1, 2. (α) Περιγράψτε το ταξίδι της Ρουθ και της Ναομί, καθώς και τη βαριά θλίψη τους. (β) Πώς διέφερε το ταξίδι της Ρουθ από της Ναομί;

Η ΡΟΥΘ βάδιζε στο πλάι της Ναομί καθώς διέσχιζαν τα ανεμοδαρμένα υψίπεδα του Μωάβ. Ήταν πια ολομόναχες, δυο μικροσκοπικές φιγούρες μέσα στην απέραντη ερημιά. Φανταστείτε τη Ρουθ να παρατηρεί ότι οι απογευματινές σκιές είχαν μακρύνει και, κοιτώντας την πεθερά της, να αναρωτιέται αν είχε φτάσει η ώρα να βρουν πού θα διανυκτερεύσουν. Αγαπούσε πάρα πολύ τη Ναομί και θα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να τη φροντίσει.

² Η καρδιά της καθεμιάς ήταν βαριά σαν πέτρα από τη θλίψη. Παρότι η Ναομί είχε χηρέψει εδώ και χρόνια, πενθούσε για πιο πρόσφατες απώλειες​—για το θάνατο των δυο γιων της, του Χελαιών και του Μααλών. Και η Ρουθ ένιωθε θλίψη. Ο Μααλών ήταν σύζυγός της. Αυτή και η Ναομί κατευθύνονταν στον ίδιο προορισμό, τη Βηθλεέμ του Ισραήλ. Από μια άποψη, όμως, οι δρόμοι τους διέφεραν. Η Ναομί γύριζε στην πατρίδα της. Η Ρουθ όδευε προς το άγνωστο, αφήνοντας πίσω τους συγγενείς της, τον τόπο της και όλα του τα έθιμα​—μαζί και τους θεούς του.​—Διαβάστε Ρουθ 1:3-6.

3. Οι απαντήσεις σε ποιες ερωτήσεις θα μας βοηθήσουν να μιμούμαστε την πίστη της Ρουθ;

³ Γιατί θα έκανε μια νέα γυναίκα αυτή την τόσο ριζική αλλαγή; Πού θα έβρισκε η Ρουθ το κουράγιο να γυρίσει σελίδα στη ζωή της αλλά και να φροντίσει τη Ναομί; Μαζί με τις απαντήσεις, θα ανακαλύψουμε πολλά αξιομίμητα χαρακτηριστικά στην πίστη της Ρουθ της Μωαβίτισσας. (Βλέπε επίσης το πλαίσιο «Αριστούργημα σε Μικρογραφία».) Κατ’ αρχάς, ας δούμε πώς κατέληξαν αυτές οι δυο γυναίκες να κάνουν το μακρύ ταξίδι προς τη Βηθλεέμ.

Η Συμφορά Διαλύει μια Οικογένεια

4, 5. (α) Γιατί εγκαταστάθηκε η οικογένεια της Ναομί στον Μωάβ; (β) Ποιες δοκιμασίες αντιμετώπισε η Ναομί στον Μωάβ;

⁴ Η Ρουθ μεγάλωσε στον Μωάβ, μια μικρή χώρα στα ανατολικά της Νεκράς Θαλάσσης, γεμάτη οροπέδια με αραιή βλάστηση τα οποία τέμνονταν από βαθιά φαράγγια. Η «περιοχή του Μωάβ» είχε αποδειχτεί πολλές φορές εύφορη γη, ακόμη και όταν η πείνα μάστιζε τον Ισραήλ. Μάλιστα, με αυτή την αφορμή γνώρισε η Ρουθ τον Μααλών και την οικογένειά του.​—Ρουθ 1:1.

⁵ Μια πείνα στον Ισραήλ είχε πείσει το σύζυγο της Ναομί, τον Ελιμέλεχ, ότι έπρεπε να ξενιτευτεί με τη γυναίκα του και τους δυο γιους του και να εγκατασταθούν ως πάροικοι στον Μωάβ. Αυτή η μετακίνηση πρέπει να δοκίμασε την πίστη του καθενός τους, εφόσον οι Ισραηλίτες είχαν την υποχρέωση να αποδίδουν τακτικά λατρεία στον ιερό τόπο που είχε ορίσει ο Ιεχωβά. (Δευτ. 16:16, 17) Η Ναομί κατάφερε να κρατήσει ζωντανή την πίστη της. Ωστόσο, ένιωσε αβάσταχτη θλίψη όταν έχασε το σύζυγό της.​—Ρουθ 1:2, 3.

6, 7. (α) Γιατί μπορεί να ανησυχούσε η Ναομί όταν οι γιοι της παντρεύτηκαν Μωαβίτισσες; (β) Γιατί ήταν αξιέπαινη η συμπεριφορά της Ναομί προς τις νύφες της;

⁶ Πιθανότατα, η Ναομί αργότερα πόνεσε και πάλι, όταν οι γιοι της παντρεύτηκαν Μωαβίτισσες. (Ρουθ 1:4) Ήξερε ότι ο γενάρχης της, ο Αβραάμ, κίνησε γη και ουρανό προκειμένου να βρει για το γιο του, τον Ισαάκ, σύζυγο από τους συγγενείς του που λάτρευαν τον Ιεχωβά. (Γέν. 24:3, 4) Μετέπειτα, ο Μωσαϊκός Νόμος προειδοποιούσε τους Ισραηλίτες να μην αφήνουν τους γιους και τις κόρες τους να παντρεύονται αλλοεθνείς, για να μην οδηγηθεί ο λαός του Θεού στην ειδωλολατρία.​—Δευτ. 7:3, 4.

⁷ Εντούτοις, ο Μααλών και ο Χελαιών παντρεύτηκαν Μωαβίτισσες. Παρά την ανησυχία ή την απογοήτευσή της, η Ναομί προφανώς εκδήλωνε γνήσια καλοσύνη και αγάπη προς τις δυο νύφες της, τη Ρουθ και την Ορφά. Ενδεχομένως έλπιζε ότι κάποια μέρα θα λάτρευαν και αυτές τον Ιεχωβά όπως εκείνη. Πάντως, η Ρουθ και η Ορφά τη συμπαθούσαν. Αυτή η καλή σχέση τις βοήθησε όταν τις βρήκε η συμφορά. Και οι δυο κοπέλες έμειναν χήρες προτού γεννήσουν παιδιά.​—Ρουθ 1:5.

