Η Δικαιοσύνη Εξισορροπείται από το Έλεος

12, 13. Γιατί το να μιμούμαστε τον Θεό θα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα πράγματα από το να αντανακλούμε τη δικαιοσύνη του;

¹² Ως τώρα έχουμε ασχοληθεί κατά κύριο λόγο με μια από τις ιδιότητες του Θεού που περιγράφονται στα εδάφια Έξοδος 34:6, 7. Αυτά τα εδάφια, όμως, περιγράφουν πολύ περισσότερα πράγματα από τη δικαιοσύνη του Θεού, και εκείνοι που θέλουν να τον μιμούνται δεν ενδιαφέρονται μονάχα για την απονομή δικαιοσύνης. Αν είχατε να φτιάξετε μια μακέτα του ναού που οικοδόμησε ο Σολομών, θα μελετούσατε μόνο έναν από τους στύλους του; (1 Βασιλέων 7:15-22) Όχι, γιατί αυτό δεν θα σας έδινε την ισορροπημένη εικόνα της μορφής και του ρόλου του ναού. Παρόμοια, αν επιθυμούμε να μιμηθούμε τον Θεό, χρειάζεται να αντιγράψουμε και άλλες από τις ενέργειές του και τις ιδιότητές του, όπως το ότι είναι «οικτίρμων και ελεήμων, μακρόθυμος και πολυέλεος, και αληθινός, φυλάττων έλεος εις χιλιάδας, συγχωρών ανομίαν».

¹³ Το έλεος και η συγχωρητικότητα είναι θεμελιώδεις ιδιότητες του Θεού, όπως βλέπουμε από τον τρόπο με τον οποίο πολιτευόταν με τον Ισραήλ. Ο Θεός της δικαιοσύνης δεν τους απάλλαξε από την τιμωρία για επαναλαμβανόμενα λάθη, όμως έδειξε άφθονο έλεος και συγχωρητικότητα. ‘Εφανέρωσε τας οδούς αυτού εις τον Μωυσήν, τα έργα αυτού εις τους υιούς Ισραήλ. Οικτίρμων και ελεήμων είναι ο Ιεχωβά, μακρόθυμος και πολυέλεος. Δεν θέλει δικολογεί διαπαντός [δεν θα συνεχίζει να βρίσκει διαρκώς λάθη, ΜΝΚ] ουδέ θέλει φυλάττει την οργήν αυτού εις τον αιώνα’. (Ψαλμός 103:7-9· 106:43-46) Ναι, μια αναδρομική ματιά στον τρόπο με τον οποίο πολιτευόταν επί εκατοντάδες χρόνια αποδεικνύει την αλήθεια αυτών των λόγων.—Ψαλμός 86:15· 145:8, 9· Μιχαίας 7:18, 19.

14. Πώς έδειξε ο Ιησούς ότι μιμούνταν το έλεος του Θεού;

¹⁴ Εφόσον ο Ιησούς Χριστός ‘είναι αντανάκλαση της δόξας [του Θεού] και το ακριβές ομοίωμα της ίδιας της οντότητάς του’, θα περιμέναμε να εκδηλώνει παρόμοιο έλεος και προθυμία να συγχωρεί. (Εβραίους 1:3, ΜΝΚ) Και το έκανε αυτό, όπως δείχνουν οι ενέργειές του προς τους άλλους. (Ματθαίος 20:30-34) Τόνισε επίσης τη σπουδαιότητα του ελέους με τα λόγια του που μπορούμε να διαβάσουμε στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά. Οι τρεις παραβολές που παρατίθενται εκεί αποδεικνύουν ότι ο Ιησούς μιμούνταν τον Ιεχωβά, και επίσης παρέχουν σημαντικά διδάγματα για εμάς.

Ενδιαφέρον γι’ Αυτό που Χάθηκε

15, 16. Τι ώθησε τον Ιησού να πει τις παραβολές που βρίσκονται στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά;

¹⁵ Αυτές οι παραβολές επιβεβαιώνουν το γεμάτο έλεος ενδιαφέρον του Θεού για τους αμαρτωλούς, συνθέτοντας μια αρμονική εικόνα την οποία οφείλουμε να μιμούμαστε. Ας δούμε τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες αναφέρθηκαν οι παραβολές: «Επλησίαζον δε εις [τον Ιησού] πάντες οι τελώναι και οι αμαρτωλοί, δια να ακούωσιν αυτόν. Και διεγόγγυζον οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς, λέγοντες ότι ούτος αμαρτωλούς δέχεται και συντρώγει μετ’ αυτών».—Λουκάς 15:1, 2.

¹⁶ Όλα τα άτομα που σχετίζονταν με το περιστατικό ήταν Ιουδαίοι. Οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς κόμπαζαν για την υποτιθέμενη σχολαστική τους προσκόλληση στο Μωσαϊκό Νόμο, κάτι που αποτελούσε ένα είδος νομικίστικης δικαιοσύνης. Ο Θεός, όμως, δεν συμφωνούσε μ’ αυτή τη δικαιοσύνη που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει. (Λουκάς 16:15) Προφανώς, οι τελώνες που αναφέρονται ήταν Ιουδαίοι οι οποίοι συνέλεγαν φόρους για τη Ρώμη. Επειδή πολλοί απαιτούσαν υπερβολικά ποσά από τους άλλους Ιουδαίους, οι τελώνες αποτελούσαν μια καταφρονημένη ομάδα. (Λουκάς 19:2, 8, ΝΔΜ) Κατατάσσονταν με τους ‘αμαρτωλούς’, χαρακτηρισμός που περιλάμβανε τα ανήθικα άτομα, ακόμα και τις πόρνες. (Λουκάς 5:27-32· Ματθαίος 21:32) Αλλά ο Ιησούς ρώτησε τους παραπονούμενους θρησκευτικούς ηγέτες:

17. Ποια ήταν η πρώτη παραβολή του Ιησού που καταγράφτηκε στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά;

