ΚΟΛΑΣΗ

Η λέξη «κόλαση» (“hell” στην αγγλική) χρησιμοποιείται στη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου (καθώς επίσης στην Καθολική Μετάφραση Ντουαί και στην πλειονότητα των παλιότερων αγγλικών μεταφράσεων) ως απόδοση της λέξης σιε’όλ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου και της λέξης ᾅδης του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου. Η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου αποδίδει ως «κόλαση» (“hell”) τη λέξη σιε’όλ 31 φορές και τη λέξη ᾅδης 10 φορές. Ωστόσο, αυτή η μετάφραση δεν είναι συνεπής, διότι αποδίδει επίσης τη λέξη σιε’όλ 31 φορές ως «τάφος» και 3 φορές ως «λάκκος». Στη Μετάφραση Ντουαί η λέξη σιε’όλ αποδίδεται 64 φορές «κόλαση», 1 φορά «λάκκος» και 1 φορά «θάνατος».

Το 1885, όταν εκδόθηκε ολόκληρη η Αγγλική Αναθεωρημένη Μετάφραση, η λέξη σιε’όλ του πρωτότυπου κειμένου αποδόθηκε μεταγραμμένη σε πολλά εδάφια στο αγγλικό κείμενο των Εβραϊκών Γραφών, μολονότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων χρησιμοποιήθηκαν οι αποδόσεις «τάφος» και «λάκκος», ενώ εμφανίζεται 14 φορές και η λέξη «κόλαση» (“hell”). Αυτό αποτέλεσε σημείο διαφωνίας ανάμεσα στην αμερικανική επιτροπή και στους Βρετανούς αναθεωρητές, και έτσι όταν κυκλοφόρησε η Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφραση (1901) η επιτροπή αυτή χρησιμοποίησε τη μεταγραφή της λέξης σιε’όλ και στις 65 περιπτώσεις όπου εμφανίζεται η λέξη. Και οι δύο μεταφράσεις μετέγραψαν τη λέξη ᾅδης των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών στις 10 περιπτώσεις όπου αναφέρεται αυτή, μολονότι τη λέξη Γέεννα τη μετέφρασαν παντού ως «κόλαση» (“hell”), όπως κάνουν και πολλές άλλες σύγχρονες αγγλικές μεταφράσεις.

Αναφορικά με τη χρήση της λέξης «κόλαση» (“hell”) για τη μετάφραση αυτών των πρωτότυπων λέξεων του εβραϊκού και του ελληνικού κειμένου, Το Ερμηνευτικό Λεξικό των Λέξεων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, του Βάιν ([Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words] 1981, Τόμ. 2, σ. 187), λέει: «ΑΔΗΣ . . . Αντιστοιχεί στον “Σιεόλ” της Π.Δ. [Παλαιάς Διαθήκης]. Στην Εξουσιοδοτημένη Μετάφραση, τόσο στην Π.Δ. [Παλαιά Διαθήκη] όσο και στην Κ.Δ. [Καινή Διαθήκη], έχει χρησιμοποιηθεί η άστοχη απόδοση “Κόλαση” (“Hell”)».

Η Εγκυκλοπαίδεια Κόλιερ ([Collier’s Encyclopedia] 1986, Τόμ. 12, σ. 28) λέει αναφορικά με τη λέξη «Κόλαση» (“Hell”): «Κατ’ αρχάς, χρησιμοποιείται για την εβραϊκή λέξη σιε’όλ της Παλαιάς Διαθήκης και την ελληνική λέξη ᾅδης της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα και της Καινής Διαθήκης. Εφόσον ο σιε’όλ, κατά τους χρόνους της Παλαιάς Διαθήκης, αναφερόταν απλώς στο κατοικητήριο των νεκρών και δεν υποδήλωνε διακρίσεις με βάση την ηθική υπόσταση, η λέξη “κόλαση”, όπως κατανοείται σήμερα, δεν αποτελεί εύστοχη απόδοση».

