Σελίδα Δύο

«Να Οδηγείς Προσεκτικά!»

Πόσο συχνά λέγεται αυτό σε άτομα που φεύγουν, είτε αυτά είναι μέλη της οικογένειας είτε κάποιοι επισκέπτες! Είναι μια καλή υπενθύμιση. Η οδήγηση κρύβει κινδύνους. Το να φτάσετε με ασφάλεια στον προορισμό σας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και είναι ένα πράγμα στο οποίο αποτυχαίνουν εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο κάθε χρόνο.

Μπορεί να γίνει κάτι για να βελτιωθεί η ασφάλεια της οδήγησης; Ο ανταποκριτής του Ξύπνα! στη Βρετανία ρίχνει μια ματιά στο πώς είναι η κατάσταση σε αρκετές χώρες και μας προσφέρει σωστές συμβουλές, για να βοηθήσει τους οδηγούς αυτοκινήτων να οδηγούν έτσι ώστε να μην κινδυνεύει ούτε η δική τους ζωή αλλά ούτε και των άλλων.

Ασφαλής Οδήγηση—Η Επιτακτική Ανάγκη

ΕΧΕΙ ΕΙΠΩΘΕΙ για την οδήγηση ότι «δεν υπάρχει καμιά απολύτως άλλη δραστηριότητα που να δίνει περιθώρια για τόσες ζημιές και τόσες ταλαιπωρίες, και που να απαιτεί τόση λίγη ουσιαστική εκπαίδευση και υπευθυνότητα». Έχει τύχει ποτέ να βρεθείτε μ’ έναν ελιγμό έξω από το δρόμο σας για να αποφύγετε κάποιο αυτοκίνητο που έρχεται καταπάνω σας; Σας έχει τύχει, είτε ως πεζός είτε ως επιβάτης αυτοκινήτου είτε ακόμα και ως οδηγός, να δείτε με τα ίδια σας τα μάτια ένα αυτοκινητικό δυστύχημα και να εκφράσετε την ανησυχία σας για το αποδεκάτισμα που γίνεται στους δρόμους;

Στη Βρετανία «ο αριθμός των πεζών που σκοτώνονται ή τραυματίζονται σοβαρά, αυξάνεται συνεχώς εδώ και πέντε χρόνια».—The Times.

«Κάθε χρόνο . . . περίπου 4.000 άντρες, γυναίκες και παιδιά, χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους του Καναδά».—The Toronto Star.

Από το 1981 μέχρι το 1985, τα αυτοκινητικά δυστυχήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες προκάλεσαν 233.200 θανάτους.—The World Almanac, 1987.

«Στο Ρίο ντε Τζανέιρο [Βραζιλία] το αυτοκίνητο . . . σκοτώνει περισσότερους απ’ όσους σκοτώνουν η φυματίωση, ο καρκίνος και οι καρδιακές παθήσεις».—O Estado de S. Paulo.

Με τι ισοδυναμούν όλα αυτά, σε παγκόσμια κλίμακα;

Το Τίμημα της Οδήγησης

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο χάνονται 250.000 ανθρώπινες ζωές σε αυτοκινητικά δυστυχήματα! Σύμφωνα με την The Toronto Star, αυτός ο αριθμός είναι «μεγαλύτερος από τον αριθμό όλων εκείνων που σκοτώνονται κάθε χρόνο σε πολέμους, εγκλήματα και εργατικά ατυχήματα».

Στη Βρετανία, ένας και μόνο θάνατος στην άσφαλτο υπολογίζεται ότι κοστίζει περίπου £252.000 (56.000.000 δρχ.). Γιατί τόσα πολλά; Εκτός από το κεφάλαιο που έχει επενδυθεί πάνω στο ίδιο το άτομο, τις χαμένες ενδεχόμενες αποδοχές του και την υλική ζημιά, είναι και τα έξοδα για το ασθενοφόρο, το νοσοκομείο και άλλες υπηρεσίες. Πράγματι, η επισφαλής οδήγηση κοστίζει!

Η ‘Δυνατότητα να Σκοτώνεις’

Ο πρώην υφυπουργός Μεταφορών της Βρετανίας Τζων Μουρ βρίσκει πως είναι «απίστευτο το γεγονός ότι κάθε χρόνο στη Βρετανία χάνονται περίπου 5.000 ζωές—κι όμως δεν γίνεται καμιά νύξη γι’ αυτό από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης [και το] Βρετανικό κοινό». Ορισμένες ομάδες ατόμων που κάνουν διαβήματα για την οδική ασφάλεια υποστηρίζουν ότι ‘ο θάνατος που προκαλείται από κάποιο όχημα κινδυνεύει να γίνει ένας αποδεκτός τρόπος ανθρωποκτονίας’.

Παρά την ολοφάνερη αυτή έλλειψη ενδιαφέροντος, το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι το εξής: Το πώς οδηγείτε μπορεί να αποδειχτεί ζήτημα ζωής και θανάτου για κάποιον, πιθανώς για εσάς τον ίδιο. Ο Άλεξ Μίλερ, υπεύθυνος του τμήματος εξεταστών για το δίπλωμα οδηγού στο Αστυνομικό τμήμα του Στράθκλαϋντ στη Σκωτία, εξηγεί: «Κάθε αυτοκίνητο είναι ένα φονικό όπλο που δίνει στον οδηγό τη δυνατότητα να σκοτώνει».