¹⁷ «Τις άνθρωπος εξ υμών εάν έχη εκατόν πρόβατα και χάση έν εξ αυτών, δεν αφίνει τα ενενήκοντα εννέα εν τη ερήμω και υπάγει ζητών το απολωλός, εωσού εύρη αυτό; Και ευρών αυτό, βάλλει επί τους ώμους αυτού χαίρων. Και ελθών εις τον οίκον, συγκαλεί τους φίλους και τους γείτονας, λέγων προς αυτούς· Συγχάρητέ μοι, διότι εύρον το πρόβατόν μου το απολωλός. Σας λέγω ότι ούτω θέλει είσθαι χαρά εν τω ουρανώ δια ένα αμαρτωλόν μετανοούντα μάλλον παρά δια ενενήκοντα εννέα δικαίους, οίτινες δεν έχουσι χρείαν μετανοίας». Εκείνοι οι θρησκευτικοί ηγέτες μπορούσαν να καταλάβουν την παρομοίωση, γιατί τα πρόβατα και οι βοσκοί ήταν συνηθισμένο θέαμα. Από ενδιαφέρον, ο βοσκός άφησε 99 πρόβατα να βόσκουν σε οικείο βοσκότοπο, ενώ ο ίδιος πήγε να ψάξει για το ένα που είχε χαθεί. Έψαξε με επιμονή ώσπου το βρήκε, και με τρυφερότητα μετέφερε το φοβισμένο πρόβατο πίσω στο κοπάδι.—Λουκάς 15:4-7.

18. Όπως τονίζεται από τη δεύτερη παραβολή του Ιησού που αναφέρεται στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά, τι ήταν αυτό που προκάλεσε χαρά;

¹⁸ Ο Ιησούς είπε και δεύτερη παραβολή: «Ή τις γυνή έχουσα δέκα δραχμάς, εάν χάση δραχμήν μίαν, δεν ανάπτει λύχνον και σαρόνει την οικίαν και ζητεί επιμελώς, έως ότου εύρη αυτήν; και αφού εύρη, συγκαλεί τας φίλας και τας γείτονας, λέγουσα· Συγχάρητέ μοι, διότι εύρον την δραχμήν την οποίαν έχασα. Ούτω, σας λέγω, χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού δια ένα αμαρτωλόν μετανοούντα». (Λουκάς 15:8-10) Η δραχμή ήταν σχεδόν όσο ένα ημερομίσθιο για έναν εργάτη. Το νόμισμα αυτής της γυναίκας μπορεί να ήταν οικογενειακό κειμήλιο ή μπορεί να ήταν, μαζί με άλλες, μέρος ενός κοσμήματος. Όταν χάθηκε, η γυναίκα έψαξε πολύ μέχρι να το βρει, και κατόπιν χάρηκε μαζί με τις φίλες της. Τι μας λέει αυτό για τον Θεό;

Χαρά στους Ουρανούς—Για Ποιο Πράγμα;

19, 20. Οι δυο πρώτες παραβολές του Ιησού στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά αναφέρονταν κατά κύριο λόγο σε ποιον, και ποια ήταν η κεντρική ιδέα που τόνιζαν;

¹⁹ Αυτές οι δυο παραβολές ήταν η απάντηση σε επικρίσεις κατά του Ιησού, ο οποίος λίγους μήνες πριν είχε πει ότι ήταν «ο ποιμήν ο καλός» που επρόκειτο να δώσει την ψυχή του για τα πρόβατά του. (Ιωάννης 10:11-15) Εντούτοις, οι παραβολές δεν αναφέρονταν κατά κύριο λόγο στον Ιησού. Το μάθημα που έπρεπε να πάρουν οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι αναφερόταν ιδιαίτερα στη διάθεση και στις ενέργειες του Θεού. Έτσι, ο Ιησούς είπε ότι γίνεται χαρά στον ουρανό για έναν αμαρτωλό που μετανοεί. Εκείνοι οι θρησκόληπτοι άνθρωποι ισχυρίζονταν ότι υπηρετούσαν τον Ιεχωβά, όμως δεν τον μιμούνταν. Αντίθετα, οι γεμάτες έλεος ενέργειες του Ιησού αντιπροσώπευαν το θέλημα του Πατέρα του.—Λουκάς 18:10-14· Ιωάννης 8:28, 29· 12:47-50· 14:7-11.

²⁰ Αν ένα από τα εκατό ήταν αιτία χαράς, ένα νόμισμα από τα δέκα ήταν αιτία για ακόμα περισσότερη χαρά. Μέχρι και σήμερα μπορούμε να νιώσουμε τα αισθήματα της γυναίκας που χάρηκε επειδή βρήκε το νόμισμα! Κι εδώ επίσης, το δίδαγμα συγκεντρώνει την προσοχή στον ουρανό, στο ότι ‘οι άγγελοι του Θεού’ χαίρονται μαζί με τον Ιεχωβά «δια ένα αμαρτωλόν μετανοούντα». Προσέξτε την τελευταία λέξη, «μετανοούντα». Αυτές οι παραβολές μιλούσαν στην πραγματικότητα για αμαρτωλούς που μετανοούν. Και μπορείτε να δείτε ότι και οι δυο τόνιζαν πως είναι κατάλληλο να έχει κανείς χαρά για τη μετάνοιά τους.

21. Ποιο δίδαγμα θα πρέπει να αντλήσουμε από τις παραβολές του Ιησού που παρατίθενται στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά;

²¹ Εκείνοι οι παροδηγημένοι θρησκευτικοί ηγέτες, οι οποίοι ένιωθαν ικανοποιημένοι από την επιφανειακή συμμόρφωσή τους με το Νόμο, παρέβλεπαν το γεγονός ότι ο Θεός είναι «οικτίρμων και ελεήμων, . . . συγχωρών ανομίαν και παράβασιν και αμαρτίαν». (Έξοδος 34:6, 7) Αν είχαν μιμηθεί αυτό το χαρακτηριστικό των ενεργειών και της προσωπικότητας του Θεού, θα είχαν εκτιμήσει το έλεος το οποίο έδειχνε ο Ιησούς προς τους αμαρτωλούς που μετανοούσαν. Όμως, τι κάνουμε εμείς; Βάζουμε στην καρδιά μας το δίδαγμα, και το εφαρμόζουμε; Ας προσέξουμε την τρίτη παραβολή του Ιησού.