8. Τι μπορεί να έλκυσε τη Ρουθ στον Ιεχωβά;

⁸ Είχε προετοιμάσει τη Ρουθ η θρησκεία της για μια τέτοια συμφορά; Πολύ απίθανο. Οι Μωαβίτες λάτρευαν πολλούς θεούς, με κυριότερο τον Χεμώς. (Αριθ. 21:29) Φαίνεται πως η θρησκεία τους δεν αποτελούσε εξαίρεση όσον αφορά τη βαναυσότητα και τις φρικαλεότητες εκείνης της εποχής, όπως ήταν οι θυσίες παιδιών. Οτιδήποτε μάθαινε η Ρουθ από τον Μααλών ή τη Ναομί σχετικά με τον στοργικό και ελεήμονα Θεό του Ισραήλ, τον Ιεχωβά, σίγουρα ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με όσα ήξερε. Η κυριαρχία του Ιεχωβά βασιζόταν στην αγάπη, όχι στον τρόμο. (Διαβάστε Δευτερονόμιο 6:5) Ύστερα από την οδυνηρή της απώλεια, η Ρουθ μπορεί να δέθηκε ακόμη περισσότερο με τη Ναομί και να κρεμόταν από τα χείλη της καθώς η ηλικιωμένη γυναίκα μιλούσε για τον παντοδύναμο Θεό, τον Ιεχωβά, για τα θαυμαστά του έργα και για το στοργικό και ελεήμονα τρόπο με τον οποίο φερόταν στο λαό του.

9-11. (α) Τι αποφάσισε η Ναομί, η Ρουθ και η Ορφά; (β) Τι μαθαίνουμε από τις συμφορές που βρήκαν τη Ναομί, τη Ρουθ και την Ορφά;

⁹ Όσο για τη Ναομί, εκείνη διψούσε για νέα από την πατρίδα της. Κάποια μέρα, άκουσε, ίσως από έναν περιοδεύοντα έμπορο, ότι η πείνα στον Ισραήλ είχε περάσει. Ο Ιεχωβά είχε στρέψει την προσοχή του στο λαό του. Η Βηθλεέμ​—τοπωνύμιο που σημαίνει «Οίκος Ψωμιού»—​ανταποκρινόταν και πάλι στο όνομά της. Η Ναομί, λοιπόν, αποφάσισε να γυρίσει πίσω.​—Ρουθ 1:6.

¹⁰ Τι θα έκανε η Ρουθ και η Ορφά; (Ρουθ 1:7) Τα κοινά τους βάσανα τις είχαν δέσει με τη Ναομί. Ιδίως τη Ρουθ φαίνεται πως την είχε κερδίσει η καλοσύνη της και η ακλόνητη πίστη της στον Ιεχωβά. Οι τρεις χήρες ξεκίνησαν μαζί για τον Ιούδα.

¹¹ Το βιβλίο της Ρουθ μάς υπενθυμίζει ότι όλοι ανεξαιρέτως υφίστανται συμφορές και απώλειες, είτε είναι καλοί και έντιμοι είτε κακοί. (Εκκλ. 9:2, 11) Μας δείχνει επίσης πως, όταν αντιμετωπίζουμε κάποια αβάσταχτη απώλεια, είναι σοφό να αναζητούμε παρηγοριά και συμπαράσταση από άλλους​—κυρίως από όσους ζητούν καταφύγιο στον Ιεχωβά, τον Θεό που λάτρευε η Ναομί.​—Παρ. 17:17.

Η Όσια Αγάπη της Ρουθ

12, 13. Γιατί ήθελε η Ναομί να επιστρέψουν στα σπίτια τους η Ρουθ και η Ορφά αντί να πάνε μαζί της, και πώς αντέδρασαν αρχικά οι δυο κοπέλες;

¹² Καθώς οι τρεις χήρες συνέχιζαν το δρόμο τους, μια άλλη έγνοια άρχισε να βασανίζει τη Ναομί. Σκεφτόταν τις δυο κοπέλες που την ακολουθούσαν και την αγάπη τους για την ίδια και τους γιους της. Δεν άντεχε στη σκέψη ότι τώρα θα έκανε βαρύτερο το φορτίο τους. Αν άφηναν την πατρίδα τους και την ακολουθούσαν, τι μπορούσε να τους προσφέρει στη Βηθλεέμ;

¹³ Τελικά, η Ναομί είπε: «Πηγαίνετε, επιστρέψτε η καθεμιά στο σπίτι της μητέρας της. Είθε ο Ιεχωβά να εκδηλώσει στοργική καλοσύνη προς εσάς, όπως εκδηλώσατε εσείς προς τους άντρες που τώρα είναι νεκροί και προς εμένα». Επιπλέον, ευχήθηκε να τις ανταμείψει ο Ιεχωβά με καινούριους συζύγους και καινούρια ζωή. «Κατόπιν τις φίλησε», αναφέρει η αφήγηση, «και εκείνες ύψωσαν τη φωνή τους και έκλαιγαν». Δεν απορεί κανείς που η Ρουθ και η Ορφά ήταν τόσο δεμένες με αυτή την καλόκαρδη και ανιδιοτελή γυναίκα. Και οι δυο τους επέμεναν: «Όχι! Μαζί σου θα επιστρέψουμε στο λαό σου».​—Ρουθ 1:8-10.

14, 15. (α) Σε τι επέστρεψε η Ορφά; (β) Πώς προσπάθησε η Ναομί να πείσει τη Ρουθ να φύγει;

¹⁴ Η Ναομί, όμως, δεν μεταπείστηκε τόσο εύκολα. Αντέτεινε λογικά ότι δεν μπορούσε να τους προσφέρει τίποτα στον Ισραήλ, εφόσον δεν είχε ούτε σύζυγο να τη συντηρεί ούτε γιους να τις παντρευτούν, και καμιά πιθανότητα να αποκτήσει το ένα ή το άλλο. Το γεγονός ότι αδυνατούσε να τις φροντίσει την πίκραινε πολύ. Όσον αφορά την Ορφά, τα λόγια της Ναομί έπιασαν τόπο. Στον Μωάβ την περίμεναν συγγενείς, μητέρα και σπιτικό. Όντως, φαινόταν πιο πρακτικό να μείνει εκεί. Έτσι λοιπόν, με βαριά καρδιά, αποχαιρέτησε τη Ναομί φιλώντας την και πήρε το δρόμο του γυρισμού.​—Ρουθ 1:11-14.

¹⁵ Τι έκανε η Ρουθ; Τα επιχειρήματα της Ναομί ίσχυαν και για εκείνη. Ωστόσο, διαβάζουμε: «Η δε Ρουθ προσκολλήθηκε σε αυτήν». Πιθανώς η Ναομί είχε ξαναρχίσει να περπατάει όταν πρόσεξε ότι η Ρουθ την ακολουθούσε. Προσπάθησε να της αλλάξει γνώμη, λέγοντας: «Δες! Η χήρα συννυφάδα σου επέστρεψε στο λαό της και στους θεούς της. Επίστρεψε και εσύ μαζί με τη συννυφάδα σου». (Ρουθ 1:15) Τα λόγια της αποκαλύπτουν μια σημαντική λεπτομέρεια στον αναγνώστη. Η Ορφά δεν είχε επιστρέψει μόνο στο λαό της, αλλά και «στους θεούς της». Δεν την πείραζε να συνεχίσει να λατρεύει τον Χεμώς και άλλους ψεύτικους θεούς. Άραγε έτσι έβλεπε τα πράγματα και η Ρουθ;

16-18. (α) Πώς εκδήλωσε η Ρουθ όσια αγάπη; (β) Τι μαθαίνουμε από τη Ρουθ για την όσια αγάπη; (Βλέπε επίσης τις εικόνες των δύο γυναικών.)

