Φινλανδία

Η Φινλανδία, με τις γραφικές λίμνες της και τα καταπράσινα δάση της, έχει ένα από τα υψηλότερα βιοτικά επίπεδα στον κόσμο. Ωστόσο, χιλιάδες από τους καλόκαρδους κατοίκους της έψαξαν για κάτι πιο ικανοποιητικό, και το βρήκαν, παρά το ότι παραμόνευε ο θάνατος στο εκτελεστικό απόσπασμα.

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ προς τα ανατολικά, ο στόλος του βασιλιά της Σουηδίας πλησιάζει στον προορισμό του. Καθώς διασχίζουν ένα πανέμορφο αρχιπέλαγος, οι ναύτες αρχίζουν να διακρίνουν μια χώρα με ατέλειωτα δάση, γεμάτη κατακάθαρες λίμνες, της οποίας οι ακτές πλαισιώνονται από χιλιάδες νησιά—είναι η Φινλανδία. Η χώρα παραμένει μια ειδωλολατρική γωνιά της Ευρώπης σ’ αυτόν τον 12ο αιώνα, αλλά οι σταυροφόροι που βρίσκονται στα καράβια του πολεμικού στόλου έχουν σκοπό να αλλάξουν τα πράγματα. Ο πάπας της Ρώμης λαχταράει να επεκτείνει την επιρροή της εκκλησίας του και γι’ αυτό πρότρεψε το βασιλιά της Σουηδίας να εισβάλει στη Φινλανδία και, με κάθε μέσο, να μεταστρέψει στο Ρωμαιοκαθολικισμό τους κατοίκους αυτής της βόρειας χώρας που απλώνεται πέρα από τον Αρκτικό Κύκλο. Η δύναμη του πάπα απειλείται από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία, μέσω της Ρωσίας, προσπαθεί να επιβληθεί σ’ αυτή τη χώρα του ήλιου του μεσονυκτίου.

Σύμφωνα με την παράδοση, οι σταυροφόροι δεν άφησαν στους ντόπιους μεγάλα περιθώρια εκλογής—ή θα βαφτιστείτε Καθολικοί ή θα σας αποκεφαλίσουμε! Μ’ αυτόν τον τρόπο, έπειτα από αρκετές σταυροφορίες, η Φινλανδία έγινε Ρωμαιοκαθολική· εξαίρεση αποτελούν μόνο ορισμένα ανατολικά τμήματα που παρέμειναν στην εξουσία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Καθολικισμός βασίλευε μέχρι τον 16ο αιώνα οπότε ο Γουσταύος Α΄ Βάζα, ο βασιλιάς της Σουηδίας, έκανε το Λουθηρανισμό θρησκεία της επικράτειάς του. Το 1809 η Φινλανδία έγινε αυτόνομο μεγάλο δουκάτο, υπό τη διακυβέρνηση του τσάρου της Ρωσίας. Σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα, το λαμπρό φως της Βιβλικής αλήθειας άρχισε να απλώνεται σ’ αυτή τη χώρα με τις υπέροχες λίμνες και τα πυκνά δάση.

Η Φινλανδία είναι μια από τις πιο βόρειες κατοικημένες χώρες. Στα ανατολικά και νοτιοανατολικά συνορεύει με τη Σοβιετική Ένωση, στα δυτικά με τη Σουηδία και στα βόρεια με τη Νορβηγία.

Μολονότι η Φινλανδία βρίσκεται τόσο βόρεια όσο η Αλάσκα, η επίδραση που ασκεί το Ρεύμα του Κόλπου στα νοτιοδυτικά μετριάζει το ψύχος και γι’ αυτό τα καλοκαίρια είναι αρκετά ευχάριστα. Ωστόσο, το καλοκαίρι είναι σύντομο. Το χιόνι σκεπάζει τη γη και ο πάγος καλύπτει τις λίμνες για πολλούς μήνες στη διάρκεια του χρόνου. Ενώ το καλοκαίρι η θερμοκρασία φτάνει τους 20 βαθμούς Κελσίου και το φως της ημέρας διαρκεί σχεδόν 24 ώρες, το χειμώνα η θερμοκρασία μπορεί να πέσει στους 40 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν και, για μερικούς μήνες, ο ήλιος ίσα που φαίνεται. Παγοθραυστικά σκάφη με ενισχυμένο κύτος χρειάζεται να οργώνουν τα παγωμένα νερά προκειμένου να συνεχιστεί η θαλάσσια επικοινωνία σε όλη τη διάρκεια του έτους. Εφόσον το μεγαλύτερο μέρος της χώρας το καλύπτουν δάση, που αποτελούνται από πεύκα, έλατα και σημύδες, η βιομηχανία χαρτιού ακμάζει λόγω των πρώτων υλών που προμηθεύουν τα δέντρα αυτά. Η χώρα είναι πολύ επίπεδη, και ακόμη και οι ψηλότερες βουνοκορφές στη Λαπωνία έχουν ύψος γύρω στα 1.300 μέτρα μόνο.

Η πλειονότητα των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων της Φινλανδίας μιλούν τη φινλανδική. Πολλά από τα άτομα που ζουν σε παράκτιες περιοχές μιλούν και τη σουηδική επίσης. Στο βορρά ζει μια μικρή ομάδα Λαπώνων, που μιλούν τη λαπωνική, η οποία μοιάζει με τη φινλανδική. Το ποσοστό των εγγράμματων ατόμων σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας είναι ανάμεσα στα υψηλότερα ποσοστά που υπάρχουν στον κόσμο.

Τα Καλά Νέα Φτάνουν στη Φινλανδία

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, κήρυγμα των καλών νέων στη Φινλανδία έγινε για πρώτη φορά το 1906, όταν επισκέφτηκε τη Φινλανδία η σύζυγος του Αουγκούστ Λούντμποργκ, ο οποίος ήταν τότε διευθυντής του έργου των Σπουδαστών της Γραφής στη Σουηδία. Ο αδελφός Λούντμποργκ ανέφερε: «Θεού θέλοντος, η γυναίκα μου θα ξαναεπισκεφτεί τη Φινλανδία για να προωθήσει το έργο εκεί».

Η Έμπα Λούντμποργκ και άλλοι βιβλιοπώλες (ολοχρόνιοι κήρυκες) από τη Σουηδία διέθεσαν έντυπα στη σουηδική γλώσσα στις παράκτιες περιοχές της νοτιοδυτικής Φινλανδίας, όπου οι κάτοικοι εκείνο τον καιρό ήταν κυρίως σουηδόφωνοι. Τελικά, μερικά από τα βιβλία που είχε γράψει ο πρώτος πρόεδρος της Εταιρίας Σκοπιά, ο Κάρολος Τ. Ρώσσελ, έφτασαν στα χέρια της μητέρας τού Έμιλ Όστερμαν.

Ένας Επιχειρηματίας Βρίσκει Σκοπό στη Ζωή

Ο Έμιλ Όστερμαν, ένας γενειοφόρος και δυναμικός επιχειρηματίας 41 χρόνων από το Τούρκου, σχεδίαζε να κάνει το γύρο του κόσμου για να ψάξει να βρει κάποιο σκοπό στη ζωή. Όταν διάβασε τα βιβλία που του είχε δώσει η μητέρα του, η έρευνά του άρχισε να αλλάζει. Προς τα τέλη του 1909, έκανε τον πρώτο σταθμό του ταξιδιού του στη Σουηδία. Εκεί πήρε περισσότερα Βιβλικά έντυπα από τον Αουγκούστ Λούντμποργκ. Ωστόσο, μόνο αφού έφτασε με πλοίο στο Λονδίνο, διέκοψε το ταξίδι του γιατί τότε διάβασε τελικά τα έντυπα που είχε πάρει στη Σουηδία. Κατάλαβε αμέσως ότι είχε βρει αυτό που έψαχνε. Αφού έσβησε ξαφνικά η επιθυμία που είχε να κάνει το γύρο του κόσμου, επέστρεψε στο σπίτι του. Προς το τέλος του ίδιου χρόνου, του 1909, πήγε ξανά στη Σουηδία και βαφτίστηκε. Αργότερα, έκανε διευθετήσεις να έρθει ο Αουγκούστ Λούντμποργκ στη Φινλανδία για να κηρύξει.

Η έκθεση από το γραφείο τμήματος στη Σουηδία ανέφερε ότι ο Έμιλ ήταν αγαπητός αδελφός λέγοντας τα εξής: «Περίπου δέκα τακτικοί Βιβλιοπώλες εργάστηκαν στη διάρκεια αυτού του έτους . . . Έξι με εφτά καινούρια άτομα άρχισαν το έργο—ένας απ’ αυτούς είναι κάποιος αγαπητός αδελφός από τη Φινλανδία, ο οποίος, χωρίς αμφιβολία, αποτελεί εκλεκτό όργανο στο χέρι του Κυρίου για να υπηρετήσει το λαό του σ’ εκείνη τη χώρα. . . . Ένας άλλος αδελφός επίσης σ’ αυτή τη χώρα φαίνεται ότι έχει σκοπό να πουλήσει το αγρόκτημά του και να γίνει βιβλιοπώλης».

Ποιος Ήταν ο Άλλος Αδελφός;

Ο άλλος αδελφός, που ήθελε να πουλήσει το αγρόκτημά του, ήταν ο Κάρλο Χαρτέβα, ο οποίος είχε γεννηθεί το 1882. Η μητέρα του, που ήταν κόρη Λουθηρανού ιερέα, τον ανέθρεψε με αυστηρώς θρησκευτικό τρόπο. Ο Κάρλο ήταν ενθουσιώδης, ειλικρινής και είχε ταλέντο στις ξένες γλώσσες. Σπούδασε και έγινε μηχανικός, αλλά λίγο μετά την αποφοίτησή του, τα θρησκευτικά του ενδιαφέροντα τον έλκυσαν στη Χριστιανική Ένωση Νέων, στην οποία έγινε γραμματέας, καθώς και διευθυντής του Ξενοδοχείου Χόσπιτς που διατηρούσε η ένωση στο Ελσίνκι.

Το καλοκαίρι του 1909, όταν ο Όστερμαν πήγε στο Ελσίνκι για δουλειές, συνάντησε τον Κάρλο Χαρτέβα και του έδωσε ένα αντίτυπο του βιβλίου Το Θείον Σχέδιον των Αιώνων στη σουηδική. Ο Χαρτέβα το διάβασε με προθυμία. Συμπέρανε ότι κι αυτός επίσης θα έπρεπε να κηρύττει ‘αυτά τα καλά νέα της βασιλείας’. (Ματθ. 24:14) Έτσι, τον Απρίλιο του 1910, ο Χαρτέβα ταξίδεψε με τον Όστερμαν στη συνέλευση που έγινε στο Έρεμπρου της Σουηδίας και εκεί βαφτίστηκε. Εφόσον υπήρχε ανάγκη για ομιλητές, και οι δυο αυτοί καινούριοι αδελφοί εκφώνησαν ομιλίες σ’ εκείνη τη συνέλευση. Αμέσως προσφέρθηκαν να κάνουν ό,τι μπορούσαν για να φανούν χρήσιμοι στην οργάνωση του Θεού!

‘Έλα Μαζί μας. Έτσι θα Γίνουμε Τρεις’

Περίπου εκείνη την εποχή, ο Χαρτέβα συνάντησε σε κάποιο τρένο έναν πρώην συμμαθητή του, τον Λάουρι Κρίστιαν Ρέλαντερ, και του έδωσε με ζήλο μαρτυρία για τις αλήθειες που μόλις είχε μάθει. «Και πόσοι είστε εσείς;» ρώτησε ο φίλος του. «Αυτή τη στιγμή είμαστε δυο, κάποιος Όστερμαν κι εγώ», απάντησε ο Χαρτέβα. «Αλλά αν έρθεις μαζί μας, θα γίνουμε τρεις». Ο Ρέλαντερ όμως δεν πήγε μαζί τους. Αντίθετα, ακολούθησε την πολιτική και έγινε πρόεδρος της Φινλανδίας από το 1925 ως το 1931.

Τι απέραντο αγρό είχαν να καλύψουν οι αδελφοί Χαρτέβα και Όστερμαν: τρία εκατομμύρια ανθρώπους διασκορπισμένους σε μια αραιοκατοικημένη χώρα. Ο πρώτος στόχος που έθεσαν ήταν να μεταφραστούν τα έντυπα της Εταιρίας στη φινλανδική. Ο Χαρτέβα εργάστηκε φιλόπονα για να μεταφράσει Το Θείον Σχέδιον των Αιώνων και διάφορα φυλλάδια από τη σουηδική στη φινλανδική και ο Όστερμαν, στη συνέχεια χρηματοδότησε την εκτύπωση αυτών των εντύπων που πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 1910. Πόσο χάρηκαν που είχαν πιο αποτελεσματικά μέσα για να κάνουν το έργο της Βασιλείας! Εμπιστευόμενοι στη βοήθεια του πνεύματος του Ιεχωβά, αυτοί οι άντρες ξεκίνησαν με θάρρος να κάνουν έργο με τα νεομεταφρασμένα έντυπα που είχαν στη φινλανδική.

«Ένα Εισιτήριο για τον Άδη»

Εκτός από το απόθεμα των εντύπων που διατηρούσε στο κατάστημα υποδημάτων που είχε στο Τούρκου, ο αδελφός Όστερμαν έβαζε βιβλία και στη βιτρίνα του καταστήματος. Είχε επίσης ένα δικό του περίπτερο με βιβλία στην αγορά. Έτσι που τα διαφήμιζε, τραβούσε αμέσως την προσοχή των ανθρώπων.

Συνήθιζε να προσφέρει το βιβλιάριο Άδης αντί δυο μάρκων (Φινλανδίας), φωνάζοντας: «Ένα εισιτήριο για τον άδη—ένα μάρκο για να πάτε κι ένα για να γυρίσετε!»

Οι Δημόσιες Ομιλίες Συγκεντρώνουν Πλήθη

Κατόπιν, αυτοί οι δυο πιστοί αδελφοί αποφάσισαν να αρχίσουν μια περιοδεία προκειμένου να κάνουν δημόσιες ομιλίες. Ταξίδεψαν λοιπόν στο βιομηχανικό κέντρο της Φινλανδίας, στο Τάμπερε, και νοίκιασαν την καλύτερη αίθουσα που ήταν διαθέσιμη. Ύστερα παρήγγειλαν διαφημιστικά για την ομιλία, η οποία είχε τον τίτλο «Η Μεγάλη Ανταμοιβή», και τη διαφήμισαν στις εφημερίδες. Ο αδελφός Χαρτέβα έκανε την ομιλία ενώ ο Όστερμαν υπηρέτησε ως βοηθός του. Σε μια από τις επιστολές του, ο αδελφός Όστερμαν μιλάει για τα αποτελέσματα:

«Μια Φινλανδή αδελφή αφιέρωσε πλήρως τον εαυτό της και το συμβόλισε αυτό στη λίμνη Πιχεγιέρβι. Μετά απ’ αυτό πήγε στο Βίμποργκ όπου τώρα διαδίδει τα καλά νέα ως βιβλιοπώλισσα. Οργανώσαμε μια Βιβλική τάξη στο Τάμπερε η οποία αποτελούνταν από πέντε με έξι ενδιαφερόμενα άτομα και κατόπιν τους αφήσαμε στη φροντίδα του Θεού. Τώρα βρισκόμαστε στο Τούρκου και εδώ διεξάχθηκε η πρώτη μας δημόσια συνάθροιση στη φινλανδική, στην αίθουσα διαλέξεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, η οποία έχει καθίσματα για 1.800 άτομα. Κι εδώ, όπως και σε άλλα μέρη, άλλα τόσα άτομα έμειναν απέξω».

Ενθαρρυμένοι απ’ αυτά τα καλά αποτελέσματα, οι δυο βιβλιοπώλες πήγαν στο Ελσίνκι, την πρωτεύουσα, και διευθέτησαν να γίνει μια δημόσια ομιλία στις 22 Νοεμβρίου 1910 στην αίθουσα διαλέξεων του Σπιτιού του Λαού (που τώρα ονομάζεται Σπίτι των Εργατών). Ο αδελφός Χαρτέβα ήταν πολύ γνωστός στους θρησκευτικούς κύκλους του Ελσίνκι και γι’ αυτό ήρθαν από περιέργεια για να τον ακούσουν πολλοί ιερείς και μέλη διαφόρων θρησκευτικών οργανώσεων. Στην ομιλία του ο αδελφός Χαρτέβα προκάλεσε το ακροατήριό του λέγοντας ότι αν κάποιος γνώριζε ένα εδάφιο που να λέει ότι η ψυχή είναι αθάνατη, να το δείξει σε όλους. Όλων τα μάτια στράφηκαν στους ιερείς που κάθονταν στις πρώτες σειρές της αίθουσας. Επικράτησε νεκρική σιγή. Τότε ο αδελφός διάβασε το εδάφιο Ιεζεκιήλ 18:4, χτύπησε τη γροθιά του στο αναλόγιο και αναφώνησε: «Επομένως, η ψυχή πεθαίνει!» Είναι φανερό ότι προμηνυόταν μάχη μεταξύ των θρησκευτικών ηγετών της Φινλανδίας και των υποστηρικτών της Βιβλικής αλήθειας. Έτσι, σπάρθηκε ο σπόρος της αλήθειας στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας.

Ανοίγει Γραφείο στο Ελσίνκι

Όταν ο αδελφός Ρώσσελ επισκέφτηκε τη Στοκχόλμη της Σουηδίας στα τέλη Μαρτίου του 1911, μια ομάδα Φινλανδών πήγε να τον συναντήσει. Αυτοί συνέχισαν το ταξίδι τους μέχρι και τη συνέλευση που έγινε στο Έρεμπρου, όπου ο Κάρλο Χαρτέβα χάρηκε που είδε να βαφτίζεται η μητέρα του καθώς και μια θεία του. Βαφτίστηκε επίσης ένας νεαρός που λεγόταν Γιοχάνες Χόλμερους, ο οποίος αργότερα αποδείχτηκε μεγάλο κεφάλαιο για τη θεοκρατία.

Ο αδελφός Χαρτέβα επέστρεψε στο Ελσίνκι και άνοιξε ένα γραφείο για το συντονισμό των θεοκρατικών δραστηριοτήτων. Ο ίδιος γράφει: ‘Κατάφερα να νοικιάσω πέντε δωμάτια στην οδό Μικονκάτου 27. Πήρα μερικές σανίδες και τις τοποθέτησα πάνω σε τρίποδα για να φτιάξουμε καθίσματα. Από το χωριό Μεντιχάργιου, μου έστειλαν μερικά ράντζα εκστρατείας και στρώματα. Στο κύριο δωμάτιο, έβαλα μια γραφομηχανή, ένα γραφείο, μερικές καρέκλες και λίγους πάγκους. Έβαλα τρία ράντζα στο ένα δωμάτιο και ένα σε κάποιο άλλο δωμάτιο. Δυο δωμάτια έμειναν άδεια’. Έτσι άρχισε να λειτουργεί το γραφείο τον Ιούνιο του 1911.

