-
Μέρος Τρίτο—1935-1940 Η Κοινωνία των Εθνών ΑργοπεθαίνειΞύπνα!—1987 | Απρίλιος 8
-
-
Τα δημοκρατικά κράτη, παρατηρώντας τις εξελίξεις της παγκόσμιας σκηνής, άρχισαν να ανησυχούν. Η Μεγάλη Βρετανία κήρυξε στρατιωτική επιστράτευση. Κατόπιν, τον Αύγουστο του 1939, η Γερμανία και η Σοβιετική Ένωση κατέπληξαν τον κόσμο υπογράφοντας ένα σύμφωνο μη επίθεσης. Στην ουσία ήταν μια μυστική συμφωνία για να μοιράσουν μεταξύ τους την Πολωνία. Ο Χίτλερ, υποθέτοντας για άλλη μια φορά ότι οι Δυτικές δημοκρατίες δεν θα παρέμβαιναν, κίνησε τα στρατεύματά του ενάντια στην Πολωνία στις 4:45 π.μ. της 1ης Σεπτεμβρίου 1939.
Αλλά αυτή τη φορά είχε πέσει έξω. Δυο μέρες αργότερα, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία κήρυξαν πόλεμο στη Γερμανία. Στις 17 Σεπτεμβρίου τα Σοβιετικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Πολωνία από τα ανατολικά και μέχρι το τέλος του μήνα, για την εξυπηρέτηση όλων των πρακτικών συμφερόντων, το Πολωνικό ζήτημα είχε τακτοποιηθεί. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε αρχίσει, πυροδοτημένος από μια αιφνίδια στρατιωτική εκστρατεία, που της άξιζε η γερμανική έκφραση Blitzkrieg, που σημαίνει «κεραυνοβόλος πόλεμος». Πάνω στην έξαψη της νίκης, ο Χίτλερ προσφέρθηκε να συνάψει ειρήνη με τις Δυτικές δυνάμεις. «Το αν το εννοούσε στα σοβαρά αυτό», γράφει ο Γερμανός ιστορικός Γουώλτερ Χόφερ, «είναι ένα ερώτημα που δεν μπορεί να απαντηθεί με απόλυτη βεβαιότητα».
Τα πρώτα λίγα χρόνια του πολέμου χαρακτηρίζονταν από αιφνιδιαστικές επιθέσεις, που γίνονταν με αστραπιαία ταχύτητα και είχαν καταστρεπτικά αποτελέσματα. Οι Σοβιετικοί σύντομα εξανάγκασαν την Εσθονία, τη Λατβία και τη Λιθουανία να επιτρέψουν σε Σοβιετικά στρατεύματα να εγκατασταθούν στο έδαφός τους. Όταν ζητήθηκε και από τη Φινλανδία να κάνει το ίδιο, αυτή αρνήθηκε και στις 30 Νοεμβρίου 1939 δέχτηκε την επίθεση των Σοβιετικών. Τον επόμενο Μάρτιο, η Φινλανδία σύναψε ειρήνη κάτω από τους όρους της Σοβιετικής Ένωσης.
Στο μεταξύ, όμως, η Βρετανία και η Γαλλία είχαν σχεδιάσει να περάσουν διαμέσου της ουδέτερης Νορβηγίας για να βοηθήσουν τη Φινλανδία. Αλλά όταν η Φινλανδία σύναψε ειρήνη, οι Σύμμαχοι, μη έχοντας κανένα πρόσχημα για να ενεργήσουν έτσι, ανέβαλαν αυτά τα σχέδια. Στις 8 Απριλίου 1940 άρχισαν να ναρκοθετούν τις Νορβηγικές θάλασσες, ανοίγοντας τον δρόμο για μια επικείμενη απόβαση. Την επόμενη μέρα, ενώ οι Νορβηγοί είχαν απορροφηθεί στο να διαμαρτύρονται γι’ αυτή την επιχείρηση ναρκοθέτησης, οι Γερμανοί αιφνίδια έκαναν απόβαση και στη Νορβηγία και στη Δανία. Σε λιγότερο από μια βδομάδα, τα Βρετανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στη Νορβηγία, αλλά μετά από αρκετές νίκες, αναγκάστηκαν να αποσυρθούν επειδή από το νότο έφταναν ανησυχητικά νέα.