Η Μετάνοια και το Έλεος Γίνονται Πράξη

22. Περιληπτικά, ποια ήταν η τρίτη από τις παραβολές του Ιησού που αναφέρονται στο 15ο κεφάλαιο του Λουκά;

²² Αυτή ονομάζεται συχνά παραβολή του άσωτου γιου. Όμως, διαβάζοντάς την, ίσως καταλάβετε γιατί μερικοί τη θεωρούν παραβολή της πατρικής αγάπης. Μιλάει για το νεότερο γιο μιας οικογένειας, ο οποίος λαβαίνει την κληρονομιά του από τον πατέρα του. (Παράβαλε Δευτερονόμιον 21:17.) Αυτός ο γιος φεύγει για μια χώρα μακρινή, όπου διασκορπίζει τα πάντα ζώντας μια ζωή ακολασίας, αναγκάζεται να δουλέψει βόσκοντας γουρούνια και καταντάει μάλιστα να λαχταράει την τροφή των γουρουνιών. Τελικά συνέρχεται και αποφασίζει να επιστρέψει στο σπίτι του, έστω και για να δουλέψει για τον πατέρα του ως μισθωτός εργάτης. Καθώς πλησιάζει στο σπίτι, ο πατέρας του κάνει το θετικό βήμα να τον καλωσορίσει, διοργανώνοντας μάλιστα ένα συμπόσιο. Ο μεγαλύτερος αδελφός, ο οποίος είχε παραμείνει στο σπίτι εργαζόμενος, αγανακτεί μ’ αυτή την εκδήλωση ελέους. Ο πατέρας, όμως, λέει ότι θα πρέπει να χαρούν επειδή ο γιος, που ήταν νεκρός, τώρα ζει.—Λουκάς 15:11-32.

23. Τι θα πρέπει να διδαχτούμε από την παραβολή του άσωτου γιου;

²³ Μερικοί από τους γραμματείς και τους Φαρισαίους μπορεί να θεώρησαν ότι ο Ιησούς τούς παρέβαλε με το μεγαλύτερο γιο, σε αντίθεση με τους αμαρτωλούς οι οποίοι ήταν σαν το νεότερο γιο. Άραγε, όμως, κατάλαβαν το κύριο σημείο της παραβολής, και το καταλαβαίνουμε εμείς επίσης; Αυτή η παραβολή τονίζει ένα εξέχον χαρακτηριστικό του ελεήμονα ουράνιου Πατέρα μας, την προθυμία του να συγχωρεί βάσει της εγκάρδιας μετάνοιας και της μεταστροφής του αμαρτωλού. Θα έπρεπε να υποκινήσει τους ακροατές να χαρούν για την απολύτρωση των μετανοημένων αμαρτωλών. Έτσι βλέπει αυτά τα ζητήματα ο Θεός κι έτσι ενεργεί, και εκείνοι που τον μιμούνται κάνουν το ίδιο.—Ησαΐας 1:16, 17· 55:6, 7.

24, 25. Ποια χαρακτηριστικά του Θεού θα πρέπει να επιδιώκουμε να μιμούμαστε;

²⁴ Ασφαλώς, η δικαιοσύνη χαρακτηρίζει όλες τις ενέργειες του Θεού· άρα εκείνοι που θέλουν να μιμούνται τον Ιεχωβά αποδίδουν μεγάλη αξία στη δικαιοσύνη και την επιδιώκουν. Ωστόσο, ο Θεός μας δεν υποκινείται απλώς από μια απρόσωπη και άκαμπτη δικαιοσύνη. Το έλεός του και η αγάπη του είναι πολύ μεγάλα. Αυτό το δείχνει με την προθυμία Του να συγχωρεί με βάση την ειλικρινή μετάνοια. Είναι κατάλληλο, λοιπόν, που ο Παύλος συνέδεσε το να είμαστε συγχωρητικοί με το να μιμούμαστε τον Θεό: «Συγχωρούντες αλλήλους, καθώς ο Θεός συνεχώρησεν εσάς δια του Χριστού. Γίνεσθε λοιπόν [συνεπώς, ΜΝΚ] μιμηταί του Θεού ως τέκνα αγαπητά, και περιπατείτε εν αγάπη».—Εφεσίους 4:32–5:2.

²⁵ Οι αληθινοί Χριστιανοί πάντα προσπαθούσαν να μιμούνται τη δικαιοσύνη του Ιεχωβά, καθώς επίσης το έλεός του και την προθυμία του να συγχωρεί. Όσο περισσότερο τον γνωρίζουμε, τόσο ευκολότερο θα πρέπει να βρίσκουμε το να τον μιμούμαστε σ’ αυτούς τους τομείς. Πώς, όμως, θα μπορούσαμε να το εφαρμόσουμε αυτό σε σχέση μ’ ένα άτομο το οποίο έχει δικαίως δεχτεί αυστηρή διαπαιδαγώγηση επειδή ακολούθησε μια αμαρτωλή πορεία; Ας δούμε.

Μιμηθείτε το Έλεος του Θεού Σήμερα

‘Ας πέσω λοιπόν εις την χείρα του Ιεχωβά, διότι είναι πολλοί οι οικτιρμοί [ελέη, ΜΝΚ] αυτού’.—2 ΣΑΜΟΥΗΛ 24:14.

