Ένας Ανταγωνισμός Αρχίζει

6. Περιγράψτε το ιστορικό παρελθόν του σύγχρονου ανταγωνισμού των υπερδυνάμεων.

⁶ Είναι αλήθεια ότι ο σύγχρονος ανταγωνισμός των υπερδυνάμεων δεν είναι κάτι το καινούριο στην παγκόσμια σκηνή. Είναι, μάλλον, η συνέχεια κάποιου ζητήματος που άρχισε πριν από πολύ καιρό. Μετά την κατάρρευση της παγκόσμιας αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου προς το τέλος του τέταρτου αιώνα π.Χ., δύο στρατηγοί του ανάλαβαν εξουσία στη Συρία και στην Αίγυπτο. Ένας διαρκής ανταγωνισμός που τελικά οδήγησε στον σύγχρονο ανταγωνισμό των υπερδυνάμεων άρχισε να αναπτύσσεται μεταξύ τους και μεταξύ των διαδόχων τους—που αναφέρονται ως ο βασιλιάς του βορρά και ο βασιλιάς του νότου επειδή βρίσκονταν στα βόρεια και στα νότια της γης του λαού του Θεού. Η ιστορική εξέλιξη αυτού του ανταγωνισμού αποκαλύφτηκε νωρίτερα στον προφήτη Δανιήλ μέσω ενός αγγέλου.

7. (α) Πώς γνωρίζουμε ότι υπάρχει μια αόρατη, πνευματική διάσταση στις ανθρώπινες υποθέσεις; (β) Ποιοι ήταν αρχικά ο βασιλιάς του βορρά και ο βασιλιάς του νότου, και πώς άρχισε ο ανταγωνισμός τους;

⁷ Στην αρχή, ο άγγελος περιγράφει πώς αυτός, υποστηριζόμενος από τον Μιχαήλ, πολέμησε εναντίον των πνευματικών ‘αρχόντων’ της Περσίας και της Ελλάδας. (Δανιήλ 10:13, 20 έως Δαν. 11:1) Αυτή η σύντομη αναφορά στο πνευματικό βασίλειο επιβεβαιώνει ότι οι εθνικές διαμάχες περιλαμβάνουν και άλλους πέρα από τους απλούς ανθρώπους. Υπάρχουν δαιμονικές δυνάμεις ή άρχοντες, πίσω από τους ορατούς ανθρώπινους κυβερνήτες. Αλλά, από τους αρχαίους καιρούς, οι άνθρωποι του Θεού έχουν έναν ‘άρχοντα’, τον Μιχαήλ, που τους ενισχύει ενάντια σ’ αυτές τις δαιμονικές δυνάμεις. (Εφεσίους 6:12) Στη συνέχεια, ο άγγελος συγκεντρώνει την προσοχή μας στον ανταγωνισμό μεταξύ της Συρίας και της Αιγύπτου. Ο άγγελος αρχίζει: «Και ο βασιλεύς του νότου θέλει ισχύσει, και είς εκ των αρχόντων αυτού». (Δανιήλ 11:5α) Εδώ, ο βασιλιάς του νότου ήταν ο Πτολεμαίος ο Α΄, ο κυβερνήτης της Αιγύπτου, που κατέλαβε την Ιερουσαλήμ το 312 π.Χ. περίπου. Έπειτα ο άγγελος αναφέρει έναν άλλο βασιλιά που «θέλει ισχύσει υπέρ αυτόν και θέλει εξουσιάσει· η εξουσία αυτού θέλει είσθαι εξουσία μεγάλη». (Δανιήλ 11:5β) Αυτός είναι ο βασιλιάς του βορρά στο πρόσωπο του Σέλευκου Α΄ του Νικάτωρα, του οποίου το βασίλειο, η Συρία, έγινε ισχυρότερο από την Αίγυπτο.

