Επιστημονική Φαντασία—Πώς Έγινε Δημοφιλής

ΤΟ ΕΤΟΣ 1982 συνέβη κάτι το πρωτοφανές στην αμερικανική βιομηχανία του κινηματογράφου. Στη διάρκεια της περιόδου 1982/1983, ο πιο δημοφιλής «ηθοποιός» δεν ήταν κάποιος άνθρωπος. Σύμφωνα με την Εικονογραφημένη Ιστορία του Κινηματογράφου (The Illustrated History of the Cinema), ήταν ο Ε.Τ., ο αλλόκοτος αλλά κατά κάποιον τρόπο χαριτωμένος χαρακτήρας από το έξω διάστημα που πρωταγωνιστούσε στην ταινία Ε.Τ.: Ο Εξωγήινος!

Αυτό το αξιοσημείωτο γεγονός είναι απλώς μια απόδειξη της φοβερής δημοτικότητας που απολαμβάνει η επιστημονική φαντασία τα τελευταία χρόνια. Ενώ κάποτε περιοριζόταν στα φτηνά λαϊκά περιοδικά και θεωρούνταν η διασκέδαση των μοναχικών και των ονειροπόλων, η επιστημονική φαντασία αποτελεί τώρα μόνιμο χαρακτηριστικό της επικρατούσας διασκέδασης. Αλλά τι κρύβεται πίσω από την εντυπωσιακή αύξηση της δημοτικότητάς της;

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, πρέπει πρώτα να εξετάσουμε την ιστορία της επιστημονικής φαντασίας. Από αμνημονεύτων χρόνων, οι άνθρωποι διηγούνται φανταστικές ιστορίες προκειμένου να τρομάξουν, να εντυπωσιάσουν ή απλώς να διασκεδάσουν τους άλλους. Ωστόσο, στη διάρκεια του 17ου και του 18ου αιώνα, η Ευρώπη εισήλθε σε μια εποχή επιστημονικής και υλικής προόδου. Πολλοί άρχισαν να αμφισβητούν τις παραδοσιακές αντιλήψεις και αρχές. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα μερικοί άρχισαν να κάνουν εικασίες γύρω από το πώς θα επηρέαζε η επιστημονική πρόοδος την ανθρωπότητα στο μέλλον.

Δεν είναι σίγουρο ποιος ακριβώς επινόησε την επιστημονική φαντασία. Οι συγγραφείς του 17ου αιώνα, Φράνσις Γκόντγουιν και Σιρανό ντε Μπερζεράκ, έγραψαν μυθιστορήματα που σχετίζονταν με ταξίδια στο διάστημα. Το 1818, το βιβλίο της Μαίρης Σέλεϊ Φρανκενστάιν, ή ο σύγχρονος Προμηθέας περιέγραφε έναν επιστήμονα που είχε την ικανότητα να δημιουργεί ζωή και εξιστορούσε επίσης τις φρικτές συνέπειες.

Μερικοί συγγραφείς χρησιμοποίησαν αυτού του είδους τη μυθιστοριογραφία για να τονίσουν τα ελαττώματα της ανθρώπινης κοινωνίας. Έτσι, όταν ο Τζόναθαν Σουίφτ διακωμώδησε την κοινωνία της Αγγλίας του 18ου αιώνα, βάσισε την πλοκή της σάτιράς του σε μια σειρά φανταστικών ταξιδιών. Το αποτέλεσμα ήταν Τα Ταξίδια του Γκιούλιβερ, μια δηκτική αλληγορία που χαρακτηρίστηκε «το πρώτο λογοτεχνικό αριστούργημα» της επιστημονικής φαντασίας.

Αλλά εκείνοι για τους οποίους συνήθως λέγεται ότι έδωσαν στις νουβέλες επιστημονικής φαντασίας τη σύγχρονη μορφή τους είναι οι συγγραφείς Ιούλιος Βερν και Χ. Τζ. Γουέλς. Το 1865, ο Βερν έγραψε το βιβλίο Από τη Γη στη Σελήνη—το οποίο αποτέλεσε μέρος μιας σειράς με επιτυχημένες νουβέλες. Το 1895, εκδόθηκε το δημοφιλές βιβλίο του Χ. Τζ. Γουέλς Η Μηχανή του Χρόνου.

