• Διεθνείς Εκθέσεις—Ο Αγώνας τους για Επιβίωση
    Ξύπνα!—1988 | Ιανουάριος 8

    • EXPO 86: Η Διεθνής Έκθεση του 1986

      Η πιο πρόσφατη διεθνής έκθεση ήταν η EXPO 86, που έγινε στο Βανκούβερ του Καναδά, από 2 Μαΐου ως 13 Οκτωβρίου 1986. Περισσότερα από 90 περίπτερα απλώθηκαν στα 700 στρέμματα της έκθεσης και 54 έθνη πήραν μέρος σε αυτήν. Το θέμα της EXPO 86 ήταν «μεταφορές και επικοινωνίες» και το σλόγκαν της ήταν «Ο Κόσμος που Κινείται—Ο Κόσμος που Επικοινωνεί». Το καμάρι της έκθεσης ήταν το Έξπο Σέντερ, ένας γαιωδαιτικός θόλος 17 ορόφων, φτιαγμένος από ανοξείδωτο ατσάλι. Αυτό στέγαζε, μεταξύ άλλων, ένα θέατρο Όμνιμαχ 500 θέσεων για την προβολή ταινιών πάνω σε μια οθόνη περιφερικής όρασης, ύψους οχτώ ορόφων!

      Η Σοβιετική Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες παρουσίασαν τα διαστημικά τους οχήματα και τους δορυφόρους τους, δείχνοντας έτσι τι έχουν πετύχει στους τομείς των μεταφορών και των επικοινωνιών. Αλλά το αξιοθέατο της έκθεσης ήταν το Καναδικό Περίπτερο, που βρισκόταν στον Καναδικό Τομέα, ένα καταπληκτικό κατασκεύασμα, που κόστισε 144,8 εκατομμύρια δολάρια (περ. 20,27 δισεκατομμύρια δραχμές) και ήταν προορισμένο να γίνει «μόνιμο ομοσπονδιακό κυβερνητικό κτιριακό συγκρότημα». Χτισμένο πάνω σε μια από τις προκυμαίες του λιμανιού του Βανκούβερ, έμοιαζε με συνδυασμό πολυτελούς υπερωκεάνιου και γιγαντιαίου, πεντακάταρτου ιστιοφόρου, έτοιμου για καθέλκυση.

      Μετά το τέλος της EXPO, ο Καναδικός Τομέας έγινε το Παγκόσμιο Εμπορικό Κέντρο. Και είναι πολύ κατάλληλο γι’ αυτό το σκοπό. Το εσωτερικό του είναι διπλάσιο σε έκταση από ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Μπορούν άνετα να διεξαχθούν εκεί συνέδρια ως και 5.000 ατόμων, διαθέτει άλλες 23 αίθουσες συναντήσεων, καθώς επίσης και ξενοδοχείο 500 δωματίων και αίθουσα χορού.

      «Άξιζε τον Κόπο;»

      Πολλοί πιστεύουν ότι άσχετα με το κόστος, αξίζει να γίνει μια παγκόσμια έκθεση επειδή τα κτίρια και οι αναπτυξιακές εγκαταστάσεις στην περιοχή συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται. Μιλούν για τις θέσεις εργασίας που δημιουργούνται, για την αύξηση του τουρισμού, για τους φόρους που εισπράττονται και για τη βελτίωση των συγκοινωνιών, τις νέες γέφυρες και τους νέους αυτοκινητόδρομους, καθώς επίσης και για άλλα δευτερεύοντα οφέλη, που είναι κι αυτά αξιόλογα.

      Πολλοί εξαίρουν την ποσότητα της υγιούς ψυχαγωγίας που μπορούν να απολαύσουν οι οικογένειες σε μια διεθνή έκθεση. Στην EXPO, εκτός από τα εκπαιδευτικά εκθέματα που είχε κάθε περίπτερο, υπήρχε και ένας χώρος με διασκεδαστικά θεάματα, τέσσερα αμφιθέατρα και κινηματογράφος. Έγιναν περισσότερες από 43.000 παραστάσεις με είσοδο ελεύθερη για το κοινό, όπως χοροί και κονσέρτα. Η ατμόσφαιρα που επικρατούσε υποκίνησε ένα συγγραφέα να πει σχετικά: «Απολαμβάνεις ακόμα κι έναν απλό περίπατο». Μια από τις ταινίες που προβλήθηκαν «προτάθηκε για βραβείο Όσκαρ, ως ταινία με την πιο έντονη δράση στην κατηγορία των ταινιών μικρού μήκους».