Κοντά στο γραφείο, στο κέντρο του Ελσίνκι, βρισκόταν το Πάρκο Καϊσιανιέμι. Εδώ, πάνω σ’ ένα λοφίσκο, ο αδελφός Χαρτέβα εκφωνούσε μια δημόσια ομιλία κάθε Κυριακή εκείνο το καλοκαίρι. Με μάτια που έλαμπαν, αυτός χαριτολογώντας τις ονόμαζε «Επί του Όρους Ομιλίες». Στο τέλος των ομιλιών, προσκαλούσε στο γραφείο που ήταν εκεί κοντά όποιο άτομο ήθελε να συζητήσει περισσότερο γύρω από Βιβλικά θέματα. Μερικοί άρχισαν να έρχονται κάθε εβδομάδα. Μ’ αυτόν τον τρόπο αναπτύχθηκε μια μικρή ομάδα Σπουδαστών της Γραφής στο Ελσίνκι.

Τα Πρώτα Φυλλάδια και η Πρώτη Συνέλευση

Ευθύς εξαρχής, ο αδελφός Χαρτέβα αναγνώρισε την αξία του γραπτού λόγου. Το πρώτο φυλλάδιο που εκδόθηκε ονομαζόταν Άμβωνας των Λαών (Saarnoja kansalle). Τον επόμενο χρόνο το όνομά του άλλαξε και έγινε Ομιλίες προς το Λαό (Puheita kansalle). Εκείνα τα φυλλάδια περιείχαν άρθρα από την αγγλική Σκοπιά, καθώς και ομιλίες του αδελφού Ρώσσελ μεταφρασμένες στη φινλανδική. Περιλαμβάνονταν επίσης διαφημίσεις για τις συναθροίσεις και για τα έντυπα που ήταν διαθέσιμα.

Τον Ιανουάριο του 1912 οι Ομιλίες προς το Λαό ανέφεραν: «Όταν εκδόθηκε Το Θείον Σχέδιον των Αιώνων στη φινλανδική, αρχικά δόθηκαν πολλά αντίτυπα με τη βοήθεια των αδελφών που ήταν βιβλιοπώλες, των εφημερίδων και των κοσμικών βιβλιοπωλείων. Όμως λίγο μετά τα Χριστούγεννα του 1910, έλαβε χώρα μια μεγάλη αλλαγή γιατί μετά τον αρχικό ενθουσιασμό ακολούθησε τέτοια έντονη εναντίωση που κατέπνιξε σχεδόν τα πάντα. Ευτυχώς η κατάσταση αυτή δεν κράτησε παρά μόνο γύρω στους έξι μήνες. Όταν έπαψε σχεδόν τελείως η βοήθεια που παρείχαν οι εφημερίδες και τα κοσμικά βιβλιοπωλεία, ο Θεός άρχισε να καλεί περισσότερους εργάτες στο θερισμό». Η έκθεση συνέχιζε με την είδηση ότι στο Ελσίνκι περίπου 30 φινλανδόφωνοι αδελφοί και 10 σουηδόφωνοι συναθροίζονταν τακτικά δυο με τρεις φορές την εβδομάδα για να μελετήσουν το Λόγο του Θεού.

Όταν έγιναν διευθετήσεις για να διεξαχθεί η πρώτη συνέλευση σε μια αίθουσα διαλέξεων του Ελσίνκι από τις 29 Μαρτίου ως την 1η Απριλίου 1912, παραβρέθηκαν γύρω στα 60 άτομα. Μερικοί ήρθαν από το Τούρκου, το Τάμπερε, το Πόρι, τη Βάασα, το Ιλσάλμι, το Κουόπιο και την Παρίκαλα, πράγμα το οποίο αποδεικνύει ότι η αλήθεια είχε ήδη φτάσει σε απόμερες περιοχές της νότιας Φινλανδίας.

Ο Αδελφός Ρώσσελ Επισκέπτεται τη Φινλανδία

Ο αδελφός Κάρλο Χαρτέβα, όταν άκουσε ότι ο αδελφός Ρώσσελ σκόπευε να κάνει το γύρο του κόσμου, του έγραψε παρακαλώντας τον να συμπεριλάβει και τη Φινλανδία στο ταξίδι του. Ο αδελφός Ρώσσελ δέχτηκε την πρόσκληση και πληροφόρησε τον Χαρτέβα ότι θα έφτανε στα τέλη του Αυγούστου του 1912.

Η επίσκεψη του αδελφού Ρώσσελ αποτελούσε συγκινητική περίσταση γι’ αυτή τη μικρή ομάδα αδελφών. Έγινε πολύ μεγάλη προετοιμασία όσον αφορά τη διαφήμιση της δημόσιας ομιλίας, η οποία εκφωνήθηκε στην καλύτερη αίθουσα του Ελσίνκι, στην αίθουσα διαλέξεων του Μεγάρου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Ο Έλις Σάλμινεν, που τότε ήταν δεκάχρονο παιδί και ο οποίος υπηρέτησε πιστά τον Ιεχωβά μέχρι που πέθανε το 1981, αφηγήθηκε ότι οι αδελφοί είχαν βάλει φωτογραφίες του αδελφού Ρώσσελ οι οποίες είχαν ύψος ενός ορόφου και πλέον. «Μετά απ’ αυτό άκουσα τους συμμαθητές μου να λένε ότι ήταν αυτός ο αμερικάνος που κάνει διαφημίσεις για θρησκεία», ανέφερε ο Σάλμινεν.

Ο ίδιος ο αδελφός Ρώσσελ περιέγραψε την επίσκεψή του στο τεύχος της Σκοπιάς με ημερομηνία 1 Οκτωβρίου 1912, στην αγγλική: «Δύο Φινλανδοί αδελφοί είναι ιδιαίτερα δραστήριοι εδώ και δυο χρόνια, προσφέροντας την αλήθεια σε όλους εκείνους που πεινούν γι’ αυτήν. Έχουν μεταφράσει τρεις τόμους των Γραφικών Μελετών και την Εφημερίδα Όλων και τα διένειμαν δωρεάν, με δικά τους έξοδα. Τώρα, περίπου δεκαπέντε βιβλιοπώλες μεταδίδουν την αλήθεια σε κάθε γωνιά της χώρας. Η αίθουσα στην οποία έγινε η δημόσια συνάθροιση ήταν ασφυκτικά γεμάτη—με 1.000 άτομα—και πολλοί έμειναν όρθιοι· μερικοί κόντευαν να δακρύσουν γιατί δεν τους άφηναν να μπουν. . . . Οι αποδείξεις καταδεικνύουν ότι ο Θεός έχει μερικά αληθινά παιδιά στη Φινλανδία και ότι έχει έρθει ο καιρός να ακούσουν το άγγελμα σχετικά με το θερισμό του».

Στη διάρκεια της επίσκεψής του, ο αδελφός Ρώσσελ εξουσιοδότησε τον αδελφό Χαρτέβα να αρχίσει να εκδίδει τη Σκοπιά στη φινλανδική, ξεκινώντας με το τεύχος του Νοεμβρίου 1912. Έγινε η σύσταση να δοθεί το καινούριο περιοδικό ως χριστουγεννιάτικο δώρο σε συγγενείς και φίλους.

Η Μαρτυρία Διαδίδεται

Οι αδελφοί Όστερμαν και Χαρτέβα αντιμετώπιζαν το πρόβλημα του πώς να πλησιάσουν τον πληθυσμό που ήταν σκορπισμένος σ’ εκείνον τον αχανή τομέα, ο οποίος είχε μήκος 1.000 και πλέον χιλιόμετρα και πλάτος περίπου 500 χιλιόμετρα. Πώς μπορούσαν να δώσουν αποτελεσματική μαρτυρία; Προσπαθώντας να βρει τη λύση, ο αδελφός Όστερμαν, με δικά του έξοδα, έβαλε διαφημίσεις για τα έντυπα της Εταιρίας σε διάφορες εφημερίδες. Από την άλλη πλευρά, ο Χαρτέβα αποφάσισε να συγκεντρώσει την προσοχή του στην εκφώνηση δημόσιων ομιλιών, πράγμα το οποίο αποδείχτηκε ότι είχε μεγάλη επιτυχία. Αλλά, πώς θα οργάνωνε τις δημόσιες ομιλίες; Ας το αφηγηθεί ο ίδιος:

«Αφού αποφάσιζα σε ποια πόλη θα πήγαινα, έγραφα στον εκδότη της πιο γνωστής εφημερίδας ρωτώντας ποια ήταν η καλύτερη αίθουσα στην περιοχή για να γίνει μια δημόσια ομιλία και με ποιον θα έπρεπε να έρθω σε επαφή αν ήθελα να τη νοικιάσω. Όταν συγκέντρωνα αυτές τις πληροφορίες, εξέθετα γραπτώς το αίτημά μου και, αφού έπαιρνα θετική απάντηση, έφτιαχνα μια διαφήμιση και την έστελνα στην εφημερίδα ζητώντας τους να τυπώσουν παρόμοια διαφημιστικά και να τα βάλουν ανάμεσα στα φύλλα της εφημερίδας για να μάθουν οι άνθρωποι σχετικά με τη δημόσια ομιλία. Κατόπιν έκανα το ταξίδι μου παίρνοντας μαζί μου μερικά βιβλία. Συνήθως οι χώροι των συναθροίσεων ήταν ασφυκτικά γεμάτοι. . . . Μια φορά, όταν προσπάθησα να μπω, μου είπαν ότι ήταν αδύνατον. Με άφησαν να περάσω μόνο αφού τους εξήγησα ότι εγώ ήμουν ο ομιλητής. Μια άλλη φορά, ήταν τόσοι εκείνοι που ήθελαν να μπουν στην αίθουσα ώστε γέμισε η αίθουσα τρεις φορές το ίδιο εκείνο βράδυ και οι ακροατές περίμεναν υπομονετικά να έρθει η σειρά τους».

Αυτή η επιτυχία υποδηλώνει την πείνα για την αλήθεια που υπήρχε εκείνη την εποχή στη Φινλανδία. Μετά τη γιορτή της Ανάμνησης του 1913, η έκθεση έδειχνε ότι είχαν παραβρεθεί 235 άτομα σε ολόκληρη τη Φινλανδία.

Η Επίσκεψη του Αδελφού Ρόδερφορντ

Το καλοκαίρι του 1913 υπήρχε μεγάλη κίνηση. Επισκέφτηκαν τη Φινλανδία δυο μέλη του προσωπικού των παγκόσμιων κεντρικών γραφείων, ο Ιωσήφ Φ. Ρόδερφορντ, ο οποίος έγινε ο δεύτερος πρόεδρος της Εταιρίας, και ο Α. Ν. Πίρσον. Ο αδελφός Ρόδερφορντ μίλησε με θέμα «Πού Είναι οι Νεκροί;—Σύμφωνα με την Άποψη Ενός Δικηγόρου». Μερικοί νόμισαν ότι ο δικηγόρος ήταν ο ίδιος ο Ρόδερφορντ, επειδή ήταν δικαστής, αλλά στην πραγματικότητα αυτός εννοούσε τον απόστολο Παύλο. Η δημόσια ομιλία σημείωσε επιτυχία: Απ’ ό,τι υπολογίστηκε, οι παρόντες ήταν πάνω από 2.500 και 33 καινούρια άτομα βαφτίστηκαν.

Κατόπιν έγινε άλλη μια δημόσια ομιλία στο Πάρκο Καϊσιανιέμι, που είχε χρησιμοποιήσει νωρίτερα ο αδελφός Χαρτέβα. Ο αδελφός Ρόδερφορντ είπε ότι αυτή ήταν η πρώτη ομιλία που έκανε στο ύπαιθρο και ότι ήταν μια ενδιαφέρουσα εμπειρία.

Κάποιος Βρίσκει τη Μελωδία της Αλήθειας

Το από πολλού αναμενόμενο έτος 1914 μπήκε. Επικρατούσε μεγάλη συγκίνηση γιατί επί πέντε χρόνια είχε συγκεντρωθεί η προσοχή σ’ αυτό το έτος. Η αποτελεσματικότητα της μαρτυρίας αυξήθηκε σημαντικά εκείνο τον καιρό καθώς έξι εφημερίδες δημοσίευαν τακτικά τις ομιλίες του αδελφού Ρώσσελ.

Το 1914 διεξάχθηκε μια συνέλευση. Οι αδελφοί αναρωτιούνταν: ‘Μήπως είναι αυτή η τελευταία συνέλευση;’ Χαρμόσυνο ήταν το γεγονός ότι βαφτίστηκαν 39 άτομα. Μεταξύ τους ήταν ο Έρο Νιρόνεν, ένας νεαρός φοιτητής της μουσικής. Αυτός ο προικισμένος με ταλέντα νέος, που ήταν πιανίστας, ποιητής και γλωσσομαθής, ήρθε στο γραφείο τμήματος δυο χρόνια αργότερα ως μεταφραστής και υπηρέτησε εκεί πιστά μέχρι το θάνατό του στις 7 Μαΐου 1982.

Το Φωτόδραμα της Δημιουργίας

Στις αρχές του 1914, ο Κάρλο Χαρτέβα έκανε ένα ταξίδι στο Λονδίνο για να παραβρεθεί σε μια συνέλευση, στην οποία κύριος ομιλητής ήταν ο αδελφός Ρώσσελ. Ανυπομονούσε να του ζητήσει πληροφορίες σχετικά με το Φωτόδραμα της Δημιουργίας, που είχε προετοιμάσει η Εταιρία και περιλάμβανε διαφάνειες με εικόνες καθώς και κινούμενες εικόνες οι οποίες είχαν συγχρονιστεί με δίσκους φωνογράφου. Ο αδελφός Χαρτέβα παρήγγειλε ένα αντίτυπο για τη Φινλανδία. Κατόπιν πήγε γεμάτος ενθουσιασμό στο Βερολίνο της Γερμανίας για να ηχογραφήσει σε δίσκους φωνογράφου το Φωτόδραμα στη φινλανδική γλώσσα.

Οι αδελφοί περίμεναν με μεγάλη αγωνία. Τελικά έφτασε το Φωτόδραμα με το τελευταίο εμπορικό πλοίο που ήρθε από τη Γερμανία πριν διακοπεί εντελώς η θαλάσσια συγκοινωνία λόγω του ξεσπάσματος του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Οι καρδιές των αδελφών αυτής της μικρής ομάδας πλημμύρισαν από χαρά όταν έγινε η πρώτη προβολή στις 9 Αυγούστου 1914, στο Θέατρο Απόλλων του Ελσίνκι. Πριν από το τέλος εκείνου του χρόνου, περίπου 80.500 θεατές είχαν παρακολουθήσει το Φωτόδραμα στη Φινλανδία. Τι τρομερή ώθηση ήταν αυτή για την αλήθεια της Αγίας Γραφής!

Το Περιοδικό Αραράτ

Μετά το 1914 ανέκυψαν οικονομικά προβλήματα. Η προοπτική της άμεσης ουράνιας δόξας εξασθένησε και η άγνοια σχετικά με το πώς έπρεπε να συνεχίσουν οι αδελφοί στην πίστη είχε κατασταλτική επίδραση στο ενθουσιώδες πνεύμα τους. Γι’ αυτό, ο αδελφός Χαρτέβα έγραψε στον αδελφό Ρώσσελ ρωτώντας ποιο έργο έπρεπε να επιτελέσει η εκκλησία μετά τη λήξη του θερισμού. Του δόθηκε η συμβουλή να περιμένει και να παραμείνει άγρυπνος για να διακρίνει την κατεύθυνση του Θεού.

Εκείνη την εποχή, ο Χαρτέβα και ορισμένοι άλλοι αδελφοί, σχημάτισαν ένα συνεταιριστικό σύλλογο που ονομαζόταν Αραράτ και προσπάθησαν να εφαρμόσουν τις αρχές της Χιλιετούς Βασιλείας στον εμπορικό τομέα, για να μη χρειάζεται να έχουν επαγγελματική απασχόληση σε κοσμικές επιχειρήσεις. Ενθάρρυναν τους αναγνώστες της φινλανδικής έκδοσης της Σκοπιάς να γίνουν μέλη αυτού του συλλόγου γιατί, όπως πίστευε ο Χαρτέβα, η Σκοπιά σε λίγο δεν θα τυπωνόταν εξαιτίας των οικονομικών δυσχερειών που επικρατούσαν και το περιοδικό Αραράτ θα έπαιρνε τη θέση της.

Εκείνη την εποχή, ο αδελφός Χαρτέβα είχε επαφές με τον αδελφό Λίντκβιστ στη Νορβηγία όπου είχαν αρχίσει παρόμοιες προσπάθειες. Μολονότι οι αδελφοί ήταν ειλικρινείς, πολύ σύντομα έγινε φανερό ότι το Αραράτ δεν εκδιδόταν με την κατεύθυνση του Θεού.

Ωστόσο, επειδή ο αδελφός Χαρτέβα είχε συγκεντρώσει την προσοχή του στο σύλλογο Αραράτ, εκπρόσωπος της Εταιρίας στη Φινλανδία έγινε ο Μάρτι Λιέσι. Η Σκοπιά συνέχισε να εκδίδεται, χάρη στις οικονομικές συνεισφορές πολλών αδελφών.

Έλεγχος από τον Αδελφό Ρώσσελ

Στο τεύχος του Απριλίου της φινλανδικής έκδοσης της Σκοπιάς, δημοσιεύτηκε μια ποιμαντική επιστολή δύο σελίδων, που έλεγε:

«ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ ΡΩΣΣΕΛ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΔΕΛΦΟΥΣ ΤΗΣ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑΣ. Αδελφοί Λίντκβιστ και Χαρτέβα. Μόλις έμαθα σχετικά με την αποστασία αυτών των δυο αγαπητών αδελφών και τις διασυνδέσεις που έχουν με κάποια νέα κίνηση η οποία λέγεται ‘Αραράτ’. . . . Πόσο λυπούμαι που τους βλέπω να στρέφουν τα νώτα, όπως δείχνουν τα πράγματα, σε όλο το πρόγραμμα του Ευαγγελίου! Και παρ’ όλα αυτά, παρατηρώ ότι δεν το έχουν κάνει αυτό σκόπιμα. Μου φαίνεται ότι συμβαίνει για άλλη μια φορά αυτό που συνέβηκε τόσες φορές στην εποχή του Ευαγγελίου, δηλαδή, καλοί άνθρωποι έχουν εν αγνοία τους εξαπατηθεί από τον μεγάλο Αντίδικο και έχουν οδηγηθεί σε αποπλάνηση από το σπουδαίο έργο του Ευαγγελίου».

Κατόπιν έκανε την εξής έκκληση στους αδελφούς: «Αγαπητοί αδελφοί, πιστεύουμε ότι αυτές οι σκέψεις είναι βασισμένες στην Αγία Γραφή και σας τις παρουσιάζουμε γιατί καταδεικνύουν ότι οι παρούσες σκέψεις σας και το παρόν πρόγραμμά σας είναι εντελώς εσφαλμένα πράγματα—αντιγραφικά. Ο σύλλογός σας ‘Αραράτ’ δεν έχει καμιά σχέση με το μικρό ποίμνιο και το έργο της εποχής του Ευαγγελίου το σχετικό με την επιλογή του μικρού ποιμνίου, αλλά αντίθετα, υποτίθεται ότι είναι έργο αποκατάστασης. Θα φτάσετε στο σημείο να καταλάβετε κάποτε ότι αυτός ο καιρός δεν έχει έρθει ακόμη. . . . Ενθαρρύνουμε όλους εσάς τους αγαπητούς αδελφούς στην πίστη να επιστρέψετε στην αλήθεια και στο έργο που πρέπει να γίνει σ’ αυτή την εποχή».

