Σελίδα Δύο

Ανέκαθεν, ένα από τα δόγματα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας υποστήριζε ότι αυτή είναι η μοναδική αληθινή Αποστολική Εκκλησία. Οι Καθολικοί διδάσκονταν ότι η ενότητα της εκκλησίας αποτελεί απόδειξη για την αυθεντικότητά της. Σήμερα όμως, οι Καθολικοί έχουν να κάνουν με μια εκκλησία διαιρεμένη σε ζητήματα θεολογικά, ηθικά, εκκλησιαστικής ηγεσίας και λειτουργικής.

Οι αποφάσεις του πάπα πάνω σε σημαντικά θέματα πίστης και ηθικών αξιών τίθενται υπό αμφισβήτηση από Καθολικούς θεολόγους και δεν ακολουθούνται από πολλούς πιστούς. Ένας Καθολικός αρχιεπίσκοπος έχει ιδρύσει σε πολλές χώρες μια αλυσίδα ιερατικών σχολών για την εκπαίδευση αντιφρονούντων ιερέων. Όλο και περισσότεροι ειλικρινείς Καθολικοί περιέρχονται σε αμηχανία και κάνουν το ερώτημα, ‘Γιατί είναι διαιρεμένη η εκκλησία μου;’

Ρωγμές στο Οικοδόμημα

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στη Γαλλία

ΕΚΕΙΝΗ τη μέρα τα επιβλητικά κωδωνοστάσια του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων έμοιαζαν να συμβολίζουν το συμπαγές της παραδοσιακής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Στη μεγάλη πλατεία, που βρίσκεται μπροστά σ’ αυτό το οικοδόμημα του 12ου αιώνα, μια επίσημη εκκλησιαστική πομπή λάβαινε χώρα με αφορμή τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Όμως, όλως περιέργως, την ίδια εκείνη μέρα, 15 Αυγούστου 1986, μόλις λίγα μέτρα πιο πέρα και από την άλλη μεριά του ποταμού Σηκουάνα, μια αντίπαλη πομπή σχηματίστηκε μπροστά από την Καθολική εκκλησία του Σαιν-Νικολά-ντι-Σαρντονέ. Καθώς η πομπή προχωρούσε στους δρόμους της Καρτιέ Λατέν, την ακολουθούσαν αρκετές χιλιάδες Καθολικών, πολλοί περισσότεροι από όσους ακολουθούσαν την επίσημη τελετή που λάβαινε χώρα στην Παναγία των Παρισίων, λένε οι πληροφορίες. Όμως, και οι δυο πομπές είχαν οργανωθεί από ιερείς της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας· και οι δυο ήταν προς τιμή της Θεοτόκου. Γιατί οργανώθηκαν δυο διαφορετικές πομπές για τον εορτασμό της ίδιας Καθολικής γιορτής;

Αυτό το περιστατικό δείχνει καθαρά τα ρήγματα που διαιρούν την Καθολική Εκκλησία. Το οικοδόμημα είναι γεμάτο τέτοια ρήγματα, ρήγματα αριστερά και δεξιά, ρήγματα από πάνω μέχρι κάτω.

Προοδευτικοί Εναντίον Οπαδών της Παράδοσης

Στην αριστερή παράταξη ανήκουν οι προοδευτικοί ή φιλελεύθεροι, Καθολικοί. Πολλοί από αυτούς δελεάζονται από τη λεγόμενη θεολογία απελευθέρωσης, η οποία ξεκίνησε στη Λατινική Αμερική. Αυτούς δεν τους τρομάζουν οι λέξεις οικουμενισμός, σοσιαλισμός ούτε ακόμα και κομμουνισμός. Όμως, ακόμα και στη Λατινική Αμερική, δεν συμφωνούν όλοι οι Καθολικοί με τη θεολογία απελευθέρωσης. Στη Βραζιλία, για παράδειγμα, ο ίδιος ο Καθολικός κλήρος είναι διαιρεμένος σε προοδευτικούς και σε οπαδούς της παράδοσης.

Οι Καθολικοί που ακολουθούν την παράδοση είναι ως επί το πλείστον δεξιοί συντηρητικοί που πιστεύουν ότι η 2 Σύνοδος του Βατικανού άνοιξε την πόρτα σε αναμορφώσεις που προδίδουν τον παραδοσιακό Καθολικισμό. Επιμένουν ότι η Θεία Λειτουργία πρέπει να λέγεται στη λατινική γλώσσα και αρνούνται να συναδελφωθούν με τους Προτεστάντες ή μ’ εκείνους που έχουν αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις.

Αναμφισβήτητα οι περισσότεροι Καθολικοί, αλλά όχι κατ’ ανάγκη και οι πιο ένθερμοι, βρίσκονται κάπου στη μέση. Τόσο οι προοδευτικοί όσο και οι οπαδοί της παράδοσης πιστεύουν ότι ο μετριοπαθής Καθολικισμός χάνει με τις αναμορφώσεις, τις οποίες οι μεν θεωρούν ελάχιστες και οι δε πάρα πολλές. Πολλοί προοδευτικοί πιστεύουν ότι οι αναμορφώσεις δεν προχωρούν αρκετά σε βάθος και ότι η πολιτικοποιημένη ανάμειξη της εκκλησίας προς όφελος των φτωχών είναι υπερβολικά άτολμη. Όσο γι’ αυτούς που ακολουθούν την παράδοση, αυτοί είναι βέβαιοι ότι οι αναμορφώσεις που γίνονται μετά τη 2 Σύνοδο του Βατικανού οδηγούν τον Καθολικισμό στην εξαφάνιση.