      Αλλά «άξιζε τον κόπο;» ρώτησε μια εφημερίδα. Την τελευταία μέρα της EXPO 86, μια καναδική εφημερίδα είπε σχετικά με τα χρέη των εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων που θα έπρεπε να καλυφθούν: «Ο πονοκέφαλος αρχίζει από αύριο».

      Δαπάνες και Χρέη

      Η The Toronto Star ανάφερε ότι «η έκθεση έκλεισε αφήνοντας έλλειμμα 349 εκατομμυρίων δολαρίων [περ. 48,86 δισ. δρχ.]». Η οικονομική ζημιά από τη λειτουργία άλλων εκθέσεων του παρελθόντος αναφέρεται στο πλαίσιο, για το οποίο μιλήσαμε και πιο πάνω. Η EXPO 86 λοιπόν, δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Είναι αλήθεια πως οι επισκέπτες ξεπέρασαν τα 22 εκατομμύρια· ήταν περισσότεροι από ό,τι αναμενόταν. Και ήταν θαυμάσια η δωρεάν δημοσιότητα που της δόθηκε σε όλο τον κόσμο—10.000 δημοσιογράφοι από 60 χώρες εξουσιοδοτήθηκαν να την καλύψουν. Είχαν προηγηθεί οχτώ χρόνια προετοιμασίας και μια «έξοχη παγκόσμια διαφημιστική εκστρατεία» για την προώθησή της. Παρ’ όλα αυτά, είχε οικονομική ζημιά.

      Δεν θα έδινε όμως μια ώθηση στην οικονομία; «Η προβληματική οικονομία της επαρχίας είχε μια μικρή περίοδο ανάκαμψης, όμοια με τη σύντομη ευφορία που νιώθει ένας ναρκομανής. Αλλά οι αναμενόμενες διεθνείς επενδύσεις δεν φαίνεται να υλοποιούνται», είπε ένας δημοσιογράφος. Η ανεργία στην περιοχή επανήλθε στο επίπεδο που βρισκόταν και πριν από την EXPO.

      Οι δαπάνες για τον φορολογούμενο δεν τέλειωσαν. Οι όμορφες εγκαταστάσεις του Καναδικού Τομέα μπορούν βέβαια να χρησιμοποιηθούν και στο μέλλον. Σε αυτή την περίπτωση όμως, θα χρειαστούν ανακαίνιση. Οι αναγκαίες αλλαγές του εσωτερικού και μόνο χώρου θα μπορούσαν να κοστίσουν γύρω στα 10 εκατομμύρια δολάρια [περ. 1,4 δισ. δρχ.]. Άλλωστε το κόστος της ανακαίνισης έχει ήδη φτάσει τα 18 εκατομμύρια δολάρια [περ. 2,5 δισ. δρχ.]. Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που κάνουν φανερή την παρακμή των διεθνών εκθέσεων.

      Άλλοι Παράγοντες Παρακμής

      Ένας συγγραφέας παρατήρησε: «Αρχίσαμε να βλέπουμε με καχυποψία την τεχνολογία ή τουλάχιστο δεν τη βλέπουμε πια με δέος». Η τεχνολογία δεν προκαλεί πια ανεπιφύλακτο θαυμασμό.

      Ο Ντέιβιντ Σουζούκι, Καναδός επιστήμονας, είπε για την EXPO 86: «Πέρα από τη λαμπρή υπόσχεση για την τεχνητή νοημοσύνη, για τα διαστημικά ταξίδια και για την πυρηνική σύντηξη, δεν έγινε καμιά νύξη για κάτι πολύ πιο ουσιώδες, δηλαδή για τις στρατιωτικές προεκτάσεις όλων αυτών· καμιά νύξη για τα τεράστια κέρδη που θα αποκομίσουν οι ιδιωτικές βιομηχανίες και για τις συνέπειες που θα έχουν οι επερχόμενες αλλαγές στην κοινωνία, στο περιβάλλον και στον καθένα προσωπικά».