Φιλιππίνες

Κοκοφοίνικες, πλούσια τροπική βλάστηση, λευκές αμμουδιές, πανέμορφες θάλασσες—όλα αυτά συνθέτουν μεγάλο μέρος της εικόνας των Φιλιππίνων. Αυτό το αρχιπέλαγος των περίπου 7.100 νησιών το έχουν ονομάσει Μαργαριτάρι των Ανατολικών Θαλασσών. Κάτι που συμβάλλει στην ελκυστικότητά του είναι ο εύθυμος, έντονα συναισθηματικός λαός του, ο οποίος λατρεύει το χορό και το τραγούδι. Αν επισκεφτείτε κάποτε αυτή τη νησιωτική χώρα, πιθανότατα δεν θα ξεχάσετε ποτέ την απαράμιλλη φιλοξενία των φιλικών και υπέροχων ανθρώπων που ζουν εκεί.

Για πολλούς, ωστόσο, οι Φιλιππίνες είναι ένα μέρος που φέρνει στο νου μια τελείως διαφορετική εικόνα—αυτή της καταστροφής. Ίσως να θυμάστε την έκρηξη του όρους Πινατούμπο, η οποία προκάλεσε λασπορροές (τα λεγόμενα λαχάρ) που κατέστρεψαν εντελώς ολόκληρες πόλεις. Ή μπορεί να θυμάστε τη μεγαλύτερη ναυτιλιακή καταστροφή σε καιρό ειρήνης, κατά την οποία χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν το φέριμποτ Ντόνια Πας συγκρούστηκε με ένα πετρελαιοφόρο. Στην πραγματικότητα, το Βελγικό Κέντρο Ερευνών για την Επιδημιολογία των Καταστροφών καταχώρισε τις Φιλιππίνες ως την πλέον επιρρεπή σε καταστροφές χώρα του κόσμου. Τυφώνες, πλημμύρες, σεισμοί και ηφαίστεια είναι πράγματα συνηθισμένα. Προσθέστε σε αυτά και τη σχετικά κακή οικονομική κατάσταση πολλών κατοίκων, και έχετε την εικόνα μιας όμορφης χώρας που ταλανίζεται από προβλήματα.

Σε όλες τις Φιλιππίνες, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ασχολούνται εντατικά με τη γνωστοποίηση της αλήθειας της Αγίας Γραφής στους 78.000.000 ανθρώπους που ζουν εκεί. Αυτή δεν είναι εύκολη υπόθεση. Εκτός από την απειλή των φυσικών καταστροφών, υπάρχουν δυσκολίες όσον αφορά το πώς να πλησιάσει κανείς τους ανθρώπους στα πάμπολλα μικρά νησιά και στις απομονωμένες περιοχές των βουνών και της ζούγκλας. Παρ’ όλα αυτά, το έργο επιτελείται. Ο λαός του Ιεχωβά έχει επιδείξει αξιοσημείωτη αντοχή παρά τις ποικίλες περιστάσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος. Ως αποτέλεσμα, έχει γευτεί την ευλογία του Ιεχωβά στο έργο μαθήτευσης.

Από κάποιες απόψεις, οι Μάρτυρες στις Φιλιππίνες μοιάζουν με τους αρχαίους Ισραηλίτες οι οποίοι επιθυμούσαν να αποκαταστήσουν την αληθινή λατρεία στην Ιερουσαλήμ. Εκείνοι ενθαρρύνθηκαν από τα λόγια του Νεεμία: «Η χαρά του Ιεχωβά είναι το οχυρό σας». (Νεεμ. 8:10) Παρά τις προκλήσεις που αντιμετώπιζαν, οι Ισραηλίτες ανέλαβαν με χαρά το έργο προώθησης της λατρείας του Ιεχωβά. Σαν τους Ισραηλίτες των ημερών του Νεεμία, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλες τις Φιλιππίνες διδάσκονται το Λόγο του Θεού. Και αυτοί επίσης κάνουν τη χαρά του Ιεχωβά οχυρό τους.

Το Φως της Αλήθειας Λάμπει για Πρώτη Φορά

Οι Φιλιππίνες έχουν ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό ως η μοναδική χώρα στην Ασία με κυρίαρχη θρησκεία τον Ρωμαιοκαθολικισμό. Οι Φιλιππινέζοι είχαν αρχικά τις δικές τους γηγενείς θρησκείες, αλλά τα 300 και πλέον χρόνια της ισπανικής κυριαρχίας επέβαλαν τον Καθολικισμό στους ανθρώπους. Μολονότι η πενηντάχρονη διοίκηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες έφερε σε επαφή τους ανθρώπους με άλλες θρησκείες, ο Καθολικισμός εξακολουθεί να είναι η επικρατούσα θρησκεία. Περίπου 80 τοις εκατό των ανθρώπων δηλώνουν Καθολικοί.

Το 1912, ο Κάρολος Τ. Ρώσσελ, ηγετικό στέλεχος των Σπουδαστών της Γραφής—όπως ήταν γνωστοί παλαιότερα οι Μάρτυρες του Ιεχωβά—σταμάτησε στη Μανίλα κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας που έκανε ανά τον κόσμο εκφωνώντας διαλέξεις. Στις 14 Ιανουαρίου εκφώνησε μια ομιλία στο Γκραντ Όπερα Χάουζ της Μανίλα με θέμα: «Πού Είναι οι Νεκροί;» Διανεμήθηκαν έντυπα σε όσους παρευρέθηκαν.

Περισσότεροι σπόροι της Βιβλικής αλήθειας σπάρθηκαν τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1920 όταν ήρθε από τον Καναδά ο αδελφός Γουίλιαμ Τίνι ως ο επόμενος εκπρόσωπος των Σπουδαστών της Γραφής. Οργάνωσε μια τάξη Γραφικής μελέτης. Εξαιτίας της κακής του υγείας αναγκάστηκε να επιστρέψει στον Καναδά, αλλά τα άτομα από τις Φιλιππίνες που είχαν δείξει ενδιαφέρον συνέχισαν την τάξη Γραφικής μελέτης. Έντυπα που στέλνονταν με το ταχυδρομείο βοήθησαν ώστε να διατηρηθεί η αλήθεια ζωντανή στις καρδιές των ανθρώπων. Αυτή ήταν η κατάσταση μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1930. Το 1933, το άγγελμα της αλήθειας μεταδιδόταν στις Φιλιππίνες από το ραδιοφωνικό σταθμό KZRM.

Τον ίδιο χρόνο, ο Τζόζεφ ντος Σάντος ξεκίνησε από τη Χαβάη για μια παγκόσμια περιοδεία κηρύγματος. Η πρώτη του στάση ήταν στις Φιλιππίνες, αλλά δεν κατάφερε να πάει πουθενά αλλού. Στον αδελφό ντος Σάντος δόθηκε η ευθύνη να αναλάβει την ηγεσία στο έργο κηρύγματος της Βασιλείας εκεί και να ιδρύσει ένα γραφείο τμήματος. Το γραφείο άρχισε να λειτουργεί την 1η Ιουνίου 1934. Ο αδελφός ντος Σάντος, μαζί με τους λίγους ντόπιους που ήθελαν να υπηρετούν τον Ιεχωβά, ασχολήθηκε εντατικά με το κήρυγμα και τη διανομή εντύπων. Αν και σημειώθηκε εναντίωση, το 1938 υπήρχαν 121 ευαγγελιζόμενοι στη χώρα, και 47 από αυτούς υπηρετούσαν ως σκαπανείς.

Αν και οι Αμερικανοί δίδασκαν την αγγλική γλώσσα, οι αδελφοί αντιλήφθηκαν ότι οι άνθρωποι μαθαίνουν τη Γραφή καλύτερα στη μητρική τους γλώσσα. Κάτι τέτοιο αποτελούσε πρόκληση, δεδομένου ότι σε όλες τις Φιλιππίνες μιλιούνταν περίπου 90 γλώσσες και διάλεκτοι. Ωστόσο, καταβλήθηκαν προσπάθειες για να μεταφραστούν έντυπα σε μερικές από τις κύριες γλώσσες. Το 1939 το γραφείο τμήματος ανέφερε: «Τώρα κάνουμε τις ηχογραφήσεις [των Γραφικών ομιλιών] στην ταγκαλόγκ, και με αυτές αναμένουμε να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο τις συσκευές ήχου και το φωνογράφο για τη δόξα του Κυρίου». Επίσης ανέφεραν ότι εργάζονταν στη μετάφραση του βιβλίου Πλούτη στην ταγκαλόγκ. Δύο χρόνια αργότερα ολοκληρώθηκε η μετάφραση βιβλιαρίων σε άλλες τέσσερις βασικές γλώσσες των Φιλιππίνων, πράγμα που άνοιξε το δρόμο ώστε η πλειονότητα των κατοίκων της χώρας να μπορεί να καταλαβαίνει το άγγελμα της Βασιλείας.

Ανάμεσα στα άτομα που ανταποκρίθηκαν στο άγγελμα της αλήθειας εκείνα τα χρόνια ήταν ο Φλορεντίνο Κίντος, ένας δάσκαλος. Αυτός πρωτοάκουσε κάτι για το έργο του λαού του Ιεχωβά όταν μίλησε με ένα άτομο το οποίο είχε παρακολουθήσει προσωπικά τη διάλεξη που είχε εκφωνήσει ο αδελφός Ρώσσελ στη Μανίλα το 1912. Το 1936, ο Φλορεντίνο πήρε από κάποιον Μάρτυρα του Ιεχωβά 16 ζωηρόχρωμα βιβλία που ανέλυαν Γραφικά θέματα. Ωστόσο, ο Φλορεντίνο ήταν απασχολημένος με την εργασία του δασκάλου, και έτσι για ένα διάστημα εκείνα τα πολύχρωμα βιβλία, αν και βρίσκονταν σε περίοπτη θέση, παρέμεναν αδιάβαστα. Τότε ξέσπασε ο πόλεμος, εισέβαλαν οι Ιάπωνες και σταμάτησαν πολλές φυσιολογικές δραστηριότητες. Τώρα πια ο Φλορεντίνο είχε χρόνο να διαβάζει, όπως και έκανε. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, τελείωσε τα βιβλία Πλούτη, Εχθροί και Σωτηρία. Διέκοπτε το διάβασμα όταν χρειαζόταν να ξεφύγει από τους Ιάπωνες, αλλά οι σπόροι της αλήθειας είχαν σπαρθεί στην καρδιά του.

Γρήγορη Αύξηση Παρά τον Παγκόσμιο Πόλεμο

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έθεσε νέες προκλήσεις για τους υπηρέτες του Ιεχωβά σε όλο το αρχιπέλαγος. Στην αρχή του πολέμου, υπήρχαν 373 ευαγγελιζόμενοι στις Φιλιππίνες. Εντούτοις, αν και λίγοι, επέδειξαν αξιοσημείωτο ζήλο και ευελιξία στις προσπάθειες που κατέβαλλαν για να προωθήσουν την αγνή λατρεία.

Μερικοί αδελφοί από τη Μανίλα μετακόμισαν σε μικρές κωμοπόλεις έξω από την πόλη και συνέχισαν εκεί το έργο κηρύγματος. Ο πόλεμος κατέστησε αδύνατη την εισαγωγή Βιβλικών εντύπων από το εξωτερικό, αλλά οι αδελφοί ήταν σε θέση να δίνουν έντυπα τα οποία είχαν αποθηκεύσει σε ιδιωτικά σπίτια πριν από τον πόλεμο. Όταν εξαντλήθηκε αυτό το απόθεμα, άρχισαν να δανείζουν βιβλία στους ανθρώπους.

Ο Σαλβαντόρ Λίγουαγκ, ένας δάσκαλος ο οποίος άφησε το επάγγελμά του για να γίνει ολοχρόνιος διαγγελέας των καλών νέων, ήταν στο Μιντανάο όταν ξέσπασε ο πόλεμος. Αυτός και μερικοί άλλοι αδελφοί κατέφυγαν στις ζούγκλες και στα βουνά. Εκεί συνέχισαν τις θεοκρατικές τους δραστηριότητες. Έπρεπε να παίρνουν μεγάλες προφυλάξεις στις μετακινήσεις τους ώστε να μην τους επιστρατεύσουν οι Ιάπωνες για εργασία στις φρουρές τους. Ταυτόχρονα, οι αντάρτες που μάχονταν τους Ιάπωνες συχνά υποπτεύονταν τους αδελφούς ως κατασκόπους των Ιαπώνων.

Κατά θαυμαστό τρόπο, υπήρχαν ευκαιρίες να γίνονται μικρές συνελεύσεις στη διάρκεια της ιαπωνικής κατοχής. Μια συνέλευση περιοχής έλαβε χώρα στη Μανίλα με πολλούς παρόντες. Άλλη μια έλαβε χώρα στο Λινγκαγέν. Οι κάτοικοι ξαφνιάστηκαν όταν είδαν ξένους να έρχονται με φορτηγά, αλλά κανείς δεν παρενέβη και η συνέλευση έγινε με επιτυχία.

Ο Ιεχωβά ευλόγησε όλη αυτή τη δραστηριότητα, και ο αριθμός των Μαρτύρων πολλαπλασιάστηκε. Οι 373 υμνητές του Ιεχωβά στην αρχή του πολέμου ξεπέρασαν τους 2.000 τέσσερα μόλις χρόνια αργότερα.

Θυμηθείτε ότι ο αδελφός ντος Σάντος είχε διοριστεί να αναλάβει την ηγεσία στην οργάνωση του έργου κηρύγματος της Βασιλείας στις Φιλιππίνες. Τον Ιανουάριο του 1942 τον έκλεισαν σε ένα ιαπωνικό σωφρονιστικό στρατόπεδο στη Μανίλα. Εντούτοις, και αυτός διατήρησε πνεύμα ζήλου. «Μίλησα για τα καλά νέα σε όσο περισσότερους μπορούσα μέσα στο στρατόπεδο», είπε. Η ζωή στο στρατόπεδο ήταν σκληρή και πολλοί πέθαναν από την πείνα. Όταν ο αδελφός ντος Σάντος φυλακίστηκε, ζύγιζε 61 κιλά, αλλά όταν αφέθηκε ελεύθερος, ζύγιζε μόλις 36 κιλά.

Οι Αμερικανοί απελευθέρωσαν τους φυλακισμένους το 1945 και προσφέρθηκαν να επαναπατρίσουν τον αδελφό ντος Σάντος στη Χαβάη, αλλά αυτός αρνήθηκε. Γιατί; Η χαρά του ήταν στο έργο της Βασιλείας, και ήθελε να κάνει ό,τι μπορούσε για να το δει να προοδεύει στις Φιλιππίνες. Εκτός αυτού, ο αντικαταστάτης του δεν είχε έρθει ακόμη. Ο αδελφός ντος Σάντος ανέφερε: «Αν δεν ερχόταν αυτός, εγώ δεν θα έφευγα!» Σχετικά με τον Τζόζεφ ντος Σάντος, ο Χιλάριον Αμόρες δήλωσε: «Εργαζόταν ακούραστα και ενδιαφερόταν για τις πνευματικές ανάγκες των αδελφών».

Έρχονται Ιεραπόστολοι

Οι αδελφοί στις Φιλιππίνες έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου, αν και δεν είχαν λάβει ειδική εκπαίδευση. Λίγο μετά τον πόλεμο, ωστόσο, έφτασε βοήθεια. Οι απόφοιτοι της Γαλαάδ Ερλ Στιούαρτ, Βίκτορ Γουάιτ και Λορένσο Αλπίτσε έφτασαν στις 14 Ιουνίου 1947. Επιτέλους, ο αδελφός ντος Σάντος θα μπορούσε να αντικατασταθεί. Το 1949 επέστρεψε στη Χαβάη μαζί με τη σύζυγο και τα παιδιά του.

Ο αδελφός Στιούαρτ διορίστηκε υπηρέτης τμήματος. Οι περισσότεροι από τους άλλους ιεραποστόλους που ήρθαν εκείνα τα πρώτα χρόνια διορίστηκαν στον αγρό. Όσον αφορά την επίδραση που άσκησαν οι εκπαιδευμένοι στη Γαλαάδ ιεραπόστολοι, ο Βίκτορ Αμόρες, ο οποίος στάλθηκε από τις Φιλιππίνες στη Γαλαάδ, αναφέρει: «Για την οργάνωση του έργου, αυτοί αποτέλεσαν μεγάλη βοήθεια. Οι αδελφοί διδάχτηκαν από τους αποφοίτους της Γαλαάδ. Ως αποτέλεσμα, σημειώθηκε πρόοδος. Πριν από το 1975, φτάσαμε σχεδόν τους 77.000 ευαγγελιζομένους, ενώ το 1946 ήμασταν μόνο 2.600». Μετά τους πρώτους τρεις αδελφούς, ακολούθησαν αρκετοί άλλοι ιεραπόστολοι, όπως το ζεύγος Μπράουν και το ζεύγος Γουίλετ, οι οποίοι υπηρέτησαν στο Σεμπού, και το ζεύγος Άντερσον που εργάστηκε στο Νταβάο. Ήρθε επίσης το ζεύγος Στιλ, το ζεύγος Σμιθ και οι αδελφοί Χάκτελ και Μπρουν. Ο Νιλ Κάλαγουεϊ ήρθε το 1951. Αργότερα παντρεύτηκε μια ντόπια αδελφή, τη Νενίτα, και υπηρέτησαν κυριολεκτικά σε όλα τα μέρη των Φιλιππίνων μέχρι το θάνατο του αδελφού το 1985. Ο Ντέντον Χόπκινσον και ο Ρέιμοντ Λιτς από τη Βρετανία ήρθαν το 1954 και συνεχίζουν να συμβάλλουν στο έργο στις Φιλιππίνες επί 48 και πλέον χρόνια.

Οι ξένοι απόφοιτοι της Γαλαάδ δεν ήταν οι μόνοι που συνέβαλαν στην οργάνωση και στην επέκταση του έργου κηρύγματος της Βασιλείας στις Φιλιππίνες. Τη δεκαετία του 1950, προσκλήθηκαν επίσης Φιλιππινέζοι αδελφοί στη Σχολή Γαλαάδ και σχεδόν όλοι τους επέστρεψαν για να υπηρετήσουν στη δική τους χώρα. Οι πρώτοι τρεις ήταν ο Σαλβαντόρ Λίγουαγκ, ο Αντόλφο Ντιονίσιο και ο Μακάριο Μπασγουέλ. Ο Βίκτορ Αμόρες, ο οποίος αναφέρθηκε προηγουμένως, χρησιμοποίησε την εκπαίδευσή του στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου και στο Μπέθελ. Αργότερα δημιούργησε οικογένεια αλλά επέστρεψε στην ολοχρόνια υπηρεσία. Υπηρέτησε ως περιοδεύων επίσκοπος και κατόπιν ως ειδικός σκαπανέας στην επαρχία Λαγκούνα, μαζί με τη σύζυγό του Λολίτα, σχεδόν μέχρι τα 80 του χρόνια.

Πρόοδος στη Δεκαετία του 1970

Καθώς το έργο προόδευε γοργά, ο αριθμός των ευαγγελιζομένων συνέχισε να αυξάνει, ξεπερνώντας τους 77.000 το 1975. Γενικά, οι υπηρέτες του Ιεχωβά διατήρησαν την πνευματικότητά τους και συνέχισαν να υπηρετούν τον Θεό με οσιότητα. Ωστόσο, πολλοί σταμάτησαν να υπηρετούν τον Ιεχωβά όταν το παρόν σύστημα πραγμάτων δεν τελείωσε το 1975. Το 1979 ο αριθμός των ευαγγελιζομένων είχε πέσει κάτω από τους 59.000. Ο Κορνίλιο Κανιέτε, ο οποίος υπηρετούσε ως επίσκοπος περιοχής στα μέσα της δεκαετίας του 1970, είπε: «Μερικοί βαφτίστηκαν λόγω του 1975 και παρέμειναν για λίγα χρόνια. Μετά το 1975, εγκατέλειψαν την αλήθεια».

Εντούτοις, η συντριπτική πλειονότητα χρειάζονταν απλώς ενθάρρυνση ώστε να συνεχίσουν να έχουν την κατάλληλη άποψη για τη Χριστιανική υπηρεσία. Γι’ αυτό, το γραφείο τμήματος ανέλαβε να διοργανώσει ειδικές ομιλίες. Ως αποτέλεσμα, δεν ενθαρρύνθηκαν μόνο όσοι ήταν ενεργοί, αλλά επίσης μερικοί αδρανείς βοηθήθηκαν να γίνουν ξανά δραστήριοι υμνητές του Ιεχωβά. Οι αδελφοί κατάλαβαν τελικά ότι δεν υπηρετούσαν τον Θεό έχοντας μια ημερομηνία υπόψη, αλλά για πάντα. Από εκείνον τον καιρό της προσωρινής μείωσης, ο αριθμός των ευαγγελιζομένων της Βασιλείας έχει αυξηθεί εντυπωσιακά. Όσοι δεν άφησαν την απογοήτευση να τους κάνει να ξεχάσουν όλη την αγαθότητα του Ιεχωβά ευλογήθηκαν πραγματικά.

Προσέγγιση Απομακρυσμένων Περιοχών—Στα Βουνά

Τα χιλιάδες νησιά που συνθέτουν τις Φιλιππίνες είναι διασκορπισμένα στην ανοιχτή θάλασσα σε απόσταση περίπου 1.850 χιλιομέτρων από βορρά προς νότο και 1.100 χιλιομέτρων από ανατολή προς δύση. Μερικά νησιά δεν είναι κατοικημένα και πολλά έχουν απόκρημνες ορεινές περιοχές. Το να προσεγγίσει κανείς ανθρώπους σε τέτοια απομακρυσμένα μέρη αποτελεί πρόκληση.

Μια τέτοια περιοχή είναι η Καλίνγκα-Απαγιάο. Στα απόκρημνα όρη της Κεντρικής Κορδιλιέρας στα βόρεια της Λουζόν, οι άνθρωποι είναι χωρισμένοι σε φυλές και χωριά, το καθένα με τη δική του διάλεκτο και τα δικά του έθιμα. Μολονότι το κυνήγι κεφαλών έπαψε κατά τον 20ό αιώνα, το εχθρικό κλίμα μεταξύ των χωριών είναι σύνηθες και έχει καταλήξει σε βεντέτες και σκοτωμούς. Ο Χερονίμο Λάστιμα ανέφερε: «Τα παλιότερα χρόνια, ήταν δύσκολο να σταλούν ειδικοί σκαπανείς σε αυτούς τους τομείς. Οι ντόπιοι θα κυνηγούσαν τους αδελφούς για να τους σκοτώσουν».

Η λύση ήταν να σταλούν αδελφές. Ο Χερονίμο εξήγησε: «Δεν κυνηγούσαν γυναίκες. Σύμφωνα με την παράδοση, δεν έπρεπε να κάνουν κακό σε γυναίκες». Οι αδελφές δίδασκαν αποτελεσματικά την αλήθεια στους ντόπιους. Αυτοί, με τη σειρά τους, βαφτίζονταν και γίνονταν σκαπανείς. Κατανοούσαν τα έθιμα του δικού τους λαού και ήξεραν πώς να δώσουν αποτελεσματική μαρτυρία. Ως εκ τούτου, «κυνηγοί» έχουν καλύψει πλήρως αυτά τα βουνά—κυνηγοί εκείνων που θέλουν την αλήθεια. Στη δεκαετία του 1970 υπήρχαν λίγοι μόνο Μάρτυρες σε όλη την Καλίνγκα-Απαγιάο, ενώ τώρα υπάρχουν δύο περιοχές.

Παρόμοια, στη γειτονική ορεινή επαρχία του Ιφουγκάο, δεν υπήρχε ούτε ένας Μάρτυρας στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Τρεις τακτικοί σκαπανείς διορίστηκαν να κηρύξουν σε εκείνους τους ανθρώπους οι οποίοι ζούσαν ανάμεσα σε πανάρχαιους βαθμιδωτούς ορυζώνες. Με τον καιρό, ορισμένοι ντόπιοι άρχισαν να δέχονται την αλήθεια. Σήμερα υπάρχουν 18 εκκλησίες με 315 ευαγγελιζομένους σε εκείνη την περιοχή.

Στα μακρινά όρη της επαρχίας Άμπρα στο βορρά, το πρόβλημα είναι πώς να προσεγγίσει κανείς χωριά στα οποία δεν υπάρχουν ακόμη καθόλου Μάρτυρες. Ένας επίσκοπος περιοχής ο οποίος είχε ένθερμη επιθυμία να μεταδώσει τα καλά νέα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές προσκάλεσε άλλα 34 άτομα να πάνε μαζί του να κηρύξουν στην περιοχή κοντά στην πόλη Τινέγκ. (Πράξ. 1:8) Εφόσον δεν υπάρχουν δημόσια μέσα μεταφοράς, η ομάδα πεζοπορούσε επί εφτά μέρες μέσα από τα βουνά για να φτάσει σε δέκα χωριά με περίπου 250 σπιτικά.

Ο επίσκοπος περιοχής αναφέρει: «Ήταν μεγάλη πρόκληση να περπατάμε στις βουνοπλαγιές και ταυτόχρονα να κουβαλάμε όλες μας τις προμήθειες. Από τις έξι νύχτες, τις τέσσερις κοιμηθήκαμε στο ύπαιθρο ή δίπλα σε κάποιο ποτάμι». Είχαν περάσει πολλά χρόνια από τότε που δόθηκε μαρτυρία σε κάποια από αυτά τα χωριά. Σε ένα μέρος, συνάντησαν κάποιον άνθρωπο ο οποίος είπε: «Πριν από είκοσι εφτά χρόνια, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κήρυξαν στον πατέρα μου. Εκείνος μας είπε ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν την αλήθεια». Συνολικά, η ομάδα διέθεσε 60 βιβλία, 186 περιοδικά, 50 ειδικά βιβλιάρια και 287 φυλλάδια και έδειξαν σε πολλά άτομα πώς γίνονται οι Γραφικές μελέτες.

Κήρυγμα σε Άλλες Απομακρυσμένες Περιοχές

Το Παλάβαν είναι ένα μεγάλο νησί των Φιλιππίνων. Είναι στενόμακρο και εκτείνεται σε μήκος 434 χιλιομέτρων. Καθώς βρίσκεται μακριά από τη βοή των πιο πυκνοκατοικημένων νησιών, το Παλάβαν φιλοξενεί στα δάση του διάφορες φυλές και πολλούς απομονωμένους οικισμούς, όπως και οικισμούς μεταναστών. Έτοιμος να αναλάβει κάθε είδους διορισμό, ο ιεραπόστολος Ρέιμοντ Λιτς στάλθηκε εκεί ως επίσκοπος περιοχής. Υπήρχαν λίγοι Μάρτυρες και έπρεπε να διανύει μεγάλες αποστάσεις. Ο αδελφός θυμάται: «Ήμουν διορισμένος εκεί από το 1955 ως το 1958, και υπήρχαν μόνο 14 ευαγγελιζόμενοι σε όλο το Παλάβαν. Χρειάστηκα πέντε εβδομάδες για να τους επισκεφτώ».

Από τότε έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν εκεί δυσκολίες. Η Φίμπι Λότα, που τώρα είναι λίγο πάνω από τα 40, ξεκίνησε ως ειδική σκαπάνισσα στο Παλάβαν το 1984. Αφηγείται τι συνέβη ενώ υπηρετούσε στο Ντουμαράν: «Φτάσαμε στο τελευταίο, όπως νομίζαμε, σπίτι. Δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι υπήρχε ένα ακόμη, αλλά να που υπήρχε!» Κάπου μακριά ανάμεσα στους φοίνικες ζούσε κάποιο ζευγάρι που είχε στη φροντίδα του μια φυτεία με κοκοφοίνικες. Και μάλιστα έδειξαν ενδιαφέρον για την Αγία Γραφή!

Η Φίμπι λέει: «Αν δεν ήταν η υπηρεσία στον Ιεχωβά, δεν υπήρχε περίπτωση να ξαναπάω σε εκείνο το μέρος». Για να φτάσουν εκεί, η Φίμπι και η συνεργάτιδά της περπατούσαν μια ολόκληρη μέρα μέσα από δασύλλια κοκοφοινίκων κατά μήκος μιας αμμώδους και βραχώδους παραλίας. Κατά την πλημμυρίδα περπατούσαν μέσα στο νερό μέχρι τα γόνατα. Λόγω της απόστασης, αποφάσισαν να πηγαίνουν μία φορά το μήνα και να μένουν εκεί αρκετές μέρες. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να κουβαλάνε τρόφιμα, βιβλία, περιοδικά και επιπλέον ρουχισμό. «Ήταν πραγματική θυσία για εμάς το να είμαστε εκτεθειμένες στον καυτό ήλιο και στα έντομα που τσιμπούσαν και δάγκωναν. Φτάναμε μούσκεμα στον ιδρώτα». Ωστόσο, οι προσπάθειές τους ανταμείφθηκαν καθώς έβλεπαν το ενδιαφερόμενο ζευγάρι να προοδεύει πολύ γρήγορα στη Γραφική τους μελέτη.

Το ζευγάρι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την εργασία του στη φυτεία με τους κοκοφοίνικες όταν ο διαχειριστής, που ήταν Βαπτιστής, ανακάλυψε ότι μελετούσαν με τους Μάρτυρες. Η Φίμπι ένιωσε ευχάριστη έκπληξη όταν ξαναείδε τη σύζυγο ύστερα από κάποιο διάστημα. Όχι μόνο είχε ήδη βαφτιστεί αλλά, όπως λέει η Φίμπι, «καθόταν μαζί μας στη συνάντηση με τους σκαπανείς η οποία έγινε στη συνέλευση περιφερείας». Πόση χαρά νιώθει κανείς όταν βλέπει τους καλούς καρπούς του κόπου του!

Στο μεγάλο νησί Μιντανάο στις νότιες Φιλιππίνες, υπάρχουν πολλές δυσπρόσιτες περιοχές. Ο Νέιθαν Σεμπάλιος υπηρέτησε εκεί ως περιοδεύων επίσκοπος, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του. Στη διάρκεια των εβδομάδων που δεν επισκέπτονταν εκκλησίες, κατέβαλλαν προσπάθειες να κηρύττουν σε απομονωμένους τομείς. Προσκαλούσαν και άλλους αδελφούς και αδελφές να πηγαίνουν μαζί τους. Μια φορά, η ομάδα χρησιμοποίησε 19 μοτοσικλέτες για να φτάσουν σε πολλά χωριά. Οι δρόμοι είναι άσχημοι και γεμάτοι λάσπες, και οι Μάρτυρες έπρεπε να διασχίσουν ποτάμια και ρυάκια, τα περισσότερα από τα οποία δεν διέθεταν γέφυρες. Αν και οι άνθρωποι σε εκείνες τις περιοχές έχουν ελάχιστα χρήματα, έδωσαν ως συνεισφορά μαλακές, χειροποίητες σκούπες δείχνοντας εκτίμηση για τα έντυπα που έφεραν οι αδελφοί. Φανταστείτε το θέαμα καθώς οι αδελφοί επέστρεφαν στα σπίτια τους έχοντας φορτωμένες τις μοτοσικλέτες τους με σκούπες! Ο Νέιθαν αναφέρει: «Όλοι επιστρέψαμε στα σπίτια μας κατάκοποι και βρώμικοι αλλά γεμάτοι χαρά, επειδή γνωρίζαμε πως ό,τι είχαμε κάνει ήταν θέλημα του Ιεχωβά».

Χρήση Κάθε Μέσου για το Κήρυγμα των Καλών Νέων

Τα πρόσφατα χρόνια, η οργάνωση του Ιεχωβά έχει παροτρύνει τους κήρυκες της Βασιλείας να επωφελούνται από κάθε ευκαιρία για να δίνουν μαρτυρία. Αυτό έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα κατάλληλο στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της χώρας. Οι μεγαλύτερες πόλεις, όπως το Νταβάο, το Σεμπού και η ευρύτερη περιοχή της Μανίλα, δεν διαφέρουν και πολύ από άλλες πόλεις του κόσμου, έχοντας πάμπολλες επιχειρήσεις, γραφεία, πολυκατοικίες και κτίρια υψηλής ασφάλειας. Τι έχει γίνει ώστε να προσεγγίσουν οι Μάρτυρες τους ανθρώπους σε αυτά τα μέρη;

Το Μακατί είναι μέρος της περιοχής την οποία μέχρι πρόσφατα υπηρετούσε ο Μάρλον Ναβάρο. Ο Μάρλον, ένας νεαρός απόφοιτος της Σχολής Διακονικής Εκπαίδευσης, εργάστηκε σκληρά για να οργανώσει το κήρυγμα στο εμπορικό τμήμα του Μακατί, το οποίο είχε ανατεθεί σε τρεις εκκλησίες. Αδελφοί και αδελφές, πολλοί από τους οποίους ήταν σκαπανείς, επιλέχθηκαν και εκπαιδεύτηκαν ώστε να καλύψουν αποτελεσματικά αυτή την περιοχή. Διεξάγονται Γραφικές μελέτες στα εμπορικά κέντρα και στα πάρκα αυτού του τμήματος της πόλης, και μάλιστα ορισμένοι από αυτούς τους σπουδαστές της Γραφής παρακολουθούν συναθροίσεις.

Η Κόρι Σάντος και ο γιος της ο Τζέφρι είναι σκαπανείς. Συχνά ασχολούνται με το έργο δρόμου το πρωί, καμιά φορά πολύ νωρίς, από τις 6 π.μ. Αυτή την ώρα της μέρας συναντούν ανθρώπους οι οποίοι επιστρέφουν στο σπίτι τους από τη νυχτερινή βάρδια τους στα εργοστάσια. Έχουν μάλιστα ξεκινήσει Γραφικές μελέτες ενώ έκαναν αυτό το έργο δρόμου. Μερικοί τους οποίους είχαν αρχικά προσεγγίσει με αυτόν τον τρόπο έχουν προοδεύσει μέχρι το βάφτισμα.