8. Τι σημαίνει για τους χριστιανούς σήμερα η αξιοσημείωτη ακρίβεια του πρώτου μέρους της προφητείας του αγγέλου για τον βασιλιά του βορρά και τον βασιλιά του νότου;

⁸ Ο άγγελος προχωρεί και προφητεύει πολλές λεπτομέρειες του συνεχούς ανταγωνισμού μεταξύ των διαδοχικών κυβερνητών της Συρίας και της Αιγύπτου. (Δανιήλ 11:6-19) Αυτές οι προφητείες ήταν τόσο ακριβείς ώστε μερικοί πιστεύουν ότι το βιβλίο του Δανιήλ πρέπει να έχει γραφτεί μετά το γεγονός.a Για τους χριστιανούς, όμως, η αξιοσημείωτη ακρίβεια αυτών των προφητειών ενισχύει την πίστη τους στα μέρη εκείνα της προφητείας που πρόκειται ακόμα να εκπληρωθούν στη διάρκεια ‘των εσχάτων ημερών’.

Ο Άρχοντας της Διαθήκης

9. Πώς η δράση του βασιλιά του βορρά οδήγησε στο να γεννηθεί ο Ιησούς στη Βηθλεέμ;

⁹ Δεν πρέπει να αναμένεται ότι ο άγγελος θα κάλυπτε κάθε ιδιαίτερο κυβερνήτη από τον Πτολεμαίο μέχρι ‘τις έσχατες μέρες’. Μάλλον, καταλαβαίνουμε ότι μετά το εδάφιο 19, η προφητεία κάνει ένα άλμα και φτάνει λίγο πριν από την Κοινή μας Χρονολογία, όταν διαβάζουμε: ‘Πρέπει να εγερθεί στη θέση του [του βασιλιά του βορρά], κάποιος που θα γίνει αίτιος να περάσει ένας απαιτητής διαμέσου του ένδοξου βασιλείου’. (Δανιήλ 11:20, ΜΝΚ) Τώρα, η Συρία έχει γίνει επαρχία της Ρώμης, και ο βασιλιάς του βορρά αντιπροσωπεύεται από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αύγουστο. Αυτός διάταξε την απογραφή που είχε ως αποτέλεσμα να γεννηθεί ο Ιησούς στη Βηθλεέμ αντί στη Ναζαρέτ.—Λουκάς 2:1-7· Μιχαίας 5:2.

10. Ποια άλλη σχέση μεταξύ του βασιλιά του βορρά και του Μεσσία φέρνει ο άγγελος στην προσοχή μας;

¹⁰ Μετά τον Αύγουστο ήρθε ο Τιβέριος, ένας απαίσιος άνθρωπος που περιγράφεται από τον άγγελο ως «εξουθενημένος [κάποιος που είναι για περιφρόνηση (ΜΝΚ)]». (Δανιήλ 11:21) Στη διάρκεια της βασιλείας του, μια επικίνδυνη εξέγερση αναχαιτίστηκε στα βόρεια σύνορα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και αποκαταστάθηκε η ειρήνη στα σύνορα, εκπληρώνοντας τα λόγια της προφητείας: «Και οι βραχίονες του κατακλύζοντος θέλουσι κατακλυσθή έμπροσθεν αυτού και θέλουσι συντριφθή». Επιπλέον, στη διάρκεια της βασιλείας του οι Ρωμαίοι στρατιώτες θανάτωσαν τον Ιησού σε εκπλήρωση της προφητείας του αγγέλου ότι «ο άρχων της διαθήκης» θα συντριβόταν.—Δανιήλ 11:22· 9:27.

Στον ‘Ορισμένο Καιρό’

11. (α) Ποια ήταν η ταυτότητα του βασιλιά του βορρά και του βασιλιά του νότου το 1914; (β) Ποια προφητεία εκπληρώθηκε ‘στον ορισμένο καιρό’;

¹¹ Τελικά, η προφητεία μάς φέρνει ‘στον ορισμένο καιρό’, στο έτος 1914. (Δανιήλ 11:27· Λουκάς 21:24) Έχει ήδη σημειωθεί μια αλλαγή στην ταυτότητα του λαού του Θεού. Αφού ο σαρκικός Ισραήλ απόρριψε τον Μεσσία, ο πνευματικός Ισραήλ, η εκκλησία των χρισμένων χριστιανών, έχει γίνει ο εκλεκτός λαός του Ιεχωβά. (1 Πέτρου 2:9, 10) Έχει αλλάξει επίσης και η ταυτότητα των δυο βασιλιάδων. Η Βρετανία με τον πολιτικό συνεργάτη της, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, έχει γίνει προφανώς ο βασιλιάς του νότου, ενώ ο βασιλιάς του βορρά είναι τώρα η Γερμανία. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος προειπώθηκε μ’ αυτά τα λόγια: «Εν τω ωρισμένω καιρώ [ο βασιλιάς του βορρά (ΜΝΚ)] θέλει επιστρέψει και ελθεί προς τον νότον· πλην η εσχάτη φορά δεν θέλει είσθαι ως η πρώτη». (Δανιήλ 11:29) Ο βασιλιάς του νότου κέρδισε εκείνο τον πόλεμο. Έτσι η κατάσταση ήταν διαφορετική από ό,τι αλήθευε ‘την πρώτη φορά’, δηλαδή όταν η ακατανίκητη Ρώμη ήταν βασιλιάς του βορρά.