¹⁶ Καθώς η Ρουθ κοιτούσε τη Ναομί σε εκείνον τον ερημικό δρόμο, δεν αμφιταλαντευόταν, ήταν βέβαιη για τα αισθήματά της. Η καρδιά της ξεχείλιζε από αγάπη για τη Ναομί​—και για τον Θεό που υπηρετούσε εκείνη. Γι’ αυτό, είπε: «Μη με παρακαλείς να σε εγκαταλείψω, να πάψω να σε συνοδεύω· γιατί όπου πας εσύ θα πάω και εγώ, και όπου διανυκτερεύσεις εσύ θα διανυκτερεύσω και εγώ. Ο λαός σου θα είναι λαός μου, και ο Θεός σου, Θεός μου. Όπου πεθάνεις εσύ θα πεθάνω και εγώ, και εκεί θα θαφτώ. Έτσι να κάνει ο Ιεχωβά σε εμένα και έτσι να προσθέσει σε αυτό, αν κάτι άλλο εκτός από το θάνατο με χωρίσει από εσένα».​—Ρουθ 1:16, 17.

¹⁷ Τα μνημειώδη λόγια της Ρουθ έχουν επιζήσει ύστερα από τόσα χρόνια, αντηχώντας από τα βάθη 30 περίπου αιώνων. Αποκαλύπτουν θαυμάσια μια έξοχη ιδιότητα, την όσια αγάπη. Η αγάπη της Ρουθ ήταν τόσο ισχυρή και όσια ώστε θα παρέμενε αχώριστη σύντροφος της Ναομί οπουδήποτε πήγαινε εκείνη. Μόνο ο θάνατος θα τις χώριζε. Ο λαός της Ναομί θα γινόταν και δικός της, εφόσον ήταν διατεθειμένη να αφήσει πίσω ό,τι ήξερε και δεν ήξερε στον Μωάβ​—ακόμη και τους θεούς των Μωαβιτών. Αντίθετα με την Ορφά, η Ρουθ μπορούσε να πει ολόκαρδα ότι ήθελε για Θεό της τον Θεό της Ναομί, τον Ιεχωβά.a

¹⁸ Συνέχισαν, λοιπόν, πια ολομόναχες το μακρύ ταξίδι προς τη Βηθλεέμ, το οποίο υπολογίζεται ότι ίσως κράτησε μια ολόκληρη εβδομάδα. Αναμφίβολα, όμως, η καθεμιά έβρισκε παρηγοριά για τη θλίψη της στη συντροφιά της άλλης.

19. Πώς νομίζετε ότι μπορούμε να μιμούμαστε την όσια αγάπη της Ρουθ στην οικογένειά μας, στις φιλίες μας και στην εκκλησία;

¹⁹ Η θλίψη περισσεύει στο σημερινό κόσμο. Στους καιρούς μας, τους οποίους η Αγία Γραφή αποκαλεί “καιρούς κρίσιμους, δύσκολους στην αντιμετώπισή τους”, βιώνουμε κάθε λογής απώλειες καθώς και θλίψη. (2 Τιμ. 3:1) Επομένως, η ιδιότητα που συναντούμε στη Ρουθ είναι πιο σημαντική από ποτέ. Η όσια αγάπη​—η αγάπη που προσκολλάται σε κάτι και αρνείται να το αφήσει—​αποτελεί ισχυρή επιρροή προς το καλό σε αυτόν το σκοτεινό κόσμο. Τη χρειαζόμαστε στο γάμο, στις οικογενειακές σχέσεις, στις φιλίες και στη Χριστιανική εκκλησία. (Διαβάστε 1 Ιωάννη 4:7, 8, 20) Καλλιεργώντας τέτοια αγάπη, μιμούμαστε το έξοχο παράδειγμα της Ρουθ.

Η Ρουθ και η Ναομί στη Βηθλεέμ

20-22. (α) Πώς είχε αλλάξει τη Ναομί η ζωή της στον Μωάβ; (β) Ποια εσφαλμένη άποψη είχε η Ναομί για τα βάσανά της; (Βλέπε επίσης Ιακώβου 1:13.)

²⁰ Φυσικά, άλλο είναι να εκφράζει κάποιος με λόγια όσια αγάπη και εντελώς άλλο να τη δείχνει με έργα. Η Ρουθ είχε τώρα την ευκαιρία να δείξει την όσια αγάπη της, όχι μόνο για τη Ναομί, αλλά και για τον Θεό που είχε επιλέξει, τον Ιεχωβά.

²¹ Οι δυο γυναίκες έφτασαν τελικά στη Βηθλεέμ, μια τοποθεσία περίπου 10 χιλιόμετρα νότια της Ιερουσαλήμ. Η Ναομί και η οικογένειά της πρέπει να ήταν άλλοτε εξέχοντα πρόσωπα σε αυτή την κωμόπολη, γιατί βούιξε ο τόπος από την είδηση του γυρισμού της. Οι ντόπιες την κοίταζαν απορημένες και έλεγαν: «Αυτή είναι η Ναομί;» Φαίνεται ότι είχε γυρίσει από τον Μωάβ αγνώριστη. Τόσα χρόνια ταλαιπωρίας και θλίψης είχαν αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στο πρόσωπο και στο παρουσιαστικό της.​—Ρουθ 1:19.

²² Σε εκείνες τις συγγενείς και τις παλιές γειτόνισσες, η Ναομί φανέρωσε πόσο πικρή είχε γίνει η ζωή της. Μάλιστα, θεωρούσε ότι το όνομά της έπρεπε να αλλάξει από Ναομί, δηλαδή «Η Τερπνότητά Μου», σε Μαρά, δηλαδή «Πικραμένη». Η καημένη η Ναομί! Όπως ο Ιώβ παλιότερα, έτσι και εκείνη πίστευε ότι για τα βάσανά της ευθυνόταν ο Ιεχωβά Θεός.​—Ρουθ 1:20, 21· Ιώβ 2:10· 13:24-26.

23. Τι άρχισε να σκέφτεται η Ρουθ, και ποια διάταξη περιείχε ο Μωσαϊκός Νόμος για τους φτωχούς; (Βλέπε επίσης υποσημείωση.)

²³ Καθώς οι δυο γυναίκες εξοικειώνονταν με τη ζωή στη Βηθλεέμ, η Ρουθ άρχισε να σκέφτεται ποιος ήταν ο καλύτερος τρόπος για να φροντίσει τον εαυτό της και τη Ναομί. Έμαθε ότι ο Νόμος που είχε δώσει ο Ιεχωβά στο λαό του, τον Ισραήλ, περιείχε μια στοργική διάταξη για τους φτωχούς. Επιτρεπόταν να πηγαίνουν στους αγρούς κατά το θερισμό και να ακολουθούν τους θεριστές, σταχυολογώντας ό,τι απέμενε, καθώς και ό,τι φύτρωνε στις άκρες και στις γωνίες των αγρών.b​—Λευιτ. 19:9, 10· Δευτ. 24:19-21.