Έξω από τις πόλεις επίσης, οι ευαγγελιζόμενοι είναι άγρυπνοι να βρίσκουν ευκαιρίες για να δίνουν μαρτυρία σε άλλους. Η Νόρμα Μπαλμασέντα, ειδική σκαπάνισσα πάνω από 28 χρόνια, μίλησε σε μια γυναίκα η οποία περίμενε να περάσει κάποιο αυτοκίνητο για να την πάρει. Ρώτησε τη γυναίκα: «Πού πηγαίνετε;»

Η γυναίκα απάντησε: «Στην επαρχία Κιρίνο».

«Είστε από αυτό το μέρος;»

«Όχι, αλλά ο άντρας μου είναι αποφασισμένος να μετακομίσουμε εκεί επειδή η ζωή εδώ στο Ιφουγκάο είναι πολύ σκληρή».

Αυτό έδωσε την ευκαιρία στη Νόρμα να μεταδώσει τα καλά νέα για την κυβέρνηση της Βασιλείας, η οποία θα λύσει τα προβλήματα των ανθρώπων. Δεν ξανασυναντήθηκαν. Χρόνια αργότερα, σε μια συνέλευση περιοχής, μια γυναίκα πλησίασε τη Νόρμα και της συστήθηκε ως εκείνο το άτομο στο οποίο είχε μιλήσει η Νόρμα. Τώρα ήταν βαφτισμένη, και οι δύο κόρες της με το σύζυγό της έκαναν Γραφική μελέτη.

Στο γραφείο τμήματος στο Κεσόν Σίτι, οι αδελφοί είναι άγρυπνοι να χρησιμοποιούν κάθε ευκαιρία για να δίνουν μαρτυρία. Ο Φίλιξ Σαλάνγκο, για παράδειγμα, είναι πασίγνωστος για το ζήλο που έχει καθώς κηρύττει σε άλλους. Συχνά κάνει βοηθητικό σκαπανικό ενώ υπηρετεί στο Μπέθελ. Το έτος 2000, ενώ προχωρούσαν οι εργασίες κατασκευής ενός επιπρόσθετου κτιρίου κατοικιών, ο Φίλιξ παρατήρησε τους εργάτες οι οποίοι είχαν προσληφθεί για να ανεγείρουν τον εξωτερικό σκελετό του κτιρίου. Πλησίασε τον επιβλέποντα μηχανικό και ζήτησε την άδεια να μιλήσει στους εργάτες. Ο Φίλιξ αναφέρει: «Μετά το μεσημεριανό φαγητό τους, πήγα στο εργοτάξιο όπου ο μηχανικός είχε συγκεντρώσει τους 100 και πλέον εργάτες. Περιέγραψα το έργο των Μαρτύρων του Ιεχωβά και εξήγησα ότι απαιτείται γνώση για να επιβιώσει κανείς από τη μεγάλη θλίψη. Είχα μαζί μου μια κούτα με ειδικά βιβλιάρια και μια κούτα με βιβλία Γνώση. Εξήγησα πως, αν οι εργάτες ενδιαφέρονταν να μελετήσουν το Λόγο του Θεού, μπορούσαν να πάρουν ένα από τα έντυπα». Ο Φίλιξ εξήγησε επίσης πώς υποστηρίζεται το έργο των Μαρτύρων του Ιεχωβά παγκόσμια και έβαλε τα έντυπα και έναν φάκελο κοντά σε έναν κοκοφοίνικα. Πολλοί εργάτες πήραν ένα βιβλίο ή ένα ειδικό βιβλιάριο, ενώ δεν ήταν λίγοι και εκείνοι που έβαλαν συνεισφορά στο φάκελο.

Μερικοί ενδιαφέρθηκαν να μελετήσουν, περιλαμβανομένου και του επιβλέποντα μηχανικού. Ο Φίλιξ διευθέτησε να μελετάει μαζί του από το ειδικό βιβλιάριο Τι Απαιτεί ο Θεός από Εμάς; κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή στη διάρκεια του μεσημεριανού διαλείμματος. Ο μηχανικός είπε στον Φίλιξ: «Ό,τι μαθαίνω εδώ, το εξηγώ στη γυναίκα μου και στους φίλους μου». Δύο άλλοι μηχανικοί που εργάζονταν εκεί ήθελαν και αυτοί να μελετήσουν, καθώς και ένας φύλακας και δύο γραμματείς. Ναι, η επίδοση μαρτυρίας σε κάθε ευκαιρία φέρνει την ευλογία του Ιεχωβά.

Άφιξη Ιεραποστόλων

Στα χρόνια που πέρασαν, 69 εκπαιδευμένοι ιεραπόστολοι από το εξωτερικό έχουν πάει στις Φιλιππίνες για να βοηθήσουν ποικιλοτρόπως στο έργο κηρύγματος της Βασιλείας. Ο Ντέντον Χόπκινσον και ο Ρέιμοντ Λιτς, που αναφέρθηκαν προηγουμένως, διορίστηκαν αρχικά στον αγρό, πρώτα ως ιεραπόστολοι και κατόπιν ως περιοδεύοντες επίσκοποι. Αργότερα, έλαβαν διορισμό στο γραφείο τμήματος.

Αρκετοί απόφοιτοι της Γαλαάδ έφτασαν στη δεκαετία του 1970 για να βοηθήσουν στις εκτυπωτικές εργασίες οι οποίες είχαν μόλις ξεκινήσει. Ανάμεσά τους ήταν ο Ρόμπερτ Πέβι και η σύζυγός του Πατρίσια, οι οποίοι είχαν προηγουμένως υπηρετήσει στην Αγγλία και στην Ιρλανδία. Ο Ρόμπερτ βοήθησε πολύ στην οργάνωση μιας συγγραφικής ομάδας στο γραφείο τμήματος των Φιλιππίνων. Όλοι στενοχωρήθηκαν όταν εκείνοι έφυγαν το 1981 για να αναλάβουν υπηρεσία στα παγκόσμια κεντρικά γραφεία στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, στις ΗΠΑ.

Ο Ντιν και η Κάρεν Τζέισεκ ήρθαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1980, και αφού μελέτησαν τη γλώσσα ταγκαλόγκ για σύντομο χρονικό διάστημα στη Λαγκούνα, έλαβαν διορισμό στο γραφείο τμήματος. Έπειτα από επιπρόσθετη εκπαίδευση το 1983, βοήθησαν τους αδελφούς—σε αυτή τη χώρα και σε κοντινές νησιωτικές χώρες—να μάθουν να χρησιμοποιούν το ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο έχουν αναπτύξει οι Μάρτυρες του Ιεχωβά και το οποίο έχει συμβάλει ουσιαστικά στην έκδοση Γραφικών εντύπων στις τοπικές γλώσσες.

Ο Χουμπέρτους (Μπερτ) και η Ζανίν Χούφναγκελς από την Ολλανδία ήρθαν το 1988. Το γραφείο τμήματος ήταν έτοιμο να ξεκινήσει ένα μεγάλο κατασκευαστικό έργο. Εφόσον το ζευγάρι αυτό είχε προηγούμενη πείρα στην οικοδόμηση γραφείων τμήματος και ο Μπερτ ήταν εξοικειωμένος με το χειρισμό βαρέων μηχανημάτων, διορίστηκαν να βοηθήσουν σε αυτό το έργο. Ο Μπερτ χειριζόταν τα μηχανήματα και επίσης εκπαίδευε άλλους. Ο ίδιος λέει: «Από την αρχή εκπαίδευα τους ντόπιους αδελφούς να οδηγούν φορτηγά, εκσκαφέα, μπουλντόζα, φορτωτή και γερανό. Τελικά, δημιουργήσαμε μια ομάδα από περίπου 20 με 25 άτομα τα οποία χειρίζονταν βαριά μηχανήματα».

Αργότερα, έφτασαν και άλλοι τέσσερις απόφοιτοι της Γαλαάδ—ο Πέτερ και η Μπεάτε Βέιλεν από τη Γερμανία και ο Γκάρι και η Τερίσα Τζιν Μέλτον από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και το ζεύγος Βέιλεν, επίσης, είχε πείρα στην οικοδόμηση γραφείων τμήματος, ενώ το ζεύγος Μέλτον είχε υπηρετήσει επί πέντε χρόνια στο Μπέθελ των Ηνωμένων Πολιτειών. Όλοι αυτοί μπόρεσαν να συμβάλουν στο έργο οικοδόμησης του γραφείου τμήματος.

Χρόνια νωρίτερα, το 1963, είχε κλείσει ο τελευταίος ιεραποστολικός οίκος, εφόσον το έργο στον αγρό μπορούσαν να το φροντίζουν ικανοί Φιλιππινέζοι σκαπανείς. Παρ’ όλα αυτά, το 1991 το Κυβερνών Σώμα διευθέτησε να στείλει έξι ιεραποστόλους στον αγρό. Αν και είχαν πείρα ως εργαζόμενοι στο γραφείο τμήματος, αυτοί οι ιεραπόστολοι είχαν επίσης πείρα η οποία θα φαινόταν χρήσιμη στον αγρό. Για παράδειγμα, η Ζανίν Χούφναγκελς άρχισε το ειδικό σκαπανικό σε ηλικία 18 ετών. Μπορούσε τώρα να χρησιμοποιήσει την πείρα της και τη γεμάτη ζωντάνια προσωπικότητά της για να ενθαρρύνει τους αδελφούς και τα καινούρια άτομα. Ο σύζυγός της ο Μπερτ έκανε το εξής σχόλιο σχετικά με άλλα οφέλη: «Το να υπάρχουν εδώ ιεραπόστολοι στον αγρό βοηθάει τους ανθρώπους να κατανοήσουν το διεθνή χαρακτήρα του έργου μας». Στο μεταξύ, μερικοί ιεραπόστολοι συνεχίζουν να φροντίζουν για τη διαχείριση και για άλλα καθήκοντα στο γραφείο τμήματος.

Οι Φιλιππίνες δεν δέχτηκαν μόνο, αλλά και έστειλαν ιεραποστόλους αλλού.

Ιεραπόστολοι Στέλνονται Αλλού

Ενόσω συνέχιζαν να έρχονται ιεραπόστολοι, οι Φιλιππίνες άρχισαν να στέλνουν Φιλιππινέζους σκαπανείς σε άλλες χώρες για να συμμετάσχουν στο ιεραποστολικό έργο εκεί. Μολονότι οι ντόπιοι σκαπανείς μπορεί να μην είχαν λάβει την ίδια οργανωτική εκπαίδευση με αυτήν των αποφοίτων της Γαλαάδ, υπήρχαν πολλοί εξαίρετοι ντόπιοι σκαπανείς. Από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και έπειτα, το έργο μαθήτευσης είχε επεκταθεί πολύ πιο γρήγορα στις Φιλιππίνες από ό,τι σε γειτονικές χώρες. Έτσι λοιπόν, αρχής γενομένης από το 1964, ικανοί σκαπανείς από τις Φιλιππίνες προσκλήθηκαν να αναλάβουν ιεραποστολική υπηρεσία σε όλη την Ασία και τα νησιά του Ειρηνικού. Μερικά από τα άτομα που στάλθηκαν ήταν αντρόγυνα, αλλά οι περισσότεροι ήταν άγαμοι σκαπανείς οι οποίοι είχαν ήδη πάνω από δέκα χρόνια πείρας στην ολοχρόνια διακονία. Μέχρι τα μέσα του 2002, είχαν αποσταλεί 149 άτομα σε 19 διαφορετικές χώρες. Από αυτούς, οι 74 συνεχίζουν στους διορισμούς τους. Ενώ περιμένουν τη διεκπεραίωση των ταξιδιωτικών τους εγγράφων, οι μελλοντικοί ιεραπόστολοι μένουν στο γραφείο τμήματος, όπου εκπαιδεύονται και αποκτούν πείρα, πράγματα που θα τους βοηθήσουν στους διορισμούς τους. Ποια ήταν η συμβολή αυτών των ιεραποστόλων στο έργο κηρύγματος όλα αυτά τα χρόνια, και ποιες προκλήσεις και χαρές έχουν δοκιμάσει;

Η Ρόουζ Καγκουνγκάο (τώρα Ένγκλερ) και η Κλάρα ντέλα Κρουζ (τώρα Ελαούρια) ήταν οι πρώτες που στάλθηκαν. Διορίστηκαν στην Ταϋλάνδη. Περίπου έναν χρόνο αργότερα, τις ακολούθησε σε αυτόν το διορισμό η Ανχελίτα Γκαβίνο. Ασφαλώς, όπως και στην περίπτωση άλλων ιεραποστόλων, η εκμάθηση της γλώσσας ήταν μεγάλη πρόκληση. Η Ανχελίτα αναφέρει σχετικά με την εκμάθηση της γλώσσας τάι: «Τις πρώτες εβδομάδες ένιωθα απόγνωση γιατί όλο το βιβλίο μού φαινόταν σαν “ορνιθοσκαλίσματα” και στις συναθροίσεις δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε σχεδόν με κανέναν εξαιτίας του γλωσσικού φραγμού». Αλλά τελικά έμαθαν τη γλώσσα και συνεχίζουν να τη χρησιμοποιούν για να βοηθούν άλλους.

Έπειτα από αυτούς τους λίγους που προηγήθηκαν, ένας σταθερός αριθμός πρόθυμων σκαπανέων άρχισε να στέλνεται σε διάφορες χώρες. Το 1972 ζητήθηκε από τον Πορφίριο και την Ιβάνζελιν Χουμουάντ να πάνε στην Κορέα. Έμαθαν τη γλώσσα καλά, και έπειτα από δυόμισι χρόνια στον ιεραποστολικό αγρό το ζεύγος Χουμουάντ προσκλήθηκε στο έργο περιοχής.

Το 1970 η Σαλβασιόν Ρεγκάλα (τώρα Άιε) ήταν μία από τις εννιά Φιλιππινέζες αδελφές οι οποίες πήγαν στο Χονγκ Κονγκ για να αρχίσουν το ιεραποστολικό έργο. Η εκμάθηση της καντονεζικής ήταν η πρώτη πρόκληση που αντιμετώπισε. Η καντονεζική γλώσσα έχει εννιά παραλλαγές ως προς τον τόνο της φωνής. Αν αλλάξει κανείς τον τόνο της φωνής, αλλάζει και το νόημα της λέξης. Η Σαλβασιόν θυμάται πόσο αγωνίστηκε να εξοικειωθεί με αυτούς τους τόνους της φωνής—μάλιστα κάποτε είπε σε μια γυναίκα με την οποία έκανε Γραφική μελέτη ότι είχαν μετακομίσει από το κατάλυμά τους «εξαιτίας ενός φαντάσματος», ενώ στην πραγματικότητα ήθελε να πει «εξαιτίας του ακριβού ενοικίου». Τελικά έμαθε τη γλώσσα. Η Σαλβασιόν έχει βοηθήσει πάνω από 20 άτομα να μάθουν το Βιβλικό άγγελμα της αλήθειας. Τώρα συναντάει πολλές Ινδονήσιες οι οποίες εργάζονται ως οικιακές βοηθοί στο Χονγκ Κονγκ, και έτσι προσπαθεί να μάθει την ινδονησιακή.

Ο Ροντόλφο Άσονγκ, ένας αποφασιστικός αλλά φιλικός αδελφός, είχε να αντιμετωπίσει εντελώς διαφορετικές περιστάσεις όταν διορίστηκε στην Παπούα-Νέα Γουινέα το 1979. Καταπιάστηκε με την εκμάθηση της γλώσσας και προόδευσε τόσο καλά ώστε, λίγο μετά την άφιξή του στη χώρα, στάλθηκε ως περιοδεύων επίσκοπος. Ωστόσο, το να επισκέπτεται τις εκκλησίες στην Παπούα-Νέα Γουινέα ήταν πολύ διαφορετικό από ό,τι στις Φιλιππίνες. Ο ίδιος αναφέρει: «Έμαθα να κωπηλατώ όρθιος σε ένα μικρό, μονοθέσιο, ξύλινο κανό, όπως κάνουν οι αυτόχθονες».

Αναφορικά με τις συνελεύσεις, ο Ροντόλφο διηγείται: «Λόγω των αποστάσεων και της έλλειψης οικονομικών μέσων μεταφοράς, διευθετούσαμε πολλές μικρές συνελεύσεις. Αυτή που διεξάχθηκε στο χωριό Λαρίμια ήταν η μικρότερη που έχω παρακολουθήσει ποτέ. Οι παρόντες ήταν δέκα όλοι και όλοι». Σε μια άλλη περίπτωση, στο χωριό Άγκι, διορίστηκε επίσκοπος συνέλευσης. Ακούστε τι λέει: «Διορίστηκα επίσης να υπηρετήσω ως εισηγητής της συνέλευσης, να έχω τη φροντίδα του τμήματος Ήχου και του τμήματος Υπηρεσίας Τροφίμων, να έχω την επιμέλεια του δράματος και να παίξω το ρόλο του Βασιλιά Δαβίδ». Πράγματι αγωνίστηκε σκληρά σε αυτόν το διορισμό και αργότερα απόλαυσε την ιεραποστολική υπηρεσία στα Νησιά Σολομώντος.

Το 1982, ο Αρτούρο Βιλιάσιν, ένας προσαρμοστικός αδελφός από τη Λουζόν, στάλθηκε στα Νησιά Σολομώντος. Υπηρέτησε εκεί ως επίσκοπος περιοχής και διαπίστωσε ότι οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές από ό,τι στις Φιλιππίνες. Ο καλύτερος τρόπος για να φτάσει κανείς σε πολλά νησιά ήταν να χρησιμοποιήσει ένα μικρό αεροπλάνο. Ο αδελφός ανέφερε: «Μια φορά το αεροπλάνο μας συνετρίβη, αλλά επιζήσαμε όλοι. Μια άλλη φορά παραλίγο να χτυπήσουμε στην πλαγιά ενός βουνού λόγω της κακής ορατότητας». Όσον αφορά την επίσκεψη σε μερικές εκκλησίες, είπε: «Πεζοπορούμε μέσα από το τροπικό δάσος και σκαρφαλώνουμε σε γεμάτους λάσπες απόκρημνους λόφους για να επισκεφτούμε εκκλησίες που βρίσκονται ανάμεσα σε ανθρώπους των δασών, οι οποίοι λατρεύουν τους προγόνους τους». Ο Αρτούρο πέθανε ξαφνικά εξαιτίας επιπλοκών στην υγεία του το 2001, αλλά θα μείνει στη μνήμη για πολύ καιρό ως ένας πιστός ιεραπόστολος.

Υπάρχουν άφθονες παρόμοιες εμπειρίες από αδελφούς και αδελφές των Φιλιππίνων οι οποίοι στάλθηκαν σε ιεραποστολικούς αγρούς στην Ασία και στον Ειρηνικό. Παρά τις προκλήσεις, αυτοί οι πρόθυμοι και αυτοθυσιαστικοί υπηρέτες του Ιεχωβά έχουν συμβάλει σημαντικά στο έργο κηρύγματος σε εκείνες τις χώρες.

Χαρούμενοι Καθώς Βοηθούν Άλλους να Κάνουν τον Ιεχωβά Οχυρό Τους

Η ευλογία του Ιεχωβά δίνει χαρά. (Παρ. 10:22) Η Αντελιέντα Καλετένα, η οποία στάλθηκε στην Ταϊβάν το 1974, αναφέρει: «Είμαι πραγματικά πολύ χαρούμενη και ευγνώμων στον Ιεχωβά για το ότι ευλογεί το έργο μας εδώ και μου έχει δώσει την ευκαιρία να συμβάλλω και εγώ σε αυτό».

Ο Πολ και η Μαρίνα Ταμπουνιγκάο, που τώρα υπηρετούν στα Νησιά Μάρσαλ, αναφέρουν: «Έχουμε βοηθήσει 72 άτομα να υπηρετούν τον Ιεχωβά. Χαίρεται η καρδιά μας που πολλοί από αυτούς υπηρετούν τώρα ως πρεσβύτεροι, διακονικοί υπηρέτες, ειδικοί σκαπανείς, τακτικοί σκαπανείς και δραστήριοι ευαγγελιζόμενοι στις εκκλησίες τους».

Η Λίντια Παμπλόνα, η οποία υπηρετεί στην Παπούα-Νέα Γουινέα από το 1980, έχει βοηθήσει 84 άτομα να φτάσουν στην αφιέρωση και στο βάφτισμα. Πρόσφατα ανέφερε ότι διεξάγει οικιακές Γραφικές μελέτες με 16 ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους παρακολουθούν τώρα συναθροίσεις. Τα προσωπικά της σχόλια αναμφίβολα συνοψίζουν το πώς αισθάνονται πολλοί ιεραπόστολοι: «Ευχαριστώ τον Ιεχωβά για τη διακονία που μου εμπιστεύτηκε. Είθε να συνεχίζει να ευλογεί τη διακονία μας, για τη δική του δόξα».

Τα τμήματα στα οποία στάλθηκαν Φιλιππινέζοι ιεραπόστολοι νιώθουν εκτίμηση για το γεγονός ότι τους έχουν στον τομέα τους. Το γραφείο τμήματος της Ταϋλάνδης έγραψε: «Οι ιεραπόστολοι από τις Φιλιππίνες κάνουν πολύ καλή δουλειά. Αποτελούν παραδείγματα πιστότητας όλα αυτά τα χρόνια που βρίσκονται στην Ταϋλάνδη. Εμμένουν στο έργο παρά την προχωρημένη ηλικία τους. Αγαπούν την Ταϋλάνδη και τους Ταϋλανδούς, και θεωρούν αυτόν τον τόπο σπίτι τους. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ που μας στείλατε αυτούς τους θαυμάσιους ιεραποστόλους».

Η Σχολή Διακονίας της Βασιλείας Βοηθάει στην Εξάρτιση των Πρεσβυτέρων

Περίπου τον ίδιο καιρό που άρχισαν να στέλνονται σκαπανείς για πρώτη φορά από τις Φιλιππίνες προκειμένου να υπηρετήσουν σε άλλα μέρη, η οργάνωση του Ιεχωβά παρέσχε εκπαίδευση για τον αυξανόμενο αριθμό των ικανών αδελφών οι οποίοι επωμίζονταν ευθύνες στις τοπικές εκκλησίες. Η Σχολή Διακονίας της Βασιλείας ήταν ένα από τα κύρια μέσα με τα οποία δόθηκε αυτή η εκπαίδευση.

Οι πρώτες τάξεις άρχισαν το 1961 ως μια σειρά μαθημάτων διάρκειας ενός μηνός. Ο Τζακ Ρέντφορντ, ο οποίος ήταν εκπαιδευτής στη Γαλαάδ και αργότερα υπηρέτησε ως ιεραπόστολος στο Βιετνάμ, διορίστηκε να διδάξει αυτή τη σειρά μαθημάτων στις Φιλιππίνες. Η πρώτη σχολή έλαβε χώρα στο γραφείο τμήματος και διεξάχθηκε στην αγγλική.

Αν και για μερικούς η αγγλική δεν αποτελεί πρόβλημα, χρειάζεται πάντα να λαβαίνονται υπόψη και οι άλλες κοινές γλώσσες και διάλεκτοι των Φιλιππίνων. Πολλοί πρεσβύτεροι θα ωφελούνταν περισσότερο αν η σειρά των μαθημάτων διεξαγόταν στη δική τους γλώσσα. Γι’ αυτό, από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, η σειρά των μαθημάτων άρχισε να διεξάγεται σε αρκετές γλώσσες. Ο Κορνίλιο Κανιέτε θυμάται το διορισμό που έλαβε να διδάξει σε όλα τα νησιά Βισάγιαν και στο Μιντανάο. Χαμογελώντας, αναφέρει: «Δίδασκα τα μαθήματα σε τρεις γλώσσες: στην κεμπουάνο, στη χιλιγκαϊνή και στη σάμαρ-λέιτε».

Με την πάροδο των ετών, τα μαθήματα έχουν τροποποιηθεί, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο προγραμματίζονται. Πρόσφατα, η σειρά των μαθημάτων έγινε μέσα σε ένα σαββατοκύριακο—μιάμιση μέρα για τους πρεσβυτέρους και μία μέρα για τους διακονικούς υπηρέτες. Ωστόσο, εξακολουθεί να υφίσταται η ιδιαιτερότητα ότι η διδασκαλία στη σχολή πρέπει να γίνεται σε οχτώ περίπου γλώσσες. Από το γραφείο τμήματος στέλνονται πρεσβύτεροι που γνωρίζουν αυτές τις γλώσσες και διεξάγουν μια εκπαιδευτική σχολή για τους περιοδεύοντες επισκόπους. Αυτοί με τη σειρά τους διεξάγουν αυτές καθαυτές τις σχολές για τους πρεσβυτέρους και τους διακονικούς υπηρέτες. Στην τελευταία που έλαβε χώρα, 13.000 πρεσβύτεροι και 8.000 διακονικοί υπηρέτες ωφελήθηκαν από αυτή την εκπαίδευση.

Βοήθεια για τους Σκαπανείς

Μεταγενέστερα άρχισαν και οι σκαπανείς επίσης να λαβαίνουν επιπρόσθετη εκπαίδευση. Το 1978 διεξάχθηκαν οι πρώτες τάξεις της Σχολής Υπηρεσίας Σκαπανέα. Όλοι όσοι υπηρετούσαν εκείνο το διάστημα ως σκαπανείς εγγράφηκαν στις τάξεις, περιλαμβανομένων και των ειδικών σκαπανέων. Από τότε, με εξαίρεση τα έτη 1979 και 1981, τα μαθήματα διεξάγονται κάθε χρόνο.

Οι σκαπανείς ωφελήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη σχολή αλλά χρειάστηκε να υπερπηδήσουν εμπόδια προκειμένου να την παρακολουθήσουν. Μερικοί έκαναν οικονομικές θυσίες για να παρευρεθούν. Άλλοι έπρεπε να ξεπεράσουν δυσκολίες σε σχέση με τη μεταφορά τους.

Όσοι παρακολούθησαν τη σχολή που διεξάχθηκε στην πόλη Σαντιάγκο αναγκάστηκαν να έρθουν αντιμέτωποι με μια απρόσμενη κατάσταση. Ο Ροντόλφο ντι Βέρα, ο επίσκοπος περιοχής, ανέφερε: «Στις 19 Οκτωβρίου 1989, το Σαντιάγκο στην Ιζαμπέλα πλήγηκε απροσδόκητα από έναν σφοδρό τυφώνα με ανέμους που η ταχύτητά τους έφτανε τα 205 χιλιόμετρα την ώρα. Όταν αρχίσαμε τα μαθήματα εκείνο το πρωί στην Αίθουσα Βασιλείας, έβρεχε λίγο και φυσούσε ελαφρά, και έτσι η σχολή σκαπανέων άρχισε κανονικά. Ωστόσο, ο αέρας δυνάμωσε και το κτίριο άρχισε να τρέμει. Σε λίγο ο άνεμος πήρε τη σκεπή. Θέλαμε να φύγουμε, αλλά διαπιστώσαμε ότι ήταν πιο επικίνδυνα έξω εξαιτίας των πολλών αντικειμένων που παρέσερνε ο άνεμος». Αν και το κτίριο άρχισε να διαλύεται, όλοι επέζησαν χωρίς να πάθουν τίποτα. Αποδίδουν την επιβίωσή τους, όχι μόνο στον Ιεχωβά, αλλά και σε μια εισήγηση που περιείχε το περιοδικό Ξύπνα! σύμφωνα με την οποία, σε τέτοιες καταστάσεις, πρέπει να αναζητά κανείς προστασία κάτω από ένα τραπέζι ή ένα γραφείο. Ο αδελφός ντι Βέρα είπε: «Αναζητήσαμε καταφύγιο κάτω από τα τραπέζια. Όταν πέρασε ο τυφώνας, ήμασταν σκεπασμένοι με σπασμένα κλαδιά και μεταλλικά φύλλα από την οροφή, αλλά όλοι όσοι είχαν παραμείνει μέσα στο κτίριο κάτω από τα τραπέζια ήταν σώοι».

Κάθε χρόνο διεξάγονται σχολές σε εφτά γλώσσες. Μέχρι το υπηρεσιακό έτος 2002, είχαν διεξαχθεί 2.787 τάξεις, και συνολικά 46.650 σκαπανείς είχαν ολοκληρώσει τη σειρά των μαθημάτων. Τι θαυμάσια προμήθεια είναι αυτή η σχολή που βοηθάει τους σκαπανείς να βελτιώνουν την ικανότητά τους και να θέτουν πλήρη εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά καθώς συνεχίζουν να “λάμπουν ως φωτοδότες στον κόσμο”!—Φιλιπ. 2:15.

Πρώτες Προσπάθειες για Εκτύπωση Όφσετ

Όλο το έργο στον αγρό και στις εκκλησίες θα ήταν πολύ πιο δύσκολο χωρίς τα θαυμάσια Γραφικά έντυπα που έχουμε στη διάθεσή μας. Επί πολλά χρόνια η εκτύπωση για τον αγρό των Φιλιππίνων γινόταν στο Μπρούκλιν. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ωστόσο, χτίστηκε ένα εργοστάσιο εκεί όπου βρισκόταν το γραφείο τμήματος στο Κεσόν Σίτι. Έγινε η εγκατάσταση εκτυπωτικού εξοπλισμού παρόμοιου με εκείνον που υπήρχε στο Μπρούκλιν. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στο γραφείο τμήματος να τυπώνει όλα τα περιοδικά εκεί.

Μέσα σε εκείνη τη δεκαετία έγινε σαφές ότι η τυπογραφική εκτύπωση που γινόταν με τη χρήση μεταλλικών στοιχείων είχε αρχίσει να εγκαταλείπεται από τη βιομηχανία της τυπογραφίας, επειδή κέρδιζε έδαφος η εκτύπωση όφσετ. Η κατεύθυνση που δόθηκε από τα παγκόσμια κεντρικά γραφεία υποδείκνυε ότι και εμείς θα κάναμε σταδιακά αυτή την αλλαγή.

Το 1980 το γραφείο τμήματος αγόρασε από κάποια εταιρία φωτοστοιχειοθετικό εξοπλισμό. Το γραφείο τμήματος της Νότιας Αφρικής είχε αποκτήσει παρόμοιο εξοπλισμό και με την πείρα του βοήθησε το γραφείο τμήματος των Φιλιππίνων. Αυτό το ηλεκτρονικό στοιχειοθετικό σύστημα συνοδευόταν από ένα μικρό πιεστήριο όφσετ τροφοδοτούμενο με φύλλα, το οποίο αγοράστηκε περίπου τον ίδιο καιρό.

Σε μικρογραφία, αυτός ο εξοπλισμός έδωσε την ευκαιρία στους αδελφούς να μάθουν τις τεχνικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην εκτύπωση όφσετ. Ο Ντέιβιντ Ναμόκα, ο οποίος ήταν ήδη πολύ έμπειρος στο χειρισμό λινοτυπικών μηχανών εκτύπωσης, έμαθε να χρησιμοποιεί το φωτοστοιχειοθετικό εξοπλισμό. Άλλοι αδελφοί έμαθαν να ετοιμάζουν τις εκτυπωτικές πλάκες όφσετ και να τυπώνουν με το προσφάτως αγορασμένο πιεστήριο. Έτσι λοιπόν, στα τέλη του 1980, το γραφείο τμήματος χρησιμοποιούσε ήδη τη μέθοδο όφσετ για να τυπώνει μερικές εκδόσεις της Διακονίας Μας της Βασιλείας καθώς και περιοδικά σε γλώσσες που απαιτούσαν μικρότερο αριθμό τευχών.

Η εκτύπωση όφσετ, που συνεχώς κέρδιζε έδαφος, εισήγαγε επίσης τη χρήση κομπιούτερ η οποία θα βοηθούσε τους αδελφούς που ασχολούνταν με τη μετάφραση και τις προεκτυπωτικές εργασίες. Σιγά σιγά οι αδελφοί απέκτησαν πείρα και αυτοπεποίθηση. Με τον καιρό, ήταν σε θέση να βελτιώσουν τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα των εντύπων που τυπώνονταν με αυτές τις μεθόδους. Μάλιστα το 1982 οι αδελφοί αδημονούσαν τόσο πολύ να σημειώσουν πρόοδο ώστε τύπωσαν τα Νέα της Βασιλείας Αρ. 31, μια τετράχρωμη έκδοση, χρησιμοποιώντας το πιεστήριο όφσετ μονοχρωμίας. Το χαρτί περνούσε μέσα από το πιεστήριο έξι φορές—τέσσερις για την πλευρά της τετραχρωμίας και δύο για την άλλη πλευρά. Ήταν δύσκολη δουλειά και η ποιότητα δεν ήταν αξιοζήλευτη, όμως όλοι χάρηκαν όταν είδαν τα Νέα της Βασιλείας σε τετραχρωμία τα οποία είχαν παραχθεί με το δικό μας εξοπλισμό.

Αυτή η διευθέτηση βοήθησε ώστε να γίνει η αρχή, αλλά πώς θα γινόταν εφικτή η πλήρης μετάβαση στην ηλεκτρονική φωτοστοιχειοθέτηση και στην εκτύπωση όφσετ; Η οργάνωση του Ιεχωβά είχε υπόψη κάποια σχέδια, και το γραφείο τμήματος των Φιλιππίνων θα ωφελούνταν από αυτά σύντομα.