Η Φαντασία Γίνεται Πραγματικότητα

Στις αρχές του 20ού αιώνα, οι επιστήμονες άρχισαν να πραγματοποιούν μερικά από τα όνειρα εκείνων των οραματιστών. Σύμφωνα με το βιβλίο Οι Μεγάλοι (Die Großen), ο Γερμανός φυσικός Χέρμαν Όμπερτ δαπάνησε πολλά χρόνια προσπαθώντας να πραγματοποιήσει το όνειρο του Ιουλίου Βερν όσον αφορά τις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις. Οι υπολογισμοί του Όμπερτ συνέβαλαν στη δημιουργία μιας επιστημονικής βάσης για τα διαστημικά ταξίδια. Ωστόσο, αυτός δεν ήταν ο μόνος επιστήμονας που επηρεάστηκε από την επιστημονική φαντασία. Ο διάσημος συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας Ρέι Μπράντμπουρι λέει: «Ο Βέρνερ φον Μπράουν και οι συνάδελφοί του στη Γερμανία, καθώς και όλοι όσοι βρίσκονταν στο Χιούστον και στο Ακρωτήριο Κένεντι, διάβαζαν Χ. Τζ. Γουέλς και Ιούλιο Βερν όταν ήταν παιδιά. Είχαν αποφασίσει ότι όταν θα μεγάλωναν θα τα έκαναν όλα αυτά πραγματικότητα».

Είναι αλήθεια ότι η επιστημονική φαντασία έγινε αφορμή για να ανοίξουν νέοι ορίζοντες σε πολλούς τομείς. Ο συγγραφέας Ρενέ Οτ υποστηρίζει ότι υπάρχουν λίγες «εφευρέσεις ή ανακαλύψεις που να μην τις πρόβλεψε η επιστημονική φαντασία». Υποβρύχια, ρομπότ και επανδρωμένοι πύραυλοι αποτελούσαν όλα κοινά στοιχεία της επιστημονικής φαντασίας πολύ προτού γίνουν πραγματικότητα. Γι’ αυτό, ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Φρέντερικ Πολ ισχυρίζεται ότι «η ανάγνωση έργων επιστημονικής φαντασίας διευρύνει το νου».

Ασφαλώς, δεν σχετίζονται όλα τα έργα επιστημονικής φαντασίας με την επιστήμη. Μερικά από τα πιο δημοφιλή βιβλία και ταινίες επιστημονικής φαντασίας είναι στην πραγματικότητα παραλλαγές εκείνου που μερικοί αποκαλούν επιστημονική φαντασιοπληξία. Η επιστημονική αληθοφάνεια είναι συνήθως το διακριτικό γνώρισμα της επιστημονικής φαντασίας, ενώ οι ιστορίες φαντασιοπληξίας περιορίζονται μόνο από τη φαντασία του συγγραφέα τους. Μάλιστα, ακόμα και η μαγεία και η μαγγανεία μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.

Πόσο ακριβείς, ωστόσο, είναι οι απόψεις της επιστημονικής φαντασίας για το μέλλον; Αξίζει να διαβάζουμε ή να βλέπουμε όλα τα έργα επιστημονικής φαντασίας; Τα επόμενα άρθρα θα ασχοληθούν με αυτά τα ερωτήματα.

[Εικόνα στη σελίδα 3]

Η νουβέλα του Ιουλίου Βερν «Από τη Γη στη Σελήνη» κέντρισε πολύ το ενδιαφέρον για τα διαστημικά ταξίδια

Μια Ματιά στη Σύγχρονη Επιστημονική Φαντασία

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ, τηλέφωνα, κομπιούτερ—είναι δυνατόν να είχε προβλέψει κάποιος την εφεύρεσή τους πριν από 130 και πλέον χρόνια; Ο Ιούλιος Βερν, συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, το πρόβλεψε αυτό! Οι εκπληκτικές αυτές επιστημονικές προαναλαμπές βρίσκονται σε ένα χειρόγραφο της νουβέλας του Ιουλίου Βερν με τίτλο Το Παρίσι στον 20ό Αιώνα (Paris in the Twentieth Century), το οποίο ανακαλύφτηκε πρόσφατα. Μάλιστα, σε αυτή τη μέχρι σήμερα αδημοσίευτη νουβέλα, ο Βερν περιγράφει μια εφεύρεση που μοιάζει καταπληκτικά με τη σύγχρονη συσκευή φαξ!a

Ακόμα και οι πιο οξυδερκείς συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, ωστόσο, απέχουν έτη φωτός από το να είναι αληθινοί προφήτες. Για παράδειγμα, το Ταξίδι στο Κέντρο της Γης του Ιουλίου Βερν σε συναρπάζει όταν το διαβάζεις, αλλά οι επιστήμονες τώρα γνωρίζουν ότι δεν είναι δυνατόν να γίνει ένα τέτοιο ταξίδι. Ούτε φαίνεται να υπάρχει πιθανότητα να γίνονται το έτος 2001 επανδρωμένα ταξίδια στον Δία ή σε άλλους πλανήτες, όπως υπαινίχτηκαν μερικοί στο παρελθόν.

Οι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας έχουν επίσης αποτύχει να προβλέψουν πολλές από τις συναρπαστικές επιστημονικές εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα. Σε ένα άρθρο που εμφανίστηκε στο περιοδικό Δι Ατλάντικ Μάνθλι (The Atlantic Monthly), ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Τόμας Μ. Ντις παραδέχτηκε: «Σκεφτείτε όλες τις αποτυχίες της επιστημονικής φαντασίας να συλλάβει την εποχή της κυβερνητικής [των κομπιούτερ] . . . , το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την καταστροφή του όζοντος ή το AIDS. Σκεφτείτε τη νέα γεωπολιτική ανισορροπία δυνάμεων. Σκεφτείτε όλα αυτά τα πράγματα και κατόπιν ρωτήστε τι είχε πει για αυτά η επιστημονική φαντασία. Σχεδόν τίποτα».

