Φαινόταν πως το μυστήριο των πυλών προχωρούσε προς τη λύση του σύμφωνα με τα ίχνη που βρίσκονταν στην Αγία Γραφή. Τι θα πούμε όμως για τη Γεζέρ, που βρισκόταν στα νότια; Ο Γιαντίν γνώριζε πως ο Ιρλανδός αρχαιολόγος Ρ. Α. Σ. Μακάλιστερ, ο οποίος είχε κάνει εκεί ανασκαφές μεταξύ του 1902 και του 1909, δεν είχε βρει τίποτε που να αποδίδεται στον Σολομώντα. Μήπως είχε παραβλέψει κάποια σημαντικά ίχνη αυτού που ακόμη και ο Γιαντίν ονόμασε «Το Μυστήριο της Γεζέρ»;

Ο Γιαντίν αφηγείται: «Οι ανακαλύψεις στην Ασώρ και η περίφημη περικοπή στο βιβλίο 1 Βασιλέων, με οδήγησαν να κάνω μια καινούρια εξέταση της έκθεσης του Μακάλιστερ με την ελπίδα ότι θα εντόπιζα την πύλη. Μπορεί να φανταστεί κανείς την κατάπληξή μου και τον ακράτητο ενθουσιασμό μου όταν . . . βρήκα κατά τύχη ένα σχέδιο . . . που ονομαζόταν ‘Σχεδιάγραμμα του Κάστρου των Μακκαβαίων στη Γεζέρ’». Ο Μακάλιστερ χρονολογούσε τα υπολείμματα αυτού του «κάστρου» στον καιρό της εξέγερσης των Ιουδαίων Μακκαβαίων (δεύτερος αιώνας π.Χ.). Όμως ο Γιαντίν πίστευε πως μπορούσε να διακρίνει σ’ αυτό το παλιό σχέδιο ‘τον τοίχο ενός προμαχώνα, έναν εξωτερικό πυλώνα και, ακόμη πιο σημαντικό, κάτι που έμοιαζε με το μισό μιας πύλης της πόλης, ακριβώς σαν και εκείνες τις πύλες που βρέθηκαν στη Μεγιδδώ και στην Ασώρ’. Ο Γιαντίν δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά μ’ αυτά τα ίχνη. Αργότερα, ο Δρ Γουίλιαμ Τζ. Ντέβερ έκανε ανασκαφές στη Γεζέρ. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Ο Ντέβερ έγραψε γεμάτος ενθουσιασμό: «Ο Σολομών πράγματι ξανάχτισε τη Γεζέρ!» Ή όπως εκφράστηκε ο Γιαντίν: «Ήταν βέβαιο· η ομάδα του Ντέβερ, όχι μόνο βρήκε το άλλο μισό της πύλης, αλλά η στρωματογραφία καθώς και τα πήλινα αντικείμενα κατέδειξαν αναμφισβήτητα ότι το συγκρότημα είχε χτιστεί τον καιρό του Σολομώντα».

Έτσι, λύθηκε το μυστήριο. Ο Γιαντίν παρατήρησε τα εξής στο βιβλίο του The Biblical Archaeologist (Ο Αρχαιολόγος της Αγίας Γραφής) (Τόμος XXXIII, 1970, 3): «Με τη βοήθεια αυτής της σύντομης Βιβλικής περικοπής από το βιβλίο των Βασιλέων, οι οχυρώσεις που έκανε ο Σολομών και είναι ολόιδιες όσον αφορά το σχέδιο και στις τρεις πόλεις, μπόρεσαν να εντοπιστούν και να χρονολογηθούν».

[Εικόνες στη σελίδα 26]

Αεροφωτογραφία της πύλης της Γεζέρ. Το σχέδιο δείχνει τι φέρθηκε στο φως αρχικά (συνεχής γραμμή) και τι βρέθηκε περίπου 60 χρόνια αργότερα (διακεκομμένη γραμμή)

[Ευχαριστίες]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.