιδί να μιλάει, να περπατάει, να κάνει τις δουλειές του σπιτιού και αμέτρητα άλλα πράγματα.

Μεγάλη Ανάγκη για Συμπόνια

Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορούν να προσφέρουν οι γυναίκες στις οικογένειές τους είναι η συμπόνια. Όταν αρρωστήσει κάποιο μέλος της οικογένειας, η μητέρα αναλαμβάνει το ρόλο της νοσοκόμας, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει για όλες τις άλλες ευθύνες της. «Στην πραγματικότητα οι γυναίκες προσφέρουν το μεγαλύτερο μέρος της υγειονομικής περίθαλψης παγκόσμια», εξηγεί το βιβλίο Γυναίκες και Υγεία.

Η συμπόνια μιας μητέρας μπορεί ακόμη και να την υποκινήσει να τρώει λιγότερο ώστε να μη μένουν νηστικά τα παιδιά της. Ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι μερικές γυναίκες θεωρούν την τροφή που τρώνε επαρκή, μολονότι υποσιτίζονται. Έχουν συνηθίσει τόσο πολύ να δίνουν τη μεγαλύτερη μερίδα στο σύζυγό τους και στα παιδιά τους ώστε, όσο έχουν δυνάμεις να εργάζονται, νομίζουν ότι τρέφονται επαρκώς.

Μερικές φορές η συμπόνια της γυναίκας εκφράζεται ως ανησυχία για το τοπικό περιβάλλον. Αυτό το περιβάλλον την ενδιαφέρει, επειδή και αυτή υποφέρει όταν η ξηρασία, η ερημοποίηση και η αποδάσωση εξαθλιώνουν τη χώρα. Σε μια πόλη της Ινδίας, οι γυναίκες εξοργίστηκαν όταν έμαθαν ότι μια εταιρία υλοτομίας επρόκειτο να κόψει γύρω στα 2.500 δέντρα σε ένα γειτονικό δάσος. Οι γυναίκες χρειάζονταν αυτά τα δέντρα για τροφή, καύσιμα και ζωοτροφές. Όταν έφτασαν οι υλοτόμοι, οι γυναίκες ήταν ήδη εκεί, και πιασμένες χέρι-χέρι είχαν σχηματίσει έναν προστατευτικό κλοιό γύρω από τα δέντρα. “Για να κόψετε τα δέντρα πρέπει πρώτα να μας κόψετε το κεφάλι”, είπαν στους υλοτόμους. Το δάσος σώθηκε.

«Δώστε της την Ανταμοιβή που Κέρδισε»

Όποιος και αν είναι ο ρόλος της, να συντηρεί την οικογένεια, να είναι μητέρα, δασκάλα ή αστείρευτη πηγή συμπόνιας, η γυναίκα αξίζει σεβασμό και αναγνώριση, όπως και το έργο της. Ο σοφός άντρας Λεμουήλ, ο οποίος μίλησε με τόση εκτίμηση για την άξια σύζυγο, θεωρούσε πολύτιμο τόσο το έργο όσο και τις συμβουλές της γυναίκας. Στην πραγματικότητα, η Αγία Γραφή εξηγεί ότι τα όσα είπε αυτός προήλθαν κυρίως από την εκπαίδευση που του είχε δώσει η μητέρα του. (Παροιμίες 31:1) Ο Λεμουήλ ήταν πεπεισμένος ότι μια ευσυνείδητη σύζυγος και μητέρα δεν έπρεπε να θεωρείται κάτι το δεδομένο. «Δώστε της την ανταμοιβή που κέρδισε», έγραψε. «Τα έργα της την τιμούν».—Παροιμίες 31:31, Νέα Διεθνής Μετάφραση.

Ωστόσο, όταν ο Λεμουήλ κατέγραψε εκείνες τις απόψεις, αυτές δεν αντανακλούσαν απλώς τον ανθρώπινο τρόπο σκέψης. Βρίσκονται καταγραμμένες στην Αγία Γραφή, η οποία είναι ο Λόγος του Θεού. «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη». (2 Τιμόθεο 3:16) Εκείνα τα αισθήματα αντανακλούν την άποψη του Παντοδύναμου Θεού για τις γυναίκες, επειδή ο Θεός ενέπνευσε εκείνες τις περικοπές στην Αγία Γραφή για τη δική μας εκπαίδευση.

