Η Πολιτεία του Θεού με τους Υπερηφάνους

5, 6. Πώς έδειξε ο Φαραώ υπεροψία, και με ποιο αποτέλεσμα;

⁵ Μπορείτε επίσης να δείτε ποια είναι η άποψη του Ιεχωβά για την υπεροψία από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε ισχυρούς ηγεμόνες όπως ο Φαραώ. Ο Φαραώ αναμφίβολα είχε υπεροπτική καρδιά. Θεωρούσε τον εαυτό του θεό στον οποίο έπρεπε να αποδίδεται λατρεία, γι’ αυτό και καταφρονούσε τους δούλους του, τους Ισραηλίτες. Προσέξτε πώς αντέδρασε όταν του υποβλήθηκε το αίτημα να επιτρέψει στον Ισραήλ να πάει στην έρημο για να «γιορτάσει γιορτή» για τον Ιεχωβά. «Ποιος είναι ο Ιεχωβά ώστε να υπακούσω στη φωνή του και να εξαποστείλω τον Ισραήλ;» ήταν η υπεροπτική απάντηση του Φαραώ.—Έξοδος 5:1, 2.

⁶ Όταν ο Φαραώ είχε ήδη υποστεί έξι πληγές, ο Ιεχωβά είπε στον Μωυσή να ρωτήσει τον ηγεμόνα της Αιγύπτου: «Εξακολουθείς να συμπεριφέρεσαι υπεροπτικά εναντίον του λαού μου με το να μην τους εξαποστέλλεις;» (Έξοδος 9:17) Ο Μωυσής ανήγγειλε κατόπιν την έβδομη πληγή—χαλάζι που ερήμωσε τη γη. Μόλις δόθηκε στους Ισραηλίτες το ελεύθερο να φύγουν μετά τη δέκατη πληγή, ο Φαραώ άλλαξε γνώμη και τους καταδίωξε. Τελικά, ο Φαραώ και τα στρατεύματά του παγιδεύτηκαν στην Ερυθρά Θάλασσα. Φανταστείτε τι θα σκέφτονταν την ώρα που τους σκέπαζαν τα νερά! Τι καρπούς παρήγαγε η υπεροψία του Φαραώ; Οι εκλεκτοί πολεμιστές του έλεγαν: «Ας φύγουμε για να μην έρθουμε σε επαφή με τον Ισραήλ, επειδή ο Ιεχωβά σίγουρα πολεμάει για αυτούς εναντίον των Αιγυπτίων».—Έξοδος 14:25.

7. Πώς έδειξαν υπεροψία κάποιοι ηγεμόνες της Βαβυλώνας;

⁷ Ταπείνωση από το χέρι του Ιεχωβά υπέστησαν και άλλοι υπεροπτικοί ηγεμόνες. Ένας από αυτούς ήταν ο Σενναχειρείμ, βασιλιάς της Ασσυρίας. (Ησαΐας 36:1-4, 20· 37:36-38) Τελικά, η Ασσυρία νικήθηκε από τους Βαβυλωνίους, αλλά δύο υπερόπτες Βαβυλώνιοι βασιλιάδες επίσης ταπεινώθηκαν. Θυμηθείτε το συμπόσιο που έκανε ο Βασιλιάς Βαλτάσαρ, κατά το οποίο αυτός και οι βασιλικοί προσκεκλημένοι του ήπιαν κρασί από τα σκεύη που είχαν αφαιρεθεί από το ναό του Ιεχωβά, αινώντας τους θεούς της Βαβυλώνας. Ξαφνικά εμφανίστηκαν τα δάχτυλα ενός ανθρώπινου χεριού και έγραψαν ένα μήνυμα στον τοίχο. Όταν ζητήθηκε από τον προφήτη Δανιήλ να εξηγήσει τη μυστηριώδη γραφή, εκείνος υπενθύμισε στον Βαλτάσαρ: «Ο Ύψιστος Θεός έδωσε στον Ναβουχοδονόσορα τον πατέρα σου τη βασιλεία . . . Αλλά, όταν η καρδιά του έγινε υπεροπτική . . . , καταβιβάστηκε από το θρόνο της βασιλείας του και η αξιοπρέπειά του αφαιρέθηκε από αυτόν. Εσύ δε, ο γιος του ο Βαλτάσαρ, δεν ταπείνωσες την καρδιά σου, αν και τα γνώριζες όλα αυτά». (Δανιήλ 5:3, 18, 20, 22) Την ίδια εκείνη νύχτα, ο μηδοπερσικός στρατός κατέκτησε τη Βαβυλώνα και ο Βαλτάσαρ θανατώθηκε.—Δανιήλ 5:30, 31.

