Μήπως Δυσκολεύεστε να Παίρνετε Αποφάσεις;
«Σου αρέσει; Να το αγοράσω;» ρώτησε η Φλόρα δείχνοντας το καλοραμμένο μαύρο παλτό που δοκίμαζε. «Μου αρέσει», είπε η φίλη της η Άννα, «αλλά εσύ θα το αποφασίσεις αυτό». Μη μπορώντας να πάρει κάποια απόφαση, η Φλόρα ξανακρέμασε το παλτό στην κρεμάστρα και βγήκε από το κατάστημα.
Δεν είχαν περάσει ούτε 15 λεπτά από την ώρα που γύρισαν στο σπίτι, όταν η Φλόρα είπε αναστενάζοντας: «Έπρεπε να το είχα αγοράσει το παλτό!» Ξαναγύρισαν στο κατάστημα το επόμενο πρωί, αλλά ήταν ήδη πολύ αργά. Το παλτό έλειπε—είχε πουληθεί σε άλλη.
ΟΤΑΝ έρχεται η στιγμή που πρέπει να πάρετε μια προσωπική απόφαση, μήπως πελαγώνετε, χρονοτριβείτε και τελικά ζητάτε από κάποιον άλλο να αποφασίσει για εσάς; Και όταν η απόφαση έχει ληφθεί, μήπως εξακολουθείτε να αναρωτιέστε αν μια άλλη εκλογή θα ήταν καλύτερη; Αν ναι, τότε πιθανόν η περίπτωση της Φλόρας, που αναφέρεται παραπάνω, να σας φαίνεται πολύ γνώριμη. Ξέρετε πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η λήψη αποφάσεων.
Εντούτοις, μπορείτε να μάθετε να παίρνετε αποφάσεις με μεγαλύτερη ευκολία και να τις παίρνετε με χαρά. Πώς;
Μειώστε την Ανησυχία σας
Όταν προσπαθείτε να πάρετε μια απόφαση, μήπως ανησυχείτε για το ποια είναι η σωστή εκλογή, σαν να μπορούσε μόνο μια να είναι επιτυχημένη; Αν ναι, θα χαρείτε να μάθετε ότι τέτοια ανησυχία σπάνια είναι απαραίτητη. Το βιβλίο Πώς να Υπερνικήσετε την Αναποφασιστικότητα (Overcoming Indecisiveness), του Δρ Θίοντορ Ισαάκ Ρούμπιν, τονίζει: «Σχεδόν πάντα, αυτός που παίρνει την απόφαση είναι που την κάνει να στέφεται από επιτυχία και όχι αυτή καθαυτή η εκλογή. . . . Η αποτυχία της απόφασης δεν εξαρτάται καθόλου, ή εξαρτάται πολύ λίγο από την εκλογή. Η αποτυχία έγκειται στην έλλειψη αποκλειστικής προσωπικής δέσμευσης και είναι ανάλογη προς αυτήν».
Πράγματι, στις περισσότερες περιπτώσεις, μια επιλογή θα είναι επιτυχημένη αν επιδιώξει κανείς σταθερά να τη φέρει σε πέρας. Γι’ αυτό λοιπόν, υποστηρίξτε ολόψυχα την απόφαση που έχετε πάρει. Αυτό θα μειώσει πολύ την ένταση που συνοδεύει τη λήψη αποφάσεων.
Αλλά πώς, όμως, καταλήγει κανείς σε μια απόφαση;
Να Σκέφτεστε με Σύστημα
Αυτό είναι σημαντικό, ιδιαίτερα αν έχετε να κάνετε με μια απόφαση που περιλαμβάνει κάτι μακροπρόθεσμο: μια μεγάλη αγορά· εκλογή κατοικίας, καριέρας, συντρόφου. Καταπολεμήστε την τάση που τυχόν έχετε να μεταπηδάτε ανήσυχα από τη μια σκέψη στην άλλη. Πρώτα, συγκεντρώστε τα στοιχεία που χρειάζεστε. Στη συνέχεια, σημειώστε σ’ ένα χαρτί τις δυνατότητες επιλογής που έχετε. Πάρτε μια-μια τις επιλογές και σημειώστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που έχουν, συγκρίνοντάς τες με τις ανάγκες σας. Αν γνωρίζετε τον εαυτό σας—προσωπικές προτιμήσεις, αξίες, προτεραιότητες, ικανότητες και αδυναμίες—τότε είστε σε θέση να διακρίνετε ποια επιλογή ικανοποιεί τις σημαντικότερες ανάγκες σας.
Αν δεν αντιμετωπίζετε κάποιον άμεσο χρονικό περιορισμό, δώστε χρόνο στα πραγματικά σας αισθήματα να έρθουν στην επιφάνεια. Αν βιάσετε τη διαδικασία, το μόνο που θα πετύχετε είναι να καταπνίξετε τις φυσικές σας ικανότητες για λήψη αποφάσεων. Το να σκέφτεται κανείς για μέρες, βδομάδες ή και μήνες ακόμη μια διαφορετική επιλογή κάθε φορά, μπορεί στην πραγματικότητα να αποδειχτεί ευχάριστο πράγμα. Ο Δρ Χάρολντ Χ. Μπλούμφιλντ σημειώνει: «Πολλοί νομίζουν ότι η ανησυχία, η στενοχώρια και η ένταση είναι πράγματα που δεν θα τα αποφύγουν όσον καιρό τους απασχολεί κάποιο πρόβλημα ή κάποια απόφαση». Αλλά δεν είναι ανάγκη να αναβάλετε τη χαρά σας μέχρις ότου η απόφασή σας γίνει οριστική. Μπορείτε να απολαύσετε ακόμα και τη διαδικασία που οδηγεί στη λήψη της απόφασης. Είναι ένα μέρος της ζωής που έχει και δυσκολίες και ανταμοιβές.