Η Οργάνωση του Ιεχωβά Προμηθεύει το MEPS

Το Κυβερνών Σώμα εξουσιοδότησε την παραγωγή ενός ηλεκτρονικού φωτοστοιχειοθετικού συστήματος το οποίο θα ανταποκρινόταν στις ιδιαιτερότητες της διάδοσης των καλών νέων σε πάρα πολλές γλώσσες. Το Πολυγλωσσικό Ηλεκτρονικό Φωτοστοιχειοθετικό Σύστημα (MEPS) είχε αναπτυχθεί στο Μπρούκλιν. Μολονότι ο εμπορικός εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε για ένα διάστημα από το γραφείο τμήματος είχε εισαγάγει τη χρήση κομπιούτερ και την εκτύπωση όφσετ σε περιορισμένη κλίμακα, το MEPS θα έδινε την ευκαιρία στο γραφείο τμήματος των Φιλιππίνων, καθώς και σε άλλα γραφεία τμήματος σε ολόκληρο τον κόσμο, να σημειώσει περαιτέρω πρόοδο σε αυτόν τον τομέα.

Δύο ζευγάρια προσκλήθηκαν από τις Φιλιππίνες στο Γουόλκιλ της Νέας Υόρκης. Οι αδελφοί έλαβαν εκπαίδευση στη συντήρηση των κομπιούτερ του MEPS και στην εφαρμογή των προγραμμάτων του MEPS στις προεκτυπωτικές εργασίες. Ένα άλλο ζευγάρι, ο Φλοριζέλ Νοέκο και η σύζυγός του, έμειναν για κάποιο διάστημα στο Μπρούκλιν όπου ο αδελφός Νοέκο έμαθε να χειρίζεται τα πιεστήρια όφσετ MAN. Ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν το γραφείο τμήματος των Φιλιππίνων για να περάσει εξ ολοκλήρου στη χρήση κομπιούτερ για τις προεκτυπωτικές εργασίες και στην εκτύπωση όφσετ.

Το 1983 έφτασε στις Φιλιππίνες ένα πιεστήριο όφσετ MAN. Στήθηκε με τη βοήθεια του Λάιονελ Ντινγκλ από το γραφείο τμήματος της Αυστραλίας. Ο αδελφός Νοέκο άρχισε να εκπαιδεύει ντόπιους αδελφούς μεταδίδοντάς τους ό,τι είχε μάθει ο ίδιος στο Μπρούκλιν. Στα τέλη του 1983 άρχισαν να βγαίνουν τα πρώτα περιοδικά από αυτό το πιεστήριο. Ωστόσο, το σύστημα δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί και έτσι, για ένα διάστημα, τα περιοδικά παράγονταν με συνδυασμό της μεθόδου των μεταλλικών στοιχείων και της εκτύπωσης όφσετ.

Η ολοκλήρωση του συστήματος, όμως, δεν απείχε πλέον πολύ. Το πρώτο κομπιούτερ MEPS έφτασε στα τέλη του 1983, και οι δύο αδελφοί που είχαν εκπαιδευτεί στο Γουόλκιλ άρχισαν να εκπαιδεύουν άλλους στο χειρισμό και στη συντήρηση του εξοπλισμού MEPS. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, άρχισε η παραγωγή. Δεκάδες Μπεθελίτες εκπαιδεύτηκαν διεξοδικά για να χρησιμοποιούν το σύστημα στη μετάφραση, στην εισαγωγή κειμένου, στη σελιδοποίηση και στη φωτοστοιχειοθέτηση, καθώς και για να επιδιορθώνουν τα κομπιούτερ. Στις Φιλιππίνες η διαδικασία εκπαίδευσης περιπλέκεται εξαιτίας του μεγάλου αριθμού γλωσσών που περιλαμβάνονται. Η Σκοπιά και μόνο ετοιμάζεται σε εφτά γλώσσες, μη περιλαμβανομένης της αγγλικής. Το MEPS ήταν ό,τι καλύτερο για αυτού του είδους την εργασία.

Σημειώθηκε αισθητή βελτίωση στην ποιότητα των παραγόμενων εντύπων. Αναφορικά με εκείνους οι οποίοι έκαναν την εκτύπωση, ο Σίζαρ Καστελιάνο, που υπηρετεί στο εργοστάσιο, αναφέρει: «Οι περισσότεροι από τους αδελφούς μας είναι αγρότες. Μερικοί δεν είχαν καν τεχνικές γνώσεις. Είναι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς πώς ο Ιεχωβά, μέσω του πνεύματός του, υποκινεί τους αδελφούς ώστε να είναι σε θέση να κάνουν πολλά πράγματα, περιλαμβανομένης και της εργασίας εκτύπωσης». Οι αδελφοί έμαθαν, και οι ευαγγελιζόμενοι στον αγρό άρχισαν να λαβαίνουν ολοένα και πιο ελκυστικά έντυπα. Αλλά υπήρχε μια σημαντικότερη—πνευματική—ωφέλεια η οποία προήλθε από αυτές τις τεχνολογικές εξελίξεις στις εκτυπωτικές μεθόδους.

Ταυτόχρονη Πνευματική Τροφή

Όταν τα περιοδικά για τις Φιλιππίνες τυπώνονταν στο Μπρούκλιν, απαιτούνταν έξι μήνες ή και περισσότερο για να εμφανιστεί στις γλώσσες των Φιλιππίνων κάτι που είχε παρουσιαστεί στα αγγλικά περιοδικά. Αν και τα περιοδικά μεταφράζονταν τοπικά, ήταν πολύ χρονοβόρο να πηγαινοέρχονται τα κείμενα και τα δοκίμια και τελικά να αποστέλλονται τα τυπωμένα περιοδικά. Όταν τα περιοδικά άρχισαν να τυπώνονται στις Φιλιππίνες τη δεκαετία του 1970, εξοικονομήθηκε χρόνος αλλά τα περιεχόμενα των περιοδικών ήταν ακόμη έξι μήνες πίσω σε σχέση με τα αγγλικά τεύχη. Πολλοί από τους αδελφούς στις Φιλιππίνες σκέφτονταν: “Δεν θα ήταν θαυμάσιο να λαβαίνουμε το περιοδικό της γλώσσας μας ταυτόχρονα με το αγγλικό;” Για χρόνια, αυτό ήταν απλώς ένα όνειρο.

Ωστόσο, με την άφιξη του MEPS και με τις προσαρμοσμένες διαδικασίες παραγωγής, αυτό που προηγουμένως ήταν όνειρο έγινε πραγματικότητα. Το Κυβερνών Σώμα συνειδητοποίησε ότι η μελέτη της ίδιας ύλης ταυτόχρονα θα είχε ισχυρή ενοποιητική επίδραση σε όλο το λαό του Ιεχωβά. Έγινε προσπάθεια να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, και τον Ιανουάριο του 1986 Η Σκοπιά ήταν διαθέσιμη σε τέσσερις τοπικές γλώσσες ταυτόχρονα με την αγγλική: στην ιλόκο, στην κεμπουάνο, στην ταγκαλόγκ και στη χιλιγκαϊνή. Σύντομα ακολούθησαν και άλλες γλώσσες. Κατόπιν, τι έκπληξη προκάλεσε στις συνελεύσεις του 1988 η παρουσίαση του βιβλίου Αποκάλυψη—Το Μεγαλειώδες Αποκορύφωμά της Πλησιάζει! σε τρεις τοπικές γλώσσες ταυτόχρονα με την αγγλική έκδοση! Οι αδελφοί ήταν χαρούμενοι—όχι μόνο επειδή είχαν καλύτερης ποιότητας έντυπα για να προσφέρουν στους ενδιαφερομένους, αλλά και για το ότι ήταν σε θέση να ωφελούνται από το ίδιο πρόγραμμα πνευματικής διατροφής ταυτόχρονα με την πλειονότητα των αδελφών τους σε ολόκληρο τον κόσμο.

Αυτές οι βελτιώσεις στα έντυπά μας συνέβησαν σε καιρό που ορισμένα μέρη της χώρας βρίσκονταν σε αναταραχή. Τα έντυπα έδιναν έμφαση στο πόσο αναγκαίο ήταν για όλους να κάνουν τον Ιεχωβά οχυρό τους.

Συμπλοκές Ανάμεσα σε Στρατιωτικούς και Αντάρτες

Η δράση των ανταρτικών ομάδων εντάθηκε σε πολλές περιοχές της χώρας στη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Μερικές ομάδες είχαν διασυνδέσεις με το κομμουνιστικό κίνημα. Οι συμπλοκές ανάμεσα στα κυβερνητικά στρατεύματα και στους αντικαθεστωτικούς έγιναν πιο πυκνές. Αυτές οι διαμάχες έθεταν συχνά σε δοκιμασία την εμπιστοσύνη των αδελφών στον Ιεχωβά.

Σε κάποια περιοχή με εκκλησία 62 ευαγγελιζομένων, οι αδελφοί ξύπνησαν ένα πρωί και διαπίστωσαν ότι οι αντάρτες και ο στρατός έπαιρναν θέσεις μάχης. Τα σπίτια των αδελφών ήταν ακριβώς στη μέση. Ένας πρεσβύτερος πήγε στις δυνάμεις των ανταρτών και ένας άλλος πήγε στα κυβερνητικά στρατεύματα. Τους ζήτησαν να μην πολεμήσουν εκεί, για χάρη των πολιτών που θα επηρεάζονταν. Το αίτημά τους αγνοήθηκε. Καθώς δεν μπορούσαν να διαφύγουν, οι αδελφοί συγκεντρώθηκαν στην Αίθουσα Βασιλείας. Ένας πρεσβύτερος ανέπεμψε εκ μέρους όλων μια μακροσκελή προσευχή την οποία είπε τόσο δυνατά ώστε να μπορούν να την ακούν οι στρατιώτες της κυβέρνησης που ήταν απέξω. Όταν οι αδελφοί άνοιξαν τα μάτια τους, διαπίστωσαν ότι οι δύο πλευρές είχαν πάει κάπου αλλού—δεν γινόταν καμιά μάχη. Αυτοί οι αδελφοί ήταν πεπεισμένοι ότι ο Ιεχωβά τούς είχε προστατέψει.

Ο Ντιονίσιο Καρπεντέρο υπηρετεί ως περιοδεύων επίσκοπος επί 16 και πλέον χρόνια, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του. Θυμάται ακόμη τι συνέβη στη διάρκεια του πρώτου χρόνου του στο έργο περιοχής, στην επαρχία Νέγκρος Οριεντάλ, στο νοτιοκεντρικό τμήμα των Φιλιππίνων, και αφηγείται: «Επισκεφτήκαμε την εκκλησία Λιναντούγιαν. Ήμασταν χαρούμενοι επειδή την Τετάρτη 40 ευαγγελιζόμενοι συμμετείχαν μαζί μας στην υπηρεσία αγρού. Αλλά δεν είχαμε αντιληφθεί ότι οι δυνάμεις των ανταρτών παρακολουθούσαν την κάθε μας κίνηση. Το κρησφύγετό τους ήταν κοντά στην Αίθουσα Βασιλείας. Τέσσερις από αυτούς πήγαν στο μέρος όπου μέναμε στις 4 μ.μ. για να ρωτήσουν για εμάς. Ένας πρεσβύτερος εκεί τους εξήγησε ότι είμαι επίσκοπος περιοχής και ότι επισκέπτομαι την εκκλησία τους κάθε έξι μήνες».

Φαίνεται πως οι άντρες δεν πίστεψαν αυτή την εξήγηση. Απεναντίας, υποπτεύονταν ότι ο Ντιονίσιο ήταν στρατιωτικός και απαίτησαν από τον πρεσβύτερο να τον φέρει έξω για να τον σκοτώσουν. Ο πρεσβύτερος απάντησε ότι θα έπρεπε να σκοτώσουν αυτόν πρώτα. Εκείνοι έφυγαν.

Ο Ντιονίσιο συνεχίζει: «Τα σκυλιά γάβγιζαν όλη νύχτα, πράγμα που έδειχνε ότι οι αντάρτες ήταν εκεί. Προσευχηθήκαμε τέσσερις φορές εκείνη τη νύχτα, ζητώντας από τον Ιεχωβά να μας καθοδηγήσει. Τότε, παρότι ήταν η περίοδος της ξηρασίας, έβρεξε καταρρακτωδώς. Οι άντρες που περίμεναν να μας σκοτώσουν έφυγαν».

Μετά τη συνάθροιση την Κυριακή, ο Ντιονίσιο πληροφόρησε τους πρεσβυτέρους ότι αυτός και η σύζυγός του θα έφευγαν για την επόμενη εκκλησία. Ωστόσο, για να το κάνουν αυτό, ήταν αναγκασμένοι να περάσουν μπροστά από το κρησφύγετο των ανταρτών. «Ένας από τους άντρες μάς κοιτούσε από το παράθυρο», λέει ο Ντιονίσιο. «Του είπαμε, μάλιστα, ότι φεύγαμε. Παρ’ όλα αυτά, στις 8 μ.μ., οι αντάρτες πήγαν στην Αίθουσα Βασιλείας και ρώτησαν για εμάς. Ο πρεσβύτερος τους είπε ότι είχαμε ήδη φύγει και ότι είχαμε μάλιστα περάσει μπροστά από το κρησφύγετό τους. Περιέργως, δεν μας είχαν δει. Αυτή η εμπειρία μάς δίδαξε να εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά και να είμαστε θαρραλέοι όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες». Μαζί με τη σύζυγό του, ο Ντιονίσιο συνεχίζει με χαρά την υπηρεσία του.

Τέτοιες διαμάχες κατά καιρούς δυσχεραίνουν την επίδοση μαρτυρίας. Αν βρεθεί κανείς σε τέτοια μέρη τη λάθος στιγμή, υπάρχει κίνδυνος να παγιδευτεί σε διασταυρούμενα πυρά. Εντούτοις, σε μερικές περιπτώσεις οι αδελφοί έχουν ειδοποιηθεί είτε από τη μια παράταξη είτε από την άλλη για επικείμενες συγκρούσεις. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι αδελφοί επιλέγουν ένα πιο ειρηνικό μέρος για να δώσουν μαρτυρία μέχρι να λήξει η μάχη. Όπως και να έχει η κατάσταση, το έργο επίδοσης μαρτυρίας για τη Βασιλεία συνεχίζεται και οι αδελφοί έχουν μάθει να βασίζονται στον Ιεχωβά.

Δοκιμασίες της Ουδετερότητας

Ο Ιησούς είπε σχετικά με τους ακολούθους του: «Δεν είναι μέρος του κόσμου, όπως εγώ δεν είμαι μέρος του κόσμου». (Ιωάν. 17:14) Όπως και σε άλλα έθνη, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στις Φιλιππίνες έχουν μείνει αμέτοχοι στις πολιτικές υποθέσεις του κόσμου και στις στρατιωτικές του διαμάχες. Δεν «παίρνουν σπαθί». Αντιθέτως, έχουν πετάξει τα όπλα τους και επιδιώκουν τις οδούς της ειρήνης που διδάσκει ο Ιεχωβά. (Ματθ. 26:52· Ησ. 2:4) Αυτή η ουδέτερη στάση είναι πασίγνωστη στις Φιλιππίνες, και έτσι άνθρωποι όλων των παρατάξεων αναγνωρίζουν ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν αποτελούν κίνδυνο για αυτούς. Ωστόσο, υπήρξαν φορές που οι υπηρέτες του Ιεχωβά χρειάστηκε να δείξουν ξεκάθαρα ποια είναι η θέση τους σε διάφορα ζητήματα, και αυτό έχει αποδειχτεί προστασία για τους ίδιους.

Ως περιοδεύων επίσκοπος, ο Γουιλφρέντο Αρελιάνο έχει αποκτήσει μεγάλη πείρα υπηρετώντας σε διάφορους τομείς, άλλοτε ειρηνικούς και άλλοτε όχι και τόσο ειρηνικούς. Το 1988 επισκέφτηκε μια εκκλησία στο νοτιοκεντρικό τμήμα των Φιλιππίνων. Εκεί οι αδελφοί δέχονταν πιέσεις από αντικαθεστωτικούς για να στασιάσουν και εκείνοι κατά της κυβέρνησης. Οι αδελφοί αρνούνταν κατηγορηματικά.

Ο Γουιλφρέντο αφηγείται τι συνέβη: «Στη διάρκεια της επίσκεψής μου, τα κυβερνητικά στρατεύματα δρούσαν στον τομέα της εκκλησίας. Ήθελαν να οργανώσουν τους κατοίκους σε ομάδες πολιτοφυλακής για να πολεμήσουν τους αντικαθεστωτικούς. Σε μια συνάντηση με εκπροσώπους της κυβέρνησης, οι αδελφοί είχαν την ευκαιρία να εξηγήσουν γιατί αρνούνταν να συμπαραταχθούν είτε με τους αντικαθεστωτικούς είτε με τις κυβερνητικές ομάδες πολιτοφυλακής. Μολονότι μερικοί από τους ντόπιους κατοίκους διαφωνούσαν με τη στάση μας, οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι μας σεβάστηκαν».

Ο Γουιλφρέντο λέει τι συνέβη κατόπιν: «Ένας αδελφός, επιστρέφοντας στο αγρόκτημά του μετά τη συνάντηση, ήρθε αντιμέτωπος με μια πάνοπλη ομάδα αντρών οι οποίοι είχαν δύο κρατούμενους με δεμένα μάτια. Τον ρώτησαν αν είχε παρευρεθεί στη συνάντηση με τους κυβερνητικούς, και αυτός απάντησε με ειλικρίνεια πως είχε παρευρεθεί. Οι ένοπλοι ρώτησαν να μάθουν αν είχε προσχωρήσει στην πολιτοφυλακή, πράγμα που δεν ίσχυε, και αυτός εξήγησε την ουδέτερη στάση του. Έτσι λοιπόν, του επέτρεψαν να πάει στο σπίτι του. Λίγα λεπτά αργότερα, άκουσε δύο πυροβολισμούς και συνειδητοποίησε ότι οι κρατούμενοι με τα δεμένα μάτια είχαν εκτελεστεί».

Στη δεκαετία του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο νόμος των Φιλιππίνων κατέστησε την ψηφοφορία υποχρεωτική για όλους τους πολίτες. Όσοι παραβίαζαν την εν λόγω διάταξη φυλακίζονταν. Αυτή η κατάσταση έδωσε την ευκαιρία στο λαό του Ιεχωβά να δείξει την οσιότητά του στον Θεό. Όπως και οι Χριστιανοί αδελφοί τους ανά τον κόσμο, οι υπηρέτες του Ιεχωβά στις Φιλιππίνες διατήρησαν την ουδέτερη στάση τους απέναντι στις πολιτικές υποθέσεις, αποδεικνύοντας ότι «δεν είναι μέρος του κόσμου».—Ιωάν. 17:16.

Όταν η κυβέρνηση άλλαξε το 1986, έγινε αναθεώρηση του συντάγματος της χώρας, και η απαίτηση για υποχρεωτική ψήφο διαγράφηκε. Αυτό το γεγονός έχει διευκολύνει τους αδελφούς. Ωστόσο, υπήρξαν άλλες δοκιμασίες για πολλά άτομα, ειδικά για παιδιά σχολικής ηλικίας.

“Δεν θα Μάθουν Πια τον Πόλεμο”

Η Αϊρίν Γκαρσία μεγάλωσε στην επαρχία Παμπάνγκα της κεντρικής Λουζόν. Αντιμετώπισε ένα πρόβλημα που ακόμη και τώρα αποτελεί δοκιμασία για πολλά νεαρά άτομα. Στο γυμνάσιο η στρατιωτική εκπαίδευση είναι υποχρεωτική. Ωστόσο, οι μαθητές που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν πάρει την προσωπική απόφαση ότι δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα το οποίο διδάσκει τον πόλεμο. Η Αϊρίν πρώτα προσευχήθηκε στον Ιεχωβά για τη βοήθειά του. Έπειτα, έχοντας υπόψη τους τρεις πιστούς Εβραίους νεαρούς στην εποχή του προφήτη Δανιήλ, πήγε αυτοπροσώπως στον υπεύθυνο για τη στρατιωτική εκπαίδευση και του ζήτησε να εξαιρεθεί από αυτήν. (Δαν. κεφ. 3) Αν και εκείνος δεν κατανόησε πλήρως τη θέση της, εξέφρασε παρ’ όλα αυτά την εκτίμησή του για την εξήγηση που του έδωσε. Την προειδοποίησε, όμως, ότι ως συνέπεια της αποχής της θα έπαιρνε χαμηλό βαθμό. Η Αϊρίν απάντησε: «Δεν πειράζει. Απλώς θα προσπαθήσω να κάνω το καλύτερο που μπορώ στα άλλα μαθήματα». Της δόθηκε να κάνει άλλη εργασία αντί της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Η Αϊρίν είπε: «Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα τα άλλα παιδιά των Μαρτύρων όταν ζητούσαν να εξαιρεθούν, ενώ εγώ τελικά αποφοίτησα μέσα στους δέκα καλύτερους μαθητές».

Δεν έχουν δώσει άδεια για εξαίρεση όλοι οι υπεύθυνοι για τη στρατιωτική εκπαίδευση. Ορισμένοι το έχουν καταστήσει δύσκολο για κάποιους μαθητές να ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους. Ακόμη και έτσι, όμως, η προσκόλληση στις αρχές του Ιεχωβά έχει διδάξει σε χιλιάδες νεαρά άτομα ένα σπουδαίο μάθημα: Το να παίρνει κανείς σταθερή στάση υπέρ της Βασιλείας του Ιεχωβά και να διακρατεί ουδετερότητα στις υποθέσεις αυτού του κόσμου φέρνει την προστασία και την ευλογία του Ιεχωβά.—Παρ. 29:25.

Ο Αριθμός των Συνελεύσεων Αυξάνει

Τώρα ας ρίξουμε μια ματιά στις πνευματικές συνάξεις του λαού του Ιεχωβά. Αυτές ήταν ανέκαθεν χαρωπές περιστάσεις. Εφόσον οι Μάρτυρες ήταν ολιγάριθμοι στη χώρα πριν από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν γίνονταν μεγάλες συνάξεις παρά μόνο μετά τον πόλεμο. Εντούτοις, καταβάλλονταν προσπάθειες για να εποικοδομούνται οι αδελφοί με αυτόν τον τρόπο. Μάλιστα το Βιβλίο Έτους 1941 ανέφερε ορισμένα στοιχεία για μια συνέλευση περιφερείας που διεξάχθηκε στη Μανίλα το Μάρτιο του 1940.

Θα θυμάστε ότι ο Τζόζεφ ντος Σάντος φυλακίστηκε από τους Ιάπωνες. Τελικά τον ελευθέρωσαν οι αμερικανικές δυνάμεις στις αρχές του 1945. Αυτός ενδιαφερόταν βαθιά για την πνευματική ευημερία των αδελφών, πολλοί από τους οποίους ήταν καινούριοι στην οργάνωση. Έγιναν διευθετήσεις για να βοηθηθούν να μάθουν πώς να διδάσκουν τις Γραφικές αλήθειες με αποτελεσματικό τρόπο στους άλλους μέσω οικιακών Γραφικών μελετών. Η πανεθνική συνέλευση που διεξάχθηκε στο Λινγκαγέν της Πανγκασινάν, στα τέλη του 1945, ήταν ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό. Παρευρέθηκαν περίπου 4.000 άτομα, πράγμα που δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον το οποίο υπήρχε εκείνον τον καιρό. Πόση χαρά σκόρπισε εκείνη η περίσταση, τώρα που είχε τελειώσει πια ο πόλεμος!

Από τότε και έπειτα, ο αριθμός των παρόντων στις συνελεύσεις αυξανόταν σταθερά, παράλληλα με την αύξηση του αριθμού των ευαγγελιζομένων. Κάπου 17 χρόνια αργότερα, αυτά τα 4.000 άτομα έγιναν 39.652. Σε εκείνη την περίπτωση οι συνελεύσεις δεν διεξάχθηκαν μόνο σε ένα μέρος αλλά σε εφτά. Έπειτα από άλλα 15 χρόνια (1977), ο αριθμός των παρόντων στις συνελεύσεις περιφερείας ξεπέρασε τους 100.000. Τότε διεξάχθηκαν 20 συνελεύσεις σε όλη τη χώρα. Οχτώ χρόνια αργότερα, ο αριθμός των παρόντων ήταν πάνω από 200.000, ενώ το 1997 οι παρευρεθέντες στις συνελεύσεις περιφερείας ξεπέρασαν τους 300.000. Για το έτος 2002 είχαν προγραμματιστεί 63 συνελεύσεις, ο μεγαλύτερος αριθμός όλων των εποχών. Τα ταξίδια ανάμεσα στα νησιά παρουσιάζουν δυσκολίες και μερικές φορές είναι δαπανηρά. Η διεξαγωγή συνελεύσεων σε πολλά μέρη κάνει τις συνελεύσεις πιο προσιτές στους αδελφούς, και ως εκ τούτου είναι πιο εύκολο να τις παρακολουθήσουν. Ως αποτέλεσμα, περισσότερα άτομα ωφελούνται από αυτά τα πνευματικά συμπόσια.

Ο Ιεχωβά Ευλογεί Εκείνους που Επιδιώκουν να τις Παρακολουθούν

Δεν ήταν εύκολο να παρακολουθεί κάποιος τις συνελεύσεις περιοχής και περιφερείας. Το 1947, στο βόρειο τμήμα της χώρας, οι αδελφοί διέπλευσαν τον ποταμό Άμπρα πάνω σε δύο σχεδίες προκειμένου να παρακολουθήσουν τη συνέλευση περιοχής στο Βίγκαν, σε ένα παράκτιο μέρος. Στις εκβολές του ποταμού, αποσυναρμολόγησαν τις σχεδίες και πούλησαν τα ξύλα για να αγοράσουν εισιτήρια για το λεωφορείο το οποίο θα τους πήγαινε πίσω στα σπίτια τους, στα βουνά, μετά τη συνέλευση. Είχαν φέρει μαζί τους μεγάλες σακούλες με ρύζι, δεμάτια με ξύλα, στρώματα ύπνου, πολλά παιδιά και ζεστά χαμόγελα που γίνονταν πιο πλατιά όσο προχωρούσε η συνέλευση. Με ρύζι, ξύλα για φωτιά, ένα μαγκάλι και ένα στρώμα, κάλυπταν όλες τις υλικές τους ανάγκες.

Το 1983, μια ομάδα από την εκκλησία Καμπουράν της επαρχίας Νταβάο ντελ Σουρ των νότιων Φιλιππίνων περπάτησαν επί τρεις μέρες μέσα από ορεινά εδάφη για να φτάσουν σε ένα λιμάνι με βενζινάκατους. Από εκεί ταξίδεψαν με βενζινάκατο για άλλη μια μέρα μέχρι την πόλη της συνέλευσης. Είχαν την άποψη ότι η χαρωπή συναναστροφή με άλλους στη Συνέλευση Περιφερείας «Ενότητα της Βασιλείας» άξιζε πλήρως την προσπάθεια και τη δαπάνη.

Το 1989, μια οικογένεια με δύο παιδιά ηλικίας δύο και τεσσάρων ετών περπάτησαν περίπου 70 χιλιόμετρα από την πόλη Ελ Νίντο στο Παλάβαν για να παρακολουθήσουν μια συνέλευση περιοχής. Χρειάστηκαν δύο μέρες οδοιπορία μέσα σε ζούγκλα που δεν είχε παρά ελάχιστα χαρτογραφημένα μονοπάτια. Καθώς περπατούσαν, έπρεπε να ξεκολλάνε τις βδέλλες από πάνω τους. Αυτό που χειροτέρεψε την κατάσταση ήταν η βροχή που έπεφτε ακατάπαυστα και τις δύο μέρες. Έπρεπε να διασχίσουν πολλά μικρά και μεγάλα ποτάμια, αλλά δεν υπήρχαν γέφυρες. Παρά τις δυσκολίες αυτές, η οικογένεια έφτασε με ασφάλεια. Πόσο απόλαυσαν τη συναναστροφή με τους αδελφούς εκεί!

Σε άλλες περιοχές, οι περιορισμένοι οικονομικοί πόροι καθιστούν δύσκολο για τις οικογένειες να βρουν αρκετά χρήματα για να παρακολουθήσουν τις συνελεύσεις περιφερείας. Ο Ραμόν Ροντρίγκες αντιμετώπισε αυτό το πρόβλημα το 1984. Ζει με την οικογένειά του στο νησί Πολίγιο ανοιχτά των ανατολικών ακτών της Λουζόν. Ο Ραμόν είναι ψαράς. Απέμενε μόνο μία εβδομάδα μέχρι τη συνέλευση περιφερείας, αλλά η εφταμελής οικογένειά του είχε χρήματα για να στείλει μόνο ένα άτομο στη συνέλευση. Προσευχήθηκαν στον Ιεχωβά για αυτό το ζήτημα, και κατόπιν ο Ραμόν και ο 12χρονος γιος του πήγαν να ψαρέψουν. Ανοίχτηκαν στη θάλασσα κωπηλατώντας και έριξαν τα δίχτυα τους αλλά χωρίς επιτυχία. Έπειτα από λίγο, ο γιος επέμενε να πάνε πιο κοντά στο σπίτι τους και να προσπαθήσουν. Εκεί έκαναν άλλη μια προσπάθεια. Ο Ραμόν λέει: «Δεν το περιμέναμε, αλλά όταν τραβήξαμε τα δίχτυα γεμάτα ψάρια, ήταν τόσο πολλά ώστε γέμισε η βάρκα». Είχαν πιάσει πάνω από 500 κιλά ψάρια! Πουλώντας τα ψάρια, η οικογένεια Ροντρίγκες είχε υπεραρκετά χρήματα για να παρακολουθήσουν όλοι μαζί τη συνέλευση.

Το επόμενο βράδυ, άλλοι αδελφοί που ήθελαν να παρακολουθήσουν τη συνέλευση έριξαν τα δίχτυα τους στο ίδιο σημείο και έπιασαν άλλα 100 κιλά ψάρια. Ο Ραμόν συμπληρώνει: «Οι ψαράδες που δεν ήταν Μάρτυρες, οι οποίοι βγήκαν την ίδια ώρα και έριξαν τα δίχτυα τους, εξεπλάγησαν επειδή δεν έπιασαν ούτε ένα ψάρι. Είπαν: “Ο Θεός τους τούς ευλόγησε επειδή θα παρακολουθήσουν τη συνέλευση”». Επανειλημμένα, οι οικογένειες των Μαρτύρων στις Φιλιππίνες διδάχτηκαν ότι το να βάζει κανείς τα πνευματικά πράγματα στην πρώτη θέση στη ζωή του και να ενεργεί σε αρμονία με τις προσευχές του φέρνει χαρά καθώς και την ευλογία του Ιεχωβά.

Συνελεύσεις που Ξεχώρισαν

Ο λαός του Ιεχωβά σε όλο τον κόσμο έχει ευχάριστες αναμνήσεις από συνελεύσεις του παρελθόντος. Οι αδελφοί στις Φιλιππίνες δεν αποτελούν εξαίρεση. Αν και όλες οι συνελεύσεις εκτιμώνται, ορισμένες προσλαμβάνουν ιδιαίτερο νόημα και αφήνουν βαθύτερη εντύπωση στην καρδιά και στο μυαλό. Μερικές φορές πρόκειται για διεθνείς συνάξεις ή ίσως για συνελεύσεις περιφερείας στις οποίες οι ιεραπόστολοι επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής τους και μοιράζονται τις εμπειρίες τους με τους παρευρισκομένους.

Όπως επισημάνθηκε προηγουμένως, υπάρχουν αρκετοί αδελφοί και αδελφές από τις Φιλιππίνες οι οποίοι υπηρετούν ως ιεραπόστολοι σε άλλα κράτη και νησιά της Ασίας. Σε πολλές περιπτώσεις οι Μάρτυρες ανά τον κόσμο έχουν συνεισφέρει χρήματα για να βοηθήσουν τους ιεραποστόλους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και να παρακολουθήσουν εκεί τις συνελεύσεις περιφερείας. Και οι Φιλιππινέζοι ιεραπόστολοι επίσης έχουν ωφεληθεί από αυτή τη στοργική διευθέτηση. Τα έτη 1983, 1988, 1993 και 1998, δεκάδες από αυτούς βοηθήθηκαν να επιστρέψουν στις Φιλιππίνες για να απολαύσουν τις συνελεύσεις με τις οικογένειές τους και τους φίλους τους. Οι εκθέσεις του 1988 δείχνουν ότι 54 ιεραπόστολοι που υπηρετούσαν σε 12 χώρες επέστρεψαν στις Φιλιππίνες για τις συνελεύσεις. Εκείνη την εποχή, αυτοί οι 54 είχαν κατά μέσο όρο 24 χρόνια στην ολοχρόνια υπηρεσία. Όλοι απόλαυσαν στο μέγιστο τα σχόλιά τους καθώς και τις εμπειρίες που αφηγήθηκαν αυτοί στο πρόγραμμα.

Άλλοι θυμούνται συνελεύσεις περιφερείας λόγω συγκεκριμένων γεγονότων που έχουν συνδεθεί με αυτές και λόγω της αποφασιστικότητας των αδελφών να συνεχίσουν απτόητοι παρά τις αντιξοότητες. Για παράδειγμα, λίγο πριν από τη Συνέλευση Περιφερείας του 1986 «Θεία Ειρήνη» στη Σουριγκάο του Μιντανάο, έπληξε την πόλη ένας τυφώνας με ανέμους που έφταναν τα 150 χιλιόμετρα την ώρα. Η οροφή του σταδίου έπαθε σοβαρή ζημιά. Κόπηκε εντελώς το ρεύμα στην πόλη και αποκαταστάθηκε μόνο αφού είχε τελειώσει η συνέλευση. Το νερό έπρεπε να μεταφέρεται από απόσταση 6 χιλιομέτρων. Αυτή η κατάσταση δεν εμπόδισε τους Μάρτυρες να συναχθούν. Οι αδελφοί διέσωσαν ό,τι είχε απομείνει από το βήμα και το έστησαν σε ένα γυμναστήριο δίπλα στο στάδιο. Νοίκιασαν μια γεννήτρια που θα έδινε ρεύμα για αρκετά φώτα, για τις ηχητικές εγκαταστάσεις και για ένα ψυγείο στην καφετέρια. Αν και αναμένονταν 5.000 άτομα, ένας ανώτατος αριθμός 9.932 ατόμων απόλαυσαν τη συνέλευση! Ασφαλώς αυτοί δεν ήταν Χριστιανοί μόνο στα εύκολα.