Μόλις έλαβε την επιστολή του αδελφού Ρώσσελ, ο αδελφός Χαρτέβα αρχικά υπερασπίστηκε τον εαυτό του στο περιοδικό του δηλώνοντας ότι ήθελε απλώς να προωθήσει το έργο του Ευαγγελίου. Όμως τα ακόλουθα λόγια του αντανακλούν την ταπεινότητα που τον διέκρινε: «Ίσως, λόγω του ζήλου μου και της ατέλειας που με διέπει, να δημιούργησα στεναχώριες σ’ εκείνους που είναι πολύ αγαπητοί στον Κύριό μας. Αν γίνεται να επανορθώσω, θέλω να κάνω ό,τι μπορώ. Νομίζω ότι όλες αυτές οι δυσκολίες είχαν πολύ καλή επίδραση πάνω μου». Ο σύλλογος Αραράτ σύντομα διαλύθηκε και ο Χαρτέβα άρχισε και πάλι να βοηθάει στην έκδοση της Σκοπιάς και να εκφωνεί δημόσιες ομιλίες.

Επανάσταση και Εμφύλιος Πόλεμος

Η Φινλανδία αποτελούσε ακόμη μέρος της Ρωσίας και ήταν υποτελής στην κυβέρνηση του τσάρου όταν έγινε επανάσταση στη Ρωσία και ανατράπηκε ο τσάρος το 1917. Η Φινλανδία εκμεταλλεύτηκε αμέσως την ευκαιρία και διακήρυξε την ανεξαρτησία της στις 6 Δεκεμβρίου 1917. Το χειμώνα του 1918, ξέσπασε στη Φινλανδία ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των «Ερυθρών» και των «Λευκών», των σοσιαλιστών και των μη σοσιαλιστών.

Εκείνο τον καιρό, ο Έρο Νιρόνεν έκανε μεταφράσεις στο γραφείο του τμήματος και μας λέει: ‘Η κατάσταση στη Φινλανδία έγινε κρίσιμη. Το βιβλίο Το Τετελεσμένον Μυστήριον έπρεπε να μεταφραστεί πολύ γρήγορα και γι’ αυτόν το λόγο με έστειλαν σε κάποιο πιο ήσυχο μέρος, στο σπίτι μου στο Μεντιχάργιου. Λίγο μετά την άφιξή μου εκεί, ανατινάχτηκε η γέφυρα του τρένου που ήταν εκεί κοντά. . . . Οι «Λευκοί» διευθέτησαν να γίνει επιστράτευση, αλλά εγώ εξαιρέθηκα απ’ αυτή λόγω της μυωπίας μου. Εκφωνούσα δημόσιες ομιλίες και συνέχιζα το μεταφραστικό μου έργο. . . . Όταν διακόπηκαν οι επικοινωνίες με το νότο, αναρωτιόμουν αν όλοι οι αδελφοί μου είχαν λάβει την ουράνια δόξα και είχα απομείνει μόνο εγώ’.

Σύντομα, ο αδελφός Νιρόνεν αντιμετώπισε και πάλι το ζήτημα του στρατιωτικού. Ο ίδιος αφηγείται: «Έγινε γενική επιστράτευση και οι απαιτήσεις δεν ήταν τόσο πολλές. Έτσι, τα ασθενικά μάτια μου δεν με βοήθησαν. Στις 25 Σεπτεμβρίου 1918, με έστειλαν στους Πεζοναύτες, στους στρατώνες που υπήρχαν στο λιμάνι Καταγιανόκα του Ελσίνκι. Σχεδίασα τη στρατηγική που θα ακολουθούσα σε αρμονία με τα όσα είχα μάθει από την Αγία Γραφή και από τον έκτο τόμο των Γραφικών Μελετών. Για ένα χρόνο βρισκόμουν πραγματικά σε ‘πόλεμο’ λόγω των πεποιθήσεών μου. Με την άδεια του διοικητή του τάγματος, μπόρεσα επί τέσσερις Κυριακές να κάνω δημόσιες ομιλίες στο τάγμα». Αργότερα, ο αδελφός απολύθηκε και μπόρεσε να ξαναρχίσει το μεταφραστικό του έργο.

Νέα Ελπίδα Εγείρεται

Στις αρχές του 1919, οι πνευματικές βλέψεις των αδελφών ήταν τέτοιες που γεννούσαν αισιοδοξία. Μερικοί επιθυμούσαν να υπηρετήσουν ως βιβλιοπώλες. Ένας απ’ αυτούς ήταν ο Μίκαελ Άουρα, ένας πλούσιος αγροκτηματίας, ο οποίος είχε δώσει σημαντική οικονομική βοήθεια στο γραφείο τμήματος λίγο νωρίτερα. «Αν ο Κύριος με κρίνει άξιο να εκτελέσω το έργο του, εγώ είμαι πρόθυμος να κάνω ό,τι μπορώ», είπε ο αδελφός Άουρα. «Με τη δύναμη που έχω, μπορώ να κουβαλήσω πολλά βιβλία». Αυτός υπηρέτησε πιστά για πολλά χρόνια στο γραφείο τμήματος.

Ευτυχώς, ο Κάρλο Χαρτέβα, ο οποίος είχε ανακτήσει την πνευματική του υγεία, ανέλαβε και πάλι μεγαλύτερες ευθύνες. Όταν έγινε τον Αύγουστο μια συνέλευση στο Τάμπερε, αυτός εκφώνησε τις κύριες ομιλίες. Διορίστηκε ξανά υπεύθυνος του έργου. Έτσι, στις αρχές του επόμενου έτους, αντικατέστησε τον Μάρτι Λιέσι, ο οποίος απομακρύνθηκε από την οργάνωση του Θεού. Μέσα σ’ ένα χρόνο, ο αριθμός των συνδρομητών στη Σκοπιά ανήλθε στους 2.763, και έγινε αποστολή 61.000 και πλέον εντύπων. Φυσικά, ένα χαρούμενο πνεύμα ήταν διάχυτο μεταξύ των εκκλησιών.

‘Εκατομμύρια Άνθρωποι Δεν θα Πεθάνουν Ποτέ’

Το Νοέμβριο του 1920, όταν επισκέφτηκε τη Φινλανδία ο Αλεξάντερ Χ. Μακμίλαν από τα παγκόσμια κεντρικά γραφεία, εκφώνησε την ομιλία «Εκατομμύρια Ζώντων Ήδη Ουδέποτε θα Αποθάνωσιν» σε οχτώ τοποθεσίες. Γύρω από εκείνο το αξέχαστο θέμα έγιναν πολλές ομιλίες τότε.

Ο Έρο Νιρόνεν αφηγήθηκε: «Μερικές φορές έκανα τέσσερις ομιλίες μ’ αυτό το θέμα την ίδια μέρα. Στην αρχή νομίζαμε ότι το άγγελμα ήταν κάπως τολμηρό, αλλά εφόσον αυτό μας είχε δώσει η οργάνωση του Ιεχωβά, εμείς το γνωστοποιούσαμε με μεγάλη πεποίθηση και τώρα βλέπουμε πώς εκπληρώνεται με αυξανόμενη ταχύτητα». Το θέμα προκάλεσε τόσο ενδιαφέρον ώστε όταν μεταφράστηκε τον ίδιο χρόνο το βιβλιάριο Εκατομμύρια Ζώντων Ήδη Ουδέποτε θα Αποθάνωσιν, οι αδελφοί, από την αισιοδοξία τους, τύπωσαν 50.000 αντίτυπα.

Στο μεταξύ, ένας πολύ γνωστός επιχειρηματίας από το Πόρι, ο Κάρλο Βεσάντο, ενδιαφέρθηκε για την αλήθεια. Αργότερα, όταν έχτισε σπίτι, μίσθωσε ελαιοχρωματιστές να γράψουν με μεγάλα γράμματα πάνω σ’ έναν από τους εξωτερικούς τοίχους του σπιτιού τη φράση ‘Εκατομμύρια Άνθρωποι Δεν θα Πεθάνουν Ποτέ’. Ο Άντι Σαλόνεν, ένας από τους ελαιοχρωματιστές που έκαναν αυτή την εργασία, θυμάται: «Ήταν η πιο περίεργη δουλειά που είχα κάνει ποτέ. Αναρωτιόμουν τι μπορούσε να σημαίνει αυτή η δήλωση». Όταν έμαθε τι σημαίνει, βαφτίστηκε και κατόπιν υπηρέτησε επί χρόνια στο έργο περιοχής. Τώρα είναι ειδικός σκαπανέας στο Πόρι και έχει πάντα τον ίδιο ευχάριστο χαρακτήρα.

Απειλή Χάσματος «Εκ των Έσω»

Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, αναπτύχθηκε ένα πνεύμα ανησυχίας. Άρχισαν να εγείρονται ερωτήσεις σχετικά με τον ποιον αγωγό χρησιμοποιεί ο Ιεχωβά για τη χορήγηση της Βιβλικής αλήθειας. Στην εκκλησία του Ελσίνκι μερικοί αδελφοί ίδρυσαν κάποιο «Κύκλο Αδελφών», στον οποίο επιτρεπόταν να γίνουν μέλη μόνο άντρες. Ο αντικειμενικός τους σκοπός ήταν η πολύ βαθιά μελέτη της αλήθειας. Σύντομα όμως, ο ευγενής αυτός σκοπός άλλαξε και αυτοί άρχισαν να αναζητούν με καχυποψία λάθη στις διδασκαλίες της Εταιρίας. Θεωρούσαν εσφαλμένες τις υποδείξεις που έκανε η Εταιρία σχετικά με τη συμμετοχή στην υπηρεσία αγρού γιατί πίστευαν ότι το έργο κηρύγματος είχε ολοκληρωθεί. Μερικοί από τους πιο γνωστούς αδελφούς πίλγκριμ έκαναν ακόμη και ομιλίες που υποστήριζαν την άποψη ότι σταμάτησε να υπάρχει αγωγός Βιβλικής αλήθειας από το θάνατο του αδελφού Ρώσσελ και ύστερα.

Το πρόβλημα ήταν πολύ έντονο στο Ελσίνκι, όπου μια ομάδα ατόμων αποχωρίστηκαν από την Εταιρία, έβγαλαν το δικό τους περιοδικό και διεξήγαγαν τις δικές τους συναθροίσεις. Αλλά, με το πέρασμα του χρόνου, αυτή η ομάδα εξασθένησε και έσβησε. Ολοκάθαρα, αυτοί δεν είχαν την υποστήριξη του Ιεχωβά.

Οι εκθέσεις δείχνουν ότι 164 άτομα εγκατέλειψαν την αλήθεια στο Ελσίνκι και μόνο. Στο τεύχος της Σκοπιάς του Απριλίου 1922, στη φινλανδική, έγινε μια προσπάθεια συμφιλίωσης: «Προς τους αγαπητούς εκείνους φίλους που έφυγαν από εμάς και εξαιτίας αυτού του γεγονότος στενοχωριούνται, εκτείνουμε το χέρι της αδελφοσύνης. Σας παρακαλούμε να ενωθείτε και πάλι μαζί μας!» Πολλοί από εκείνους τους αποσυνταυτισμένους βρίσκονταν σε σύγχυση, αλλά όταν τελικά κατάλαβαν ότι πρέπει να υπάρχει μια προοδευτική οργάνωση, οι περισσότεροι απ’ αυτούς επέστρεψαν.

Ο Δρομέας Αλλάζει Στίβο

Το 1919, ένας νεαρός από τη Φινλανδία που ονομαζόταν Ότο Μέκελε σημείωσε εθνικό ρεκόρ στην κούρσα των 3.000 μέτρων. Αργότερα τον ίδιο χρόνο, ενώ βρισκόταν στη γενέτειρά του, άκουσε μια ομιλία που έκανε ο πίλγκριμ Βίλιο Ταβιτσάινεν. Πόσο ελκυστική φάνηκε η αλήθεια σ’ αυτόν το μικρόσωμο, αλλά σκληραγωγημένο δρομέα! Ο Ότο αποφάσισε να αλλάξει στίβο. Μετά το βάφτισμά του, ανέλαβε έργο πίλγκριμ, το Μάρτιο του 1921. Αργότερα υπηρέτησε ως επίσκοπος περιοχής επί δεκαετίες ολόκληρες και ήταν πασίγνωστος ως άριστος δάσκαλος μέχρι που τερμάτισε την επίγεια πορεία του το 1985.a

Οι εμπειρίες του Ότο Μέκελε θα γέμιζαν πολλά βιβλία. Ας τον συνοδέψουμε σ’ ένα ταξίδι περίπου 100 χιλιομέτρων από το Ιλσάλμι ως το Κερσεμέκι: «Ξεκίνησα γύρω στις εφτά το πρωί για να φτάσω έγκαιρα στον προορισμό μου και να κάνω τη δημόσια ομιλία στις 7:00 μ.μ. Αν και ταξίδευα ασταμάτητα, δεν κατάφερα να φτάσω παρά μόνο στις 9:00 μ.μ. Υπήρχαν πολλά πανδοχεία στο δρόμο μας και ο κάθε καροτσέρης με πήγαινε μόνο ως το επόμενο. Όταν ζητούσα κάποιον για να με πάει γρήγορα ως το επόμενο πανδοχείο, αυτοί έψαχναν με την ησυχία τους να βρουν άλογο στο δάσος. Κατόπιν έπρεπε να το ταΐσουν και να το ποτίσουν και έπρεπε να φάει και ο καροτσέρης. Δεν βιάζονταν επειδή εγώ δεν φαινόμουν να είμαι κανένας υψηλά ιστάμενος ή σπουδαίος ταξιδιώτης».

Σβήνει η Φωτιά του Άδη στη Λαπωνία

Ο Γιάλμαρι Νιέμελε, ένας άλλος πίλγκριμ, μιλάει για το έργο που έκανε στα βόρεια του Αρκτικού Κύκλου: «Όταν έφυγα από το Ροβανιέμι, έβρεχε καταρρακτωδώς. Άρχισα το ταξίδι μου με ποδήλατο και εκείνη τη μέρα διένυσα μόνο 70 χιλιόμετρα. Διανυκτέρευσα σ’ ένα πανδοχείο και την επόμενη μέρα έκανα γύρω στα άλλα είκοσι χιλιόμετρα με το ποδήλατο. Αφού συνάντησα ένα χωριό, αποφάσισα να σταματήσω και να κηρύξω τα καλά νέα της Βασιλείας. Εκείνη τη μέρα έκανα έργο στο χωριό και το βράδυ εκφώνησα μια δημόσια ομιλία. . . . Είχα πάρει μαζί μου αρκετά βιβλιάρια Άδης και αποφάσισα να εξηγώ σε κάθε συνάθροιση τι είναι ο άδης».

Καθώς ταξίδευε από την Σοντακίλε στο Ιβάλο, μπόρεσε να μιλήσει με Λάπωνες. «Όταν διέθεσα σ’ έναν ηλικιωμένο άνθρωπο τα βιβλιάρια Άδης και Δυσφορία, αυτός με ρώτησε: ‘Έγιναν τόσο σοφοί οι νότιοι που έσβησαν και τη φωτιά του άδη;’»

Σ’ εκείνες τις πρώτες μέρες της αυξανόμενης δραστηριότητας, το περιοδικό Ο Χρυσούς Αιών παρείχε μεγάλη αναζωογόνηση στους αδελφούς. Ωστόσο, επειδή δεν ήταν διαθέσιμο στη φινλανδική γλώσσα, ένας αδελφός είχε την καλοσύνη να προσφέρει τα χρήματα που χρειάζονταν για να τυπωθεί το περιοδικό. Άρχισε να τυπώνεται το 1922. Η δημοτικότητά του φαίνεται από το γεγονός ότι μέχρι το τέλος του χρόνου, το περιοδικό είχε 6.233 συνδρομητές. Τον ίδιο καιρό, Η Σκοπιά είχε 2.244 συνδρομητές.

Μαρτυρία στη Γλώσσα Εσπεράντο

Από τότε που άρχισε το έργο κηρύγματος στη Φινλανδία, η γλωσσομάθεια του αδελφού Χαρτέβα αποδείχτηκε χρήσιμη. Αυτός έμαθε εσπεράντο, μια γλώσσα η οποία αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα για την προώθηση της διεθνούς επικοινωνίας, και την οποία μιλούσαν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι σε διάφορα μέρη της γης. Ο αδελφός Χαρτέβα πήρε έγκριση από τον αδελφό Ρόδερφορντ να μεταφράσει το βιβλίο Εκατομμύρια στην εσπεράντο. Αυτό κυκλοφόρησε το 1922 στο Ελσίνκι, μόλις πριν αρχίσει το συνέδριο των Εσπεραντιστών. Σ’ εκείνο το συνέδριο, ο αδελφός εκφώνησε μια ομιλία στην εσπεράντο, με το θέμα «Εκατομμύρια». Έτσι έγινε δυνατό να παρουσιαστεί η αλήθεια σε ανθρώπους που μιλούσαν αυτή τη γλώσσα, μερικοί από τους οποίους είχαν έρθει από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Αλγερία, την Αυστραλία, την Αργεντινή, τη Βραζιλία και άλλες χώρες.

Ο Χαρτέβα έκανε διαλέξεις στην εσπεράντο σε 12 πόλεις της Ευρώπης. Στη Βουδαπέστη, εκφώνησε μια διάλεξη βασισμένη στην Αγία Γραφή, η οποία, με την άδεια του διοικητή της αστυνομίας, μεταφράστηκε στην ουγγρική. Κατόπιν, ο αδελφός Ρόδερφορντ έστειλε στη Μόσχα τον αδελφό Χαρτέβα μαζί μ’ έναν αδελφό από τα παγκόσμια κεντρικά γραφεία για να διαπιστώσουν αν ήταν δυνατόν να κηρυχτούν τα καλά νέα της Βασιλείας εκεί. Ελάχιστοι κάτοικοι της Μόσχας ανταποκρίθηκαν. Αλλά ο αδελφός Χαρτέβα, αφού κατάφερε να έρθει σε επαφή με τους ντόπιους Εσπεραντιστές, τους άφησε μια ποσότητα θεοκρατικών εντύπων.