1. Πώς αισθανόταν ο Δαβίδ για το έλεος του Θεού, και γιατί;

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΔΑΒΙΔ ήξερε από τις εμπειρίες του ότι ο Ιεχωβά είναι περισσότερο ελεήμων από τους ανθρώπους. Έχοντας την πεποίθηση ότι οι οδοί ή τα μονοπάτια του Θεού είναι τα καλύτερα, ο Δαβίδ επιποθούσε να μάθει τις οδούς Του και να περπατήσει στην αλήθεια Του. (1 Χρονικών 21:13, ΜΝΚ· Ψαλμός 25:4, 5, ΜΝΚ) Αισθάνεστε εσείς όπως αισθανόταν ο Δαβίδ;

2. Ποιες συμβουλές έδωσε ο Ιησούς στα εδάφια Ματθαίος 18:15-17 σχετικά με το χειρισμό περιπτώσεων σοβαρής αμαρτίας;

² Η Αγία Γραφή μάς δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουμε τον τρόπο σκέψης του Θεού, ακόμα και σε τέτοια ζητήματα όπως το τι πρέπει να κάνουμε αν κάποιος αμαρτήσει εναντίον μας. Ο Ιησούς είπε στους αποστόλους του, οι οποίοι επρόκειτο να γίνουν αργότερα Χριστιανοί επίσκοποι: «Εάν δε αμαρτήση εις σε ο αδελφός σου, ύπαγε και έλεγξον αυτόν μεταξύ σου και αυτού μόνου· εάν σου ακούση, εκέρδησας τον αδελφόν σου». Το αδίκημα για το οποίο γίνεται λόγος εδώ δεν είναι απλώς μια προσωπική προσβολή, αλλά μια σοβαρή αμαρτία, όπως απάτη ή συκοφαντία. Ο Ιησούς είπε ότι αν αυτό το βήμα δεν τακτοποιήσει το ζήτημα, και αν μπορούν να βρεθούν μάρτυρες, εκείνος που είναι το θύμα της αμαρτίας θα πρέπει να τους πάρει μαζί του για να αποδείξει ότι υπήρξε αδίκημα. Είναι αυτό το βήμα το τελευταίο που μπορεί να γίνει; Όχι. «Εάν [αυτός που αμάρτησε] παρακούση αυτών, ειπέ τούτο προς την εκκλησίαν· αλλ’ εάν και της εκκλησίας παρακούση, ας είναι εις σε ως ο εθνικός και ο τελώνης».—Ματθαίος 18:15-17.

3. Τι εννοούσε ο Ιησούς όταν έλεγε ότι κάποιος που αδικοπραγούσε αμετανόητα θα έπρεπε να είναι «ως ο εθνικός και ο τελώνης»;

³ Ως Ιουδαίοι, οι απόστολοι θα ήξεραν τι σήμαινε να είναι γι’ αυτούς ένας αμαρτωλός «ως ο εθνικός και ο τελώνης». Οι Ιουδαίοι απέφευγαν τη συναναστροφή με τους εθνικούς και περιφρονούσαν τους Ιουδαίους που εργάζονταν ως τελώνες για τη Ρώμη.a (Ιωάννης 4:9· Πράξεις 10:28) Συνεπώς, εκείνο που συμβούλεψε ο Ιησούς τους μαθητές του ήταν ότι, αν η εκκλησία απέρριπτε έναν αμαρτωλό, αυτοί θα έπρεπε να πάψουν να τον συναναστρέφονται. Πώς, όμως, εξηγείται τότε το ότι ο Ιησούς είχε επαφές με τελώνες σε μερικές περιπτώσεις;

4. Έχοντας υπόψη τα λόγια του Ιησού τα οποία βρίσκονται στο εδάφιο Ματθαίος 18:17, γιατί αυτός μπορούσε να έχει επαφές με μερικούς τελώνες και αμαρτωλούς;

⁴ Το εδάφιο Λουκάς 15:1 λέει: «Επλησίαζον δε εις αυτόν πάντες οι τελώναι και οι αμαρτωλοί, δια να ακούωσιν αυτόν». Όχι ότι ήταν εκεί όλοι οι τελώνες και όλοι οι αμαρτωλοί, αλλά ήταν «πάντες» με την έννοια του πολλοί. (Παράβαλε Λουκάς 4:40.) Και ποιοι απ’ αυτούς; Εκείνοι που ενδιαφέρονταν να λάβουν συγχώρηση για τις αμαρτίες τους. Μερικοί απ’ αυτούς τους ανθρώπους είχαν ελκυστεί παλιότερα από το άγγελμα μετάνοιας του Ιωάννη του Βαφτιστή. (Λουκάς 3:12· 7:29) Έτσι, όταν εκείνοι έρχονταν στον Ιησού, το γεγονός ότι εκείνος τους κήρυττε δεν παραβίαζε τη συμβουλή του η οποία βρίσκεται στο εδάφιο Ματθαίος 18:17. Προσέξτε ότι «πολλοί τελώναι και αμαρτωλοί [άκουσαν τον Ιησού] . . . και ηκολούθησαν αυτόν». (Μάρκος 2:15) Αυτοί δεν ήταν άνθρωποι που ήθελαν να συνεχίσουν να ζουν μια κακή ζωή, αρνούμενοι κάθε βοήθεια. Αντίθετα, άκουσαν το άγγελμα του Ιησού και αυτό άγγιξε την καρδιά τους. Έστω κι αν διέπρατταν ακόμα αμαρτίες, μολονότι πιθανότατα προσπαθούσαν να κάνουν αλλαγές, «ο ποιμήν ο καλός» με το να κηρύττει σ’ αυτούς μιμούνταν τον ελεήμονα Πατέρα του.—Ιωάννης 10:14.