Αυτές οι κύριες τάσεις προκαλούν ακόμα περισσότερα σχίσματα, σε όλα τα επίπεδα. Οι Καθολικοί είναι διαιρεμένοι σε θέματα πίστης και ηθικών αρχών. Σε ζητήματα πίστης ή δοξασιών, επίσημα αναγνωρισμένα δόγματα, όπως η κόλαση, το καθαρτήριο, το προπατορικό αμάρτημα, ακόμα και η Τριάδα, δεν είναι πια υπεράνω κάθε αμφισβήτησης στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας. Μια πρόσφατη σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης στη Γαλλία, στη χώρα που λέγεται ότι είναι «η μεγαλύτερη κόρη της εκκλησίας», έδειξε ότι το 71 τοις εκατό των Γάλλων Καθολικών που έδωσαν συνέντευξη εξέφρασαν αμφιβολίες για τη μετά θάνατο ζωή, το 58 τοις εκατό δεν πίστευαν ότι υπάρχει κόλαση, το 54 τοις εκατό εξέφρασαν δυσπιστία για το καθαρτήριο και το 34 τοις εκατό δεν παραδέχονταν την Τριάδα.

Βέβαια, υπάρχουν πολλά μέλη της Καθολικής Εκκλησίας σε όλο τον κόσμο, που εξακολουθούν να υποστηρίζουν με θέρμη αυτές τις δοξασίες. Αυτό όμως, δεν αποτελεί παρά μια ακόμα απόδειξη για το γεγονός ότι οι Καθολικοί είναι διαιρεμένοι σε θέματα πίστης.

«Το Κύριο Ζήτημα . . . Είναι η Υποταγή στη Ρώμη»

Όσον αφορά τις ηθικές αρχές, οι Καθολικοί είναι βαθιά διαιρεμένοι σε θέματα όπως είναι το προγαμιαίο σεξ, η μοιχεία και η ομοφυλοφιλία. Πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί έχουν συγκλονιστεί φοβερά από την ανεκτική στάση των μελών της εκκλησίας τους, περιλαμβανομένων και μερικών κληρικών, όπως επίσης και ορισμένων θεολόγων. Καθολικοί με καλές ηθικές αρχές μπορεί να παρηγοριούνται με το γεγονός ότι ο πάπας έχει εκφραστεί έντονα κατά της σεξουαλικής ανηθικότητας. Αλλά τι τονίζει αυτό, αν όχι την ανησυχητική αλήθεια πως όλο και περισσότεροι Καθολικοί θέτουν υπό αμφισβήτηση την εξουσία του πάπα σε τέτοια θέματα;

Η εφημερίδα Observer του Λονδίνου έγραψε πρόσφατα: «Η ένταση που υπάρχει μεταξύ του Πάπα και πολλών ατόμων του ποιμνίου του έχει γίνει καταφανής στις διαφωνίες που έχουν απασχολήσει πολλές φορές τον τύπο και που αφορούν τις εκτρώσεις, τον έλεγχο των γεννήσεων με τεχνητά μέσα, το αν θα γίνουν δεκτές οι γυναίκες στον κλήρο ή όχι, και τη συμμετοχή διαζευγμένων Καθολικών στη μετάληψη. Το κύριο ζήτημα, που αποτελεί τη βάση όλων αυτών, είναι η υποταγή στη Ρώμη».

Ο επίσκοπος Τζέιμς Μαλόουν, πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Καθολικών Επισκόπων (της Αμερικής) έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου εξαιτίας μιας «αυξανόμενης και επικίνδυνης δυσαρέσκειας εκκλησιαστικών παραγόντων των Ηνωμένων Πολιτειών απέναντι στην Αγία Έδρα». Μίλησε για «διαφωνία», «διαίρεση» και «αναπτυσσόμενη αποξένωση».

Από την άλλη μεριά, οι Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης έχουν επαναστατήσει ανοιχτά εναντίον του πάπα, επειδή πιστεύουν ότι αυτός δεν είναι όσο θα έπρεπε αυστηρός. Το πρόσωπο που πρωτοστατεί σ’ αυτόν τον ξεσηκωμό είναι ένας Γάλλος Καθολικός αρχιεπίσκοπος. Αυτός έχει δημιουργήσει ένα κίνημα που έχει διαιρέσει ακόμα περισσότερο τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο.

Ο Επαναστάτης Αρχιεπίσκοπος

Ο Γάλλος δημοσιογράφος, που βρισκόταν στη Ρώμη, μπήκε βιαστικά σ’ ένα ταξί και είπε στον οδηγό να τον πάει στο Ανάκτορο των Ροσπιλιόζι-Παλαβιτσίνι. Ο ταξιτζής, ρίχνοντάς του ένα βλέμμα με νόημα, του απάντησε «Si»· θα τον πήγαινε στον «il vescovo ribelle!» (τον επαναστάτη αρχιεπίσκοπο).

Επί μέρες, όλοι ανεξαιρέτως στη Ρώμη ήταν αναστατωμένοι. Προς μεγάλη αγανάκτηση των αρχών του Βατικανού, η πριγκίπισσα Ελβίνα Παλαβιτσίνι, μέλος μιας από τις εξέχουσες αριστοκρατικές οικογένειες της Ρώμης, είχε συμφωνήσει να βοηθήσει τον Γάλλο Καθολικό αρχιεπίσκοπο Μαρσέλ Λεφέβρ να εκθέσει δημόσια τις απόψεις του στη Ρώμη· είχε στείλει μάλιστα εκατοντάδες προσκλήσεις για μια συνέντευξη τύπου σχετικά στενού κύκλου. Είχε θέσει στη διάθεση του Λεφέβρ το οικογενειακό ανάκτορο, στο οποίο οι πρόγονοί της είχαν φιλοξενήσει έναν πάπα και αρκετούς καρδινάλιους. Και σαν να μην έφταναν αυτά, του επέτρεψε να δώσει τη συνέντευξη στο δωμάτιο που ήταν ο θρόνος του Πάπα Κλήμεντος Θ΄, ακριβώς κάτω από τον τεράστιο ουρανό του θρόνου.

