Τι Προκαλεί τις Εκρήξεις Τους;
ΤΙ ΔΕΟΣ αισθανόμαστε όταν βλέπουμε φωτογραφίες από εκρήξεις ηφαιστείων! Ταυτόχρονα όμως, αναρωτιόμαστε, ‘Τι να συμβαίνει άραγε κάτω από την επιφάνεια;’
Οι γεωφυσικοί δεν ξέρουν τι ακριβώς γίνεται κάτω από την επιφάνεια. Εντούτοις, σύμφωνα με τη θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών, ολόκληρος ο φλοιός της γης διαιρείται σε αρκετές μεγάλες πλάκες. Αυτές οι πλάκες κινούνται σαν ιμάντες μεταφοράς προς τα εκεί που συνορεύουν με άλλες πλάκες και η μια ολισθαίνει κάτω από την άλλη στο συνοριακό σημείο. Όταν μια ωκεάνια πλάκα ολισθαίνει κάτω από μια χερσαία πλάκα, οι πιέσεις και οι θερμοκρασίες αυξάνονται. Επειδή, αποβάλλεται το νερό από τις ωκεάνιες πλάκες, το όριο τήξης των πετρωμάτων μειώνεται. Αν η θερμοκρασία είναι αρκετά υψηλή, το πέτρωμα τήκεται και μετατρέπεται σε μάγμα.
Το πέτρωμα που βρίσκεται σε κατάσταση τήξης, δηλαδή το μάγμα, ωθείται προς τα πάνω και συγκεντρώνεται σε μια εστία μερικά χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Όταν η πίεση στη μαγματική εστία αυξηθεί, το μάγμα αποδεσμεύεται μέσω εκρήξεων. Οι εκρήξεις—ανάλογα με τον τύπο του πετρώματος που βρίσκεται σε κατάσταση τήξης και την περιεκτικότητά του σε αέρια—είτε αποκολλούν βουνοκορφές είτε εκτοξεύουν ατμούς και αέρια είτε εκχύνουν λάβα.
Μολονότι οι γεωφυσικοί έχουν μελετήσει εκτενώς το μηχανισμό των ηφαιστείων, δεν ξέρουν ακόμα τις λεπτομέρειες σχετικά με το πώς σχηματίζεται το μάγμα. Στο ζήτημα λοιπόν του σχηματισμού των βουνών, είμαστε ακόμα ανήμποροι να απαντήσουμε στην πρόκληση που έθεσε ο Δημιουργός στον Ιώβ: «Πού ήσο ότε εθεμελίονον την γην; Απάγγειλον, εάν έχης σύνεσιν».—Ιώβ 38:4.
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 31]
Ένθετες φωτογραφίες: C.W. Stoughton⁄National Park Service