12. Περιγράψτε χαρακτηριστικά των παγκόσμιων γεγονότων από το 1914 και ύστερα που προειπώθηκαν από τα προφητικά λόγια του αγγέλου στον Δανιήλ.

¹² Ο άγγελος προχωρεί και λέει για το συναγωνισμό μεταξύ των δύο βασιλιάδων από το 1914 και ύστερα, και ιδιαίτερα για τον τρόπο με τον οποίο και οι δύο θα εναντιώνονταν στο λαό του Ιεχωβά. Προφητεύει επίσης και την εμφάνιση ‘του βδελύγματος της ερήμωσης’ που υπάρχει σήμερα ως ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών. (Δανιήλ 11:31) Η δημιουργία του Ο.Η.Ε. ήταν μια πολιτική προσπάθεια στην οποία και οι δύο βασιλιάδες συνεργάστηκαν για να φέρουν ειρήνη. Αλλά είναι καταδικασμένη σε αποτυχία επειδή βρίσκεται σε αντίθεση με τη Βασιλεία του Θεού.b (Ματθαίος 24:15· Αποκάλυψις 17:3, 8) Τελικά, ο άγγελος στρέφει την προσοχή μας ‘στον έσχατο καιρό’.—Δανιήλ 11:40.

‘Ο Έσχατος Καιρός’

13. (α) Σε τι αναφέρεται η έκφραση ‘ο έσχατος καιρός’ σ’ αυτό το μέρος της προφητείας; (β) Ποιοι έχουν εκπληρώσει τους ρόλους του βασιλιά του βορρά και του βασιλιά του νότου από το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου;

¹³ Ποιος είναι αυτός ο καιρός; Μερικές φορές η έκφραση ‘έσχατος καιρός’ αναφέρεται στον καιρό του τέλους αυτού του συστήματος πραγμάτων, από το 1914 μέχρι τον Αρμαγεδδώνα. (Δανιήλ 8:17, 19· 12:4) Αλλά τα γεγονότα που συνέβηκαν στο έτος 1914, ‘στον ορισμένο καιρό’, προειπώθηκαν προηγουμένως στο εδάφιο 29, και η προφητεία του αγγέλου μάς έχει φέρει πολύ πέρα από εκείνο το έτος.c Άρα, εδώ στο εδάφιο 40 ‘ο έσχατος καιρός’ πρέπει να αναφέρεται στα τελικά στάδια της διαρκείας 2.300 ετών πάλης μεταξύ του βασιλιά του βορρά και του βασιλιά του νότου. Συνεχίζουμε να διαβάζουμε, λοιπόν, με μεγάλο ενδιαφέρον, αφού μαθαίνουμε τα γεγονότα που θα λάβουν χώρα στο άμεσο μέλλον. Τώρα, οι μεταβολές στην εξουσία στην παγκόσμια σκηνή έχουν οδηγήσει σε περαιτέρω εξελίξεις στην ταυτότητα των δύο βασιλιάδων. Από την κατάρρευση των ναζιστικών και φασιστικών δυνάμεων στο τέλος του Β΄ παγκόσμιου πολέμου, έχουμε γίνει μάρτυρες του ανταγωνισμού μεταξύ δύο υπερδυνάμεων, από τις οποίες η μια αντιπροσωπεύει τον βασιλιά του βορρά, που εξουσιάζει ένα σοσιαλιστικό κυρίως συνασπισμό εθνών, και η άλλη τον βασιλιά του νότου, που εξουσιάζει ένα καπιταλιστικό κυρίως συνασπισμό.