Συγχωρητικότητα, μια Χριστιανική Υποχρέωση

5. Ποια είναι η βασική θέση του Θεού όσον αφορά τη συγχωρητικότητα;

⁵ Έχουμε τις παρακάτω θερμές διαβεβαιώσεις σχετικά με το πόσο πρόθυμος είναι ο Πατέρας μας να συγχωρεί: «Εάν ομολογώμεν τας αμαρτίας ημών, είναι πιστός και δίκαιος, ώστε να συγχωρήση εις ημάς τας αμαρτίας και καθαρίση ημάς από πάσης αδικίας». «Ταύτα σας γράφω δια να μη αμαρτήσητε. Και εάν τις αμαρτήση, έχομεν παράκλητον προς τον Πατέρα, τον Ιησούν Χριστόν τον δίκαιον». (1 Ιωάννου 1:9· 2:1) Είναι δυνατόν να συγχωρηθεί ένα αποκομμένο άτομο;

6. Πώς μπορεί ένα αποκομμένο άτομο να συγχωρηθεί και να επανενταχθεί;

⁶ Ναι. Όταν αποκόπτεται κάποιος επειδή δεν υπάρχει μετάνοια για την αμαρτία, οι πρεσβύτεροι που εκπροσωπούν την εκκλησία τού εξηγούν ότι είναι δυνατόν να μετανοήσει και να λάβει συγχώρηση από τον Θεό. Μπορεί να παρακολουθεί τις συναθροίσεις στην Αίθουσα Βασιλείας, όπου θα ακούει συμβουλές από την Αγία Γραφή οι οποίες είναι δυνατόν να τον βοηθήσουν να μετανοήσει. (Παράβαλε 1 Κορινθίους 14:23-25.) Με τον καιρό μπορεί να ζητήσει επανένταξη στην καθαρή εκκλησία. Τότε, όταν οι πρεσβύτεροι συναντηθούν μ’ αυτόν, θα προσπαθήσουν να δουν αν έχει μετανοήσει και εγκαταλείψει την αμαρτωλή πορεία του. (Ματθαίος 18:18) Αν είναι έτσι τα πράγματα, τότε αυτός μπορεί να επανενταχθεί, σε αρμονία με το πρότυπο που υπάρχει στα εδάφια 2 Κορινθίους 2:5-8. Στην περίπτωση που ήταν αποκομμένος πολλά χρόνια, θα χρειαστεί να κάνει συντονισμένες προσπάθειες για να προοδεύσει. Μπορεί επίσης να χρειαστεί στο εξής σημαντική βοήθεια για να ανοικοδομήσει τη γνώση του και την εκτίμησή του για την Αγία Γραφή ώστε να γίνει ένας πνευματικά δυνατός Χριστιανός.

Επιστροφή στον Ιεχωβά

7, 8. Ποιο υπόδειγμα έθεσε ο Θεός σε σχέση με τον εξόριστο λαό του;

⁷ Μπορούν όμως οι ίδιοι οι πρεσβύτεροι να πάρουν κάποια πρωτοβουλία για να πλησιάσουν ένα αποκομμένο άτομο; Ναι. Η Αγία Γραφή δείχνει ότι το έλεος εκδηλώνεται όχι απλώς παθητικά, με μη επιβολή τιμωρίας, αλλά συχνά με θετικές ενέργειες. Έχουμε το παράδειγμα του Ιεχωβά. Προτού στείλει τον άπιστο λαό του στην εξορία, τους παρουσίασε προφητικά την προοπτική της επιστροφής τους: «Ενθυμού ταύτα, Ιακώβ και Ισραήλ· διότι δούλος μου είσαι· . . . Εξήλειψα ως πυκνήν ομίχλην τας παραβάσεις σου, και ως νέφος τας αμαρτίας σου· επίστρεψον προς εμέ· διότι εγώ σε ελύτρωσα».—Ησαΐας 44:21, 22.

⁸ Κατόπιν, στη διάρκεια της εξορίας, ο Ιεχωβά έκανε επιπρόσθετα βήματα, ενεργώντας μ’ ένα θετικό τρόπο. Έστειλε προφήτες, τους αντιπροσώπους του, προσκαλώντας τον Ισραήλ να τον «ζητήσει και [να τον] ευρεί». (Ιερεμίας 29:1, 10-14) Στο εδάφιο Ιεζεκιήλ 34:16 παρομοίασε τον εαυτό του μ’ έναν ποιμένα και το λαό του έθνους Ισραήλ με χαμένο πρόβατο: «Θέλω εκζητήσει το απολωλός και επαναφέρει το πεπλανημένον». Στο εδάφιο Ιερεμίας 31:10 ο Ιεχωβά παρομοίασε και πάλι τον εαυτό του με ποιμένα των Ισραηλιτών. Όχι, δεν παρουσίασε τον εαυτό του σαν έναν ποιμένα που περιμένει στη στάνη να γυρίσει πίσω το πρόβατο που έχει χαθεί· αντίθετα, απεικόνισε τον εαυτό του σαν ποιμένα που αναζητάει το χαμένο πρόβατο. Παρατηρήστε ότι ακόμα κι όταν ο λαός γενικά ήταν αμετανόητος και εξόριστος, ο Θεός έκανε πρώτος προσπάθειες επιδιώκοντας την επιστροφή τους. Και σε αρμονία με το εδάφιο Μαλαχίας 3:6, ο Θεός δεν επρόκειτο να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο θα πολιτευόταν μέσα στη Χριστιανική διευθέτηση.

9. Πώς ακολουθήθηκε το παράδειγμα του Θεού στη Χριστιανική εκκλησία;

⁹ Δεν δείχνει αυτό ότι θα μπορούσε να υπάρχει λόγος για να γίνουν κάποιες ενέργειες σε σχέση με μερικούς αποκομμένους που τώρα ίσως να έχουν μετανοήσει; Θυμηθείτε ότι ο απόστολος Παύλος έδωσε την οδηγία να εκβληθεί ο πονηρός άντρας από την εκκλησία της Κορίνθου. Αργότερα, πρότρεψε την εκκλησία να επιβεβαιώσει αυτόν τον άντρα ότι ένιωθαν αγάπη γι’ αυτόν επειδή έδειξε μετάνοια, πράγμα που είχε οδηγήσει τελικά στην επανένταξή του στην εκκλησία.—1 Κορινθίους 5:9-13· 2 Κορινθίους 2:5-11.