Παρά τις πολλές πιέσεις που άσκησαν επάνω της οι ιεράρχες του Βατικανού, η πριγκίπισσα έμεινε ακλόνητη στην απόφασή της. Ο τύπος της Ρώμης κάλυψε πλήρως αυτήν τη συνάντηση, η οποία θεωρήθηκε «πρόκληση» μέσα στο ίδιο «το σπίτι του Βατικανού». Ο ταξιτζής προφανώς ήταν πλήρως ενημερωμένος γι’ αυτά που συνέβαιναν στον τόπο του!

Η Εκκλησία «Δεν Είναι Πια Καθολική»

Η πριγκίπισσα Παλαβιτσίνι δικαιολόγησε την απόφασή της, δηλώνοντας ότι η Καθολική Εκκλησία είναι διαιρεμένη και ότι τέτοια «σοβαρά προβλήματα δεν μπορούν να επιλυθούν με τη σιωπή, που οι άνθρωποι δεν μπορούν να την καταλάβουν, αλλά μονάχα με τη θαρραλέα και σαφή διατύπωση των απόψεων». Η πριγκίπισσα έλπιζε ότι, δίνοντας στον Αρχιεπίσκοπο Λεφέβρ την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις του, θα ενθαρρύνει «την ειρήνη και τη γαλήνη μέσα στον Καθολικό κόσμο». Ο ιεράρχης ευχαρίστησε την οικοδέσποινα και ευλόγησε αυτήν και την οικογένειά της, συγχαίροντάς τους που έχουν «κρατήσει την πατροπαράδοτη πίστη».

Ανάμεσα στα εκατοντάδες άτομα που παρακολούθησαν τη συνάντηση αυτή, και που αποτελούνταν κυρίως από Καθολικούς οπαδούς της παράδοσης, οι οποίοι είχαν έρθει από αρκετές χώρες, βρίσκονταν και πολλοί αντιπρόσωποι του τύπου και δημοσιογράφοι της τηλεόρασης. Ο αρχιεπίσκοπος εξέφρασε τη σοβαρή διαφωνία του με την επίσημη πολιτική της εκκλησίας μετά τη 2 Σύνοδο του Βατικανού (1962-1965). Η γαλλική καθημερινή εφημερίδα Le Monde σχολίαζε: «Για δυο περίπου ώρες [ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ] εξέφραζε τη δυσαρέσκειά του απέναντι στην καινούρια Εκκλησία ‘η οποία δεν είναι πια Καθολική’. Δεν παράλειψε τίποτα: ούτε την κατήχηση ούτε τις ιερατικές σχολές ούτε τη Θεία Λειτουργία ούτε τον οικουμενισμό για να μην πούμε για την ‘κολεκτιβοποίηση των αγίων μυστηρίων’ και για ‘τους καρδινάλιους που κλίνουν προς τον κομμουνισμό’».

Ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ κατάληξε: «Η κατάσταση είναι τραγική. Η Εκκλησία ακολουθεί μια κατεύθυνση που δεν είναι Καθολική και που καταστρέφει τη θρησκεία μας. Θά ’πρεπε να συμμορφωθώ κι εγώ μ’ αυτήν ή να παραμείνω Καθολικός, Ρωμαιοκαθολικός, Καθολικός για όλη μου τη ζωή; Έχω πάρει την απόφασή μου ενώπιον του Θεού. Δεν θέλω να πεθάνω Προτεστάντης».

Ο Καρδινάλιος Πολέτι, βικάριος του Παύλου ΣΤ΄ στην επισκοπική περιφέρεια της Ρώμης, δήλωσε ότι με το να οργανώσει τη συνέντευξη αυτή στη Ρώμη «ο Μονσινιόρος Λεφέβρ πρόσβαλε την πίστη, την Καθολική Εκκλησία και τον θείο Κύριό της, τον Ιησού, [και] πρόσβαλε και τον πάπα προσωπικά, κάνοντας κατάχρηση της υπομονής του και προσπαθώντας να προξενήσει προβλήματα μέσα στην αποστολική του έδρα».

Πώς Ξεκίνησε η Επανάσταση

Η συνέντευξη αυτή έλαβε χώρα στις 6 Ιουνίου 1977. Όμως από το 1965, πριν ακόμα τελειώσει η 2 Σύνοδος του Βατικανού, συζητιόταν ότι υπήρχε κάποιο «σχίσμα» στην Καθολική Εκκλησία. Πολλοί συντηρητικοί Καθολικοί πίστευαν ότι η 2 Σύνοδος έφερνε αναμορφώσεις που πρόδιδαν τον παραδοσιακό Καθολικισμό.

Ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ, πρώην αρχιεπίσκοπος του Ντακάρ, στη Σενεγάλη, και επίσκοπος της Τουλ, στη νοτιοκεντρική Γαλλία, είχε λάβει μέρος στη 2 Σύνοδο του Βατικανού. Το 1962, είχε εκλεγεί ηγούμενος του τάγματος των «Πατέρων του Αγίου Πνεύματος» στη Γαλλία. Αλλά η διαφωνία του με την πολιτική που εφάρμοσε η 2 Σύνοδος στην Καθολική Εκκλησία έπαιρνε όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις, ώσπου οδήγησε στην παραίτησή του από τη θέση εκείνη το 1968.