24, 25. Τι έκανε η Ρουθ όταν βρέθηκε τυχαία στους αγρούς του Βοόζ, και πώς γινόταν η σταχυολόγηση;

²⁴ Ήταν ο καιρός που θέριζαν το κριθάρι, πιθανότατα Απρίλιος σύμφωνα με το σημερινό ημερολόγιο, και η Ρουθ πήγε στους αγρούς για να δει ποιος θα την άφηνε να εργαστεί με βάση τη διάταξη περί σταχυολόγησης. Βρέθηκε τυχαία στους αγρούς του Βοόζ, ενός εύπορου γαιοκτήμονα και συγγενή του νεκρού συζύγου της Ναομί, του Ελιμέλεχ. Μολονότι ο Νόμος τής έδινε το δικαίωμα να σταχυολογήσει, εκείνη δεν το θεώρησε ως κάτι δεδομένο. Γι’ αυτό, ζήτησε την άδεια από το νεαρό επιστάτη των θεριστών. Μόλις την πήρε, στρώθηκε στη δουλειά.​—Ρουθ 1:22–2:3, 7.

²⁵ Φανταστείτε τη Ρουθ να ακολουθεί τους θεριστές. Καθώς εκείνοι έκοβαν το κριθάρι με τα πυρολιθικά δρεπάνια τους, αυτή έσκυβε για να περισυλλέξει ό,τι τους έπεφτε ή ό,τι άφηναν πίσω. Μετά, δεμάτιαζε τα στάχυα και τα μετέφερε στο σημείο όπου αργότερα θα τα κοπάνιζε για να μαζέψει τους σπόρους. Επρόκειτο για αργή, κοπιαστική εργασία, και όσο πλησίαζε το μεσημέρι γινόταν όλο και πιο δύσκολη. Η Ρουθ, όμως, συνέχισε άοκνα, σταματώντας μόνο για να σκουπίσει τον ιδρώτα από το μέτωπό της και να φάει ένα λιτό γεύμα στο «σπίτι»​—πιθανότατα ένα σκιερό υπόστεγο για τους εργάτες.

26, 27. Τι άνθρωπος ήταν ο Βοόζ, και πώς συμπεριφέρθηκε στη Ρουθ;

²⁶ Προφανώς, η Ρουθ ούτε έλπιζε ούτε περίμενε να την προσέξουν, και όμως κάποιος την πρόσεξε. Ο Βοόζ την είδε και ρώτησε το νεαρό αρχιεργάτη ποια ήταν. Ως εξαιρετικός άνθρωπος πίστης, ο Βοόζ χαιρετούσε τους εργάτες του​—μερικοί από τους οποίους ίσως ήταν μεροκαματιάρηδες ή και αλλοεθνείς—​λέγοντας: «Ο Ιεχωβά να είναι μαζί σας». Και εκείνοι ανταπέδιδαν το χαιρετισμό. Αυτός ο πνευματικός ηλικιωμένος άντρας έδειξε πατρικό ενδιαφέρον για τη Ρουθ.​—Ρουθ 2:4-7.

²⁷ Αποκαλώντας την «κόρη μου», τη συμβούλεψε να εξακολουθήσει να πηγαίνει στους αγρούς του για σταχυολόγηση και να μένει κοντά στις κοπέλες του σπιτικού του ώστε να μην την παρενοχλήσει κάποιος εργάτης. Φρόντισε να υπάρχει φαγητό για αυτήν την ώρα του γεύματος. (Διαβάστε Ρουθ 2:8, 9, 14) Προπαντός, όμως, δεν παρέλειψε να την επαινέσει και να την ενθαρρύνει. Γιατί;

28, 29. (α) Τι φήμη είχε η Ρουθ; (β) Πώς μπορείτε να βρείτε καταφύγιο στον Ιεχωβά όπως η Ρουθ;

²⁸ Όταν η Ρουθ ρώτησε τον Βοόζ πώς αυτή, μια αλλοεθνής, είχε κερδίσει την καλοσύνη και την εύνοιά του, εκείνος απάντησε ότι είχε ακούσει όλα όσα είχε κάνει για την πεθερά της, τη Ναομί. Πιθανότατα, η Ναομί είχε παινέψει την αγαπημένη της Ρουθ στις γυναίκες της Βηθλεέμ, και τα νέα είχαν φτάσει στα αφτιά του. Ήξερε επίσης ότι η Ρουθ είχε στραφεί στη λατρεία του Ιεχωβά, επειδή είπε: «Είθε ο Ιεχωβά να ανταμείψει τον τρόπο με τον οποίο ενεργείς και είθε να υπάρξει για εσένα τέλειος μισθός από τον Ιεχωβά τον Θεό του Ισραήλ, κάτω από τις φτερούγες του οποίου ήρθες να ζητήσεις καταφύγιο».​—Ρουθ 2:12.

²⁹ Πόσο πρέπει να ενθάρρυναν τη Ρουθ αυτά τα λόγια! Πράγματι, είχε αποφασίσει να βρει καταφύγιο κάτω από τις φτερούγες του Ιεχωβά Θεού, όπως ένα πουλάκι κουρνιάζει με ασφάλεια δίπλα στον προστατευτικό του γονέα. Ευχαρίστησε τον Βοόζ που της μίλησε τόσο καθησυχαστικά. Συνέχισε δε να εργάζεται ώσπου βράδιασε.​—Ρουθ 2:13, 17.

30, 31. Τι μαθαίνουμε από τη Ρουθ για την εργατικότητα, την εκτίμηση και την όσια αγάπη;

³⁰ Η έμπρακτη πίστη της Ρουθ αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα για όλους εμάς σήμερα που αγωνιζόμαστε να τα βγάλουμε πέρα σε αυτούς τους οικονομικά δύσκολους καιρούς. Η Ρουθ δεν πίστευε ότι οι άλλοι της χρωστούσαν κάτι, γι’ αυτό εκτιμούσε οτιδήποτε της πρόσφεραν. Δεν ντρεπόταν να εργάζεται σκληρά επί ώρες για να φροντίσει ένα άτομο που αγαπούσε, έστω και αν η εργασία ήταν ταπεινή. Δέχτηκε με ευγνωμοσύνη και εφάρμοσε μια σοφή συμβουλή σχετικά με το πώς να εργάζεται σε ασφαλές και καλό περιβάλλον. Πρωτίστως, δεν ξέχασε ποτέ ποιος ήταν το πραγματικό της καταφύγιο​—ο προστατευτικός της Πατέρας, ο Ιεχωβά Θεός.

³¹ Αν δείχνουμε όσια αγάπη όπως η Ρουθ και ακολουθούμε το παράδειγμά της όσον αφορά την ταπεινοφροσύνη, την εργατικότητα και την εκτίμηση, θα διαπιστώσουμε ότι και η δική μας πίστη θα αποτελεί ωφέλιμο παράδειγμα για άλλους. Πώς, όμως, κάλυψε ο Ιεχωβά τις ανάγκες της Ρουθ και της Ναομί; Αυτό θα το εξετάσουμε στο επόμενο κεφάλαιο.