‘Μα Ακόμα τα Έχω Χαμένα!’
Τι γίνεται, όμως, αν αφού σκεφτήκατε συστηματικά τις δυνατότητες επιλογής που έχετε, παραμένετε αναποφάσιστος; Τι μπορείτε να κάνετε; Μήπως πρέπει να ζητήσετε βοήθεια από κάποιο φίλο σας;
Μερικοί άνθρωποι από τους οποίους λείπει η αυτοπεποίθηση, θέλουν πάντα να αποφασίζουν άλλοι γι’ αυτούς. Φυσικά, αν χειρίζεστε κάποιο ζήτημα που απαιτεί περισσότερα απ’ όσα μπορεί να δώσει η γνώση σας και η πείρα σας, το να ζητήσετε συμβουλή από ένα κατάλληλο άτομο δεν σημαίνει ότι παραιτείστε από τις ευθύνες σας. Άτομα που έχουν πάρει με επιτυχία αποφάσεις παρόμοιες με τις δικές σας μπορεί να προσθέσουν στις δυνατότητες επιλογής που έχετε και να σας δώσουν στοιχεία που θα σας βοηθήσουν. (Παροιμίαι 15:22) Όμως, το άτομο στο οποίο απευθύνεστε για βοήθεια, θα πάρει πιο σοβαρά το ζήτημά σας, αν πρώτα έχετε σκεφτεί εσείς όλες τις πλευρές αυτού του ζητήματος όσο καλύτερα μπορούσατε.
Αν η τελική εκλογή είναι δύσκολη, να θυμάστε ότι στη λήψη αποφάσεων σχεδόν πάντα περιλαμβάνονται και ορισμένοι κίνδυνοι. Αν φοβάστε να διαλέξετε πριν βεβαιωθείτε απόλυτα για την επιτυχία, θα παραμείνετε αναποφάσιστος, επειδή η αβεβαιότητα περιλαμβάνεται σε πολλές αποφάσεις και αυτές πρέπει να λαβαίνονται με βάση τις πιθανότητες. (Εκκλησιαστής 11:4) Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν υπάρχει επιλογή που να έχει όλα τα πλεονεκτήματα. Όποια εκλογή και να κάνετε, πάντα κάτι θα θυσιάσετε. Έτσι, κάντε την εκλογή που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η καλύτερη, και . . .
Υποστηρίξτε την Απόφασή σας!
Αντισταθείτε στον πειρασμό να αναθεωρήσετε την απόφασή σας όταν αυτή έχει ήδη ληφθεί. Να θυμάστε ότι κάθε φορά που ενδίδετε στο σκεπτικό «ίσως θα έπρεπε να», κλέβετε από τον εαυτό σας δύναμη που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να υποστηρίξει την απόφασή σας και να την κάνει να στεφθεί με επιτυχία. Συνεπώς, σταματήστε να κοιτάζετε πίσω και να αναρωτιέστε τι τροπή θα είχαν πάρει τα πράγματα αν είχατε κάνει άλλη εκλογή. Εγκαταλείψτε οριστικά όλες τις άλλες επιλογές, εκτός αν προκύψει κάτι που να δείχνει καθαρά ότι πρέπει να αλλάξετε γνώμη. Υποστηρίξτε την απόφασή σας με όλες σας τις δυνάμεις.
Ανακεφαλαιώνοντας: Να σκέφτεστε με σύστημα, να διαλέγετε την επιλογή που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να πετύχει και να την υποστηρίζετε ολόψυχα. Αναμφισβήτητα, μερικές από τις αποφάσεις σας θα αποδειχτούν καλύτερες από άλλες. Εντούτοις, καθώς αποδέχεστε την ευθύνη να παίρνετε προσωπικές αποφάσεις και να τις υποστηρίζετε, η ικανότητά σας και η αυτοπεποίθησή σας θα μεγαλώνει.
[Πλαίσιο στη σελίδα 19]
ΜΕΡΙΚΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
1: Καταγράψτε και εξετάστε όλες τις πιθανότητες, τις δυνατότητες επιλογής ή τις προτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο ζήτημα
2: Διατηρήστε ελεύθερη τη ροή αισθημάτων και σκέψεων σχετικά με κάθε πιθανή επιλογή
3: Συσχετίστε τις επιλογές με τις προκαθορισμένες προτεραιότητες
4: Καταλήξτε σε ένα συμπέρασμα ξεχωρίζοντας μια επιλογή και αρχίστε να απορρίπτετε τις άλλες
5: Αφιερώστε αισθήματα, σκέψεις, χρόνο και ενεργητικότητα και τελειώστε τη διαγραφή των επιλογών που δεν θα χρησιμοποιηθούν
6: Μετατρέψτε την απόφασή σας σε γεμάτη αισιοδοξία δράση