Επιστημονική Φαντασία—Μεγάλη Επιχείρηση

Για τους φίλους της, βέβαια, η επιστημονική φαντασία δεν είναι πραγματική επιστήμη αλλά διασκέδαση. Εντούτοις, υπάρχουν ορισμένοι που αμφισβητούν την αξία της ακόμα και σε αυτόν τον τομέα. Η φήμη ότι η επιστημονική φαντασία αποτελεί χαμηλής ποιότητας λογοτεχνία ξεκίνησε στις αρχές αυτού του αιώνα με την έκδοση φτηνών λαϊκών περιοδικών που ειδικεύονταν στην επιστημονική φαντασία. Το πρώτο από αυτά, το περιοδικό Απίστευτες Ιστορίες (Amazing Stories), κυκλοφόρησε το 1926. Στο δημιουργό του, Ούγκο Γκέρνσμπακ, αποδίδεται η επινόηση μιας λέξης που εξελίχτηκε στον όρο «επιστημονική φαντασία». Πολλοί πίστευαν ότι αυτά τα εντυπωσιακά περιπετειώδη μυθιστορήματα είχαν ελάχιστη, ή ίσως και καμιά, λογοτεχνική αξία.

Την επιστημονική φαντασία άρχισαν να την παίρνουν περισσότερο στα σοβαρά μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο συγκλονιστικός ρόλος που έπαιξε η επιστήμη σε εκείνον τον πόλεμο προσέδωσε νέο κύρος στην επιστήμη. Οι προβλέψεις των συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας άρχισαν να φαίνονται πιο πιστευτές. Έτσι, άρχισαν να πληθαίνουν τα κόμικς, τα περιοδικά και τα χαρτόδετα βιβλία επιστημονικής φαντασίας. Τα σκληρόδετα βιβλία επιστημονικής φαντασίας αναρριχήθηκαν στους καταλόγους των μπεστ σέλερ. Αλλά καθώς η επιστημονική φαντασία αγωνίζεται να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της μαζικής αγοράς, η λογοτεχνική ποιότητα—και η επιστημονική ακρίβεια—συνήθως θυσιάζεται. Ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Ρόμπερτ Α. Χάινλαϊν λέει με θλίψη ότι τώρα εκδίδεται «οτιδήποτε διαβάζεται ευχάριστα και είναι έστω και λίγο διασκεδαστικό», καθώς και «πάρα πολλές φανταστικές νουβέλες κατώτερης ποιότητας». Η συγγραφέας Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν προσθέτει ότι δημοσιεύονται ακόμα και «ιστορίες δεύτερης διαλογής».

Παρά τις επικρίσεις αυτού του είδους, η επιστημονική φαντασία έχει φτάσει σε νέα ύψη δημοτικότητας, λαβαίνοντας σημαντική ώθηση, όχι από τους επιστήμονες, αλλά από τη βιομηχανία του κινηματογράφου.

Η Επιστημονική Φαντασία στη «Μεγάλη Οθόνη»

Η γέννηση ταινιών επιστημονικής φαντασίας ανάγεται στο 1902, όταν ο Ζορζ Μελιές γύρισε την ταινία Ένα Ταξίδι στη Σελήνη (A Trip to the Moon). Μια μεταγενέστερη γενιά νεαρών κινηματογραφόφιλων γαλουχήθηκε με τον Φλας Γκόρντον. Αλλά το 1968, ένα χρόνο προτού ο άνθρωπος πατήσει στη σελήνη, η ταινία 2001: Οδύσσεια του Διαστήματος κέρδισε καλλιτεχνική αναγνώριση και επίσης σημείωσε εμπορική επιτυχία. Το Χόλιγουντ άρχισε τώρα να διαθέτει μεγάλα ποσά για ταινίες επιστημονικής φαντασίας.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι μισές από τις εισπράξεις των κινηματογράφων σε όλες τις Η.Π.Α. προέρχονταν από ταινίες όπως οι εξής: Άλιεν, Ο Πόλεμος των Άστρων, Μπλέιντ Ράνερ και Ε.Τ.: Ο Εξωγήινος. Μάλιστα, η επιστημονική φαντασία δημιούργησε μια από τις πιο δημοφιλείς ταινίες όλων των εποχών, το Τζουράσικ Παρκ. Μαζί με την ταινία κατασκευάστηκε ένα πλήθος προϊόντων, που έφτασαν περίπου τα 1.000, τα οποία είχαν σχέση με το Τζουράσικ Παρκ. Δεν είναι να απορεί κανείς που και η τηλεόραση έσπευσε να ακολουθήσει το ρεύμα. Η δημοφιλής σειρά Σταρ Τρεκ οδήγησε στη δημιουργία αρκετών προγραμμάτων με θέμα το έξω διάστημα.