1, 2. (α) Τι είδους εργασία έκανε η Ρουθ; (β) Ποιες θετικές πλευρές του Νόμου του Θεού και του λαού του έμαθε η Ρουθ;

Η ΡΟΥΘ γονάτισε δίπλα στο σωρό με τα στάχυα κριθαριού που είχε μαζέψει όλη τη μέρα. Το σούρουπο έπεφτε στους αγρούς γύρω από τη Βηθλεέμ, και πολλοί εργάτες ανηφόριζαν ήδη προς την πύλη της κωμόπολης, που ήταν φωλιασμένη σε μια κοντινή πλαγιά. Δίχως άλλο, το σώμα της Ρουθ πονούσε από τον ολοήμερο μόχθο, εφόσον εργαζόταν ασταμάτητα από το πρωί. Ωστόσο, συνέχισε να χτυπάει τα στάχυα με το ραβδί ή τον κόπανο για να ελευθερωθούν οι σπόροι. Ούτως ή άλλως, η μέρα είχε κυλήσει ανέλπιστα καλά.

² Μήπως άρχιζαν επιτέλους να αλλάζουν τα πράγματα για αυτή τη νεαρή χήρα; Όπως είδαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, η Ρουθ είχε προσκολληθεί στην πεθερά της, τη Ναομί, υποσχόμενη να μείνει στο πλευρό της και να κάνει τον Θεό της Ναομί, τον Ιεχωβά, δικό της Θεό. Οι δύο χαροκαμένες γυναίκες είχαν έρθει μαζί στη Βηθλεέμ από τον Μωάβ, και η Ρουθ η Μωαβίτισσα έμαθε σύντομα ότι ο Νόμος του Ιεχωβά περιείχε πρακτικές διατάξεις που προσέδιδαν αξιοπρέπεια στους φτωχούς του Ισραήλ, μεταξύ αυτών και στους αλλοεθνείς. Επίσης, τώρα διαπίστωσε ότι ορισμένα άτομα από το λαό του Ιεχωβά, τα οποία ζούσαν υπό το Νόμο και είχαν εκπαιδευτεί σύμφωνα με αυτόν, εκδήλωναν σε κάποιον βαθμό πνευματικότητα και καλοσύνη που απάλυναν την πληγωμένη της καρδιά.

3, 4. (α) Με ποιον τρόπο είχε ενθαρρύνει ο Βοόζ τη Ρουθ; (β) Πώς μας βοηθάει το παράδειγμα της Ρουθ στους σημερινούς οικονομικά δύσκολους καιρούς;

³ Ένα τέτοιο άτομο ήταν ο Βοόζ, ο εύπορος ηλικιωμένος στους αγρούς του οποίου σταχυολογούσε. Αυτός της είχε δείξει πατρικό ενδιαφέρον εκείνη τη μέρα. Η Ρουθ χαμογελούσε μέσα της όταν σκεφτόταν όσα της είχε πει επαινώντας την με καλοσύνη επειδή φρόντιζε τη Ναομί και επειδή είχε επιλέξει να ζητήσει καταφύγιο κάτω από τις φτερούγες του αληθινού Θεού, του Ιεχωβά.​—Διαβάστε Ρουθ 2:11-14.

⁴ Εντούτοις, η Ρουθ ίσως αναρωτιόταν τι της επιφύλασσε το μέλλον. Πώς θα κατάφερνε αυτή, μια πάμφτωχη αλλοεθνής, χωρίς σύζυγο ή παιδί, να συντηρήσει τον εαυτό της και τη Ναομί τα επόμενα χρόνια; Θα αρκούσε η σταχυολόγηση; Και ποιος θα φρόντιζε εκείνη στα γεράματά της; Διόλου παράξενο αν την κατέτρωγαν τέτοιες έγνοιες. Στους σημερινούς οικονομικά δύσκολους καιρούς, πολλοί βασανίζονται από παρόμοιες ανησυχίες. Καθώς μαθαίνουμε πώς η πίστη της Ρουθ τη βοήθησε να τα βγάλει πέρα με αυτές τις δυσκολίες, θα ανακαλύψουμε πολλά αξιομίμητα χαρακτηριστικά.

Τι Θεωρείται Οικογένεια;

5, 6. (α) Πόσο αποδοτική ήταν η σταχυολόγηση της Ρουθ την πρώτη μέρα στον αγρό του Βοόζ; (β) Πώς αντέδρασε η Ναομί όταν είδε τη Ρουθ;

⁵ Όταν η Ρουθ τελείωσε το κοπάνισμα του κριθαριού και το μάζεμα όλων των σπόρων, διαπίστωσε ότι είχε σταχυολογήσει περίπου ένα εφά κριθάρι, δηλαδή 22 λίτρα. Το φορτίο της μπορεί να ζύγιζε γύρω στα 15 κιλά! Ενδεχομένως το τύλιξε μέσα σε ένα ύφασμα, το σήκωσε και το τοποθέτησε πάνω στο κεφάλι της. Μετά, πήρε το δρόμο για τη Βηθλεέμ, μέσα στο μισοσκόταδο.​—Ρουθ 2:17.

⁶ Η Ναομί χάρηκε όταν είδε την αγαπημένη της νύφη, και ίσως έβγαλε ένα επιφώνημα έκπληξης αντικρίζοντας τον μπόγο με το κριθάρι που κουβαλούσε. Η Ρουθ έφερε επίσης λίγο φαγητό από το γεύμα που είχε προσφέρει ο Βοόζ στους εργάτες, και οι δυο τους μοιράστηκαν αυτό το λιτό δείπνο. Η Ναομί ρώτησε: «Πού σταχυολόγησες σήμερα και πού εργάστηκες; Είθε να είναι ευλογημένος αυτός που σου έδωσε προσοχή». (Ρουθ 2:19) Η Ναομί ήταν παρατηρητική. Βλέποντας τις προμήθειες που κουβαλούσε η Ρουθ, κατάλαβε ότι κάποιος είχε δώσει προσοχή στη νεαρή χήρα και της είχε φερθεί με καλοσύνη.

7, 8. (α) Από ποιον θεώρησε η Ναομί ότι προερχόταν η καλοσύνη του Βοόζ, και γιατί; (β) Πώς έδειξε περαιτέρω η Ρουθ όσια αγάπη για την πεθερά της;

⁷ Οι δυο τους έπιασαν την κουβέντα, και η Ρουθ μίλησε στη Ναομί για την καλοσύνη του Βοόζ. Συγκινημένη, η Ναομί απάντησε: «Ευλογημένος να είναι αυτός από τον Ιεχωβά που δεν εγκατέλειψε τη στοργική του καλοσύνη προς τους ζωντανούς και τους νεκρούς». (Ρουθ 2:20) Θεώρησε ότι η καλοσύνη του Βοόζ προερχόταν από τον Ιεχωβά, ο οποίος υποκινεί τους υπηρέτες του να είναι γενναιόδωροι και υπόσχεται να τους ανταμείψει για την καλοσύνη τους.a​—Διαβάστε Παροιμίες 19:17.