10. (α) Ποιο κίνητρο θα πρέπει να υπαγορεύσει τυχόν προσπάθειες για επαφές με αποκομμένα άτομα; (β) Γιατί δεν είναι οι Χριστιανοί συγγενείς εκείνοι που παίρνουν την πρωτοβουλία γι’ αυτές τις επαφές;

¹⁰ Η εγκυκλοπαίδεια από την οποία παραθέσαμε παραπάνω λέει: ‘Η βάση για τη λογική της αποκοπής ήταν η προστασία των προτύπων της ομάδας: «ολίγη ζύμη κάμνει όλον το φύραμα ένζυμον» (1 Κορ. 5:6). Αυτό το κίνητρο είναι φανερό στα περισσότερα κείμενα, Βιβλικά και μη, αλλά το ενδιαφέρον για το άτομο, ακόμα και μετά την αποβολή, ήταν η βάση για την έκκληση του Παύλου στα εδάφια 2 Κορ. 2:7-10’. (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Συνεπώς, τέτοιου είδους ενδιαφέρον θα πρέπει λογικά να δείχνουν και σήμερα οι ποιμένες του ποιμνίου. (Πράξεις 20:28· 1 Πέτρου 5:2) Οι πρώην φίλοι και οι συγγενείς μπορεί να ελπίζουν να επιστρέψει ο αποκομμένος· από σεβασμό όμως για την εντολή που αναφέρεται στο εδάφιο 1 Κορινθίους 5:11 δεν συναναστρέφονται το άτομο που έχει αποβληθεί.b Αφήνουν τους διορισμένους ποιμένες να πάρουν την πρωτοβουλία να δουν αν αυτό το άτομο ενδιαφέρεται να επιστρέψει.

11, 12. Με ποιους από τους ανθρώπους που έχουν αποβληθεί δεν θα πρέπει ούτε καν οι πρεσβύτεροι να θέλουν να έρθουν σε επαφή, αλλά ποιους θα μπορούσαν να επισκεφτούν;

¹¹ Δεν θα ήταν κατάλληλο ακόμα και για πρεσβυτέρους να πάρουν μια τέτοια πρωτοβουλία σε σχέση με ορισμένους που έχουν αποβληθεί, όπως αποστάτες, οι οποίοι ‘λαλώσι διεστραμμένα, δια να αποσπώσι τους μαθητάς οπίσω αυτών’. Αυτοί είναι ‘ψευδοδιδάσκαλοι, οι οποίοι προσπαθούν να εισαγάγουν αιρέσεις απωλείας και να εκμεταλλευτούν την εκκλησία με πλαστούς λόγους’. (Πράξεις 20:30· 2 Πέτρου 2:1, 3) Επίσης, η Αγία Γραφή δεν παρέχει καμιά βάση για να αναζητηθούν οι αποκομμένοι οι οποίοι είναι επιθετικοί ή οι οποίοι ενθαρρύνουν ενεργά την αδικοπραγία.—2 Θεσσαλονικείς 2:3· 1 Τιμόθεον 4:1· 2 Ιωάννου 9-11· Ιούδα 4, 11.

¹² Ωστόσο, πολλοί απ’ αυτούς που έχουν αποβληθεί δεν είναι τέτοια άτομα. Κάποιος μπορεί να έχει πάψει να διαπράττει τη σοβαρή αδικοπραγία για την οποία αποκόπηκε. Ένας άλλος μπορεί να κάπνιζε για ένα διάστημα ή ίσως να έπινε υπερβολικά στο παρελθόν, αλλά τώρα δεν προσπαθεί να οδηγήσει άλλους στην αδικοπραγία. Θυμηθείτε ότι και πριν να στραφούν στον Θεό οι εξόριστοι Ισραηλίτες, εκείνος έστειλε αντιπροσώπους του παροτρύνοντάς τους να επιστρέψουν. Η Αγία Γραφή δεν λέει αν ο Παύλος ή οι πρεσβύτεροι στην εκκλησία της Κορίνθου πήραν την πρωτοβουλία να διαπιστώσουν πώς σκεφτόταν εκείνος ο αποκομμένος άντρας. Όταν αυτός ο άνθρωπος είχε πια μετανοήσει και σταματήσει τη διάπραξη ανηθικότητας, ο Παύλος έδωσε την οδηγία στην εκκλησία να τον επανεντάξει.

13, 14. (α) Ποιες περιπτώσεις δείχνουν ότι ορισμένα άτομα που έχουν αποβληθεί μπορεί να ανταποκριθούν σε πρωτοβουλίες που υποκινούνται από έλεος; (β) Πώς μπορεί να διευθετήσει το πρεσβυτέριο να υπάρξει κάποια επαφή μ’ αυτά τα άτομα;

¹³ Στα πρόσφατα χρόνια, έχουν υπάρξει περιπτώσεις όπου ένας πρεσβύτερος έτυχε να συναντήσει κάποιο αποκομμένο άτομο.c Όπου αυτό ήταν κατάλληλο, ο ποιμένας ανέφερε εν συντομία τα βήματα που χρειάζονταν να γίνουν για επανένταξη. Μερικά τέτοια άτομα μετανόησαν και επανεντάχθηκαν. Αυτά τα χαρμόσυνα αποτελέσματα δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχουν αποκομμένοι ή αποσυνταυτισμένοι οι οποίοι θα ανταποκρίνονταν αν οι ποιμένες έκαναν την ελεήμονα ενέργεια να τους πλησιάσουν. Αλλά πώς θα μπορούσαν να χειριστούν αυτό το ζήτημα οι πρεσβύτεροι; Το πολύ μια φορά το χρόνο, το πρεσβυτέριο θα πρέπει να εξετάζει αν ζουν τέτοια άτομα στον τομέα τους.d Οι πρεσβύτεροι θα πρέπει να ασχοληθούν μ’ εκείνους που έχουν αποβληθεί πάνω από ένα χρόνο. Ανάλογα με τις περιστάσεις, αν αυτό είναι κατάλληλο, θα αναθέσουν σε δυο πρεσβυτέρους (κατά προτίμηση σε κάποιους που γνωρίζουν την περίπτωση) να επισκεφτούν ένα τέτοιο άτομο. Δεν θα γίνονται επισκέψεις σ’ εκείνους που έχουν φανερά μια επικριτική, επικίνδυνη στάση ούτε σ’ εκείνους που έχουν κάνει γνωστό ότι δεν θέλουν βοήθεια.—Ρωμαίους 16:17, 18· 1 Τιμόθεον 1:20· 2 Τιμόθεον 2:16-18.

