Μπορούν οι Θρησκευτικές Αναπαραστάσεις να σας Φέρουν Πιο Κοντά στον Θεό;
ΠΟΛΛΕΣ Αιγυπτιακές, Βαβυλωνιακές και Ελληνικές εικόνες και άλλες θρησκευτικές αναπαραστάσεις γεμίζουν τα μουσεία σήμερα. Αγάλματα που κάποτε αποτελούσαν αντικείμενο ένθερμης απόδοσης λατρευτικού σεβασμού επιδεικνύονται τώρα ως απλά έργα αρχαίας τέχνης. Η δύναμή τους βρισκόταν μόνο στη φαντασία εκείνων που τα λάτρευαν. Με τη σταδιακή εξαφάνιση των ανθρώπων που απέδιδαν λατρευτικό σεβασμό σ’ αυτές, η υποτιθέμενη δύναμη αυτών των εικόνων χάθηκε επίσης. Οι εικόνες αποδείχτηκε ότι είναι—και στην πραγματικότητα ότι πάντα έτσι ήταν—ανίσχυρα, άψυχα αντικείμενα από ξύλο, πέτρα ή μέταλλο.
Τι μπορεί να ειπωθεί για τις εικόνες στις οποίες οι άνθρωποι αποδίδουν λατρευτικό σεβασμό καθώς και λατρεία σήμερα; Είναι αυτές οι εικόνες πιο ισχυρές από τις αρχαίες Αιγυπτιακές, Βαβυλωνιακές και Ελληνικές εικόνες; Έχουν πράγματι βοηθήσει ουσιαστικά τους ανθρώπους να έρθουν πιο κοντά στον Θεό;
Από γενιά σε γενιά, η ανθρωπότητα φαίνεται να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τον Θεό. Και τι μπορούν να κάνουν όλες οι εικόνες του κόσμου γι’ αυτή την κατάσταση; Αν οι άνθρωποι τις παραμελήσουν, πιάνουν σκόνη και τελικά σκουριάζουν ή σαπίζουν. Δεν μπορούν να φροντίσουν για τον εαυτό τους, πόσο μάλλον να κάνουν κάτι για τους ανθρώπους. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι τι έχει να πει η Αγία Γραφή γι’ αυτό το ζήτημα.
Ακριβές, Περίτεχνες, Αλλά Άχρηστες
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Αγία Γραφή εκθέτει τις εικόνες ως άχρηστες και εντελώς ανίσχυρες να βοηθήσουν τους πιστούς τους να έρθουν πιο κοντά στον Θεό. Αν και οι θρησκευτικές εικόνες είναι συχνά ακριβές και περίτεχνες, η Αγία Γραφή δείχνει την πραγματική τους αξία όταν λέει: «Τα είδωλα αυτών είναι αργύριον και χρυσίον, έργα χειρών ανθρώπων· στόμα έχουσι και δεν λαλούσιν· οφθαλμούς έχουσι και δεν βλέπουσιν· ώτα έχουσι και δεν ακούουσι· μυκτήρας έχουσι και δεν οσφραίνονται· χείρας έχουσι και δεν ψηλαφώσι· πόδας έχουσι και δεν περιπατούσιν· ουδέ ομιλούσι δια του λάρυγγος αυτών. Όμοιοι αυτών ας γείνωσιν οι ποιούντες αυτά, πας ο ελπίζων επ’ αυτά».—Ψαλμός 115:4-8.
Η Αγία Γραφή, όχι μόνο εκθέτει τα είδωλα ως άχρηστα, αλλά καταδικάζει επίσης τις εικόνες και τους λάτρεις τους: «Είναι όρθια ως φοίνιξ, αλλά δεν λαλούσιν· έχουσι χρείαν να βαστάζωνται, διότι δεν δύνανται να περιπατήσωσι. Μη φοβείσθε αυτά· διότι δεν δύνανται να κακοποιήσωσιν, ουδέ είναι δυνατόν εις αυτά να αγαθοποιήσωσι. Πας άνθρωπος εμωράνθη υπό της γνώσεως αυτού, πας χωνευτής κατησχύνθη υπό των γλυπτών· διότι ψεύδος είναι το χωνευτόν [η γλυπτή εικόνα, ΜΝΚ] αυτού και πνοή δεν υπάρχει εν αυτώ. Ματαιότης ταύτα, έργον πλάνης».—Ιερεμίας 10:5, 14, 15.