⁸ Η Ναομί παρότρυνε τη Ρουθ να δεχτεί την προσφορά του Βοόζ συνεχίζοντας τη σταχυολόγηση στους αγρούς του και μένοντας κοντά στις κοπέλες του σπιτικού του ώστε να μην την παρενοχλούν οι θεριστές. Η Ρουθ εφάρμοσε τη συμβουλή της. Επίσης, «εξακολουθούσε να κατοικεί με την πεθερά της». (Ρουθ 2:22, 23) Σε αυτά τα λόγια διακρίνουμε ξανά τη χαρακτηριστική της ιδιότητα​—την όσια αγάπη. Το παράδειγμα της Ρουθ μάς υποκινεί να αναρωτηθούμε αν εμείς τιμούμε τους οικογενειακούς δεσμούς, υποστηρίζοντας όσια τα αγαπημένα μας πρόσωπα και προσφέροντάς τους βοήθεια όποτε χρειάζεται. Τέτοια όσια αγάπη δεν περνάει απαρατήρητη από τον Ιεχωβά.

9. Τι μαθαίνουμε από τη Ρουθ και τη Ναομί όσον αφορά το τι θεωρείται οικογένεια;

⁹ Μήπως, όμως, η Ρουθ και η Ναομί δεν αποτελούσαν στην ουσία οικογένεια; Μερικοί νομίζουν ότι, προκειμένου να θεωρείται μια οικογένεια «κανονική», πρέπει να υπάρχει κάποιος για κάθε ρόλο​—άντρας, γυναίκα, γιος, κόρη, παππούς, γιαγιά και ούτω καθεξής. Το παράδειγμα της Ρουθ και της Ναομί, όμως, μας θυμίζει ότι οι υπηρέτες του Ιεχωβά μπορούν να ανοίγουν την καρδιά τους και να κάνουν ακόμη και τις μικρότερες οικογένειες να ξεχειλίζουν από θέρμη, καλοσύνη και αγάπη. Εκτιμάτε εσείς την οικογένειά σας, όσα μέλη και αν έχει; Ο Ιησούς θύμισε στους ακολούθους του ότι η Χριστιανική εκκλησία μπορεί να αποτελέσει οικογένεια ακόμη και για αυτούς που δεν έχουν.​—Μάρκ. 10:29, 30.

«Είναι Ένας από τους Εξαγοραστές Μας»

10. Με ποιον τρόπο ήθελε η Ναομί να βοηθήσει τη Ρουθ;

¹⁰ Από το θερισμό του κριθαριού, τον Απρίλιο, μέχρι το θερισμό του σιταριού, τον Ιούνιο, η Ρουθ σταχυολογούσε στους αγρούς του Βοόζ. Ασφαλώς, καθώς οι εβδομάδες περνούσαν, η Ναομί σκεφτόταν πιο πολύ τι μπορούσε να κάνει για την αγαπημένη της νύφη. Στον Μωάβ, ήταν πεπεισμένη ότι δεν μπορούσε να βοηθήσει τη Ρουθ να βρει άλλον σύζυγο. (Ρουθ 1:11-13) Τώρα, όμως, άρχισε να σκέφτεται διαφορετικά. Πλησίασε τη Ρουθ και της είπε: «Κόρη μου, δεν οφείλω εγώ να αναζητήσω τόπο ανάπαυσης για εσένα;» (Ρουθ 3:1) Τότε ήταν έθιμο να βρίσκουν οι γονείς σύντροφο για τα παιδιά τους, και η Ρουθ είχε γίνει πραγματική κόρη της Ναομί. Εκείνη ήθελε να της βρει «τόπο ανάπαυσης»​—εννοώντας την ασφάλεια και την προστασία που θα της πρόσφερε ένα σπιτικό και ένας σύζυγος. Αλλά τι μπορούσε να κάνει η Ναομί;

11, 12. (α) Ποια στοργική διάταξη του Νόμου του Θεού είχε υπόψη η Ναομί όταν αποκάλεσε τον Βοόζ “εξαγοραστή”; (β) Πώς ανταποκρίθηκε η Ρουθ στη συμβουλή της πεθεράς της;

¹¹ Όταν η Ρουθ ανέφερε πρώτη φορά τον Βοόζ, η Ναομί είπε: «Ο άνθρωπος αυτός είναι συγγενής μας. Είναι ένας από τους εξαγοραστές μας». (Ρουθ 2:20) Τι σήμαινε αυτό; Ο Νόμος του Θεού προς τον Ισραήλ περιείχε στοργικές διατάξεις για οικογένειες οι οποίες περνούσαν δύσκολα λόγω φτώχειας ή απώλειας κάποιου συγγενικού προσώπου. Αν μια γυναίκα χήρευε άτεκνη, δεχόταν τεράστιο πλήγμα, επειδή το όνομα του συζύγου της, ή αλλιώς οι απόγονοί του, εξέλιπε, χανόταν από τις επόμενες γενιές. Ωστόσο, ο Νόμος του Θεού επέτρεπε στον αδελφό του άντρα να παντρευτεί τη χήρα ώστε να γεννήσει αυτή έναν κληρονόμο που θα συνέχιζε το όνομα του νεκρού συζύγου της και θα φρόντιζε την οικογενειακή περιουσία.b​—Δευτ. 25:5-7.

¹² Η Ναομί παρουσίασε στη Ρουθ ένα σχέδιο δράσης. Φανταζόμαστε τη νεαρή γυναίκα να ανοίγει έκπληκτη τα μάτια της καθώς της μιλούσε η πεθερά της. Ο Νόμος του Ισραήλ ήταν ακόμη κάτι πρωτόγνωρο για τη Ρουθ, και πολλά έθιμά του της ήταν ακόμη τελείως άγνωστα. Παρ’ όλα αυτά, εκτιμούσε τη Ναομί τόσο πολύ ώστε κρεμόταν από τα χείλη της. Αυτό που τη συμβούλεψε η Ναομί μπορεί να της προκάλεσε αμηχανία ή ντροπή​—ίσως μάλιστα να αποδεικνυόταν ταπεινωτικό—​αλλά συμφώνησε, λέγοντας ήρεμα: «Όλα όσα μου λες θα τα κάνω».​—Ρουθ 3:5.

13. Τι διδασκόμαστε από τη Ρουθ σχετικά με τις συμβουλές των μεγαλυτέρων; (Βλέπε επίσης Ιώβ 12:12.)

