Όπλα—Τρόπος Ζωής

ΣΤΗ μεγάλη σειρά των πολυάνθρωπων πολυκατοικιών με τα κόκκινα τούβλα, η ζωή έχει ξαναβρεί τον κανονικό της ρυθμό. Ο γνώριμος ήχος των πυροβολισμών από τα αυτόματα και τα ημιαυτόματα όπλα δεν διαταράσσει πια την ησυχία. Οι λάμψεις από τις φωτιές που βγάζουν τα όπλα κάθε φορά που πέφτει κι ένας πυροβολισμός έχουν πάψει πια να σκορπίζουν τρομακτικές σκιές στη νύχτα, και ούτε φωτίζουν πια τους μισοσκότεινους δρόμους. Στα τούβλα των παμπάλαιων προσόψεων υπάρχουν τρύπες από τις σφαίρες που σφηνώθηκαν βαθιά στους τοίχους στη διάρκεια κάποιων τωρινών και περασμένων μαχών με όπλα.

Οι αστυνομικοί και οι ιατροδικαστές γνωρίζουν τους δρόμους καλά. Έχουν κατασχέσει αρκετά όπλα και πυρομαχικά για να εξοπλιστεί μια μικρή αστυνομική δύναμη—αυτά που είχαν χρησιμοποιηθεί σε φόνους, αυτοκτονίες, τυχαίους πυροβολισμούς και ληστείες. Οι ταχυδρόμοι και οι σκουπιδιάρηδες αρνούνται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην περιοχή αυτή, γιατί φοβούνται μήπως βρεθούν μέσα σε κάποιο καταιγισμό από σφαίρες. Τα παιδιά μένουν περιορισμένα στο σπίτι τους, αλλά και πάλι μερικά πέφτουν θύματα πυροβολισμών, καθώς οι σφαίρες από κάποια όπλα—που άλλα έχουν σημαδέψει σκόπιμα κι άλλα κατά λάθος—διαπερνούν τα παράθυρα και τους τοίχους και εποστρακίζονται στα δωμάτια.

Αν μένετε σε κάποια μεγαλούπολη, είναι πιθανό να είστε εξοικειωμένοι με το σκηνικό που περιγράφεται εδώ, αν όχι ως αυτόπτες μάρτυρες, τότε ως τηλεθεατές των βραδινών δελτίων ειδήσεων. Σε πολλές πόλεις, οι πυροβολισμοί είναι τόσο κοινό φαινόμενο ώστε συχνά να μην αναφέρονται από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Συχνά, ωχριούν σε σημασία μπροστά στους πάμπολλους σκοτωμούς που αποτελούν το θέμα των καθημερινών ειδήσεων, σε άλλες πόλεις ή σε άλλα μέρη του κόσμου.

Για παράδειγμα, μια σκηνή μακελειού στην Καλιφόρνια αναφέρθηκε στις ειδήσεις σε πολλά μέρη του κόσμου· ένας οπλοφόρος πυροβόλησε αδιάκριτα με πολεμικό τουφέκι εκατό φορές ένα πλήθος από παιδιά του δημοτικού σχολείου, σκοτώνοντας 5 μαθητές και τραυματίζοντας άλλους 29, προτού αυτοκτονήσει κι ο ίδιος με πιστόλι. Στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο κόσμος διάβασε τη συνταρακτική είδηση για κάποιον τρελό που σκότωσε στην Αγγλία 16 ανθρώπους μ’ ένα τουφέκι εφόδου τύπου ΑΚ-47. Στον Καναδά, ένας μισογύνης πήγε στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και σκότωσε με όπλο 14 κοπέλες. Εντούτοις, αν ο απολογισμός των νεκρών δεν είναι συνταρακτικός, οι περισσότεροι σκοτωμοί που γίνονται με όπλα—κατά λάθος ή επίτηδες—σπάνια αναφέρονται στις ειδήσεις έξω από την πόλη στην οποία συνέβηκαν.

Ο Αέρας Μυστηρίου που Περιβάλλει τα Όπλα

Τα τοπικά, πολιτειακά, εθνικά και διεθνή ηγετικά στελέχη και οι αντίστοιχες υπηρεσίες επιβολής του νόμου προβληματίζονται με το αυξανόμενο κύμα θανάτων, οι οποίοι προκαλούνται από πιστόλια και από μεγαλύτερα αυτόματα και ημιαυτόματα όπλα που βρίσκονται ήδη στα χέρια εγκληματιών και ατόμων με διανοητικές διαταραχές. Η Διεθνής Ένωση Αρχηγών Αστυνομίας υπολογίζει ότι περίπου 650.000 ως 2.000.000 ημιαυτόματα και αυτόματα όπλα «μπορεί να βρίσκονται στα χέρια εγκληματιών σ’ ολόκληρο το κράτος [Η.Π.Α.]—στα χέρια ενός στρατού από κακοποιούς που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες πάντα με το μέρος τους σε περίπτωση ανταλλαγής πυροβολισμών», ανέφερε η εφημερίδα Νέα των Η.Π.Α. & Παγκόσμιες Ειδήσεις (U.S.News & World Report).

Υπολογίζεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, σχεδόν το ένα στα δύο σπίτια έχει όπλο. Μολονότι δεν μπορεί να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός των όπλων που έχουν οι Αμερικανοί στην κατοχή τους, πρόσφατοι υπολογισμοί δείχνουν ότι 70 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν στην κατοχή τους περίπου 140 εκατομμύρια τουφέκια και 60 εκατομμύρια πιστόλια. «Το οπλοστάσιο των ιδιωτών του κράτους είναι τόσο μεγάλο ώστε μπορεί να εφοδιάσει με ένα όπλο σχεδόν κάθε άντρα, γυναίκα και παιδί στη χώρα», έγραψε η εφημερίδα Νέα των Η.Π.Α. & Παγκόσμιες Ειδήσεις. Το βρίσκετε αυτό συνταρακτικό;

Και στην Ευρώπη, το σύνολο των κατοίκων παρομοιάζεται με ένοπλο στρατόπεδο. Η Αγγλία προσπαθεί να χειριστεί το πρόβλημα που έχει με τα όπλα, καθώς ολοένα και περισσότερα κακοποιά στοιχεία εξοπλίζονται μέχρι τα δόντια. Στη Δυτική Γερμανία, υπολογίζεται ότι τα παράνομα πυροβόλα όπλα ξεπερνούν το 80 τοις εκατό του συνόλου των όπλων που βρίσκονται σε κυκλοφορία. Αρκετά απ’ αυτά, σύμφωνα με δημοσιεύματα, έχουν κλαπεί από «οπλοστάσια της γερμανικής αστυνομίας, της αστυνομίας των συνόρων, του γερμανικού στρατού και από αποθήκες του NATO». Αναφέρεται ότι η Ελβετία έχει το υψηλότερο ποσοστό ιδιόκτητων πυροβόλων όπλων από όλα τα άλλα μέρη του κόσμου. «Οποιοσδήποτε νομοταγής Ελβετός μπορεί να έχει στην κατοχή του όπλα, και κάθε άντρας στρατεύσιμης ηλικίας πρέπει να έχει στο σπίτι του ένα τουφέκι εφόδου πιο ισχυρό απ’ αυτό που χρησιμοποιήθηκε στο μακελειό του Στόκτον [στην Καλιφόρνια]», ανέφερε η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) της 4ης Φεβρουαρίου 1989.

Λίγες μέρες νωρίτερα, η ίδια εφημερίδα είχε αναφέρει ότι στο Σαν Σαλβαδόρ, «είναι τόσο κοινό θέαμα το να έχουν πάνω τους όπλα οι άντρες όσο και το να έχουν πορτοφόλια. Τα σούπερ μάρκετ, τα οποία διαθέτουν φύλακες που περιπολούν με καραμπίνες στους διαδρόμους, υποχρεώνουν τους πελάτες να παραδίνουν τα όπλα τους για φύλαξη σε ειδικά ντουλάπια που υπάρχουν στις εισόδους». Σύμφωνα με το περιοδικό Εζιαγουίκ (Asiaweek), στο τεύχος του Φεβρουαρίου 1989, η κυβέρνηση των Φιλιππίνων «παραδέχεται ότι η χώρα είναι πλημμυρισμένη από τουλάχιστον 189.000 πυροβόλα όπλα για τα οποία δεν υπάρχει άδεια. Ο αριθμός αυτός, συν τα 439.000 όπλα για τα οποία υπάρχει άδεια, δείχνει ότι τα όπλα που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών ξεπερνούν κατά πολύ αυτά που διαθέτουν οι ένοπλες δυνάμεις, στις οποίες ανήκουν 165.000 τακτικοί στρατιώτες. Και κάθε βδομάδα, κατάσχονται φορτία με παράνομα όπλα στο διεθνές αεροδρόμιο και στην παραλία της Μανίλας».

Στο φιλήσυχο Καναδά, όπου ο Ποινικός Κώδικας περιορίζει με αυστηρότητα την κατοχή και τη χρήση πυροβόλων όπλων, παρατηρείται σταθερή άνοδος στις παραβάσεις που έχουν σχέση με πυροβόλα όπλα. Στο τέλος του 1986, υπήρχαν καταχωρημένες άδειες για περίπου 860.000 ελεγχόμενα από το νόμο πυροβόλα όπλα στον Καναδά. Σ’ αυτά δεν περιλαμβάνονταν οι ιδιωτικές συλλογές αυτόματων όπλων που διάφοροι είχαν αποκτήσει πριν από το 1978. Ένας βετεράνος αξιωματούχος της αστυνομίας του Καναδά είπε: «Θα ήθελα να ήξερα γιατί ο λαός του Καναδά νιώθει την ανάγκη να έχει πιστόλι, τουφέκι ή καραμπίνα».