Οι διεθνείς συνελεύσεις είναι ιδιαίτερα αξιομνημόνευτες. Το Κυβερνών Σώμα έκανε διευθετήσεις για τη διεξαγωγή διεθνών συνελεύσεων στη Μανίλα τόσο το 1991 όσο και το 1993. Οι εκπρόσωποι άφησαν θαυμάσια εντύπωση στην πόλη. Τι εξαιρετική ανταλλαγή ενθάρρυνσης ήταν αυτή για τους αδελφούς και τις αδελφές στις Φιλιππίνες, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν έχουν τα μέσα για να ταξιδέψουν και να επισκεφτούν άλλες χώρες! (Ρωμ. 1:12) Οι εκπρόσωποι από άλλες χώρες εντυπωσιάστηκαν με τη θερμή και πρόσχαρη φιλοξενία που τους έδειξαν οι Φιλιππινέζοι αδελφοί τους. Ένα ζευγάρι από τις Ηνωμένες Πολιτείες έγραψε: «Σας ευχαριστούμε πολύ για τη θερμή σας υποδοχή. Μας υποδεχτήκατε όλους με ανοιχτές αγκάλες, δείχνοντάς μας τόση αγάπη!»

Το 1993 χρησιμοποιήθηκαν στάδια σε τρεις τοποθεσίες στη Μανίλα, και όποτε ένα μέλος του Κυβερνώντος Σώματος εκφωνούσε ομιλία, τα τρία αυτά μέρη συνδέονταν τηλεφωνικά. Πόσο ενθουσιάστηκαν οι εκπρόσωποι όταν κυκλοφόρησε στην ταγκαλόγκ η Μετάφραση Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών! Μια νεαρή αδελφή είπε: «Πετούσα από τη χαρά μου. Ονειρευόμουν τη στιγμή που θα παίρναμε τη Μετάφραση Νέου Κόσμου στην ταγκαλόγκ. Πόση έκπληξη ένιωσα όταν την πήραμε!»

Το 1998 αντιστράφηκαν οι όροι. Για πρώτη φορά από το 1958, προσκλήθηκαν εκπρόσωποι από τις Φιλιππίνες σε άλλες χώρες. Έτσι λοιπόν, 107 άτομα πήγαν στη Δυτική Ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών για να παρακολουθήσουν εκεί μια συνέλευση. Το Σεπτέμβριο, άλλα 35 άτομα είχαν το προνόμιο να παρακολουθήσουν μια διεθνή συνέλευση στην Κορέα. Τέτοιου είδους συνελεύσεις έχουν παίξει πραγματικά σπουδαίο ρόλο στην εκπαίδευση και στην ενότητα του λαού του Ιεχωβά και έχουν βοηθήσει όλους να κάνουν τον Ιεχωβά οχυρό τους.

Τώρα ας στρέψουμε την προσοχή μας στο έργο στον αγρό. Πώς έχει επιτελεστεί αυτό σε μια χώρα με τόσο πολλές γλώσσες;

Παρουσίαση των Καλών Νέων σε Πολλές Γλώσσες

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, γενικά είναι πιο εύκολο να γνωρίσουν οι άνθρωποι την αλήθεια στη μητρική τους γλώσσα. Αυτό θέτει προκλήσεις στις Φιλιππίνες, επειδή μιλιούνται πολλές γλώσσες. Παρ’ όλα αυτά, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν καταβάλει προσπάθειες για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των ανθρώπων δίνοντάς τους μαρτυρία στη γλώσσα τους και ετοιμάζοντας Γραφικά έντυπα σε διάφορες γλώσσες.

Συνήθως η μαρτυρία σε μια συγκεκριμένη γλωσσική ομάδα μπορεί να δοθεί από άτομα που ήδη μιλούν αυτή τη γλώσσα. Σε μερικές περιπτώσεις όπου ελάχιστοι Μάρτυρες γνωρίζουν τη γλώσσα, έχουν προσπαθήσει να τη μάθουν ζηλωτές ευαγγελιζόμενοι και σκαπανείς. Με αυτόν τον τρόπο, μιμούνται τον απόστολο Παύλο, ο οποίος έγινε «τα πάντα σε ανθρώπους κάθε είδους».—1 Κορ. 9:22.

Μολονότι οι Φιλιππίνες είναι η τέταρτη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο που έχει ως επίσημη γλώσσα την αγγλική, για την πλειονότητα των κατοίκων της αυτή δεν είναι η μητρική τους γλώσσα. Δεν διαβάζουν όλοι καλά την αγγλική, γι’ αυτό και χρειάζονται έντυπα σε αρκετές γλώσσες που μιλιούνται στις Φιλιππίνες. Στο διάβα των ετών, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν μεταφράσει Γραφικά έντυπα σε τουλάχιστον 17 από αυτές τις γλώσσες. Σε μερικές μπορεί να βρει κανείς μόνο ένα ή δύο ειδικά βιβλιάρια—όπως στην τάου σουγκ, μια γλώσσα που μιλάει ο Ισλαμικός πληθυσμός του νότου, ή στην ιμπανάγκ, η οποία μιλιέται από μια μικρή εθνότητα κοντά στο βορειότερο μέρος της χώρας. Ως επί το πλείστον, οι άνθρωποι καταλαβαίνουν με κάποια άνεση μια από τις εφτά κύριες γλώσσες. Η Σκοπιά μεταφράζεται και τυπώνεται σε αυτές. Επομένως, το πνευματικό πρόγραμμα στις Αίθουσες Βασιλείας ή στις συνελεύσεις περιοχής και περιφερείας παρουσιάζεται πρωτίστως σε αυτές τις γλώσσες.

Τα πρόσφατα χρόνια, η κυβέρνηση προωθεί τη χρήση της γλώσσας πιλιπίνο, η οποία στην ουσία είναι ίδια με την ταγκαλόγκ. Μέσα σε μία γενιά, έχει γίνει αισθητή αυτή η επίδραση. Έχει σημειωθεί μεγάλη αύξηση στη χρήση της πιλιπίνο, τόσο στον προφορικό όσο και στο γραπτό λόγο, ενώ δεν έχει σημειωθεί καμιά αλλαγή, ή παρατηρείται και μείωση, στη χρήση των άλλων γλωσσών. Αυτό αντανακλάται στον αριθμό των τευχών της Σκοπιάς που τυπώνονται. Το 1980, κάθε τεύχος στην ταγκαλόγκ κυκλοφορούσε συνολικά σε 29.667 αντίτυπα. Μέχρι το έτος 2000, αυτός ο αριθμός τετραπλασιάστηκε, φτάνοντας τα 125.100 αντίτυπα ανά τεύχος. Στο ίδιο διάστημα, σημειώθηκε ασήμαντη αλλαγή στην αγγλική και μόνο μέτρια αύξηση στις άλλες γλώσσες των Φιλιππίνων.

Η Οικογένεια Μπέθελ Υποστηρίζει το Έργο στον Αγρό

Περίπου 380 ολοχρόνιοι διάκονοι υπηρετούν στο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Κεσόν Σίτι, που ανήκει στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα. Ένα σύνολο 69 ατόμων εργάζεται στη μετάφραση και διόρθωση των εντύπων στις τοπικές γλώσσες. Μέρος αυτού του προσωπικού πρόσφατα ολοκλήρωσε τη μετάφραση των Εβραϊκών Γραφών της Μετάφρασης Νέου Κόσμου σε τρεις γλώσσες: την ιλόκο, την κεμπουάνο και την ταγκαλόγκ. Από τότε που κυκλοφόρησαν οι Ελληνικές Γραφές αυτής της μετάφρασης το 1993, οι αδελφοί ανυπομονούσαν να λάβουν ολόκληρη τη Μετάφραση Νέου Κόσμου. Πόσο ενθουσιάστηκαν όταν έλαβαν την έκδοση στην ταγκαλόγκ στις συνελεύσεις περιφερείας που διεξάχθηκαν κατά τα τέλη του 2000! Σύντομα ακολούθησαν οι εκδόσεις στην ιλόκο και στην κεμπουάνο. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στον αγρό μπορούν τώρα να ωφεληθούν από αυτή τη μετάφραση των Αγίων Γραφών, η οποία χαρακτηρίζεται από σαφήνεια, ακρίβεια και συνέπεια.

Τα μέλη της οικογένειας Μπέθελ των Φιλιππίνων ποικίλλουν ως προς την προέλευση και μιλούν 28 διαφορετικές γλώσσες και διαλέκτους. Έτσι λοιπόν, πολλοί έχουν τα κατάλληλα προσόντα για να μεταφράζουν Βιβλικά έντυπα. Ωστόσο, η μετάφραση είναι μόνο ένα μέρος της εργασίας που επιτελείται στο Μπέθελ.

Οι εθελοντές στο Μπέθελ εκτελούν διάφορα καθήκοντα που υποστηρίζουν το έργο κηρύγματος στον αγρό, το οποίο είναι ύψιστης σπουδαιότητας. Μερικοί αδελφοί τυπώνουν περιοδικά και άλλα έντυπα. Άλλοι εθελοντές τα παραδίδουν σε διάφορα σημεία της Λουζόν. Πολλά άτομα εργάζονται για την ομαλή λειτουργία του ίδιου του Οίκου Μπέθελ, για παράδειγμα στη συντήρηση του εξοπλισμού, στο μαγείρεμα και στην καθαριότητα. Άλλοι είναι διορισμένοι στο Τμήμα Υπηρεσίας, όπου λαβαίνουν και στέλνουν αλληλογραφία σε πολλές γλώσσες για να βοηθήσουν τις εκκλησίες, τους περιοδεύοντες επισκόπους και τους ολοχρόνιους υπηρέτες στον αγρό. Μπορείτε να φανταστείτε τον όγκο της αλληλογραφίας που διεκπεραιώνεται για τις περίπου 3.500 εκκλησίες όλου του αρχιπελάγους!

Από τον καιρό της ίδρυσης του γραφείου τμήματος, το 1934, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, οι δραστηριότητες εκεί βρίσκονταν υπό την επίβλεψη ενός υπηρέτη, ή αλλιώς επισκόπου, τμήματος. Μετά την επιστροφή του Τζόζεφ ντος Σάντος στη Χαβάη, ο Ερλ Στιούαρτ, ένας ιεραπόστολος από τον Καναδά, επωμίστηκε αυτή την ευθύνη για 13 περίπου χρόνια. Στη συνέχεια, δύο άλλοι αδελφοί υπηρέτησαν για σύντομα χρονικά διαστήματα. Κατόπιν το 1966, ο Ντέντον Χόπκινσον, ο οποίος είχε έρθει το 1954, διορίστηκε επίσκοπος τμήματος. Υπηρέτησε με επιμέλεια υπό αυτή την ιδιότητα επί δέκα περίπου χρόνια, μέχρις ότου η οργάνωση του Ιεχωβά διέκρινε πως ήταν κατάλληλο να τεθεί σε εφαρμογή μια καινούρια διευθέτηση για την επίβλεψη των γραφείων τμήματος παγκόσμια.

Σε αρμονία με την κατεύθυνση που δόθηκε στα γραφεία τμήματος σε όλο τον κόσμο, η επίβλεψη που είχε ανατεθεί σε ένα άτομο μεταφέρθηκε το Φεβρουάριο του 1976 σε μια Επιτροπή Τμήματος. Αυτή η ομάδα ικανών αντρών οι οποίοι εργάζονταν υπό την κατεύθυνση του Κυβερνώντος Σώματος θα ήταν υπεύθυνη για αποφάσεις που θα αφορούσαν το έργο στον αγρό και στο γραφείο τμήματος. Αρχικά, η Επιτροπή του Τμήματος των Φιλιππίνων απαρτιζόταν από πέντε μέλη. Αργότερα, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος της αρχικής επιτροπής ήταν ξένοι ιεραπόστολοι, θεωρήθηκε σοφό να αυξηθεί ο αριθμός των Φιλιππινέζων αδελφών. Έτσι λοιπόν, για κάποιο διάστημα η επιτροπή έφτασε τα εφτά άτομα.

Τα πλεονεκτήματα αυτής της διευθέτησης για την Επιτροπή του Τμήματος έγιναν σύντομα φανερά. Ο Ντέντον Χόπκινσον, που τώρα υπηρετεί ως συντονιστής της Επιτροπής του Τμήματος, κάνει το εξής σχόλιο: «Κοιτάζοντας πίσω, μπορείς να διακρίνεις πως επρόκειτο για μια κίνηση σοφή και επίκαιρη. Με τον όγκο της εργασίας και το μέγεθος της οργάνωσης, ένας άνθρωπος δεν μπορούσε να τα χειρίζεται όλα. Το βάρος της ευθύνης διανέμεται τώρα πιο ομοιόμορφα».

Το εδάφιο Παροιμίες 15:22 αναφέρει: «Στο πλήθος των συμβούλων υπάρχει επιτυχία». Η ανταλλαγή απόψεων είναι πολύτιμη πηγή σοφίας. Η Επιτροπή του Τμήματος των Φιλιππίνων εφαρμόζει αυτή την αρχή. Από τότε που ο αδελφός Χόπκινσον διορίστηκε επίσκοπος τμήματος, ο αριθμός του προσωπικού στο Μπέθελ έχει δεκαπλασιαστεί, και το ίδιο έχει συμβεί με την εργασία. Τώρα η Επιτροπή του Τμήματος αποτελείται από πέντε αδελφούς που υπηρετούν τον Ιεχωβά πολύ καιρό. Ο καθένας τους έχει δαπανήσει κατά μέσο όρο πάνω από 50 χρόνια στην ολοχρόνια υπηρεσία. Η συνδυασμένη πείρα τους έχει ασφαλώς αποδειχτεί χρήσιμη καθώς το έργο σε όλα τα νησιά έχει προοδεύσει δυναμικά κάτω από το καθοδηγητικό χέρι του Ιεχωβά. Η Επιτροπή του Τμήματος και όλα τα μέλη της οικογένειας Μπέθελ θεωρούν ότι είναι τεράστιο προνόμιο το να υποστηρίζουν αυτό το έργο.

Μετάδοση της Αλήθειας σε “Ανθρώπους Κάθε Είδους”

Η επιτέλεση του έργου κηρύγματος βρίσκεται πραγματικά σε αρμονία με το θέλημα του Θεού «να σωθούν κάθε είδους άνθρωποι και να έρθουν σε ακριβή γνώση της αλήθειας». (1 Τιμ. 2:4) Τι «είδους» ανθρώπους έχουν βοηθήσει οι ζηλωτές κήρυκες παντού στις Φιλιππίνες;

Ο Μάρλον ήταν το είδος του ανθρώπου που έμπλεκε πάντοτε σε προβλήματα. Στο χωριό του ήταν γνωστός για τις πολλές κακές του συνήθειες: κάπνιζε, μεθούσε, έπαιρνε ναρκωτικά και είχε κακές παρέες. Όταν οι Μάρτυρες πήγαν εκεί, η μητέρα του Μάρλον έδειξε ενδιαφέρον για το άγγελμα της Βασιλείας. Για να διεξάγουν τη μελέτη μαζί της, οι σκαπανείς περπατούσαν σε δρόμους γεμάτους σκόνη και λάσπη. Στην αρχή ο Μάρλον δεν ενδιαφερόταν να συμμετάσχει στη μελέτη, απλώς εμφανιζόταν πού και πού. Ωστόσο, οι αδελφοί που διεξήγαν τη μελέτη με τη μητέρα του ενδιαφέρθηκαν για αυτόν. Με τον καιρό, όχι μόνο άρχισε να κάνει μελέτη, αλλά έκοψε και τα μαλλιά του που έφταναν ως τη μέση του προκειμένου να παρακολουθήσει την πρώτη του συνάθροιση στην Αίθουσα Βασιλείας. Προόδευσε γρήγορα και οι άνθρωποι εκπλήσσονταν από τις μεγάλες αλλαγές που είχε κάνει στον τρόπο της ζωής του. Ο Μάρλον τώρα υπηρετεί ως ολοχρόνιος διάκονος, μεταδίδοντας την αλήθεια σε άλλους. Τι τον υποκίνησε να δεχτεί την αλήθεια; Ο ίδιος επισήμανε ότι η καρτερική υπομονή των σκαπανέων που έρχονταν για να μελετήσουν με τη μητέρα του ήταν αυτή που τον έπεισε ότι είχαν την αλήθεια.

Ορισμένοι ίσως να μη δείχνουν ότι αποτελούν το είδος των ανθρώπων που είναι δεκτικοί στην αλήθεια. Ακόμα και έτσι, οι διαγγελείς των καλών νέων δεν κρίνουν εκ των προτέρων τους ανθρώπους αλλά τους δίνουν την ευκαιρία να ακούσουν. Στο μικρό νησί Μαριντούκε, μια ειδική σκαπάνισσα έδωσε μαρτυρία σε ένα σπίτι. Όταν τελείωσε, ρώτησε αν έμενε και κάποιος άλλος εκεί. Ο οικοδεσπότης απάντησε ότι έμενε κάποιος στον επάνω όροφο αλλά πρόσθεσε: «Μην μπεις στον κόπο να πας· είναι βίαιος και αρπάζεται εύκολα». Ωστόσο, η σκαπάνισσα πίστευε ότι έπρεπε να δώσει στον άνθρωπο την ευκαιρία να ακούσει το άγγελμα της Βασιλείας. Όταν έφτασε μπροστά στην πόρτα, η σκαπάνισσα διαπίστωσε ότι ο κύριος αυτός ήταν σαν να την περίμενε. Χαμογελώντας, του πρόσφερε μια δωρεάν οικιακή Γραφική μελέτη. Ξαφνιάστηκε που αυτός ο άνθρωπος, ο Κάρλος, δέχτηκε μετά χαράς την προσφορά. Μαζί με τη σύζυγό του, ξεκίνησαν Γραφική μελέτη.

Όταν η σκαπάνισσα έκανε τη δεύτερη επίσκεψή της, ο Κάρλος αποκάλυψε ότι αυτός και η σύζυγός του αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα και μάλιστα είχαν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν. Στην αρχική επίσκεψη της σκαπάνισσας στον κάτω όροφο, ο Κάρλος είχε κολλήσει το αφτί του στο πάτωμα για να ακούσει, και άκουσε τον οικοδεσπότη να λέει στη σκαπάνισσα να μην πάει επάνω. Εκείνος τότε προσευχήθηκε ζητώντας να αγνοήσει η σκαπάνισσα την υπόδειξή του και να ανεβεί επάνω, επειδή αυτή μπορεί να ήταν η απάντηση στο αίτημά τους για ειρήνη διάνοιας. Η μελέτη της Γραφής όντως τους έφερε ειρήνη διάνοιας. Βαφτίστηκαν και οι δυο μαζί, και η σύζυγος του Κάρλος είναι τώρα τακτική σκαπάνισσα.

Ένα άλλο άτομο, ο Βίκτορ, είχε έρθει σε επαφή με διδασκαλίες τόσο του Βουδισμού όσο και του Καθολικισμού. Αναρωτιόταν γιατί να υπάρχουν τόσο πολλές θρησκείες στον κόσμο. Άρχισε να κάνει προσωπική έρευνα για την αλήθεια. Αφού εξέτασε τον Ισλαμισμό, τον Ινδουισμό, το Σιντοϊσμό, τον Κομφουκιανισμό, τη θεωρία της εξέλιξης και άλλες φιλοσοφίες, διαπίστωσε ότι καμιά δεν τον ικανοποιούσε. Στην έρευνα που έκανε, διαπίστωσε ότι μόνο η Αγία Γραφή περιέχει ακριβείς προφητείες. Γι’ αυτό, επικέντρωσε την έρευνά του στη Γραφή. Εξετάζοντάς την, αυτός και η φίλη του η Μάριμπελ έφτασαν μόνοι τους στο συμπέρασμα ότι η Τριάδα, ο πύρινος άδης και το καθαρτήριο αποτελούν ψευδείς διδασκαλίες. Παρ’ όλα αυτά, φαινόταν πως κάτι έλειπε.

Λίγο καιρό αφότου αυτός και η Μάριμπελ παντρεύτηκαν, ο Βίκτορ μίλησε με έναν Μάρτυρα και έμαθε ότι ήταν απαραίτητο να χρησιμοποιεί το όνομα του Θεού. Αφού το έλεγξε αυτό στη Γραφή του, ο Βίκτορ άρχισε αμέσως να χρησιμοποιεί το όνομα του Ιεχωβά στις προσευχές του. Σε σύντομο χρονικό διάστημα άρχισε να παρακολουθεί συναθροίσεις στην Αίθουσα Βασιλείας και σημείωνε γρήγορη πνευματική πρόοδο. Και αυτός και η Μάριμπελ βαφτίστηκαν το Μάιο του 1989 και ο Βίκτορ υπηρετεί τώρα ως περιοδεύων επίσκοπος ενισχύοντας τις εκκλησίες.

Οι σκαπανείς έχουν βοηθήσει ανθρώπους σε περιστάσεις κάθε είδους. Η Πριμιτίβα Λακασαντίλι, μια ειδική σκαπάνισσα στα νότια της Λουζόν, άρχισε Γραφική μελέτη σε κάποιο χωριό με ένα ζευγάρι που είχε δύο παιδιά. Από οικονομική άποψη ήταν φτωχοί. Μια φορά, όταν η Πριμιτίβα πήγε εκεί για τη Γραφική μελέτη, συγκλονίστηκε καθώς είδε στο σπίτι το μεγαλύτερο παιδί κρεμασμένο μέσα σε ένα σακί να κλαίει. Η Πριμιτίβα αναφέρει: «Η μητέρα κρατούσε ένα μαχαίρι και ήταν έτοιμη να σκοτώσει το παιδί. Την εμπόδισα και τη ρώτησα γιατί ήθελε να κάνει ένα τέτοιο πράγμα. Η μητέρα εξήγησε ότι έφταιγε η οικτρή οικονομική τους κατάσταση». Η Πριμιτίβα τούς έδωσε Γραφικές συμβουλές για το πρόβλημά τους, πράγμα το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να σωθεί η ζωή του παιδιού. Συνέχισαν τη Γραφική τους μελέτη και άρχισαν να παρακολουθούν συναθροίσεις, μολονότι ήταν αναγκασμένοι να περπατάνε 8 χιλιόμετρα για να φτάσουν στον τόπο της συνάθροισης. Το ζευγάρι προόδευσε στην αλήθεια και βαφτίστηκε, και τώρα ο σύζυγος είναι πρεσβύτερος στην εκκλησία. Η Πριμιτίβα λέει: «Το παιδί που παραλίγο να χάσει τη ζωή του είναι τώρα τακτικός σκαπανέας. Πραγματικά, το έργο που ανέθεσε ο Ιεχωβά στους υπηρέτες του σώζει ζωές τώρα και στο μέλλον».

Υπηρετώντας Εκεί που η Ανάγκη Είναι Μεγαλύτερη

Υπάρχουν ακόμη πολλές περιοχές με λίγους διαγγελείς της Βασιλείας. Σκαπανείς και ευαγγελιζόμενοι έχουν προσφερθεί εθελοντικά να πάνε σε αυτά τα μέρη. Ο Πασκουάλ και η Μαρία Τάτοϊ υπηρετούσαν ως τακτικοί σκαπανείς. Προσφέρθηκαν να πάνε ως εθελοντές μαζί με τον Ανιελίτο Μπαλμπόα, έναν ειδικό σκαπανέα, για να βοηθήσουν στην κάλυψη του τομέα του νησιού Κορόν, στη δυτική πλευρά των Φιλιππίνων. Για να μπορούν να συντηρούνται, ο Πασκουάλ ψάρευε με έναν άλλον αδελφό και η Μαρία ετοίμαζε και πουλούσε λιχουδιές από ρύζι γλασέ.

Όταν ο επίσκοπος περιοχής έκανε την επίσκεψή του, επισήμανε την ανάγκη που υπήρχε σε ένα άλλο νησί, το Κουλιόν. Εκείνο το μέρος είχε μια αποικία λεπρών και υπήρχαν μόνο τέσσερις ευαγγελιζόμενοι. Κάλεσε το ζεύγος Τάτοϊ να πάνε εκεί. Ο Πασκουάλ και η Μαρία δέχτηκαν, και ο Ιεχωβά ευλόγησε τις προσπάθειές τους. Οι τέσσερις ευαγγελιζόμενοι στο Κουλιόν αυξήθηκαν και τώρα υπάρχουν δύο εκκλησίες.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, πάρα πολλοί άνθρωποι διέφυγαν από το Βιετνάμ με πλοιάρια. Πολλοί από αυτούς κατέληξαν στις Φιλιππίνες. Επί 20 περίπου χρόνια, λειτουργούσαν στρατόπεδα προσφύγων. Ένα μεγάλο στρατόπεδο βρισκόταν στο νησί Παλάβαν. Μερικοί Φιλιππινέζοι αδελφοί προσφέρθηκαν εθελοντικά να μεταδώσουν την αλήθεια σε αυτούς τους ανθρώπους. Ένας αδελφός που μιλούσε τη βιετναμική ήρθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να βοηθήσει. Ορισμένοι στο στρατόπεδο δέχτηκαν την αλήθεια. Άλλοι εξοικειώθηκαν με το όνομα του Ιεχωβά και τους Μάρτυρές του, προτού μετακομίσουν αλλού.

Ειδικοί σκαπανείς υπηρετούν σε πολλές απομακρυσμένες περιοχές των Φιλιππίνων. Συχνά παίρνουν μαζί τους άλλους ευαγγελιζομένους και σκαπανείς όταν πηγαίνουν για έργο σε μακρινά μέρη. Η Νόρμα Μπαλμασέντα λέει σχετικά με το έργο στην ορεινή επαρχία του Ιφουγκάο: «Συνήθως πάμε τη Δευτέρα, έχοντας τις τσάντες μας γεμάτες έντυπα και παίρνοντας μαζί μας ρούχα και τρόφιμα—προμήθειες που να επαρκούν μέχρι το Σάββατο το πρωί. Το απόγευμα επιστρέφουμε για τις συναθροίσεις μας».

Μερικές εκκλησίες διευθετούν εξορμήσεις κηρύγματος, ειδικά όταν ο καιρός είναι καλός. Μπορεί να δαπανούν αρκετές μέρες ή μία εβδομάδα πηγαίνοντας σε τομείς της ενδοχώρας. Ο Νίκανορ Ιβανχελίστα, ο οποίος τώρα υπηρετεί στο Μπέθελ, λέει καθώς θυμάται την εποχή που έκανε τέτοιο έργο: «Στις αγροτικές περιοχές των Φιλιππίνων, είναι έθιμο να λένε οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται: “Μπορείτε να κοιμηθείτε στο σπίτι μας. Μπορείτε να μαγειρέψετε εδώ”. Μερικές φορές οι σκαπανείς μελετούσαν τη Γραφή με τους ενδιαφερομένους ως αργά τη νύχτα, εφόσον κοιμούνταν στο ίδιο σπίτι».

Οι Αέτα Γνωρίζουν την Αλήθεια

Προσπαθώντας να δώσουν μαρτυρία σε ανθρώπους κάθε είδους, οι υπηρέτες του Ιεχωβά έχουν έρθει σε κάποια επαφή με τους Αέτα, ή Νεγρίτες, όνομα με το οποίο είναι επίσης γνωστοί. Οι Αέτα θεωρούνται οι αρχικοί κάτοικοι των Φιλιππίνων. Ο πληθυσμός τους είναι σχετικά μικρός, και δεν είναι πάντοτε εύκολο να έρθει κανείς σε επαφή μαζί τους. Αυτό συμβαίνει επειδή πολλοί ζουν ως νομάδες στα ορεινά δάση, κυνηγώντας θηράματα ή αναζητώντας άγριους καρπούς και λαχανικά. Μοιάζουν κάπως με τους Πυγμαίους της Αφρικής, γιατί το ύψος τους δεν ξεπερνάει το ενάμισι μέτρο και έχουν μελαμψή επιδερμίδα και σγουρά μαλλιά. Μερικοί έχουν αφομοιωθεί στο κοινωνικό σύνολο και άλλοι έχουν στήσει σπιτικά όπου μένουν σε πιο μόνιμη βάση κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Πολλοί από αυτούς ζούσαν στα βουνά γύρω από το όρος Πινατούμπο αλλά απομακρύνθηκαν από εκεί τον καιρό της μεγάλης έκρηξης.

Μια άλλη ομάδα των Αέτα ζει στο νησί Πανάι, στις κεντρικές Φιλιππίνες. Ο Λοντιμπίκο Ίνο και η οικογένειά του είναι Αέτα από εκείνη την περιοχή. Η εφαρμογή των αρχών της Γραφής έφερε πολλές αλλαγές στη ζωή του Λοντιμπίκο, ο οποίος αναφέρει: «Προηγουμένως, είχα πολλές κακές συνήθειες: μασούσα καρύδα του βετέλ, κάπνιζα, έπινα και έπαιζα τυχερά παιχνίδια. Επίσης ήμουν πολύ βίαιος. Η οικογενειακή μας ζωή ήταν δυστυχισμένη. Αν δεν είχα κόψει αυτές τις κακές συνήθειες, ίσως να είχα ήδη χάσει τη ζωή μου. Τώρα το σώμα μου έχει καθαριστεί. Τα δόντια μου που είχαν κοκκινωπή απόχρωση τώρα είναι λευκά. Είμαι πρεσβύτερος στην εκκλησία. Όλες αυτές τις ευλογίες τις έχω λάβει από τον Ιεχωβά Θεό». Όπως ακριβώς αυτή η οικογένεια των Αέτα, ακόμη και άνθρωποι από μικρές φυλές έχουν γευτεί την ελευθερία που προκύπτει όταν κάποιος ακολουθεί την οδό του Ιεχωβά.—Ιωάν. 8:32.

Ελευθερία σε Εκείνους που Δεν Είναι Ελεύθεροι

Ένα άλλο είδος ανθρώπων που έχουν βοηθηθεί είναι οι έγκλειστοι των φυλακών. Από τη δεκαετία του 1950, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά καταβάλλουν ειδική προσπάθεια να επισκέπτονται όσους βρίσκονται πίσω από τα σίδερα της φυλακής. Ένας σημαντικός αριθμός ατόμων έχουν βοηθηθεί να δεχτούν την οδό της αλήθειας.

Ως νεαρός, ο Σοφρόνιο Χαϊκάντο είχε εμπλακεί σε εξεγέρσεις εναντίον της κυβέρνησης. Συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση έξι ετών. Ενώ βρισκόταν στις Νέες Φυλακές Μπιλίμπιντ στη Λουζόν, παρατήρησε έναν κρατούμενο ο οποίος δεν παρακολουθούσε τη θρησκευτική λειτουργία που επέτρεπαν στους κρατουμένους. Έμαθε ότι αυτός είχε γίνει Μάρτυρας του Ιεχωβά. Ως αποτέλεσμα, άρχισαν σχεδόν καθημερινές συζητήσεις γύρω από τη Γραφή. Ο Σοφρόνιο λέει: «Πείστηκα ότι αυτά για τα οποία αγωνιζόμουν προηγουμένως δεν θα μπορούσαν να αλλάξουν πραγματικά την κοινωνία και να την κάνουν καλύτερη». Έμαθε ότι μόνο η Βασιλεία του Θεού μπορεί να φέρει τις επιθυμητές αλλαγές. Με τη βοήθεια των αδελφών μιας γειτονικής εκκλησίας, ο Σοφρόνιο σημείωσε πνευματική πρόοδο και βαφτίστηκε σε ένα φρεάτιο της φυλακής το οποίο χρησιμοποιούνταν για το πότισμα των φυτών.

Αφού εξέτισε την ποινή του, έγινε τακτικός σκαπανέας και αργότερα ειδικός σκαπανέας. Στη διάρκεια της ολοχρόνιας υπηρεσίας του, ο Σοφρόνιο κατάφερε να βοηθήσει περίπου 15 άτομα να δεχτούν την οδό της αλήθειας. Αφού παντρεύτηκε, απέκτησε έξι παιδιά. Τρία από αυτά απολαμβάνουν τώρα την ολοχρόνια υπηρεσία, το ένα ως επίσκοπος περιοχής. Το 1995, δύο από τους γιους του παρακολούθησαν τη Σχολή Διακονικής Εκπαίδευσης. Η αλήθεια έφερε πραγματική ελευθερία στον Σοφρόνιο, στην οικογένειά του και σε άλλα άτομα τα οποία βοήθησε εκείνος.

Ειδικοί σκαπανείς κηρύττουν σε κρατουμένους του σωφρονιστικού ιδρύματος Ιγουάχιγκ, στο Παλάβαν, και μάλιστα τους επιτράπηκε να χτίσουν μια μικρή Αίθουσα Βασιλείας μέσα σε αυτόν το χώρο. Ένας έγκλειστος που είχε καταδικαστεί για εμπρησμό, καταπάτηση και αρκετούς φόνους άρχισε μελέτη. Όταν βοηθήθηκε να εφαρμόζει αυτά που μάθαινε από το βιβλίο Μπορείτε να Ζείτε για Πάντα στον Παράδεισο στη Γη, πόσο άλλαξε η ζωή του!

Έπειτα από 23 και πλέον χρόνια φυλάκισης, έλαβε ειδοποίηση για την επικείμενη απελευθέρωσή του. Εξέφρασε την επιθυμία να βρεθεί με την οικογένειά του έπειτα από τόσον καιρό. Ωστόσο, τα μέλη της οικογένειάς του ντρέπονταν και τον φοβούνταν τόσο πολύ ώστε του έγραψαν: «Σε παρακαλούμε μην έρθεις πάλι εδώ». Δεν ήξεραν τις τεράστιες αλλαγές που είχε φέρει στη ζωή του ο Λόγος του Θεού. Τι έκπληξη δοκίμασαν όταν αυτός ο πράος, φιλήσυχος Χριστιανός επέστρεψε στη γενέτειρά του!