Ωστόσο, πολλοί πιστεύουν ότι, υποκύπτοντας στις λαϊκές απαιτήσεις, μερικοί συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας έχουν θυσιάσει τις ιδιότητες εκείνες που έδιναν στην επιστημονική φαντασία κάποια αξία. Ο Γερμανός συγγραφέας Καρλ Μίκαελ Άρμερ ισχυρίζεται ότι ‘η επιστημονική φαντασία είναι τώρα απλώς ένα δημοφιλές σήμα κατατεθέν που καθορίζεται όχι πλέον από το περιεχόμενο αλλά από τις μεθόδους του μάρκετινγκ’. Άλλοι λένε με θλίψη ότι οι πραγματικοί «αστέρες» των σύγχρονων ταινιών επιστημονικής φαντασίας δεν είναι άνθρωποι αλλά ειδικά εφέ. Μάλιστα, κάποιος κριτικός λέει ότι η επιστημονική φαντασία είναι «αποκρουστική και άθλια σε πάμπολλες εκδηλώσεις της».

Για παράδειγμα, πολλές λεγόμενες ταινίες επιστημονικής φαντασίας δεν έχουν στην πραγματικότητα καμιά σχέση με την επιστήμη ή με το μέλλον. Τα φουτουριστικά σκηνικά είναι μερικές φορές απλώς και μόνο το φόντο στο οποίο εκτυλίσσεται απροκάλυπτη βία. Ο συγγραφέας Νόρμαν Σπίνραντ παρατηρεί ότι, σε πολλές από τις σύγχρονες ιστορίες επιστημονικής φαντασίας, κάποιος «πυροβολείται, μαχαιρώνεται, εξαϋλώνεται, τραυματίζεται ή πεθαίνει από μια δέσμη λέιζερ, γδέρνεται, καταβροχθίζεται ή ανατινάζεται». Σε πολλές ταινίες αυτό το μακελειό απεικονίζεται με φρικιαστικές λεπτομέρειες!

Ένας άλλος τομέας ο οποίος προκαλεί ανησυχία είναι το στοιχείο του υπερφυσικού που υπάρχει σε αρκετά βιβλία και ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Ενώ μερικοί άνθρωποι ίσως θεωρούν αυτές τις ιστορίες απλώς αλληγορικές μάχες μεταξύ του καλού και του κακού, μερικά από αυτά τα έργα φαίνεται ότι προχωρούν πέρα από την αλληγορία και προωθούν τις πνευματιστικές πράξεις.

Η Ανάγκη για Ισορροπία

Ασφαλώς, η Αγία Γραφή δεν καταδικάζει αυτή καθαυτή τη διασκέδαση που έχει σχέση με τη φαντασία. Στην παραβολή του Ιωθάμ με τα δέντρα, τα άψυχα φυτά παριστάνονται να συνομιλούν—ακόμα και να καταστρώνουν σχέδια και πλεκτάνες. (Κριταί 9:7-15) Ο προφήτης Ησαΐας παρόμοια χρησιμοποίησε ένα φανταστικό επινόημα όταν απεικόνισε τους προ πολλού νεκρούς εθνικούς άρχοντες να συζητάνε στον τάφο. (Ησαΐας 14:9-11) Ακόμα και μερικές από τις παραβολές του Ιησού περιείχαν στοιχεία που δεν θα μπορούσαν να συμβούν πραγματικά. (Λουκάς 16:23-31) Αυτά τα φανταστικά επινοήματα χρησιμοποιήθηκαν όχι απλώς για να διασκεδάσουν αλλά για να εκπαιδεύσουν και να διδάξουν.

Μερικοί συγγραφείς σήμερα μπορεί δικαιολογημένα να χρησιμοποιούν ένα φουτουριστικό σκηνικό προκειμένου να εκπαιδεύουν ή να διασκεδάζουν άλλους. Οι αναγνώστες, όμως, που είναι ευσυνείδητοι Χριστιανοί θυμούνται ότι η Αγία Γραφή μάς προτρέπει να επικεντρώνουμε την προσοχή σε πράγματα που είναι αγνά και υγιή. (Φιλιππησίους 4:8) Επίσης μας υπενθυμίζει: «Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του πονηρού». (1 Ιωάννη 5:19) Μερικές ταινίες και βιβλία επιστημονικής φαντασίας χρησιμεύουν ως βάση για την προώθηση ιδεών και φιλοσοφιών που είναι ασυμβίβαστες με την Αγία Γραφή, όπως είναι η εξέλιξη, η αθανασία του ανθρώπου και η μετενσάρκωση. Η Αγία Γραφή μάς προειδοποιεί να μη γίνουμε λεία «της φιλοσοφίας και της κενής απάτης». (Κολοσσαείς 2:8) Έτσι, είναι απαραίτητο να είμαστε προσεκτικοί σε ό,τι αφορά την επιστημονική φαντασία, όπως αληθεύει και για όλες τις μορφές διασκέδασης. Θα πρέπει να είμαστε εκλεκτικοί στο τι διαβάζουμε και στο τι βλέπουμε.—Εφεσίους 5:10.