Τι σημαίνει αυτό για σας που είστε οδηγός; Είναι κάτι που σας βάζει σε πολλές σκέψεις, έτσι δεν είναι; Κι όμως, πολλοί από αυτούς που οδηγούν αυτοκίνητα υπολογίζουν ελάχιστα αυτήν τη δυνατότητα, ειδικά εκείνοι που πίνουν και μετά οδηγούν.

Από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας μας πληροφορούν ότι «το 1984 έγιναν 40.332 αυτοκινητικά δυστυχήματα τα οποία προκάλεσαν το θάνατο ή τον ακρωτηριασμό ατόμων, και 20.000 τα οποία περιλάμβαναν σοβαρή ζημιά στην περιουσία των ατόμων—σε όλα αυτά οι οδηγοί ήταν μεθυσμένοι». Στη Βρετανία, το πιοτό συνδέεται με τον 1 στους 3 θανάτους που οφείλονται σε αυτοκινητικά δυστυχήματα.

Αποθαρρύνουν καθόλου αυτές οι στατιστικές τα άτομα που πίνουν και κατόπιν οδηγούν; Όχι, σύμφωνα με κάποιον εκπρόσωπο της αστυνομίας στην Αγγλία που παρατήρησε: «Ο αριθμός των οδηγών που δεν διστάζουν να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τη δική τους, της οικογένειάς τους και των άλλων ατόμων που κυκλοφορούν στους δρόμους εξακολουθεί να είναι σημαντικός». Ο καθηγητής Ρόμπερτ Κέντελ του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου υποστηρίζει ότι «περίπου το 10 τοις εκατό του αντρικού πληθυσμού της [Βρετανίας] οδηγούν αυτοκίνητο σε κατάσταση πάνω από το επιτρεπόμενο όριο [του αλκοόλ στο αίμα] τουλάχιστον μια φορά τη βδομάδα». Τι δείχνει αυτό, αν όχι καθαρό εγωισμό;

Μερικές εταιρίες αλκοολούχων ποτών στη Βρετανία προσπαθούν να μπαλώσουν το πρόβλημα προωθώντας προγράμματα μεταφοράς από και προς τα μπαρ. Αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνουν εταιρίες που νοικιάζουν αυτοκίνητα ή πούλμαν και οι οποίες αναλαμβάνουν να μεταφέρουν το άτομο που πίνει, ανεξάρτητα από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, από το σπίτι του στο στέκι της προτίμησής του και το αντίστροφο. Σε παρέες, μερικοί οδηγοί που τους αρέσει το πιοτό προσπαθούν να αποφύγουν τον κίνδυνο, βγάζοντας εκ των προτέρων την απόφαση για το ποιος απ’ όλους θα οδηγήσει στην επιστροφή· φυσικά αυτός συμφωνεί να παραμείνει νηφάλιος και να πιει μόνο αναψυκτικά. Όσο αξιέπαινες κι αν είναι αυτές οι προσπάθειες, έχουν επιτυχία; Δημοσιεύματα στη Glasgow Herald αναφέρουν ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες «δεν είναι αρκετές για να μειώσουν σε σημαντικό βαθμό τις επιπτώσεις του πιοτού στην οδήγηση».

Τότε λοιπόν, ποια είναι η απάντηση στο πρόβλημα των ατόμων που πίνουν και κατόπιν οδηγούν; «Τελικά θα πρέπει να βάλουμε τέρμα στις σχέσεις πιοτού και οδήγησης», καταλήγει ο αρχηγός της αστυνομίας του Γουοργουικσάιρ Πήτερ Τζόσλιν, και προσθέτει: «Η μοναδική συμβουλή που δίνουμε είναι: ‘Μην πίνετε όταν πρόκειται να οδηγήσετε’».

Είναι αυτή η υπόδειξη ρεαλιστική; Μερικές χώρες εφαρμόζουν με αυστηρότητα τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας, επιβάλλοντας σοβαρές κυρώσεις στους οδηγούς που πίνουν. Η νομοθεσία της Σουηδίας εξουσιοδοτεί τις αρχές να κατάσχουν το αυτοκίνητο ενός επικίνδυνου οδηγού, ακριβώς όπως θα έπαιρναν το μαχαίρι ή το πιστόλι από τα χέρια ενός άγριου εγκληματία. Αναφέρεται ότι η Ένωση Δικαστών στη Βρετανία κάνει διαβήματα ώστε οι οδηγοί, που από τα αλκοτέστ φαίνεται ότι έχουν πιει, να θέτονται εκτός κυκλοφορίας οποτεδήποτε υπάρχει υποψία ότι θα διαπράξουν τις παραβάσεις ξανά, πριν από την ακροαματική διαδικασία.

Ωστόσο, για μια ασφαλή οδήγηση χρειάζονται πολύ περισσότερα πράγματα από το να μένει κανείς νηφάλιος.

[Εικόνα στη σελίδα 3]

Κάθε χρόνο, ο αριθμός των ανθρώπων που χάνονται σε αυτοκινητικά δυστυχήματα σε ολόκληρο τον κόσμο υπερβαίνει τον πληθυσμό της Ισλανδίας

Αποφεύγετε την Υπερβολική Ταχύτητα και την Επιθετικότητα!

«ΑΝ ΤΟ αυτοκίνητο ήταν μια σημερινή εφεύρεση, σίγουρα θα έβγαινε εκτός νόμου», υποστηρίζει ο Τζεφ Λαρτζ, βοηθός διευθυντού του τμήματος οδικής ασφάλειας της βρετανικής RoSPA (Βασιλικής Εταιρίας για την Πρόληψη Ατυχημάτων). «Δεν θα ήταν ποτέ δυνατό να σου επιτραπεί να πουλήσεις κάτι που θα σκότωνε και θα τραυμάτιζε, μονάχα σ’ αυτή τη χώρα περισσότερα από 330.000 άτομα κάθε χρόνο».

Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων αναγνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους που κρύβει το προϊόν τους. Επενδύουν τεράστια χρηματικά ποσά και κάνουν εξαιρετικές προσπάθειες να βελτιώσουν τις προδιαγραφές ασφάλειας που έχουν τα σύγχρονα αυτοκίνητα. Αλλά, όπως σχολιάζει η Sunday Express Magazine: «Οι οδηγοί που έχουν συναίσθηση του τι σημαίνει ασφάλεια γνωρίζουν καλά ότι το να προστατεύουν το αυτοκίνητο—και τους επιβάτες του—κοστίζει». Παρ’ όλο που οι διαφημίσεις μπορεί να προβάλλουν τα διάφορα συστήματα ασφάλειας, τι είναι αυτό που τραβάει την προσοχή του αγοραστή; Συχνά είναι οι επιδόσεις του αμαξιού, το πώς πετυχαίνει τη μεγαλύτερη ταχύτητα στο λιγότερο δυνατό χρόνο, η δύναμη της μηχανής, όπως και η αστραφτερή του εμφάνιση και η λεπτή του γραμμή.

Ο πρώην δικαστής Ρίτσαρντ Σπίγκελ πιστεύει ότι οι Γερμανοί οδηγοί αυτοκινήτων δίνουν την εντύπωση ότι «έχουν μια νευρωτική σχέση με την ταχύτητα . . . η οποία [ταχύτητα] εξακολουθεί να είναι η συχνότερη αιτία των ατυχημάτων». Πιστεύει επίσης, ότι αυτήν ακριβώς την τάση εκμεταλλεύονται «οι διαφημίσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών». Μήπως αυτό συμβαίνει και στη δική σας χώρα;

Σε πολλές χώρες, άλλοι παράγοντες όπως είναι η αυξανόμενη οδική κυκλοφορία και η φθίνουσα ποιότητα του οδικού δικτύου, κάνουν την οδήγηση ακόμα πιο επικίνδυνη. Δημοσιεύματα στη Βραζιλία εντοπίζουν τους κινδύνους που εγκυμονούν οι διασταυρώσεις χωρίς σηματοδότες. «Σ’ αυτές τις περιπτώσεις», σχολιάζει η Brazil Herald, «ένας ή περισσότεροι οδηγοί ξαφνικά μπερδεύονται και μένουν αναποφάσιστοι, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε ατύχημα».

Μπροστά σε τέτοιους κινδύνους, οι οδηγοί των σύγχρονων οχημάτων με τις υψηλές επιδόσεις επιβάλλεται να είναι άτομα υπεύθυνα, καλά εκπαιδευμένα και να ενδιαφέρονται για τους συνανθρώπους τους. Η Σουηδική έκδοση Trygg i trafiken? (Ασφάλεια στην Κυκλοφορία;) εκφράζει την εξής γνώμη: «Το δίπλωμα οδηγού είναι, μετά από το δικαίωμα ψήφου, το πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να σου εμπιστευτεί η κοινωνία».

Φυλαχτείτε από την Επιθετικότητα!

Η ταχύτητα σκοτώνει. Οι μεθυσμένοι οδηγοί σκοτώνουν. ‘Αλλά’, λέτε, ‘εγώ ακολουθώ πιστά τους κανόνες που αφορούν την ταχύτητα και δεν πίνω καθόλου αλκοόλ όταν πρόκειται να οδηγήσω. Αντιλαμβάνομαι ότι η οδήγηση μπορεί να είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Τι περισσότερο μπορώ να κάνω;’

«Το αυτοκίνητο ενισχύει μια ανθρώπινη ικανότητα, την ικανότητα της κίνησης, δίνοντας στον άνθρωπο τη δυνατότητα να καλύπτει αποστάσεις σε πολύ λιγότερο χρόνο από αυτόν που θα χρειαζόταν με τα δικά του μέσα», γράφει ο ψυχολόγος Ζουλνάρα Πορτ Μπραζίλ, και προσθέτει: «Το γεγονός αυτό καθαυτό δεν είναι λάθος». Πού είναι λοιπόν το πρόβλημα; Σύμφωνα με τον Ζουλνάρα, το πρόβλημα «βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο ο κάθε οδηγός χρησιμοποιεί αυτήν τη δύναμη».

Αναμφίβολα θα συμφωνείτε με την εφημερίδα Le Monde που σχολίαζε: «Καλλιεργείται και είναι πλατιά διαδεδομένη μια άποψη εξαιτίας της οποίας βλέπουμε . . . το τιμόνι σαν σύμβολο δύναμης . . . Αν κάποιος δεν μπορεί να αποφύγει την ανοησία των άλλων . . ., μπορεί τουλάχιστο να ελέγξει το δικό του τρόπο οδήγησης».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.