Οι μεγαλύτερες εθνικές γυναικείες φυλακές βρίσκονται στο Μανταλουγιόνγκ, στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα. Επί πολλά χρόνια, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είχαν περιορισμένη μόνο πρόσβαση σε αυτές τις εγκαταστάσεις. Ωστόσο, η κατάσταση άλλαξε όταν μια γυναίκα που ήδη μελετούσε τη Γραφή μεταφέρθηκε σε αυτές τις φυλακές. Οι αρχές είπαν ότι θα έπρεπε να συνταυτιστεί με μια από τις θρησκευτικές ομάδες που υπήρχαν εκεί, αλλά εκείνη επέμενε ότι δεν μπορούσε να το κάνει αυτό, εξηγώντας ότι ήθελε να ασκεί τη λατρεία της μόνο με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Οι αρχές συμφώνησαν και επέτρεψαν στους Μάρτυρες να επισκέπτονται τις φυλακές κάθε εβδομάδα. Έκτοτε, αρκετές γυναίκες βαφτίστηκαν εκεί, και μια γειτονική εκκλησία διεξάγει τακτικά τη Μελέτη Σκοπιάς και κάποιες άλλες συναθροίσεις προς όφελος των ενδιαφερόμενων φυλακισμένων γυναικών.

Το άγγελμα της αλήθειας έχει φέρει μοναδική ελευθερία σε ορισμένους που βρίσκονται πίσω από τα σίδερα της φυλακής. Αυτά τα άτομα είναι εξίσου πολύτιμα για τον Ιεχωβά, και ο λαός του είναι ευτυχής που συμμετέχει στην υποβοήθησή τους.

Οι Παλαίμαχοι Αδελφοί Εγκαρτερούν

Μια παροιμία της Αγίας Γραφής λέει: «Τα γκρίζα μαλλιά είναι στεφάνι ωραιότητας όταν βρίσκονται στην οδό της δικαιοσύνης». (Παρ. 16:31) Όντως, τι ωραίο είναι να βλέπει κανείς αυτούς που έχουν κάνει τη χαρά του Ιεχωβά οχυρό τους επί σειρά ετών!

Η θεοκρατική οργάνωση ήταν μικρή στις Φιλιππίνες πριν από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ελάχιστοι είναι εκείνοι των οποίων η υπηρεσία φτάνει τόσο παλιά. Συνεπώς, η γνωριμία με τον Λιοντεγκάριο Μπαρλάαν είναι πολύ ενθαρρυντική. Ο αδελφός βρίσκεται στην ολοχρόνια υπηρεσία από το 1938. Στη διάρκεια του πολέμου αυτός και οι σύντροφοί του υπέστησαν κακομεταχείριση από τους Ιάπωνες, αλλά εξακολούθησαν να κηρύττουν. Μετά τον πόλεμο, συνέχισε την ολοχρόνια υπηρεσία με τη σύζυγό του τη Νατιβιντάντ, και τελικά προσκλήθηκαν να υπηρετήσουν στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου. Αργότερα υπηρέτησαν στην επαρχία Πανγκασινάν ως ειδικοί σκαπανείς με περιορισμούς υγείας. Η Νατιβιντάντ πέθανε το 2000, αλλά ο Λιοντεγκάριο συνεχίζει σε αυτόν το διορισμό. Όλοι ενθαρρύνονται από την αποφασιστικότητα που δείχνει κάνοντας αυτό που ανέκαθεν έκανε—το έργο κηρύγματος.

Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με την επίδοση μαρτυρίας αυξήθηκαν γοργά μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπάρχουν πολλοί οι οποίοι γνώρισαν την αλήθεια τότε και συνεχίζουν να υπηρετούν ακόμη και τώρα. Για παράδειγμα, στη διάρκεια του πολέμου ο Πασίφικο Πάντας διάβασε Γραφικά έντυπα κάποιων γειτόνων του Μαρτύρων. Ο ίδιος λέει: «Άρχισα να παρακολουθώ συναθροίσεις. Κατόπιν έκανα αίτηση για να υπηρετήσω ως γενικός [τώρα, τακτικός] σκαπανέας, αλλά δεν είχα ακόμη βαφτιστεί. Μου ζήτησαν να βαφτιστώ, και το έκανα». Αυτό έγινε το 1946. Ως σκαπανέας ο Πασίφικο πήγε σε αρκετά μέρη της χώρας. Απόλαυσε και άλλα προνόμια επίσης, όπως αναφέρει ο ίδιος: «Με κάλεσαν στη 16η τάξη της Γαλαάδ και είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τη διεθνή συνέλευση του 1950 στην πόλη της Νέας Υόρκης. Μετά την αποφοίτησή μου υπηρέτησα ως επίσκοπος περιοχής στις πολιτείες Μινεσότα και Βόρεια Ντακότα των ΗΠΑ, και κατόπιν επέστρεψα στις Φιλιππίνες για να υπηρετήσω ως επίσκοπος περιφερείας στο τμήμα της χώρας που βρίσκεται νότια του ποταμού Πάσιγκ, από τη Μανίλα μέχρι το Μιντανάο».

Τα επόμενα χρόνια ο αδελφός Πάντας απόλαυσε ποικίλους διορισμούς στο Μπέθελ και ως περιοδεύων επίσκοπος. Έπειτα, το 1963, ο Πασίφικο παντρεύτηκε. Αυτός και η σύζυγός του απέκτησαν παιδιά και έτσι ήταν αναγκαίο να εγκατασταθούν κάπου μόνιμα για να τα αναθρέψουν. Συνέχισαν να υπηρετούν τον Ιεχωβά ως οικογένεια, και όλα τους τα παιδιά—τρία τον αριθμό—έχουν μεγαλώσει ως υμνητές του Ιεχωβά. Οι τρεις γιοι υπηρετούν τώρα ως πρεσβύτεροι και ο ένας έχει αποφοιτήσει από τη Σχολή Διακονικής Εκπαίδευσης. Ένας άλλος υπηρετεί στο Μπέθελ. Ακόμη και τώρα που η ηλικία του είναι προχωρημένη, ο αδελφός Πάντας συνεχίζει να αποτελεί θετική επιρροή για την εκκλησία.

Ευπαρουσίαστες Αίθουσες για τη Λατρεία του Ιεχωβά

Μόλις στα πρόσφατα χρόνια απέκτησε ο λαός του Ιεχωβά στις Φιλιππίνες Αίθουσες Βασιλείας ως τόπους λατρείας. Επί πολλά χρόνια, η μεγάλη πλειονότητα συναθροιζόταν σε σπίτια αδελφών. Φυσικά, και τον πρώτο αιώνα οι Χριστιανοί χρησιμοποιούσαν σπίτια για τις συναθροίσεις τους. (Ρωμ. 16:5) Ωστόσο, καθώς αυξάνονταν οι εκκλησίες στους σύγχρονους καιρούς, η επιθυμία μας ήταν να έχουμε τόπους οι οποίοι θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν με άνεση περισσότερα άτομα.

Ο Ντέιβιντ Λεντμπέτερ ανέφερε: «Πολλοί περνούσαν δύσκολα εξαιτίας της έλλειψης οικονομικών πόρων. Ακόμη και στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα, που είναι μεγάλη πόλη, είχαμε μόνο μία Αίθουσα Βασιλείας χτισμένη σε ιδιόκτητο οικόπεδο της εκκλησίας. Σε όλα τα άλλα μέρη όπου υπήρχαν Αίθουσες Βασιλείας, οι εκκλησίες διέθεταν τα κτίρια αλλά δεν είχαν στην κατοχή τους τα οικόπεδα». Οι μισθοί των αδελφών ήταν τόσο χαμηλοί ώστε οι εκκλησίες δεν είχαν χρήματα για αγορά οικοπέδων.

Έτσι λοιπόν, οι αδελφοί χρησιμοποιούσαν οτιδήποτε μπορούσαν να βρουν. Ό,τι είχαν το μοιράζονταν πρόθυμα. Για παράδειγμα, ο Ντέντον Χόπκινσον θυμάται τον Σάντος Καπιστράνο, έναν αδελφό στη Μανίλα ο οποίος διέθεσε το δεύτερο όροφο του σπιτιού του για να χρησιμοποιηθεί ως Αίθουσα Βασιλείας επί 40 περίπου χρόνια. Ο αδελφός Χόπκινσον αναφέρει: «Μετά το θάνατο της συζύγου του αδελφού Καπιστράνο, τα παιδιά του έμεναν στο κάτω πάτωμα. Η Αίθουσα Βασιλείας ήταν στο επάνω πάτωμα, ενώ ο ίδιος δεν είχε παρά ένα μικρό δωμάτιο, με την κουζίνα στη μια πλευρά. Η Αίθουσα Βασιλείας καταλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του δεύτερου ορόφου. Ίσως να νομίζετε ότι ένιωθε στριμωγμένος, αλλά εκείνος ήταν ευχαριστημένος με τα πράγματα έτσι όπως είχαν. Αυτό ήταν το πνεύμα των αδελφών».

Τελικά, κατέστη δυνατό να χτιστούν Αίθουσες Βασιλείας σε ιδιόκτητα οικόπεδα των εκκλησιών. Το νόμισμα της χώρας—το πέσο—πήρε αξία, και στη δεκαετία του 1980 σημειώθηκε κάποια βελτίωση των μισθών, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για δανεισμό χρημάτων. Ως αποτέλεσμα, μερικές εκκλησίες μπόρεσαν να πάρουν δάνειο.

Κατόπιν, μια στοργική διευθέτηση που τέθηκε σε ισχύ από το Κυβερνών Σώμα άλλαξε τα πράγματα σε μεγάλο βαθμό. Ανακοινώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά η ύπαρξη ενός Λογαριασμού για Αίθουσες Βασιλείας, και σύντομα έπειτα από αυτό οι Φιλιππίνες επωφελήθηκαν από τα χρήματα που είχαν προσφερθεί με συγκεκριμένο σκοπό την ανέγερση Αιθουσών Βασιλείας. Αυτή η διευθέτηση ακολουθεί την αρχή της “εξισορρόπησης”, πράγμα που καθιστά εφικτή τη δανειοδότηση. (2 Κορ. 8:14, 15) Το ξεκίνημα έγινε με αργό ρυθμό, αλλά τα νέα για την αποτελεσματικότητα της διευθέτησης σε άλλα μέρη παρακινούσαν ολοένα και περισσότερους αδελφούς να προσπαθούν να αποκτήσουν και αυτοί Αίθουσα Βασιλείας.

Πόσο διαφέρει η κατάσταση τώρα λόγω αυτής της διευθέτησης! Αναφορικά με τα δάνεια για τις Αίθουσες Βασιλείας, το γραφείο τμήματος δηλώνει: «Συνολικά, έχουν αποπερατωθεί πάνω από 1.200 οικοδομικά έργα για Αίθουσες Βασιλείας. Αυτό ασφαλώς έχει αντίκτυπο σε όλη τη χώρα». Αν και αρχικά ένα μεγάλο μέρος των κεφαλαίων προερχόταν από άλλες χώρες, τελικά οι αδελφοί στις Φιλιππίνες κατάφεραν να υποστηρίξουν το δικό τους πρόγραμμα οικοδόμησης. Σχετικά με αυτό, το γραφείο τμήματος αναφέρει: «Επί αρκετά χρόνια τώρα, όλη η χρηματοδότηση των οικοδομικών έργων για Αίθουσες Βασιλείας γίνεται από την αποπληρωμή των δανείων και από τις συνεισφορές των αδελφών μέσα από τις Φιλιππίνες. Αυτό δείχνει ότι ακόμη και σε οικονομικά επιβαρημένες περιοχές μπορεί να προκύψει μεγάλο όφελος όταν υπάρχει ένα κοινό ταμείο».

Τώρα πάρα πολλές εκκλησίες διαθέτουν Αίθουσες Βασιλείας. Υπάρχουν περίπου 3.500 εκκλησίες στη χώρα, και μερικές εξακολουθούν να χρειάζονται δικό τους χώρο συναθροίσεων. Ωστόσο, περίπου 500 από αυτές τις εκκλησίες έχουν λιγότερους από 15 ευαγγελιζομένους και δεν είναι σε θέση να πάρουν δάνειο για Αίθουσα Βασιλείας. Γι’ αυτό, το τελευταίο διάστημα οι εκκλησίες παροτρύνονται να συγχωνευτούν ώστε η απόκτηση Αιθουσών Βασιλείας να είναι πιο εφικτή.

Προσαρμογές στις Απόψεις περί Προγραμματισμού των Συναθροίσεων

Μερικές εκκλησίες, είτε έχουν δική τους Αίθουσα Βασιλείας είτε όχι, βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές. Οι αδελφοί αναγκάζονται να περπατούν δύο, τέσσερις ή και περισσότερες ώρες σε τραχύ έδαφος για να φτάσουν στο χώρο της συνάθροισης. Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν περιοχές όπου δεν είναι πρακτικό να πηγαίνουν οι αδελφοί πάνω από μία φορά την εβδομάδα σε έναν κεντρικό χώρο για τις συναθροίσεις. Έτσι λοιπόν, πολλές από αυτές τις εκκλησίες διεξήγαν όλες τις συναθροίσεις τους σε μία μέρα, εκτός από τη Μελέτη Βιβλίου Εκκλησίας. Οι αδελφοί έρχονταν προετοιμασμένοι για συμμετοχή σε τέσσερις συναθροίσεις. Έφερναν μαζί τους το μεσημεριανό φαγητό. Με αυτόν τον τρόπο, διένυαν τη μεγάλη απόσταση μέχρι το χώρο της συνάθροισης μόνο μία φορά την εβδομάδα, και ασχολούνταν με τις άλλες δραστηριότητες—όπως τη διακονία αγρού—στον τόπο τους τις άλλες μέρες.

Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, αυτή η συνήθεια άρχισε να εξαπλώνεται σε εκκλησίες που δεν ήταν και τόσο απομακρυσμένες, ακόμη και σε εκκλησίες αστικών περιοχών. Ίσως οι οικονομικές δυσχέρειες να έκαναν μερικούς να σκέφτονται τρόπους εξοικονόμησης χρημάτων. Λιγότερες μέρες με συναθροίσεις σήμαινε λιγότερες μετακινήσεις και λιγότερα έξοδα. Άλλους αδελφούς άρχισε να τους ενδιαφέρει υπερβολικά η άνεσή τους, και έτσι ήθελαν ίσως να χρησιμοποιούν χρόνο από τις άλλες μέρες για προσωπικές επιδιώξεις, όπως η εκπαίδευση ή η κοσμική εργασία.

Όλο και περισσότερες εκκλησίες άρχισαν να διεξάγουν τέσσερις από τις συναθροίσεις τους σε μία μέρα, ενώ μερικές εκκλησίες διεξήγαν και τις πέντε συναθροίσεις! Ωστόσο, αυτό σήμαινε ότι οι εκκλησίες στις Φιλιππίνες απομακρύνονταν σταδιακά από τον τρόπο με τον οποίο ενεργούσε η πλειονότητα του λαού του Ιεχωβά σε όλο τον κόσμο διεξάγοντας συναθροίσεις σε τρεις διαφορετικές μέρες της εβδομάδας. Οι αδελφοί είχαν χάσει κάπως την ισορροπία τους σε αυτό το ζήτημα. Στη διάρκεια της επίσκεψης του επισκόπου ζώνης το 1991, το θέμα φέρθηκε στην προσοχή του. Κατόπιν, ζητήθηκε η συμβουλή του Κυβερνώντος Σώματος. Η απάντησή τους είχε ως εξής: «Δεν πιστεύουμε ότι αυτή είναι καλή συνήθεια, εκτός και αν υπάρχουν ακραίες καταστάσεις που να δικαιολογούν κάτι τέτοιο». Αυτή η πληροφορία μεταβιβάστηκε στους αδελφούς, πρώτα στις πόλεις και έπειτα στις αγροτικές περιοχές.

Επισημάνθηκε ότι, πέραν της συμμόρφωσης με την καθιερωμένη διευθέτηση για τις συναθροίσεις που ισχύει παγκόσμια, από πνευματική άποψη οι εκκλησίες θα ωφελούνταν περισσότερο αν διεξήγαν ξεχωριστές συναθροίσεις από ό,τι ωφελούνταν προσπαθώντας να στριμώξουν όλη την ύλη μέσα σε τρεισήμισι ή τέσσερις ώρες. Τα μικρά παιδιά και τα νεοενδιαφερόμενα άτομα είχαν δυσκολευτεί με αυτό το πρόγραμμα. Οι πρεσβύτεροι μπορούσαν να ετοιμάζουν ομιλίες καλύτερης ποιότητας όταν προετοιμάζονταν για μία ή δύο συναθροίσεις αντί για πολλές.

Ποια ήταν η ανταπόκριση των εκκλησιών σε αυτή τη συμβουλή; Η μεγάλη πλειονότητα ανταποκρίθηκε θετικά, κάνοντας γρήγορα προσαρμογές ώστε να γίνονται συναθροίσεις στα μέσα της εβδομάδας. Τώρα, με εξαίρεση τις πολύ απομακρυσμένες εκκλησίες, οι περισσότερες εκκλησίες απολαμβάνουν πιο ισορροπημένο πνευματικό πρόγραμμα κάθε εβδομάδα.

Αίθουσες Συνελεύσεων

Επί πολλά χρόνια, οι περιοχές χρησιμοποιούσαν εξέδρες σχολικών γηπέδων, γυμναστήρια, ιπποδρόμια ή άλλες δημόσιες εγκαταστάσεις για τη διεξαγωγή συνελεύσεων περιοχής. Παρά τις όποιες δυσκολίες, οι αδελφοί εκτιμούσαν αυτές τις ευκαιρίες που είχαν για χαρούμενη συναναστροφή.

Όπως και στην περίπτωση των Αιθουσών Βασιλείας, η απόκτηση Αιθουσών Συνελεύσεων δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Η οικονομική δυσπραγία ήρθε και αυτή τη φορά στο προσκήνιο. Παρ’ όλα αυτά, πολλές περιοχές επιθυμούσαν έντονα να αποκτήσουν το δικό τους χώρο συνάξεων. Ως αποτέλεσμα, έχουν ανεγερθεί αρκετές λιτές Αίθουσες Συνελεύσεων. Αυτές συνήθως εξυπηρετούν μόνο μία ή δύο περιοχές, όχι αρκετές περιοχές μαζί όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες. Σε πολλές περιπτώσεις το οικόπεδο προσφέρθηκε ως δωρεά ή αγοράστηκε σε λογική τιμή, ιδίως στην επαρχία. Κατόπιν οι αδελφοί συγκέντρωσαν τις συνεισφορές τους και έχτισαν μια απλή κατασκευή—συνήθως μια ανοιχτή αίθουσα χωρίς πλαϊνούς τοίχους, αλλά μόνο με οροφή για να παρέχει σκιά στο ακροατήριο, ένα δάπεδο από μπετόν, ένα υπερυψωμένο βήμα και κάποια καθίσματα.

Στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα, ακόμη και αυτό δεν ήταν εφικτό κυρίως εξαιτίας των εξωφρενικών τιμών των οικοπέδων καθώς και του κόστους ανέγερσης μιας οικοδομής κατάλληλης για την πόλη. Οι εκκλησίες στην περιοχή συνεισέφεραν σε έναν λογαριασμό γι’ αυτόν το σκοπό, αλλά το ποσό που συγκεντρώθηκε δεν έφτανε ούτε καν για το οικόπεδο. Στη διάρκεια των δεκαετιών του 1970, του 1980 και στο μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1990, οι συνελεύσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα συνέχιζαν να διεξάγονται σε σχολεία, εξέδρες γηπέδων και παρόμοια μέρη.

Στο μεταξύ, ο αριθμός των εκκλησιών και των περιοχών στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα συνέχισε να αυξάνει, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για μια Αίθουσα Συνελεύσεων. Άρχισε η έρευνα για το κατάλληλο οικόπεδο. Στάλθηκαν επιστολές με τις οποίες πληροφορούνταν οι εκκλησίες για το προνόμιο που είχαν να υποστηρίξουν οικονομικά αυτό το πρόγραμμα. Το 1992 βρέθηκε ένα οικόπεδο περίπου 60 στρεμμάτων κοντά στο Λάγκρο, στο βόρειο άκρο της ευρύτερης περιοχής της Μανίλα.

Οι εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής της Μανίλα υποστήριξαν το πρόγραμμα στέλνοντας συνεισφορές και εθελοντές εργάτες. Διεθνείς υπηρέτες έφτασαν από αρκετές χώρες για να βοηθήσουν στις εργασίες. Ένας από αυτούς, ο Ρος Πρατ από τη Νέα Ζηλανδία, αναφέρει: «Το Μάρτιο του 1997 πήραμε την έγκριση από το Μπρούκλιν για να ξεκινήσουμε. Απαιτήθηκαν πάμπολλες χωματουργικές εργασίες και απομακρύνθηκαν 29.000 κυβικά μέτρα χώματος προκειμένου να ετοιμαστεί ο χώρος για την ανέγερση των κτιρίων. Υπήρχαν 50 με 60 μόνιμοι εργάτες. Η Αίθουσα Συνελεύσεων τελείωσε το Νοέμβριο του 1998». Κατόπιν έγινε η αφιέρωση. Εφόσον η αίθουσα σχεδιάστηκε για να εξυπηρετεί ως και 12.000 άτομα, μπορούν να διεξάγονται εκεί και συνελεύσεις περιφερείας. Οι ανοιχτοί πλευρικοί τοίχοι επιτρέπουν στην τροπική αύρα να διαπερνά την Αίθουσα Συνελεύσεων καθώς το ακροατήριο βρίσκεται μέσα και παρακολουθεί το πρόγραμμα. Δεκαέξι περιοχές μέσα και γύρω από την ευρύτερη περιοχή της Μανίλα απολαμβάνουν τώρα τακτικά το πνευματικό πρόγραμμα σε αυτή την αίθουσα.

Επιπρόσθετη Έκταση για το Γραφείο Τμήματος

Εφόσον ο αριθμός των εκκλησιών και των περιοχών στον αγρό πολλαπλασιάστηκε, αυξήθηκε και ο φόρτος εργασίας στο γραφείο τμήματος. Το 1980 υπήρχαν περίπου 60.000 ευαγγελιζόμενοι στον αγρό. Προτού περάσει μια δεκαετία, οι Φιλιππίνες συγκαταλέγονταν στις χώρες που είχαν 100.000 και πλέον ευαγγελιζομένους. Στην ίδια περίοδο, η οικογένεια Μπέθελ αυξήθηκε από 102 σε 150 άτομα. Ωστόσο, ακόμη και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο χώρος στο γραφείο τμήματος είχε αρχίσει να είναι περιορισμένος. Υπήρχε ανάγκη για περισσότερα καταλύματα.

Το Κυβερνών Σώμα έδωσε κατεύθυνση για την αναζήτηση επιπρόσθετης έκτασης. Ο Φίλιξ Φεχάρντο αφηγείται τι συνέβη: «Πήγαμε από σπίτι σε σπίτι για να εξακριβώσουμε αν πωλούνταν κάποια οικόπεδα κοντά στο Μπέθελ. Οι Φιλιππινέζοι και οι Κινέζοι ιδιοκτήτες μάς έλεγαν ότι δεν πουλούσαν τα οικόπεδά τους. Ένας κτηματίας δήλωσε κατηγορηματικά: “Οι Κινέζοι δεν πουλάνε. Εμείς αγοράζουμε. Ποτέ δεν πουλάμε”». Έτσι λοιπόν, εκείνον τον καιρό φαινόταν ότι δεν υπήρχε τίποτα διαθέσιμο κοντά στο αρχικό γραφείο τμήματος.

Έγινε έρευνα για οικόπεδα σε άλλα μέρη. Αν ήταν απαραίτητο, το γραφείο τμήματος θα μεταφερόταν έξω από την πόλη. Βρέθηκαν αρκετά οικόπεδα σε γειτονικές επαρχίες. Το Κυβερνών Σώμα έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μια μεγάλη έκταση γης κοντά στο Σαν Πέντρο της Λαγκούνα, την οποία πρόσφερε ένας αδελφός σε λογική τιμή. Δόθηκε η έγκριση να γίνει η αγορά. Έγιναν τα σχέδια για την ανέγερση γραφείων, ενός Οίκου Μπέθελ και ενός εργοστασίου σε αυτή την έκταση. Ωστόσο, καθώς ο καιρός περνούσε, φάνηκε ότι η μετακόμιση σε εκείνο το μέρος δεν ήταν θέλημα του Ιεχωβά. Δεν υπήρχε τηλεφωνική υπηρεσία, το οδικό δίκτυο ήταν κακό και υπήρχε πρόβλημα ασφάλειας σε εκείνη την περιοχή. Φάνηκε ότι αυτός ο χώρος δεν ήταν ιδεώδης για γραφείο τμήματος. Γι’ αυτό, μετατράπηκε σε αγρόκτημα το οποίο θα βοηθούσε να καλύπτονται οι ανάγκες της οικογένειας Μπέθελ. Εντούτοις, δεν λύθηκε έτσι το πρόβλημα—το ότι χρειαζόμασταν περισσότερο χώρο για το γραφείο τμήματος.

Μια αναπάντεχη τροπή των γεγονότων φάνηκε να δείχνει την καθοδήγηση του Ιεχωβά. Ο Φίλιξ συνεχίζει: «Εντελώς ξαφνικά, ο πλησιέστερος γείτονάς μας μάς είπε: “Πουλάμε το οικόπεδό μας—είναι ένα στρέμμα. Θα θέλαμε να το πουλήσουμε σε εσάς”. Το Κυβερνών Σώμα, λοιπόν, μας είπε να το αγοράσουμε. Σκεφτήκαμε ότι αυτό αρκούσε, αλλά όταν υποβάλαμε τα οικοδομικά σχέδια στα παγκόσμια κεντρικά γραφεία, μας είπαν: “Ίσως μπορείτε να ψάξετε και για άλλα οικόπεδα. Χρειάζεστε λίγο μεγαλύτερη έκταση”.

»Αμέσως μετά, ένας γιατρός και ένας δικηγόρος ήρθαν και μας είπαν: “Θα θέλαμε να πουλήσουμε το οικόπεδό μας σε εσάς”. Ήταν άλλο ένα στρέμμα. Κατόπιν μια γυναίκα η οποία διέθετε περίπου 10 στρέμματα εκεί κοντά ήθελε να τα πουλήσει. Τα πούλησε σε πολύ λογική τιμή. Νομίζαμε ότι τώρα είχαμε ικανοποιητικό χώρο. Αλλά από τα κεντρικά γραφεία μάς είπαν: “Βρείτε και άλλη γη”».

Τότε ήρθε αναπάντεχη βοήθεια. Ο γιατρός και ο δικηγόρος οι οποίοι μας είχαν πουλήσει το οικόπεδό τους επισκέφτηκαν και άλλους γείτονες και τους έπεισαν να πουλήσουν τη γη τους. Ο ένας μετά τον άλλον πρόσφεραν τα οικόπεδά τους στο γραφείο τμήματος. Αφού αγοράστηκαν σχεδόν όλα τα γειτονικά οικόπεδα, στάλθηκε εκ νέου μια πρόταση στα κεντρικά γραφεία. Και πάλι η απάντηση ήταν: «Χρειάζεστε λίγη ακόμη γη». Οι αδελφοί σκέφτονταν: “Πού θα πάμε τώρα; Εξαντλήσαμε όλες τις πιθανότητες εδώ κοντά”.

Εκείνο το διάστημα, έγινε ένα τηλεφώνημα που αφορούσε το οικόπεδο του επιχειρηματία ο οποίος παλιότερα είχε πει: «Οι Κινέζοι δεν πουλάνε». Τώρα το πουλούσε! Ο Φίλιξ εξηγεί: «Ο αδελφός Λιτς και εγώ διαπιστώσαμε ότι κανένας άλλος δεν ενδιαφερόταν για αυτό. Έτσι το πήραμε πολύ φτηνά. Φαίνεται πως το χέρι του Ιεχωβά ήταν σε αυτή την υπόθεση». Προστέθηκαν ακόμη 10 στρέμματα, και τελικά τα κεντρικά γραφεία είπαν: «Έχετε αρκετό χώρο για να αρχίσετε τα σχέδια για την οικοδόμηση».

Με το πέρασμα του χρόνου και τις διαφορετικές συνθήκες, φάνηκε ότι το αγρόκτημα στο Σαν Πέντρο δεν χρειαζόταν πια. Μεγάλο μέρος των τροφίμων για την οικογένεια Μπέθελ μπορούσε να αγοράζεται σε τιμές χονδρικής χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής τους στο αγρόκτημα. Γι’ αυτό, πάρθηκε η απόφαση να πουληθεί. Το 1991 το αγρόκτημα πέρασε στα χέρια ενός καινούριου ιδιοκτήτη. Τα έσοδα από την πώληση βοήθησαν στην κάλυψη του κόστους των νέων κτιρίων του γραφείου τμήματος.

Οικοδόμηση των Νέων Εγκαταστάσεων του Γραφείου Τμήματος

Η έκταση που ανήκε τώρα στο γραφείο τμήματος ήταν πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερη από το αρχικό οικόπεδο των 10 στρεμμάτων το οποίο είχε αγοραστεί το 1947. Με τη βοήθεια του Περιφερειακού Τεχνικού Γραφείου που εδρεύει στο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Ιαπωνία, έγιναν τα σχέδια, και οι εργασίες προετοιμασίας του χώρου ξεκίνησαν στα μέσα του 1988. Μερικά από τα παλιά ξύλινα κτίρια έπρεπε να κατεδαφιστούν. Τα καινούρια κτίρια θα περιλάμβαναν ένα 11όροφο κτίριο κατοικιών και ένα μεγάλο διώροφο εργοστάσιο. Θα χτιζόταν και μια Αίθουσα Βασιλείας στο οικόπεδο.

Εκτός των αποφοίτων της Γαλαάδ που διορίστηκαν για να παράσχουν βοήθεια, σχεδόν 300 αδελφοί και αδελφές από πέντε περίπου χώρες ήρθαν με μακροπρόθεσμο διορισμό ως διεθνείς υπηρέτες και με βραχυπρόθεσμο διορισμό ως διεθνείς εθελοντές για να βοηθήσουν στο έργο οικοδόμησης. Οι γείτονες εξεπλάγησαν όταν είδαν ότι άνθρωποι από άλλες χώρες ήρθαν για να βοηθήσουν. Η έκπληξή τους μεγάλωσε όταν έμαθαν ότι οι περισσότεροι από αυτούς είχαν έρθει με δικά τους έξοδα! Οι ντόπιοι αδελφοί και αδελφές συνέβαλαν επίσης στην ατμόσφαιρα διεθνούς ενότητας.

Όπως συνέβη και με την απόκτηση αυτής της έκτασης, η κατεύθυνση του Ιεχωβά έγινε αντιληπτή καθώς οι κατασκευαστικές εργασίες προχωρούσαν. Για παράδειγμα, μόνο μία εταιρία στις Φιλιππίνες κατασκεύαζε τα ειδικά φύλλα που ήταν απαραίτητα για τις στέγες των κτιρίων. Ωστόσο, η παραγγελία του γραφείου τμήματος είχε τον αριθμό 301 στη λίστα αναμονής της εταιρίας! Οι αδελφοί έκλεισαν ένα ραντεβού για να μιλήσουν απευθείας στον υποδιευθυντή της εταιρίας και εξήγησαν την εθελοντική φύση του έργου μας. Το διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας συνεδρίασε, ενέκρινε το αίτημα των αδελφών και η παραγγελία τους μετακινήθηκε στον αριθμό ένα της λίστας παραγωγής. Λίγο μετά την παράδοση των υλικών, οι εργάτες σε εκείνη την εταιρία άρχισαν απεργία.

Το πλήθος των αδελφών που συμμετείχαν στο έργο οικοδόμησης του γραφείου τμήματος επέδειξαν θαυμάσιο πνεύμα. Περίπου 600 εθελοντές έρχονταν κάθε εβδομάδα από γειτονικές εκκλησίες για να βοηθήσουν. Στην πραγματικότητα, σχεδόν το 30 τοις εκατό των εργασιών έγινε από αυτούς τους εθελοντές.

Τηρήθηκαν υψηλά πρότυπα κατασκευής. Εφόσον τα νησιά των Φιλιππίνων βρίσκονται σε ενεργή σεισμογενή ζώνη, οι αδελφοί που σχεδίασαν από μηχανική άποψη το έργο διασφάλισαν την αντοχή του 11όροφου κτιρίου σε ισχυρές δονήσεις. Πόσο διαφορετικά ήταν αυτά τα υψηλής ποιότητας κτίρια σε σύγκριση με τα προηγούμενα, ένα από τα οποία είχε χτιστεί τη δεκαετία του 1920! Τα πιο παλιά κατεδαφίστηκαν για να δώσουν τη θέση τους στα καινούρια.

Τελικά, στις 13 Απριλίου 1991 έλαβε χώρα το πρόγραμμα αφιέρωσης του γραφείου τμήματος. Ο Τζον Μπαρ από το Κυβερνών Σώμα εκφώνησε την ομιλία αφιέρωσης σε ένα ακροατήριο 1.718 ατόμων. Αδελφοί και αδελφές που υπηρετούσαν τον Ιεχωβά επί 40 και πλέον χρόνια είχαν προσκληθεί στο πρόγραμμα και το απόλαυσαν μαζί με καλεσμένους από δέκα χώρες. Την επομένη, 78.501 άτομα ωφελήθηκαν από ένα πνευματικά εποικοδομητικό πρόγραμμα το οποίο μεταδόθηκε με τηλεφωνική σύνδεση σε έξι τοποθεσίες σε ολόκληρο το αρχιπέλαγος.