Όπως προαναφέρθηκε, πολλές δημοφιλείς ταινίες είναι βίαιες. Θα ήταν δυνατόν η τακτική επαφή μας με άφθονη αιματοχυσία να ευαρεστεί τον Ιεχωβά, για τον οποίο λέγεται: «Τον αγαπώντα την αδικίαν [βία, ΜΝΚ] μισεί η ψυχή αυτού»; (Ψαλμός 11:5) Και εφόσον ο πνευματισμός καταδικάζεται στις Γραφές, οι Χριστιανοί θα πρέπει να ασκούν καλή κρίση σε ό,τι αφορά βιβλία ή ταινίες που περιέχουν στοιχεία όπως η μαγεία και η μαγγανεία. (Δευτερονόμιον 18:10) Πρέπει επίσης να καταλάβετε ότι, ενώ ένας ενήλικος μπορεί να ξεχωρίσει τη φαντασία από την πραγματικότητα χωρίς δυσκολία, δεν μπορούν όλα τα παιδιά να κάνουν το ίδιο. Για άλλη μια φορά, λοιπόν, οι γονείς θα πρέπει να είναι προσεκτικοί όσον αφορά το πώς επηρεάζονται τα παιδιά τους από τα όσα διαβάζουν και τα όσα βλέπουν.b

Μερικοί μπορεί να αποφασίσουν ότι προτιμούν άλλες μορφές αναγνωσμάτων και διασκέδασης. Αλλά αυτοί δεν χρειάζεται να επικρίνουν τους άλλους σε αυτόν τον τομέα ή να δημιουργούν θέμα για ζητήματα προσωπικής εκλογής.—Ρωμαίους 14:4.

Από την άλλη πλευρά, οι Χριστιανοί που επιλέγουν να απολαμβάνουν διάφορες μορφές μυθιστορημάτων ως τακτική αναψυχή θα ήταν καλό να θυμούνται την προειδοποίηση του Σολομώντα: «Το να κάμνη τις πολλά βιβλία δεν έχει τέλος, και η πολλή μελέτη είναι μόχθος εις την σάρκα». (Εκκλησιαστής 12:12) Πολλοί άνθρωποι στο σημερινό κόσμο έχουν σαφώς φτάσει στα άκρα σε σχέση με την αφοσίωσή τους στα βιβλία και στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Οι λέσχες και τα συνέδρια επιστημονικής φαντασίας πληθαίνουν. Σύμφωνα με το περιοδικό Τάιμ (Time), οι μανιώδεις θεατές του Σταρ Τρεκ στις πέντε ηπείρους έχουν αφοσιωθεί στην εκμάθηση της φανταστικής γλώσσας Κλίνγκον, η οποία παρουσιάζεται στην τηλεοπτική σειρά και στην κινηματογραφική ταινία Σταρ Τρεκ. Αυτή η ακραία συμπεριφορά δεν εναρμονίζεται με τη συμβουλή της Αγίας Γραφής που αναφέρεται στο εδάφιο 1 Πέτρου 1:13: «Διατηρείτε πλήρως τη διανοητική σας διαύγεια [‘διατηρείτε την ισορροπία σας’, υποσημείωση στη ΜΝΚ]».

Ακόμα και τα καλύτερα έργα επιστημονικής φαντασίας δεν μπορούν να ικανοποιήσουν την περιέργεια του ανθρώπου για το τι επιφυλάσσει το μέλλον. Εκείνοι που θέλουν πραγματικά να ξέρουν το μέλλον πρέπει να στραφούν σε μια σίγουρη πηγή. Αυτό θα το εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο μας.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Οι γονείς θα πρέπει να επιβλέπουν τη διασκέδαση των παιδιών τους

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Οι Χριστιανοί πρέπει να είναι εκλεκτικοί σε ό,τι αφορά την επιστημονική φαντασία

Τι Επιφυλάσσει Πραγματικά το Μέλλον

ΠΟΛΛΟΙ φίλοι της επιστημονικής φαντασίας χαρακτηρίζονται από ερευνητική διάνοια, επιθυμία για αλλαγή στην ανθρώπινη κοινωνία και μεγάλο ενδιαφέρον για το μέλλον. Η Αγία Γραφή έχει πολλά να πει για το μέλλον, αλλά η άποψη της Αγίας Γραφής για το μέλλον του ανθρώπου έχει ελάχιστη, αν όχι καμία σχέση, με τις εικασίες των συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας.