Το 1969, ένας Ελβετός Καθολικός επίσκοπος επέτρεψε στον αντιφρονούντα αρχιεπίσκοπο να ανοίξει μια ιερατική σχολή, σύμφωνη με τις αρχές της παράδοσης, μέσα στην επισκοπική περιφέρεια του Φριμπούργκ, στην Ελβετία. Τον επόμενο χρόνο, ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ ίδρυσε την «Ιερατική Αδελφότητα του Αγίου Πίου Ι΄», όπως την ονόμασε, και άνοιξε μια ιερατική σχολή στην Εκόν στο Ελβετικό καντόνι της Βαλαισίας. Αυτό το έκανε με την έγκριση του Καθολικού επισκόπου της Σιόν.

Στην αρχή, αυτή η ιερατική σχολή μόλις και μετά βίας μπορούσε να θεωρηθεί ότι ανήκε σε αντιφρονούντες. Βέβαια, οι μαθητευόμενοι φορούσαν μαύρα ράσα και λάβαιναν καθαρά παραδοσιακή εκπαίδευση. Η Θεία Λειτουργία γινόταν στα λατινικά, παρ’ όλο που ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ είχε βγάλει την απόφαση ότι θα έπρεπε να ψάλλεται μια αναθεωρημένη Θεία Λειτουργία στην καθομιλουμένη. Ωστόσο, οι αρχές της επίσημης εκκλησίας ανέχονταν αυτή την ιερατική σχολή, κι αυτό επειδή, τότε ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ δεν είχε πρόθεση να εκπαιδεύει τους μελλοντικούς ιερείς για τη χειροτονία τους. Έλπιζε πως αυτοί θα κατάφερναν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους στους, κατά τη γνώμη του, δυο τελευταίους προμαχώνες του πατροπαράδοτου Καθολικισμού· το Αρχιερατικό Πανεπιστήμιο του Λατερανού στη Ρώμη και το Πανεπιστήμιο του Φριμπούργκ στην Ελβετία.

Ουσιαστικά, το πρόβλημα ξεκίνησε όταν ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ συμπέρανε ότι ούτε και αυτά τα δυο Καθολικά πανεπιστήμια ήταν ικανά να εκπαιδεύουν μελλοντικούς ιερείς σύμφωνα με την, κατά την άποψή του, αληθινή Καθολική παράδοση. Αποφάσισε να χειροτονεί ο ίδιος τους μελλοντικούς ιερείς που εκπαιδεύονταν στην ιερατική σχολή της Εκόν. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 1974 εξέδωσε μια διακήρυξη στην οποία εξέφραζε σφοδρή αντίθεση στις περισσότερες αναμορφώσεις της 2 Συνόδου του Βατικανού. Μέχρι τότε, στην Εκόν είχαν εκπαιδευτεί πάνω από εκατό μαθητευόμενοι από μια ομάδα εκπαιδευτών-οπαδών της παράδοσης.

Το 1975, το Βατικανό, ενεργώντας μέσω του εκεί Ελβετού επισκόπου, απόσυρε την έγκρισή του από την ιερατική σχολή της Εκόν. Ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ, παραβλέποντάς το αυτό, συνέχισε να χειροτονεί καινούριους ιερείς, καθώς αυτοί ολοκλήρωναν τις σπουδές τους. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, το 1976 ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ του αφαίρεσε προσωρινά το δικαίωμα να ασκεί ιερατικά καθήκοντα, όπως το να χοροστατεί στη Θεία Λειτουργία, να ιερουργεί στις πρώτες μεταλήψεις, να τελεί τα ιερά μυστήρια και, ως επίσκοπος, να χειροτονεί ιερείς. Επειδή παρ’ όλα αυτά η Εκόν εξακολούθησε ακάθεκτη, δημιουργήθηκε μια παράδοξη κατάσταση· μια υπερκαθολική ιερατική σχολή έβγαζε πλήθος Καθολικών ιερέων που ήταν υπερπροσκολλημένοι στην παράδοση και χειροτονημένοι από έναν αποκηρυγμένο ιερέα που υποστήριζε ότι ήταν πιο Καθολικός από τον πάπα!

Η Έκταση της Επανάστασης

Η επανάσταση του Γάλλου αρχιεπισκόπου δεν θα άξιζε καν να αναφερθεί, αν είχε απλώς περιοριστεί σε μια ιερατική σχολή καταχωνιασμένη στους πρόποδες των Ελβετικών Άλπεων. Όμως σύντομα, γύρω από τον Αρχιεπίσκοπο Λεφέβρ συσπειρώθηκε μια ισχυρή μερίδα Καθολικών από ολόκληρο τον κόσμο. Ο συγγραφέας Ζεράρ Λεκλέρκ έγραψε στο βιβλίο του L’Église Catholique 1962-1986—Crise et renouveau (Η Καθολική Εκκλησία 1962-1986—Κρίση και Αναγέννηση): «Οι διαμάχες που γίνονται για την τήρηση της παράδοσης δεν αντικατοπτρίζουν τις τάσεις μιας μικρής μειονότητας. Εκφράζουν τα αισθήματα ενός αρκετά μεγάλου μέρους των πιστών».

Ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ υποστηρίζεται οικονομικά από πολλούς συντηρητικούς Καθολικούς ανά τον κόσμο. Αυτό του επιτρέπει να ταξιδεύει πολύ, συχνά ως προσκαλεσμένος από ομάδες Καθολικών που είναι οπαδοί της παράδοσης. Έχει επικρίνει τη 2 Σύνοδο του Βατικανού ενώπιον μεγάλου ακροατηρίου σε πολλές χώρες, τελώντας τη Θεία Λειτουργία σύμφωνα με το λατινικό τελετουργικό, το οποίο θεσπίστηκε από τη Σύνοδο του Τριδέντου, που έγινε το 16ο αιώνα· η λειτουργία αυτή ονομάζεται Τριδεντινή ή λειτουργία του Πίου Ε΄. Αυτές οι συναντήσεις των οπαδών της παράδοσης μερικές φορές λάβαιναν χώρα στα πιο απίθανα μέρη, όπως λόγου χάρη σ’ ένα πρώην σούπερ μάρκετ στα βόρεια του Λονδίνου, στην Αγγλία.

Αυτή η εκτεταμένη οικονομική υποστήριξη έχει επιτρέψει στον επαναστάτη αρχιεπίσκοπο να ανοίξει κι άλλες ιερατικές σχολές για την εκπαίδευση Καθολικών ιερέων-οπαδών της παράδοσης στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Αργεντινή και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Φεβρουάριο του 1987, η εφημερίδα Le Figaro ανάφερε ότι τότε στα ιδρύματα αυτά εκπαιδεύονταν 260 μαθητευόμενοι. Ο Αρχιεπίσκοπος Λεφέβρ χειροτονεί κάθε χρόνο 40 με 50 ιερείς από πολλά μέρη του κόσμου, περιλαμβανομένης και της Αφρικής.

Πολλοί από αυτούς τους ιερείς που ακολουθούν την παράδοση δρουν από τις 75 «μονές» που έχει ιδρύσει η «Αδελφότητα» του Αρχιεπισκόπου Λεφέβρ σε 18 χώρες στη Βόρεια και Νότια Αμερική, στην Ευρώπη και στην Αφρική. Αυτοί οι ιερείς τελούν τη Θεία Λειτουργία στα λατινικά για τους συντηρητικούς Καθολικούς των χωρών αυτών.

Συχνά οι πατροπαράδοτες αυτές λειτουργίες τελούνται σύμφωνα με την παράδοση σε παρεκκλήσια ειδικά φτιαγμένα για την περίσταση. Αλλά όλο και περισσότεροι δεξιοί Καθολικοί κάνουν αγώνα με την ορθόδοξη Καθολική ιεραρχία για να κατορθώσουν να αποκτήσουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν κανονικούς Καθολικούς ναούς για τις λειτουργίες τους. Αυτό το γεγονός έχει γίνει αφορμή για τη δημιουργία καταστάσεων που ενοχλούν έντονα πολλούς ειλικρινείς Καθολικούς.

Καβγάδες για τη Διεκδίκηση Ναών

Από το 1969, αφότου ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ εισήγαγε τη νέα Θεία Λειτουργία, που περιλαμβάνει τη χρήση της καθομιλουμένης καθώς και άλλες αναμορφώσεις, οι Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης οργανώνουν δικές τους Θείες Λειτουργίες, ακολουθώντας ένα παλιότερο λατινικό τελετουργικό. Στο Παρίσι της Γαλλίας, εκατοντάδες Καθολικοί αυτής της παράταξης συγκεντρώνονταν στο Γουάγκραμ Χωλ, κοντά στην Αψίδα του Θριάμβου. Επειδή η καινούρια λειτουργία ήταν τότε υποχρεωτική, ο Καθολικός αρχιεπίσκοπος της περιοχής αρνήθηκε να τους επιτρέψει να χρησιμοποιήσουν κάποιο ναό.

Τελικά, στις 27 Φεβρουαρίου 1977, οι οπαδοί της παράδοσης πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και με αρχηγό ένα συντηρητικό ιερέα, κατέλαβαν με τη βία την εκκλησία του Σαιν-Νικολά-ντι-Σαρντονέ, στην Καρτιέ Λατέν. Οι κανονικοί Καθολικοί ιερείς και οι ενορίτες βρέθηκαν να είναι εκτοπισμένοι από την ίδια τους την εκκλησία. Όταν, μετά από λίγες μέρες, αυτοί προσπάθησαν να τελέσουν τη Θεία Λειτουργία μέσα στην εκκλησία, ξέσπασε καβγάς. Ένας ιερέας μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και οι άλλοι βρήκαν καταφύγιο στο σπίτι του ενοριακού ιερέα που ήταν εκεί κοντά.

Τώρα, δέκα χρόνια αργότερα, η εκκλησία του Σαιν-Νικολά-ντι-Σαρντονέ βρίσκεται ακόμα κάτω από την κατοχή Καθολικών οπαδών της παράδοσης, παρά τις δυο δικαστικές εντολές που τους εξώνουν. Περίπου 5.000 άτομα παρακολουθούν τις πέντε λατινικές Θείες Λειτουργίες που τελούνται εκεί κάθε Κυριακή. Οι λειτουργίες τελούνται από έναν ιερέα χειροτονημένο στην Εκόν από τον Αρχιεπίσκοπο Λεφέβρ· ο «επαναστάτης ιεράρχης» πηγαίνει τακτικά σ’ αυτήν την εκκλησία για το χρίσμα των ανήλικων οπαδών της παράδοσης.

Λίγους μήνες μετά την αρχική κατάληψη της εκκλησίας του Σαιν-Νικολά-ντι-Σαρντονέ από τους οπαδούς της παράδοσης, αρκετές εκατοντάδες προοδευτικών Καθολικών συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη δια της βίας κατάληψη αυτής της εκκλησίας. Πήραν μέρος αρκετοί ιερείς και Καθολικοί καθηγητές της Σορβόνης και του Καθολικού Ινστιτούτου του Παρισιού. Ξαφνικά, μια ομάδα νεαρών Καθολικών οπαδών της παράδοσης όρμησαν μέσα στην αίθουσα και διέκοψαν τη συγκέντρωση, χρησιμοποιώντας σιδερένιους λοστούς και μια καπνογόνα βόμβα. Αρκετοί τραυματίστηκαν και ένας Καθολικός καθηγητής μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο.

Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης δημιούργησαν προβλήματα στον Καθολικό επίσκοπο του Στρασβούργου στην ανατολική Γαλλία, όταν αυτός προσπάθησε να μπει μέσα σε μια εκκλησία, την οποία είχαν ήδη καταλάβει για να τελέσουν τη Θεία Λειτουργία στα λατινικά. Στο Παρίσι, «κομάντος» Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης εισέβαλαν σε Καθολικές εκκλησίες και διέκοπταν τη λειτουργία, άλλοτε επειδή διάβαζε γυναίκα το ευαγγέλιο κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, άλλοτε επειδή υπήρχαν παρόντες Προτεστάντες και Ορθόδοξοι κληρικοί για μια οικουμενική λειτουργία.

Το Μάρτιο του 1987, μετριοπαθείς Καθολικοί και Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης σχεδόν ήρθαν στα χέρια στο Πορτ-Μαρλί, δυτικά του Παρισιού, και χρειάστηκε να επέμβει η αστυνομία για να τους χωρίσει. Ο καβγάς γινόταν για το ποιος θα καταλάμβανε την Καθολική εκκλησία του Σαιν Λουί. Τον επόμενο μήνα, Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης χρησιμοποίησαν μια πολιορκητική μηχανή τύπου κριού, γκρέμισαν μια χτισμένη πόρτα και κατόρθωσαν να μπουν στην εκκλησία και να τελέσουν τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής των Βαΐων στα λατινικά. Η The Times του Λονδίνου, στην Αγγλία, έγραψε ένα άρθρο σχετικά μ’ αυτό, με τίτλο «Η Μάχη του Σαιν Λουί—Γάλλοι Καθολικοί επαναστάτες επιστρέφουν στην επίμαχη εκκλησία». Ένας ιερέας χειροτονημένος από τον επαναστάτη αρχιεπίσκοπο Λεφέβρ τέλεσε γι’ αυτούς τη λατινική Θεία Λειτουργία.

Τραύμα στα Πλευρά της Εκκλησίας

Ο Καθολικός συγγραφέας Ζεράρ Λεκλέρκ γράφει: «Για 20 και πλέον χρόνια μετά τη Σύνοδο [του Βατικανού], η διαφωνία των οπαδών της παράδοσης παραμένει ένα ανοιχτό τραύμα στα πλευρά της Εκκλησίας». Και οι Ζαν Πιγιό και Πατρίς Βαν Ερσέλ, στο βιβλίο τους Voyage à l’intérieur de l’Église catholique (Ταξίδι στα Ενδόμυχα της Καθολικής Εκκλησίας), δηλώνουν: «Η Ρώμη είναι καταθορυβημένη από τις ενέργειες του Μονσινιόρου Λεφέβρ, εξαιτίας του ότι αυτός κάνει ουσιώδη ερωτήματα. Ο Επίσκοπος Μάμι του Φριμπούργκ στη Γενεύη, ο οποίος αναγκάστηκε να καταδικάσει τις ενέργειες του «συναδέλφου» του, μας είπε με ειλικρίνεια: ‘Οι πιστοί που τον ακολούθησαν το έκαναν αυτό επειδή ανησυχούσαν—και μάλιστα όχι αβάσιμα. Οι χιλιόχρονες δοξασίες της Εκκλησίας διατρέχουν θανάσιμο κίνδυνο’».

Έτσι λοιπόν, από τα πολυτελή ανάκτορα στη Ρώμη μέχρι τις εκατομμύρια ταπεινές κατοικίες σε ολόκληρο τον κόσμο, πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί βρίσκονται σε φοβερή αμηχανία. Κάνουν το ερώτημα: «Γιατί είναι διαιρεμένη η εκκλησία μου;» Η απάντηση όπως και το τι κάνουν μερικοί Καθολικοί σχετικά με την κατάσταση αυτή, θα είναι το επόμενο θέμα μας.

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Ο Αρχιεπίσκοπος Μαρσέλ Λεφέβρ

[Ευχαριστίες]

UPI/Bettmann Newsphotos

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Η Εκόν, η ιερατική σχολή του επαναστάτη αρχιεπίσκοπου στις Ελβετικές Άλπεις, που ακολουθεί τις αρχές της παράδοσης

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Η εκκλησία του Σαιν-Νικολά-ντι-Σαρντονέ, στο Παρίσι, που εδώ και δέκα χρόνια βρίσκεται υπό την παράνομη κατοχή Καθολικών οπαδών της παράδοσης

Γιατί Είναι Διαιρεμένη η Εκκλησία Μου;

ΟΙ διαιρέσεις που υπάρχουν μέσα στην Καθολική Εκκλησία είναι τόσο φανερές ώστε πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί αισθάνονται όπως αισθανόταν ο απόστολος Παύλος, όταν έγραψε στους διαιρεμένους Χριστιανούς της Κορίνθου: «Έρχεστε σε προστριβές μεταξύ σας. . . . Διαμοιράστηκε, λοιπόν, ο Χριστός;»—1 Κορινθίους 1:11, 13, ΝΔΜ.