8. Πώς πολιτεύτηκε ο Ιεχωβά με διάφορα υπεροπτικά άτομα;

⁸ Σκεφτείτε και κάποια άλλα υπεροπτικά άτομα που καταφρόνησαν το λαό του Ιεχωβά: τον Φιλισταίο γίγαντα Γολιάθ, τον Πρωθυπουργό της Περσίας τον Αμάν, καθώς και τον Βασιλιά Ηρώδη Αγρίππα, ο οποίος κυβερνούσε την επαρχία της Ιουδαίας. Λόγω της υπεροψίας τους, εκείνα τα τρία άτομα υπέστησαν ταπεινωτικό θάνατο από το χέρι του Θεού. (1 Σαμουήλ 17:42-51· Εσθήρ 3:5, 6· 7:10· Πράξεις 12:1-3, 21-23) Η πολιτεία του Ιεχωβά με εκείνα τα υπεροπτικά άτομα υπογραμμίζει την εξής αλήθεια: «Η υπερηφάνεια προηγείται της συντριβής και το υπεροπτικό πνεύμα της πτώσης». (Παροιμίες 16:18) Πραγματικά, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι «ο Θεός εναντιώνεται στους υπερηφάνους».—Ιακώβου 4:6.

9. Πώς αποδείχτηκαν προδότες οι βασιλιάδες της Τύρου;

⁹ Σε αντιδιαστολή με τους υπεροπτικούς ηγεμόνες της Αιγύπτου, της Ασσυρίας και της Βαβυλώνας, ο βασιλιάς της Τύρου για κάποιο διάστημα βοηθούσε το λαό του Θεού. Όταν βασίλευαν ο Δαβίδ και ο Σολομών, τους τροφοδοτούσε με επιδέξιους τεχνίτες και υλικά για τα βασιλικά οικοδομήματα και για το ναό του Θεού. (2 Σαμουήλ 5:11· 2 Χρονικών 2:11-16) Δυστυχώς, αργότερα οι Τύριοι στράφηκαν εναντίον του λαού του Ιεχωβά. Τι οδήγησε σε αυτή την εξέλιξη;—Ψαλμός 83:3-7· Ιωήλ 3:4-6· Αμώς 1:9, 10.

«Η Καρδιά σου Έγινε Υπεροπτική»

10, 11. (α) Ποιος μπορεί να παρομοιαστεί με τους βασιλιάδες της Τύρου; (β) Τι άλλαξε τη στάση των Τυρίων απέναντι στον Ισραήλ;

¹⁰ Ο Ιεχωβά ενέπνευσε τον προφήτη του τον Ιεζεκιήλ να εκθέσει και να καταδικάσει τη δυναστεία των βασιλιάδων της Τύρου. Εκείνο το άγγελμα, το οποίο απευθύνεται στο «βασιλιά της Τύρου», περιέχει εκφράσεις που ταιριάζουν τόσο στη δυναστεία της Τύρου όσο και στον αρχικό προδότη, τον Σατανά, ο οποίος «δεν έμεινε σταθερός στην αλήθεια». (Ιεζεκιήλ 28:12· Ιωάννης 8:44) Ο Σατανάς ήταν κάποτε όσιο πνευματικό πλάσμα στην οργάνωση των ουράνιων γιων του Ιεχωβά. Ο Ιεχωβά Θεός έδειξε μέσω του Ιεζεκιήλ ποια ήταν η βασική αιτία της παρέκκλισης τόσο της δυναστείας της Τύρου όσο και του Σατανά:

¹¹ «Στην Εδέμ, στον κήπο του Θεού, βρισκόσουν. Κάθε πολύτιμη πέτρα ήταν περικάλυμμά σου . . . Εσύ είσαι το χρισμένο χερούβ το οποίο καλύπτει . . . Ήσουν άψογος στις οδούς σου από την ημέρα κατά την οποία δημιουργήθηκες, ώσπου βρέθηκε αδικία σε εσένα. Λόγω της αφθονίας των εμπορευμάτων σου, γέμισαν το μέσο σου με βία, και εσύ άρχισες να αμαρτάνεις. Και θα . . . σε εξολοθρεύσω . . . , εσένα το χερούβ το οποίο καλύπτει. Η καρδιά σου έγινε υπεροπτική λόγω της ομορφιάς σου. Κατέστρεψες τη σοφία σου εξαιτίας της ακτινοβόλας λαμπρότητάς σου». (Ιεζεκιήλ 28:13-17) Ναι, η υπεροψία ώθησε τους βασιλιάδες της Τύρου να ασκήσουν βία κατά του λαού του Ιεχωβά. Η Τύρος έγινε εξαιρετικά πλούσιο εμπορικό κέντρο, διάσημο για τα ωραία του προϊόντα. (Ησαΐας 23:8, 9) Οι βασιλιάδες της Τύρου απέκτησαν πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και άρχισαν να καταδυναστεύουν το λαό του Θεού.

12. Τι οδήγησε τον Σατανά στη δόλια πορεία του, και τι εξακολουθεί να κάνει αυτός;

¹² Παρόμοια, το πνευματικό πλάσμα που έγινε Σατανάς διέθετε κάποτε την απαραίτητη σοφία για να επιτελεί οποιονδήποτε διορισμό τού έδινε ο Θεός. Αντί να είναι ευγνώμων, εκείνος “φούσκωσε από υπερηφάνεια” και άρχισε να περιφρονεί τον τρόπο διακυβέρνησης του Θεού. (1 Τιμόθεο 3:6) Είχε τόσο μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, ώστε άρχισε να λαχταράει τη λατρεία του Αδάμ και της Εύας. Αυτή η πονηρή επιθυμία συνέλαβε και γέννησε την αμαρτία. (Ιακώβου 1:14, 15) Ο Σατανάς δελέασε την Εύα κάνοντάς την να φάει τον καρπό του μοναδικού δέντρου που είχε αποκλείσει ο Θεός. Έπειτα, ο Σατανάς τη χρησιμοποίησε για να κάνει τον Αδάμ να φάει τον απαγορευμένο καρπό. (Γένεση 3:1-6) Ως αποτέλεσμα, το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι απέρριψε το δικαίωμα που είχε ο Θεός να τους κυβερνάει και, στην ουσία, έγιναν λάτρεις του Σατανά. Η υπεροψία του Σατανά δεν έχει όρια. Αυτός έχει προσπαθήσει να δελεάσει όλα τα νοήμονα πλάσματα στον ουρανό και στη γη, περιλαμβανομένου και του Ιησού Χριστού, ώστε να τον λατρεύουν απορρίπτοντας την κυριαρχία του Ιεχωβά.—Ματθαίος 4:8-10· Αποκάλυψη 12:3, 4, 9.