Όταν η κυβέρνηση των Η.Π.Α. έθεσε πρόσφατα μια προσωρινή απαγόρευση στην εισαγωγή ημιαυτόματων όπλων, τα αποτελέσματα ήταν αναπάντεχα. Αγοραστές σε κατάσταση αλλοφροσύνης περίμεναν με τις ώρες στην ουρά για να αγοράσουν τα όπλα που υπήρχαν ήδη στα οπλοπωλεία της χώρας. «Θυμίζει τον πυρετό για απόκτηση γης στην Οκλαχόμα», είπε ένας αγοραστής που στάθηκε στην ουρά για να αγοράσει ένα από τα τελευταία όπλα που είχαν απομείνει. Τα όπλα αυτά αγοράζονταν με 100 δολάρια (περ. 17.000 δρχ.) πριν από την απαγόρευση. Αυτές τις μέρες, πουλιούνταν μέχρι και 1.000 δολάρια (περ. 170.000 δρχ.) το καθένα. «Φεύγουν 30 την ημέρα απ’ αυτά τα όπλα», είπε ένας ευτυχής καταστηματάρχης. «Τα αγοράζουν όλα, όσα και όποια βρουν μπροστά τους», είπε. «Αυτό που πέτυχαν είναι να βάλουν από ένα σε κάθε σπίτι», είπε ένας άλλος ιδιοκτήτης οπλοπωλείου.

Ένας νόμος στην πολιτεία της Φλώριντας των Ηνωμένων Πολιτειών επιτρέπει στους κατόχους όπλων να περπατούν δημοσίως έχοντας το όπλο δεμένο γύρω από τη μέση τους ή κρυμμένο κάπου πάνω τους. Μερικοί εκφράζουν το φόβο ότι αυτό θα οδηγήσει σε ανταλλαγές πυροβολισμών στις γωνιές των δρόμων, όπως συνέβαινε την εποχή της Άγριας Δύσης. Ένας εκπρόσωπος της Πολιτείας της Φλώριντας είπε: «Το μήνυμα που μεταδίδουμε είναι: ‘Δεν μπορούμε πια να σας προστατέψουμε, γι’ αυτό πάρτε ένα όπλο και κάντε ό,τι μπορείτε εσείς’». Και, αν κρίνουμε από τις πωλήσεις των όπλων, χιλιάδες άτομα κάνουν αυτό ακριβώς.

Γιατί αυτή η ξαφνική μανία για όπλα—μερικά από τα οποία είναι τόσο ισχυρά που μπορούν να μπήξουν σφαίρες μέσα σε συμπαγείς τοίχους και να ρίξουν 900 βολές το λεπτό, έχοντας σχεδιαστεί μόνο και μόνο για το πεδίο της μάχης; Μερικές αυθεντίες λένε ότι τα όπλα περιβάλλονται από ένα «σέξι μυστήριο» που τα κάνει ιδιαίτερα ελκυστικά στους άντρες. «Το να έχεις πάνω σου το πιο μεγάλο, το πιο άσχημο και το πιο ισχυρό όπλο που υπάρχει τονώνει τον ανδρισμό», είπε ένας κυβερνητικός αξιωματούχος. «Για τους άντρες ιδιαίτερα, τα όπλα προξενούν μια σχεδόν μυστικιστική επαναφορά στη νεανική τους ηλικία», έγραψε ένας δημοσιογράφος. Μερικοί τραπεζικοί οργανισμοί έχουν επωφεληθεί απ’ αυτόν τον αέρα μυστηρίου που περιβάλλει τα όπλα και αντί να πληρώνουν τους τόκους σε πιστοποιητικά καταθέσεων προσφέρουν όπλα. Διάφορες εκθέσεις δείχνουν ότι αυτή η προώθηση όπλων έχει εξαιρετική επιτυχία στους καταθέτες.

Σ’ ολόκληρο τον κόσμο, οι πωλήσεις των όπλων αυξάνονται ραγδαία. Πότε θα τερματιστεί αυτό; Όταν όλοι οι άντρες-μέλη της κοινωνίας έχουν στην κατοχή τους ένα τουλάχιστον ή περισσότερα όπλα; Ή είναι τα όπλα μόνο για άντρες; Εξετάστε μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία στο επόμενο άρθρο.