Το να κυκλοφορείς σήμερα με αυτοκίνητο έχει γίνει πολύ πιο δύσκολο και επικίνδυνο, εξαιτίας του «αυξανόμενου βαθμού επιθετικότητας και αδιαλλαξίας που υπάρχει πίσω από το τιμόνι», όπως αναφέρει η Glasgow Herald. Προσθέστε σ’ αυτό «την επισφαλή τακτική [την τακτική τού να εξωθείς μια επικίνδυνη κατάσταση στα όρια της ασφάλειας πριν σταματήσεις] και τους διαξιφισμούς», πράγματα τα οποία «διαδίδονται με αυξανόμενο ρυθμό, φτάνοντας μέχρι του σημείου της σωματικής βίας και των τρακαρισμάτων», και έχετε μια συνταγή για εξολόθρευση στους δρόμους. Ο Καναδός αστυνομικός διευθυντής Κεν Κοκ σχολιάζει: «Οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει τελείως όλους τους κανόνες—και όλοι βιάζονται. Πιστεύουμε ότι πρέπει να είμαστε πιο επιθετικοί· όλοι σπρώχνουν και κανένας δεν περιμένει στη σειρά του».

Αυτή η επιθετική τάση, κάτι που χαρακτηρίζει το σημερινό οδηγό, προξενεί πράγματι προβλήματα. «Το χειρότερο σφάλμα», αναφέρει η Rheinischer Merkur, «είναι να κολλάς πίσω από τα άλλα αυτοκίνητα. . . . Ελάχιστα άτομα που κυκλοφορούν στο δρόμο υπολογίζουν το πώς αισθάνονται οι άλλοι. Για παράδειγμα, συχνά αυτοί που οδηγούν γρήγορα αυτοκίνητα βλέπουν τους μοτοσικλετιστές σαν πληγή. Πιστεύουν ότι τους προκαλούν, νιώθουν φθόνο και ο φθόνος μπορεί εύκολα να προκαλέσει επιθετικότητα». Αυτό το χαρακτηριστικό είναι τόσο κοινό που «ο ένας στους τρεις, από αυτούς που ρωτήθηκαν, παραδέχεται ότι έχει εκνευριστεί ή έχει νιώσει ακόμα και προσβλημένος επειδή τον προσπέρασαν».

Δώστε το Προβάδισμα στην Ασφαλή Οδήγηση!

Η αυξημένη βία που παρατηρείται στους μεγάλους δρόμους των Ηνωμένων Πολιτειών φαίνεται να καθρεφτίζει αυτή την επιθετικότητα. Ένα άρθρο στην The Wall Street Journal, 3 Αυγούστου 1987, με τίτλο «Οι Οδηγοί Γίνονται Όλο και πιο Βίαιοι», δήλωνε: «Στους μεγάλους δρόμους των διαφόρων πόλεων σ’ ολόκληρη τη χώρα, η αστυνομία παρατηρεί αύξηση στους πυροβολισμούς, στα γρονθοκοπήματα και σε άλλα είδη κακοποίησης, και τα περισσότερα από αυτά ξεκινάνε από απλούς καβγάδες μεταξύ των οδηγών. Υπάρχουν και περιπτώσεις που οι οδηγοί έχουν σκοτωθεί». Η The New York Times, 6 Αυγούστου 1987, ανάφερε: «Από τα μέσα του Ιουνίου μέχρι σήμερα, η βία στους μεγάλους εθνικούς δρόμους της νότιας Καλιφόρνιας έχει προκαλέσει το θάνατο τεσσάρων ατόμων . . . και τον τραυματισμό άλλων 15».

Άρα λοιπόν, το αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα είναι το εξής: είναι εντελώς απαραίτητο να οδηγούμε έτσι που να εμπνέουμε ασφάλεια, τόσο για το δικό μας καλό όσο και για το καλό των άλλων. Ο πρώην υπουργός μεταφορών Τζων Μουρ, αφού εξέφρασε τη συντριβή του για τις ζωές που χάνονται κάθε χρόνο στους δρόμους της Βρετανίας, παρακινεί: «Η οδική ασφάλεια . . . πρέπει να πάρει τη θέση της ανάμεσα στα πράγματα, στα οποία δίνουν το προβάδισμα όσοι κυκλοφορούν στο δρόμο».

Από πρακτική άποψη, λοιπόν, πώς μπορείτε να οδηγείτε έτσι που να εμπνέετε ασφάλεια; Τι πράγμα θα πρέπει να προσέχετε ιδιαίτερα; Τι συμβουλεύουν οι έμπειροι οδηγοί, οι οδηγοί που εμπνέουν ασφάλεια; Το επόμενο άρθρο μας «Καλλιεργήστε Συνήθειες Ασφαλούς Οδήγησης» θα εξετάσει αυτά τα ερωτήματα.

Καλλιεργήστε Συνήθειες Ασφαλούς Οδήγησης

ΕΜΠΝΕΕΙ ασφάλεια, είναι προσεκτικός, μετρημένος, επιφυλακτικός, υπερεπιφυλακτικός, ανεύθυνος, απρόσεκτος, επικίνδυνος—όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί αναφέρονται σε οδηγούς. Εσάς ποιος χαρακτηρισμός σας ταιριάζει; Οι περισσότεροι οδηγοί πιστεύουν ότι εμπνέουν ασφάλεια, ότι είναι προσεκτικοί, αλλά οι επιβάτες του αυτοκινήτου τους καθώς και άτομα που κυκλοφορούν στο δρόμο ίσως να μην εκφράζονται το ίδιο κολακευτικά γι’ αυτούς.

Το πρώτο πράγμα που μετράει για την ασφαλή οδήγηση είναι ένα αμάξι κατάλληλο για κυκλοφορία.

Είναι το Αμάξι σας Κατάλληλο για Κυκλοφορία;

Μερικές χώρες πραγματοποιούν ελέγχους της μηχανής των οχημάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τα αποτελέσματα συχνά είναι πρωτοφανή. Για παράδειγμα στη Γαλλία, μια πρόσφατη επιθεώρηση στα πενταετή οχήματα αποκάλυψε ότι το 73 τοις εκατό βρισκόταν είτε σε μέτρια κατάσταση είτε σε πολύ κακή είτε ακόμα και σε επικίνδυνη.

