Διασκεδάστε στην Κουζίνα

«ΜΗΝ μπεις στην κουζίνα!» Πόσα παιδιά δεν έχουν ακούσει αυτά τα λόγια όταν, πεινασμένα καθώς είναι, προσπαθούν να δοκιμάσουν το φαγητό προτού σερβιριστεί. Ωστόσο, αντί να τα κρατάνε έξω, οι γονείς έχουν σοβαρούς λόγους να προσκαλούν τα παιδιά τους μέσα στην κουζίνα. Γιατί; Επειδή η κουζίνα είναι, στην πραγματικότητα, μια συναρπαστική αίθουσα διδασκαλίας.

Η κουζίνα είναι ένας χώρος όπου τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν δημιουργικότητα και ικανότητες για την επίλυση προβλημάτων, ένας χώρος όπου μπορούν να μάθουν να εξυπηρετούν τους άλλους και να εργάζονται ομαδικά, ένας χώρος όπου μπορεί να αρχίσουν αβίαστα ουσιαστικές συζητήσεις που αγγίζουν την καρδιά, ένας χώρος όπου μπορούν αθόρυβα να ενσταλαχτούν βαθιά ριζωμένες αρχές. Ναι, στα γεμάτα ντουλάπια και συρτάρια, καθώς και στα ράφια κάθε κουζίνας, υπάρχουν αρκετά πολύτιμα μαθήματα—έτοιμα να πάρουν σάρκα και οστά με την προετοιμασία του επόμενου γεύματος.

Σε αυτόν τον αιώνα της τεχνολογίας και της πληροφόρησης, γιατί να χρησιμοποιήσετε την κουζίνα ως χώρο εκπαίδευσης των παιδιών; Η απάντηση είναι: ο χρόνος. Πολλοί γονείς αναγνωρίζουν ότι ο χρόνος που αφιερώνουν στα παιδιά τους είναι αναντικατάστατος—μάλιστα χρειάζεται πολύς χρόνος!a Το πρόβλημα είναι πού να βρει κάποιος χρόνο. Μερικοί ειδικοί προτρέπουν τους γονείς να θεωρούν τις συνηθισμένες δουλειές του σπιτιού ευκαιρία για να κάνουν πράγματα μαζί με τα παιδιά τους και παράλληλα να τα εκπαιδεύουν. Αυτό συμφωνεί με μια εντολή που έδωσε ο Θεός στους γονείς στο αρχαίο έθνος Ισραήλ: «Ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου και περιπατών εν τη οδώ και πλαγιάζων και εγειρόμενος».—Δευτερονόμιον 6:6, 7.

Επειδή, ούτως ή άλλως, δαπανάμε τακτικά κάποιο χρόνο στην κουζίνα, φαίνεται πως αποτελεί κατάλληλο χώρο για συλλογικές οικογενειακές δραστηριότητες. Και ανόμοια με τις ειδικές εξόδους, οι οποίες συχνά αναβάλλονται μέχρι να υπάρξει χρόνος, δυνάμεις ή χρήματα, η υγιής όρεξη δεν παίρνει αναβολή. Εκτός αυτού, η κουζίνα ασκεί μια φυσική έλξη στα παιδιά. Άλλωστε, πού αλλού μαθαίνουν να χρησιμοποιούν προσεκτικά τα μαχαίρια και να χειρίζονται άλλα σκεύη; Όταν τα παιδιά διασκεδάζουν, μπορεί μερικές φορές να τα κάνουν όλα άνω-κάτω! Ωστόσο, τι μαθήματα έχει να προσφέρει η κουζίνα;

