• Εξωτικοί Καρποί από τον Αμαζόνιο
    Ξύπνα!—2004 | Ιούλιος 22

    • Το Θρεπτικό Ασαΐ

      Το δέντρο ασαΐ ή Ευτέρπη η λαχανώδης (Euterpe oleracea) είναι ένα λεπτό, τροπικό φοινικόδεντρο που ευδοκιμεί σε υγρές πεδιάδες υπερχείλισης και βάλτους, και ιδιαίτερα στις εκβολές των ποταμών Αμαζονίου και Τουκαντίνς στην πολιτεία Παρά. Συναντάται κατά μήκος των βραζιλιάνικων ακτών του Ατλαντικού, από την πολιτεία Παρά ως την πολιτεία Μπάια. Όταν βρίσκεστε στην περιοχή των ασαΐ, πιθανότατα θα στέκεστε μέσα σε νερό ενώ το μέτωπό σας θα είναι ιδρωμένο. Ο λεπτός αλλά γερός κορμός του ασαΐ φτάνει σε ύψος τα 23 μέτρα, και στην κορυφή του έχει ένα στέμμα από φύλλα.

      Από τον Αύγουστο ως το Δεκέμβριο, το φοινικόδεντρο είναι φορτωμένο με έξι ως οχτώ τσαμπιά ασαΐ, καθένα από τα οποία έχει 700 ως 900 καρπούς σε μέγεθος κερασιού. Πώς, όμως, μπορεί κανείς να κατεβάσει το ασαΐ από εκεί πάνω; Μερικοί αναρριχητές φτιάχνουν έναν ιμάντα υφαίνοντας ίνες που παίρνουν από χαμηλότερα δέντρα ασαΐ. Ο αναρριχητής περνάει τον ιμάντα στα πόδια του και τον πιέζει προς τον κορμό. Καθώς έχει τα πόδια του γαντζωμένα με ασφάλεια στον κορμό, σηκώνει τα χέρια του πάνω από το κεφάλι του, τραβάει το σώμα του προς τα επάνω και βάζει τα δεμένα πόδια του ολοένα και ψηλότερα στον κορμό μέχρι να φτάσει στην κορυφή. Εκεί κόβει ένα τσαμπί. Θα το πετάξει κάτω; Όχι, γιατί έτσι μπορεί να το καταστρέψει. Κατεβαίνει με τον ίδιο τρόπο που ανέβηκε, μόνο που αυτή τη φορά πρέπει να κρατάει προσεκτικά και τον καρπό.

      Πώς τρώγεται το ασαΐ; Ο Εντουάρντου, ένας νεαρός από την Παρά, εξηγεί: «Η μητέρα μου έβαζε τους καρπούς ασαΐ σε μια κατσαρόλα με ζεστό νερό. Έπειτα τους ανακάτευε ωσότου η φλούδα και η λεπτή, σκούρα μπλε σάρκα τους χώριζαν από τους μεγάλους σπόρους». Αυτός ο καρπός έχει πολλές θερμίδες και είναι πλούσιος σε σίδηρο, ασβέστιο, φωσφόρο, κάλιο και βιταμίνες B1 και B2. Καθόλου παράξενο λοιπόν που τον προτιμούν οι αθλητές για την αύξηση της δύναμής τους και οι μητέρες ως θρεπτική τροφή για τα παιδιά τους! Πολλοί Βραζιλιάνοι απολαμβάνουν το ασαΐ ως ρόφημα αναμειγνύοντάς το με νερό, ζάχαρη και άμυλο κασσάβας. Ο Εντουάρντου το προτιμάει ως καρύκευμα σε αποξηραμένες γαρίδες και μανιόκα. Επίσης, διαλύοντας το ασαΐ σε ζεστό νερό και περνώντας το από σουρωτήρι παράγεται ένα παχύρρευστο αρωματικό υγρό το οποίο σερβίρεται ως χυμός. Ωστόσο, δεν τελειώνουν εδώ οι χρήσεις του ασαΐ.

      Από αυτό το φοινικόδεντρο μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλα πράγματα. Το φοινικολάχανο, ένα μαλακό, λευκό υλικό που βρίσκεται στον ακραίο οφθαλμό του δέντρου, είναι εκλεκτή λιχουδιά η οποία χρησιμοποιείται στις σαλάτες. Οι ρίζες του γίνονται παρασιτοκτόνα φάρμακα και οι ίνες του χρησιμοποιούνται για σκούπες. Με τα φύλλα του τρέφονται τα ζώα ή παρασκευάζεται χαρτί, και ο κορμός του παρέχει εξαιρετικής ποιότητας ξυλεία για κατασκευές.