Για να μπορείτε εσείς ο ίδιος να κάνετε έλεγχο στο αμάξι σας, θα βρείτε πρακτικό να ακολουθείτε μια συνηθισμένη διαδικασία, που μοιάζει πολύ με τη διαδικασία που ακολουθούν οι πιλότοι των αεροπορικών εταιριών για να βεβαιωθούν ότι όλα είναι έτοιμα για την απογείωση. Ο έλεγχος που συστήνεται βρίσκεται στη σελίδα 8.

Παράλληλα μ’ ένα αμάξι κατάλληλο για κυκλοφορία, που θα του έχετε κάνει την ανάλογη ασφάλεια και θα πληρεί όλους τους κανονισμούς του κράτους, χρειάζεστε και ένα νόμιμο δίπλωμα οδηγού. Για να το πάρετε, θα πρέπει να υποβληθείτε σε εξετάσεις. Θα περάσετε ή όχι;

Οι Εξετάσεις για το Δίπλωμα

Οι περισσότεροι μαθητευόμενοι οδηγοί βλέπουν τις εξετάσεις για το δίπλωμα σαν τείχος που ορθώνεται μπροστά τους. Κυριολεκτικά τις κάνουν το κύριο θέμα των μεταξύ τους συζητήσεων. Οι εξετάσεις διαφέρουν από χώρα σε χώρα.

Στη Γαλλία, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, οι μαθητευόμενοι οδηγοί υποβάλλονται σε εξετάσεις οι οποίες αποτελούνται από δύο μέρη, την πράξη και τη θεωρία. Στη Γερμανία, η εκπαίδευση περιλαμβάνει και μαθήματα για το πώς μπορούν να προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες, σε περίπτωση που θα βρεθούν μπροστά σε κάποιο ατύχημα. Επιπλέον, οι αρχές εκεί υποχρεώνουν τους οδηγούς να έχουν κάνει πρακτική εξάσκηση για μιάμιση τουλάχιστον ώρα στη νυχτερινή οδήγηση, και για δύο και πλέον ώρες στην οδήγηση σε μεγάλο εθνικό δρόμο. Αν ο μαθητευόμενος περάσει τις εξετάσεις, του δίνουν μια δοκιμαστική άδεια που ισχύει για δυο χρόνια. Αν σ’ αυτή την περίοδο δεν λάβει χώρα κάποιο επεισόδιο, του παρέχεται μόνιμο δίπλωμα.

Η Ιαπωνία εμμένει σε μια πρακτική εκπαίδευση 30 έως 60 ωρών, από επαγγελματίες εκπαιδευτές, η οποία ακολουθείται από μια σειρά εξετάσεων που περιλαμβάνει τρία μέρη: την ιατρική εξέταση (για την όραση, την αχρωματοψία και την ακοή), την οδήγηση (για να διαπιστωθεί η ικανότητα) και το γραπτό τεστ (για τους οδικούς κανόνες).

Σύμφωνα με την The Times του Λονδίνου, «οι δύσκολες εξετάσεις οδήγησης στη Βρετανία καταβάλλουν εκατοντάδες εξοργισμένων Αμερικανών [που κατοικούν εκεί]». Με αναλογία αποτυχίας 51 τοις εκατό (σε σύγκριση με το 15 τοις εκατό των Η.Π.Α.), θεωρούνται ότι είναι «από τις αυστηρότερες του κόσμου».

Οι διαφορές προχωρούν πέρα από τις τεχνικές λεπτομέρειες. Ο Μπεν Γιοσίντα, ο οποίος διευθύνει μια σχολή οδηγών στη Νέα Υόρκη, υποστηρίζει: «Στο Τόκυο, ο εξεταστής εξετάζει [τους οδηγούς] για να δει πόσο καλή τεχνική έχουν στην οδήγηση, αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες ο εξεταστής κοιτάζει να δει κατά πόσο ο τρόπος που οδηγούν εμπνέει ασφάλεια».

Όποιες κι αν είναι οι διαφορές, είναι ανάγκη όλοι οι οδηγοί να επιδοθούν στην ασφαλή οδήγηση. Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό;

Μια Αγγλίδα, που υποβλήθηκε στις εξετάσεις για το δίπλωμα οδηγού όταν ήταν 50 ετών και πέρασε, διαπίστωσε πως το γεγονός ότι μελέτησε ολόκληρο τον Highway Codea (Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας) της Βρετανίας τη βοήθησε πραγματικά. Διαπίστωσε όμως, ότι δεν αρκεί απλώς να μελετήσεις ένα εγχειρίδιο· αυτό άλλωστε, ισχύει για όλες τις ικανότητες που χρειάζεται να αναπτύξει κάποιος.

Η πρακτική εξάσκηση είναι κάτι πολύ βασικό. Αν είστε καινούριος οδηγός, μάθετε να οδηγείτε με τρόπο που να εμπνέει ασφάλεια κάτω από διάφορες συνθήκες. Για παράδειγμα όταν αλλάζει ο καιρός, αλλάζει και η κατάσταση του οδοστρώματος. Ίσως απλώς να σιγοψιχαλίζει, κι όμως το κράτημα των ελαστικών του αμαξιού σας δεν θα είναι τόσο αποτελεσματικό όσο είναι στο στεγνό δρόμο. Κατά συνέπεια, επιβάλλεται να ελαττώσετε την ταχύτητα και να εντείνετε την προσοχή σας για να μη σας διαφύγουν οι κίνδυνοι που υπάρχουν στο δρόμο. Η δυνατή βροχή φέρνει ακόμα περισσότερα προβλήματα, όπως είναι το νερό που εκσφενδονίζεται από τα οχήματα που τρέχουν μπροστά σας, και το οποίο σας δυσχεραίνει την ορατότητα. Ναι, συνηθίστε στις διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες και μάθετε να προσαρμόζετε την οδήγησή σας ανάλογα μ’ αυτές.

