Φάλαινα; Δελφίνι;—Όχι, Είναι Φαλαινοδέλφινο!
Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στη Χαβάη
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ενός άγριου ζώου σε αιχμαλωσία είναι πάντοτε ένα συναρπαστικό γεγονός. Αλλά η 15η Μαΐου 1985 αποδείχτηκε μια ασυνήθιστα εξαιρετική μέρα για το Πάρκο Θαλάσσιας Ζωής στη Χαβάη.
Η ετοιμόγεννη μητέρα ήταν ένα ρινοδέλφινο του Ατλαντικού, της οποίας το χαβανέζικο όνομα Πουναχέιλέι σημαίνει «Αγαπητός Φίλος». Η Πουναχέιλέι ήταν μεγαλύτερη από το κανονικό στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης της. Έτσι το προσωπικό του πάρκου είχε ήδη το προαίσθημα ότι συνέβαινε κάτι το ασυνήθιστο. Οι υποψίες τους επιβεβαιώθηκαν όταν γεννήθηκε το μωρό της Πουναχέιλέι. Το ονόμασαν Κεϊκαϊμάλου. Η Κεϊκαϊμάλου δεν ήταν μόνο πιο σκούρα από ένα δελφίνι αλλά το ρύγχος της ήταν ασυνήθιστα κοντό.
Κατόπιν η Κεϊκαϊμάλου άνοιξε το στόμα της.
Υποτίθεται ότι το ρινοδέλφινο του Ατλαντικού έχει 88 δόντια. Αλλά το πλατύ χαμόγελο της Κεϊκαϊμάλου αποκάλυψε μόνο 66 δόντια—και αυτά ήταν εμφανώς μεγάλα. Τι είχε συμβεί;
Η μητέρα του νεογέννητου έδινε καθημερινά παραστάσεις με αρκετά άλλα δελφίνια στον όρμο Γουέιλερς στο Πάρκο Θαλάσσιας Ζωής. Ένας από τους συμπρωταγωνιστές της ήταν μια 18χρονη ψευδοόρκα (ένα είδος φάλαινας δολοφόνου), που ζύγιζε 900 κιλά.a Στο τέλος κάθε μέρας, επέτρεπαν στους υδρόβιους καλλιτέχνες να κολυμπούν ελεύθερα σε μια ενιαία δεξαμενή.
Το απροσδόκητο αποτέλεσμα ήταν η Κεϊκαϊμάλου—ένα πλάσμα που ήταν μισό δελφίνι και μισό φάλαινα. Το προσωπικό του πάρκου με χαρά βάφτισε αυτό το σπάνιο υβρίδιο «φαλαινοδέλφινο». Με τα 66 δόντια του μοιράζεται η διαφορά μεταξύ των 88 δοντιών της μητέρας του που είναι δελφίνι και των 44 δοντιών του πατέρα του που είναι φάλαινα. Μολονότι η σκούρα απόχρωσή του και το μεγαλύτερο μέγεθός του δείχνουν καθαρά την κληρονομιά του από τη φάλαινα, οι υπεύθυνοι του πάρκου το περιγράφουν ως «μοναδικό μείγμα και των δυο γονέων». Το μυτερό ρύγχος του, ή «ράμφος», είναι παρόμοιο αλλά λίγο κοντύτερο από αυτό του δελφινιού.
Το μόνο άλλο γνωστό φαλαινοδέλφινο είχε γεννηθεί σε ένα ενυδρείο της Ιαπωνίας το 1981. Το υβριδικό πλάσμα πέθανε λίγους μήνες αργότερα. Θα ήταν καλύτερες οι προοπτικές της Κεϊκαϊμάλου;
Το νεογέννητο φαλαινοδέλφινο, βάρους 16 κιλών, φαινόταν υγιές και άρχισε να θηλάζει κανονικά. Αναφέροντας τα σχόλια κάποιας υπεύθυνης του πάρκου, η εφημερίδα Χονολούλου Σταρ Μπούλετιν εντ Αντβερτάιζερ (Honolulu Star Bulletin and Advertiser) έγραψε λίγο μετά τη γέννηση της Κεϊκαϊμάλου: «Οι πιθανότητες που έχει το μικρό να ζήσει ως την ωριμότητα δεν είναι τόσες όσες έχουν τα ξαδέλφια του που ανήκουν σε ένα μόνο είδος . . . Τα υβρίδια συνήθως είτε είναι θνησιγενή είτε προσβάλλονται από ασθένειες και πεθαίνουν σε νεαρή ηλικία. Ευτυχώς, . . . η Πουναχέιλέι είναι έμπειρη και στοργική μητέρα η οποία έχει μεγαλώσει άλλα δυο δικά της δελφίνια [στο Πάρκο Θαλάσσιας Ζωής]». Η υπεύθυνη είπε τα εξής: «Είναι πολύ προσαρμοστική, είναι πραγματικά καλή μητέρα». Η καλή φήμη που είχε ως μητέρα η Πουναχέιλέι αποδείχτηκε βάσιμη.