14. Πώς περιγράφει ο άγγελος το βασιλιά του βορρά;

¹⁴ Η διάθεση του τελευταίου βασιλιά του βορρά περιγράφεται πολύ καλά στα εδάφια 37, 38: «Και δεν θέλει φροντίζει περί των θεών των πατέρων αυτού . . . Τον δε θεόν Μαουζείμ [τον θεό των οχυρωμάτων (ΜΝΚ)] θέλει δοξάσει επί του τόπου αυτού· και θεόν, τον οποίον οι πατέρες αυτού δεν εγνώρισαν, θέλει τιμήσει με χρυσόν και άργυρον και με πολυτίμους λίθους και με πράγματα επιθυμητά». Είναι δυνατό να μην αναγνωρίσει κανείς αυτή την περιγραφή; Ο σύγχρονος βασιλιάς του βορρά προωθεί επίσημα τον αθεϊσμό, απορρίπτοντας τους θρησκευτικούς θεούς των προηγούμενων βασιλιάδων του βορρά. Προτιμά να εμπιστεύεται στους εξοπλισμούς, ‘στον θεό των οχυρωμάτων’. Αυτό έχει συντελέσει σε ένα ξέφρενο αγώνα εξοπλισμών για τον οποίο ευθύνονται και οι δύο βασιλιάδες. Τα ετήσια αμυντικά έξοδα του βασιλιά του βορρά και μόνο έφτασαν σχεδόν τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια το 1985. Τι τεράστια θυσία ‘χρυσού και αργύρου και πολύτιμων λίθων και πραγμάτων επιθυμητών’ στον άπληστο θεό των εξοπλισμών.

15, 16. (α) Πώς θα εξελιχθούν τα ζητήματα μεταξύ του βασιλιά του βορρά και του βασιλιά του νότου; (β) Τι θα σημάνει αυτό για το λαό του Θεού;

¹⁵ Έτσι, τι συμβαίνει τελικά μεταξύ αυτών των δύο βασιλιάδων; Ο άγγελος λέει: «Και εν τω εσχάτω καιρώ [στο τέλος της ιστορίας των δύο βασιλιάδων] ο βασιλεύς του νότου θέλει συγκερατισθή μετ’ αυτού· και ο βασιλεύς του βορρά θέλει ελθεί εναντίον αυτού ως ανεμοστρόβιλος, μετά αμαξών και μετά ιππέων και μετά πολλών πλοίων». (Δανιήλ 11:40· Ματθαίος 24:3) Είναι φανερό ότι οι διασκέψεις κορυφής δεν είναι η λύση στον ανταγωνισμό των υπερδυνάμεων. Η ένταση που προκαλείται από τον ‘συγκερατισμό’ του βασιλιά του νότου και τον επεκτατισμό του βασιλιά του βορρά, μπορεί να περάσει από περισσότερο ή λιγότερο έντονες φάσεις· αλλά τελικά, με κάποιο τρόπο, ο βασιλιάς του βορρά θα αναγκαστεί να αναλάβει την υπερβολικά βίαιη δράση που περιγράφεται από τον Δανιήλ.d

¹⁶ Αυτές οι τελευταίες μέρες είναι ιδιαίτερα δύσκολες για το λαό του Θεού, που έχει διωχθεί και από τους δύο βασιλιάδες στη διάρκεια αυτού του αιώνα. Ο άγγελος προειδοποίησε ότι ο βασιλιάς του βορρά «θέλει εισέλθει έτι εις την γην της δόξης και πολλοί τόποι θέλουσι καταστραφή». Η ‘γη της δόξης’ είναι με ένα συμβολικό τρόπο η γη του λαού του Θεού. Τα λόγια του αγγέλου πρέπει να σημαίνουν, λοιπόν, ότι καθώς ο βασιλιάς του βορρά υποτάσσει πολλά έθνη, επιτίθεται στην πνευματική κατάσταση του λαού του Ιεχωβά. (Δανιήλ 8:9· 11:41-44· Ιεζεκιήλ 20:6) Στο εδάφιο 45, η προφητεία προσθέτει: «Και θέλει στήσει τας σκηνάς της βασιλικής αυτού κατοικήσεως μεταξύ των θαλασσών επί του ενδόξου όρους της αγιότητος». Με άλλα λόγια, λαβαίνει θέση για να κάνει την τελική επίθεση εναντίον του πνευματικού τους παράδεισου.