Πολλοί Καθολικοί, που παρατηρούν τα γεγονότα, καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι η Χριστιανοσύνη δεν πρέπει να είναι ‘διαμοιρασμένη’. Οι Καθολικοί, σε σύγκριση με την πλειονότητα των άλλων δήθεν Χριστιανών, αντιλαμβάνονται πολύ περισσότερο ότι η αληθινή Χριστιανική θρησκεία πρέπει να χαρακτηρίζεται από ενότητα. Ανέκαθεν πίστευαν ότι στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας είχαν βρει μια τέτοια ενωμένη θρησκεία. Θεωρούσαν τον Προτεσταντισμό μπερδεμένο μείγμα από αντιφατικές θρησκείες. Γι’ αυτούς, η Καθολική Εκκλησία αντιπροσώπευε τη σταθερότητα και, πάνω απ’ όλα, την ενότητα. Τώρα, έχουν και οι ίδιοι μπερδευτεί.

Διαιρεμένη—Γιατί;

Η Καθολική Εκκλησία είναι διαιρεμένη σε αριστερούς προοδευτικούς, σε δεξιούς οπαδούς της παράδοσης και στην κύρια παράταξη που συμφωνεί με τη 2 Σύνοδο του Βατικανού. Πολλοί αριστεροί φιλελεύθεροι Καθολικοί κηρύττουν διάφορες θεολογίες απελευθέρωσης, οι οποίες δικαιολογούν την πολιτική εξέγερση. Μερικοί κοντεύουν να υιοθετήσουν μια μαρξιστική άποψη και φτάνουν στο σημείο να δικαιολογούν την ένοπλη επανάσταση. Κι όμως, ο Ιδρυτής της Χριστιανοσύνης είπε στους μαθητές του: «Δεν ανήκετε στον κόσμο, αλλά εγώ σας διάλεξα και σας ξεχώρισα από τον κόσμο . . . Το δικό μου το βασίλειο δεν ανήκει σ’ αυτόν τον κόσμο».—Ιωάννης 15:19· 18:36, ΝΔΜ.

Οι οπαδοί της παράδοσης υποστηρίζουν ανθρωποποίητες παραδόσεις και τη λατινική λειτουργία που δεν προέρχεται από τους Βιβλικούς χρόνους, εφόσον η γλώσσα του πρώτου καιρού της Χριστιανοσύνης ήταν τα ελληνικά και όχι τα λατινικά. Εξάλλου, με την αδιαλλαξία και την επιθετικότητά τους δεν διαψεύδουν μόνοι τους τούς ισχυρισμούς τους ότι είναι Χριστιανοί; Ο Ενρί Φεσκέ, πρώην αρθρογράφος της θρησκευτικής στήλης στη γαλλική εφημερίδα Le Monde, έγραψε: «Το θέαμα που παρουσιάζουν οι Χριστιανοί [Καθολικοί], που γελοιοποιούν ο ένας τον άλλον και διεκδικούν με καβγάδες τους διάφορους τόπους λατρείας, είναι από μόνο του μάρτυρας κατηγορίας, είναι ένα θέαμα που δεν μπορεί παρά να αποβεί σε βάρος τους. Τι ωφελεί να κηρύττεις το φως στο όνομα του ευαγγελίου, όταν οι πράξεις σου έρχονται σε αντίθεση με τα λόγια σου;»

Ο Ιησούς είπε στους Φαρισαίους: «Ηκυρώσατε την εντολήν του Θεού δια την παράδοσίν σας». (Ματθαίος 15:6) Πολλοί ειλικρινείς Καθολικοί συμφωνούν ότι αυτό εφαρμόζεται και στους σημερινούς οπαδούς της παράδοσης.

Τόσο οι προοδευτικοί όσο και οι οπαδοί της παράδοσης (για διαφορετικούς λόγους ο καθένας) υποστηρίζουν ότι η 2 Σύνοδος του Βατικανού έχει δημιουργήσει ένα γενικό ρεύμα χλιαρών Καθολικών. Οι συγγραφείς Πιγιό και Βαν Ερσέλ πήραν συνέντευξη από τον Γάλλο Καθολικό φιλόσοφο Ζαν Γκουιτόν, που είναι μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Συνοψίζοντας την άποψή του, έγραψαν τα ακόλουθα: «Το Καθολικό Πιστεύω, η ίδια η φύση της Εκκλησίας, γίνεται χίλια κομμάτια· οι πιο ζηλωτές πιστοί αφοσιώνονται αποκλειστικά στην πολιτική, οι νεαροί Χριστιανοί [Καθολικοί] απαθέστατοι κάνουν έρωτα χωρίς να είναι παντρεμένοι, κανείς δεν ξέρει πώς να εφαρμόσει τη Σύνοδο [του Βατικανού] σωστά, και ο λαός του Θεού έχει στην κυριολεξία πελαγώσει».

Δεν είναι λοιπόν να απορεί κανείς που οι ειλικρινείς Καθολικοί κάνουν το ερώτημα, ‘Γιατί είναι διαιρεμένη η εκκλησία μου;’ Η απάντηση είναι: Επειδή καμιά από τις διάφορες μερίδες της δεν παραδέχεται την Αγία Γραφή ως τη μία και μοναδική αυθεντία για τον καθορισμό της θέσης που πρέπει να παίρνουν οι αληθινοί Χριστιανοί στο κάθε ζήτημα. Γι’ αυτό και είναι διαιρεμένοι σε διάφορες θεολογίες και ερμηνείες παραδόσεων.

Τι Μπορούν να Κάνουν οι Ειλικρινείς Καθολικοί;

Σε μια περίπτωση το 1981, οι Καθολικοί οπαδοί της παράδοσης διάλυσαν μια οικουμενική λειτουργία που γινόταν σε μια Καθολική εκκλησία στο Παρίσι. Ο Αρχιεπίσκοπος (σημερινός Καρδινάλιος) Λουστιγκέρ του Παρισιού είπε σ’ αυτούς που είχαν απομείνει στην εκκλησία μετά την ενόχληση: «Ήρθαμε εδώ για να ζητήσουμε τα δώρα του Πνεύματος, που ενώνει ξανά τους διασκορπισμένους γιους. Αντί γι’ αυτό, βρεθήκαμε μπροστά σ’ έναν καθρέφτη που δείχνει τις διαιρέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στους Χριστιανούς, μπροστά στο φάντασμα της Βαβέλ».