Πιθανώς δεν είστε έμπειρος μηχανικός. Στην πραγματικότητα, «ούτε ο ένας στους πέντε οδηγούς αυτοκινήτων δεν ξέρει ποια είναι η κανονική πίεση για τα λάστιχα του αυτοκινήτου του ή κάθε πότε πρέπει να κάνει κάποιο γενικό έλεγχο», υποστηρίζει η Daily Mail του Λονδίνου, και προσθέτει: «Ούτε ο ένας στους τρεις δεν διαβάζει ποτέ ενημερωτικά βιβλιάρια και όλοι σχεδόν τα χάνουν μπροστά στις σύγχρονες μηχανές». Τι γίνεται μ’ εσάς;

Αν και δεν χρειάζεται να γνωρίζετε όλες τις περίπλοκες μηχανικές λεπτομέρειες των σημερινών αμαξιών, είναι πρακτικό να γνωρίζετε τα βασικά. Αυτό θα σας δώσει τη δυνατότητα να καταφέρετε να ‘νιώθετε το αυτοκίνητο’.

Βελτιώστε την Τεχνική σας

Όταν περάσετε τις εξετάσεις για την οδήγηση, θα νιώσετε ένα ευχάριστο συναίσθημα, την αίσθηση ότι πετύχατε κάτι. Αλλά τι γίνεται μετά; Θα επιτρέψετε να μειωθεί η ποιότητα της οδήγησής σας; «Συχνά πολλοί οδηγοί γίνονται λίγο απρόσεκτοι, αφότου περάσουν τις εξετάσεις», σχολιάζει ένας εκπαιδευτής. Και δίνει την εξής συμβουλή: «Εξοικειωθείτε με τους περιορισμούς σας και τους περιορισμούς του αμαξιού σας κάτω από διάφορες συνθήκες. Ώσπου να τους ανακαλύψετε, οι πιθανότητες να πάθετε κάποιο ατύχημα είναι πολλές». Ένας οδηγός παραδέχτηκε: «Αν οδηγούσα όπως εκείνες τις πρώτες βδομάδες αμέσως μετά τις εξετάσεις μου, θα ενέπνεα περισσότερη ασφάλεια». Γιατί; Παραδέχεται: «Τώρα ριψοκινδυνεύω πιο συχνά».

Περνώντας τις εξετάσεις, δείχνετε ότι σε βασικές γραμμές εμπνέετε ασφάλεια ως οδηγός. Όμως, τώρα για να γίνετε καλός οδηγός, πρέπει να συνεχίσετε να ασχολείστε με την οδήγηση. Με την πείρα και με προσοχή στην τεχνική της οδήγησής σας είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα μπορέσετε να βελτιώσετε την ικανότητά σας.

Υπερεντείνετε την προσοχή σας στους πιθανούς κινδύνους. «Η έλλειψη προφύλαξης και αντίληψης σχετικά με το τι γίνεται μπροστά, πίσω και γύρω από το αυτοκίνητό σας είναι το κυριότερο σφάλμα των σημερινών οδηγών», υποστηρίζει ο εξεταστής Άλεξ Μίλερ της βρετανικής αστυνομίας. Προσπαθήστε να είστε έτοιμος να δεχτείτε ακόμα και το πιο απίθανο πράγμα. Σ’ αυτό θα σας βοηθήσει το να μάθετε να ‘προβλέπετε τι μπορεί να σας συμβεί στο δρόμο’.—Βλέπε πλαίσιο σ’ αυτή τη σελίδα.

Η Ασφάλεια Προϋποθέτει Τρόπους

«Το σημαντικότερο πράγμα», σύμφωνα με τον εξεταστή Μίλερ, «είναι η ιδιοσυγκρασία». Ένας οδηγός με 30ετή πείρα στην Αφρική και στην Ευρώπη εκφράζει τη γνώμη του ως εξής: «Η οδήγηση είναι ζήτημα χαρακτήρα. Οι τρόποι που έχει κάποιος όταν βρίσκεται στο τιμόνι καθρεφτίζουν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται στους άλλους στην καθημερινή του ζωή».

Ένας Καναδός οδηγός εφιστά την προσοχή στην αξία των σωστών τρόπων συμπεριφοράς, γράφοντας: «Όταν οι οδηγοί δουν το δίπλωμά τους ως ‘προνόμιο’ και όχι ως ‘δικαίωμα’, τότε οι κανόνες της οδικής συμπεριφοράς θα βελτιώσουν σημαντικά την ασφάλεια στους δρόμους μας».

«Αν η ασφάλεια είναι τρόπος σκέψης», δηλώνει ένα ειδικό για την οδήγηση εγχειρίδιο του βρετανικού Υπουργείου Μεταφορών, «τότε η ταπεινότητα είναι ένα από τα κύρια στοιχεία που την αποτελούν». Για πολλούς, αυτό θα σημαίνει αλλαγή ιδιοσυγκρασίας. Είναι δυνατό αυτό; Ναι. Περιλαμβάνει το να νοιάζεσαι για τους άλλους, να μην είσαι εγωιστής. Πόσο ωραία το εκφράζει αυτό ο Βιβλικός χρυσός κανόνας: «Όλα όσα θέλετε να σας κάνουν οι άλλοι άνθρωποι, αυτά να τους κάνετε κι εσείς».—Ματθαίος 7:12, ΝΔΜ.