«Εις το Τέλος Αυτού»

17. Ποια απρόσμενη εξέλιξη θα προκαλέσει το βασιλιά του βορρά;

¹⁷ Αλλά μέχρι τότε θα έχει ήδη συμβεί κάτι που δεν πρόβλεψε ούτε ο βασιλιάς του βορρά ούτε ο βασιλιάς του νότου. Ο άγγελος προφητεύει: «Πλην αγγελίαι εκ της ανατολής και εκ του βορρά θέλουσι ταράξει αυτόν [τον βασιλιά του βορρά]· δια τούτο θέλει εκβή μετά θυμού μεγάλου, δια να αφανίση και να εξολοθρεύση πολλούς».—Δανιήλ 11:44.

18. (α) Ποια είναι η πηγή των ‘αγγελιών’ που προειπώθηκαν από τον άγγελο; (β) Ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα για το βασιλιά του βορρά;

¹⁸ Τι θα είναι αυτές οι αγγελίες; Ο άγγελος δεν προσδιορίζει, αλλά αποκαλύπτει την πηγή τους. Αυτές έρχονται «εκ της ανατολής», και ο Ιεχωβά Θεός και ο Ιησούς Χριστός αναφέρονται ως «βασιλείς από την Ανατολήν». (Αποκάλυψις 16:12, Καινή Διαθήκη, «των Τεσσάρων Καθηγητών») Αυτές οι αγγελίες έρχονται επίσης «εκ του βορρά» και η Αγία Γραφή αναφέρει συμβολικά το όρος Σιών, την πόλη του μεγάλου Βασιλιά Ιεχωβά σαν να είναι «προς τα πλάγια [απομακρυσμένα μέρη (ΜΝΚ)] του βορρά». (Ψαλμός 48:2) Συνεπώς, είναι «αγγελίαι» από τον Ιεχωβά Θεό και τον Ιησού Χριστό αυτές που στέλνουν το βασιλιά του βορρά στην τελευταία μεγάλη εκστρατεία του. Αλλά τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά γι’ αυτόν. Το τέλος του εδαφίου 45 μας λέει: «Πλην θέλει ελθεί εις το τέλος αυτού και δεν θέλει υπάρχει ο βοηθών αυτόν».

19. (α) Ποια θα είναι τα διαφορετικά αποτελέσματα για τον κόσμο αυτό και για τους «ευθείς»; (β) Ποια ερωτήματα περιμένουν απάντηση;

¹⁹ Πραγματικά, δεν θα υπάρξει «ειρήνη . . . εις τους ασεβείς». (Ησαΐας 57:21) Μάλιστα, η ιστορία του βασιλιά του βορρά θα σημαδευτεί με πόλεμο μέχρι το τέλος. Αλλά για τους πιστούς δούλους Του, ο Ιεχωβά υπόσχεται: «Οι ευθείς θέλουσι κατοικήσει την γην, και οι τέλειοι θέλουσιν εναπολειφθή εν αυτή. Οι δε ασεβείς θέλουσιν εκκοπή από της γης». (Παροιμίαι 2:21, 22) Όμως, τι θα συμβεί στο βασιλιά του νότου όταν ο βασιλιάς του βορρά ‘έρθει στο τέλος του’; Τι θα συμβεί στους χριστιανούς όταν ο βασιλιάς του βορρά «στήσει τας σκηνάς της βασιλικής αυτού κατοικήσεως» σε απειλητική θέση εναντίον τους; (Δανιήλ 11:45) Πώς θα έρθει τελικά ειρήνη στη γη; Ο Ιεχωβά, μέσω του αγγέλου του, έχει δώσει απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα, όπως θα δούμε στα επόμενα άρθρα.