Ιδιόκτητο Γραφείο Τμήματος

Επί δέκα και πλέον χρόνια, το γραφείο τμήματος βρισκόταν σε εγκαταστάσεις οι οποίες ήταν πολύ στενόχωρες. Το τεύχος της Σκοπιάς του Μαΐου 1923, στη φινλανδική, περιείχε τα ακόλουθα καλά νέα: «Ο Κύριος έχει ευλογήσει το ζήλο μερικών αδελφών που έχουν δώσει όλο τους το είναι στο βωμό του Κυρίου, με αποτέλεσμα, τώρα που τα δωμάτια είναι λιγοστά, να καταφέρουμε να βρούμε ένα καινούριο διαμέρισμα για το γραφείο. Το προηγούμενο ήταν τόσο μικρό ώστε σχεδόν όλοι εκείνοι που εργάζονταν στα γραφεία έπρεπε να ζουν σε διάφορα μέρη της πόλης». Η νέα διεύθυνση ήταν Τεμπελικάτου 14. Στο ισόγειο υπήρχε ένα βιβλιοπωλείο όπου ήταν δυνατό να διεξάγονται συναθροίσεις και στον πάνω όροφο ήταν τα δωμάτια των αδελφών. Ανοίχτηκε ένας λογαριασμός και έτσι οι αδελφοί μπόρεσαν να αγοράσουν το κτίριο αυτό.

Το Μάιο του 1925, όταν ο αδελφός Ρόδερφορντ επισκέφτηκε τη συνέλευση που διεξάχθηκε στο Έρεμπρου της Σουηδίας, ανακοίνωσε ότι θα άνοιγε στην Κοπενχάγη της Δανίας ένα γραφείο για τη Βόρεια Ευρώπη. Αυτό θα επέβλεπε το έργο που γινόταν στη Δανία, στη Σουηδία, στη Νορβηγία, στη Λετονία, στη Λιθουανία, στην Εσθονία και στη Φινλανδία, μολονότι το γραφείο τμήματος στη Φινλανδία θα συνέχιζε να λειτουργεί όπως και πριν. Η Σκοπιά ανέφερε: «Ζητήθηκε από τον αδελφό Ντέι, ο οποίος είναι από το Λονδίνο, να αναλάβει τη θέση του εκπροσώπου της Εταιρίας και γενικού διευθυντή του Γραφείου Βόρειας Ευρώπης. . . . Ο αδελφός Ντέι παραιτείται από μια σπουδαία κρατική θέση στο Λονδίνο για να μπει στην υπηρεσία του Βασιλιά των βασιλιάδων». Οι τακτικές επισκέψεις του αδελφού Ντέι ενίσχυαν το έργο που γινόταν στη Φινλανδία, όπως ακριβώς συμβαίνει στα πρόσφατα χρόνια με τις επισκέψεις του επισκόπου ζώνης.

Το Γραφείο Βόρειας Ευρώπης προώθησε ακόμη περισσότερο τη διεθνή επικοινωνία μεταξύ των Μαρτύρων. Έτσι, τον Ιούνιο του 1927, η συνέλευση που έγινε στο Ελσίνκι αποδείχτηκε ορόσημο—ήταν η πρώτη γενική συνέλευση που διεξάχθηκε στη Σκανδιναβία! Ήταν παρόντες οι διευθυντές και των εφτά χωρών που επέβλεπε το Γραφείο Βόρειας Ευρώπης. Οι ομιλίες έγιναν στην αγγλική, στη σουηδική και στη φινλανδική.

Η Αλήθεια Διασαλπίζεται στην Εσθονία

Στη συνέλευση του 1927, που έγινε στο Ελσίνκι, ο αδελφός Ντέι μίλησε σχετικά με την ανάγκη που υπήρχε να πάνε ιεραπόστολοι από τη Φινλανδία στην Εσθονία. Επειδή η εσθονική γλώσσα μοιάζει πολύ με τη φινλανδική, οι Φινλανδοί τη μάθαιναν γρήγορα και μπορούσαν μ’ αυτόν τον τρόπο να βοηθήσουν τα ενδιαφερόμενα άτομα της Εσθονίας. Η Ίργια Μέκελε και η Τζένι Φελτ, νεαρές αδελφές που υπηρετούσαν ως βιβλιοπώλισσες, απάντησαν στην έκκληση και ταξίδεψαν για το Τάλιν. Σύντομα ενώθηκαν μαζί τους πολλά ακόμη άτομα από τη Φινλανδία, όπως η Κέρτου Αχόκας. Αυτή βαφτίστηκε το 1919 και αργότερα εργάστηκε πιστά στο τμήμα μέχρι το θάνατό της το 1989.

Εκείνο τον καιρό, οι ομιλίες του αδελφού Ρόδερφορντ μεταδίδονταν ραδιοφωνικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Θα μπορούσε η Εταιρία να έχει δικό της ραδιοφωνικό σταθμό στη Φινλανδία; Η αίτηση απορρίφθηκε. Όμως, όταν το 1929 έγινε μια συνέλευση στο Τάλιν της Εσθονίας, η δημόσια ομιλία του αδελφού Ντέι μεταδόθηκε από το ραδιοσταθμό του Τάλιν μέχρι και τη Φινλανδία.

Αυτή ήταν η αρχή. Μετά απ’ αυτό, ο ραδιοσταθμός του Τάλιν δέχτηκε να μεταδίδει διαλέξεις κάθε Κυριακή στη φινλανδική και μερικές φορές στην αγγλική, στην εσθονική, στη ρωσική και στη σουηδική. Από το φθινόπωρο του 1930 και ύστερα, μια τηλεφωνική σύνδεση μεταξύ του ραδιοσταθμού στο Τάλιν και του φινλανδικού γραφείου τμήματος κατέστησε δυνατή τη μετάδοση ομιλιών από το ίδιο το τμήμα. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το Σεπτέμβριο του 1934, όταν εκφωνήθηκε η ακόλουθη είδηση: «Εξαιτίας της μισαλλοδοξίας των κληρικών και της βίαιης, συκοφαντικής επίθεσης που αυτοί κατηύθυναν μέσω των εφημερίδων του Τάλιν, η κυβέρνηση της Εσθονίας έχει τώρα αφαιρέσει το ραδιοφωνικό σταθμό του Τάλιν από την ιδιωτική επιχείρηση που τον διαχειριζόταν και έχει απαγορεύσει κάθε περαιτέρω μετάδοση ομιλιών του Δικαστή Ρόδερφορντ».

Παρά το γεγονός ότι στην αρχή της δεκαετίας του 1930 οι Μάρτυρες αντιμετώπισαν μερικά προβλήματα προκειμένου να πάρουν βίζα μόνιμης παραμονής στην Εσθονία, μερικοί μπόρεσαν να μείνουν εκεί μέχρι το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Μεταξύ αυτών ήταν και η Μίνα Χολοπάινεν, η οποία πήγε στην Εσθονία το 1931 και υπηρέτησε εκεί 13 χρόνια. Όταν άρχισαν οι εχθροπραξίες μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Γερμανίας, την έβαλαν σ’ ένα τρένο που πήγαινε για τη Σιβηρία. Ωστόσο, μια βόμβα έπεσε στο βαγόνι και η έκρηξη την πέταξε πολύ μακριά από τις γραμμές. Εκείνους που επέζησαν τους ξαναέβαλαν στο τρένο. Τη Μίνα, όμως, δεν τη βρήκαν παρά μόνο όταν είχε φύγει το τρένο, γιατί είχε πέσει πίσω από ένα σωρό ξύλων. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, στο Ταρτού της Εσθονίας, γιατί είχε σοβαρά τραύματα στα πόδια. Ενώ βρισκόταν εκεί, προσευχόταν στον Ιεχωβά να τη βοηθήσει να αναρρώσει όσο χρειαζόταν για να μπορέσει να ξαναβγεί στην υπηρεσία αγρού. Πράγματι ανέρρωσε, επέστρεψε στη Φινλανδία και συνέχισε να υπηρετεί ως σκαπάνισσα πολλά χρόνια.

Νέο Όνομα, Νέο Πιεστήριο και Νέο Τμήμα

Επί χρόνια μάς αποκαλούσαν εσφαλμένα «Χαρτεβίτες» και «Ρωσσελιστές». Κι όμως, δεν ήμασταν απλώς και μόνο «Σπουδαστές της Γραφής». Πώς θα έπρεπε να λεγόμαστε: Ο Μίκαελ Όλους το έμαθε αυτό με αξιοπερίεργο τρόπο: «Συνέβη κάτι το συγκινητικό το 1931 όταν εγώ και ο Έρο Νιρόνεν, μελετούσαμε μαζί το περιοδικό Ο Αγγελιοφόρος, το οποίο περιείχε τα τελευταία νέα σχετικά με τη συνέλευση που έγινε στο Κολόμπους του Οχάιο. Δεν μπορούσαμε παρά να μείνουμε έκπληκτοι όταν τα μάτια μας έπεσαν σ’ ένα άρθρο που ανέφερε τους λόγους για τους οποίους οι αδελφοί μας υιοθέτησαν το καινούριο όνομα ‘Μάρτυρες του Ιεχωβά’. Ποτέ δεν θα ξεχάσω εκείνη τη στιγμή». Είχαμε επιτέλους ένα όνομα που προσδιόριζε ξεκάθαρα την ταυτότητά μας. Στη Φινλανδία οι αδελφοί δέχτηκαν το νέο όνομα πρόθυμα.

Τον ίδιο εκείνο χρόνο, η Φινλανδία παρέλαβε το πρώτο της πιεστήριο, το οποίο εγκαταστάθηκε στο υπόγειο του γραφείου τμήματος. Ο αδελφός Χαρτέβα έγραψε τα εξής σχετικά μ’ αυτό: «Ο ήχος του πιεστηρίου, ο οποίος στα δικά μας αφτιά ακούγεται σαν ευχάριστη μουσική, ενοχλεί τρομερά τα αφτιά του αντίδικου, και αυτός θα πέταγε μετά χαράς έξω από το σπίτι και τα μηχανήματα και εμάς». Εκείνες οι μικρές τυπογραφικές εγκαταστάσεις, οι οποίες έσφυζαν από δραστηριότητα, παρήγαγαν 700.000 έντυπα το 1932, πράγμα που αντιστοιχεί σε 1.000 περίπου έντυπα για κάθε ευαγγελιζόμενο.

Τώρα χρειάζονταν μεγαλύτερες εγκαταστάσεις. Οι αδελφοί βρήκαν ένα κατάλληλο οικόπεδο δίπλα σ’ ένα όμορφο πάρκο και την άνοιξη του 1933 άρχισαν να χτίζουν εκεί το νέο γραφείο τμήματος. Στον πρώτο όροφο περιλαμβανόταν το τυπογραφείο, ο χώρος της στοιχειοθέτησης, η Αίθουσα Βασιλείας και ο χώρος αποθήκευσης για τα αποθέματα των εντύπων. Τα γραφεία, η κουζίνα και η τραπεζαρία βρίσκονταν στο δεύτερο όροφο και τα δωμάτια στον τρίτο όροφο. Η διεύθυνση αυτού του νέου γραφείου τμήματος, Βεϊνεμεϊσενκάτου 27, έγινε πασίγνωστη στους αδελφούς στη διάρκεια των επόμενων τριών δεκαετιών.

«Οι Πέτρες Κράζουν»

Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1930, ο αδελφός Χαρτέβα ηχογράφησε τις ομιλίες του Ρόδερφορντ σε δίσκους φωνογράφου στη φινλανδική. Γιατί χρησιμοποίησε δίσκους; Γιατί εφευρέθηκε ένα έξοχο νέο μηχάνημα, ο φορητός φωνόγραφος. Οι φωνόγραφοι επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν στο έργο επανεπισκέψεων και από σπίτι σε σπίτι. Στο γραφείο τμήματος γινόταν η συναρμολόγηση των εξαρτημάτων μέσα σε φορητές θήκες που τις κατασκεύαζαν αδελφοί. «Οι Πέτρες Κράζουν» ήταν το σύνθημα που χρησιμοποιούνταν όταν οι Μάρτυρες έβγαιναν στην υπηρεσία αγρού κουβαλώντας τις συσκευές τους που «μιλούσαν».

Έγινε παραλαβή μιας παρτίδας από νέα μεγάφωνα, τα οποία ήταν τόσο ισχυρά που οι αδελφοί τα ονόμασαν «μονάδα ακουστικού πυροβολικού». Ο Λέο Κάλιο αφηγείται: «Είχα κανονίσει να πάω για μπάνιο με τη γυναίκα μου και το μικρό μου γιο. Εκείνη τη μέρα ο ταχυδρόμος μού έφερε μια κάρτα η οποία μου υπενθύμιζε ότι, σύμφωνα με τα σχέδια που είχαν γίνει, έπρεπε να χρησιμοποιήσω τα μεγάλα μεγάφωνα για να ακουστούν οι δίσκοι στην παραλία, όπου αναμενόταν να παραβρεθούν πάνω από 200 άτομα για να παρακολουθήσουν τη γιορτή του καλοκαιριού όπου ανάβουν φωτιές, ένα έθιμο που έχουν κληρονομήσει από τους ειδωλολάτρες. Δεν ήταν εύκολο να πάρω αυτή την απόφαση τη στιγμή που η σάρκα μου αντιστεκόταν έντονα σ’ αυτήν. Παρουσίασα το ζήτημα στον Ιεχωβά με προσευχή, λέγοντάς Του ότι αν πετύχαινε η φαινομενικά καταδικασμένη προσπάθειά μου να βάλω τα μεγάφωνα στο λεωφορείο που θα ήταν ασφυκτικά γεμάτο, αυτό θα αποδείκνυε ότι το εγχείρημά μου θα ευλογούνταν. Η προσπάθεια πέτυχε, αν και μερικοί επιβάτες διαμαρτυρήθηκαν.

»Στο σταυροδρόμι υπήρχε ένας μεγάλος σωρός από καδρόνια και κρύψαμε πίσω απ’ αυτά τα μεγάφωνα καθώς άρχισε να καταφτάνει ο κόσμος. Εκεί κοντά υπήρχε ένα χορευτικό κέντρο και, όταν άναψε η φωτιά, όλοι άφησαν το χορό και ήρθαν στην παραλία. Μόλις έφτασαν όλοι κοντά στη φωτιά, εγώ έβαλα ένα δίσκο με μουσική. Εξεπλάγησαν όλοι τόσο πολύ που ξέχασαν τη φωτιά και στράφηκαν όλοι προς το σωρό με τα καδρόνια ψάχνοντας να βρουν την πηγή του ήχου. Με πλησίασε ένας αστυφύλακας που είχε έρθει για να επιβλέπει το χορό. Του εξήγησα τι προσπαθούσα να κάνω. Αυτός κούνησε καταφατικά το κεφάλι του και έτσι μπόρεσα να βάλω τους δίσκους με την ομιλία. Αυτοί κατακεραύνωναν την ψεύτικη θρησκεία και προκάλεσαν μεγάλο αναβρασμό στο ακροατήριο.

»Όταν αντήχησε το όνομα του Ιεχωβά, μια ομάδα νεαρών μαζεύτηκαν γύρω μου και μουρμούρισαν: ‘Πάμε να πετάξουμε αυτά τα μεγάφωνα στη λίμνη’. Αλλά τότε ο αστυφύλακας τους έριξε μια αυστηρή ματιά. Στο μεταξύ, κάποιος είχε καλέσει τον διοικητή της χωροφυλακής. Εγώ έβαλα στα γρήγορα ένα δίσκο με μουσική. Ο διοικητής της χωροφυλακής αναρωτιόταν ποιος τον είχε ενοχλήσει στη μέση των εκδηλώσεων για τη γιορτή του καλοκαιριού και, μόλις είδε το χαμογελαστό αστυφύλακα, έφυγε θυμωμένος. Με τη βοήθεια του αστυφύλακα, καταφέραμε να βάλουμε τα μεγάφωνα στο λεωφορείο σώα και αβλαβή».

Το έργο φωνογράφου αποκορυφώθηκε το 1938 όταν χρησιμοποιούνταν 309 συσκευές και, σύμφωνα με τις εκθέσεις, ακούστηκαν συνολικά 72.626 ομιλίες σ’ ένα ακροατήριο 151.879 ατόμων. ‘Οι πέτρες πράγματι έκραξαν!’

Διαλύεται η Εταιρία

Στις 30 Νοεμβρίου 1939 ξέσπασε ο «Πόλεμος του Χειμώνα» όταν τα στρατεύματα της Σοβιετικής Ένωσης προέλασαν στη Φινλανδία. Οι μάχες κράτησαν τρεις και πλέον μήνες. Κατόπιν, τον Ιούνιο του 1941, η Φινλανδία οδηγήθηκε στο «Συνεχιζόμενο Πόλεμο» ως ανεπίσημος σύμμαχος της Γερμανίας. Ο πόλεμος δημιούργησε προβλήματα αναφορικά με την παραγωγή και τη διανομή της πνευματικής τροφής. Διακόπηκε η επικοινωνία με τα κεντρικά γραφεία. Ωστόσο, στη διάρκεια των πέντε ετών του πολέμου, μπορούσαμε να λαβαίνουμε κάποια πνευματική τροφή μέσω της ουδέτερης Σουηδίας. Αλλά πώς επηρέασε ο πόλεμος τη στάση των αρχών ως προς το ειρηνικό έργο μας;

Με προκάλυμμα την πολεμική υστερία και το αυξανόμενο εθνικιστικό πνεύμα, εκείνοι που εναντιώνονταν στη Βασιλεία, και οι οποίοι υποκινούνταν από τον κλήρο, πίεζαν την κυβέρνηση να συντρίψει τη δραστηριότητα των Μαρτύρων. Στις 18 Ιανουαρίου 1940, το Υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε ότι έπρεπε να κατασχεθούν τα βιβλιάρια Εξουσία και Ειρήνη και Ελευθερία δια τους Λαούς. Τέσσερις μήνες αργότερα, στις 28 Μαΐου 1940, μετά από μακρόχρονη νομική μάχη, το δικαστήριο αποφάσισε τη διάλυση της τοπικής Εταιρίας Σκοπιά.

Εκδοτικός Σύλλογος των Ευαγγελιζομένων της Θεοκρατίας

Επειδή οι αδελφοί διέβλεπαν ότι η δικαστική απόφαση δεν θα τους ευνοούσε, ενήργησαν με σοφία και στις 13 Απριλίου 1940 πούλησαν ό,τι είχε η Εταιρία στην κατοχή της σε μια νεοσύστατη εκδοτική εταιρία, η οποία ονομάστηκε Εκδοτική Εταιρία της Σκοπιάς (Kustannusosakeyhtiö Vartiotorni). Έτσι, όταν οι αρχές πήγαν να κατασχέσουν την περιουσία της πρώτης Εταιρίας, διαπίστωσαν, προς λύπη τους, ότι δεν υπήρχε περιουσία.

Πριν απ’ αυτή την αναμενόμενη επίθεση κατά της Εταιρίας, στις 15 Φεβρουαρίου 1940, οι αδελφοί ίδρυσαν επίσης ένα μη καταχωρημένο σύλλογο που ονομαζόταν Εκδοτικός Σύλλογος των Ευαγγελιζομένων της Θεοκρατίας. Όταν το δικαστήριο διέκοψε τη λειτουργία της τοπικής Εταιρίας Σκοπιά, όλες τις δραστηριότητες τις επέβλεπε αυτός ο σύλλογος.