Επίσης, ο εμπνευσμένος Λόγος του Θεού δηλώνει ότι οι σύζυγοι πρέπει να “αποδίδουν τιμή” στις συζύγους τους. (1 Πέτρου 3:7) Και στο εδάφιο Εφεσίους 5:33, λέγεται στο σύζυγο: «Ο καθένας σας ατομικά έτσι ας αγαπάει τη γυναίκα του, όπως τον εαυτό του». Μάλιστα, το εδάφιο Εφεσίους 5:25 αναφέρει: «Σύζυγοι, να αγαπάτε τις γυναίκες σας, όπως και ο Χριστός αγάπησε την εκκλησία και παρέδωσε τον εαυτό του για αυτήν». Ναι, ο Χριστός εξέφρασε τόση αγάπη για τους ακολούθους του ώστε ήταν πρόθυμος να πεθάνει για αυτούς. Τι έξοχο, ανιδιοτελές παράδειγμα έθεσε για τους συζύγους! Και οι κανόνες τους οποίους δίδαξε και σύμφωνα με τους οποίους έζησε ο Ιησούς αντανακλούσαν τους κανόνες του Θεού, οι οποίοι είναι καταγραμμένοι στην Αγία Γραφή προς όφελός μας.

Εντούτοις, παρά το σκληρό τους έργο σε τόσο πολλούς τομείς, πολλές γυναίκες σπάνια λαβαίνουν αναγνώριση για όσα κάνουν. Πώς μπορούν ακόμη και τώρα να βελτιώσουν τη θέση τους στη ζωή; Επίσης, υπάρχει πιθανότητα να αλλάξει η νοοτροπία απέναντι στις γυναίκες; Ποιες είναι οι μελλοντικές προοπτικές για τις γυναίκες;

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 10, 11]

Τρεις Τρόποι για να Βελτιώσει τη Θέση της μια Γυναίκα

Εκπαίδευση. Υπάρχουν περίπου 600 εκατομμύρια αναλφάβητες γυναίκες στον κόσμο—οι περισσότερες από τις οποίες δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να πάνε στο σχολείο. Ίσως και εσείς να είχατε ελάχιστη σχολική εκπαίδευση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να μορφωθείτε. Δεν είναι εύκολο, αλλά πολλές γυναίκες το έχουν πετύχει. «Οι θρησκευτικοί λόγοι μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στο να υποκινηθούν οι ενήλικοι να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν», εξηγεί το βιβλίο Γυναίκες και Στοιχειώδης Μόρφωση (Women and Literacy). Το να μπορείτε να διαβάζετε μόνη σας την Αγία Γραφή είναι μια θαυμάσια ανταμοιβή για το ότι μάθατε να διαβάζετε. Αλλά υπάρχουν πολλά άλλα πλεονεκτήματα.

Η εγγράμματη μητέρα, όχι μόνο έχει μεγαλύτερες οικονομικές ευκαιρίες, αλλά μπορεί επίσης να μάθει καλές μεθόδους υγιεινής. Η πολιτεία Κέραλα της Ινδίας δείχνει με εντυπωσιακό τρόπο ποια είναι τα οφέλη της μόρφωσης. Μολονότι αυτή η περιοχή βρίσκεται κάτω από το μέσο όρο όσον αφορά το εισόδημα, το 87 τοις εκατό των γυναικών που ζουν εκεί είναι εγγράμματες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ίδια πολιτεία η βρεφική θνησιμότητα είναι πέντε φορές μικρότερη από ό,τι στην υπόλοιπη Ινδία· κατά μέσο όρο, οι γυναίκες ζουν 15 χρόνια περισσότερο· και όλα τα κορίτσια πηγαίνουν στο σχολείο.

Φυσιολογικά, η εγγράμματη μητέρα ενεργοποιεί τη διαδικασία μάθησης στα παιδιά της—πράγμα καθόλου εύκολο. Η εκπαίδευση των κοριτσιών είναι εξαιρετική επένδυση. Τίποτα άλλο δεν έχει τόση δύναμη να βελτιώσει την υγεία της οικογένειας και τη ζωή των γυναικών, σημειώνει το έντυπο Η Κατάσταση των Παιδιών του Κόσμου το 1991 (The State of the World’s Children 1991) που εκδίδει το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF). Αναμφίβολα, η ικανότητα ανάγνωσης και γραφής θα σας βοηθήσει να γίνετε καλύτερη μητέρα και να συντηρείτε καλύτερα την οικογένειά σας.a

Υγεία. Ως μητέρα, χρειάζεται να φροντίζετε τον εαυτό σας, ιδιαίτερα αν είστε έγκυος ή θηλάζετε. Μπορείτε να βελτιώσετε τη διατροφή σας; Σχεδόν τα δύο τρίτα των εγκύων στην Αφρική καθώς και στη νότια και στη δυτική Ασία έχουν αναιμία. Εκτός από το ότι σας αφαιρεί την ενεργητικότητα, η αναιμία αυξάνει τους κινδύνους που συνδέονται με τη γέννα και κάνει πιθανότερη την προσβολή από ελονοσία. Μολονότι το κρέας ή το ψάρι μπορεί να είναι δυσεύρετα ή ακριβά, ίσως υπάρχουν αβγά και φρούτα ή λαχανικά πλούσια σε σίδηρο. Μην επιτρέπετε στις προλήψεις να σας εμποδίζουν να τρώτε θρεπτικές τροφές, και μην αφήνετε τα τοπικά έθιμα να σας στερούν τη μερίδα που σας αναλογεί από το φαγητό της οικογένειας.b