¹⁴ Οι δυο ποιμένες θα μπορούσαν να τηλεφωνήσουν και να ρωτήσουν αν θα ήταν δυνατόν να κάνουν μια σύντομη επίσκεψη ή θα μπορούσαν να περάσουν από το σπίτι του ατόμου σε κάποια κατάλληλη ώρα. Στη διάρκεια της επίσκεψης δεν πρέπει να είναι αυστηροί ούτε και ψυχροί, αλλά θα πρέπει να δείχνουν με θερμό τρόπο το γεμάτο έλεος ενδιαφέρον τους. Αντί να ανασκαλεύσουν αυτό που έγινε στο παρελθόν, θα μπορούσαν να συζητήσουν εδάφια της Αγίας Γραφής όπως το Ησαΐας 1:18, ΜΝΚ, 55:6, 7 και Ιακώβου 5:20. Αν το άτομο ενδιαφέρεται να επιστρέψει στο ποίμνιο του Θεού, θα μπορούσαν να του εξηγήσουν με καλοσύνη τις ενέργειες που πρέπει να κάνει, όπως το να διαβάζει την Αγία Γραφή και τις εκδόσεις της Εταιρίας Σκοπιά και να παρακολουθεί τις συναθροίσεις στην Αίθουσα Βασιλείας.

15. Τι θα πρέπει να έχουν κατά νου οι πρεσβύτεροι που έρχονται σε επαφή μ’ ένα αποκομμένο άτομο;

¹⁵ Οι πρεσβύτεροι αυτοί θα χρειαστούν σοφία και διάκριση για να διαπιστώσουν αν υπάρχουν ενδείξεις μετάνοιας και αν θα ήταν καλό να γίνει κι άλλη επίσκεψη. Θα πρέπει να έχουν υπόψη τους, φυσικά, ότι μερικά αποκομμένα άτομα ποτέ δεν θα ‘ανακαινισθώσι εις μετάνοιαν’. (Εβραίους 6:4-6· 2 Πέτρου 2:20-22) Μετά την επίσκεψη, αυτοί οι δυο θα δώσουν μια σύντομη προφορική έκθεση στην Επιτροπή Υπηρεσίας της Εκκλησίας. Εκείνη, με τη σειρά της, θα ενημερώσει το πρεσβυτέριο στην επόμενη συνάθροισή του. Η υποκινούμενη από έλεος πρωτοβουλία των πρεσβυτέρων θα είναι αντανάκλαση της άποψης του Θεού: ‘Επιστρέψατε προς εμέ και θέλω επιστρέψει προς εσάς, λέγει ο Ιεχωβά των δυνάμεων’.—Μαλαχίας 3:7.

Επιπρόσθετη Βοήθεια Γεμάτη Έλεος

16, 17. Πώς θα πρέπει να θεωρούμε τους Χριστιανούς συγγενείς του ατόμου που έχει αποκοπεί;

¹⁶ Τι θα μπορούσαμε να πούμε για όσους από εμάς δεν είναι επίσκοποι και δεν θα πάρουν καμιά τέτοια πρωτοβουλία σε σχέση με αποκομμένα άτομα; Τι μπορούμε να κάνουμε σε αρμονία μ’ αυτή τη διευθέτηση και μιμούμενοι τον Ιεχωβά;

¹⁷ Όσο διάστημα κάποιος είναι αποκομμένος ή αποσυνταυτισμένος, πρέπει να ακολουθούμε την οδηγία: «Μη συναναστρέφησθε, εάν τις αδελφός ονομαζόμενος ήναι πόρνος ή πλεονέκτης ή ειδωλολάτρης ή λοίδορος ή μέθυσος ή άρπαξ, με τον τοιούτον μηδέ να συντρώγητε». (1 Κορινθίους 5:11) Αυτή, όμως, η εντολή της Αγίας Γραφής δεν θα πρέπει να επηρεάσει την άποψή μας για τα μέλη της οικογένειας του αποκομμένου που είναι Χριστιανοί και ζουν μαζί του. Οι αρχαίοι Ιουδαίοι εναντιώνονταν τόσο έντονα στους τελώνες, ώστε το μίσος τους επεκτεινόταν ακόμα και στην οικογένεια του τελώνη. Ο Ιησούς δεν το επιδοκίμασε αυτό. Είπε ότι ο αμαρτωλός που αρνείται βοήθεια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται «ως ο εθνικός και ο τελώνης»· δεν είπε ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται έτσι τα μέλη της οικογένειάς του που είναι Χριστιανοί.—Ματθαίος 18:17.