13. Τι καρπούς έχει παραγάγει η υπεροψία;

¹³ Συνεπώς, αντιλαμβάνεστε ότι η υπεροψία προέρχεται από τον Σατανά και αποτελεί τη βασική αιτία της αμαρτίας, των παθημάτων και της διαφθοράς στο σημερινό κόσμο. Ως «ο θεός αυτού του συστήματος πραγμάτων», ο Σατανάς εξακολουθεί να προάγει ακατάλληλα αισθήματα υπερηφάνειας και υπεροψίας. (2 Κορινθίους 4:4) Γνωρίζει ότι ο καιρός του είναι λίγος, γι’ αυτό διεξάγει πόλεμο εναντίον των αληθινών Χριστιανών. Ο στόχος του είναι να τους απομακρύνει από τον Θεό ώστε να γίνουν φίλαυτοι, αλαζόνες και υπερήφανοι. Η Γραφή προείπε ότι τέτοια ιδιοτελή χαρακτηριστικά θα ήταν συνηθισμένα σε αυτές τις «τελευταίες ημέρες».—2 Τιμόθεο 3:1, 2, υποσημείωση στη ΜΝΚ· Αποκάλυψη 12:12, 17.

14. Σύμφωνα με ποιον κανόνα πολιτεύεται ο Ιεχωβά με τα νοήμονα πλάσματά του;

¹⁴ Ο Ιησούς Χριστός εξέθεσε με τόλμη τους σάπιους καρπούς που παράγει η υπεροψία του Σατανά. Σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις και παρουσία αυτοδικαιούμενων εχθρών, ο Ιησούς διατύπωσε τον κανόνα βάσει του οποίου πολιτεύεται ο Ιεχωβά με την ανθρωπότητα: «Όποιος εξυψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, αλλά όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα εξυψωθεί».—Λουκάς 14:11· 18:14· Ματθαίος 23:12.

Να Προφυλάσσετε την Καρδιά σας από την Υπεροψία

15, 16. Τι έκανε την Άγαρ υπεροπτική;

¹⁵ Ίσως προσέξατε ότι τα παραδείγματα υπεροψίας που αναφέρονται παραπάνω αφορούν επιφανή άτομα. Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι συνηθισμένοι άνθρωποι δεν ρέπουν προς την υπεροψία; Ασφαλώς όχι. Πάρτε για παράδειγμα ένα περιστατικό που έλαβε χώρα στο σπιτικό του Αβραάμ. Ο πατριάρχης δεν είχε γιο για να τον κληρονομήσει, και η σύζυγός του η Σάρρα είχε περάσει την ηλικία της τεκνοποίησης. Όπως συνηθιζόταν τότε, ένας άντρας που βρισκόταν στη θέση του Αβραάμ έπαιρνε δεύτερη σύζυγο για να αποκτήσει παιδιά. Ο Θεός ανεχόταν τέτοιου είδους γάμους επειδή δεν ήταν ακόμα ο δικός του καιρός να αποκαταστήσει τον αρχικό του κανόνα για το γάμο μεταξύ των αληθινών λάτρεων.—Ματθαίος 19:3-9.

¹⁶ Με παρότρυνση της συζύγου του, ο Αβραάμ συμφώνησε να παραγάγει έναν πιθανό κληρονόμο μέσω της Αιγύπτιας υπηρέτριας της Σάρρας, της Άγαρ. Ως δευτερεύουσα σύζυγος του Αβραάμ, η Άγαρ έμεινε έγκυος. Θα έπρεπε να νιώθει βαθιά ευγνωμοσύνη για την τιμητική της θέση. Αντί για αυτό, επέτρεψε στην καρδιά της να γίνει υπεροπτική. Η Αγία Γραφή αφηγείται: «Όταν κατάλαβε ότι ήταν έγκυος, άρχισε να βλέπει την κυρία της με καταφρόνηση». Αυτή η στάση προκάλεσε τόσες διαμάχες στο σπιτικό του Αβραάμ ώστε η Σάρρα έδιωξε την Άγαρ. Αλλά υπήρχε λύση στο πρόβλημα. Ο άγγελος του Θεού συμβούλεψε την Άγαρ: «Γύρισε στην κυρία σου και ταπεινώσου κάτω από το χέρι της». (Γένεση 16:4, 9) Προφανώς, η Άγαρ ακολούθησε αυτή τη συμβουλή, διόρθωσε τη στάση της απέναντι στη Σάρρα και έγινε πρόγονος ενός πολυπληθούς λαού.

