Έχετε Δει Ποτέ Ψάρι να Περπατάει;
ΤΙ ΘΕΑΜΑ ΗΤΑΝ ΑΥΤΟ! Καθόμουν στην άκρη ενός μαγκρόβιου έλους και κοίταζα κάποιες ερημικές, όπως νόμιζα, λασπώδεις εκτάσεις. Ωστόσο, όπως αποδείχτηκε, δεν ήταν καθόλου ερημικές. Εκεί έδινε παράσταση ένας παράξενος ακροβατικός θίασος. Τι εννοώ όταν λέω παράξενος; Ο κάθε ακροβάτης είχε μήκος το πολύ δεκαπέντε εκατοστά. Όλοι τους ήταν ψάρια.
Μολονότι η σκέψη τού να βλέπει κάποιος ψάρια να περπατάνε και να πηδάνε φαίνεται τόσο απίθανη όσο το να βλέπει ελέφαντες να πετάνε, ωστόσο αυτό ακριβώς έβλεπα. Αλλά πώς μπορεί ένα ψάρι να περπατάει, να σκαρφαλώνει και να πηδάει—ναι, ακόμα και να αναπνέει—ενώ βρίσκεται έξω από το νερό;
Τα ψάρια που είδα ονομάζονται πηδηχτές της λάσπης ή περιόφθαλμοι. Ένα από τα ασυνήθιστα χαρακτηριστικά τους είναι τα μάτια τους, τα οποία ξεπετιούνται πάνω από το κεφάλι τους και κατόπιν επανέρχονται στην προηγούμενη θέση τους. Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι τα θωρακικά τους πτερύγια, τα οποία χρησιμοποιούν οι πηδηχτές της λάσπης για να κινούνται προς τα εμπρός στη λάσπη—όπως κάποιος άνθρωπος χρησιμοποιεί πατερίτσες για να κινείται. Αλλά πώς πηδάει αυτό το ασυνήθιστο ψάρι; Ο πηδηχτής της λάσπης μπορεί να εκτιναχτεί προς τα εμπρός χρησιμοποιώντας την ουρά του, και να εκσφενδονιστεί σε απόσταση περίπου 60 εκατοστών στον αέρα. Οι πηδηχτές της λάσπης είναι επίσης ταλαντούχοι πολιτικοί μηχανικοί, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα πτερύγιά τους σαν φτυάρια για να σκάβουν φωλιές στη λάσπη.
Ο πηδηχτής της λάσπης έχει μια ενσωματωμένη φιάλη οξυγόνου—το στόμα και τους βραγχιακούς θαλάμους του, τα οποία γεμίζει με νερό προτού «καταδυθεί» στη στεριά. Όταν έχει χρησιμοποιήσει όλο το οξυγόνο από τη «φιάλη» του, βυθίζεται σε ένα λάκκο με λάσπη για να την ξαναγεμίσει.
Αν μπορείτε να πάτε σε κάποια από τις λασπώδεις εκτάσεις της Αφρικής ή της Ασίας, και αν αντέχετε τα κουνούπια και τον τροπικό ήλιο, γιατί να μην προσπαθήσετε να βρείτε τον πηδηχτή της λάσπης; Τότε θα μπορείτε και εσείς να λέτε ότι είδατε ένα ψάρι να περπατάει!—Από Συνεργάτη.
[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 31]
Φόντο: Jane Burton/Bruce Coleman Inc.
Ένθετες εικόνες: Φωτογραφίες από Richard Mleczko