18, 19. Ποιοι είναι μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να δείξουμε τις Χριστιανικές μας ιδιότητες στους πιστούς συγγενείς του ατόμου που έχει αποβληθεί;

¹⁸ Θα πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη υποστήριξη στα μέλη της οικογένειάς του που είναι πιστοί Χριστιανοί. Ίσως αυτοί να αντιμετωπίζουν ήδη πόνο και εμπόδια επειδή ζουν στο ίδιο σπίτι με κάποιον που έχει αποβληθεί και ο οποίος μπορεί μάλιστα να αποθαρρύνει τις πνευματικές τους επιδιώξεις. Αυτός μπορεί να μη θέλει να έρχονται στο σπίτι του άλλοι Χριστιανοί· ή αν κάποιοι Χριστιανοί έρχονται να δουν τα όσια μέλη της οικογένειας, εκείνος μπορεί να μην έχει τη λεπτότητα να αποφύγει τους επισκέπτες. Μπορεί επίσης να παρακωλύει τις προσπάθειες που κάνει η οικογένεια για να πηγαίνει σε όλες τις συναθροίσεις και τις συνελεύσεις. (Παράβαλε Ματθαίος 23:13.) Οι Χριστιανοί που αντιμετωπίζουν μια τέτοια μειονεκτική κατάσταση αξίζουν πραγματικά το έλεός μας.—2 Κορινθίους 1:3, 4.

¹⁹ Ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να δείξουμε συμπονετικό έλεος είναι το να ‘παρηγορούμε’ με τα λόγια μας και να έχουμε ενθαρρυντικές συζητήσεις με τα πιστά μέλη της οικογένειας. (1 Θεσσαλονικείς 5:14) Έχουμε επίσης θαυμάσιες ευκαιρίες για να τους παρέχουμε υποστήριξη πριν και μετά τις συναθροίσεις, όταν είμαστε στην υπηρεσία αγρού ή όταν είμαστε μαζί άλλες ώρες. Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε στην αποκοπή, μπορούμε όμως να συζητήσουμε πολλά εποικοδομητικά πράγματα. (Παροιμίαι 25:11, ΜΝΚ· Κολοσσαείς 1:2-4) Ενώ οι πρεσβύτεροι θα συνεχίζουν να ποιμαίνουν τους Χριστιανούς της οικογένειας, ίσως δούμε ότι κι εμείς είναι δυνατόν να τους επισκεπτόμαστε χωρίς να έχουμε επαφή με το άτομο που έχει αποβληθεί. Αν τύχει να ανοίξει ο αποκομμένος την πόρτα όταν πάμε για επίσκεψη ή απαντήσει αυτός σε κάποιο τηλεφώνημά μας, μπορούμε απλώς να ζητήσουμε το Χριστιανό συγγενή του που θέλουμε. Μερικές φορές τα μέλη της οικογένειας που είναι Χριστιανοί μπορούν να δεχτούν την πρόσκληση να έρθουν στο σπίτι μας για να κάνουμε παρέα. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι αυτοί—είτε μικροί είτε μεγάλοι—είναι σύνδουλοί μας, αγαπητά μέλη της εκκλησίας του Θεού· δεν θα πρέπει να είναι απομονωμένοι.—Ψαλμός 10:14.

20, 21. Πώς θα πρέπει να αισθανόμαστε και να ενεργούμε όταν κάποιος επανεντάσσεται;

²⁰ Ένας ακόμα τομέας όπου μπορούμε να δείξουμε έλεος ανοίγεται όταν επανεντάσσεται ένας ο οποίος είχε αποβληθεί. Οι παραβολές του Ιησού τονίζουν τη χαρά που υπάρχει στον ουρανό όταν ‘μετανοεί ένας αμαρτωλός’. (Λουκάς 15:7, 10) Ο Παύλος έγραψε στους Κορινθίους σχετικά με τον άντρα που είχε αποκοπεί: «Πρέπει . . . να συγχωρήσητε αυτόν, και να παρηγορήσητε, δια να μη καταποθή ο τοιούτος υπό της υπερβαλλούσης λύπης. Δια τούτο σας παρακαλώ να βεβαιώσητε προς αυτόν την αγάπην σας». (2 Κορινθίους 2:7, 8) Ας εφαρμόζουμε αυτή τη συμβουλή με στοχαστικότητα και αγάπη κατά τη διάρκεια των ημερών και των εβδομάδων που θα ακολουθήσουν την επανένταξη κάποιου.

²¹ Η παραβολή του Ιησού για τον άσωτο γιο αποκαλύπτει ένα κίνδυνο τον οποίο πρέπει να αποφεύγουμε. Ο μεγαλύτερος γιος δεν χάρηκε για την επιστροφή του ασώτου αλλά ήταν πικραμένος. Εμείς ας μην είμαστε έτσι, τρέφοντας αισθήματα εχθρότητας λόγω ενός παλιού λάθους ή δυσφορώντας για την επανένταξη ενός ατόμου. Αντίθετα, ο στόχος μας είναι να είμαστε σαν τον πατέρα μέσω του οποίου παρουσιάζεται το πώς νιώθει ο Ιεχωβά. Ο πατέρας ήταν ευτυχισμένος που βρέθηκε ή ανέζησε ο γιος του, ο οποίος είχε χαθεί και ήταν σαν να είχε πεθάνει. (Λουκάς 15:25-32) Παρόμοια, εμείς θα μιλάμε ελεύθερα στον επανενταγμένο αδελφό και θα τον ενθαρρύνουμε με κάθε τρόπο. Ναι, θα πρέπει να είναι φανερό ότι δείχνουμε έλεος, όπως κάνει ο συγχωρητικός και ελεήμων ουράνιος Πατέρας μας.—Ματθαίος 5:7.

22. Τι περιλαμβάνεται στο να μιμούμαστε τον Ιεχωβά Θεό;

²² Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, αν θέλουμε να μιμούμαστε τον Θεό μας, θα πρέπει να δείχνουμε έλεος σε αρμονία με τις εντολές του και τη δικαιοσύνη του. Ο ψαλμωδός τον περιγράφει ως εξής: ‘Ελεήμων και οικτίρμων ο Ιεχωβά· μακρόθυμος και πολυέλεος. Αγαθός ο Ιεχωβά προς πάντας· και οι οικτιρμοί [τα ελέη, ΜΝΚ] αυτού επί πάντα τα ποιήματα αυτού’. (Ψαλμός 145:8, 9) Τι στοργικό παράδειγμα που έχουμε για να το ακολουθήσουμε εμείς οι Χριστιανοί!

[Υποσημειώσεις]