Μάθετε στην «Αίθουσα Διδασκαλίας» της Κουζίνας

Η Λουίζ Σμιθ—γνωστή στους τετράχρονους μαθητές της ως η Κυρία Κέικ—παρατήρησε τα εξής με βάση τη 17χρονη πείρα που έχει στη διδασκαλία της μαγειρικής σε μικρά παιδιά: «Η τροφή αποτελεί σπουδαίο διδακτικό εργαλείο, επειδή είναι κάτι που το καταλαβαίνουν όλα τα παιδιά. Οι αισθήσεις της όσφρησης, της γεύσης και της αφής είναι τόσο έντονες στη μικρή ηλικία ώστε τα παιδιά συμμετέχουν με όλο τους το είναι. Επίσης, χρησιμοποιώντας το φαγητό μπορείτε να τους μάθετε να διαβάζουν, να κάνουν αριθμητικές πράξεις και να αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους». Η ανάμειξη υγρών, το κοπάνισμα, το ξεφλούδισμα, το κοσκίνισμα, το ανακάτεμα και το άνοιγμα φύλλου βοηθάνε τα παιδιά να αναπτύξουν επιδεξιότητα στα χέρια και συντονισμό ματιών και χεριών. Η επιλογή (το να βάζουν τις σταφίδες και τα καρύδια σε ξεχωριστούς σωρούς) και η αλληλουχία (το να βάζουν τις μαγειρικές μεζούρες τη μια μέσα στην άλλη ανάλογα με το μέγεθος) διδάσκουν έννοιες που είναι θεμελιώδεις για την εκμάθηση των μαθηματικών. Η εκτέλεση μιας συνταγής ισοδυναμεί με άσκηση στη χρήση αριθμών, μέτρων, χρονομέτρησης, λογικής και γλώσσας. Και δεν μπορεί κάποιος να μπει στον πολύπλοκο και γεμάτο κινδύνους κόσμο της κουζίνας χωρίς να μάθει μερικά πράγματα για την ασφάλεια, την υπευθυνότητα, την προσωπική οργάνωση και την ομαδική εργασία.

Κάτι που δεν πρέπει να παραβλέψουμε είναι η αξία τού να μάθει κάποιος να μαγειρεύει. Δεν είναι ασυνήθιστο για παιδιά τα οποία αρχίζουν βοηθώντας στην κουζίνα να μπορούν, όταν φτάνουν στην εφηβεία, να ετοιμάζουν πλήρη γεύματα. Σε ποιον πολυάσχολο γονέα δεν θα άρεσε να γίνεται αυτό κάπου κάπου; Επιπλέον, το μαγείρεμα βοηθάει τους νέους να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση και αυτάρκεια—ιδιότητες που μπορούν να τους ωφελήσουν όταν αργότερα αναλάβουν τις ευθύνες ενηλίκων, είτε παντρευτούν είτε μείνουν άγαμοι.—Παράβαλε 1 Τιμόθεο 6:6.

Ο Λι, ο οποίος παντρεύτηκε μετά τα 30, θυμάται: «Η μητέρα μου άρχισε να με μαθαίνει τα βασικά γύρω από την κουζίνα όταν ήμουν περίπου έξι χρονών. Στην αρχή, με ενδιέφερε κυρίως να φτιάχνω μπισκότα, κέικ και άλλα γλυκά. Αλλά στα εννιά μου χρόνια, μπορούσα να σχεδιάζω και να ετοιμάζω ένα πλήρες γεύμα για την οικογένειά μου, και το έκανα αυτό σε τακτική βάση. Αργότερα, ως άγαμος ενήλικος, διαπίστωσα ότι η ζωή μου γινόταν πιο εύκολη επειδή ήξερα να κάνω διάφορες δουλειές του σπιτιού, περιλαμβανομένου και του μαγειρέματος. Και θα έλεγα με βεβαιότητα πως αυτό έχει συμβάλει στο να απολαμβάνω τώρα έναν επιτυχημένο γάμο».

Το Μαγείρεμα Είναι Διασκέδαση!

Πώς μπορεί ένας γονέας να βρει το χρόνο για να εκπαιδεύσει τα παιδιά στην κουζίνα; Μια μητέρα προτείνει να προγραμματίζετε ώστε η εκπαίδευση να γίνεται σε ώρες με όσο το δυνατόν λιγότερους περισπασμούς. Αν έχετε αρκετά παιδιά, μπορείτε να αρχίσετε να εκπαιδεύετε το κάθε παιδί ξεχωριστά. Για να το κάνετε αυτό, διαλέξτε κάποιο χρόνο που τα άλλα παιδιά παίρνουν έναν υπνάκο ή είναι στο σχολείο. Να έχετε υπόψη σας ότι θα διαθέσετε περισσότερο χρόνο από ό,τι αν μαγειρεύατε μόνοι σας. Και να είστε έτοιμοι να διασκεδάσετε στην κουζίνα!