Αδελφοί από τις Φιλιππίνες Πηγαίνουν Αλλού ως Διεθνείς Υπηρέτες

Στη διάρκεια της κατασκευής του γραφείου τμήματος, διεθνείς υπηρέτες από άλλες χώρες μετέδωσαν τις τεχνικές τους γνώσεις στους Φιλιππινέζους αδελφούς. Ο Χουμπέρτους Χούφναγκελς, ο οποίος εκπαίδευε άλλους, σχολιάζει: «Πολλοί ντόπιοι αδελφοί επιδεικνύουν μεγάλο ζήλο, και ήταν σε θέση να εφαρμόσουν αυτά που είχαν μάθει». Ως αποτέλεσμα, όταν τελείωσε το οικοδομικό έργο στις Φιλιππίνες, μερικοί από αυτούς τους εκπαιδευμένους αδελφούς μπορούσαν να πάνε ως διεθνείς υπηρέτες για να βοηθήσουν σε οικοδομικά προγράμματα άλλων χωρών, ειδικά στη Νοτιοανατολική Ασία.

Ο Τζόελ Μοράλ, από την επαρχία Κεσόν, ήταν ένας από αυτούς. Αρχικά ήρθε στο έργο οικοδόμησης του γραφείου τμήματος στη Μανίλα με τη σκέψη να εργαστεί ως εθελοντής για μία εβδομάδα. Ωστόσο, η βοήθειά του ήταν αναγκαία και του ζητήθηκε να μείνει παραπάνω. Αν και δεν είχε μεγάλη πείρα στην οικοδόμηση, η εργασία στην κατασκευή του γραφείου τμήματος του έδωσε την ευκαιρία να αποκτήσει γρήγορα τεχνικές ικανότητες μαθαίνοντας από τους ξένους διεθνείς υπηρέτες.

Ακόμη και προτού τελειώσει το έργο στις Φιλιππίνες, προέκυψε ανάγκη για βοήθεια στην οικοδόμηση ενός καινούριου γραφείου τμήματος στην Ταϋλάνδη. Ο Τζόελ λέει: «Δεν το περίμενα, αλλά με κάλεσαν να πάω στην Ταϋλάνδη. Η πείρα που είχα αποκτήσει στο έργο οικοδόμησης στις Φιλιππίνες αποδείχτηκε πολύ χρήσιμη στην προετοιμασία μου ως διεθνούς υπηρέτη». Παρέμεινε στην Ταϋλάνδη πάνω από έναν χρόνο βοηθώντας στην οικοδόμηση.

Ο Τζόσουα και η Σάρα Εσπίριτου γνωρίστηκαν ενόσω εργάζονταν και οι δύο στην κατασκευή του γραφείου τμήματος στις Φιλιππίνες. Παντρεύτηκαν λίγο μετά την αφιέρωση και έβαλαν στόχο να υπηρετήσουν μαζί ως διεθνείς υπηρέτες. Έπειτα από λίγους μήνες, προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στο έργο οικοδόμησης σε άλλες χώρες. Από τότε έχουν υπηρετήσει σε πέντε χώρες: τρεις στην Ασία και δύο στην Αφρική. Ο Τζόσουα αναφέρει σχετικά με όσα έζησε τον καιρό που βρισκόταν στις Φιλιππίνες: «Καθώς εργαζόμασταν με αδελφούς από άλλες χώρες, μαθαίναμε πράγματα τεχνικής φύσης. Τώρα είχαμε γνώση την οποία μπορούσαμε να μοιραστούμε με άλλους». Όταν στέλνονταν σε άλλες χώρες, έλεγαν στους ντόπιους αδελφούς: «Δεν θα είμαστε εδώ για πάντα. Στο μέλλον θα συνεχίσετε εσείς τη δουλειά». Αναφορικά με το στόχο που είχε όταν πήγαινε σε άλλες χώρες, εξηγεί: «Δεν πάμε εκεί μόνο για να εργαστούμε, αλλά πραγματικά προσπαθούμε να εκπαιδεύσουμε τους αδελφούς».

Ασφαλώς, το να πηγαίνει κανείς σε διάφορες χώρες απαιτεί προσαρμοστικότητα. Ο Τζέρι Αγιούρα στάλθηκε σε αρκετά μέρη, μεταξύ άλλων στην Ταϋλάνδη, στις Δυτικές Σαμόα και στη Ζιμπάμπουε. Ο ίδιος εξηγεί: «Έμαθα ότι ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί ανθρώπους κάθε προέλευσης. Τους αγαπάμε επειδή τους αγαπάει ο Ιεχωβά». Πόσο χαρούμενοι είναι αυτοί οι Φιλιππινέζοι αδελφοί για το ότι μπορούν να συμβάλλουν στο έργο του Ιεχωβά σε διεθνή κλίμακα!

Οι Αναταραχές Δεν Σταματούν το Έργο

Το να κάνει κάποιος τη χαρά του Ιεχωβά οχυρό του περιλαμβάνει διαρκή οσιότητα σε αυτόν, ακόμη και σε δύσκολους καιρούς. Οι υπηρέτες του Ιεχωβά στις Φιλιππίνες είχαν πολλές ευκαιρίες για να το δείξουν αυτό.

Αν και ο στρατιωτικός νόμος έληξε στις 17 Ιανουαρίου 1981, οι αναταραχές εξακολούθησαν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Το Φεβρουάριο του 1986 αντικαταστάθηκε η κυβέρνηση. Εντούτοις, η αλλαγή στην εξουσία ήταν σχετικά ειρηνική—μάλιστα, ακόμη και οι εκκλησίες που βρίσκονταν εκεί που έγινε η επανάσταση της «Λαϊκής Εξουσίας» συνέχισαν τις συναθροίσεις τους και το κήρυγμα χωρίς διακοπή. Καθώς περνούσαν μπροστά από τα πλήθη της «Λαϊκής Εξουσίας», οι ευαγγελιζόμενοι παρατηρούσαν ιερείς και καλόγριες να αναμειγνύονται με τον κόσμο και να τους ξεσηκώνουν.

Η νέα κυβέρνηση επέφερε σύντομα ορισμένες αλλαγές. Παρ’ όλα αυτά, οι αναταραχές δεν έλαβαν τέλος. Τα πρώτα τρία χρόνια μετά την άνοδο της νέας κυβέρνησης στην εξουσία, πραγματοποιήθηκαν αρκετές απόπειρες πραξικοπήματος, μερικές από αυτές αιματηρές. Σε μια περίπτωση, κατά την οικοδόμηση του γραφείου τμήματος, οι αλλοδαποί και οι ντόπιοι εργάτες δοκίμασαν την ίδια έκπληξη καθώς κοιτούσαν προς την πόλη και έβλεπαν λιποτάκτες στρατιώτες να βομβαρδίζουν το ίδιο τους το στρατόπεδο. Αυτές οι συμπλοκές ήταν σχετικά σύντομες, αλλά χρειάστηκε να δοθεί σε μερικές εκκλησίες η παρότρυνση να συναθροίζονται σε Αίθουσες Βασιλείας που βρίσκονταν σε ασφαλέστερα μέρη.

Εδώ και πολλά χρόνια συνεχίζονται οι αναταραχές μεταξύ κυβερνητικών στρατευμάτων και αντίπαλων δυνάμεων σε μερικές περιοχές του Μιντανάο. Καθώς οι αδελφοί επιτελούν τη διακονία τους εκεί, χρειάζεται να ενεργούν με διάκριση και να εμπιστεύονται στον Ιεχωβά. Ο Ρενάτο Ντουνιόγκ, απόφοιτος της Σχολής Διακονικής Εκπαίδευσης και τώρα επίσκοπος περιοχής, υπηρέτησε σε ένα μέρος όπου γίνονταν παντού συγκρούσεις. Σε μια περίπτωση, ενώ ο Ρενάτο περίμενε ένα πλοιάριο, κάποιος στρατιώτης τον ρώτησε: «Πού πας;»

Ο Ρενάτο εξήγησε: «Είμαι περιοδεύων διάκονος των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Επισκέπτομαι τους αδελφούς δύο φορές το χρόνο για να τους ενισχύσω και να κηρύξω μαζί τους».

Ο στρατιώτης απάντησε: «Πρέπει να έχεις μαζί σου τον Θεό, γιατί αλλιώς θα σε είχαν σκοτώσει». Έτσι λοιπόν, παρά την αναστάτωση, οι αδελφοί επιτελούν το έργο τους εμπιστευόμενοι στον Ιεχωβά, και απολαμβάνουν σεβασμό για τη στάση τους.

Ξανά στα Δικαστήρια για το Ζήτημα του Χαιρετισμού της Σημαίας

Η οσιότητα των νεαρών στον Θεό έχει δοκιμαστεί. Στις 11 Ιουνίου 1955, ο πρόεδρος Ραμόν Μαγκσαϊσάι έθεσε σε ισχύ το Νόμο αρ. 1265, σύμφωνα με τον οποίο όλα τα παιδιά σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία έπρεπε να χαιρετούν τη σημαία των Φιλιππίνων. Τα παιδιά των Μαρτύρων του Ιεχωβά ενήργησαν με βάση τη συνείδησή τους, όπως κάνουν σε όλο τον κόσμο οι νεαροί Μάρτυρες. (Έξοδ. 20:4, 5) Αν και σέβονται το έμβλημα του έθνους, η συνείδησή τους δεν τους επιτρέπει να συμμετάσχουν σε οτιδήποτε θεωρούν ότι αποτελεί πράξη θρησκευτικής αφοσίωσης απέναντι σε κάποιο αντικείμενο. Όταν τα παιδιά της οικογένειας Χερόνα στο Μασμπάτε αποβλήθηκαν από το σχολείο επειδή δεν χαιρέτησαν τη σημαία, η κατάληξη ήταν να φερθεί αυτή η υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο των Φιλιππίνων το 1959. Το δικαστήριο όμως δεν σεβάστηκε τη θρησκευτική στάση των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Αποφάνθηκε ότι η σημαία «δεν είναι εικόνα» και ότι «η σημαία είναι εντελώς απαλλαγμένη από οποιαδήποτε θρησκευτική σημασία». Δηλαδή το δικαστήριο ανέλαβε να ορίσει διά νόμου τι έχει και τι δεν έχει θρησκευτικές προεκτάσεις.

Φυσικά, αυτό δεν άλλαξε τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των Μαρτύρων. Οι αδελφοί υποστήριξαν σταθερά τις αρχές της Αγίας Γραφής. Η απόφαση του δικαστηρίου είχε ως αποτέλεσμα κάποιες δυσκολίες, αν και όχι τόσο σοβαρές όσο θα περίμενε κανείς.

Δεν τέθηκε ξανά ζήτημα χαιρετισμού της σημαίας μέχρι την ενσωμάτωση αυτής της δικαστικής απόφασης στο Διοικητικό Κώδικα του 1987. Έπειτα από αυτό, το 1990 αρκετά παιδιά Μαρτύρων του Ιεχωβά στην περιοχή Σεμπού αποβλήθηκαν από το σχολείο. Ένας επιθεωρητής σχολείων ήταν άκαμπτος στην εφαρμογή του κανονισμού. Οι αποβολές άρχισαν να πληθαίνουν.

Τα μέσα ενημέρωσης κάλυψαν τις αποβολές. Τότε μια επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα ενδιαφέρθηκε για αυτά τα παιδιά, στα οποία αρνούνταν το δικαίωμα της εκπαίδευσης. Η επικρατούσα τάση φαινόταν να έχει αλλάξει από εκείνη του 1959. Μήπως ήταν τώρα ο καιρός του Ιεχωβά για να έρθει ξανά το ζήτημα στο προσκήνιο; Ο Ερνέστο Μοράλες, πρεσβύτερος τότε στο Σεμπού, παρατήρησε: «Όλοι—εκδότες, δημοσιογράφοι, εκπαιδευτικοί και άλλοι—μας παρότρυναν να πάμε την υπόθεση στο δικαστήριο». Ζητήθηκε η συμβουλή του Νομικού Τμήματος τόσο του τοπικού γραφείου τμήματος όσο και των παγκόσμιων κεντρικών γραφείων. Αποφασίστηκε να γίνει προσφυγή στο δικαστήριο.

Ωστόσο, το Περιφερειακό Δικαστήριο και κατόπιν το Εφετείο εξέδωσαν δυσμενείς αποφάσεις. Οι δικαστές ήταν απρόθυμοι να αντιταχθούν στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που εκδόθηκε το 1959 για την υπόθεση της οικογένειας Χερόνα. Ο μόνος τρόπος επίλυσης του προβλήματος ήταν να πάει η υπόθεση ξανά στο Ανώτατο Δικαστήριο. Θα ήταν αυτό το δικαστήριο πρόθυμο να εκδικάσει την υπόθεση; Η απάντησή του ήταν θετική! Ο Φελίνο Γκανάλ, ένας δικηγόρος που είναι Μάρτυρας, ηγήθηκε της προσφυγής στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας. Μέσα σε μερικές μέρες, αυτό εξέδωσε μια εντολή με την οποία τα σχολεία καλούνταν να δεχτούν ξανά όλα τα παιδιά που είχαν αποβληθεί, εν αναμονή της απόφασης για το ζήτημα.

Κατατέθηκαν τα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές. Έπειτα από προσεκτική εξέταση, το Ανώτατο Δικαστήριο αναίρεσε την απόφαση του 1959 και επικύρωσε το δικαίωμα που είχαν τα παιδιά των Μαρτύρων του Ιεχωβά να μη χαιρετούν τη σημαία, να μη λένε τον όρκο αφοσίωσης και να μην ψέλνουν τον εθνικό ύμνο. Το δικαστήριο αιτιολόγησε αυτή την απόφαση-ορόσημο: «Η αντίληψη ότι κάποιος μπορεί να υποχρεωθεί να χαιρετήσει τη σημαία, . . . υπό την απειλή . . . της αποβολής από το σχολείο, είναι ασύμβατη με τη συνείδηση της σύγχρονης γενιάς των Φιλιππινέζων, οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων που εγγυάται το δικαίωμά τους για ελευθερία λόγου και ελεύθερη άσκηση της θρησκευτικής πίστης και λατρείας». Το δικαστήριο αποφάνθηκε επίσης ότι η αποβολή των Μαρτύρων του Ιεχωβά από τα σχολεία θα «παραβίαζε το δικαίωμά τους . . . , υπό το Σύνταγμα του 1987, να λαβαίνουν δωρεάν παιδεία». Η εφημερίδα Χρονικά της Μανίλα (Manila Chronicle) δήλωσε: «Το Ανώτατο Δικαστήριο διορθώνει μια 35χρονη αδικία εις βάρος των Μαρτύρων του Ιεχωβά».

Κατατέθηκε από τους αντιδίκους πρόταση για αναθεώρηση της απόφασης, αλλά στις 29 Δεκεμβρίου 1995 το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την πρόταση. Συνεπώς, η απόφαση παραμένει σε ισχύ. Τι νίκη ήταν αυτή για το λαό του Ιεχωβά!

Το Έργο Συνεχίζεται Παρά τις Καταστροφές

Όπως επισημάνθηκε στην αρχή αυτής της έκθεσης, οι Φιλιππίνες πλήττονται συχνά από καταστροφές. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές καταστροφές που έχουν επηρεάσει τους αδελφούς.

Σεισμοί: Εφόσον τα νησιά βρίσκονται στο σημείο σύγκλισης δύο κύριων τεκτονικών πλακών, η χώρα είναι σεισμογενής. Κάποιος αρμόδιος αναφέρει ότι συμβαίνουν τουλάχιστον πέντε σεισμοί κάθε μέρα, ενώ πολύ περισσότερες δονήσεις δεν γίνονται αισθητές από τους ανθρώπους. Οι περισσότερες σεισμικές δονήσεις δεν προκαλούν αναστάτωση στην καθημερινή ζωή, αλλά κατά καιρούς ισχυροί σεισμοί έχουν προκαλέσει μεγάλες καταστροφές.

Στις 4:26 μ.μ. τη 16η Ιουλίου 1990, ένας τέτοιος ισχυρός σεισμός με έντονη μετασεισμική δραστηριότητα έπληξε την περιοχή κοντά στο Καμπανατουάν, μια πόλη στην κεντρική Λουζόν. Η επαρχία Μπενγκέτ επηρεάστηκε εξίσου σοβαρά. Αρκετά σχολεία και ξενοδοχεία κατέρρευσαν, με αποτέλεσμα να χαθούν ανθρώπινες ζωές.

Εκείνον τον καιρό, ο Χούλιο Τάμπιος, ο οποίος υπηρετούσε ως επίσκοπος περιφερείας εκεί, βρισκόταν καθ’ οδόν με τη σύζυγό του για μια συνέλευση περιοχής που θα διεξαγόταν σε κάποια ορεινή τοποθεσία της Μπενγκέτ. Ένας αδελφός που μετέφερε λαχανικά για να τα πουλήσει στην πόλη Μπάγκιο τους πήρε στο φορτηγό του. Αφού πέρασαν τα βουνά μέσα από ελικοειδείς δρόμους, έφτασαν σε ένα στενό σημείο όπου έπρεπε να σταματήσουν για να περάσει ένα άλλο αυτοκίνητο που ερχόταν από την αντίθετη κατεύθυνση. Ακριβώς τότε, άρχισαν να πέφτουν βράχια από το βουνό. Κατάλαβαν ότι επρόκειτο για ισχυρό σεισμό. Ο Χούλιο λέει: «Ο αδελφός κατάφερε να κάνει όπισθεν και να μετακινήσει το φορτηγό του σε ένα πιο πλατύ μέρος, και αμέσως μετά ένας μεγάλος βράχος έπεσε με πάταγο στο σημείο από όπου είχαμε μόλις μετακινηθεί. Ήμασταν ευγνώμονες που δεν πάθαμε τίποτα. Ελάχιστες στιγμές αργότερα έγινε και δεύτερη δόνηση, και βλέπαμε έναν τεράστιο βράχο δίπλα μας να κουνιέται πέρα δώθε σαν να χόρευε». Ολόκληρες βουνοπλαγιές κατέρρευσαν.

Οι κατολισθήσεις είχαν κλείσει το δρόμο. Ο μόνος τρόπος για να φτάσει κανείς στο χώρο της συνέλευσης ή οπουδήποτε αλλού ήταν με τα πόδια μέσα από τα βουνά. Τη νύχτα, τους φιλοξένησε ένας καλοσυνάτος άνθρωπος. Την επομένη, ανέβηκαν σε ένα ψηλό βουνό προκειμένου να φτάσουν στον προορισμό τους. Στη διαδρομή ήρθαν σε επαφή με πολλούς αδελφούς οι οποίοι βοηθούσαν ο ένας τον άλλον να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που προκάλεσε ο σεισμός. Τελικά, αφού είχαν πεζοπορήσει σε επικίνδυνα ορεινά μονοπάτια, έφτασαν στη Ναγκί, όπου θα διεξαγόταν η συνέλευση. Ο Χούλιο αφηγείται: «Οι αδελφοί έκλαιγαν από χαρά γιατί είχαν πάψει πια να περιμένουν ότι θα φτάναμε! Αν και ήμασταν κατάκοποι, αναζωογονηθήκαμε όταν μας υποδέχτηκαν με χαρά οι αδελφοί και οι αδελφές μας». Παρά το σεισμό, πολλοί είχαν καταβάλει προσπάθεια να παρευρεθούν, δείχνοντας τη μεγάλη εκτίμηση που έτρεφαν για τα πνευματικά πράγματα.

Θα θυμάστε ότι εκείνο το διάστημα βρίσκονταν υπό κατασκευή τα καινούρια κτίρια στο γραφείο τμήματος. Μολονότι το κτίριο κατοικιών δεν είχε ακόμη τελειώσει, ο σεισμός του 1990 αποτέλεσε την πρώτη δοκιμασία για το κτίριο από άποψη κατασκευής. Οι ταλαντώσεις ανησύχησαν κάποιους Μπεθελίτες, αλλά το κτίριο αντέδρασε όπως είχε σχεδιαστεί και άντεξε τη δυνατή δόνηση χωρίς να πάθει τίποτα.

Πλημμύρες: Λόγω του υγρού τροπικού κλίματος, τα περισσότερα μέρη της χώρας δέχονται άφθονες βροχοπτώσεις. Ορισμένες περιοχές είναι ευάλωτες στις πλημμύρες. Ο Λεονάρντο Γκάμεν, ο οποίος βρίσκεται στην ολοχρόνια υπηρεσία 46 και πλέον χρόνια, θυμάται: «Έπρεπε να περπατάμε τρία χιλιόμετρα, με τη λάσπη να φτάνει ως τα γόνατα». Η Τζουλιάνα Άνχελο έχει υπηρετήσει ως ειδική σκαπάνισσα σε τομείς της επαρχίας Παμπάνγκα οι οποίοι πλημμυρίζουν συχνά. «Για να φτάσουμε στους ενδιαφερομένους φέρνοντάς τους το άγγελμα της Βασιλείας», λέει, «μπαίναμε σε μικρές κωπήλατες βάρκες. Ο αδελφός που κωπηλατούσε έπρεπε να έχει πολύ καλή όραση για να αποφεύγει τα δέντρα όπου παραμόνευαν φίδια τα οποία μπορούσαν να πέσουν μέσα στη βάρκα». Η Κορασόν Γκαλιάρντο, ειδική σκαπάνισσα από το 1960, δαπάνησε πολλά χρόνια σε τομείς στην Παμπάνγκα. Κατά καιρούς, δεν υπήρχε βάρκα για μεταφορά, και θυμάται ότι αναγκαζόταν να περπατάει μέσα σε νερά που έφταναν ως τους ώμους. Παρά τις δυσκολίες, η αδελφή διατηρεί θαυμάσια στάση. Έχει μάθει να προσαρμόζεται και να βασίζεται στον Ιεχωβά, γνωρίζοντας ότι εκείνος ποτέ δεν θα εγκαταλείψει τους οσίους του.

Από τότε που οι λασπορροές (λαχάρ) του όρους Πινατούμπο σκέπασαν πολλές περιοχές με χαμηλό υψόμετρο, οι πλημμύρες στην Παμπάνγκα έχουν επιδεινωθεί, επειδή τώρα το νερό ξεχειλίζει σκεπάζοντας και άλλες περιοχές. Ο Χενερόσο Κάνλας, επίσκοπος περιοχής εκεί, αναφέρει ότι εξαιτίας του νερού συχνά χρειάζεται να φοράνε μπότες ή ακόμη και να πηγαίνουν ξυπόλητοι στην υπηρεσία αγρού. Εντούτοις, οι αδελφοί συνεχίζουν παρά τις δυσκολίες.

Εκεί που οι πλημμύρες είναι ιδιαίτερα έντονες και πλήττονται ολόκληρες κοινότητες, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά βοηθούν ο ένας τον άλλον αλλά και τα άτομα που δεν είναι Μάρτυρες. Όταν συνέβη αυτό στο Νταβάο ντελ Νόρτε στις νότιες Φιλιππίνες, οι αξιωματούχοι της πόλης εκτίμησαν τόσο πολύ τη βοήθεια ώστε εξέδωσαν μια ανακοίνωση με την οποία δήλωναν την εκτίμησή τους.

Ηφαίστεια: Υπάρχουν πολλά ηφαίστεια στις Φιλιππίνες, αλλά εκείνο που τράβηξε την προσοχή του κόσμου ήταν το όρος Πινατούμπο. Τον Ιούνιο του 1991 το ηφαίστειο εξερράγη δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό σύννεφο σαν μανιτάρι. Η μέρα κυριολεκτικά έγινε νύχτα. Μερικοί νόμισαν ότι είχε αρχίσει ο Αρμαγεδδών. Η τέφρα έφτασε στα δυτικά μέχρι την Καμπότζη. Σε σύντομο διάστημα, το όρος Πινατούμπο εκτίναξε 6,65 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα πυροκλαστικής ύλης. Η βαριά τέφρα είχε ως αποτέλεσμα να καταρρεύσουν στέγες, ακόμη και ολόκληρα κτίρια. Μεγάλο μέρος των υλικών που είχαν εκτιναχτεί μετατράπηκε σε λαχάρ—τεράστιους χειμάρρους ηφαιστειακής λάσπης—καταστρέφοντας ολοσχερώς μερικά σπίτια και θάβοντας άλλα. Τόσο η τέφρα όσο και τα λαχάρ προκάλεσαν σοβαρές ζημιές και κατέστρεψαν Αίθουσες Βασιλείας και σπίτια αδελφών. Ο Τζούλιους Αγκιλάρ, τακτικός σκαπανέας τότε στην Τάρλακ, αναφέρει: «Ολόκληρο το σπίτι μας θάφτηκε κάτω από την τέφρα». Η οικογένεια αναγκάστηκε να μετακομίσει.

Ο Πέντρο Γουαντάσαν, ο οποίος υπηρετούσε ως επίσκοπος περιοχής στο μέρος εκείνο, αφηγείται: «Οι αδελφοί δεν εγκατέλειψαν ποτέ τη λατρεία τους και την υπηρεσία τους προς τον Ιεχωβά. Το ποσοστό των παρόντων στις συναθροίσεις ήταν πάντα πάνω από 100 τοις εκατό. Επιπλέον, τα λαχάρ δεν μείωσαν την αγάπη των αδελφών για το έργο κηρύγματος. Συνεχίσαμε να κηρύττουμε σε όσους είχαν διακομιστεί από τις πληγείσες περιοχές αλλά και σε όσους είχαν παραμείνει σε αυτές».

Τέτοιες καταστροφές δίνουν ευκαιρίες για να καταδειχτεί η Χριστιανική αγάπη στην πράξη. Κατά τη διάρκεια καθώς και μετά την έκρηξη του όρους Πινατούμπο, οι αδελφοί βοήθησαν ο ένας τον άλλον να εγκαταλείψουν την περιοχή. Το γραφείο τμήματος έστειλε γρήγορα ένα φορτηγό με ρύζι, και αφού το ξεφόρτωσαν, το φορτηγό χρησιμοποιήθηκε για τη διακομιδή αδελφών από τις πληγείσες περιοχές. Όταν οι αδελφοί στη Μανίλα έμαθαν για την ανάγκη που υπήρχε, ανταποκρίθηκαν αμέσως στέλνοντας χρήματα και ρούχα. Στην πόλη Μπέτις, της επαρχίας Παμπάνγκα, οι νεαροί αδελφοί οργάνωσαν μια ομάδα παροχής βοήθειας στα θύματα. Ανάμεσα σε αυτούς που έλαβαν βοήθεια ήταν και μια ενδιαφερόμενη γυναίκα της οποίας ο σύζυγος εναντιωνόταν στην αλήθεια. Όταν αυτοί οι νεαροί αδελφοί βοήθησαν να ξαναχτιστεί το σπίτι του ζευγαριού, ο σύζυγος εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ ώστε τώρα είναι Μάρτυρας!

Τυφώνες: Από όλα τα καιρικά φαινόμενα που προκαλούν προβλήματα στη χώρα, τα πιο καταστροφικά είναι οι τυφώνες, ή αλλιώς τροπικοί κυκλώνες. Κατά μέσο όρο, περίπου 20 τυφώνες πλήττουν το αρχιπέλαγος κάθε χρόνο. Αυτές οι θύελλες ποικίλλουν σε ένταση, αλλά χαρακτηρίζονται από ισχυρούς ανέμους και έντονες βροχοπτώσεις. Συχνά έχουν αρκετή ισχύ για να καταστρέψουν κτίρια. Εκτός αυτού, οι τυφώνες καταστρέφουν τις σοδειές πλήττοντας οικονομικά τους αγρότες.

Επανειλημμένα τα σπίτια και οι σοδειές των Μαρτύρων έχουν υποστεί ζημιές. Κατά αξιοθαύμαστο τρόπο, οι αδελφοί συνήθως επιστρατεύουν το κουράγιο τους και συνεχίζουν. Σε κάποια μέρη της χώρας, οι τυφώνες είναι τόσο συχνοί ώστε αποτελούν σχεδόν συνηθισμένο φαινόμενο. Οι αδελφοί είναι αξιέπαινοι επειδή έχουν μάθει να τα βγάζουν πέρα, και χειρίζονται τα προβλήματα της ζωής που αντιστοιχούν στην εκάστοτε μέρα. (Ματθ. 6:34) Ασφαλώς, όταν οι αδελφοί σε γειτονικές περιοχές μαθαίνουν για εκείνους που βρίσκονται σε ανάγκη, προθυμοποιούνται να στείλουν τρόφιμα ή χρήματα για να τους βοηθήσουν. Κατά καιρούς, έπειτα από ιδιαιτέρως ισχυρές θύελλες, οι περιοδεύοντες επίσκοποι έρχονται σε επαφή με το γραφείο τμήματος, το οποίο οργανώνει με χαρά την παροχή βοήθειας.

Παράδοση των Βιβλικών Εντύπων

Καθώς οι Φιλιππίνες είναι ένα έθνος αποτελούμενο από πολλά νησιά, η παράδοση των εντύπων στις εκκλησίες έγκαιρα και σε καλή κατάσταση αποτελούσε ανέκαθεν πρόκληση. Για πολλά χρόνια χρησιμοποιούνταν τα ταχυδρομεία. Συχνά, όμως, τα τεύχη της Σκοπιάς και της Διακονίας Μας της Βασιλείας δεν έφταναν στο χρόνο που έπρεπε για να μελετηθούν στις συναθροίσεις.

Ο Γιεχού Αμόλο, ο οποίος υπηρετεί στο Τμήμα Αποστολής του γραφείου τμήματος, θυμάται τι ήταν αυτό που άλλαξε τα πράγματα, και εξηγεί: «Πέρα από το πρόβλημα με τις καθυστερημένες παραδόσεις, το 1997 αυξήθηκαν κατακόρυφα τα ταχυδρομικά τέλη». Δεδομένου ότι στέλνονταν περίπου 360.000 περιοδικά κάθε δεκαπενθήμερο, τα χρήματα που απαιτούνταν ήταν πάρα πολλά.

Έγινε πρόταση στο Κυβερνών Σώμα να διεκπεραιώνουν την παράδοση των εντύπων αδελφοί από το γραφείο τμήματος. Έπειτα από προσεκτική μελέτη, αυτή η πρόταση εγκρίθηκε. Στη Λουζόν, τα φορτηγά φεύγουν απευθείας από το γραφείο τμήματος. Ωστόσο, εφόσον άλλες περιοχές χωρίζονται από θάλασσα, το γραφείο τμήματος χρησιμοποιεί μια αξιόπιστη μεταφορική εταιρία για να στέλνει περιοδικά και άλλα έντυπα με πλοία σε επιλεγμένα σημεία σε όλο το αρχιπέλαγος. Από αυτά τα κεντρικά σημεία, διάφοροι οδηγοί μεταφέρουν με φορτηγά τα δέματα στις τοποθεσίες παράδοσης. Όταν οι οδηγοί βρίσκονται μακριά από τα μέρη τους, οι αδελφοί με χαρά τούς προσφέρουν φιλοξενία στα σπίτια τους και έτσι ξεκουράζονται επαρκώς προτού συνεχίσουν το δρόμο τους.

Ανεξάρτητα από τα οικονομικά πλεονεκτήματα, οι αδελφοί είναι χαρούμενοι για το ότι έχουν τις εκδόσεις που χρειάζονται έγκαιρα και σε άριστη κατάσταση. Ένα επιπλέον όφελος είναι το γεγονός ότι αισθάνονται πιο κοντά στην οργάνωση λόγω της τακτικής επαφής με αδελφούς από το γραφείο τμήματος. Πολλοί ενθαρρύνονται βλέποντας απλώς να περνάει το φορτηγό με το λογότυπο της Σκοπιάς.

Αυτή η διευθέτηση έχει δώσει επιπρόσθετη μαρτυρία με ορισμένους τρόπους. Για παράδειγμα, μια φορά που γινόταν παράδοση στη νότια Λουζόν, είχε πλημμυρίσει η περιοχή Μπικόλ. Τα οχήματα είχαν ακινητοποιηθεί στο δρόμο καθώς η στάθμη του νερού είχε ανεβεί. Ένα φορτηγό με έντυπα έτυχε να σταματήσει μπροστά στο σπίτι ενός αδελφού. Όταν η οικογένεια το είδε, είπε στους οδηγούς: «Ελάτε μέσα να φάτε και να μείνετε μέχρι να υποχωρήσουν τα νερά».

Οι οδηγοί που δεν ήταν Μάρτυρες δεν ήξεραν πού θα έτρωγαν ή πού θα κοιμούνταν. Όταν είδαν τι συνέβαινε, ρώτησαν τους οδηγούς από το Μπέθελ: «Τι σχέση έχετε με αυτούς τους ανθρώπους;»

Οι αδελφοί απάντησαν: «Είναι πνευματικοί αδελφοί μας».

Τότε οι άλλοι οδηγοί είπαν: «Ώστε έτσι είναι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά! Αν και συναντηθήκατε μόλις τώρα, εμπιστεύεστε ο ένας τον άλλον».