Αλλά οι αδελφοί ασφαλώς δεν είχαν λιγοψυχήσει. Συνέχισαν τις προσπάθειές τους και νοίκιασαν το Ολυμπιακό Στάδιο του Ελσίνκι, κάνοντας διευθετήσεις να εκφωνήσει εκεί μια ομιλία ο αδελφός Χαρτέβα στις 23 Αυγούστου 1940, με θέμα «Η Αδιασάλευτη Βασιλεία». Διανεμήθηκαν περίπου 78.000 διαφημιστικά που προσκαλούσαν το κοινό στην ομιλία! Ωστόσο, αυτή η δραστηριότητα αφύπνισε τους ενάντιους, και οι αρχές απαγόρεψαν τη διάλεξη μόλις πριν αρχίσει. Δόθηκε όμως το χειρόγραφο στις μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας, και μ’ αυτόν τον τρόπο πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι—σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας—μπόρεσαν να διαβάσουν τη δημοσιευμένη ομιλία!

Αν και το μεγαλύτερο μέρος των υπεύθυνων ατόμων στη Φινλανδία δεν μας εναντιώθηκε ενεργά, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η Φινλανδία συνεργαζόταν με τη Γερμανία και ορισμένοι αξιωματούχοι είχαν υιοθετήσει ναζιστικές απόψεις. Εξτρεμιστικά στοιχεία επανειλημμένα εκτόξευαν ψεύτικες κατηγορίες εναντίον της οργάνωσης με αποτέλεσμα να διαλυθεί με δικαστική απόφαση και ο Εκδοτικός Σύλλογος των Ευαγγελιζομένων της Θεοκρατίας στις 17 Απριλίου 1941.

Χρησιμοποιούνται Έντυπα Παρά το Διωγμό

Όταν έγινε φανερό ότι η αστυνομία επρόκειτο να κατασχέσει τα έντυπα που υπήρχαν στο γραφείο τμήματος, τα περισσότερα απ’ αυτά στάλθηκαν στα σπίτια διαφόρων αδελφών. Εφόσον η αστυνομία δεν προσπάθησε να κατασχέσει τα έντυπα που είχαν οι αδελφοί στην κατοχή τους, είχαμε ένα αρκετά μεγάλο απόθεμα κρυμμένων εντύπων για χρήση στον αγρό.

Ο Ότο Μέκελε μιλάει για ένα περιστατικό που αφορούσε την αδελφή Χίλμα Σινκόνεν στην Κότκα: «Αυτή η ηλικιωμένη αδελφή διέθετε τα βιβλία του Ρόδερφορντ αν και αυτά ήταν υπό απαγόρευση. Καθώς το έκανε αυτό, έφτασε στο σπίτι του διοικητή της Εθνοφρουράς, ο οποίος είχε την ευθύνη να φροντίζει να εφαρμόζεται αυτή η απαγόρευση. Ο διοικητής έγινε επιθετικός γιατί θεώρησε την ενέργεια της αδελφής ως το άκρο άωτο της αναίδειας. Άρπαξε ένα όπλο και το έστρεψε στην αδελφή· η ηλικιωμένη αδελφή είπε ήρεμα: ‘Περιμένετε ένα λεπτό να πάω να σταθώ μπροστά στη σόμπα για να μην κάνετε τρύπα στον τοίχο’. Ο διοικητής χαμήλωσε το όπλο και είπε έκπληκτος: ‘Ούτε ένας από τους στρατιώτες μου δεν έχει το δικό σας θάρρος, κυρία μου. Ελάτε να καθήσετε και να μου πείτε για το πιστεύω σας’. Η μαρτυρία που έλαβε για την αλήθεια του έκανε τόσο βαθιά εντύπωση που αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην ξαναενοχλήσουν τους ευαγγελιζομένους στην περιοχή εκείνη».

Συλλαμβάνεται ο Χαρτέβα

Επειδή ο Κάρλο Χαρτέβα είχε ιδιαίτερα δραστήρια συμμετοχή στο έργο, οι αρχές έστρεψαν τις κατηγορίες τους προσωπικά εναντίον του. Γι’ αυτό, ο ίδιος θεώρησε ότι ήταν σοφό να περάσει στα παρασκήνια. Έτσι, ο Τόιβο Νέρβο έγινε εκδότης της Βασιλείας του Θεού (Jumalan Valtakunta), η οποία εκδιδόταν αντί της Σκοπιάς που τότε ήταν υπό απαγόρευση. Το 1941 τη θέση αυτή την πήρε ο Πέντι Ρέικο, ενώ εκδότης του περιοδικού Παρηγορία έγινε ο Μίκαελ Όλους.

Οι αρχές, όμως, εξακολουθούσαν να θεωρούν τον Κάρλο Χαρτέβα σαν το ηγετικό στέλεχος των Μαρτύρων. Στις 12 Ιουνίου 1942, καθώς αυτός ετοιμαζόταν να πάει να κάνει την ομιλία κηδείας για τη θεία του, την Άουνες Σαλμέλα, τον συνέλαβαν και έμεινε υπό κράτηση τρεις εβδομάδες· μετά απ’ αυτό του επιβλήθηκε κατ’ οίκον περιορισμός.

Συνεχίζεται η Παροχή της ‘Στερεάς Τροφής’

Όταν σταμάτησε αναγκαστικά η εκτύπωση των περιοδικών στα τέλη του 1942, οι αδελφοί άρχισαν να πολυγραφούν τα κύρια άρθρα της Σκοπιάς. Αυτά τα αντίγραφα τα ονόμαζαν «στερεά τροφή» και δεν μπορούσαν να τα στείλουν ταχυδρομικά. Γι’ αυτόν το λόγο, σε ολόκληρη τη χώρα ανατέθηκε σε αρκετούς αδελφούς να τα μεταφέρουν και να τα παραδίδουν στις εκκλησίες. Αυτή η διευθέτηση λειτούργησε καλά μέχρι το τέλος του πολέμου.

Πολλές αδελφές έκαναν ένα μεγάλο μέρος αυτού του έργου. Η Μαίρη Γουέκστρεμ, που υπηρέτησε ως σκαπάνισσα μέχρι το θάνατό της το 1981, αφηγήθηκε τα εξής για το διορισμό που είχε: «Στη διάρκεια του πολέμου, έμενα στο Σουηδικό Οικονομικό Γυμνάσιο και είχαμε κρύψει εκεί ένα φορτίο από έντυπα της Εταιρίας. Όταν και Η Σκοπιά επίσης τέθηκε υπό απαγόρευση, οι αδελφοί μού πρότειναν να αρχίσω να την πολυγραφώ. Έκανα την εργασία αυτή στο διαμέρισμά μου τα βράδια και στη διάρκεια της νύχτας».

Επειδή γίνονταν αεροπορικές επιδρομές, δεν επιτρεπόταν να φαίνεται καθόλου φως από τα παράθυρα των κτιρίων. Η Μαίρη συνέχισε: «Ένα βράδυ, το πάτωμα του σαλονιού ήταν γεμάτο στοίβες πολυγραφημένων φύλλων χαρτιού. Εγώ δούλευα το μηχάνημα στην κουζίνα όταν κάποιος χτύπησε το κουδούνι λίγο μετά τις 3:00 π.μ. Έκλεισα προσεκτικά την πόρτα του σαλονιού πριν πάω να ανοίξω την πόρτα. Έμεινα έκπληκτη όταν με χαιρέτησε ένας αστυφύλακας. Στην αρχή πίστεψα ότι είχαν ανακαλύψει το έργο μου, γι’ αυτό προσευχήθηκα στον Ιεχωβά να μου δώσει βοήθεια και σοφία να αντιμετωπίσω αυτή την κατάσταση. Όμως, το μόνο που μου είπε ο αστυφύλακας ήταν ότι υπήρχε μια μικρή χαραμάδα στα στορς, από την οποία φαινόταν το φως. Μ’ έναν αναστεναγμό ανακούφισης, υποσχέθηκα να κλείσω αμέσως τη χαραμάδα, και ο αστυφύλακας έφυγε».

Η Μαίρη μάς μίλησε κατόπιν για την αξία της πολυγραφημένης ύλης: «Έχω παρατηρήσει ότι ο Ιεχωβά πάντοτε δίνει κατεύθυνση στο λαό του στον κατάλληλο καιρό. Το άρθρο για την ουδετερότητα, το οποίο πολυγράφησα στη διάρκεια του πολέμου, αποτελεί καλό παράδειγμα αυτού του γεγονότος. Αυτό το άρθρο βοήθησε τους αδελφούς να διακρίνουν πιο καθαρά ποιες είναι οι οδηγίες του Ιεχωβά και ποια είναι η σωστή στάση που πρέπει να έχει ο Χριστιανός».

Ένας Υπολοχαγός Γίνεται Στρατιώτης του Χριστού

Το 1942, όταν ήταν νεαρός υπολοχαγός, ο 23χρονος Κάλε Σαλαβάρα τραυματίστηκε από μια έκρηξη χειροβομβίδας και τον μετέφεραν στο νοσοκομείο για να χειρουργηθεί. «Μετά την εγχείρηση», αναφέρει ο ίδιος, «ήμουν ξαπλωμένος σ’ ένα κρεβάτι του στρατιωτικού νοσοκομείου που στεγαζόταν στο κτίριο του σχολείου που πήγαινα όταν ήμουν μαθητής. Στο προσκέφαλό μου ήταν ο αδελφός Σάκαρι Κανέρβα, ο οποίος μου είχε μιλήσει προηγουμένως πολλές φορές για την αλήθεια. Τώρα είχα πάρει την απόφασή μου και απέμενε μόνο να τακτοποιήσω μερικά πρακτικά ζητήματα. Είπα μέσα μου: ‘Αύριο, στη λίμνη Μεϊσενγιάρβι θα τερματίσω τη στρατιωτική μου καριέρα’.

»Την επόμενη μέρα, ο αδελφός Κανέρβα με βάφτισε. Επειδή δεν είχα βγάλει ακόμα το γύψο, αυτός φυσικά βράχηκε και μαλάκωσε στη διάρκεια της τελετής. Το επόμενο πρωινό, ο συνταγματάρχης γιατρός Χεϊνόνεν κοίταξε επιτιμητικά το γύψο και με ρώτησε: ‘Πού γυρνούσες; Ο γύψος έχει χάσει τελείως το σχήμα του!’

»‘Βαφτίστηκα, κύριε’, του απάντησα. Εκείνος έμεινε άφωνος. Ήταν λες και τηρούσε ενός λεπτού σιγή για το θάνατό μου. ‘Τι είπες;’ ρώτησε τελικά ο συνταγματάρχης. Τότε μπόρεσα να δώσω την πρώτη μου δημόσια μαρτυρία».

Όταν ανέρρωσε πλήρως, ο Κάλε Σαλαβάρα χρησιμοποίησε την ελευθερία του, καθώς και το στρατιωτικό του διαβατήριο, για να ταξιδεύει και να μεταφέρει «στερεά τροφή» στις εκκλησίες. Καθώς ξεκινούσε με την πολυγραφημένη ύλη για να πάει στις εκκλησίες της νοτιοδυτικής Φινλανδίας, ο Βέινε Πάλαρι, που εργαζόταν στο Μπέθελ, τον προειδοποίησε για την αστυνομία στο Μάτκου. Εκείνον τον είχαν πάει πολλές φορές στο αστυνομικό τμήμα για ανάκριση και η αστυνομία φαινόταν να γνωρίζει πότε ακριβώς θα ερχόταν κάποιος δικός μας. Ο Κάλε αφηγείται:

«Όταν έφτασα στο Μάτκου από την Ουργιάλα, με πλησίασε αμέσως ένας ρωμαλέος αστυφύλακας και με επίσημο τόνο ζήτησε την ταυτότητά μου. Του έδειξα το στρατιωτικό μου διαβατήριο. Αυτό τον εξέπληξε. Με πολύ διαφορετική φωνή, μου ζήτησε τότε την άδειά μου εργασίας. Ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο είχα εγγραφεί τυπικά στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι. Έτσι, ήμουν σε θέση να δώσω στον αστυφύλακα ένα πιστοποιητικό υπογεγραμμένο από τον πρύτανη του πανεπιστημίου, το οποίο ανέφερε κάποιο διορισμό για εργασία εκεί πέρα, αν και δεν προσδιόριζε τι εργασία ήταν αυτή. Οι ενδοιασμοί του αστυφύλακα χάθηκαν. Όταν άρχισα να σέρνω τις βαλίτσες μου προς το λεωφορείο που περίμενε, αυτός προσφέρθηκε ευγενικά να μου τις μεταφέρει. Δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό να του δώσω τη μεγάλη και βαριά βαλίτσα που περιείχε την απαγορευμένη πολυγραφημένη ύλη. Μου φαινόταν ότι δεν θα διέτρεχε κανένα κίνδυνο αφού την κουβαλούσε ο αστυφύλακας».

Πολλές φορές, οι αδελφοί και οι αδελφές έρχονταν με έλκηθρα ή με τα πόδια στους σιδηροδρομικούς σταθμούς αργά τη νύχτα για να πάρουν μερικά απαγορευμένα άρθρα. Ορισμένες φορές, η θερμοκρασία το χειμώνα κατέβαινε στους 30 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν. «Κανένας δεν διαμαρτυρόταν», θυμάται ο αδελφός Σαλαβάρα. «Έβλεπα μόνο την ευτυχία στα πρόσωπά τους καθώς έπαιρναν γεμάτοι εκτίμηση την ύλη, πράγμα το οποίο μου έφερνε στο νου τα λαμπρά λόγια από την Επί του Όρους Ομιλία: ‘Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης’. Γι’ αυτούς ήταν σαν μάννα από τον ουρανό».

Η Ουδετερότητα Τίθεται σε Δοκιμασία

Η εμπόλεμη κατάσταση έθεσε πλήρως σε δοκιμασία την ουδετερότητα των Μαρτύρων. Όσο για τον Κόστι Χουτακίβι, τον Βιένο Λίντε και τον Ούργιο Λάινε, οι συνειδήσεις τους, που είχαν εκπαιδευτεί με βάση την Αγία Γραφή, δεν τους επέτρεπαν να υπηρετήσουν στο στρατό. Γι’ αυτόν το λόγο τους έκλεισαν στη φυλακή. Αλλά, θα ήταν η πίστη τους αρκετά ισχυρή ώστε να αντέξουν τα δεινά που επρόκειτο να υποστούν στη συνέχεια;

Ο αδελφός Χουτακίβι θυμάται: «Μας διέταξαν να συγκεντρωθούμε στο Σχολείο Χουμπίλα και μας έβαλαν σε κοιτώνες κάτω από το οπλοστάσιο. Μια μέρα ο δεκανέας μάς διέταξε να βγούμε στο προαύλιο και να πάμε να σταθούμε κοντά στο κοντάρι της σημαίας. Αυτός γυάλιζε την ξιφολόγχη του και καυχιόταν για το πόσο αιχμηρή ήταν όταν ξεστόμισε τη διαταγή: ‘Πάμε!’ Μας έβγαλαν από την πλαϊνή πόρτα του σχολείου στο οποίο ήταν οι κοιτώνες μας. Περπατήσαμε μια μικρή απόσταση μέχρι την άκρη κάποιου δάσους και φτάσαμε σ’ ένα ύψωμα όπου μας διέταξαν να σταματήσουμε. Τότε έπεσαν τα μάτια μας σε μια ομάδα στρατιώτες που βάδιζαν προς το μέρος μας με τα όπλα στα χέρια».

Οι οπλισμένοι στρατιώτες παρατάχθηκαν μπροστά στους αδελφούς, επιβεβαίωσαν την ταυτότητα των αδελφών και τους πληροφόρησαν ότι είχαν καταδικαστεί σε θάνατο στο εκτελεστικό απόσπασμα. Η ποινή θα εκτελούνταν αμέσως.

Ο αδελφός Λίντε δεν μπορεί να κρατήσει τα δάκρυά του καθώς συνεχίζει να αφηγείται τι πέρασαν: «Δόθηκε η διαταγή ‘Προσοχή!’ και μετά απ’ αυτό ο τραυματιοφορέας μάς έδεσε τα μάτια. Τότε ακολούθησε η προσταγή: ‘Οπλίσατε!’ και ακούσαμε το χαρακτηριστικό ήχο των όπλων. Κατόπιν δόθηκε η εντολή: ‘Σκοπεύσατε!’ ‘Τι ωραίο πράγμα είναι να έχεις την ελπίδα της ανάστασης’, ήταν η σκέψη που πέρασε σαν αστραπή από το μυαλό μου. Ξαφνικά ακούσαμε κάποιον να φωνάζει: ‘Λοχία! Τηλεφωνικό μήνυμα’. Στη συνέχεια ακολούθησε η διαταγή: ‘Αλτ!’ και διαβάστηκε δυνατά το τηλεφωνικό μήνυμα: ‘Αναστέλλεται προς το παρόν η ποινή’, με υπογραφή του συνταγματάρχη. Μας έλυσαν τα πανιά με τα οποία μας είχαν δέσει τα μάτια και μας πήγαν συνοδεία πίσω στον κοιτώνα μας».

Η παράσταση ήταν καλά στημένη. Την ίδια διαβολική στρατηγική χρησιμοποίησαν και σε άλλους αδελφούς. Ο Έρκι Κάνκανπε, που τώρα υπηρετεί ως συντονιστής της Επιτροπής του Τμήματος, πέρασε κι αυτός την ίδια εμπειρία. Ο ίδιος εξηγεί: «Πρώτα-πρώτα μας είπαν ότι είχαμε καταδικαστεί σε θάνατο. Μας φέρονταν τόσο αυστηρά που δεν αμφισβητήσαμε ούτε για μια στιγμή ότι θα εκτελούσαν την ποινή. Αργότερα μάθαμε ότι αυτός ήταν ένας τρόπος εκφοβισμού. Έγινε μια εικονική δίκη και μετά από δυο περίπου ώρες μάς ξανάφεραν μπροστά στο δικαστή, ο οποίος μας καταδίκασε σε τριάμισι χρόνια φυλάκισης».

Ένας Συνεταιρισμός για Πνευματική Υγεία

Το 1932 ιδρύθηκε ένας συνεταιρισμός που ονομαζόταν Αλ Σάνο. Εκτός από τις εισαγωγές και την εμπορεία υγιεινών τροφών, αυτός εξέδιδε επίσης ένα περιοδικό με το ίδιο όνομα καθώς και άλλα έντυπα που ασχολούνταν με θέματα υγείας. Μερικοί αδελφοί απασχολούνταν σ’ αυτή την επιχείρηση και αυτή συνδέθηκε πολύ στενά με την Εταιρία.

Λίγο πριν πεθάνει ο αδελφός Ρόδερφορντ το 1942, έδωσε στο συνεταιρισμό την άδεια να τυπώνει την αλήθεια με τη μορφή άλλων εντύπων σε περίπτωση που θα απαγορευόταν η κυκλοφορία των εντύπων της Εταιρίας. Έτσι εκδίδονταν τα βιβλία της Αλ Σάνο που αφορούσαν θέματα υγείας και στο περιοδικό τους Υγεία για Όλους (Terveyttä Kaikille) δημοσίευαν μερικά άρθρα από τη Σκοπιά.