Στο πρώτο μάθημα, μπορείτε να αφήσετε το παιδί σας να διαλέξει κάτι που του αρέσει να τρώει. Βρείτε μια απλή συνταγή που να έχει γρήγορα αποτελέσματα. Βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνει εργασίες τις οποίες το παιδί μπορεί να φέρει σε πέρας με επιτυχία. Για να μην εκνευριστεί το παιδί ούτε να βαρεθεί, αναθέστε του να βρει μερικά από τα απαιτούμενα υλικά και σκεύη εκ των προτέρων. Μπορείτε ακόμα να κάνετε κάποια προεργασία όσον αφορά τα υλικά ώστε το μάθημα να μην είναι εκτενές και κουραστικό.

Διαβάστε τη συνταγή με το παιδί σας, δείχνοντάς του πώς να εκτελέσει την κάθε εργασία. Δώστε του το δικό του χώρο στην κουζίνα—ίσως ένα συρτάρι με μερικά μπολ και λίγα σκεύη—και δώστε του και μια ποδιά. Αν πρόκειται για αγόρι, αντί να φοράει γυναικεία ποδιά, μπορείτε να του αγοράσετε μια ποδιά για μάγειρες. Τονίστε, ευθύς εξαρχής, τη σπουδαιότητα της ασφάλειας και θέστε λογικούς κανόνες για την κουζίνα.—Βλέπε πλαίσιο «Το Πρώτο Μάθημα—Ασφάλεια», σελίδα 18.

Πάνω από όλα, προσπαθήστε να κάνετε την όλη διαδικασία διασκεδαστική. Μην περιορίσετε το παιδί στη θέση του παρατηρητή· πείτε του να πλύνει τα χέρια του, και φροντίστε να είναι απασχολημένο με την ουσιαστική προετοιμασία του φαγητού. Δώστε του ευκαιρίες να εξερευνήσει, να πειραματιστεί και να κάνει ερωτήσεις. Και αν κάποιο φαγητό δεν γίνει τέλειο, μην ανησυχείτε. Αν το παιδί σας το έφτιαξε μόνο του, πιθανώς θα το φάει όπως και αν είναι!

Οικογενειακή Συντροφικότητα

Αναμφίβολα, τα μεγαλύτερα οφέλη που προκύπτουν από την κουζίνα περιλαμβάνουν την ενότητα και τις αξίες της οικογένειας. Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι σε μερικά σπιτικά σήμερα, τα μέλη των οικογενειών αφιερώνονται στις προσωπικές τους ασχολίες χωρίς να έχουν ουσιαστική επαφή μεταξύ τους. Υπό αυτές τις συνθήκες, το σπίτι μπορεί να μοιάζει με ξενοδοχείο, με σταθμό ανεφοδιασμού. Απεναντίας, η οικογένεια που μαγειρεύει μαζί είναι πιθανότερο ότι θα τρώει μαζί και θα πλένει τα πιάτα μαζί. Αυτές οι δραστηριότητες τους δίνουν τακτικά ευκαιρίες να επικοινωνούν, να ανταλλάσσουν απόψεις και να παραμένουν σε επαφή. «Μερικές από τις καλύτερες συζητήσεις με τα αγόρια μου τις είχα στην κουζίνα όταν πλέναμε τα πιάτα», θυμάται μια μητέρα. Και ο Χέρμαν, ένας Χριστιανός πατέρας, προσθέτει: «Σκόπιμα δεν αγοράζαμε πλυντήριο πιάτων επί αρκετά χρόνια, ώστε να πλένουμε και να σκουπίζουμε τα πιάτα με το χέρι. Οι γιοι μας είχαν διοριστεί να σκουπίζουν τα πιάτα, με τη σειρά. Δεν υπήρχε καλύτερη ώρα για φιλική επικοινωνία».

Ναι, ο χρόνος που δαπανάτε στην κουζίνα μαζί με τα παιδιά σας—εβδομάδα με την εβδομάδα, χρόνο με το χρόνο—παρέχει μια βάση πάνω στην οποία μπορούν να αναπτυχτούν πνευματικές αξίες και θεϊκές ιδιότητες. Σε αυτές τις γαλήνιες στιγμές συντροφικότητας μπορούν να αρχίσουν αβίαστα εμπιστευτικές συζητήσεις μεταξύ του γονέα και του παιδιού, και το παράδειγμα του γονέα μπορεί να επηρεάσει αθόρυβα την καρδιά του παιδιού. Αυτή η εκπαίδευση μπορεί να ωφελήσει το παιδί για όλη του τη ζωή, επειδή το εδάφιο Παροιμίαι 22:6, ΜΝΚ, λέει: ‘Εκπαίδευε το αγόρι σύμφωνα με τον τρόπο που είναι κατάλληλος για αυτό· ακόμη και όταν γεράσει, δεν θα απομακρυνθεί από αυτόν’.