Η επιστημονική φαντασία προσφέρει πάμπολλες διαφορετικές εκδοχές σχετικά με το πώς μπορεί να μοιάζει το μέλλον. Αλλά θα διακινδυνεύατε τη ζωή σας για κάποια από αυτές; Σε τι θα βασίζατε την εκλογή σας; Αυτά τα σενάρια, ή οι εκδοχές για τη ροή των γεγονότων, δεν μπορούν να είναι όλα αληθινά. Μάλιστα, εφόσον όλα τους περιέχουν εικασίες—φαντασία—μπορείτε να πείτε με βεβαιότητα ότι έστω και ένα από αυτά είναι αληθινό; Είναι σίγουρο ότι δεν είναι κανένα από αυτά.

Αποτυγχάνουν

Ήδη πολλά σενάρια επιστημονικής φαντασίας αποτυγχάνουν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή αυτά τα σενάρια που ασχολούνται με το πώς θα μπορούσε η επιστήμη να ανοίξει το δρόμο για έναν καλύτερο πολιτισμό εδώ στη γη δεν έχουν πραγματοποιηθεί. Αντί να υπάρχει βελτίωση του πολιτισμού, η σημερινή πραγματικότητα δείχνει το αντίθετο. Ο Γερμανός συγγραφέας Καρλ Μίκαελ Άρμερ παρατηρεί: «Το μέλλον μάς κατατρόπωσε». Αυτός αναφέρει «την παγκόσμια απειλή του πυρηνικού θανάτου, τις περιβαλλοντικές καταστροφές, την πείνα, τη φτώχεια, την ενεργειακή κρίση [και] την τρομοκρατία που υποστηρίζεται από κυβερνήσεις».

Με άλλα λόγια, δεν φαίνεται ότι θα πραγματοποιηθεί το μέλλον εκείνο που περιγράφουν για τη γη και τον άνθρωπο πολλά μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας. Αντίθετα, καθώς οι συνθήκες επιδεινώνονται στη γη, η κατάσταση του ανθρώπου ακολουθεί αντίθετη κατεύθυνση. Παρά τις όποιες επιστημονικές και τεχνολογικές προόδους, η ανθρώπινη κοινωνία σε παγκόσμια κλίμακα αντιμετωπίζει συνεχή αύξηση του εγκλήματος, της βίας, της φτώχειας, του μίσους μεταξύ εθνοτήτων και της οικογενειακής κατάρρευσης.

Μερικές επιστημονικές προσπάθειες επιδεινώνουν κατά πολύ τα προβλήματα του ανθρώπου. Εξετάστε μόνο μερικά παραδείγματα: τη χημική μόλυνση στον αέρα, στο νερό και στην τροφή μας· την καταστροφή στο Μποπάλ της Ινδίας, όπου ένα ατύχημα σε μια βιομηχανική εγκατάσταση είχε ως αποτέλεσμα τη διαρροή κάποιου δηλητηριώδους αερίου το οποίο προκάλεσε το θάνατο 2.000 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 200.000 περίπου· την καταστροφή του πυρηνικού εργοστασίου στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας, που είχε ως συνέπεια να πεθάνουν πολλοί άνθρωποι καθώς και να αυξηθούν ο καρκίνος και άλλα προβλήματα υγείας σε μια αχανή έκταση.

Ίδρυση Αποικιών στο Έξω Διάστημα;

Πάρα πολλά μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας με θέμα το μέλλον προσφέρουν με έναν επιπρόσθετο τρόπο διαφυγή από τα βάσανα της ζωής και τις αποτυχίες των ανθρώπινων σχεδίων σχετικά με τη γη. Μεταφέρουν το φανατικό αναγνώστη τους με φανταστικά σενάρια στο έξω διάστημα. Άνθρωποι που κάνουν διαγαλαξιακά ταξίδια με διαστημόπλοια για να ιδρύσουν αποικίες σε άλλους πλανήτες και σε άλλα μέρη του σύμπαντος αποτελούν συνηθισμένα θέματα. Αυτό κάνει πολλούς να νιώθουν όπως το άτομο που έγραψε στον εκδότη μιας εφημερίδας της Νέας Υόρκης: «Το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από την εξερεύνηση του διαστήματος».

Είναι αλήθεια ότι η εξερεύνηση του διαστήματος συνεχίζεται με την πτήση διαστημικών λεωφορείων κοντά στη γη και την εκτόξευση οργάνων για την παρατήρηση του διαστήματος. Αλλά τι θα πούμε για την πιθανότητα να ζήσουμε στο έξω διάστημα; Μολονότι γίνεται λόγος για εκτεταμένες διαστημικές πτήσεις από ανθρώπους, δεν υπάρχουν μέχρι τώρα συγκεκριμένα σχέδια σε εξέλιξη για την αποίκιση της σελήνης ή κάποιου άλλου γειτονικού πλανήτη—πολύ δε περισσότερο άλλων γαλαξιών. Πράγματι, η ίδρυση αποικιών στο έξω διάστημα μέσω ανθρώπινων προσπαθειών δεν αποτελεί ρεαλιστική δυνατότητα για το κοντινό μέλλον. Τέλος, τα πρόσφατα διαστημικά προγράμματα διαφόρων κρατών κοστίζουν τόσο ακριβά ώστε είτε περικόπτονται οι δαπάνες είτε εγκαταλείπονται τα προγράμματα.