Ενόσω το έργο ήταν υπό απαγόρευση, η υπηρεσία αγρού γινόταν με ασυνήθιστο τρόπο. Ο Κάλε Σαλαβάρα εξηγεί: «Ο αντικειμενικός μας σκοπός τότε ήταν ο ίδιος μ’ αυτόν που έχουμε και τώρα: Θέλαμε να δείξουμε στους ανθρώπους ότι η Βασιλεία του Θεού είναι η μόνη πραγματική λύση για όλα τα προβλήματά τους. Αυτό απαιτούσε θεοκρατική στρατηγική και υπομονή. Οι άνθρωποι ρωτούσαν: ‘Μήπως είστε από το κατάστημα εκείνης της θρησκευτικής ομάδας;’ και κατόπιν μας περιέγραφαν με κάθε λεπτομέρεια τα προβλήματα υγείας που είχαν. Εμείς, αφού κάναμε μερικές συστάσεις και προσφέραμε κάποια βιβλιάρια σχετικά με το θέμα της υγείας, στρέφαμε τη συζήτηση στο άγγελμα της Βασιλείας. ‘Φυσικά, οι υγιεινές τροφές δεν μπορούν να τερματίσουν τα γηρατειά και το θάνατο’, τους λέγαμε, ‘ωστόσο, δεν θα ήταν θαυμάσιο να μπορεί κανείς να είναι υγιής και νέος για πάντα;’ Μερικές φορές το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε πολύ καρποφόρες συζητήσεις».

Συνελεύσεις στη Διάρκεια της Απαγόρευσης

Παίρνοντας πάμπολλες προφυλάξεις και δείχνοντας μεγάλη επινοητικότητα, μπορέσαμε να συνεχίσουμε τη διεξαγωγή των συναθροίσεων και των συνελεύσεων στη διάρκεια του πολέμου. Για παράδειγμα, διευθετήθηκε ένα «Φεστιβάλ για Κυνήγι και Ψάρεμα» σ’ ένα αγρόκτημα στο Χαραγιόκι, και φυσικά το θέμα των ομιλιών ήταν, όχι το κυνήγι ζώων, αλλά το ψάρεμα ανθρώπων.

Το καλοκαίρι του 1943, μια μεγάλη σύναξη που ονομάστηκε «Φεστιβάλ της Οικογένειας του Πέντι Ρέικο», διεξάχθηκε στο κέντρο του Ελσίνκι σε μια φοιτητική λέσχη. Προσκλήσεις δόθηκαν μόνο σε άτομα που τα σύστηναν δυο αξιόπιστοι Μάρτυρες. Παραβρέθηκαν πάνω από 500 άτομα.

Ο αδελφός Ρέικο μας λέει τι έγινε αφού στάλθηκε μια επίσημη επιστολή στις αρχές από την ίδια εκείνη σύναξη:

«Μετά από κάμποσο καιρό έλαβα εντολή από την Κρατική Αστυνομία να παρουσιαστώ για ανάκριση. Ο ανακριτής είχε την επιστολή μας στα χέρια του και ζητούσε πληροφορίες σχετικά με το πού κάναμε τέτοιες συνάξεις. ‘Πώς είναι δυνατόν να διεξάγετε μια συγκέντρωση σαν κι αυτή μέσα στο κέντρο του Ελσίνκι χωρίς να το μάθουμε, τη στιγμή που εμείς γνωρίζουμε μέχρι και το τι λένε δυο άνθρωποι στο δρόμο;’ ρώτησε. Η σύναξη είχε γίνει στην πραγματικότητα μόλις δυο οικοδομικά τετράγωνα πιο πέρα από το αστυνομικό τμήμα!

»Διευθετούσαμε μεγάλες συνελεύσεις με τον ίδιο τρόπο και η προστασία του Ιεχωβά ήταν ολοφάνερη γιατί οι συνάξεις μας ποτέ δεν διακόπηκαν. Το Δεκέμβριο του 1943, έγινε μια συνέλευση στην οποία παραβρέθηκαν 1.260 άτομα».

Ο Νέος Πρόεδρος Δίνει Κατεύθυνση

Καθώς πλησίαζε το τέλος του πολέμου, ο Νάθαν Ο. Νορ, ο οποίος ήταν τότε ο τρίτος πρόεδρος της Εταιρίας Σκοπιά, τελικά έλαβε πληροφορίες σχετικά με την απαγόρευση που υπήρχε στη Φινλανδία. Στην επιστολή που απηύθυνε προς τους αδελφούς Χαρτέβα και Ταβιτσάινεν, τους ευχαρίστησε που παρέμειναν δραστήριοι, παρά την απαγόρευση, και που κατάφεραν να κρατήσουν την περιουσία της Εταιρίας για μελλοντική χρήση.

Τι θα γινόταν, όμως, μ’ εκείνα τα έντυπα που ασχολούνταν με θέματα υγείας και περιείχαν επίσης άρθρα για τη Βασιλεία; Εφόσον τα έντυπα της Εταιρίας ήταν ακόμη υπό απαγόρευση, ο αδελφός Νορ επέτρεψε στους Φινλανδούς αδελφούς να συνεχίσουν να τα διαθέτουν στο κοινό. Αλλά ταυτόχρονα προειδοποίησε: «Δεν θα πρέπει να ανακατεύετε το άγγελμα της Βασιλείας με τίποτ’ άλλο. Να ενθαρρύνετε τους αδελφούς να κάνουν το εξής: Οι απόστολοι, στην δική τους εποχή, πήγαιναν από κοινότητα σε κοινότητα χωρίς Άγιες Γραφές και βιβλία. Αν ο Κύριος κρίνει σκόπιμο να μην έχουμε στο νου και στο στόμα μας τίποτ’ άλλο εκτός από το Λόγο του Θεού, ας χρησιμοποιούμε αυτόν το Λόγο προς δόξα και τιμή του ονόματος του Ιεχωβά. Για να προσελκύσει η αλήθεια ανθρώπους δεν χρειάζεται τίποτα εκτός από την αλήθεια αυτή καθαυτή».

Το Τέλος του Πολέμου

Ο πόλεμος με τη Σοβιετική Ένωση τερματίστηκε το Σεπτέμβριο του 1944. Η Φινλανδία διατήρησε την ανεξαρτησία της, αλλά έχασε μεγάλα τμήματα των εδαφικών της περιοχών. Περίπου 300.000 άνθρωποι που εκκένωσαν τις προσαρτημένες περιοχές χρειάστηκε να εγκατασταθούν σε άλλα μέρη της Φινλανδίας. Ο αδελφός Χαρτέβα αποφυλακίστηκε στις 27 Σεπτεμβρίου και, με βάση τη γενική αμνηστία που δόθηκε, σύντομα αποφυλακίστηκαν όλοι οι αδελφοί· μ’ αυτόν τον τρόπο τέθηκε ένα θεμέλιο για μια περίοδο αύξησης όμοια της οποίας δεν είχε δοκιμάσει ποτέ πριν η Φινλανδία.

Φαινόταν πολύ δύσκολο, σχεδόν αδύνατο, να ανακληθεί η απαγόρευση που ίσχυε κατά της Εταιρίας. Ο επόμενος υπουργός δικαιοσύνης, ο Ούρχο Κεκόνεν, έδειξε ευνοϊκή στάση απέναντι στους Μάρτυρες. Αυτός μας υπέδειξε να σχηματίσουμε έναν καινούριο θρησκευτικό σύλλογο, γιατί έτσι θα είχαμε σχεδόν τα ίδια δικαιώματα με τη Λουθηρανική Εκκλησία. Οι αδελφοί ακολούθησαν τη συμβουλή του, και στις 31 Μαΐου 1945, το Συμβούλιο της Επικρατείας ενέκρινε τη λειτουργία του Θρησκευτικού Συλλόγου των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Εφόσον δόθηκε αυτή η λύση, έγινε δυνατό να τελούνται γάμοι, να απαλλάσσονται τα παιδιά από τα μαθήματα των θρησκευτικών στο σχολείο και να απολαμβάνουμε τη νομική προστασία που παρέχεται σε καταχωρημένους θρησκευτικούς συλλόγους. Η Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά δεν καταχωρήθηκε ξανά παρά μόνο πολύ αργότερα, στις 2 Φεβρουαρίου 1949.

Πληροφοριακή Πορεία

Το 1945 ξεκίνησε με έντονη δραστηριότητα που στόχο της είχε το πλατύ κοινό. Στις 6 Ιανουαρίου, ο αδελφός Χαρτέβα έκανε μια ομιλία με θέμα «Προς το Φως» στην Αίθουσα Εκθέσεων του Ελσίνκι. Αλλά, χρειάζονταν μεγαλύτερες εγκαταστάσεις. Και γι’ αυτό νοικιάστηκε το Ολυμπιακό Στάδιο για μια δημόσια ομιλία, η οποία διαφημίστηκε όχι μόνο στις εφημερίδες αλλά και στους δρόμους.

Κάτω από την επίβλεψη του αδελφού Σαλαβάρα οργανώθηκε μια πορεία μισού και πλέον χιλιομέτρου, την οποία αποτελούσαν Μάρτυρες που κρατούσαν πλακάτ. Φανταστείτε τη σκηνή: Οι Μάρτυρες να διασχίζουν τους δρόμους του Ελσίνκι φωνάζοντας συνθήματα μέσα από μεγάφωνα που ήταν από χαρτόνι και που τα κρατούσαν στα χέρια τους, και πίσω τους να ακολουθεί μια πομπή από αυτοκίνητα, τα οποία είχαν κι αυτά μεγάφωνα που διασάλπιζαν το άγγελμα της Βασιλείας. Και πρώτος-πρώτος στη σειρά να είναι ο Έλις Σάλμινεν πάνω σ’ ένα μεγάλο καφετί άλογο κρατώντας ένα πανό με τα λόγια: «Μάρτυρες του Ιεχωβά». Τι θέαμα! Τι μαρτυρία!

Το άλογο φοβόταν τα πλακάτ και ήταν έτοιμο να αφηνιάσει όταν, όπως θυμάται ο Σάλμινεν, «ένας από τους πολλούς φωτογράφους ήρθε και μ’ έβγαλε φωτογραφία και είπε: ‘Γαϊδούρι θα ταίριαζε καλύτερα στην περίσταση. Σε γαϊδούρι ανέβηκε ο Ιησούς’». Η πορεία προχώρησε σιγά-σιγά μερικά χιλιόμετρα μέσα από τις λεωφόρους της πρωτεύουσας και τελικά σταμάτησε στο σιδηροδρομικό σταθμό όπου οι Μάρτυρες σχημάτισαν ένα ενωμένο μέτωπο και φώναξαν όλοι με μια φωνή την πρόσκληση στη δημόσια ομιλία. Συνολικά μαζεύτηκαν 12.000 άτομα στο στάδιο για να την ακούσουν!

Μαρτυρία Από τα Ερτζιανά Κύματα

Τα χιλιάδες άτομα που συγκεντρώθηκαν στο στάδιο δεν ήταν οι μόνοι που άκουσαν την ομιλία. Αν και ο Φινλανδικός Ραδιοφωνικός Σταθμός, ο οποίος ήταν κρατικός, στο παρελθόν είχε αρνηθεί ρητά να μεταδώσει τα προγράμματά μας, οι αδελφοί με θάρρος πλησίασαν τους αρμόδιους στο σταθμό και ζήτησαν να μεταδοθεί ραδιοφωνικά η ομιλία «Οι Πράοι Κληρονομούν τη Γη». Γενική διευθύντρια του ραδιοφωνικού σταθμού ήταν η Χέλα Γουολιγιόκι, μια διάσημη συγγραφέας που γεννήθηκε στην Εσθονία, και αυτή μας χορήγησε την άδεια. Είχε κάνει και η ίδια φυλακή στη διάρκεια του πολέμου και γι’ αυτό μας συμπαθούσε. Δόθηκε λοιπόν μεγάλη μαρτυρία σ’ ένα τεράστιο ακροατήριο μέχρι και στη Σουηδία, απ’ όπου το γραφείο τμήματος έστειλε ένα τηλεγράφημα που έλεγε: «Η μετάδοση ήταν έξοχη!»

Η Σκοπιά Εκδίδεται Ξανά

Στις αρχές του 1945 άρχισαν να εκδίδονται ξανά τα περιοδικά Η Βασιλεία του Θεού και Παρηγορία. Και από το τεύχος της 1ης Ιουλίου και μετά, το πρώτο μετονομάστηκε και πάλι Η Σκοπιά. Τα ήθελαν οι άνθρωποι τα περιοδικά; Αμέσως μετά τον πόλεμο, δεν κυκλοφορούσαν πολλά περιοδικά στα οποία να μπορεί κανείς να γίνει συνδρομητής, γι’ αυτό οι ευαγγελιζόμενοι έκαναν έναν πρωτοφανή αριθμό νέων συνδρομών: 40.038! Αυτό αντιστοιχούσε με σχεδόν 30 συνδρομές για κάθε ευαγγελιζόμενο. Ήταν η καλύτερη εκστρατεία που έγινε ποτέ. Το πιεστήριο δούλευε ασταμάτητα εκείνη τη χρονιά!

Ο πρόεδρος της Εταιρίας Σκοπιά ενδιαφερόταν βαθιά για την ευημερία των αδελφών στη ρημαγμένη από τον πόλεμο Ευρώπη. Επιθυμούσε να τους επισκεφτεί μόλις θα ήταν δυνατόν να γίνουν ταξίδια και να κάνει διευθετήσεις να τους δοθεί η απαραίτητη βοήθεια. Έτσι, στις 18 Δεκεμβρίου 1945, στη διάρκεια της σκοτεινότερης και ψυχρότερης εποχής του χρόνου, έφτασε με πλοίο από τη Σουηδία ο αδελφός Νορ μαζί με το γραμματέα του, τον αδελφό Μίλτον Τζ. Χένσελ, καθώς και έναν εκπρόσωπο του Γραφείου Βόρειας Ευρώπης, τον Γουίλιαμ Ντέι. Το ημερολόγιο του ταξιδιού τους λέει τα εξής: «Περίπου δεκαεφτά ώρες αφότου φύγαμε από τη Στοκχόλμη, το Μπορ Ε΄ μπήκε στο φινλανδικό κόλπο που βρίσκεται κοντά στο Τούρκου και φαινόταν σχεδόν χαρούμενο που κατάφερε να ανταπεξέλθει στο ταξίδι και βρισκόταν στα χωρικά του ύδατα, όπου χρειάστηκε να ανοίξει δρόμο μέσα από τα μεγάλα κομμάτια πάγου, πάχους 15 εκατοστών, που είχαν γεμίσει το λιμάνι». Τους καλωσόρισε μια ομάδα χαμογελαστών αδελφών από την οικογένεια Μπέθελ του Ελσίνκι.

Ο αδελφός Νορ εξέτασε τα προβλήματα που ανέκυψαν εξαιτίας του πολέμου. Η Εταιρία είχε στείλει στη Φινλανδία είδη ρουχισμού που αποτελούσαν προσφορές από τη Σουηδία, και αυτά τα είδη διανεμήθηκαν στους σκαπανείς και σε άλλους που τα είχαν ανάγκη. Μολονότι εκείνη την εποχή η Φινλανδία ήταν αξιοσημείωτη χαρτοπαραγωγός χώρα, η κυβέρνηση ήθελε να εξάγει όλο το χαρτί για να γίνεται εισαγωγή ξένου συναλλάγματος. Μήπως θα σταματούσε η εκτύπωση των περιοδικών μας επειδή υπήρχαν δυσκολίες σχετικά με την εξεύρεση χαρτιού; Για λόγους οικονομίας, ο αδελφός Νορ αποφάσισε να διακοπεί προσωρινά η εκτύπωση του περιοδικού Παρηγορία. Το χαρτί για τη Σκοπιά θα το αγόραζαν τα κεντρικά γραφεία με αμερικανικά δολάρια, πράγμα το οποίο η Φινλανδία το δέχτηκε πρόθυμα. Μ’ αυτόν τον τρόπο, συνεχίστηκε η εκτύπωση της Σκοπιάς, που ήταν ο κύριος αγωγός της πνευματικής τροφής.

Στη διάρκεια της επίσκεψής του, ο αδελφός Νορ αφηγήθηκε τα συναρπαστικά νέα σχετικά με την πρόσφατη έναρξη της Βιβλικής Σχολής Γαλαάδ της Σκοπιάς, που είχε σκοπό την εκπαίδευση ιεραποστόλων. Το ημερολόγιό του δείχνει ποια ήταν η αντίδραση των Φινλανδών αδελφών: «Πουθενά αλλού σ’ αυτό το ταξίδι δεν εκδήλωσαν τόσο ενθουσιασμό για το Κολέγιο της Σκοπιάς. . . . Είκοσι δύο ολοχρόνιοι εργάτες υπέβαλαν αίτηση».

Τα Πρώτα Άτομα που Πηγαίνουν στη Γαλαάδ

Μόλις λίγους μήνες αργότερα, το 1946, έφτασαν οι πρώτες προσκλήσεις για τη Γαλαάδ που αφορούσαν Φινλανδούς αδελφούς. Τέσσερις αδελφοί, ο Έρο Νιρόνεν, ο Κάλε Σαλαβάρα, ο Ίλαϊ Ταβιτσάινεν και ο Βέικο Τορβίνεν, παρακολούθησαν την όγδοη τάξη. «Όταν οι τέσσερίς μας επιστρέψαμε στη Φινλανδία στις αρχές του 1947», θυμάται ο αδελφός Νιρόνεν, «ήμασταν άλλοι άνθρωποι. Στη Γαλαάδ συνειδητοποίησα για πρώτη φορά την αληθινή έννοια της θεοκρατίας. Μάθαμε πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την υπηρεσία μας στον αγρό και, το πιο σπουδαίο, διδαχτήκαμε ότι η καθημερινή ζωή του Χριστιανού θα πρέπει να διαποτίζεται από το πνεύμα του Θεού για να μην ενεργεί το άτομο απλώς και μόνο σαν ρομπότ».

Το 1950, ο Έρο Μουράινεν παρακολούθησε τη Γαλαάδ. Χρόνια ολόκληρα υπηρέτησε ως επίσκοπος περιφερείας μέχρι το θάνατό του το 1966. Στα χρόνια που πέρασαν, το ιεραποστολικό πνεύμα έχει υποκινήσει μέχρι στιγμής τουλάχιστον 59 Φινλανδούς να παρακολουθήσουν τη Σχολή Γαλαάδ.

Το Έργο Περιοχής Μετά τον Πόλεμο

Όταν ξέσπασε ο πόλεμος το 1939, υπήρχαν 865 ευαγγελιζόμενοι στη Φινλανδία. Στο τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, το 1945, ο αριθμός των ευαγγελιζομένων είχε σχεδόν διπλασιαστεί και ένα σύνολο 1.632 ευαγγελιζομένων έδιναν εκθέσεις έργου σε 200 και πλέον εκκλησίες.