Η έννοια με την οποία κατανοείται σήμερα η λέξη «κόλαση» είναι αυτή που σκιαγραφείται στη Θεία Κωμωδία του Δάντη και στον Χαμένο Παράδεισο του Μίλτον, έννοια που δεν έχει καμιά σχέση με την αρχική σημασία της λέξης. Η αντίληψη, όμως, περί «κόλασης» πύρινων βασάνων ανάγεται πολύ πριν από τον Δάντη ή τον Μίλτον. Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια Γκρόλιερ ([Grolier Universal Encyclopedia] 1971, Τόμ. 9, σ. 205), στο λήμμα «Κόλαση» (“Hell”), λέει: «Οι Ινδουιστές και οι Βουδιστές θεωρούν την κόλαση ως τόπο πνευματικής κάθαρσης και τελικής αποκατάστασης. Η Ισλαμική παράδοση την εκλαμβάνει ως τόπο αιώνιας τιμωρίας». Η αντίληψη περί μετά θάνατον παθημάτων εμφανίζεται στις ειδωλολατρικές θρησκευτικές διδασκαλίες των αρχαίων λαών της Βαβυλώνας και της Αιγύπτου. Οι βαβυλωνιακές και οι ασσυριακές δοξασίες παρουσίαζαν τον «κάτω κόσμο . . . ως έναν τόπο γεμάτο από φρικαλεότητες, . . . που τον επιβλέπουν θεοί και δαίμονες οι οποίοι έχουν μεγάλη δύναμη και αγριότητα». Μολονότι τα αρχαία αιγυπτιακά θρησκευτικά κείμενα δεν διδάσκουν ότι κάποια θύματα καίγονται αιώνια, ωστόσο σκιαγραφούν όντως τον «Άλλον Κόσμο» ως τόπο που χαρακτηρίζεται από «λάκκους φωτιάς» για «τους καταραμένους».—Η Θρησκεία της Βαβυλωνίας και της Ασσυρίας (The Religion of Babylonia and Assyria), του Μόρις Τζάστροου, 1898, σ. 581· Το Βιβλίο των Νεκρών, με πρόλογο από τον Ε. Γουόλις Μπατζ, 1960, σ. 135, 144, 149, 151, 153, 161, 200.

Η «πύρινη κόλαση» αποτελεί βασική διδασκαλία του Χριστιανικού κόσμου εδώ και πολλούς αιώνες. Δικαιολογημένα, λοιπόν, Η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια ([The Encyclopedia Americana] 1956, Τόμ. 14, σ. 81) δηλώνει: «Έχει προκληθεί μεγάλη σύγχυση και πολλές παρανοήσεις εξαιτίας της εμμονής που είχαν οι παλιοί μεταφραστές της Γραφής να αποδίδουν τη λέξη σιε’όλ του εβραϊκού κειμένου και τις λέξεις ᾅδης και γέεννα του ελληνικού κειμένου με τη λέξη κόλαση (hell). Η απλή μεταγραφή αυτών των λέξεων από τους μεταφραστές των αναθεωρημένων Βιβλικών εκδόσεων δεν στάθηκε ικανή να ξεκαθαρίσει με σαφήνεια αυτή τη σύγχυση και την παρανόηση». Εντούτοις, αυτού του είδους η μεταγραφή, με συνέπεια στην απόδοση, δίνει στο μελετητή της Αγίας Γραφής τη δυνατότητα να συγκρίνει με ακρίβεια τα εδάφια όπου εμφανίζονται αυτές οι λέξεις των πρωτότυπων γλωσσών, και έτσι να καταλήξει με ανοιχτό μυαλό σε ορθή κατανόηση της αληθινής σημασίας τους.—Βλέπε ΑΔΗΣ· ΓΕΕΝΝΑ· ΕΚΚΟΠΗ· ΣΙΕΟΛ· ΤΑΡΤΑΡΟΣ· ΤΑΦΗ, ΤΑΦΟΣ.