1. Ποια μελλοντική πορεία των παγκόσμιων γεγονότων προβλέπεται στην Αγία Γραφή, και ποιο ερώτημα εγείρεται για το λαό του Θεού σχετικά μ’ αυτό;

Ο ΙΕΧΩΒΑ έχει δηλώσει κατηγορηματικά: Δεν θα υπάρξει ποτέ ειρήνη πάνω στη γη όσο καιρό συνεχίζεται ο ανταγωνισμός μεταξύ του βασιλιά του βορρά και του βασιλιά του νότου. Οι δυο αυτές δυνάμεις θα είχαν πάντοτε συγκρουόμενα συμφέροντα. Επιπλέον, στην κορύφωση της έχθρας τους, ο βασιλιάς του βορρά θα απειλήσει την πνευματική κατάσταση του λαού του Θεού πριν ‘φτάσει στο τέλος του’. (Δανιήλ 11:44, 45) Θα επιζήσει ο λαός του Θεού από την επίθεση; Και τι θα συμβεί στο βασιλιά του νότου όταν ο μεγάλος του αντίπαλος φτάσει στο τέλος του;

2, 3. (α) Ποια προφητεία βρίσκουμε στο βιβλίο του Ιεζεκιήλ που μας βοηθάει να κατανοήσουμε την προφητεία για το βασιλιά του βορρά και το βασιλιά του νότου; (β) Σύμφωνα με την προφητεία του Ιεζεκιήλ, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της μεγάλης τελικής επίθεσης εναντίον του λαού του Θεού;

² Η προφητεία του Ιεζεκιήλ, σύγχρονου του Δανιήλ, μας βοηθάει να απαντήσουμε σ’ αυτά τα ερωτήματα. Και ο Ιεζεκιήλ, επίσης, ήταν εμπνευσμένος να μιλήσει για ‘τις έσχατες μέρες’, και προειδοποίησε για την ερχόμενη επίθεση ‘του Γωγ του Μαγώγ’ εναντίον της γης του λαού του Θεού. (Ιεζεκιήλ 38:2, 14-16· Δανιήλ 10:14) Σ’ αυτή την προφητεία, ο Γωγ εξεικονίζει τον Σατανά, και τα στρατεύματά του εξεικονίζουν όλους τους επίγειους αντιπρόσωπους του Σατανά, που θα έκαναν μια τελευταία, απεγνωσμένη προσπάθεια να εξαλείψουν το λαό του Θεού. Αφού αυτή η επίθεση, όπως και εκείνη του βασιλιά του βορρά, λαβαίνει χώρα στις έσχατες μέρες, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι ‘το στήσιμο των σκηνών της βασιλικής κατοίκησης [του βασιλιά του βορρά] μεταξύ των θαλασσών και του ενδόξου όρους της αγιότητας’ γίνεται για να υποστηρίξει την επίθεση του Γωγ. (Δανιήλ 11:40, 45) Θα επιτύχει άραγε η επίθεση;

³ Ο Ιεζεκιήλ προφήτεψε: «Αλλ’ εν εκείνη τη ημέρα, εν τη ημέρα καθ’ ην ο Γωγ έλθη εναντίον της γης Ισραήλ, η οργή μου θέλει αναβή επί το πρόσωπόν μου, λέγει Κύριος ο Θεός. Και θέλω ελθεί εις κρίσιν εναντίον αυτού εν λοιμώ και εν αίματι· και θέλω βρέξει επ’ αυτόν και επί τα τάγματα αυτού και επί τον πολύν λαόν τον μετ’ αυτού βροχήν κατακλυσμού και λίθους χαλάζης, πυρ και θείον». (Ιεζεκιήλ 38:18, 22) Όχι, η επίθεση δεν θα πετύχει. Οι αληθινοί χριστιανοί θα διασωθούν και το πλήθος του Γωγ θα καταστραφεί.—Ιεζεκιήλ 39:11.

4. Θα επιζήσει ο βασιλιάς του νότου μετά το τέλος του βασιλιά του βορρά; Ποιες άλλες προφητείες υποστηρίζουν αυτή την απάντηση;

⁴ Προφανώς, λοιπόν, ο καιρός για το τέλος του βασιλιά του βορρά είναι ο καιρός για το τέλος του Γωγ και όλου του πλήθους που τον υποστηρίζει, συμπεριλαμβανομένου και του βασιλιά του νότου. Αυτό εναρμονίζεται με άλλες προφητείες του βιβλίου του Δανιήλ. Για παράδειγμα, διαβάζουμε ότι αφού εγκαθιδρυθεί η Βασιλεία του Θεού, αυτή «θέλει κατασυντρίψει και συντελέσει πάσας ταύτας τας βασιλείας [περιλαμβανομένων και των δύο βασιλιάδων, του βορρά και του νότου], αυτή δε θέλει διαμένει εις τους αιώνας». (Δανιήλ 2:44)