¹³ Μερικές φορές οι νέοι δυσκολεύονται να ακούσουν τις συμβουλές των μεγαλύτερων και πιο έμπειρων ατόμων. Εύκολα υποθέτουν ότι οι μεγαλύτεροι δεν καταλαβαίνουν τις δυσκολίες και τα προβλήματά τους. Το παράδειγμα ταπεινοφροσύνης της Ρουθ μάς θυμίζει ότι θα ανταμειφθούμε πολύ αν δίνουμε προσοχή στη σοφία των μεγαλυτέρων που μας αγαπούν και θέλουν το καλό μας. (Διαβάστε Ψαλμός 71:17, 18) Αλλά ποια ήταν η συμβουλή της Ναομί, και ανταμείφθηκε άραγε η Ρουθ επειδή την εφάρμοσε;

Η Ρουθ στο Αλώνι

14. Τι ήταν το αλώνι, και πώς το χρησιμοποιούσαν;

¹⁴ Το ίδιο βράδυ, η Ρουθ πήγε στο αλώνι​—μια επίπεδη επιφάνεια από πατημένο χώμα όπου αρκετοί γεωργοί μετέφεραν τα σιτηρά τους για αλώνισμα και λίχνισμα. Το σημείο που επέλεγαν βρισκόταν συνήθως στην πλαγιά ή στην κορυφή ενός λόφου, όπου το απόγευμα και νωρίς το βράδυ σηκωνόταν αεράκι. Για να αποχωρίσουν τους σπόρους από το άχυρο και το περίβλημά τους, πετούσαν το μείγμα στον αέρα με μεγάλα δικράνια ή φτυάρια. Το ελαφρύτερο άχυρο παρασυρόταν μακριά, ενώ οι βαρύτεροι σπόροι ξανάπεφταν στο αλώνι.

15, 16. (α) Περιγράψτε τη σκηνή στο αλώνι αφού ο Βοόζ ολοκλήρωσε την εργασία του το βράδυ. (β) Πώς κατάλαβε ο Βοόζ ότι η Ρουθ ήταν πλαγιασμένη στα πόδια του;

¹⁵ Η Ρουθ παρακολουθούσε διακριτικά την εργασία να ολοκληρώνεται καθώς βράδιαζε. Ο Βοόζ επέβλεπε το λίχνισμα των σιτηρών του, τα οποία σχημάτισαν τελικά έναν μεγάλο σωρό. Αφού έφαγε με όρεξη, ξάπλωσε στη μια άκρη του σωρού. Προφανώς, συνήθιζαν να κάνουν κάτι τέτοιο, ίσως για να προστατέψουν την πολύτιμη συγκομιδή από κλέφτες και ληστρικές ομάδες. Η Ρουθ είδε ότι ο Βοόζ είχε πέσει για ύπνο. Ήταν ώρα να εφαρμόσει το σχέδιο της Ναομί.

¹⁶ Πλησίασε αθόρυβα, με την καρδιά της να κοντεύει να σπάσει. Καταλάβαινε ότι ο Βοόζ κοιμόταν βαθιά. Όπως, λοιπόν, της είχε πει η Ναομί, πήγε κοντά στα πόδια του, τα ξεσκέπασε και πλάγιασε εκεί δίπλα. Μετά περίμενε. Η ώρα περνούσε. Οι στιγμές πρέπει να της φαίνονταν αιώνες. Τελικά, γύρω στα μεσάνυχτα, ο Βοόζ άρχισε να στριφογυρίζει. Τρέμοντας από το κρύο, έσκυψε, πιθανότατα για να ξανασκεπάσει τα πόδια του. Αλλά κατάλαβε ότι κάποιος ήταν εκεί. Όπως αναφέρει η αφήγηση: «Τι να δει! μια γυναίκα πλαγιασμένη στα πόδια του!»​—Ρουθ 3:8.

17. Ποια δύο απλά στοιχεία αγνοούν όσοι υπονοούν ότι οι ενέργειες της Ρουθ ήταν ανάρμοστες;

¹⁷ «Ποια είσαι εσύ;» ρώτησε. Η Ρουθ απάντησε, πιθανόν με τρεμάμενη φωνή: «Είμαι η Ρουθ η δούλη σου, και πρέπει να απλώσεις το κάτω μέρος της φορεσιάς σου πάνω στη δούλη σου, γιατί εσύ είσαι εξαγοραστής». (Ρουθ 3:9) Ορισμένοι σύγχρονοι ερμηνευτές έχουν επιχειρήσει να υπονοήσουν ότι οι ενέργειες και τα λόγια της Ρουθ είχαν σεξουαλική χροιά, αλλά αγνοούν δύο απλά στοιχεία. Πρώτον, η Ρουθ ενήργησε σύμφωνα με τα έθιμα της εποχής, πολλά από τα οποία έχουν χαθεί εδώ και καιρό. Άρα, θα ήταν λάθος να βλέπουμε τις ενέργειές της υπό το διαστρεβλωμένο πρίσμα των σημερινών εξαχρειωμένων ηθών. Δεύτερον, η αντίδραση του Βοόζ δείχνει καθαρά ότι, στα μάτια του, η συμπεριφορά της Ρουθ ήταν ηθικά αγνή και ιδιαίτερα αξιέπαινη.

18. Τι είπε ο Βοόζ για να καθησυχάσει τη Ρουθ, και σε ποιες δύο περιπτώσεις στοργικής καλοσύνης από μέρους της αναφέρθηκε;

¹⁸ Τα λόγια που είπε ο Βοόζ στη συνέχεια, ασφαλώς με τρυφερό, απαλό τόνο, καθησύχασαν τη Ρουθ: «Ευλογημένη να είσαι από τον Ιεχωβά, κόρη μου. Εξέφρασες καλύτερα τη στοργική σου καλοσύνη στην τελευταία περίπτωση παρά στην πρώτη περίπτωση, μη πηγαίνοντας πίσω από τους νεαρούς, είτε ασήμαντους είτε πλούσιους». (Ρουθ 3:10) “Η πρώτη περίπτωση” αναφερόταν στην όσια αγάπη που έδειξε η Ρουθ γυρίζοντας μαζί με τη Ναομί στον Ισραήλ και φροντίζοντάς την. “Η τελευταία περίπτωση” ήταν εκείνη η στιγμή. Ο Βοόζ τόνισε ότι μια νέα γυναίκα όπως η Ρουθ θα μπορούσε άνετα να είχε αναζητήσει σύζυγο ανάμεσα σε πολύ πιο νέους άντρες, είτε πλούσιους είτε φτωχούς. Απεναντίας, εκείνη ήθελε να κάνει καλό όχι μόνο στη Ναομί αλλά και στο νεκρό σύζυγο της Ναομί, ώστε να συνεχιστεί το όνομά του στην πατρίδα του. Εύλογα, ο Βοόζ εντυπωσιάστηκε από την ανιδιοτέλεια αυτής της νέας γυναίκας.

19, 20. (α) Γιατί δεν παντρεύτηκε αμέσως ο Βοόζ τη Ρουθ; (β) Με ποιους τρόπους έδειξε ο Βοόζ καλοσύνη στη Ρουθ και ευαισθησία όσον αφορά τη φήμη της;

¹⁹ Ο Βοόζ συνέχισε: «Και τώρα, κόρη μου, μη φοβάσαι. Όλα όσα λες θα τα κάνω για εσένα, γιατί ο καθένας στην πύλη του λαού μου ξέρει ότι εσύ είσαι έξοχη γυναίκα». (Ρουθ 3:11) Η προοπτική να παντρευτεί τη Ρουθ τον ευχαριστούσε. Η πρόταση να γίνει εξαγοραστής της ίσως δεν τον κατέλαβε εντελώς εξ απροόπτου. Ωστόσο, ο Βοόζ ήταν δίκαιος και δεν επρόκειτο να ενεργήσει βασιζόμενος απλώς στις προτιμήσεις του. Είπε στη Ρουθ ότι υπήρχε άλλος εξαγοραστής, στενότερος συγγενής της οικογένειας του νεκρού συζύγου της Ναομί. Ο Βοόζ θα πλησίαζε εκείνον πρώτα και θα του έδινε την ευκαιρία να γίνει σύζυγός της.