Η Βαβέλ ήταν ο τόπος όπου ο Θεός σύγχυσε τη γλώσσα εκείνων που ασκούσαν εσφαλμένη λατρεία. (Γένεσις 11:1-9) Αργότερα έγινε η τοποθεσία όπου χτίστηκε η πόλη της Βαβυλώνας, η πηγή μιας μπερδεμένης ομάδας από θεούς και θεές. Στην Αγία Γραφή έγινε το σύμβολο του παγκόσμιου θρησκευτικού συστήματος των μπερδεμένων θρησκειών. Το A Theological Wordbook of the Old Testament (Θεολογικό Λεξιλόγιο της Παλαιάς Διαθήκης) δηλώνει: «Από τα χρόνια του πρώτου αιώνα μ.Χ., ο [απόστολος] Ιωάννης αναφέρθηκε στο θρησκευτικό σύστημα, στη Βαβυλώνα, ως τη ‘Μητέρα των πορνών και των βδελυγμάτων της γης’ (Αποκ. 17:5)».

Η Αγία Γραφή, αναφερόμενη σ’ αυτήν τη συμβολική Βαβυλώνα, ως την παγκόσμια αυτοκρατορία της ψεύτικης θρησκείας, προσκαλεί όλους τους ειλικρινείς ανθρώπους να ενεργήσουν γρήγορα, με τα λόγια: «Εξέλθετε εξ αυτής ο λαός μου, δια να μη συγκοινωνήσητε εις τας αμαρτίας αυτής, και να μη λάβητε εκ των πληγών αυτής».—Αποκάλυψις 18:4.

Πολλά ειλικρινή άτομα εγκαταλείπουν τις οργανωμένες θρησκείες του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου. Για παράδειγμα κάποιος, που ήταν Καθολικός μέχρι το κόκαλο και ζει στις Γαλλικές Άλπεις, έγραψε με αυθορμητισμό τα ακόλουθα στο γαλλικό γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά: «Σε αρμονία με τη χιλιόχρονη παράδοση της Καθολικής Εκκλησίας, μόλις γεννήθηκα με βάφτισαν Καθολικό. Ήμουν ενεργός Καθολικός για 50 περίπου χρόνια. Γύρω στα 1980, πείστηκα ότι η Καθολική Εκκλησία δεν ήταν σωστή. Αποθαρρύνθηκα και κλονίστηκα πολύ. Διαπληκτίστηκα πολλές φορές με ιερείς που δεν σέβονταν τον όρκο τους. Για αρκετά χρόνια άκουγα κυρίως αρνητικά σχόλια για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Το σκέφτηκα, το ξανασκέφτηκα και τελικά, τους άνοιξα την πόρτα μου. Με βοήθησαν να δω ότι η Αγία Γραφή περιέχει τις απαντήσεις στα ερωτήματά μας. Επίσης συνειδητοποίησα ότι μετά από 50 χρόνια ενεργής υπηρεσίας μέσα στην Καθολική Εκκλησία, είχα μεσάνυχτα από Αγία Γραφή, κι ας είχα μια δική μου. Χάρη στους Μάρτυρες του Ιεχωβά ‘ανακάλυψα’ την Αγία Γραφή».

Η Ζινέτ, που ζει κοντά στο Παρίσι, ήταν κι αυτή αφοσιωμένη Καθολική. Στην πραγματικότητα, όταν ο άντρας της άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, εκείνη έκανε ό,τι μπορούσε για να τον εμποδίσει, και κράτησε αυτή την αντιδραστική στάση αρκετά χρόνια. Τι ήταν εκείνο που την έκανε να αλλάξει; Γράφει: «Έχασα την εμπιστοσύνη μου. Η εκκλησία δεν με ωφελούσε πια. Στην αρχή, κανόνισα μια συνάντηση-αναμέτρηση μεταξύ του ιερέα μου και των Μαρτύρων. Σύντομα διέκρινα ότι ο ιερέας δεν μπορούσε να απαντήσει στις ερωτήσεις τους». Η Ζινέτ δέχτηκε να μελετήσει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες. Τώρα, αυτή και ο άντρας της υπηρετούν με χαρά τον Θεό μέσα στην ενωμένη διεθνή οικογένεια των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Αν βρίσκεστε σε αμηχανία και είστε απελπισμένοι εξαιτίας των διαιρέσεων που υπάρχουν στην εκκλησία σας, σας προσκαλούμε να ζητήσετε περισσότερες πληροφορίες από τον Μάρτυρα που σας προμήθευσε αυτό το περιοδικό ή να γράψετε στους εκδότες. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα χαρούν να σας βοηθήσουν να βρείτε μια στοργική διεθνή οικογένεια Χριστιανών που είναι αληθινά ενωμένοι στη λατρεία τους προς τον Θεό.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 11]

‘‘Τι ωφελεί να κηρύττεις το φως στο όνομα του ευαγγελίου όταν οι πράξεις σου έρχονται σε αντίθεση με τα λόγια σου;»—Γαλλική εφημερίδα «Le Monde»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 12]

‘‘Βρεθήκαμε μπροστά σ’ έναν καθρέφτη που δείχνει τις διαιρέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στους Χριστιανούς, μπροστά στο φάντασμα της Βαβέλ».—Καρδινάλιος Λουστιγκέρ του Παρισιού