Έξω από τα Σύνορα

Τώρα ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά έξω από τη χώρα στους πολλούς Φιλιππινέζους που διαμένουν στο εξωτερικό. Όταν η Βρετανική Αυτοκρατορία ήταν στην ακμή της, έλεγαν ότι «ο ήλιος δεν δύει ποτέ» στην επικράτειά της. Τώρα μερικοί λένε πως «ο ήλιος δεν δύει ποτέ για τους Φιλιππινέζους». Αν και οι Φιλιππίνες είναι ένα μικρό κράτος, οι Φιλιππινέζοι έχουν διασκορπιστεί σε όλο τον κόσμο. Είτε λόγω εργασίας είτε για άλλους λόγους, εκατοντάδες χιλιάδες άτομα από τις Φιλιππίνες έχουν πάει σε άλλες χώρες. Πώς κατέληξε αυτό στο να γνωρίσουν κάποιοι την αλήθεια της Γραφής; Και όσοι ήταν ήδη Μάρτυρες πώς βοήθησαν άλλους;

Ο Ρικάρντο Μαλίκσι εργαζόταν ως σύμβουλος σε αεροδρόμια. Καθώς επισκεπτόταν πολλές χώρες λόγω της εργασίας του, αυτός και η σύζυγός του εκμεταλλεύονταν τις ιδιαίτερες περιστάσεις τους για να διαδώσουν τα καλά νέα σε χώρες με ελάχιστους ευαγγελιζομένους. Μάλιστα σε μερικές από αυτές τις χώρες υπήρχαν περιορισμοί όσον αφορά το έργο κηρύγματος. Ευρισκόμενοι σε μέρη όπως το Ιράν, το Μπαγκλαντές, η Ουγκάντα και η Τανζανία, είχαν τη χαρά να βοηθήσουν αρκετά άτομα να γνωρίσουν τον Ιεχωβά. Σε μερικές περιπτώσεις έπαιξαν ζωτικό ρόλο στην ίδρυση εκκλησιών. Ανάμεσα στις άλλες χώρες στις οποίες εργάστηκαν και κήρυξαν ήταν το Λάος, η Μιανμάρ και η Σομαλία. Αυτό το έκαναν επί 28 χρόνια μέχρι που ο Ρικάρντο πήρε σύνταξη. Πόσο χαρούμενοι είναι για το γεγονός ότι έχουν συμβάλει με τόσο θαυμάσιο τρόπο στην εξάπλωση των καλών νέων σε μακρινούς αγρούς!

Άλλοι δεν ήταν Μάρτυρες όταν έφυγαν από τις Φιλιππίνες για να εργαστούν αλλού, εκεί όμως βρήκαν την αλήθεια. Η Ροουένα, Καθολική στο θρήσκευμα, αρχικά πήγε να εργαστεί στη Μέση Ανατολή. Ενόσω ήταν εκεί, άρχισε να διαβάζει την Αγία Γραφή. Αργότερα, βρήκε δουλειά στο Χονγκ Κονγκ, όπου χιλιάδες Φιλιππινέζες εργάζονται ως οικιακές βοηθοί. Η ίδια αναφέρει: «Προσευχόμουν στον Θεό κάθε βράδυ να μου στείλει τους κατάλληλους ανθρώπους για να με οδηγήσουν στη Βασιλεία του Θεού». Η προσευχή απαντήθηκε όταν δύο ιεραπόστολοι, ο Τζον και η Καρλίνα Πόρτερ, ήρθαν σε επαφή με τη Ροουένα και τη βοήθησαν να μελετήσει τη Γραφή. Η Ροουένα έγραψε στο γραφείο τμήματος των Φιλιππίνων για να πει την εμπειρία της και επίσης για να ζητήσει να επισκεφτεί κάποιος το σύζυγό της, ο οποίος ήταν ακόμη στις Φιλιππίνες, και να του εξηγήσει το άγγελμα της Αγίας Γραφής.

Άτομα από τις Φιλιππίνες τα οποία έχουν μεταναστεύσει απαρτίζουν τώρα μεγάλες κοινότητες σε πολλές άλλες χώρες. Στις αρχές του 20ού αιώνα, σημειώθηκε έλλειψη εργατών στις φυτείες της Χαβάης. Πολλοί Φιλιππινέζοι κάλυψαν αυτή την ανάγκη. Μερικά από τα πρώτα άτομα που γνώρισαν την αλήθεια στη Χαβάη ήταν Φιλιππινέζοι μετανάστες. Σήμερα υπάρχουν στη Χαβάη δέκα εκκλησίες που μιλούν την ιλόκο και μία εκκλησία που μιλάει την ταγκαλόγκ.

Χιλιάδες άτομα από τις Φιλιππίνες ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλοί από αυτούς είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Η πρώτη φιλιππινέζικη εκκλησία σχηματίστηκε στο Στόκτον της Καλιφόρνιας, το 1976. Το γραφείο τμήματος των Ηνωμένων Πολιτειών αναφέρει: «Ο αγρός των Φιλιππινέζων προόδευσε πολύ, και στις 3 Σεπτεμβρίου 1996 ιδρύθηκε η πρώτη περιοχή εκκλησιών με άτομα από τις Φιλιππίνες». Όσον αφορά το υπηρεσιακό έτος 2002, υπήρχαν 37 εκκλησίες Φιλιππινέζων αποτελούμενες από 2.500 ευαγγελιζομένους οι οποίες βρίσκονται υπό την επίβλεψη του γραφείου τμήματος των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπάρχουν επίσης εκκλησίες ή όμιλοι που μιλούν την ταγκαλόγκ στην Αλάσκα, στην Αυστραλία, στην Αυστρία, στη Γερμανία, στο Γκουάμ, στην Ιταλία, στον Καναδά και στο Σαϊπάν.

Μολονότι αυτοί οι Φιλιππινέζοι βρίσκονται σε άλλες χώρες, για να λαβαίνουν πνευματική τροφή απαιτείται η συνδρομή των αδελφών που βρίσκονται στις Φιλιππίνες, εφόσον η μετάφραση όλων των εντύπων στις γλώσσες των Φιλιππίνων γίνεται στο γραφείο τμήματος της Μανίλα. Επιπλέον, σε μερικές χώρες, περιλαμβανομένου του Γκουάμ, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Χαβάης, το πρόγραμμα των συνελεύσεων περιφερείας διεξάγεται είτε στη γλώσσα ιλόκο είτε στην ταγκαλόγκ. Η ύλη που έχει μεταφραστεί για αυτές τις συνελεύσεις, περιλαμβανομένων και των ηχογραφημένων δραμάτων, έρχεται από τις Φιλιππίνες.

Προσέγγιση Άλλων Γλωσσικών Ομάδων

Σε όλα τα νησιά, οι λαοί που μιλούν την τοπική γλώσσα έχουν λάβει, ως επί το πλείστον, καλή μαρτυρία. Εντούτοις, τα πρόσφατα χρόνια καταβάλλεται προσπάθεια να προσεγγιστούν άτομα που προηγουμένως δεν λάβαιναν πλήρη μαρτυρία.—Ρωμ. 15:20, 21.

Για πολλά χρόνια υπήρχαν ελάχιστες αγγλόφωνες εκκλησίες στις Φιλιππίνες. Αν και οι πιο πολλοί Φιλιππινέζοι γνωρίζουν κάπως την αγγλική, η πλειονότητα δεν τη μιλάει με ευχέρεια. Παρ’ όλα αυτά, σε μερικά μέρη ήταν αναγκαίο να γίνονται συναθροίσεις στην αγγλική γλώσσα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι αδελφοί παρατήρησαν αυτό το πρόβλημα κοντά στην Αεροπορική Βάση Κλαρκ στην Παμπάνγκα. Αδελφές που οι σύζυγοί τους ήταν μέλη του στρατιωτικού προσωπικού των ΗΠΑ το οποίο έδρευε εκεί δεν μιλούσαν κάποια τοπική γλώσσα. Οι αδελφοί βοήθησαν να οργανωθούν συναθροίσεις στην αγγλική και αυτές ωφέλησαν επί πολλά χρόνια τα άτομα που έμεναν σε εκείνη την περιοχή.

Ένα παρόμοιο πρόβλημα προέκυψε στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα. Μια Αμερικανίδα αδελφή ζούσε εκεί στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ο Πασίφικο Πάντας, πρεσβύτερος στην εκκλησία ταγκαλόγκ με την οποία ήταν συνταυτισμένη η αδελφή, αναφέρει: «Στενοχωριόμουν για αυτήν, επειδή παρακολουθούσε τακτικά τις συναθροίσεις αλλά δεν καταλάβαινε μεγάλο μέρος τους». Σε λίγο ήρθαν και άλλοι Αμερικανοί σε εκείνη την εκκλησία. Έγινε η εισήγηση να διεξάγεται η δημόσια ομιλία και η μελέτη Σκοπιάς στην αγγλική, πράγμα που τέθηκε σε ισχύ, με υπεύθυνο τον αδελφό Πάντας. Τελικά, προστέθηκαν περισσότερες συναθροίσεις και προσκλήθηκαν και άλλοι για να βοηθήσουν. Ο Ντέιβιντ και η Τζόσι Λεντμπέτερ, οι οποίοι υπηρετούσαν στο γραφείο τμήματος, δέχτηκαν την πρόσκληση. Τα πράγματα έχουν εξελιχθεί πολύ καλά με το πέρασμα των ετών, και από εκείνον το μικρό όμιλο έχουν σχηματιστεί τώρα δύο αγγλόφωνες εκκλησίες.

Οι αγγλόφωνες εκκλησίες έχουν ωφελήσει πολλά άτομα. Η Μόνικα από την Καλιφόρνια είναι ένα από αυτά. Άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά εκεί. Οι γονείς της—πιστοί Καθολικοί—εναντιώθηκαν σφοδρά. Αποφάσισαν να στείλουν τη Μόνικα σε “Καθολικό περιβάλλον” στις Φιλιππίνες. Η μητέρα της συνόδευσε τη Μόνικα στη Μανίλα και την άφησε εκεί στο σπίτι της Καθολικής γιαγιάς της χωρίς το διαβατήριό της. Ακόμη και αν η Μόνικα έβρισκε εκκλησία, δεν θα μπορούσε να συνεχίσει τη μελέτη της γιατί δεν ήξερε τη γλώσσα ταγκαλόγκ εφόσον είχε μεγαλώσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, η αδελφή που μελετούσε μαζί της στην Καλιφόρνια τηλεφώνησε στη Τζόσι Λεντμπέτερ για να σιγουρευτεί ότι κάποιος θα ερχόταν σε επαφή με τη Μόνικα. Η Τζόσι της είπε πως υπήρχε πλέον αγγλόφωνη εκκλησία. Αυτό ακριβώς χρειαζόταν η Μόνικα! Η Τζόσι λέει: «Στη διάρκεια των έξι μηνών που η Μόνικα ήταν “εξόριστη” στις Φιλιππίνες, βαφτίστηκε. Δύο εβδομάδες μετά το βάφτισμά της, η μητέρα της τής είπε: “Σου στέλνω το διαβατήριό σου. Γύρνα πίσω”. Η Μόνικα είχε ήδη γίνει Μάρτυρας του Ιεχωβά». Πόση ευγνωμοσύνη ένιωθε για την αγγλόφωνη εκκλησία!

Υπήρξε και ένα άλλο όφελος. Οι αδελφοί έχουν προσεγγίσει μερικές περιοχές στις οποίες δεν είχε γίνει ποτέ έργο. Υπάρχουν δυσπρόσιτες πολυκατοικίες υψηλής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα όπου μένουν πλούσιοι άνθρωποι, και πολλοί από αυτούς μιλάνε αγγλικά. Έτσι λοιπόν, η αγγλική γλώσσα έχει διευκολύνει την πρόσβαση σε αυτούς τους τομείς.

Έχουν επίσης καταβληθεί προσπάθειες να προσεγγιστεί και ο κινεζικός τομέας. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 σχηματίστηκε ένας κινεζικός όμιλος μελέτης βιβλίου. Η μελέτη βιβλίου διεξαγόταν στο κατάστημα υποδημάτων της Κριστίνα Γκο. Αλλά ο όμιλος ήταν πολύ μικρός και χρειαζόταν βοήθεια.

Η Ελίζαμπεθ Λιτς, η οποία ήρθε στις Φιλιππίνες όταν παντρεύτηκε τον ιεραπόστολο Ρέιμοντ Λιτς, είχε υπηρετήσει στο Χονγκ Κονγκ επί 16 χρόνια. Η πείρα που είχε αποκτήσει η Ελίζαμπεθ στην καντονεζική γλώσσα και στο να βοηθάει Κινέζους να γνωρίσουν την αλήθεια χρησίμευσε πολύ. Εκείνο περίπου το διάστημα, η Έσθερ Ατανάσιο (τώρα, Έσθερ Σο) ήταν μία από τις δύο ειδικές σκαπάνισσες που είχαν διοριστεί σε εκείνον τον τομέα. Η Έσθερ θυμάται: «Όταν αρχίσαμε το έργο στην περιοχή, οι άνθρωποι δεν ήξεραν ποιοι ήταν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά». Ωστόσο, η κινεζική κοινότητα στη Μανίλα άρχισε σταδιακά να μαθαίνει το όνομα του Ιεχωβά και το λαό του.

Αν και οι σκαπανείς γνώριζαν την καντονεζική, έπρεπε να μάθουν μια άλλη διάλεκτο, επειδή η κύρια κινεζική διάλεκτος που μιλιέται στη Μανίλα είναι η φούτζι. Ο Τσιν Τσουν Τσούα, ένας νεαρός που ήταν καινούριος στην αλήθεια, άρχισε να συναθροίζεται με τον όμιλο. Επειδή γνώριζε τη διάλεκτο φούτζι, χρησιμοποιήθηκε ως διερμηνέας στις πρώτες συναθροίσεις.

Ο όμιλος προόδευσε σταδιακά. Σχηματίστηκε μια μικρή εκκλησία τον Αύγουστο του 1984. Εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές δυσκολίες, αλλά τα άτομα που προσφέρουν βοήθεια θεωρούν χαρά τους το να κηρύττουν σε αυτόν τον τομέα ο οποίος προηγουμένως δεν είχε λάβει πλήρη μαρτυρία.

Ακόμη και Εκείνοι που Δεν Μπορούν να Ακούσουν «Ακούν»

Καθώς ο καιρός περνούσε, φάνηκε πως το θέλημα του Ιεχωβά ήταν να δοθεί προσοχή σε μια άλλη γλώσσα και σε έναν άλλον τομέα—τον τομέα των κουφών. Ακόμη και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στην ουσία δεν υπήρχαν διευθετήσεις στις Φιλιππίνες με τις οποίες θα βοηθούνταν οι κουφοί να μάθουν για τον Ιεχωβά. Μολονότι ελάχιστα κουφά άτομα ήταν συνταυτισμένα με εκκλησίες, υπήρχαν κάποιες ασυνήθιστες εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, ο Μανουέλ Ρούνιο, του οποίου η μητέρα ήταν Μάρτυρας του Ιεχωβά, βοηθήθηκε να γνωρίσει την αλήθεια της Γραφής από μια αδελφή η οποία μελετούσε μαζί του γράφοντας σχολαστικά σε χαρτί. Αυτός βαφτίστηκε το 1976. Στο νησί Σεμπού, η Λόρνα και η Λουζ, δίδυμες οι οποίες ήταν κουφές, διδάχτηκαν το άγγελμα της Γραφής από τον τυφλό θείο τους. Πώς ήταν δυνατόν ένας τυφλός σκαπανέας να διδάσκει κουφούς; Με τη βοήθεια ενός άλλου ατόμου, χρησιμοποιούσε εικόνες. Επίσης, ό,τι έλεγε το μετέφραζε η ξαδέλφη του με νοήματα που οι δίδυμες μπορούσαν να καταλάβουν, εφόσον ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν μελετήσει συστηματικά τη νοηματική γλώσσα. Βαφτίστηκαν και οι δύο το 1985. Εντούτοις, τέτοιες προσπάθειες ήταν σπάνιες.

Αρκετά γεγονότα οδήγησαν στο να ανοίξει αυτός ο τομέας. Όταν οι ιεραπόστολοι Ντιν και Κάρεν Τζέισεκ ήταν στο Μπέθελ του Μπρούκλιν για κάποια εκπαίδευση στα μέσα του 1993, οι αδελφοί στο τμήμα Μεταφραστικών Υπηρεσιών ρώτησαν τι ενέργειες γίνονταν για να βοηθηθούν οι κουφοί στις Φιλιππίνες. Κάποια νεαρή αδελφή στις Φιλιππίνες είχε εγγραφεί σε μια τάξη νοηματικής γλώσσας γιατί ήθελε να μάθει να επικοινωνεί με κάποια κουφή φίλη της από μια οικογένεια Μαρτύρων. Επίσης, η Λίζα Πρεσνίλιο και οι σκαπάνισσες με τις οποίες συνεργαζόταν στη Ναβότας, στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα, συναντούσαν κουφούς στον τομέα τους αλλά δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν μαζί τους. Οι σκαπάνισσες σκέφτονταν να μελετήσουν τη νοηματική γλώσσα ώστε να μπορούν να μεταδίδουν το άγγελμα της Βασιλείας στους κουφούς.

Το γραφείο τμήματος ενημερώθηκε ότι η Άνα Λίζα Ασεμπέντο, μια τακτική σκαπάνισσα στη Μανίλα, εργαζόταν σε κάποιο σχολείο για κουφούς και ήταν μία από τους ελάχιστους Μάρτυρες στις Φιλιππίνες που είχαν κάποια ουσιαστική γνώση της νοηματικής. Τη ρώτησαν: «Θα ήθελες να διδάξεις τη νοηματική σε μερικούς Μπεθελίτες;»

Η απάντησή της ήταν ναι! Πολλές φορές είχε αναρωτηθεί πώς θα λάβαιναν μαρτυρία όλοι οι κουφοί. Ξεκίνησε μια τάξη που περιλάμβανε Μπεθελίτες και τοπικούς τακτικούς σκαπανείς. Οι αδελφές στη Ναβότας είχαν ήδη εγγραφεί για να παρακολουθήσουν μια σειρά μαθημάτων νοηματικής και συνέχισαν με εκείνη την τάξη.

Τα πράγματα είχαν κατόπιν γρήγορη εξέλιξη. Μέσα σε έξι μήνες γινόταν διερμηνεία στη νοηματική σε τρεις εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής της Μανίλα. Στη διάρκεια του 1994 έγιναν για πρώτη φορά διευθετήσεις για διερμηνεία σε συνελεύσεις περιοχής και περιφερείας. Ένας από τους πρώτους στόχους ήταν να βοηθηθούν κουφά παιδιά με γονείς Μάρτυρες. Αρκετά από αυτά ήταν ανάμεσα στους πρώτους που βαφτίστηκαν. Ο Μανουέλ Ρούνιο, ο οποίος επί χρόνια παρακολουθούσε πιστά τις συναθροίσεις χωρίς διερμηνεία νοηματικής, χάρηκε πολύ που μπορούσε να ωφεληθεί από αυτές τις καινούριες διευθετήσεις.

Σύντομα, άλλα μέρη στη χώρα άρχισαν να ζητούν βοήθεια. Η Λίζα Πρεσνίλιο στάλθηκε μαζί με μια σκαπάνισσα στο Ολονγκαπό για να εργαστεί ως προσωρινή ειδική σκαπάνισσα στον τομέα των κουφών. Πολλά άτομα έλαβαν βοήθεια. Μέχρι τα μέσα του 2002, είχαν σχηματιστεί όμιλοι νοηματικής γλώσσας σε 20 δήμους έξω από τη Μανίλα. Ένα γεγονός που αποτέλεσε ορόσημο για την πρόοδο ήταν η δημιουργία της Εκκλησίας Νοηματικής της ευρύτερης περιοχής της Μανίλα, τον Απρίλιο του 1999, η οποία ήταν η πρώτη στη χώρα. Ο Τζόελ Ασέμπες, ένας από τους Μπεθελίτες που παρακολούθησε την πρώτη τάξη νοηματικής γλώσσας και ο οποίος είναι τώρα πρεσβύτερος σε εκείνη την εκκλησία, αναφέρει: «Χαιρόμαστε που μας χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά σε αυτό το τόσο σημαντικό έργο». Ναι, ακόμη και οι κουφοί «ακούν» το άγγελμα της Βασιλείας. Η πρόοδος σε αυτόν τον τομέα που προηγουμένως ήταν ανεπεξέργαστος δίνει πράγματι λόγους για μεγάλη χαρά.

Χρειάζονται Μεγαλύτερες Εγκαταστάσεις

Με τη διάνοιξη καινούριων τομέων στη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και με την πληρέστερη επεξεργασία των παλαιών, έχει σημειωθεί σταθερή αύξηση στον αριθμό των ευαγγελιζομένων και των καινούριων ατόμων που συνταυτίζονται με τις εκκλησίες. Χρειάζονται περισσότερα περιοδικά, μεταφράζονται δε σε γλώσσες των Φιλιππίνων περισσότερα βιβλία και βιβλιάρια παρά ποτέ. Το αποτέλεσμα ήταν να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός του προσωπικού στο γραφείο τμήματος—για την εκτύπωση, τη μετάφραση, τη διόρθωση και την επιτέλεση άλλων αναγκαίων υπηρεσιών προς όφελος των αδελφών και των εκκλησιών. Λίγο καιρό μετά την αποπεράτωσή του το 1991, το νέο κτίριο κατοικιών ήταν ήδη πλήρες. Είχε σχεδιαστεί για 250 άτομα. Το 1999, η οικογένεια Μπέθελ αριθμούσε 350 άτομα.

Υπήρχε ακόμη χώρος για οικοδόμηση στο οικόπεδο του γραφείου τμήματος, και έτσι το Κυβερνών Σώμα ενέκρινε την κατασκευή ενός ακόμη κτιρίου κατοικιών, παρόμοιου με αυτό που είχε τελειώσει το 1991. Οι εργασίες άρχισαν το 1999 και ολοκληρώθηκαν στα τέλη του 2001. Το κτίριο σχεδόν διπλασιάζει τον αριθμό των ατόμων που μπορούν να στεγαστούν σε αυτή την τοποθεσία. Υπάρχει επιπρόσθετος χώρος για γραφεία, πράγμα που ήταν απολύτως αναγκαίο για να καλυφθούν οι ανάγκες τού συνεχώς διευρυνόμενου έργου στον αγρό. Άλλες εγκαταστάσεις που προστέθηκαν περιλαμβάνουν μεγαλύτερους χώρους πλυντηρίων, μια αίθουσα για τη Σχολή Διακονικής Εκπαίδευσης και καλύτερη βιβλιοθήκη. Ειδικευμένοι ντόπιοι αδελφοί και διεθνείς υπηρέτες συνταυτίστηκαν προσωρινά με την οικογένεια Μπέθελ για να γίνει αυτό το έργο. Αφού ολοκλήρωσαν το καινούριο κτίριο, αυτοί οι εθελοντές παρέμειναν προκειμένου να κάνουν εργασίες ανακαίνισης στο κτίριο του 1991. Απαιτείται πολλή εργασία για τέτοιου είδους οικοδομικά προγράμματα, η οποία όμως γίνεται με έναν στόχο υπόψη—την απόκτηση εγκαταστάσεων οι οποίες θα συμβάλουν στη διάδοση των ζωοπάροχων αληθειών της Αγίας Γραφής.

Η Σχολή Διακονικής Εκπαίδευσης Βοηθάει στην Κάλυψη μιας Ανάγκης

Όταν ιδρύθηκε η Σχολή Διακονικής Εκπαίδευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1987, πολλοί αδελφοί στις Φιλιππίνες σκέφτονταν: “Θα μπορέσουμε ποτέ να ωφεληθούμε και εμείς από αυτή την εκπαίδευση;” Η απάντηση ήρθε το 1993. Ανακοινώθηκε ότι η σχολή θα άρχιζε να λειτουργεί στις Φιλιππίνες τον επόμενο χρόνο. Η σχολή επρόκειτο να παράσχει επιπρόσθετη εκπαίδευση σε αδελφούς με τα κατάλληλα προσόντα, οι οποίοι έχουν κάποια πείρα σε ζητήματα οργάνωσης ως πρεσβύτεροι ή διακονικοί υπηρέτες. Εκατοντάδες αδελφοί έστειλαν αιτήσεις.

Δύο περιοδεύοντες επίσκοποι και ένας ιεραπόστολος έλαβαν εξειδικευμένη κατάρτιση για να γίνουν εκπαιδευτές. Η πρώτη τάξη ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1994. Όσοι έχουν λάβει αυτή την εκπαίδευση έχουν αποκτήσει περισσότερα προσόντα για να υπηρετούν τους αδελφούς τους στις εκκλησίες. Κάποια εκκλησία έγραψε τα εξής σχετικά με έναν απόφοιτο της σχολής ο οποίος είναι συνταυτισμένος με αυτήν: «Υπάρχει μεγάλη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τώρα τα μέρη στις συναθροίσεις από ό,τι προτού παρακολουθήσει τη σχολή».

Πολλοί σπουδαστές έκαναν υλικές θυσίες προκειμένου να ωφεληθούν από την πνευματική εκπαίδευση. Ο Ρόναλντ Μολένιο είχε σπουδάσει χημικός μηχανικός. Έλαβε πρόσκληση για τη σχολή, αλλά περίπου το ίδιο διάστημα μια εταιρία τού πρόσφερε εργασία με υψηλό μισθό, στέγαση, ασφάλιση και άλλες παροχές. Ο Ρόναλντ σκέφτηκε σοβαρά τις δύο ευκαιρίες και διάλεξε την πνευματική. Αποφοίτησε από τη 18η τάξη και συνέχισε να απολαμβάνει την υπηρεσία του ως σκαπανέας. Ο Ρόναλντ πρόσφατα προσκλήθηκε να αναλάβει ιεραποστολική υπηρεσία στην Παπούα-Νέα Γουινέα.

Ο Γουίλσον Τιπαΐτ έπρεπε να πάρει μια απόφαση αφού παρακολούθησε την πρώτη τάξη. Είχε καλή κοσμική εργασία ως δάσκαλος, αλλά τώρα έλαβε την πρόσκληση να αναλάβει την υπηρεσία ειδικού σκαπανέα εκεί που η ανάγκη ήταν μεγαλύτερη. Ο ίδιος λέει: «Απολάμβανα την εργασία μου ως δάσκαλος, αλλά γνώριζα επίσης ότι τα συμφέροντα της Βασιλείας πρέπει να έχουν την πρώτη θέση στη ζωή μου». Δέχτηκε το προνόμιο της υπηρεσίας ειδικού σκαπανέα και είδε ότι ο Ιεχωβά ευλόγησε την υπηρεσία του σε εκείνον τον αγρό. Ο Γουίλσον υπηρετεί τώρα ως επίσκοπος περιφερείας στις νότιες Φιλιππίνες.

Οι περισσότεροι σπουδαστές στη σχολή είναι από τις Φιλιππίνες. Εντούτοις, το Κυβερνών Σώμα έκανε διευθετήσεις ώστε να έρθουν σπουδαστές και από άλλα ασιατικά κράτη. Ανάμεσα στις χώρες που έχουν στείλει σπουδαστές είναι η Ινδονησία, η Καμπότζη, η Μαλαισία, το Νεπάλ, η Σρι Λάνκα, η Ταϋλάνδη και το Χονγκ Κονγκ. Ορισμένοι από τους σπουδαστές προέρχονται από χώρες όπου το έργο των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι υπό περιορισμό. Η από κοινού εκπαίδευση έχει αποδειχτεί πολύ εποικοδομητική εμπειρία για τους σπουδαστές. Ο εκπαιδευτής Ανίμπαλ Σαμόρα λέει: «Οι σπουδαστές που προέρχονται από χώρες όπου υπάρχουν περιορισμοί μιλάνε για το πώς έχουν εμπιστευτεί στον Ιεχωβά σε όλες τις καταστάσεις. Αυτό ενισχύει τους σπουδαστές από τις Φιλιππίνες». Με τη σειρά τους, οι σπουδαστές από άλλες χώρες μαθαίνουν πώς οι Φιλιππινέζοι αδελφοί, με τις ταπεινές τους περιστάσεις, έχουν υπηρετήσει τον Ιεχωβά κάτω από αντίξοες συνθήκες.

Ο Νιντχού Ντέιβιντ, ένας σπουδαστής από τη Σρι Λάνκα, είπε: «Αυτές είναι αναμνήσεις που πάντα θα τις θεωρώ πολύτιμες. Περάσαμε δύο μήνες εκπαιδευόμενοι από τον Ιεχωβά Θεό. Ήταν υπέροχα!»

Οι εγκαταστάσεις της σχολής βρίσκονται στο γραφείο τμήματος. Οι σπουδαστές, όχι μόνο ωφελούνται από το προετοιμασμένο πρόγραμμα μαθημάτων, αλλά επίσης διδάσκονται καθώς βλέπουν οι ίδιοι προσωπικά πώς οργανώνεται το έργο στο γραφείο. Η συναναστροφή τους με αδελφούς και αδελφές στο Μπέθελ οι οποίοι έχουν πνευματικό φρόνημα τους παρέχει θαυμάσια παραδείγματα πίστης άξια προς μίμηση. Επίσης, αδελφοί από χώρες όπου υπάρχουν λιγότεροι ευαγγελιζόμενοι ή περιορισμοί στο έργο είναι σε θέση να βλέπουν την οργάνωση να λειτουργεί σε μεγάλη κλίμακα.

Μέχρι σήμερα έχουν αποφοιτήσει 922 άτομα από 35 τάξεις. Από τους Φιλιππινέζους αποφοίτους, 75 υπηρετούν τώρα ως περιοδεύοντες επίσκοποι και πολύ περισσότεροι ως αναπληρωτές επίσκοποι περιοχής στις 193 περιοχές που υπάρχουν σε όλα τα νησιά. Έξι είναι διορισμένοι στο Μπέθελ και δέκα υπηρετούν σε ιεραποστολικούς διορισμούς στην Παπούα-Νέα Γουινέα και στη Μικρονησία. Εκατοντάδες υπηρετούν ως τακτικοί σκαπανείς στον τόπο καταγωγής τους ή εκεί που η ανάγκη είναι μεγαλύτερη. Μέσα σε οχτώ μόλις χρόνια από την έναρξη της σχολής, έχουν βαφτιστεί πάνω από 65.000 άτομα στη χώρα. Επικρατεί θαυμάσιο σκαπανικό πνεύμα και, γενικά, παρατηρείται αισθητή αύξηση στις εκκλησίες. Δεν μπορεί κανείς παρά να συμπεράνει ότι αυτοί οι αδελφοί εφαρμόζουν τα όσα έμαθαν στη σχολή, συμβάλλοντας στη θαυμάσια πρόοδο που επιτελείται.

Συνεχιζόμενη Πρόοδος

Εκπληκτικά πράγματα επιτελούνται σε αυτά τα νησιά. Ζηλωτές αδελφοί που είναι συνταυτισμένοι με τις σχεδόν 3.500 εκκλησίες ασχολούνται με τη διακήρυξη των καλών νέων για την καλύτερη κυβέρνηση που μπορεί κανείς να φανταστεί, τη Βασιλεία του Θεού.

Οι πρόσφατες εκθέσεις είναι πολύ ενθαρρυντικές. Τους τελευταίους εφτά μήνες του υπηρεσιακού έτους 2002, σημειωνόταν κάθε μήνα νέος ανώτατος αριθμός ευαγγελιζομένων. Τον Αύγουστο, υπήρχαν 142.124 άτομα που μετέδιδαν το άγγελμα της Βασιλείας σε άλλους. Το όνομα και ο σκοπός του Ιεχωβά γνωστοποιούνται στους ανθρώπους πολυάριθμων νησιών. Οι υπηρέτες του Ιεχωβά εκεί κάνουν κάτι παρόμοιο με αυτό που είχε προλεχθεί στο εδάφιο Ησαΐας 24:15: “Δοξάζουν το όνομα του Ιεχωβά στα νησιά της θάλασσας”.

Ανάμεσα σε αυτούς τους ζηλωτές κήρυκες υπηρετούν και χιλιάδες τακτικοί σκαπανείς. Το 1950, υπήρχαν μόνο 307 σκαπανείς, αλλά μέχρι τα τέλη του Απριλίου του 2002 υπήρχαν 21.793. Αν προσθέσουμε σε αυτόν τον αριθμό τους 386 ειδικούς σκαπανείς και τους 15.458 βοηθητικούς σκαπανείς εκείνου του μήνα, ο συνολικός αριθμός ανήλθε στους 37.637, που αντιστοιχεί στο 27 τοις εκατό όλων των ευαγγελιζομένων. Πολλοί άλλοι έχουν δείξει ότι θέλουν να εισέλθουν στις τάξεις των ολοχρόνιων υπηρετών του Θεού. Στη διάρκεια του υπηρεσιακού έτους 2002, εγκρίθηκαν 5.638 αιτήσεις για τακτικό σκαπανικό.

Όλα αυτά φέρνουν θαυμάσια καρποφορία. Χιλιάδες άνθρωποι συνεχίζουν να ανταποκρίνονται. Το Μάρτιο του 2002 παρακολούθησαν την Ανάμνηση 430.010 άτομα. Περίπου 100.000 Γραφικές μελέτες διεξάγονται κάθε μήνα. Στη διάρκεια του υπηρεσιακού έτους 2002, βαφτίστηκαν 6.892 νέοι μαθητές. Το 1948 αντιστοιχούσε ένας Μάρτυρας σε κάθε 5.359 ανθρώπους στη χώρα. Σήμερα η αναλογία είναι 1 σε κάθε 549. Ενόσω ο Ιεχωβά συνεχίζει να κρατά την πόρτα των ευκαιριών ανοιχτή, υπάρχουν λαμπρές προοπτικές για να ενωθούν χιλιάδες ακόμη άτομα με τους υμνητές του Ιεχωβά σε αυτά τα νησιά.

Αποφασισμένοι να Συνεχίσουν

Όταν ο Κ. Τ. Ρώσσελ έκανε την επίσκεψή του το 1912, έπεσαν λίγοι σπόροι της αλήθειας στο έδαφος των Φιλιππίνων. Αργά αλλά σταθερά, οι σπόροι βλάστησαν και αναπτύχθηκαν. Παρήγαγαν καλό καρπό καθώς μερικά άτομα τάχθηκαν με το μέρος της αλήθειας “σε ευνοϊκό καιρό και σε δυσμενή καιρό”. (2 Τιμ. 4:2) Ειδικά από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και έπειτα, η ταχύτητα με την οποία επιτελείται η αύξηση μεγαλώνει συνεχώς μέχρι σήμερα που δεκάδες χιλιάδες άτομα είναι δραστήριοι υμνητές του Ιεχωβά. Ως τέτοιοι υμνητές, εργάζονται χαρούμενα φέρνοντας τιμή στο όνομα του Θεού μαζί με τα έξι περίπου εκατομμύρια άτομα τα οποία απαρτίζουν την παγκόσμια εκκλησία του λαού του Ιεχωβά.