17, 18. Γιατί χρειάζεται να φυλαγόμαστε όλοι από την υπεροψία;

¹⁷ Η περίπτωση της Άγαρ δείχνει παραστατικά ότι η βελτίωση της κατάστασης ενός ατόμου μπορεί να οδηγήσει σε υπεροψία. Το δίδαγμα είναι ότι ακόμα και ένας Χριστιανός που έχει επιδείξει καλή καρδιά στην υπηρεσία του Θεού μπορεί να γίνει υπερόπτης μόλις αποκτήσει πλούτο ή εξουσία. Αυτή η στάση μπορεί επίσης να αναπτυχθεί αν οι άλλοι τον επαινούν για τις επιτυχίες του, τη σοφία του ή τις ικανότητές του. Ναι, ο Χριστιανός οφείλει να είναι άγρυπνος ώστε να κρατάει την υπεροψία έξω από την καρδιά του. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν έχει επιτυχίες ή αν του ανατίθενται περισσότερες ευθύνες.

19. Με ποιον τρόπο κατέστρεψε ο Οζίας το καλό του υπόμνημα;

¹⁹ Η υπεροψία και άλλα πονηρά χαρακτηριστικά μπορούν να καταστρέψουν την καλή σχέση κάποιου με τον Ιεχωβά. Πάρτε για παράδειγμα το πρώτο μέρος της διακυβέρνησης του Βασιλιά Οζία: «Έπραξε το σωστό στα μάτια του Ιεχωβά . . . Και ήθελε πάντοτε να αναζητάει τον Θεό . . . · και τις ημέρες που αναζητούσε τον Ιεχωβά, ο αληθινός Θεός τον έκανε να ευημερεί». (2 Χρονικών 26:4, 5) Δυστυχώς, όμως, ο Βασιλιάς Οζίας αμαύρωσε το καλό του υπόμνημα, διότι «η καρδιά του έγινε υπεροπτική, μάλιστα μέχρι του σημείου να προκληθεί καταστροφή». Απέκτησε τόσο μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του ώστε μπήκε στο ναό για να προσφέρει θυμίαμα. Όταν οι ιερείς τον προειδοποίησαν να μην κάνει αυτή την αυθάδη πράξη, «ο Οζίας εξοργίστηκε». Λόγω αυτού, ο Ιεχωβά τον έπληξε με λέπρα, και ο Οζίας πέθανε έχοντας τη δυσμένεια του Θεού.—2 Χρονικών 26:16-21.

20. (α) Πώς κινδύνεψε το καλό υπόμνημα του Βασιλιά Εζεκία; (β) Τι θα εξεταστεί στο επόμενο άρθρο;

²⁰ Μπορείτε να αντιπαραβάλετε αυτή την ιστορία με το παράδειγμα του Βασιλιά Εζεκία. Σε μια περίπτωση, το θαυμάσιο υπόμνημα εκείνου του βασιλιά κινδύνεψε να αμαυρωθεί επειδή «η καρδιά του έγινε υπεροπτική». Ευτυχώς, «ο Εζεκίας ταπείνωσε τον εαυτό του για την υπεροψία της καρδιάς του» και ανέκτησε την εύνοια του Θεού. (2 Χρονικών 32:25, 26) Προσέξτε ότι η γιατρειά για την υπεροψία του Εζεκία ήταν η ταπεινοφροσύνη. Ναι, η ταπεινοφροσύνη είναι το αντίθετο της υπεροψίας. Γι’ αυτό, στο επόμενο άρθρο θα εξετάσουμε πώς μπορούμε να καλλιεργούμε και να διατηρούμε την ιδιότητα της Χριστιανικής ταπεινοφροσύνης.