Αλλά πώς μπορεί να εφαρμοστεί αυτό στην πράξη; «Όταν τα πνεύματα οξύνονται στο δρόμο, είναι πραγματικά δύσκολο να καλλιεργήσεις καλές ιδιότητες», παρατηρεί ένας οδηγός στην Αγγλία. Σίγουρα θα συμφωνείτε κι εσείς. Η επιθυμία να ανταποδώσεις είναι ισχυρή. «Όμως για να βοηθηθώ, χρησιμοποιώ κασέτες με μουσική. Είναι καταπληκτικό το πόσο με ηρεμούν».—Βλέπε πλαίσιο στη σελίδα 9.

«Κάντε το καλύτερο που μπορείτε για να ελέγχετε κάθε αίσθημα εκνευρισμού», συνιστά ένας έμπειρος Ιάπωνας οδηγός. «Αν για κάποιο λόγο είστε αναστατωμένος, σιγοψιθυρίστε κάποιο σκοπό ή τραγουδήστε».

Μην είστε πολύ απαιτητικός με τους άλλους. Οι στατιστικές για τα ατυχήματα δίνουν σαφή προειδοποίηση για τον κίνδυνο που προέρχεται από τους επικίνδυνους οδηγούς. Να είστε αποφασισμένος να οδηγείτε αμυντικά ή όπως είπε κάποιος οδηγός: «Να οδηγείτε σαν να ήταν όλοι οι άλλοι, στο δρόμο, ένας πιθανός κίνδυνος».

Αναγνωρίστε επίσης, ότι μπορείτε να μάθετε από τους άλλους. Αναλύστε την ποιότητα της οδήγησής τους.—Βλέπε πλαίσιο σ’ αυτήν τη σελίδα.

«Δεν κρύβεται καμιά μυστηριώδης δύναμη πίσω από το να γίνει κάποιος Άσσος στην Οδήγηση», υποστηρίζει ο Τζιμ Κένζι, σύμφωνα με όσα έγραψε στην The Toronto Star. «Αυτά που χρειάζεται είναι, κάποια γνώση, λίγη κοινή λογική, [και] λίγος σεβασμός για το άλλο άτομο». Είτε είστε έμπειρος οδηγός είτε καινούριος, θυμηθείτε ότι ο δρόμος δεν είναι το κατάλληλο μέρος για επιδείξεις, για ανυπομονησία και για εκδήλωση εγωισμού.

Με το να καταφέρετε να ‘νιώσετε το αυτοκίνητο’, με το να ‘προβλέπετε τι μπορεί να σας συμβεί στο δρόμο’, με το να εντείνετε την προσοχή σας και να προφυλάσσεστε κατάλληλα, όπως και με το να καλλιεργείτε μια ταπεινή διάθεση, θα πετύχετε να οδηγείτε έτσι που να εμπνέετε ασφάλεια!

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Είναι το Όχημά σας Κατάλληλο για Κυκλοφορία;

Πράγματα που πρέπει κάποιος να ελέγχει πριν από κάθε ταξίδι:

Παρμπρίζ και τζάμια: Είναι καθαρά; Είναι το δοχείο νερού για τον καθαρισμό του παρμπρίζ γεμάτο; Τα λάστιχα των υαλοκαθαριστήρων σε καλή κατάσταση;

Μπροστινά φώτα, φώτα των φρένων και φλας: Δουλεύουν σωστά;

Λάστιχα: Υπάρχουν καθόλου κοψίματα ή ρωγμές, σχισίματα, εξογκώματα ή καμιά άλλη ζημιά;

Φρένα: Σχεδόν αμέσως μόλις ξεκινήσετε, ελέγξτε αν δουλεύουν σωστά.

Περιοδικός έλεγχος σύμφωνα με το προσπέκτους του κατασκευαστή:

Μηχανή: Μήπως ο δείκτης δείχνει ότι πρέπει να προσθέσετε λάδια; Μη βάζετε περισσότερα από το κανονικό.

Ψυγείο (αν υπάρχει): Υπάρχει αρκετό ψυκτικό και αρκετό αντιψυκτικό υγρό;

Λάστιχα: Είναι κανονική η πίεση του αέρα, το βάθος του πέλματός τους και υπάρχει ομοιομορφία στη φθορά;

Μπαταρία: Είναι κανονική η ποσότητα του υγρού σε όλα τα στοιχεία; Μη βάζετε περισσότερο από όσο πρέπει.