²⁰ Ο Βοόζ παρότρυνε τη Ρουθ να πλαγιάσει πάλι και να ξεκουραστεί μέχρι τα ξημερώματα. Μετά θα μπορούσε να φύγει χωρίς να την πάρουν είδηση. Ήθελε να προστατέψει τη φήμη της, όπως και τη δική του, εφόσον κάποιοι μπορεί να συμπέραιναν εσφαλμένα ότι είχε συμβεί κάτι ανήθικο. Η Ρουθ πλάγιασε πάλι στα πόδια του, ίσως πιο ξένοιαστη πλέον, εφόσον εκείνος είχε ανταποκριθεί στο αίτημά της με τόση καλοσύνη. Κατόπιν, ενόσω ήταν ακόμη σκοτάδι, σηκώθηκε. Ο Βοόζ γέμισε το μανδύα της με άφθονο κριθάρι, το οποίο της έδωσε ως δώρο, και εκείνη γύρισε στη Βηθλεέμ.​—Διαβάστε Ρουθ 3:13-15.

21. Τι συνέβαλε στο να είναι η Ρουθ γνωστή ως «έξοχη γυναίκα», και πώς μπορούμε να μιμούμαστε το παράδειγμά της;

²¹ Πόσο πρέπει να χάρηκε η Ρουθ με τα λόγια του Βοόζ​—ότι ήταν γνωστή σε όλους ως «έξοχη γυναίκα»! Αναμφίβολα, η λαχτάρα της να γνωρίσει τον Ιεχωβά και να τον υπηρετήσει συνέβαλε καθοριστικά στη φήμη της. Επίσης, είχε δείξει μεγάλη καλοσύνη και ευαισθησία προς τη Ναομί και το λαό της, υιοθετώντας πρόθυμα ήθη και έθιμα που σίγουρα της ήταν άγνωστα. Αν μιμούμαστε την πίστη της Ρουθ, θα επιδιώκουμε να αντιμετωπίζουμε τους άλλους, καθώς επίσης τα ήθη και τα έθιμά τους, με βαθύ σεβασμό. Τότε ίσως ανακαλύψουμε και εμείς ότι έχουμε αποκτήσει έξοχη φήμη.

Τόπος Ανάπαυσης για τη Ρουθ

22, 23. (α) Τι μπορεί να υποδήλωνε το δώρο που έδωσε ο Βοόζ στη Ρουθ; (Βλέπε υποσημείωση.) (β) Τι παρότρυνε η Ναομί τη Ρουθ;

²² «Ποια είσαι εσύ, κόρη μου;» είπε η Ναομί όταν γύρισε σπίτι η Ρουθ. Ίσως έκανε αυτή την ερώτηση επειδή ήταν σκοτάδι, αλλά και επειδή ήθελε να μάθει αν η Ρουθ παρέμενε αδέσμευτη χήρα ή αν ανοιγόταν πλέον μπροστά της η προοπτική να παντρευτεί. Η Ρουθ έσπευσε να πει στην πεθερά της όσα διαδραματίστηκαν ανάμεσα στην ίδια και στον Βοόζ. Επίσης, της πρόσφερε το άφθονο κριθάρι που της είχε δώσει ως δώρο ο Βοόζ για τη Ναομί.c​—Ρουθ 3:16, 17.

²³ Μιλώντας σοφά, η Ναομί παρότρυνε τη Ρουθ να καθήσει στο σπίτι εκείνη τη μέρα και να μη βγει να σταχυολογήσει στους αγρούς, διαβεβαιώνοντάς την: «Ο άνθρωπος δεν θα ησυχάσει αν δεν δώσει ένα τέλος στο ζήτημα σήμερα».​—Ρουθ 3:18.

24, 25. (α) Πώς έδειξε ο Βοόζ ότι ήταν ευθύς και ανιδιοτελής; (β) Με ποιους τρόπους ευλογήθηκε η Ρουθ;

²⁴ Η Ναομί είχε απόλυτο δίκιο για τον Βοόζ. Εκείνος πήγε στην πύλη της πόλης, όπου συνεδρίαζαν συνήθως οι πρεσβύτεροι, και περίμενε να περάσει ο στενότερος συγγενής. Ενώπιον μαρτύρων, ο Βοόζ τού πρόσφερε την ευκαιρία να ενεργήσει ως εξαγοραστής με το να παντρευτεί τη Ρουθ. Ωστόσο, αυτός αρνήθηκε, λέγοντας ότι έτσι θα κατέστρεφε τη δική του κληρονομιά. Τότε, ενώπιον των μαρτύρων στην πύλη της πόλης, ο Βοόζ δήλωσε ότι θα ενεργούσε ως εξαγοραστής με το να αγοράσει την περιουσία του νεκρού συζύγου της Ναομί, του Ελιμέλεχ, και με το να παντρευτεί τη Ρουθ, τη χήρα του Μααλών, γιου του Ελιμέλεχ. Ο Βοόζ εξέφρασε την ελπίδα ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θα έκανε «να εγερθεί το όνομα του νεκρού στην κληρονομιά του». (Ρουθ 4:1-10) Πράγματι, ο Βοόζ ήταν ευθύς και ανιδιοτελής.

²⁵ Ο Βοόζ παντρεύτηκε τη Ρουθ. Στη συνέχεια, διαβάζουμε: «Ο Ιεχωβά έδωσε σε αυτήν σύλληψη και γέννησε γιο». Οι γυναίκες της Βηθλεέμ ευλογούσαν τη Ναομί και παίνευαν τη Ρουθ, λέγοντας ότι ήταν καλύτερη για τη Ναομί από ό,τι εφτά γιοι. Όπως μαθαίνουμε, ο γιος της Ρουθ έγινε μεταγενέστερα πρόγονος του μεγάλου Βασιλιά Δαβίδ. (Ρουθ 4:11-22) Ο Δαβίδ, με τη σειρά του, υπήρξε πρόγονος του Ιησού Χριστού.​—Ματθ. 1:1.d

26. Τι μας θυμίζει το παράδειγμα της Ρουθ και της Ναομί;

²⁶ Η Ρουθ πράγματι ευλογήθηκε, όπως και η Ναομί, η οποία βοήθησε στην ανατροφή του παιδιού σαν να ήταν δικό της. Η ζωή αυτών των δύο γυναικών μάς θυμίζει ξεκάθαρα ότι ο Ιεχωβά Θεός παρατηρεί όλους όσους μοχθούν ταπεινά για να συντηρούν την οικογένειά τους και τον υπηρετούν όσια με τον εκλεκτό λαό του. Ανταμείβει πάντα τους πιστούς, όπως ο Βοόζ, η Ναομί και η Ρουθ.