Συνεπώς, αν είστε γονέας και προσπαθείτε να βρείτε τρόπους για να δαπανάτε περισσότερο χρόνο με τα παιδιά σας, γιατί να μην τους ζητήσετε να σας βοηθήσουν να ετοιμάσετε κάποιο γλυκό ή ένα πλήρες γεύμα; Μπορεί να διαπιστώσετε ότι το να συνεργάζεστε στην κουζίνα είναι ένας τρόπος για να τρέφετε και για να ανατρέφετε την οικογένειά σας.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο]

Το Πρώτο Μάθημα—Ασφάλεια

Να Ενδιαφέρεστε για την Ασφάλεια

• Με σοβαρό τρόπο εξηγήστε τους κινδύνους της εργασίας στην κουζίνα, όπως θα εξηγούσατε τους κινδύνους της κυκλοφορίας σε έναν πολυσύχναστο δρόμο, χωρίς να τρομάξετε το παιδί. Θέστε οι ίδιοι το καλό παράδειγμα.

• Να φροντίζετε να επιβλέπει τα παιδιά κάποιος ενήλικος όποτε εργάζονται στην κουζίνα. Μην επιτρέπετε στα παιδιά να χρησιμοποιούν οποιοδήποτε εργαλείο ή συσκευή, ιδιαίτερα ηλεκτρική, μέχρις ότου μπορούν να το χρησιμοποιούν με ασφάλεια.

• Να διατηρείτε εύτακτη την κουζίνα σας. Να καθαρίζετε αμέσως οτιδήποτε λερώνεται και να μαζεύετε ό,τι δεν χρειάζεστε. Τα κατοικίδια ζώα και άλλοι περισπασμοί πρέπει να μένουν έξω από την κουζίνα ενόσω μαγειρεύετε.

Προσοχή στα Δάχτυλα

• Τα μίξερ, τα μπλέντερ και οι κόφτες λαχανικών θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο με την επίβλεψη κάποιου ενηλίκου. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κλείσει και έχετε βγάλει τη συσκευή από την πρίζα προτού το παιδί σας βάλει μέσα κάποιο κουτάλι.

• Φροντίστε να είναι κοφτερά τα μαχαίρια, επειδή ένα μαχαίρι που δεν κόβει καλά απαιτεί περισσότερη πίεση και έτσι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να σας γλιστρήσει.

• Όταν το παιδί σας μαθαίνει να χρησιμοποιεί κάποιο μαχαίρι, πείτε του να ακολουθήσει τα εξής βήματα: (1) να πιάσει το μαχαίρι από τη λαβή του, (2) να ακουμπήσει το μαχαίρι στην τροφή, (3) να βάλει το άλλο χέρι στη ράχη του μαχαιριού και (4) να το πιέσει για να κόψει την τροφή.

• Να χρησιμοποιείτε πλάκα κοπής. Για να μη γλιστράνε τα λαχανικά όταν το παιδί σας προσπαθεί να τα τεμαχίσει, κόψτε τα πρώτα στη μέση και τοποθετήστε τα με την επίπεδη επιφάνεια πάνω στην πλάκα κοπής.

Προφυλαχτείτε από τα Εγκαύματα

• Να κλείνετε πάντα τα μάτια της κουζίνας και το φούρνο όταν δεν τα χρησιμοποιείτε. Κρατήστε τις πετσέτες, τα βιβλία μαγειρικής και τις πιάστρες για τις κατσαρόλες μακριά από τα μάτια της κουζίνας.

• Βάλτε τα χερούλια των κατσαρολικών προς το κέντρο της κουζίνας, όπου είναι δύσκολο να τα σπρώξει κάποιος και να χυθεί το φαγητό.

• Αν επιτρέψετε στο παιδί σας να εργαστεί στην ηλεκτρική κουζίνα, βεβαιωθείτε ότι πατάει σε κάποια γερή και σταθερή επιφάνεια.

• Μη σηκώνετε κάποιο καυτό αντικείμενο αν δεν ξέρετε πού θα το ακουμπήσετε. Βεβαιωθείτε ότι οι άλλοι που βρίσκονται στην κουζίνα ξέρουν ότι κρατάτε κάποιο καυτό αντικείμενο, ειδικά αν πρόκειται να περάσετε από πίσω τους.