Ο αριθμός των εκκλησιών το 1945 ήταν περίπου ο ίδιος μ’ αυτόν που είναι σήμερα, πάνω από 40 χρόνια αργότερα. Γιατί δεν αυξήθηκε ο αριθμός των εκκλησιών; Στη δεκαετία του 1940, οι περισσότερες εκκλησίες ήταν μικρές και πολύ διασκορπισμένες. Κατά μέσο όρο, τότε υπήρχαν μόνο 5 ευαγγελιζόμενοι σε κάθε εκκλησία· σήμερα ο μέσος όρος είναι πάνω από 60.

Πριν από τέσσερις δεκαετίες, μετά το τέλος του πολέμου, τα μόνα μεταφορικά μέσα που είχαν οι αδελφοί ήταν τα ποδήλατα, αν και στις αγροτικές περιοχές, οι πλούσιοι διέθεταν άμαξες με άλογα ή έλκηθρα. Ως επί το πλείστον, όμως, τα μέσα διαβίωσης των αδελφών ήταν πενιχρά και οι ώρες εργασίας πολλές και επίπονες. Γι’ αυτό ήταν δύσκολο να διανύουν μεγάλες αποστάσεις για να παρακολουθούν τις συναθροίσεις. Έτσι, σε πολλά μέρη μια και μόνο οικογένεια αποτελούσε εκκλησία και αυτοί έδιναν μαρτυρία μόνο σε τομείς που βρίσκονταν κοντά στο σπίτι τους.

Με τέτοιες περιστάσεις δεν ήταν εύκολο το έργο επισκόπου περιοχής. «Τα ταξίδια από τη μια εκκλησία στην άλλη, που μπορεί να απείχε είκοσι χιλιόμετρα ή και περισσότερο, συχνά τα κάναμε με τα πόδια, φορτωμένοι με πολύ βαριές αποσκευές», λέει ο Έρκι Κάνκανπε. «Θυμάμαι μια φορά, μέσα στο τσουχτερό κρύο του Φλεβάρη, που κοιμηθήκαμε, η γυναίκα μου και εγώ, σ’ ένα δωμάτιο χωρίς θέρμανση. Κοιμηθήκαμε με τα ρούχα. Μερικές φορές έπρεπε να κοιμηθούμε στο ίδιο δωμάτιο με μια μεγάλη οικογένεια». Καθώς βελτιώνονταν οι συνθήκες διαβίωσης, το έργο των επισκόπων περιοχής γινόταν πιο αποτελεσματικό.

Μεταπολεμική Αύξηση

Το 1947, οι αδελφοί Νορ και Χένσελ ξαναβρέθηκαν στη Φινλανδία. Μολονότι είχε περάσει μόνο ενάμισης χρόνος από την προηγούμενη επίσκεψή τους, παρατήρησαν ότι στο μεταξύ είχε σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος. Μέσα σε δυο χρόνια, το ανώτατο όριο των ευαγγελιζομένων είχε αυξηθεί από 1.632 σε 2.696. Είναι γεγονός ότι η Φινλανδία διένυε περίοδο μεγάλης αύξησης. Στις 13-15 Ιουνίου 1947, διεξάχθηκε μια συνέλευση στην Αίθουσα Εκθέσεων του Ελσίνκι στην οποία παραβρέθηκαν 5.300 άτομα και βαφτίστηκαν 184.

Είναι αλήθεια ότι ο αριθμός των εκκλησιών δεν αυξήθηκε μετά τον πόλεμο, αλλά η αύξηση στους ευαγγελιζομένους ήταν καταπληκτική. Το 1950 ο αριθμός των ευαγγελιζομένων είχε ξεπεράσει τους 4.000. Η Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας βελτίωσε την ικανότητα που είχαν οι αδελφοί να μιλούν δημόσια και την αποτελεσματικότητά τους στο ευαγγελιστικό έργο. Έτσι, αντί να κηρύττουν οι φωνόγραφοι, οι ίδιοι οι αδελφοί έκαναν τις ομιλίες.

Το Φεβρουάριο του 1950, έφτασαν στη χώρα δυο απόφοιτοι της Γαλαάδ, ο Γουόλας Έντρες και ο Τζον Μπρούτον, από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αδελφός Έντρες αντικατέστησε τον ηλικιωμένο αδελφό Χαρτέβα στη θέση του επισκόπου τμήματος. Ο αδελφός Χαρτέβα συνέχισε πιστά στην ολοχρόνια υπηρεσία μέχρι το θάνατό του το 1957.

Αυξάνουν οι Εκτυπωτικές Εργασίες

Μετά τον πόλεμο, το χαρτί ξανάγινε τελικά διαθέσιμο. Από την αρχή του 1951, η Φινλανδία άρχισε και πάλι να τυπώνει κι άλλο ένα περιοδικό εκτός από τη Σκοπιά· αυτό τώρα ονομαζόταν Ξύπνα! Το 1955, ο αριθμός των περιοδικών που τυπώνονταν είχε αυξηθεί σε 1.000.000 και πλέον το χρόνο.

Στη μεταπολεμική περίοδο, οι αδελφοί της Φινλανδίας άρχισαν να τυπώνουν όλα τα βιβλία της Εταιρίας σε δικά τους πιεστήρια. Ήταν όμως δύσκολο να βρουν υλικό για τα εξώφυλλα και να φτιάξουν εξώφυλλα τέτοια ώστε τα βιβλία να είναι σκληρόδετα, και έτσι στις αρχές της δεκαετίας του 1950, χρησιμοποιούσαν απλά εξώφυλλα από χαρτόνι τα οποία δεν αποδείχτηκαν ανθεκτικά. Σαν αποτέλεσμα, όταν ο αδελφός Νορ τούς επισκέφτηκε το 1951 και το 1955, τους υπέδειξε πώς θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ποιότητα των βιβλίων τους. Από το 1945 ως το 1955, στις πολύ στενόχωρες πια εγκαταστάσεις του τμήματος, τυπώνονταν στη Φινλανδία κατά μέσο όρο 54.000 βιβλία το χρόνο.

Το 1955, ο Έρκι Κάνκανπε προσκλήθηκε να έρθει στο γραφείο του τμήματος, όπου είχε υπηρετήσει νωρίτερα ως τυπογράφος, για να αναλάβει την επίβλεψη του εργοστασίου. Αυτός και η σύζυγός του είχαν παρακολουθήσει τη Σχολή Γαλαάδ το 1952 και κατόπιν υπηρέτησαν στο έργο περιοχής και περιφερείας. Και το 1957, όταν χρειάστηκε να επιστρέψει ο αδελφός Έντρες στην πατρίδα του λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, ο αδελφός Κάνκανπε διορίστηκε επίσκοπος τμήματος.

Οικοδομούνται Αίθουσες Βασιλείας Καθώς Φτάνουν Περισσότερες Ενισχύσεις

Δίπλα στο κτίριο του γραφείου τμήματος το οποίο αγοράστηκε το 1923, υπήρχε ένας μικρός χώρος συναθροίσεων που ονομαζόταν η Σκηνή του Ελσίνκι. Το γραφείο τμήματος στη Βεϊνεμεϊσενκάτου είχε κι αυτό τη δική του αίθουσα συναθροίσεων. Αλλά η πρώτη Αίθουσα Βασιλείας δεν οικοδομήθηκε παρά μόνο το 1956. Πού έγινε αυτό; Στο Κέπιλε, που ήταν τότε προάστιο του Ελσίνκι. Η επόμενη αίθουσα οικοδομήθηκε δυο χρόνια αργότερα στο Λάχτι. Στα τελευταία 30 χρόνια, έχουν οικοδομηθεί περισσότερες από 180 Αίθουσες Βασιλείας στη Φινλανδία και τώρα είναι πολύ λίγες οι εκκλησίες που δεν συναθροίζονται σε δική τους Αίθουσα Βασιλείας.

Ο Βίβιαν και η Αν Μόριτς έφτασαν στη Φινλανδία από τη Σχολή Γαλαάδ το Νοέμβριο του 1959· τους υποδέχτηκε ο ψυχρός χειμώνας ενώ οι ίδιοι άρχισαν αμέσως εντατικά μαθήματα φινλανδικής. Λίγο αργότερα υπηρέτησαν στο έργο περιοχής και περιφερείας μέχρι που τους κάλεσαν στο γραφείο τμήματος, στο οποίο υπηρέτησαν ως το 1981. Τότε πήραν μετάθεση για την πατρίδα τους, την Αυστραλία, όπου ο αδελφός Μόριτς υπηρετεί τώρα ως συντονιστής της Επιτροπής του Τμήματος.

Ο Άρνι και η Γκούντρουν Νίλσεν πήραν διορισμό για τη Φινλανδία το 1959 και εργάστηκαν στο τμήμα μέχρι το 1965· τότε πήραν μετάθεση και επέστρεψαν στη Δανία και εξακολουθούν να υπηρετούν σ’ εκείνο το τμήμα.

Μεταφέρεται το Γραφείο Τμήματος

Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, οι εγκαταστάσεις του τμήματος στο Ελσίνκι ήταν πια πολύ στενόχωρες. Δεν ήταν δυνατόν να γίνει επέκταση των εγκαταστάσεων και γι’ αυτό αναζητήθηκε ένας κατάλληλος τόπος κάπου αλλού. Βρέθηκε ένα οικόπεδο στη Βάντα, περίπου είκοσι χιλιόμετρα από το κέντρο του Ελσίνκι. Εκεί υπήρχε προοπτική και για μελλοντική επέκταση και έτσι έγινε αγορά του οικοπέδου το 1957.

Προς το τέλος του 1960 άρχισε η οικοδόμηση του νέου γραφείου τμήματος, το οποίο θα είχε εμβαδόν 2.700 τετραγωνικά μέτρα. Στις αρχές του 1962, η οικογένεια Μπέθελ μεταφέρθηκε στις νέες εγκαταστάσεις όπου άρχισε να διεξάγεται τον ίδιο χρόνο η σειρά μαθημάτων της Σχολής Διακονίας της Βασιλείας, διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων, που προοριζόταν για τους ειδικούς σκαπανείς και τους επισκόπους των εκκλησιών. Φαινόταν να υπάρχει τόσο πολύς χώρος στο τμήμα που μερικοί νόμιζαν ότι αυτό θα επαρκούσε μέχρι και το τέλος αυτού του συστήματος πραγμάτων. Αλλά δεν είχαν έτσι τα πράγματα.

Πάμε στην Κοπενχάγη!

Το 1958, όταν διεξάχθηκε στη Νέα Υόρκη των Η.Π.Α. η μεγαλύτερη συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά που έγινε ποτέ, μόνο 263 Μάρτυρες από τη Φινλανδία μπόρεσαν να παραβρεθούν. Τα όσα αφηγούνταν εκείνοι οι εκπρόσωποι όταν επέστρεψαν και η προβολή της ταινίας που γύρισε η Εταιρία σχετικά μ’ εκείνη τη συνέλευση διήγειραν τον ενθουσιασμό των Φινλανδών αδελφών και την επιθυμία τους να γνωρίσουν αδελφούς από άλλες χώρες. Έτσι ήταν μεγάλη η χαρά των αδελφών όταν ανακοινώθηκε ότι το καλοκαίρι του 1961 θα γινόταν συνέλευση στην κοντινή Κοπενχάγη της Δανίας για όλους τους ευαγγελιζομένους της Σκανδιναβίας. Μέχρι τότε, λίγοι μόνο αδελφοί είχαν βγει έξω από τα σύνορα της Φινλανδίας. Το γραφείο διοργάνωσε ένα τμήμα που φρόντισε για όλες τις διευθετήσεις που έπρεπε να γίνουν για τους 4.000 ταξιδιώτες.

Στο Αθλητικό Κέντρο της Κοπενχάγης, το πρόγραμμα αντηχούσε στην αγγλική, στη δανική, στη νορβηγική, στη σουηδική και στη φινλανδική. Η συνέλευση ήταν μια αξέχαστη εμπειρία και βοήθησε τους Φινλανδούς να αντιληφθούν και να νιώσουν τι σημαίνει πραγματικά να είναι κανείς μέρος μιας διεθνούς αδελφότητας.

Το Ειδικό Στρατόπεδο Εργασίας στην Κάρβια

Σαν τους Χριστιανούς του πρώτου αιώνα, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά υπακούν στη συνείδησή τους που έχει εκπαιδευτεί με βάση την Αγία Γραφή. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αυτή η ουδέτερη στάση των αντρών Μαρτύρων δημιούργησε αρκετά μεγάλο πρόβλημα για τις αρχές. Από το 1947, οι αδελφοί προφυλακίζονταν 240 μέρες σ’ ένα νησί που βρίσκεται στο Φιννικό Κόλπο κοντά στο Χάνκο και στο οποίο είχε ένα οχυρό ο στρατός. Επιπλέον, οι αδελφοί καταδικάζονταν σε φυλάκιση τριών ως έξι μηνών.

Το 1959, ψηφίστηκε ένας νόμος που αύξανε σε μεγάλο βαθμό τη διάρκεια της «θητείας» εκείνων των αντιρρησιών. Η πρώην προσωρινή φυλακή στην Κάρβια μεταμορφώθηκε σ’ ένα περιβόητο «ειδικό στρατόπεδο εργασίας».

Ένας από εκείνους τους αντιρρησίες, ο Γιούκα Ροπόνεν, περιγράφει την Κάρβια: «Όταν το περιπολικό πλησίαζε εκείνο το μέρος μέσα στους βάλτους, είδα πίσω από τα ψηλά συρματοπλέγματα ξύλινους στρατώνες που είχαν κατασκευαστεί στη διάρκεια του πολέμου. Στα παράθυρα υπήρχαν σίδερα. Ήταν ένα στρατόπεδο φυλάκισης σχεδιασμένο κατά τα πρότυπα των Ναζί και δεν μου ήταν καθόλου ευχάριστο θέαμα, ιδιαίτερα αφού ήξερα ότι θα περνούσα εκεί τουλάχιστον τα επόμενα δυο χρόνια. Αλλά, μέσα σ’ αυτό το χώρο υπήρχαν χαρούμενοι αδελφοί, από οχτώ ως δέκα άτομα σε κάθε θάλαμο. Για τουαλέτα χρησιμοποιούσαμε μια λεκάνη μέσα σ’ ένα βαθούλωμα που υπήρχε στον τοίχο σε κάποια γωνιά του θαλάμου.

»Κάθε μέρα μάς άφηναν να βγούμε έξω μια ώρα, κάτω από το άγρυπνο μάτι ενός φρουρού. Τις υπόλοιπες ώρες ήμασταν πίσω από τα σίδερα. Είχαμε αρκετό χρόνο στη διάθεσή μας, αλλά το καλό πνευματικό πρόγραμμα που είχαμε καταρτίσει γέμιζε τις μέρες μας. Μελετούσαμε προσεκτικά την Αγία Γραφή, εδάφιο προς εδάφιο. Σιγά-σιγά, αποκτήσαμε μια καλή βιβλιοθήκη που μας βοηθούσε στη μελέτη μας. Εκφωνούσαμε ομιλίες σχετικά με πολλά Βιβλικά θέματα. Και κάτω από εκείνες τις συνθήκες, η συναναστροφή με τους αδελφούς μας συνέβαλε στο να εξομαλυνθούν οποιεσδήποτε ιδιοτροπίες είχε ο καθένας μας.

»Η υπηρεσία αγρού δεν αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα. Δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε σε κανέναν από τους έξω, όμως γράφαμε γράμματα σε ανθρώπους που ζούσαν σε μη ανατεθειμένους τομείς, αφού πρώτα βρίσκαμε τις διευθύνσεις τους στον τηλεφωνικό κατάλογο. Συχνά υπηρετούσαμε ως σκαπανείς διακοπών [βοηθητικοί σκαπανείς]. Μερικοί από την παρέα μας δεν είχαν ακόμη αφιερωθεί στον Ιεχωβά, αλλά όταν σημείωναν πνευματική πρόοδο, ήθελαν να βαφτιστούν. Πού θα βρίσκαμε, όμως, αρκετό νερό για να τους βαφτίσουμε; Αυτό ήταν μεγάλο πρόβλημα.

»Ζητήσαμε την άδεια από το διευθυντή της φυλακής να κάνουμε το βάφτισμα σε μια λιμνούλα του βάλτου, αλλά η απάντηση ήταν ένα κατηγορηματικό όχι! Ίσως να ήταν και καλή η απόφασή του γιατί το χειμώνα η λιμνούλα είναι εντελώς παγωμένη· επομένως το βάφτισμα δεν θα μπορούσε να γίνει εκεί έτσι κι αλλιώς. Μια μέρα έπεσε το μάτι μου σ’ ένα ντουλάπι στη γωνιά του θαλάμου: Να τη η πισίνα για το βάφτισμα! Σε μερικές μέρες περάσαμε λαθραία μέσα στους θαλάμους μας ένα μεγάλο φύλλο πλαστικού. Και χωρίς να το πάρουν είδηση οι φρουροί, ντύσαμε με πλαστικό την καινούρια μας πισίνα βαφτίσματος και τη σύραμε μέχρι τα λουτρά όπου πραγματοποιήθηκε το βάφτισμα. Σ’ εκείνα τα χρόνια της φυλακής, πολλά καινούρια άτομα βαφτίστηκαν σ’ αυτή την πισίνα».

Ο Πρόεδρος της Χώρας Επισκέπτεται το Στρατόπεδο Εργασίας

Μολονότι στην αρχή η αντίδραση του κοινού όσον αφορά την άρνηση που πρόβαλλαν οι Μάρτυρες για στρατιωτική υπηρεσία ήταν αρνητική, τα συναισθήματα άρχισαν να αλλάζουν στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Οι άνθρωποι άρχισαν να πιστεύουν ότι οι μεγάλες ποινές κάτω από συνθήκες στρατοπέδων συγκέντρωσης ήταν απάνθρωπες. Γι’ αυτό, τον Αύγουστο του 1968, ο Ούρχο Κεκόνεν, που ήταν τότε πρόεδρος της Φινλανδίας, αποφάσισε να επισκεφτεί ο ίδιος αυτό το σωφρονιστικό ίδρυμα.

«Ήταν μεγάλη έκπληξη», αναπολεί ο Ρέιμα Λάινε, που τώρα υπηρετεί ως επίσκοπος περιφερείας. «Ο Πρόεδρος Κεκόνεν δαπάνησε πολλές ώρες στο στρατόπεδο και ζήτησε να μας μιλήσει χωρίς να είναι κάποιος άλλος παρών. Μας υποσχέθηκε ότι θα έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να αλλάξει ο νόμος προς το καλύτερο». Αυτό συνέβη πολύ σύντομα και το 1969 αυτό το ίδρυμα καταργήθηκε.

Απαλλαγή από Στρατιωτική Υπηρεσία

Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά το 1969, οι νεαροί αδελφοί καταδικάζονταν σε εννιά μήνες φυλάκισης και ενώ εξέτιαν την ποινή τους, αποκτούσαν καλή φήμη λόγω της καλής τους διαγωγής. Πολλοί πολίτες τούς παρατηρούσαν και σκέφτονταν ότι το να καταδικάζονται ειρηνικοί νέοι, που δεν έβλαπταν την κοινότητα, αποτελούσε μελανό σημείο στη φήμη της ουδέτερης και ειρηνόφιλης Φινλανδίας τους. Γι’ αυτόν το λόγο, μερικοί αξιόλογοι και σημαίνοντες ανθρωπιστές έκαναν εισηγήσεις σχετικά με την απαλλαγή των Μαρτύρων από τη στρατιωτική υπηρεσία.