Η πραγματικότητα είναι ότι το μέλλον της ανθρωπότητας, το δικό σας μέλλον, δεν εξαρτάται από κάποιες διαστημικές περιπέτειες που προωθούνται από ανθρώπους. Το μέλλον σας είναι σε αυτήν εδώ τη γη. Αυτό το μέλλον δεν θα καθοριστεί από επιστήμονες, ανθρώπινες κυβερνήσεις ή σεναριογράφους. Γιατί μπορούμε να είμαστε τόσο βέβαιοι;

Επειδή το μέλλον θα καθοριστεί από τον Δημιουργό της γης, τον Ιεχωβά Θεό. Και κανένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας δεν μπορεί να συναγωνιστεί τις υποσχέσεις που υπάρχουν μέσα στην Αγία Γραφή. Σε αυτό το βιβλίο—τον εμπνευσμένο Λόγο του Θεού, τον οποίο εκείνος έχει μεταδώσει στην ανθρωπότητα—αυτός μας λέει ποιο θα είναι το μέλλον για τους ανθρώπους. (2 Τιμόθεο 3:16, 17· 2 Πέτρου 1:20, 21) Τι λέει αυτό το βιβλίο;

Το Μέλλον της Ανθρώπινης Οικογένειας

Ο Λόγος του Θεού περιγράφει με σαφήνεια το σκοπό που έχει ο Δημιουργός να ανακαινίσει πλήρως την ανθρώπινη κοινωνία μέσω μιας καινούριας κυβέρνησης που θα βρίσκεται στα χέρια του Ιησού Χριστού. Στην Αγία Γραφή αυτή η ουράνια κυβέρνηση ονομάζεται Βασιλεία του Θεού.—Ματθαίος 6:9, 10.

Σχετικά με αυτή τη Βασιλεία, η θεόπνευστη προφητεία που αναγράφεται στο εδάφιο Δανιήλ 2:44 διακηρύττει: «Εν ταις ημέραις των βασιλέων εκείνων [που υπάρχουν σήμερα] θέλει αναστήσει ο Θεός του ουρανού βασιλείαν, ήτις εις τον αιώνα δεν θέλει φθαρή· και η βασιλεία αύτη δεν θέλει περάσει εις άλλον λαόν· θέλει κατασυντρίψει και συντελέσει πάσας ταύτας τας βασιλείας [τις σημερινές βασιλείες], αυτή δε θέλει διαμένει εις τους αιώνας».

Υπό την έμπνευση της ισχυρής ενεργής δύναμης του Θεού, ο απόστολος Πέτρος επίσης έγραψε σχετικά με τη μελλοντική ζωή στη γη υπό τη Βασιλεία του Θεού. Είπε: «Νέους ουρανούς [την ουράνια Βασιλεία του Θεού] και νέα γη [μια νέα ανθρώπινη κοινωνία υπό εκείνη τη Βασιλεία] προσμένουμε σύμφωνα με την υπόσχεση [του Θεού], και σε αυτά δικαιοσύνη θα κατοικεί».—2 Πέτρου 3:13.

Πώς θα είναι η ζωή για εκείνους που θα έχουν το προνόμιο να ζουν στη γη υπό τη διακυβέρνηση της ουράνιας Βασιλείας του Θεού; Η υπόσχεση του Δημιουργού είναι: «‘[Ο Θεός] θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πια. Τα παλιά έχουν παρέλθει’. Και Εκείνος που κάθεται πάνω στο θρόνο είπε: ‘Να! Κάνω νέα τα πάντα’. Επίσης, λέει: ‘Γράψε, επειδή αυτά τα λόγια είναι πιστά και αληθινά’».—Αποκάλυψη 21:4, 5.

Το μέλλον που υπόσχεται ο Δημιουργός είναι ένα θαυμάσιο μέλλον. Είναι εντελώς διαφορετικό από οποιαδήποτε φανταστικά σενάρια που δημιουργούν οι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας ή οι επιστήμονες, σενάρια τα οποία πολύ συχνά χαρακτηρίζονται από παράξενα, φανταστικά όντα και περιβάλλον. Οι αληθινοί Χριστιανοί θέτουν πίστη στις βεβαιωμένες υποσχέσεις του Θεού για το μέλλον. Μάλιστα, κάνουν πολύ περισσότερα. Είναι διατεθειμένοι να διακινδυνέψουν και τη ζωή τους ακόμα για αυτές.