Η Άποψη των Καθολικών
Είναι αλήθεια ότι πολλά άτομα που γονατίζουν, προσεύχονται, ανάβουν κεριά στις θρησκευτικές εικόνες και τις φιλάνε δεν θεωρούν τον εαυτό τους ειδωλολάτρη ή εικονολάτρη. Για παράδειγμα, οι Καθολικοί ισχυρίζονται ότι αποδίδουν λατρευτικό σεβασμό στις εικόνες του Χριστού και της Μαρίας, όχι επειδή οι ίδιες οι εικόνες έχουν κάποια θεϊκή δύναμη, αλλά λόγω του ατόμου που απεικονίζουν αυτές. Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia) αναφέρει ότι «στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αποδίδεται λατρευτικός σεβασμός στις εικόνες ως σύμβολα των ατόμων που απεικονίζονται σ’ αυτές». Ο Καθολικός κλήρος έχει διδάξει ότι είναι κατάλληλο να αποδίδεται λατρευτικός σεβασμός σε κάποια εικόνα αρκεί αυτός ο λατρευτικός σεβασμός να είναι κατώτερος από εκείνον που οφείλεται στον ίδιο τον Θεό.
Το γεγονός είναι ότι ο λατρευτικός σεβασμός αποδίδεται σ’ αυτές τις εικόνες. Ακόμα και η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (New Catholic Encyclopedia) παραδέχεται ότι αυτή η απόδοση λατρευτικού σεβασμού είναι «μια πράξη λατρείας». Εντούτοις, ο Ιησούς Χριστός απέκλεισε τη χρήση εικόνων ως βοηθήματα για να πλησιάσει κανείς τον Θεό όταν είπε: «Ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα, ειμή δι’ εμού». (Ιωάννης 14:6) Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα απέρριπταν τη χρήση εικόνων στη λατρεία.
Εντούτοις, σήμερα οι θρησκείες του Χριστιανικού κόσμου ξεπερνούν όλες τις άλλες στον αριθμό των εικόνων που έχουν. Ναι, παρ’ όλες τις ιστορικές και Γραφικές αποδείξεις που εκθέτουν το πόσο παράλογο είναι να αποδίδουν λατρευτικό σεβασμό σε κάποια εικόνα, οι καθ’ ομολογίαν Χριστιανοί παγκόσμια συνεχίζουν να προσκυνούν και να προσεύχονται μπροστά σε εικόνες καθώς με ειλικρίνεια αναζητούν τον Θεό. Γιατί;
Εξαπατήθηκαν από Κάποιον Εχθρό
Ο προφήτης Ησαΐας δήλωσε ότι οι λάτρεις των εικόνων στις μέρες του δεν μπορούσαν να καταλάβουν πόσο παράλογες ήταν οι πράξεις τους επειδή τα μάτια τους είχαν ‘κλειστεί για να μη βλέπουν, και οι καρδιές τους για να μη νοούν’. (Ησαΐας 44:18) Ποιος θα μπορούσε να ασκήσει τέτοια επιρροή πάνω στους ανθρώπους; Η εικονομαχική σύνοδος που έγινε το 754 Κ.Χ. διακήρυξε ότι η απόδοση λατρευτικού σεβασμού στις εικόνες εισάχθηκε από τον Σατανά με σκοπό να παρασύρει τους ανθρώπους μακριά από τον αληθινό Θεό. Ήταν σωστό αυτό το συμπέρασμα;
Ναι, επειδή είναι σε αρμονία με τη θεόπνευστη Αγία Γραφή, η οποία δήλωνε αιώνες νωρίτερα ότι ο αρχιεχθρός του Θεού, ο Σατανάς ο Διάβολος, «ετύφλωσε τον νουν» των ανθρώπων ώστε «να μη επιλάμψη» η αλήθεια μέσα τους. (2 Κορινθίους 4:4) Συνεπώς όταν κάποιος αποδίδει λατρευτικό σεβασμό σε μια εικόνα, αντί να έρχεται πιο κοντά στον Θεό, στην πραγματικότητα υπηρετεί τα συμφέροντα των δαιμόνων.—1 Κορινθίους 10:19, 20.
Πώς να Έρθουμε πιο Κοντά στον Θεό
Οι εικόνες δεν μπορούν να μας βοηθήσουν να έρθουμε πιο κοντά στον Θεό. Ο Μεγάλος Δημιουργός, ο Ιεχωβά Θεός, βδελύσσεται την απόδοση λατρευτικού σεβασμού σε εικόνες. (Δευτερονόμιον 7:25) ‘Ο Ιεχωβά είναι Θεός που απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση’. (Ναούμ 1:2, ΜΝΚ) Αυτός λέει: ‘Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· τούτο είναι το όνομά μου· και δεν θέλω δώσει την δόξαν μου εις άλλον ουδέ την αίνεσίν μου εις τα γλυπτά’. (Ησαΐας 42:8) Συνεπώς, η Αγία Γραφή προειδοποιεί ότι αυτοί που αποδίδουν λατρευτικό σεβασμό σε εικόνες ‘δεν θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού’.—Γαλάτας 5:19-21.