Το 1985 η κυβέρνηση θεώρησε σκόπιμο να θεσπίσει ένα νέο νόμο. Έτσι, από το 1987 όλοι οι βαφτισμένοι και ενεργοί Μάρτυρες του Ιεχωβά παίρνουν αναβολή—τρία χρόνια κάθε φορά—μέχρι να κλείσουν τα 28 τους χρόνια. Μ’ αυτόν τον τρόπο, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν απαλλαγεί από στρατιωτική υπηρεσία στη Φινλανδία σε καιρούς ειρήνης.

Τίθεται σε Δοκιμασία η Ελευθερία σ’ ό,τι Αφορά το Κήρυγμα

Παρά το γεγονός ότι το σύνταγμα της Φινλανδίας κατοχυρώνει τη θρησκευτική ελευθερία, έχουν γίνει κατά καιρούς προσπάθειες να προωθηθούν νόμοι που να δυσχεραίνουν το έργο από πόρτα σε πόρτα. Μέχρι στιγμής, τα εκάστοτε δικαστήρια έχουν αποφανθεί υπέρ του δικαιώματος που έχουμε να κηρύττουμε.

Σε μια πόλη, την Ούλου, έγινε αλλαγή στο σχετικό διάταγμα, το οποίο τώρα αναφέρει: «Η απαγόρευση που αφορά το έργο των Μαρτύρων του Ιεχωβά έχει αρθεί». Αναφέρθηκαν οι λόγοι για τους οποίους έγινε αυτό: «Το έργο που κάνουν οι ιδεολογικές και οι θρησκευτικές οργανώσεις από σπίτι σε σπίτι δεν παραβιάζει την οικογενειακή γαλήνη. Απεναντίας, από την άποψη του πληθυσμού, πρόκειται για ωφέλιμη και αναγκαία επικοινωνία που δεν μπορεί να επιτελεστεί με κανέναν άλλο τρόπο».

Τα Εθνικά Σύνορα δεν Εμποδίζουν την Ενότητα

Οι Σουηδοί αδελφοί έχουν συμβάλει στη διάδοση της αλήθειας στη Φινλανδία. Στα πρόσφατα χρόνια, πολλοί Φινλανδοί έχουν συμβάλει, με τη σειρά τους, στο ευαγγελιστικό έργο που γίνεται στη Σουηδία, στην οποία έχουν μετακομίσει πολλοί Φινλανδοί. Γι’ αυτό, από το 1972 και ύστερα άρχισαν να σχηματίζονται φινλανδόφωνες εκκλησίες στη Σουηδία. Η αύξηση ανάμεσα στο φινλανδικό πληθυσμό της Σουηδίας ήταν αισθητή και σήμερα υπάρχουν περίπου 1.800 φινλανδόφωνοι ευαγγελιζόμενοι στη Σουηδία.

Το ότι υπάρχει η δυνατότητα για τους Σκανδιναβούς ταξιδιώτες να περνούν ελεύθερα τα σύνορα από τη μια Σκανδιναβική χώρα στην άλλη, χωρίς διαβατήριο, έχει αποδειχτεί πολύ χρήσιμο όταν γίνονται διευθετήσεις για συνελεύσεις περιφερείας. Εξαιτίας των μεγάλων αποστάσεων που χωρίζουν τη Φινλανδία από τις άλλες Σκανδιναβικές χώρες, δεν διοργανώθηκαν στη Φινλανδία μεγάλες διεθνείς συνελεύσεις περιφερείας παρά μόνο το 1965, όταν διεξάχθηκε μια συνέλευση για τη Σουηδία και τη Φινλανδία μαζί, στο Ολυμπιακό Στάδιο του Ελσίνκι. Το ίδιο επαναλήφθηκε το 1973. Το 1978 και το 1983, το Εκθεσιακό Κέντρο του Ελσίνκι χρησιμοποιήθηκε για δυο διεθνείς συνελεύσεις. Αυτές οι συνελεύσεις βοήθησαν με θαυμάσιο τρόπο τους Φινλανδούς αδελφούς να αποκτήσουν ευρύτερη αντίληψη των πραγμάτων και απέδειξαν ότι τα εθνικά σύνορα δεν αποτελούν εμπόδιο για τη Χριστιανική ενότητα.

Όσο για τις συνελεύσεις περιοχής, αυτές διεξάγονταν στο παρελθόν σε αίθουσες διαλέξεων διαφόρων σχολείων. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, γινόταν ολοένα και πιο δύσκολο να γίνουν συμβόλαια για τη χρήση σχολικών εγκαταστάσεων. Γι’ αυτόν το λόγο, το 1975 πήραμε την απόφαση να οικοδομήσουμε μια δική μας Αίθουσα Συνελεύσεων στην κωμόπολη Χεμενλίνα στη νότια Φινλανδία. Έγινε αγορά ενός μισοτελειωμένου κτιρίου που προοριζόταν να γίνει εργοστάσιο και αυτό μετατράπηκε σε μια άνετη Αίθουσα Συνελεύσεων χωρητικότητας 1.200 θέσεων. Άρχισαν να διεξάγονται εκεί συνελεύσεις το Μάρτιο του 1978. Το 1988, δέκα χρόνια αργότερα, αποκτήσαμε άλλη μια αίθουσα, αυτή τη φορά στη βόρεια Φινλανδία και προγραμματίστηκε να γίνει για πρώτη φορά συνέλευση εκεί το Νοέμβριο του 1989.

Η Μετάφραση Νέου Κόσμου και το Θείο Όνομα

Η φινλανδική πρωτοέγινε γραπτή γλώσσα το 16ο αιώνα, και η «Καινή Διαθήκη» ήταν από τα πρώτα βιβλία που τυπώθηκαν στη φινλανδική, το 1542. Από τον καιρό εκείνο, αποτελεί έθιμο των Φινλανδών να έχουν μια Αγία Γραφή στο σπίτι τους. Το 1975, μετά από μεγάλες προσπάθειες, η Μετάφραση Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών εκδόθηκε στη φινλανδική.

Ωστόσο, η Μετάφραση Νέου Κόσμου δεν ήταν η πρώτη φινλανδική έκδοση της Αγίας Γραφής που χρησιμοποιούσε το όνομα Ιεχωβά. Η πρώτη Γραφή που βγήκε στη φινλανδική το περιλάμβανε στις παραπομπές. Επίσης, το ευρετήριο της Αγίας Γραφής της Παλιάς Εκκλησίας (Old Church Bible), που εκδόθηκε το 1776, περιείχε το θείο όνομα. Παρ’ όλα αυτά, μερικοί ιερείς εκδήλωσαν έντονη προκατάληψη κατά αυτού του ονόματος, ισχυριζόμενοι ψευδώς ότι η λέξη «Ιεχωβά» είχε επινοηθεί από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά.

Γι’ αυτό, μπορείτε να φανταστείτε την έκπληξη που ένιωσαν τόσο οι ενορίτες όσο και οι ιερείς όταν ανακαλύφθηκε η λέξη Γιεχόβα [Jehova] πάνω από την αγία τράπεζα μιας εκκλησίας στο Κουχμόινεν όταν αφαιρέθηκε η μπογιά τότε που ανακαινίστηκε η εκκλησία το 1985. Το ενοριακό συμβούλιο δεν μπόρεσε να αντέξει στη θέα του ονόματος του Ιεχωβά. Γι’ αυτό αποφάσισαν να το καλύψουν ξανά.

Στις αρχές του 17ου αιώνα, το όνομα Ιεχωβά είχε χαραχτεί σε φινλανδικά νομίσματα. Μερικοί διάσημοι Φινλανδοί συγγραφείς έχουν επίσης χρησιμοποιήσει το όνομα Ιεχωβά στα συγγράμματά τους. Είναι αρκετά ενδιαφέρον το γεγονός ότι υπάρχουν επιγραφές με το όνομα του Θεού στην εβραϊκή σε πολλές από τις πιο εξέχουσες εκκλησίες της Φινλανδίας. Ωστόσο, οι πιο αξιοσημείωτοι υποστηρικτές του ονόματος του Ιεχωβά υπήρξαν οι Μάρτυρές του.

Επέκταση των Εγκαταστάσεων του Τμήματος

Η σταθερή αύξηση στον αριθμό των διαγγελέων της Βασιλείας είχε σαν αποτέλεσμα να επεκταθούν οι εγκαταστάσεις του γραφείου τμήματος πολλές φορές. Για παράδειγμα, δέκα χρόνια μετά την οικοδόμηση του τμήματος το 1962, υπήρχε μεγάλη ανάγκη για επιπρόσθετο χώρο. Ο αριθμός των περιοδικών που τυπώνονταν ανήλθε από 2,3 εκατομμύρια το χρόνο σε 3,7 εκατομμύρια. Ο αριθμός των βιβλίων που εκδίδονταν αυξήθηκε από 40.000 το χρόνο σε 200.000 και πλέον. Συνολικά, έχουν τυπωθεί στη Φινλανδία 562.000 αντίτυπα του βιβλίου Η Αλήθεια που Οδηγεί στην Αιώνιο Ζωή και μόνο—πράγμα το οποίο αντιστοιχεί με ένα βιβλίο για κάθε τρίτο φινλανδικό σπιτικό. Προστέθηκε λοιπόν περισσότερος χώρος το 1973, 2.200 τετραγωνικά μέτρα, για το Τμήμα Αποστολής και για αποθήκευση.

Και η οικογένεια Μπέθελ αυξάνεται από χρόνο σε χρόνο και γι’ αυτό το 1977 προστέθηκαν 20 δωμάτια. Κατόπιν από το 1984 ως το 1986, έγιναν ξανά μεγάλες προσθήκες στο εργοστάσιο και στα δωμάτια. Κατασκευάστηκε επίσης μια ξεχωριστή Αίθουσα Βασιλείας χωρητικότητας 300 θέσεων.

Χρησιμοποιείται η Νέα Τεχνολογία

Εκτός από την επέκταση των εγκαταστάσεων του τμήματος, άλλαξε και η τεχνολογία της εκτύπωσης. «Κάναμε ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός όταν πραγματοποιήσαμε τη μετατροπή από τη δίχρωμη τυπογραφία στην τετράχρωμη εκτύπωση όφσετ», θυμάται ο επίσκοπος εργοστασίου Έρκι Κάνκανπε. «Οι αδελφοί της Φινλανδίας είναι ευγνώμονες στο Κυβερνών Σώμα που επέτρεψε να αγοράσουμε ένα πιεστήριο όφσετ το οποίο τροφοδοτείται με φύλλα και έχει πέντε πύργους εκτύπωσης. Έτσι, από τις αρχές του 1981, είχαμε τη δυνατότητα να τυπώνουμε τετράχρωμα περιοδικά—είμαστε ένα από τα πρώτα τμήματα που το έκανε αυτό. Αυτό έχει αυξήσει σε μεγάλο βαθμό τη διάθεση των περιοδικών.

»Την άνοιξη του 1985, παραλάβαμε το σύστημα κομπιούτερ και φωτοστοιχειοθέτησης MEPS, σύστημα που έχει σχεδιάσει η Σκοπιά. Το 1988, έγινε εγκατάσταση και ενός δευτέρου πιεστηρίου όφσετ. Αυτό το πιεστήριο είναι γερμανικής κατασκευής Μίλερ-Γιοχάνισμπεργκ, και, όπως και το προηγούμενο, τροφοδοτείται με φύλλα και έχει πέντε πύργους εκτύπωσης. Αυτό διπλασίασε τη δυνατότητά μας για εκτύπωση».

Οι Προσδοκίες που Υπάρχουν σ’ Αυτή τη Χώρα με τις Χιλιάδες Λίμνες

Στα χρόνια που πέρασαν, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ήταν πολύ δραστήριοι στο κήρυγμα των καλών νέων της Βασιλείας στη Φινλανδία. Γι’ αυτόν το λόγο, το φως της αλήθειας της Αγίας Γραφής λάμπει ολοκάθαρα σ’ αυτή τη χώρα με τις χιλιάδες λίμνες. Η αντιστοιχία των ευαγγελιζομένων σε σύγκριση με τον πληθυσμό είναι μια από τις καλύτερες που υπάρχουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στα πρόσφατα χρόνια, η αύξηση δεν ήταν θεαματική, αλλά ο αριθμός των ευαγγελιζομένων μεγαλώνει σταθερά.

Το βιοτικό επίπεδο στη Φινλανδία έχει αλλάξει αισθητά προς το καλύτερο. Από πνευματική άποψη, όμως, η κατάσταση των ανθρώπων χειροτέρεψε σε πολλούς τομείς. Το ενδιαφέρον για τις υλιστικές επιδιώξεις έχει κάνει πολλούς ανθρώπους να μη δείχνουν αγάπη για τον πλησίον τους και ενδιαφέρον για πνευματικά ζητήματα. Οι ηθικές αρχές όσο πάνε και χάνονται. Σε γενικές γραμμές, η πολυάσχολη ζωή της πόλης και οι άφθονες ευκαιρίες για κοσμική διασκέδαση έχουν υπονομεύσει τις συνήθειες ανάγνωσης των ανθρώπων.

Μολονότι η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων που ζουν στη Φινλανδία ανήκει στη Λουθηρανική Εκκλησία, αυτή έχει κλονιστεί πρόσφατα από διάφορες κρίσεις. Μετά από μακρόχρονη μάχη μέσα στην εκκλησία, το 1986 επιτράπηκε στις γυναίκες να γίνονται ιερείς. Πολλοί ιερείς έχουν δείξει δημόσια ότι δεν έχουν γνήσια πίστη στην Αγία Γραφή, στις διδασκαλίες της και στις ηθικές της αρχές. Τα ειλικρινή άτομα συγκλονίζονται απ’ αυτές τις εξελίξεις. Από την άλλη πλευρά, ο λαός του Ιεχωβά υποστηρίζει σταθερά τις Χριστιανικές αρχές, πράγμα που τον κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες θρησκείες. Πολλοί άνθρωποι βλέπουν τη διαφορά. Μελετώντας το Λόγο του Θεού με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, αυτοί θα βοηθηθούν να δουν το πραγματικό φως της αλήθειας.

Πριν από οχτώ αιώνες, όταν οι σταυροφόροι του καιρού εκείνου σάρωσαν τη Φινλανδία, ασφαλώς δεν έφεραν μαζί τους τα καλά νέα σχετικά με τη Βασιλεία του Θεού και το φως της αλήθειας της Αγίας Γραφής. Ωστόσο, σ’ αυτόν τον 20ό αιώνα, έχει θριαμβεύσει ο Ιεχωβά επειδή οι προφητείες του εκπληρώνονται και τα καλά του νέα διακηρύττονται από τους δραστήριους Μάρτυρές του. Μέσω των 17.000 και πλέον ειρηνικών ευαγγελιζομένων της Βασιλείας, η αλήθεια τώρα λάμπει παντού σ’ αυτή τη χώρα με τα χιλιάδες νησιά, τις πάμπολλες κατακάθαρες λίμνες και τα θαλερά καταπράσινα δάση.

[Υποσημείωση]

[Πίνακας στη σελίδα 191]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Φινλανδία

Ανώτατο Όριο Ευαγγελιζομένων

20.000

17.303

13.426

10.620

8.290

4.354

1950 1960 1970 1980 1989

Μέσος Όρος Σκαπανέων

3.000

2.037

952

671

285

207

1950 1960 1970 1980 1989

[Χάρτης/Πλαίσιο στη σελίδα 139]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΝΟΡΒΗΓΙΑ

ΣΟΥΗΔΙΑ

Αρκτικός Κύκλος

Βοθνικός Κόλπος

Ιβάλο

Σοντανκίλε

Ροβιανιέμι

Ούλου

Ιλσάλμι

Βάασα

Κουόπιο

Πόρι

Κουχμόινεν

Τάμπερε

Μεντιχάργιου

Χεμενλίνα

Λάχτι

Τούρκου

Κότκα

Βάντα

Ελσίνκι

Χάνκο

ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Πλαίσιο]

Πρωτεύουσα: Ελσίνκι

Επίσημες Γλώσσες: Φινλανδική και Σουηδική

Κύρια Θρησκεία: Ευαγγελικοί Λουθηρανοί

Πληθυσμός: 4.954.000

Γραφείο Τμήματος: Βάντα

[Εικόνα στη σελίδα 141]

Ο Έμιλ Όστερμαν ήταν ο πρώτος Μάρτυρας στη Φινλανδία

[Εικόνα στη σελίδα 143]

Ο Κάρλο Χαρτέβα, ο οποίος έδωσε ένα ζωηρό ξεκίνημα στο έργο

[Εικόνες στη σελίδα 147]

Το πρώτο γραφείο τμήματος, στο Ελσίνκι. «Ο Άμβωνας των Λαών», ένα από τα πρώτα έντυπα στη φινλανδική

[Εικόνα στη σελίδα 150]

Ο Ιωσήφ Φ. Ρόδερφορντ στο Πάρκο Καϊσιανιέμι, όπου έδωσε την πρώτη του υπαίθρια δημόσια ομιλία, το 1913

[Εικόνα στη σελίδα 154]

Ο Έρο Νιρόνεν, ο οποίος υπηρέτησε ως μεταφραστής γύρω στα 60 χρόνια

[Εικόνα στη σελίδα 157]

Ο Ότο Μέκελε, που υπηρέτησε στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου και στο γραφείο τμήματος επί πολλές δεκαετίες

[Εικόνα στη σελίδα 161]

Ο Γουίλιαμ Ντέι, επίσκοπος του Γραφείου Βόρειας Ευρώπης

[Εικόνα στη σελίδα 164]

Αδελφοί στην υπηρεσία αγρού με γραμμόφωνα και μεγάφωνα

[Εικόνα στη σελίδα 170]

Ο Κάλε Σαλαβάρα γνώρισε την αλήθεια σε στρατιωτικό νοσοκομείο

[Εικόνα στη σελίδα 176]

Πληροφοριακή πορεία στο Ελσίνκι, η οποία διαφήμιζε μια δημόσια ομιλία τον Απρίλιο του 1945

[Εικόνα στη σελίδα 181]

Ο Ν. Ο. Νορ και ο Μ. Τζ. Χένσελ το 1955· ήταν μια από τις πολλές επισκέψεις που έγιναν για να δοθεί ενθάρρυνση στους αδελφούς

[Εικόνες στη σελίδα 185]

Το γραφείο τμήματος της Φινλανδίας και μια άποψη του χώρου υποδοχής στο Μπέθελ

[Εικόνα στη σελίδα 186]

Η τωρινή Επιτροπή του Τμήματος, σύμφωνα με τη φορά του ρολογιού, Χ. Κάνκανπε, Β. Λεϊνόνεν, Ε. Κάνκανπε, Κ. Κάνγκας, Γ. Ροπόνεν