Για μήνες εκκρεμούσε το ερώτημα: Πότε και πού θα έκανε η Γερμανία την κίνησή της ενάντια στη Γαλλία; Στο χρονικό διάστημα που είχε περάσει, το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής δράσης περιοριζόταν σε ναυμαχίες. Στην ξηρά τα πάντα ήταν ήσυχα. Μερικοί δημοσιογράφοι άρχισαν να μιλούν για έναν «ψευτοπόλεμο», όχι πια για ένα blitzkrieg (κεραυνοβόλο πόλεμο), αλλά μάλλον για ένα sitzkrieg, που κατά γράμμα σημαίνει «καθιστικός πόλεμος».
Ωστόσο, η αιφνιδιαστική επίθεση των Γερμανών, στις 10 Μαΐου 1940, με κανένα τρόπο δεν ήταν ψευτοπόλεμος. Προσπερνώντας τη Γραμμή Μαζινώ, την αμυντική γραμμή που προστάτευε τη Γαλλία κατά μήκος των συνόρων της με τη Γερμανία, επιτέθηκαν μέσω των Κάτω Χωρών, προωθήθηκαν ταχύτατα μέσα από το Βέλγιο και έφτασαν τα Γαλλικά σύνορα στις 12 Μαΐου. Μέχρι τις 14 Μαΐου η Ολλανδία είχε πέσει. Κατόπιν προελαύνοντας σαρωτικά διαμέσου της Βόρειας Γαλλίας, τα Γερμανικά στρατεύματα παγίδεψαν χιλιάδες Βρετανούς, Γάλλους και Βέλγους στρατιώτες οι οποίοι είχαν στα νώτα τους το Στενό της Μάγχης. Αντί να είναι ένας «καθιστικός πόλεμος», αυτός ήταν ένας κεραυνοβόλος πόλεμος πρώτης κατηγορίας!
Στις 26 Μαΐου, στη Δουγκέρκη της Γαλλίας, άρχισε μια από τις πιο θεαματικές επιχειρήσεις διάσωσης στην ιστορία του πολέμου. Για δέκα μέρες πολεμικά σκάφη και εκατοντάδες εμπορικές φορτηγίδες, μετέφεραν περίπου 340.000 στρατιώτες σε ασφαλές μέρος στην αντίθετη πλευρά του Στενού της Μάγχης, στη Βρετανία. Αλλά δεν γλίτωσαν όλοι. Μέσα σε τρεις βδομάδες οι Γερμανοί συνέλαβαν πάνω από ένα εκατομμύριο αιχμαλώτους.
Στις 10 Ιουνίου η Ιταλία κήρυξε πόλεμο στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία. Κατόπιν, τέσσερις μέρες αργότερα το Παρίσι έπεσε στους Γερμανούς. Πριν τελειώσει ο μήνας, υπογράφτηκε ένα Γαλλογερμανικό σύμφωνο ανακωχής. Τώρα η Βρετανία έμεινε μόνη της. Όπως το περιγράφει ο Χόφερ: «Ο Χίτλερ αναπτύσσοντας ταχύτητα ‘κεραυνοβόλου πολέμου’, που ούτε ο ίδιος δεν μπορούσε να φανταστεί, κυριάρχησε στη Δυτική Ευρώπη».
Αντίθετα με τις προσδοκίες του Χίτλερ, η Βρετανία δεν ζήτησε ειρήνη. Έτσι στις 16 Ιουλίου, διέταξε να αρχίσει ο σχεδιασμός της «Επιχείρησης Θαλάσσιος Λέων», ένα σχέδιο εισβολής στα Βρετανικά νησιά. Η Βρετανία άρχισε να εξοπλίζεται και πάλι για να αντιμετωπίσει την αναμενόμενη κεραυνοβόλα επίθεση.
-
-
Μέρος Τρίτο—1935-1940 Η Κοινωνία των Εθνών ΑργοπεθαίνειΞύπνα!—1987 | Απρίλιος 8
-
-
1940—Η Βρετανία χρησιμοποιεί το πρόσφατα τελειοποιημένο ραντάρ
στις αερομαχίες
-