Όπως έδειξε αυτή η έκθεση, το έργο δεν ήταν πάντοτε εύκολο. Παρά την ομορφιά αυτής της χώρας, η προσέγγιση των κατοίκων στα πολυάριθμα νησιά έχει δοκιμάσει το σθένος των διαγγελέων της Βασιλείας. Μερικοί αψηφούν τη φουρτουνιασμένη θάλασσα για να φτάσουν σε απομονωμένα σημεία της χώρας. Πολλοί περπατούν με κόπο μέσα από την πυκνή βλάστηση των ψηλών βουνών για να βρουν προβατοειδή άτομα. Μολονότι τα νησιά των Φιλιππίνων έχουν δυσανάλογο μερίδιο όσον αφορά τις συμφορές—σεισμούς, πλημμύρες, τυφώνες και ηφαίστεια—αυτό δεν έχει σταματήσει το έργο των όσιων Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Οι Μάρτυρες είναι σαν τους Ισραηλίτες που αποκαταστάθηκαν στη γη τους για να αναβιώσουν την αληθινή λατρεία. Οι πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος τους, αλλά η χαρά του Ιεχωβά αποτελούσε το οχυρό τους. Και σήμερα, επίσης, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν καταδείξει την αντοχή τους και την εμπιστοσύνη τους στον Θεό. Γνωρίζουν ότι ο Ιεχωβά είναι μαζί τους και πιστεύουν τα λόγια του εδαφίου Ψαλμός 121:7: «Ο Ιεχωβά θα σε φυλάει από κάθε συμφορά. Θα φυλάει την ψυχή σου». Με την υποστήριξη του Ιεχωβά, επιθυμούν έντονα να βοηθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα προτού τελειώσει αυτό το σύστημα πραγμάτων. Κατόπιν, περιμένουν να διδάξουν εκατομμύρια αναστημένους σε όλη τη γη—και σε αυτά τα 7.100 νησιά. Τότε η παραδεισιακή ομορφιά αυτής της χώρας θα ακτινοβολεί, προς αίνο του Δημιουργού.

Στο μεταξύ, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι αποφασισμένοι να προχωρούν ακάθεκτοι, εμπιστευόμενοι πλήρως στον Ιεχωβά και πεπεισμένοι ότι θα ευλογεί το έργο τους. Προσπαθούν ένθερμα να εναρμονίζουν τη ζωή τους με τα λόγια του προφήτη του Θεού: «Ας αποδώσουν στον Ιεχωβά δόξα και ας εξαγγείλουν τον αίνο του στα νησιά».—Ησ. 42:12.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 232]

«Πρέπει να έχεις μαζί σου τον Θεό, γιατί αλλιώς θα σε είχαν σκοτώσει»

[Πλαίσιο στη σελίδα 153]

Σπέρνονται οι Πρώτοι Σπόροι της Αλήθειας

Ο Κάρολος Τ. Ρώσσελ και η ομάδα του επισκέφτηκαν τις Φιλιππίνες το 1912. Αν και ήταν οι πρώτοι επίσημοι εκπρόσωποι από τα κεντρικά γραφεία του Μπρούκλιν που επισκέφτηκαν αυτό το μέρος, τα αρχεία δείχνουν ότι δύο ακόμη Σπουδαστές της Γραφής ήταν ήδη στις Φιλιππίνες και βοηθούσαν άλλους να γνωρίσουν την αλήθεια της Αγίας Γραφής. Η Λουίζ Μπελ, από τις Ηνωμένες Πολιτείες, έγραψε:

«Ο σύζυγός μου και εγώ πήγαμε στις Φιλιππίνες το 1908 και εργαστήκαμε ως δάσκαλοι. Ήμασταν οι μόνοι Αμερικανοί στην πόλη Σιμπαλόμ. Παραγγείλαμε από το Μπρούκλιν Βιβλικά φυλλάδια βάρους εκατοντάδων κιλών. Αυτά στάλθηκαν από τη Νέα Υόρκη στο Σαν Φρανσίσκο, κατόπιν έφτασαν στη Μανίλα διαμέσου του Ειρηνικού, και από εκεί κατέληξαν στη Σιμπαλόμ με πλοία που εξυπηρετούσαν τα νησιά.

»Μοιράζαμε εκείνα τα φυλλάδια και μιλούσαμε στους ντόπιους ανάλογα με το χρόνο και τις ευκαιρίες που είχαμε. Δεν κρατούσαμε αρχεία για τις ώρες ή για την ποσότητα των εντύπων που δίναμε. Μολονότι οι άνθρωποι ήταν Καθολικοί, πολλοί μας άκουγαν ευχαρίστως. Ήμασταν δάσκαλοι με ιατρική κατάρτιση, αλλά πρωτίστως ήμασταν αγγελιοφόροι των καλών νέων.

»Ταξιδεύαμε με τα πόδια ή με άλογα σε άσχημους δρόμους. Μερικές φορές κοιμόμασταν σε πατώματα από πλεγμένο μπαμπού και τρώγαμε ψάρι και ρύζι από το ίδιο μπολ.

»Όταν ο Πάστορας Ρώσσελ επισκέφτηκε τη Μανίλα το 1912, του στείλαμε ένα τηλεγράφημα».

Η αδελφή Μπελ παρακολούθησε τη διάλεξη που έδωσε ο αδελφός Ρώσσελ στο Γκραντ Όπερα Χάουζ της Μανίλα με θέμα: «Πού Είναι οι Νεκροί;»

[Πλαίσιο στη σελίδα 156]

Συνοπτική Εικόνα των Φιλιππίνων

Η χώρα: Κάπου 7.100 νησιά καλύπτουν μια επιφάνεια σχεδόν 300.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Τα νησιά εκτείνονται σε απόσταση περίπου 1.850 χιλιομέτρων από βορρά προς νότο και σχεδόν 1.100 χιλιομέτρων από ανατολή προς δύση. Ποικίλλουν πολύ ως προς το μέγεθος—το μεγαλύτερο είναι λίγο πιο μεγάλο από την Πορτογαλία ενώ το μικρότερο είναι τόσο μικρό ώστε στη διάρκεια της παλίρροιας εξαφανίζεται.

Οι κάτοικοι: Κατά κύριο λόγο είναι μαλαϊκής καταγωγής, αν και μερικοί έχουν κινεζικές, ισπανικές ή αμερικανικές ρίζες.

Η γλώσσα: Από τις πάμπολλες γλώσσες των Φιλιππίνων, η ιλόκο, η κεμπουάνο, η μπικόλ, η πανγκασινάν, η σάμαρ-λέιτε, η ταγκαλόγκ και η χιλιγκαϊνή είναι μεταξύ αυτών που μιλιούνται περισσότερο. Η αγγλική και η πιλιπίνο θεωρούνται οι επίσημες γλώσσες. Η πιλιπίνο προέρχεται κυρίως από την ταγκαλόγκ.

Οι πόροι διαβίωσης: Στις πόλεις υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση, αλλά στην ύπαιθρο πολλοί είναι αγρότες ή ψαράδες. Αφθονούν οι καλλιέργειες εδώδιμων ειδών, όπως το ρύζι, το ζαχαροκάλαμο, οι μπανάνες, οι καρύδες και οι ανανάδες.

Η τροφή: Το ρύζι συνοδεύει συνήθως κάθε γεύμα. Τα ψάρια και άλλα θαλασσινά είναι πολύ συνηθισμένα, καθώς και λαχανικά και φρούτα που καλλιεργούνται σε τροπικές περιοχές.

Το κλίμα: Στη χώρα επικρατεί τροπικό κλίμα, με αρκετά ομοιόμορφες θερμοκρασίες σε όλα τα νησιά. Η χώρα γενικά δέχεται άφθονες βροχοπτώσεις.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 161, 162]

Συνέντευξη με τον Χιλάριον Αμόρες

Έτος Γέννησης: 1920

Έτος Βαφτίσματος: 1943

Ιστορικό: Γνώρισε την αλήθεια στη διάρκεια της ιαπωνικής κατοχής στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ήταν ελάχιστοι στη χώρα εκείνον τον καιρό.

Βαφτίστηκα στη διάρκεια του πολέμου ενόσω οι αδελφοί μπορούσαν ακόμη να κηρύττουν από σπίτι σε σπίτι. Ωστόσο, έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί επειδή οι άνθρωποι υποπτεύονταν τις κινήσεις μας. Τελικά, αναγκαστήκαμε να καταφύγουμε στην ύπαιθρο, αλλά το 1945 επιστρέψαμε στη Μανίλα.

Εκείνο το διάστημα, είχα το προνόμιο να μεταφράζω τη Σκοπιά στην ταγκαλόγκ. Αυτό απαιτούσε να εργάζομαι ως τις δύο το πρωί. Τη μεταφρασμένη ύλη την πολυγραφούσαμε και τη στέλναμε σε ομίλους Μαρτύρων. Το αυτοθυσιαστικό πνεύμα ήταν απαραίτητο, αλλά ήμασταν πολύ χαρούμενοι επειδή οι αδελφοί λάβαιναν πνευματική φροντίδα.

Όλα τα χρόνια που είμαι στην αλήθεια, έχω διαπιστώσει ότι ο Ιεχωβά είναι ελεήμων. Ενδιαφέρεται αληθινά για το λαό του, τόσο από πνευματική όσο και από υλική άποψη. Θυμάμαι την υλική βοήθεια που στάλθηκε στις Φιλιππίνες μετά τον πόλεμο. Πόσοι ωφελήθηκαν από τα παντελόνια, τα παπούτσια και τα άλλα ρούχα! Πολλοί σκαπανείς οι οποίοι ευεργετήθηκαν ένιωσαν τόση εκτίμηση ώστε κατέβαλαν ακόμη πιο σθεναρές προσπάθειες στην ολοχρόνια υπηρεσία τους. Ο Ιεχωβά πράγματι ενδιαφέρεται για το λαό του, παρέχοντας ό,τι είναι αναγκαίο.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 173, 174]

Ένας Αγαπητός Ιεραπόστολος

Νιλ Κάλαγουεϊ

Έτος Γέννησης: 1926

Έτος Βαφτίσματος: 1941

Ιστορικό: Γεννήθηκε από Μάρτυρες γονείς και άρχισε την ολοχρόνια διακονία του μόλις αποφοίτησε από το γυμνάσιο. Προσκλήθηκε στη 12η τάξη της Σχολής Γαλαάδ και διορίστηκε στις Φιλιππίνες, όπου υπηρέτησε ως περιοδεύων επίσκοπος.

Ο Νιλ Κάλαγουεϊ ήταν ένας ζηλωτής ιεραπόστολος, ιδιαίτερα αγαπητός στους αδελφούς. Με τη σοβαρότητα που τον χαρακτήριζε ως προς το έργο της Βασιλείας αλλά και με την εύθυμη προσωπικότητά του, υπηρέτησε σε όλα τα μέρη της χώρας. Αφηγείται τα εξής σχετικά με το διορισμό του στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου:

«Μερικές φορές περπατούσαμε πάνω σε λόφους επί δύο ώρες για να φτάσουμε στον τομέα, ψέλνοντας καθ’ οδόν ύμνους της Βασιλείας. Βλέποντας την ομάδα των 15 με 20 ατόμων να περπατούν ο ένας πίσω από τον άλλον μέσα από τα μονοπάτια και να ψέλνουν, ένιωθα αγαλλίαση μέσα στην καρδιά μου για το ότι είχα αποδεχτεί το διορισμό μου σε ένα ξένο μέρος.

»Το να μεταδίδω το Λόγο του Θεού στα σπιτάκια των αγροτικών περιοχών, το να βλέπω αυτούς τους ταπεινούς ανθρώπους να κάθονται στο πάτωμα και να ακούν κάθε λέξη που τους λέγαμε, και αργότερα να τους βλέπω στην Αίθουσα Βασιλείας κατά την επόμενη επίσκεψή μου—όλα αυτά με έκαναν να θέλω να εργάζομαι με μεγαλύτερη επιμέλεια προκειμένου να μιλάω στους άλλους για τη Βασιλεία του Θεού».

Ο Νιλ παντρεύτηκε τη Νενίτα, μια αδελφή από το Μιντόρο, και υπηρέτησαν μαζί πιστά μέχρι το θάνατό του το 1985. Οι αδελφοί στις Φιλιππίνες ακόμη μιλούν με αγάπη για αυτόν. Κάποιος είπε: «Ο αδελφός Κάλαγουεϊ ήταν ένας καλοσυνάτος άνθρωπος ο οποίος είχε πολύ καλές σχέσεις με τους αδελφούς. Ήξερε πώς να προσαρμόζεται σε κάθε περίσταση».a

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 177]

Συνέντευξη με την Ινέλντα Σαλβαντόρ

Έτος Γέννησης: 1931

Έτος Βαφτίσματος: 1949

Ιστορικό: Στάλθηκε ως ιεραπόστολος στην Ταϋλάνδη το Μάρτιο του 1967.

Είχα ανάμεικτα συναισθήματα όταν έμαθα ότι θα με έστελναν ως ιεραπόστολο στην Ταϋλάνδη. Ήμουν χαρούμενη αλλά και λίγο ανήσυχη, και είχα πολλές απορίες στο μυαλό μου.

Έφτασα εδώ στις 30 Μαρτίου 1967. Η γλώσσα μού φάνηκε παράξενη. Είναι τονική γλώσσα, με χαμηλούς, υψηλούς, βαθείς, ανοδικούς και οξείς τόνους. Ήταν δύσκολο να τη μάθω, αλλά τόσο οι ντόπιοι όσο και οι αλλοδαποί αδελφοί μού πρόσφεραν στοργική βοήθεια.

Από το 1967 ως το 1987, ήμουν στο Σουκχουμγουίτ. Έπειτα μου ζητήθηκε να μετακομίσω σε άλλη εκκλησία. Αυτό μου φάνηκε δύσκολο γιατί έπρεπε να αφήσω αδελφούς και αδελφές με τους οποίους είχα συνεργαστεί επί 20 χρόνια. Έτσι ένιωθα όταν μετακόμισα στο Τον Μπουρί. Τελικά, όμως, όλα είναι ζήτημα νοοτροπίας. Έπειτα από 12 χρόνια στο Τον Μπουρί, επέστρεψα πάλι στο Σουκχουμγουίτ το 1999. Κάποιοι άλλοι ιεραπόστολοι είπαν ότι ήταν σαν να επέστρεφα στο σπίτι μου. Εγώ, όμως, σε όποια εκκλησία και αν διοριστώ, νιώθω σαν στο σπίτι μου.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 178]

Αναμνήσεις από την Εκμάθηση μιας Γλώσσας

Μπενίτο και Ελίζαμπεθ Γκουντάγιαο

Ιστορικό: Ο Μπενίτο, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Ελίζαμπεθ, υπηρέτησε στο έργο περιοχής στις Φιλιππίνες. Το 1980 στάλθηκαν ως ιεραπόστολοι στο Χονγκ Κονγκ. Εκεί έχουν βοηθήσει 53 άτομα να γνωρίσουν την αλήθεια.

Η εκμάθηση της καντονεζικής ήταν μεγάλη δοκιμασία για όσους από εμάς δεν είχαμε καμία προηγούμενη επαφή με την κινεζική γλώσσα. Απαιτούνται πραγματικά ένθερμες προσπάθειες, εμμονή και ταπεινότητα.

Μια φορά, προσπαθούσα να πω: «Θα πάω στην αγορά». Στην καντονεζική τα λόγια μου σήμαιναν: «Θα πάω στις κουτσουλιές από τα κοτόπουλα». Στην υπηρεσία αγρού η σύζυγός μου είπε με ενθουσιασμό: «Α, τη γνωρίζω αυτήν», αναφερόμενη σε μια αδελφή την οποία ήξερε η οικοδέσποινα. Αλλά τα λόγια της συζύγου μου σήμαιναν: «Α, την τρώω αυτήν». Τι σοκ ήταν αυτό για την οικοδέσποινα! Διατηρούμε πολύ ευχάριστες αναμνήσεις από τις εμπειρίες μας στον κινεζόφωνο αγρό.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 181, 182]

Συνέντευξη με τη Λίντια Παμπλόνα

Έτος Γέννησης: 1944

Έτος Βαφτίσματος: 1954

Ιστορικό: Αφού απέκτησε πείρα ως ειδική σκαπάνισσα στις Φιλιππίνες, προσκλήθηκε να υπηρετήσει στην Παπούα-Νέα Γουινέα το 1980. Έχει βοηθήσει πάνω από 84 άτομα να γνωρίσουν την αλήθεια.

Ενθουσιάστηκα όταν πήρα το διορισμό μου, επειδή ανέκαθεν είχα την επιθυμία να υπηρετήσω εκεί που η ανάγκη είναι μεγαλύτερη. Ένιωθα επίσης λίγη ανησυχία γιατί ήταν η πρώτη φορά που θα άφηνα την οικογένειά μου. Δεν ήξερα πολλά πράγματα για την Παπούα-Νέα Γουινέα, και τα λίγα που είχα ακούσει μου δημιουργούσαν κάποιο άγχος. Η μητέρα μου με ενθάρρυνε, λέγοντάς μου: «Ο Ιεχωβά Θεός θα μας φροντίζει οπουδήποτε και αν κάνουμε το θέλημά του». Έγραψα μια επιστολή με την οποία αποδεχόμουν το διορισμό.

Όταν έφτασα, οι αδελφοί ήταν πολύ ευγενικοί και οι άνθρωποι φιλικοί. Έδινα πολλά βιβλία και περιοδικά κάθε μήνα, περισσότερα από όσα είχα δώσει ποτέ στις Φιλιππίνες. Αλλά η γλώσσα και τα έθιμα διέφεραν πολύ από τα δικά μου. Σκεφτόμουν: “Θα υπηρετήσω εδώ για λίγα χρόνια και μετά θα επιστρέψω στην πατρίδα μου και θα κάνω σκαπανικό πάλι με τη μητέρα μου”.

Τελικά, αφού έμαθα δύο από τις κύριες γλώσσες και εφάρμοσα κάποια από τα τοπικά έθιμα, άρχισα να γνωρίζω τους ανθρώπους καλύτερα. Στα 20 και πλέον χρόνια που είμαι εδώ, είχα το προνόμιο να διδάξω την αλήθεια σε πολλά άτομα, ενώ σε μερικά έχω διδάξει γραφή και ανάγνωση ώστε να μπορούν να μελετούν σωστά και να κάνουν την αλήθεια κτήμα τους. Όλα αυτά και άλλες ευλογίες με κάνουν να νιώθω ότι η Παπούα-Νέα Γουινέα είναι τώρα η πατρίδα μου. Αν θέλει ο Ιεχωβά, είναι χαρά μου να με χρησιμοποιεί στην υπηρεσία του ωσότου αυτός πει ότι το έργο έχει επιτελεστεί ή μέχρι εγώ να τελειώσω τις μέρες της ζωής μου εδώ.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 191, 192]

Συνέντευξη με τον Φίλεμον Νταμάσο

Έτος Γέννησης: 1932

Έτος Βαφτίσματος: 1951

Ιστορικό: Ξεκίνησε την ολοχρόνια διακονία το 1953. Αργότερα παντρεύτηκε και άρχισε το έργο περιοχής. Αφού μεγάλωσαν τα παιδιά του, συνέχισε την ολοχρόνια υπηρεσία ως ειδικός σκαπανέας με τη σύζυγό του. Μέχρι σήμερα έχει αναλάβει διάφορους διορισμούς στα νησιά Βισάγιαν και στο Μιντανάο.

Στη δεκαετία του 1960 υπήρχαν σοβαρές αντιξοότητες που δυσκόλευαν την ολοχρόνια υπηρεσία. Η τροφή σπάνιζε εξαιτίας της μάστιγας των αρουραίων οι οποίοι κατέστρεφαν τις σοδειές του καλαμποκιού και του ρυζιού. Δεν μπορούσαμε πια να πηγαίνουμε στις πόλεις για να κηρύττουμε, επειδή τα ρούχα και τα παπούτσια μας ήταν φθαρμένα.

Γι’ αυτό, πηγαίναμε στα χωράφια, στα βουνά και στις απόμακρες συνοικίες των πόλεων—συνήθως χωρίς παπούτσια. Σε μια περίπτωση, παραλίγο να μην μπορέσω να παρουσιάσω ένα μέρος στη συνέλευση περιοχής, επειδή δεν είχα την κατάλληλη αμφίεση. Αλλά ο επίσκοπος περιφερείας, ο αδελφός Μπερναντίνο, είχε την καλοσύνη να μου δανείσει το πουκάμισό του, και έτσι έκανα την ομιλία μου. Βέβαια, πολλοί άλλοι βρίσκονταν σε χειρότερη υλική κατάσταση από εμάς. Επειδή ήμασταν αποφασισμένοι να εγκαρτερήσουμε, ο Ιεχωβά μάς ευλόγησε.

Το 1982 αντιμετωπίσαμε δοκιμασίες εξαιτίας της ουδετερότητάς μας. Στο Μιντανάο υπήρχε έντονο το αντιστασιακό στοιχείο κατά της κυβέρνησης. Επειδή διεξήγα Γραφικές μελέτες με αξιωματούχους, όπως τους αποκαλούσαν, των ανταρτών, οι κυβερνητικοί στρατιώτες με χαρακτήρισαν «καθοδηγητή» των αριστερών. Ωστόσο, κάποιος αξιωματούχος της κυβέρνησης εξήγησε ότι τα όσα διδάσκουμε εμείς προέρχονται αποκλειστικά από τη Γραφή και δεν έχουν πολιτικό περιεχόμενο.

Ταυτόχρονα, με έβλεπαν αρνητικά και οι αντάρτες, επειδή όταν πήγαινα κάπου να κηρύξω, πρώτα έδινα μαρτυρία στον τοπικό κοινοτάρχη και στο διοικητή της στρατιωτικής μονάδας. Δεν μας πείραξαν, όμως, επειδή ένας αξιωματούχος των ανταρτών με τον οποίο μελετούσα μας υπερασπίστηκε.

Επί δεκαετίες, ο Ιεχωβά μάς βοήθησε να επιβιώσουμε εν μέσω αντιξοοτήτων και δοκιμασιών. Του ανήκουν ευχαριστίες για το έλεος και την προστασία του!—Παρ. 18:10· 29:25.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 217, 218]

Συνέντευξη με τον Πασίφικο Πάντας

Έτος Γέννησης: 1926

Έτος Βαφτίσματος: 1946

Ιστορικό: Αποφοίτησε από τη 16η τάξη της Γαλαάδ το 1951. Τώρα υπηρετεί ως πρεσβύτερος στο Κεσόν Σίτι.

Στη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, είχαμε κάποιους γείτονες Μάρτυρες του Ιεχωβά στην επαρχία Λαγκούνα. Με κάλεσαν να πάρω και να διαβάσω ό,τι ήθελα από τη βιβλιοθήκη τους. Τα βιβλία ήταν ωραία: Δημιουργία, Διεκδίκησις, Καταλλαγή, Θρησκεία, Εχθροί, Τέκνα και άλλα πολλά. Όταν οι Ιάπωνες έκαψαν την πόλη μας, χωριστήκαμε από τους Μάρτυρες, αλλά τους ξαναβρήκα έναν χρόνο μετά στη Μανίλα. Άρχισα να παρακολουθώ συναθροίσεις, και αφού βαφτίστηκα, έγινα μέλος μιας ομάδας σκαπανέων. Ο διορισμός μας ήταν ολόκληρη η επαρχία Ταγιάμπας, που αργότερα ονομάστηκε Κεσόν. Περπατούσαμε από πόλη σε πόλη και κοιμόμασταν σε άδεια λεωφορεία, σε σπίτια ενδιαφερομένων και σε άλλα παρόμοια μέρη.

Όταν φτάσαμε στο Μαούμπαν, μια ομάδα ανταρτών έκαναν έφοδο στην πόλη. Εμείς κοιμόμασταν στο δημαρχείο, στο δεύτερο όροφο. Ξυπνήσαμε από τη φασαρία. Οι αστυνομικοί στο κάτω πάτωμα φαινόταν να έχουν παγιδευτεί. Τους ακούσαμε να πετάνε τα όπλα τους στο πάτωμα.

Οι αντάρτες όρμησαν στο επάνω πάτωμα. Ένας από αυτούς μας εντόπισε με το φακό του και είπε: «Ποιοι είστε εσείς;» Κάναμε ότι κοιμόμασταν. Μας ρώτησε ξανά και πρόσθεσε: «Μήπως είστε κατάσκοποι της φιλιππινέζικης εθνοφυλακής;»

«Όχι κύριε», του απαντήσαμε.

Τότε είπε: «Μα φοράτε χακί».

Εξηγήσαμε ότι τα ρούχα μάς τα είχαν δωρίσει και ότι τα παπούτσια μας μάς τα είχαν στείλει οι αδελφοί μας από την Αμερική.

Ο διοικητής είπε: «Εντάξει, θα πάρω τα παπούτσια». Έβγαλα, λοιπόν, τα παπούτσια μου. Ήθελε και το παντελόνι μου. Σε λίγο είχαμε μείνει όλοι με τα εσώρουχα. Ευτυχώς που είχαμε φυλάξει κάποια ρούχα εκεί κοντά. Στην πραγματικότητα, χαρήκαμε που πήραν ό,τι πήραν. Αλλιώς, όλη η πόλη θα νόμιζε ότι ήμασταν κατάσκοποι των ανταρτών!

Αγοράσαμε ξύλινα παπούτσια, επιστρέψαμε στη Μανίλα και κατόπιν πήγαμε στα νησιά Βισάγιαν για να συνεχίσουμε το κήρυγμα.

Ο αδελφός Πάντας συμμετείχε στην ολοχρόνια διακονία και διετέλεσε υπηρέτης των αδελφών (τώρα λέγεται επίσκοπος περιοχής) προτού παρακολουθήσει τη Σχολή Γαλαάδ. Μόλις επέστρεψε στις Φιλιππίνες, υπηρέτησε ως επίσκοπος περιφερείας καθώς και στο γραφείο τμήματος, προτού αποκτήσει οικογένεια.

[Πίνακας/Εικόνες στη σελίδα 168, 169]

ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ—ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

1908: Δύο Σπουδαστές της Γραφής από τις Ηνωμένες Πολιτείες αρχίζουν να δίνουν μαρτυρία στην πόλη Σιμπαλόμ.

1910

1912: Ο Κάρολος Τ. Ρώσσελ εκφωνεί ομιλία στο Γκραντ Όπερα Χάουζ της Μανίλα.

1934: Ιδρύεται γραφείο τμήματος. Εκδίδεται το βιβλιάριο Διαφυγή εις την Βασιλείαν στην ταγκαλόγκ.

1940

1947: Έρχονται οι πρώτοι απόφοιτοι της Γαλαάδ.

1961: Αρχίζουν οι τάξεις της Σχολής Διακονίας της Βασιλείας.

1964: Σκαπανείς από τις Φιλιππίνες προσκαλούνται για πρώτη φορά να αναλάβουν ιεραποστολική υπηρεσία σε γειτονικές χώρες.

1970

1978: Αρχίζουν οι τάξεις της Σχολής Υπηρεσίας Σκαπανέα.

1991: Αποπερατώνονται τα καινούρια κτίρια του γραφείου τμήματος και γίνεται η αφιέρωσή τους. Το όρος Πινατούμπο εκρήγνυται.

1993: Κυκλοφορεί στην ταγκαλόγκ η Μετάφραση Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών.

2000

2000: Κυκλοφορεί ολοκληρωμένη η Μετάφραση Νέου Κόσμου στην ταγκαλόγκ.

2002: 142.124 ευαγγελιζόμενοι είναι δραστήριοι στις Φιλιππίνες.

[Γράφημα]

(Βλέπε έντυπο)

Σύνολο Ευαγγελιζομένων

Σύνολο Σκαπανέων

150.000

100.000

50.000

1940 1970 2000

[Πίνακας στη σελίδα 199]

(Βλέπε έντυπο)

Πίνακας Παρόντων στις Συνελεύσεις Περιφερείας (1948-1999)

350.000

300.000

250.000

200.000

150.000

100.000

50.000

0

1948 1954 1960 1966 1972 1978 1984 1990 1996 1999

[Χάρτες στη σελίδα 157]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ

ΛΟΥΖΟΝ

Βίγκαν

Μπάγκιο

Λινγκαγέν

Καμπανατουάν

Όρ. Πινατούμπο

Ολονγκαπό

Κεσόν Σίτι

ΜΑΝΙΛΑ

ΜΙΝΤΟΡΟ

ΝΗΣΙΑ ΒΙΣΑΓΙΑΝ

Μασμπάτε

ΣΕΜΠΟΥ

ΜΙΝΤΑΝΑΟ

Σουριγκάο

Νταβάο

ΠΑΛΑΒΑΝ

Ελ Νίντο

[Ολοσέλιδη εικόνα στη σελίδα 150]

[Εικόνα στη σελίδα 154]

Ο Κάρολος Τ. Ρώσσελ και ο Γουίλιαμ Χολ στη διάρκεια της επίσκεψής τους στις Φιλιππίνες το 1912

[Εικόνα στη σελίδα 159]

Ο Τζόζεφ ντος Σάντος—εδώ το 1948 με τη σύζυγό του Ροζάριο—παρέμεινε ζηλωτής διαγγελέας της Βασιλείας παρά τα τρία χρόνια απάνθρωπης φυλάκισης στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου

[Εικόνα στη σελίδα 163]

Οι πρώτοι αδελφοί που στάλθηκαν από τις Φιλιππίνες στη Σχολή Γαλαάδ: ο Αντόλφο Ντιονίσιο, ο Σαλβαντόρ Λίγουαγκ και ο Μακάριο Μπασγουέλ

[Εικόνα στη σελίδα 164]

Οδοιπορία μέσα από τα βουνά με σκοπό το κήρυγμα

[Εικόνα στη σελίδα 183]

Χιλιάδες σκαπανείς έχουν ωφεληθεί από τη Σχολή Υπηρεσίας Σκαπανέα

[Εικόνα στη σελίδα 186]

Η ηλεκτρονική φωτοστοιχειοθέτηση ξεκίνησε το 1980

[Εικόνα στη σελίδα 189]

Τα καλά νέα είναι διαθέσιμα σε πολλές γλώσσες των Φιλιππίνων

[Εικόνα στη σελίδα 199]

Διεθνής Συνέλευση του 1993 «Θεία Διδασκαλία»

[Εικόνα στη σελίδα 199]

Βάφτισμα στη Συνέλευση Περιφερείας του 1995 «Χαρούμενοι Υμνητές»

[Εικόνα στη σελίδα 200]

Φιλιππινέζοι ιεραπόστολοι οι οποίοι επέστρεψαν για επίσκεψη κατά τη συνέλευση περιφερείας

[Εικόνα στη σελίδα 202]

Η «Μετάφραση Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών» στην ταγκαλόγκ κυκλοφόρησε στις συνελεύσεις του 1993

[Εικόνα στη σελίδα 204]

Μετάφραση της Αγίας Γραφής με τη βοήθεια κομπιούτερ

[Εικόνα στη σελίδα 205]

Ένας περιχαρής σκαπανέας λαβαίνει ολόκληρη τη «Μετάφραση Νέου Κόσμου» στη γλώσσα του

[Εικόνα στη σελίδα 207]

Η Επιτροπή του Τμήματος, από αριστερά προς τα δεξιά: (καθιστοί) Ντέντον Χόπκινσον, Φίλιξ Σαλάνγκο· (όρθιοι) Φίλιξ Φεχάρντο, Ντέιβιντ Λεντμπέτερ, Ρέιμοντ Λιτς

[Εικόνα στη σελίδα 211]

Πολλοί Βιετναμέζοι πρόσφυγες γνώρισαν την αλήθεια ενόσω βρίσκονταν στις Φιλιππίνες

[Εικόνα στη σελίδα 215]

Η Νατιβιντάντ και ο Λιοντεγκάριο Μπαρλάαν δαπάνησαν πάνω από 60 χρόνια ο καθένας στην ολοχρόνια υπηρεσία

[Εικόνες στη σελίδα 222, 223]

Αίθουσες Βασιλείας που χτίστηκαν τα πρόσφατα χρόνια

[Εικόνες στη σελίδα 224]

Η Αίθουσα Συνελεύσεων στην ευρύτερη περιοχή της Μανίλα (επάνω) και άλλες Αίθουσες Συνελεύσεων, έξω από τη Μανίλα

[Εικόνα στη σελίδα 228]

Αριστερά: Ο Τζον Μπαρ εκφωνεί ομιλία στο πρόγραμμα αφιέρωσης του γραφείου τμήματος το 1991

[Εικόνα στη σελίδα 228]

Κάτω: Τα κτίρια του γραφείου τμήματος το 1991

[Εικόνα στη σελίδα 235]

Η νίκη των Μαρτύρων του Ιεχωβά αναγνωρίστηκε στις εφημερίδες

[Εικόνες στη σελίδα 236]

Σεισμοί, ηφαίστεια και πλημμύρες προκαλούν προβλήματα, αλλά οι ζηλωτές ευαγγελιζόμενοι συνεχίζουν να κηρύττουν

[Εικόνα στη σελίδα 246]

Ζηλωτές σκαπανείς έχουν μάθει τη νοηματική για να βοηθούν τους κουφούς να ωφελούνται από τα πνευματικά προγράμματα

[Εικόνα στη σελίδα 246]

Σπουδαστές και εκπαιδευτές της πρώτης τάξης της Σχολής Υπηρεσίας Σκαπανέα στη νοηματική, στις αρχές του 2002

[Εικόνα στη σελίδα 251]

Η 27η τάξη της Σχολής Διακονικής Εκπαίδευσης στις Φιλιππίνες