Συνελεύσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά πραγματοποιήθηκαν σε κύριες πόλεις όλης της Ανατολικής Ευρώπης στη διάρκεια του καλοκαιριού του 1990. Το Στάδιο Ολύμπια αυτού που κάποτε ήταν το Δυτικό Βερολίνο ήταν ο τόπος μιας συνέλευσης που την παρακολούθησαν Μάρτυρες από πολλά έθνη, περιλαμβανομένης της ανατολικής Γερμανίας. Υπολογίζεται ότι από τα 44.532 άτομα που παραβρέθηκαν, περίπου 30.000 ήταν από την ανατολική Γερμανία. Η εφημερίδα Μπερλίνερ Μόργκενποστ (Berliner Morgenpost) ανέφερε ότι 1.017 νέοι Μάρτυρες βαφτίστηκαν στο Ολυμπιακό κολυμβητήριο, με πλήρη βύθιση στο νερό—τη μέθοδο με την οποία «οι συμμετέχοντες προσκολλούνται στενά στο υπόδειγμα των πρώτων Χριστιανών».

Στις συνελεύσεις του 1990 «Καθαρή Γλώσσα», πάνω από 17.000 αντιπρόσωποι από τη Σοβιετική Ένωση πήγαν στη Βαρσοβία και παρακολούθησαν το πρόγραμμα στη ρωσική, εκπροσωπώντας όλους τους Μάρτυρες που βρίσκονται σε ολόκληρη τη Σοβιετική Ένωση. Περιμένουν με λαχτάρα τη μέρα που θα υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν συνελεύσεις στη Σοβιετική Ένωση.

Συνελεύσεις περιφερείας με το παγκόσμιο θέμα για το 1990, «Καθαρή Γλώσσα», διεξάχθηκαν στις πόλεις Μπρασόβ και Κλουζ-Νάποκα. Το πρόγραμμα διεξάχθηκε στη ρουμανική και στην ουγγρική γλώσσα. Πάνω από 36.000 άτομα παραβρέθηκαν και 1.445 βαφτίστηκαν.

Στην κοντινή Βουλγαρία, όπου κυριαρχεί η Ανατολική Ορθόδοξη θρησκεία, οι Μάρτυρες δεν έχουν ακόμα νομική αναγνώριση, αλλά νοικιάζουν δωμάτια για τις εκκλησιαστικές τους συναθροίσεις. Πάνω από διακόσια άτομα ταξίδεψαν στη Θεσσαλονίκη για τη Συνέλευση «Καθαρή Γλώσσα», που διεξάχθηκε στη βουλγαρική και στην ελληνική γλώσσα.

Για να καλυφτούν οι κύριες περιοχές της χώρας, έγιναν Συνελεύσεις «Καθαρή Γλώσσα» στο Πετς, στο Μίσκολτς, στο Ντέμπρετσεν και στη Βουδαπέστη. Περίπου 2.000 άτομα που μιλάνε ουγγρικά ήρθαν από την Τσεχοσλοβακία και από τη Σοβιετική Ένωση. Για να τονιστεί η διεθνής ενότητα των Μαρτύρων του Ιεχωβά, παρακολούθησε τη συνέλευση μια ομάδα 700 επισκεπτών αντιπροσώπων από τη Φινλανδία. Οι παρευρεθέντες στην Ουγγαρία ήταν συνολικά 21.568, περιλαμβανομένων των 2.000 και πλέον Ρουμάνων αντιπροσώπων.

Τον Αύγουστο του 1990 διεξάχθηκε μια συνέλευση στην Πράγα, όπου παραβρέθηκαν 23.876 άτομα και 1.824 βαφτίστηκαν. Προκειμένου να κάνουν το στάδιο εμφανίσιμο για τη συνέλευση, πάνω από 9.500 Μάρτυρες δαπάνησαν εθελοντικά περισσότερες από 58.000 ώρες για καθάρισμα και βάψιμο. Ένας αντιπρόσωπος της τσεχοσλοβακικής τηλεόρασης σχολίασε: «Έχουμε επισκεφτεί πολλές κοινωνικές εκδηλώσεις, αλλά θαυμάζουμε την οργάνωσή σας εδώ στο στάδιο. Μας φαίνεται απίστευτο ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που οργανώνετε μια τέτοια συγκέντρωση». Ένας επισκέπτης είπε: «Θαυμάζω την πνευματική ατμόσφαιρα, τις εγκάρδιες σχέσεις και την αγάπη μεταξύ των αδελφών σας. Ήρθα ως φίλος· φεύγω ως ακόμα στενότερος φίλος».