Γιατί μπορούν να το κάνουν αυτό με τέτοια πεποίθηση; Επειδή γνωρίζουν από το Λόγο του Θεού ότι αυτή «η ελπίδα δεν οδηγεί σε απογοήτευση», εφόσον ‘ο Θεός δεν μπορεί να πει ψέματα’. Στην πραγματικότητα, «είναι αδύνατον να πει ψέματα ο Θεός». (Ρωμαίους 5:5· Τίτο 1:2· Εβραίους 6:18) Όπως δήλωσε ο Ιησούς του Ναυή, ένας υπηρέτης του Θεού, πριν από πολύ καιρό: ‘Δεν διέπεσεν ουδέ είς εκ πάντων των αγαθών λόγων, τους οποίους Ιεχωβά ο Θεός σας ελάλησε δια σας· πάντες ετελέσθησαν εις εσάς, ουδέ είς εξ αυτών διέπεσε’.—Ιησούς του Ναυή 23:14.

Μεγάλο μέρος της επιστημονικής φαντασίας αντανακλά τις ιδεολογίες αυτού του πονηρού παλιού συστήματος. Πώς το κάνει αυτό; Η επιστημονική φαντασία είχε το ξεκίνημά της σε μια περίοδο δήθεν διαφώτισης, κατά την οποία πολλά άτομα απέρριψαν την παραδοσιακή εξουσία και πίστεψαν ότι ο άνθρωπος μπορεί να φτιάξει το μέλλον του. Δικαιολογημένα κατηγόρησαν την κοσμική θρησκεία για πολλά από τα προβλήματα της κοινωνίας, αλλά στη συνέχεια απέρριψαν επίσης την αλήθεια για την ύπαρξη και το σκοπό του Θεού. Είχαν απογοητευτεί από τον τρόπο που γίνονταν τα πράγματα και γι’ αυτό αναζήτησαν άλλες ιδέες.

Ωστόσο, οι ανθρώπινες ιδέες, άσχετα με το πόσο καλά είναι επινοημένες, έχουν περιορισμούς. Ο Δημιουργός μας λέει: «Όσον είναι υψηλοί οι ουρανοί από της γης, ούτως αι οδοί μου είναι υψηλότεραι των οδών υμών και αι βουλαί μου των βουλών υμών».—Ησαΐας 55:9.

Αληθινές Επιστημονικές Ανακαλύψεις

Στο νέο κόσμο του Θεού, η έμφυτη δίψα του ανθρώπου για απόκτηση γνώσης θα ικανοποιηθεί, εν μέρει, μέσω γνήσιας επιστημονικής έρευνας. Δεν θα υπάρχει λόγος να επινοούν σενάρια, επειδή η πραγματικότητα θα σαγηνεύει και θα εκπαιδεύει το νου με υγιή και αληθινό τρόπο.

Πολλοί θα καταλάβουν τότε πώς ένιωθε ο διάσημος επιστήμονας Ισαάκ Νεύτων όταν παρομοίασε τον εαυτό του «με ένα αγόρι που παίζει στην ακροθαλασσιά, . . . ενώ ο μεγάλος ωκεανός της αλήθειας απλώνεται μπροστά του πλήρως ανεξιχνίαστος». Αναμφίβολα, στο νέο κόσμο του Θεού, Εκείνος θα οδηγεί τους πιστούς ανθρώπους στη μια συγκλονιστική ανακάλυψη μετά την άλλη.

Ναι, η επιστημονική έρευνα θα βασίζεται τότε αποκλειστικά στην αλήθεια, επειδή ο Ιεχωβά είναι ‘ο Θεός της αλήθειας’. Μας προσκαλεί να μάθουμε από το γήινο περιβάλλον του ανθρώπου και επίσης από τη ζωική κτίση. (Ψαλμός 31:5· Ιώβ 12:7-9) Οι ειλικρινείς επιστημονικές προσπάθειες που θα καθοδηγούνται από τον Θεό της αλήθειας θα αποτελούν σίγουρα ένα συναρπαστικό χαρακτηριστικό του νέου συστήματος του Θεού. Τότε, η τιμή για όλες τις εφευρέσεις, τις ανακαλύψεις και τις θαυμάσιες βελτιώσεις στην ανθρώπινη ζωή και στις συνθήκες διαβίωσης θα αποδίδεται, όχι σε ανθρώπους, αλλά στον Δημιουργό του σύμπαντος, τον Ιεχωβά Θεό.

Σε αυτόν το νέο κόσμο που πλησιάζει γοργά, όλοι οι υπάκουοι άνθρωποι θα δοξάζουν τον Θεό για τη στοργική φροντίδα και καθοδηγία του. Θα τον υπηρετούν με μεγάλη χαρά και θα του λένε, όπως περιγράφεται στο εδάφιο Αποκάλυψη 4:11: «Άξιος είσαι, Ιεχωβά, ναι, ο Θεός μας, να λάβεις τη δόξα και την τιμή και τη δύναμη, επειδή εσύ δημιούργησες τα πάντα, και λόγω του θελήματός σου υπήρξαν και δημιουργήθηκαν».

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Το μέλλον της ανθρωπότητας είναι στη γη