Ο θηλασμός κάνει καλό και σε εσάς και στο παιδί σας. Το μητρικό γάλα είναι φτηνότερο, πιο υγιεινό και πιο θρεπτικό από οποιοδήποτε υποκατάστατο. Η UNICEF υπολογίζει ότι ένα εκατομμύριο θάνατοι παιδιών κάθε χρόνο θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν οι μητέρες θήλαζαν τα μωρά τούς πρώτους τέσσερις με έξι μήνες της ζωής τους. Φυσικά, αν η μητέρα έχει κάποια μολυσματική ασθένεια που είναι βέβαιο ότι μεταδίδεται με το μητρικό γάλα, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιεί μια ασφαλή εναλλακτική μέθοδο διατροφής.

Φροντίστε να υπάρχει κατάλληλος εξαερισμός αν μαγειρεύετε με φωτιά μέσα στο σπίτι σας. «Η έκθεση στον καπνό και στα τοξικά αέρια του μαγειρέματος είναι πιθανώς ο σοβαρότερος εργασιακός κίνδυνος για την υγεία από όσους γνωρίζουμε σήμερα», προειδοποιεί το βιβλίο Γυναίκες και Υγεία.

Μην καπνίζετε, όποιες πιέσεις και αν αντιμετωπίζετε. Οι διαφημίσεις τσιγάρων που είναι πολύ διαδεδομένες στον αναπτυσσόμενο κόσμο έχουν στόχο τις γυναίκες, προσπαθώντας να τις πείσουν ότι το κάπνισμα είναι για καλλιεργημένους ανθρώπους. Τίποτα δεν απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Το κάπνισμα βλάπτει τα παιδιά σας και μπορεί να σας σκοτώσει. Υπολογίζεται ότι τελικά το ένα τέταρτο των καπνιστών πεθαίνουν εξαιτίας του εθισμού τους στον καπνό. Επίσης, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτός που θα καπνίσει το πρώτο του τσιγάρο έχει πάρα πολύ μεγάλες πιθανότητες να εθιστεί στον καπνό.

Υγιεινή. Το παράδειγμά σας και οι συμβουλές σας σχετικά με την υγιεινή είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία της οικογένειάς σας. Το έντυπο Στοιχεία για τη Ζωή (Facts for Life) περιγράφει τα εξής βασικά βήματα για καλή υγιεινή:

• Να πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό μετά την επαφή με περιττώματα και προτού πιάσετε τρόφιμα. Φροντίστε να πλένουν τα παιδιά σας τα χέρια τους πριν από το φαγητό.

• Να χρησιμοποιείτε λεκάνη τουαλέτας και να τη διατηρείτε καθαρή και σκεπασμένη. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, να αφοδεύετε όσο πιο μακριά μπορείτε από το σπίτι σας και να θάβετε αμέσως τα περιττώματα.—Παράβαλε Δευτερονόμιο 23:12, 13.

• Να προσπαθείτε να χρησιμοποιείτε καθαρό νερό για το σπιτικό σας. Γι’ αυτό, να έχετε τα πηγάδια καλυμμένα και να χρησιμοποιείτε καθαρά σκεύη για να μεταφέρετε το νερό.

• Αν δεν έχετε πρόσβαση σε α­σφαλές πόσιμο νερό, να βράζετε το νερό και κατόπιν να το αφήνετε να κρυώσει προτού το πιείτε. Το άβραστο νερό μπορεί να είναι μολυσμένο ακόμη και αν φαίνεται καθαρό.

• Να θυμάστε ότι είναι πολύ πιο πιθανό να μεταδοθεί κάποια λοίμωξη από ωμές τροφές. Οι τροφές που θα φαγωθούν ωμές πρέπει να πλένονται προτού φαγωθούν και κατόπιν να καταναλώνονται το συντομότερο. Άλλες τροφές πρέπει να μαγειρεύονται πολύ καλά, ειδικά το κρέας και τα πουλερικά.

• Να διατηρείτε τις τροφές καθαρές και να τις σκεπάζετε ώστε να μην μπορούν να τις μολύνουν έντομα ή ζώα.

• Να καίτε ή να θάβετε τα οικιακά απορρίμματα.c

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Πολλές γυναίκες στο Δυτικό κόσμο εργάζονται σε γραφεία

[Εικόνα στη σελίδα 8, 9]

Πολλές γυναίκες είναι αναγκασμένες να εργάζονται σε άθλιες συνθήκες

[Ευχαριστίες]

Godo-Foto

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Οι μητέρες είναι δασκάλες στο σπίτι