[Πλαίσιο στη σελίδα 8, 9]

Επιτέλους Θρησκευτική Ελευθερία!

Τα παρακάτω είναι σχόλια Μαρτύρων από την πρώην Ανατολική Γερμανία οι οποίοι παρακολούθησαν τη Συνέλευση «Καθαρή Γλώσσα» στο Βερολίνο, τον Ιούλιο του 1990.

«Με λένε Λίντια. Είμαι οχτώ χρονών και ήρθα από τη Λ.Δ.Γ. [Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας]. Είμαι πολύ ευτυχισμένη που παρακολουθώ αυτή τη συνέλευση περιφερείας επειδή πριν από ένα χρόνο τα σύνορα δεν ήταν ανοιχτά. Ήμασταν αναγκασμένοι να γιορτάσουμε την Ανάμνηση στα κρυφά. Αυτή τη φορά, έχουμε ελευθερία! Όταν αρχίζουν όλοι να ψάλλουν, μου έρχονται δάκρυα. Είμαι τόσο ενθουσιασμένη που οπωσδήποτε θα τα πω όλα αυτά στο σχολείο!»

«Νιώθουμε μεγάλη ευγνωμοσύνη και εκτίμηση που είμαστε φιλοξενούμενοι του Ιεχωβά εδώ στο Βερολίνο, ανάμεσα σε μια διεθνή αδελφότητα».—Μπερντ.

«Το ότι οι Ανατολικογερμανοί αδελφοί συμμετείχαν επίσης στο πρόγραμμα τονίζει μια ιδιαίτερη πλευρά: Ο Ιεχωβά εκπαιδεύει και παρέχει τα κατάλληλα προσόντα στο λαό του ακόμα και όταν αυτός βρίσκεται κάτω από απαγόρευση».—Γκότφριντ.

«Τα χειροκροτήματα και ο τρόπος που ψέλνονταν οι ύμνοι έδειχναν ότι όλοι ήταν ευτυχισμένοι. Ήταν ένας βροντερός ήχος που έκανε τις καρδιές να σκιρτούν από συγκίνηση. Πόση αγαλλίαση πρέπει να ένιωσε ο Ιεχωβά!»—Έγκον.

«Μετά το βάφτισμά μου μερικοί αδελφοί με ρώτησαν αν το νερό ήταν πολύ κρύο. Το μόνο που μπορούσα να πω ήταν ότι δεν ήξερα. Η ευλογία του Ιεχωβά ήταν τόσο θερμή που ούτε καν πρόσεξα τη θερμοκρασία του νερού».—Χάιντρουν.

«Η ατμόσφαιρα στις αίθουσες καταλυμάτων ήταν απερίγραπτη! Αδελφοί από τη Δανία, τη Μοζαμβίκη, την Αγγλία, την Καλιφόρνια, τη νότια Γερμανία, την Ισπανία, τη Λ.Δ. της Γερμανίας—όλοι ψέλναμε μαζί, όλοι μιλούσαμε την ‘καθαρή γλώσσα’».—Γιούτα.

«Ανέκαθεν διηγιόμασταν στα παιδιά μας τις αναμνήσεις από τις συνελεύσεις του 1958 και του 1960 στο Βερολίνο, τις τελευταίες που μπορέσαμε να παρακολουθήσουμε. Αλλά αυτό που ζήσαμε τώρα ξεπέρασε όλες τις αναμνήσεις και τις προσδοκίες μας».—Βόλφγκανγκ.

«Αυτό που μας έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν η σκηνή όταν χιλιάδες άτομα σηκώθηκαν για να ψάλουν και να υμνήσουν τον Ιεχωβά, ιδιαίτερα στη διάρκεια του τελικού ύμνου και της προσευχής. Δεν μπορούσαμε πια να συγκρατήσουμε τα δάκρυά μας».—Μόνικα και Ράινχαρντ.

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Στιγμιότυπα από συνελεύσεις: (από κάτω αριστερά, με τη φορά του ρολογιού) παρουσίαση νέου ειδικού βιβλιαρίου, Βαρσοβία· η ουγγρική και η ρουμανική εξέδρα, Βουδαπέστη· κρατώντας σημειώσεις, Βερολίνο· προετοιμασία του σταδίου πριν από τη συνέλευση, Πράγα

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Στιγμιότυπα από συνελεύσεις: (από αριστερά, με τη φορά του ρολογιού) το βάφτισμα, Ρουμανία· στάδιο, Πράγα· οικογένεια με το βιβλίο «Ο Άνθρωπος σε Αναζήτηση του Θεού», Βερολίνο· ομιλητής στη Βουδαπέστη· εξέταση της Αγίας Γραφής στην Πολωνία