Η Κεϊκαϊμάλου έχει ζήσει ως τώρα πάνω από εφτά χρόνια. Καθώς ζυγίζει 300 κιλά επισκιάζει τη μητέρα της που είναι δελφίνι. Μάλιστα, έπειτα από λίγα χρόνια στα οποία έδινε παραστάσεις στον όρμο Γουέιλερς, το τότε πεντάχρονο φαλαινοδέλφινο, που από πολλούς θεωρούνταν στείρο, έγραψε ιστορία τον Ιούνιο του 1990. Έγινε και το ίδιο μητέρα. «Η κοινή λογική λέει ότι τα υβρίδια είναι στείρα», είπε η Μάρλι Μπρις, έφορος θηλαστικών στις εγκαταστάσεις Μακάπου. «Αλλά η Κεϊκαϊμάλου σίγουρα δεν είναι στείρα». Δυστυχώς, το πρώτο της μικρό—που ήταν κατά το ένα τέταρτο φάλαινα και κατά τα τρία τέταρτα δελφίνι—έζησε μόνο μια εβδομάδα.
Η Κεϊκαϊμάλου προφανώς δεν ήξερε πώς να θηλάσει το μωρό της. «Δεν νομίζω ότι έχει καμία σχέση το γεγονός ότι είναι υβρίδιο», λέει η Μπρις. Αυτή πιστεύει ότι ο πιθανότερος λόγος για τον οποίο η Κεϊκαϊμάλου δεν θήλασε το μικρό της ήταν ότι ήταν νέα και δεν ήξερε πώς να το κάνει αυτό. «Αυτά τα ζώα συνήθως φτάνουν σε σεξουαλική ωριμότητα όταν είναι 8 ως 10 ετών», λέει η Μπρις. Όταν γεννήθηκε το πρώτο της μικρό, η Κεϊκαϊμάλου ήταν μόλις πέντε ετών.
Στις 8 Νοεμβρίου 1991, η Κεϊκαϊμάλου γέννησε ένα δεύτερο μικρό. Ωστόσο, αυτή τη φορά το προσωπικό ήταν προετοιμασμένο. Αφού παρακολούθησαν επί 24 ώρες για να δουν αν η μητέρα φαλαινοδέλφινο θα έπαιρνε την πρωτοβουλία να θηλάσει μόνη της το μικρό, παρενέβηκαν οι ίδιοι. Σήκωσαν με λουριά την Κεϊκαϊμάλου έξω από το νερό και της πήραν γάλα με τη βοήθεια ενός απομυζητήρα. ‘Ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να πάρουμε το πρωτόγαλα της μητέρας’, εξηγεί η Μπρις, ‘επειδή αυτό μεταδίδει αντισώματα στο μικρό’. Επί εβδομάδες το προσωπικό άρμεγε τακτικά τη μητέρα, μια φορά τη μέρα, παίρνοντάς της περίπου ένα λίτρο γάλα.
Το γάλα του φαλαινοδέλφινου κατόπιν αναμειγνυόταν με τεχνητό γάλα. Αυτό είχε κατασκευαστεί στη Φλόριντα των Η.Π.Α. σε μια προσπάθεια διάσωσης ενός δελφινιού που είχε βγει στη στεριά. Από τις έξι το πρωί ως τα μεσάνυχτα, τάιζαν το μικρό φαλαινοδέλφινο κάθε δυόμισι ώρες από ένα σωλήνα που είχε στο στομάχι του. Αυτό έπαιρνε περίπου μισό κιλό βάρος κάθε μέρα. Ανάμεσα στα γεύματα, η γιαγιά, η μητέρα και το μικρό έπαιζαν μαζί σε μια μεγάλη δεξαμενή.
Όταν γραφόταν αυτό το άρθρο, οι προοπτικές επιβίωσης φαίνονταν καλές για τη μοναδική γνωστή στον κόσμο εγγονή μιας φάλαινας και ενός δελφινιού. Ίσως κάποια μέρα αυτή ακολουθήσει την οικογενειακή παράδοση και δώσει παραστάσεις στον όρμο Γουέιλερς. Στο μεταξύ, ο κόσμος έχει δει ακόμη μια από τις εκπληκτικές δυνατότητες ποικιλίας που έχει ενσωματώσει ο Θεός στη δημιουργία του.
[Υποσημειώσεις]
a Σύμφωνα με μια έκδοση του Πάρκου Θαλάσσιας Ζωής, «οι ψευδοόρκες έχουν στενή σχέση με τις γνωστότατες όρκες [είδος φάλαινας] που εκτίθενται σε πολλά ενυδρεία».
[Εικόνα στη σελίδα 15]
Ένα φαλαινοδέλφινο παρέα με μερικά δελφίνια
[Ευχαριστίες]
Monte Costa, Sea Life Park Hawaii