Ωστόσο, ο Ιεχωβά είναι επίσης ελεήμων και συγχωρητικός Θεός. Η Αγία Γραφή μιλάει γι’ αυτούς που στράφηκαν από τα είδωλα στον Θεό και ανακηρύχθηκαν δίκαιοι αφού σταμάτησαν τις ειδωλολατρικές πράξεις τους. (1 Κορινθίους 6:9-11· 1 Θεσσαλονικείς 1:9) Πρόσεξαν τα λόγια του Ιησού: ‘Ο Θεός είναι Πνεύμα, και εκείνοι που τον λατρεύουν πρέπει να τον λατρεύουν με πνεύμα και αλήθεια’.—Ιωάννης 4:24, ΜΝΚ.
Η ειλικρινής μελέτη της Αγίας Γραφής θα αποκαλύψει ότι δεν είναι δύσκολο να έρθετε πιο κοντά στον Θεό. (Πράξεις 17:26-28) Αυτός έχει μια θερμή, στοργική, προσιτή προσωπικότητα, και μας προσκαλεί και περιμένει από εμάς να αναπτύξουμε μια προσωπική σχέση μαζί του.—Ησαΐας 1:18.
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σάς προσκαλούν να γνωρίσετε τον ουράνιο Πατέρα μας ως Πρόσωπο, να μάθετε για το όνομά του, που είναι Ιεχωβά, καθώς και για τις ιδιότητές του και τον τρόπο ενεργείας του προς το ανθρώπινο γένος. Μέσα από τις σελίδες του Λόγου του, της Αγίας Γραφής, θα βοηθηθείτε να καταλάβετε γιατί στην πραγματικότητα δεν χρειάζεστε οπτικά βοηθήματα, όπως είναι τα αγάλματα και οι αναπαραστάσεις, για να πλησιάσετε στον Θεό. Ναι, «πλησιάσατε εις τον Θεόν, και θέλει πλησιάσει εις εσάς».—Ιακώβου 4:8.
[Πλαίσιο στη σελίδα 6]
Οι Ιστορικοί Παρατηρούν ότι . . .
◻ «Είναι πολύ γνωστό το γεγονός ότι στο Βουδισμό, που ιδρύθηκε τον έκτο αιώνα Π.Κ.Χ., οι εικόνες του ιδρυτή του πρωτοεμφανίστηκαν γύρω στον πρώτο αιώνα Κ.Χ.».
«Επί αιώνες, η Ινδουιστική παράδοση ουσιαστικά δεν είχε είδωλα ή εικόνες».
«Τόσο ο Ινδουισμός όσο και ο Βουδισμός άρχισαν χωρίς εικόνες και μόνο σταδιακά δέχτηκαν τις εικόνες στη λατρεία τους. Η Χριστιανοσύνη έκανε το ίδιο».—Η Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας (The Encyclopedia of Religion), του Μέρτσα Ελιάντ.
◻ «Από διάφορες Βιβλικές αφηγήσεις γίνεται φανερό ότι η αληθινή λατρεία του Θεού ασκούνταν χωρίς εικόνες. . . . Στην ΚΔ [Καινή Διαθήκη], επίσης, απαγορεύεται η λατρεία ξένων θεών και ειδώλων».—Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (New Catholic Encyclopedia).
◻ «Οι εικόνες ήταν άγνωστες στη λατρεία των πρώτων Χριστιανών».—Εγκυκλοπαίδεια Βιβλικής, Θεολογικής και Εκκλησιαστικής Φιλολογίας (Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature), των Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ.
◻ «Ούτε στην Καινή Διαθήκη ούτε σε κανένα γνήσιο σύγγραμμα της πρώτης περιόδου της Χριστιανοσύνης δεν μπορεί να ανακαλυφτεί κάποια ένδειξη σχετικά με τη χρήση αγαλμάτων ή αναπαραστάσεων στη λατρεία των Χριστιανών, είτε αυτή ασκούνταν δημόσια είτε ιδιωτικά».—Συνοπτική Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκευτικής Γνώσης (A Concise Cyclopedia of Religious Knowledge), του Ελίας Μπέντζαμιν Σάνφορντ.
◻ «Οι πρώτοι Χριστιανοί θα απεχθάνονταν ακόμα και την απλή πρόταση τοποθέτησης εικόνων στις εκκλησίες, και την προσκύνηση ή την προσευχή μπροστά σ’ αυτές θα τη θεωρούσαν ειδωλολατρία».—Ιστορία της Χριστιανικής Εκκλησίας (History of the Christian Church), του Τζον Φλέτσερ Χερστ.
◻ «Η πρώτη εκκλησία αντιτασσόταν σταθερά στην κατασκευή απεικονίσεων του Χριστού και των αγίων, και στην απόδοση λατρευτικού σεβασμού σ’ αυτές».—Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The New Encyclopædia Britannica).
◻ «Αν και η πρώτη Εκκλησία δεν αποστρεφόταν την τέχνη, ωστόσο δεν είχε εικόνες του Χριστού».—Εγκυκλοπαίδεια Θρησκευτικής Γνώσης των Σαφ-Χέρζογκ (Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge).
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Ο Ιησούς τόνισε ότι ο Θεός ψάχνει για εκείνους που ‘λατρεύουν τον Πατέρα με πνεύμα και αλήθεια’