[Πλαίσιο στη σελίδα 9]

Απόσπαση της Προσοχής

Τα ραδιοκασετόφωνα που υπάρχουν στα αυτοκίνητα δίνουν την ευκαιρία στον οδηγό να ακούει ειδήσεις και μουσική. Μήπως αυτό αποσπά την προσοχή του οδηγού; Οι απόψεις διαφέρουν. Μερικοί οδηγοί ισχυρίζονται ότι έχουν την προσοχή τους τεταμένη, άσχετα με το τι μεταδίδεται. Άλλοι προτιμούν να περιορίζουν τη χρήση αυτών των μέσων στο να ακούνε απαλή μουσική, όταν ο δρόμος έχει μεγάλη κίνηση. Αυτό συμφωνεί με την προειδοποίηση του εγχειριδίου Driving (Οδήγηση): «Το να ακούτε κάτι με ενδιαφέρον θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην προσοχή σας». Τότε, τι μπορούμε να πούμε για τα τηλέφωνα στα αυτοκίνητα; Το εγχειρίδιο συμβουλεύει: «Σταματήστε πριν κάνετε ή πριν απαντήσετε σε κάποιο τηλεφώνημα».b

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 10]

Να Προβλέπετε τι Μπορεί να σας Συμβεί στο Δρόμο

Η βρετανική RoSPA (Βασιλική Εταιρία για την Πρόληψη Ατυχημάτων), σε μια σειρά βιβλιαρίων που έχουν σκοπό να βοηθήσουν και τους μαθητευόμενους αλλά και τους έμπειρους οδηγούς, πρωτίστως αναγνωρίζει ότι οι βιομηχανίες επενδύουν ολόκληρα κεφάλαια στο να παράγουν οχήματα που πληρούν τους κανόνες ασφάλειας. Υπενθυμίζει, όμως, στους οδηγούς ότι «το κατά πόσο ένα αυτοκίνητο είναι ασφαλές, εξαρτάται από τον οδηγό που κρατάει το τιμόνι». Συστήνει σε όλους τους οδηγούς να ‘προβλέπουν τι μπορεί να τους συμβεί στο δρόμο’. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Τι περιλαμβάνει;

1. Αναζητήστε έγκαιρες ενδείξεις για καταστάσεις που ενδεχομένως να δημιουργηθούν στο δρόμο και στην κυκλοφορία. Τις περισσότερες φορές, ο οδηγός πρέπει να κοιτάζει μπροστά του, αναζητώντας πληροφορίες που θα του εφιστήσουν την προσοχή σε πιθανούς κινδύνους. Ωστόσο δεν θα πρέπει να έχει άγνοια για το τι συμβαίνει πλάι του στο δρόμο.

2. Να παρατηρείτε τον τόπο, τον καιρό, την ώρα και τους άλλους που κυκλοφορούν στο δρόμο. Το πού βρίσκεστε, είτε είστε στην πόλη είτε στην ύπαιθρο, θα πρέπει να επηρεάζει την οδήγησή σας. Οι υγροί, οι παγωμένοι και οι γεμάτοι χιόνια δρόμοι είναι πιο επικίνδυνοι. Η ανομοιόμορφη ομίχλη είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη. Οι δυνατοί άνεμοι μπορεί να σας πετάξουν έξω από τη λωρίδα σας. Το εκτυφλωτικό φως του ήλιου ή των προβολέων ενός αυτοκινήτου που βρίσκεται στο αντίθετο ρεύμα, μπορεί προσωρινά να σας τυφλώσει ή τουλάχιστο να εξασθενίσει την όρασή σας αισθητά. Ο καιρός των διακοπών φέρνει πολλούς άπειρους οδηγούς στους δρόμους. Προσέξτε ιδιαίτερα τους πεζούς και τα ζώα. Παρατηρήστε τις σκιές που σας προειδοποιούν για τους πεζούς που διασχίζουν το δρόμο μπροστά από το λεωφορείο που προσπερνάτε.

3. Προβλέψτε πώς θα επηρεάσει την οδήγησή σας το καθετί που παρατηρείτε. Με προσοχή, αποφασίστε πώς θα ενεργήσετε και οδηγήστε με ασφαλή τρόπο σε κάθε περίπτωση που συναντάτε.

«Αυτή η τεχνική», υποστηρίζει η RoSPA, «εφαρμόζεται διαρκώς από έμπειρους οδηγούς. . . . Θα πρέπει να βελτιώσει την ποιότητα της οδήγησής σας». Και κάτι ακόμα, «είναι γνωστό ότι βοηθάει να ελαττώνονται οι πιθανότητες των ατυχημάτων».

[Πλαίσιο στη σελίδα 11]

Συμβουλές από τους Ειδικούς

Να θεωρείτε καμάρι σας το ότι δίνετε στους επιβάτες σας την αίσθηση μιας άνετης και ευχάριστης διαδρομής.

Να βλέπετε την οδήγηση ως μια ικανότητα που πρέπει να τελειοποιηθεί.

Βεβαιωθείτε ότι το αμάξι σας είναι σε άριστη κατάσταση.

Να κοιτάζετε μπροστά σας σε μακρινή απόσταση, σε σχετικά κοντινή απόσταση όπως και σε πολύ κοντινή απόσταση.

Να κοιτάζετε από τους καθρέφτες για να ξέρετε τι συμβαίνει πίσω από το αμάξι σας και δίπλα από αυτό.

Προσέξτε τα σημεία του δρόμου που δεν καλύπτουν οι καθρέφτες σας.

Προτού στρίψετε ή αλλάξετε λωρίδα να κοιτάζετε από τον καθρέφτη και να κάνετε σήμα εγκαίρως.

Όταν είναι απαραίτητο μην αρκείστε σ’ αυτά που δείχνουν οι καθρέφτες· στρίψτε το κεφάλι σας για να ελέγξετε την κατάσταση, πριν αλλάξετε κατεύθυνση.

Να είστε υπομονετικός. Να είστε ήρεμος.

Η ασφαλής οδήγηση απαιτεί να υπακούτε στους οδικούς κανόνες.

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Οι εξετάσεις οδήγησης έχουν σκοπό να παρέχουν τη διαβεβαίωση ότι θα οδηγείτε έτσι που να εμπνέετε ασφάλεια