Ζανζιβάρη—Το «Το Νησί των Μπαχαρικών»
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΚΕΝΥΑ
ΤΡΙΑΝΤΑ ΠΕΝΤΕ χιλιόμετρα στα ανοιχτά των ακτών της ανατολικοκεντρικής Αφρικής βρίσκεται το νησί Ζανζιβάρη. Περιτριγυρισμένη από τα ζεστά γαλανά νερά του Ινδικού Ωκεανού, πλαισιωμένη με λευκές παραλίες και στολισμένη με κυματιστούς λόφους και φοινικόδεντρα που λικνίζονται από τους αληγείς ανέμους, η Ζανζιβάρη είναι αληθινά ένα γραφικό νησί. Αν και συγκριτικά μικρή—με μέγιστο μήκος 85 χιλιόμετρα και πλάτος 39 χιλιόμετρα—έχει παίξει σπουδαίο ρόλο στην ιστορία της Αφρικής.
Επί αιώνες Πέρσες, Άραβες, Ινδοί, Πορτογάλοι, Βρετανοί, Ασιάτες, Βορειοαμερικανοί και, φυσικά, κάτοικοι της ηπειρωτικής Αφρικής επισκέπτονταν τη Ζανζιβάρη. Ο κύριος πόλος έλξης τότε ήταν το επικερδές δουλεμπόριο. Εκεί επίσης ανεφοδιάζονταν οι έμποροι και οι εξερευνητές. Πράγματι, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι εξερευνητές της Αφρικής το 19ο αιώνα πέρασαν από αυτό το νησί! Δεν είναι παράξενο το ότι έφτασε να ονομάζεται Πύλη της Αφρικής.
Τα Γαρίφαλα και οι Χρήσεις Τους
Ο Σουλτάνος του Ομάν, Σαΐντ ιμπν Σουλτάν, άφησε την πατρίδα του στον Περσικό Κόλπο και εγκαταστάθηκε στη Ζανζιβάρη στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Ως κυβερνήτης αυτού του νησιού, ανάγκασε τους Άραβες ιδιοκτήτες φυτειών να πάψουν να καλλιεργούν καρύδες και στη θέση τους να φυτέψουν ένα πολύ πιο προσοδοφόρο δέντρο: το γαριφαλόδεντρο. Όταν πέθανε αυτός, τα κέρδη από το γαρίφαλο τα υπερέβαινε μόνο το δουλεμπόριο και το εμπόριο ελεφαντόδοντου. Έτσι όταν καταργήθηκε το δουλεμπόριο, η Ζανζιβάρη έγινε γνωστή ως το Νησί των Μπαχαρικών. Σήμερα είναι η κύρια πηγή γαρίφαλου παγκόσμια.
Το μπαχαρικό γαρίφαλο είναι στην πραγματικότητα τα ξερά μπουμπούκια ενός τροπικού αειθαλούς δέντρου. Το επιστημονικό όνομα του δέντρου είναι Καρυόφυλλος ο αρωματικός. Στη Ζανζιβάρη, αυτό το δέντρο έχει συνήθως ύψος περίπου 9 μέτρα. Τα μπουμπούκια γενικά κόβονται όταν πάρουν ροζ-καφέ χρώμα και έχουν μέγεθος περίπου 1,3 εκατοστό. Ένα υγιές δέντρο μπορεί να παραγάγει ως και 34 κιλά μπουμπούκια. Αφού τα κόψουν, τα απλώνουν να στεγνώσουν στον καυτό τροπικό ήλιο.
Λόγω της ευωδιάς τους και της έντονης γεύσης τους, τα γαρίφαλα τα χρησιμοποιούν κυρίως στη μαγειρική. Τα φαγητά με κρέας και λαχανικά συχνά γίνονται νοστιμότερα με τα γαρίφαλα. Ή μπορείτε να σπάσετε τέσσερα πέντε μπουμπούκια, να τα ρίξετε σε βραστό νερό, και να φτιάξετε ένα αρωματικό τσάι! Και σε μια κρύα χειμωνιάτικη μέρα, το κόκκινο κρασί μπορεί να μετατραπεί σε τονωτικό ρόφημα αν το ζεστάνετε και προσθέσετε λίγα γαρίφαλα. Μερικοί χρησιμοποιούν γαρίφαλα για να αρωματίσουν το μπάνιο τους καρφώνοντας περίπου 20 γαρίφαλα σε ένα πορτοκάλι και κρεμώντας το ψηλά επί μια εβδομάδα περίπου. Οι οδοντίατροι χρησιμοποιούν το γαριφαλέλαιο ως τοπικό αναισθητικό για να καταπραΰνουν τον πονόδοντο. Το γαρίφαλο επίσης χρησιμοποιείται σε στοματικά διαλύματα και σε αρώματα. Δεν είναι παράξενο που αυτό το μικροσκοπικό νησί είναι ξακουστό για τα μπαχαρικά του!
Οι Άνθρωποι
Το πραγματικό «καρύκευμα» της Ζανζιβάρης είναι οι ντόπιοι. Μόλις πατήσεις το πόδι σου στο νησί, οι κάτοικοι της Ζανζιβάρης σε καλωσορίζουν θερμά. Φαίνονται πολύ ήρεμοι και αφιερώνουν χρόνο για τους άλλους. Ενώ συνομιλούν, μπορεί επανειλημμένα να ανταλλάξουν χειραψία, ίσως τρεις ή τέσσερις φορές σε διάστημα δέκα λεπτών. Με αυτόν τον τρόπο αντιδρούν αυθόρμητα αν ειπωθεί κάτι αστείο.
Αν επισκεφτείτε ένα από τα σπίτια τους, θα γνωρίσετε την πασίγνωστη φιλοξενία τους. Στον επισκέπτη πρέπει πάντοτε να δίνεται το καλύτερο. Αν αυτός φτάσει απροσδόκητα την ώρα του φαγητού, δεν γίνεται διαφορετικά: Πρέπει να καθήσει και να φάει μέχρι να χορτάσει. Αυτή η φιλοξενία θυμίζει τους Βιβλικούς χρόνους.—Παράβαλε Γένεσις 18:1-8.
Η εμφάνιση των κατοίκων της Ζανζιβάρης είναι επίσης πολύχρωμη και ασυνήθιστη. Οι γυναίκες φοράνε το μπούι-μπούι—ένα φόρεμα που μοιάζει με κάπα και τις καλύπτει από το κεφάλι ως τους αστραγάλους—όταν βγαίνουν από το σπίτι. Είναι ενδιαφέρον ότι από κάτω ίσως φορούν ρούχα δυτικού τύπου. Όσο για τους άντρες, αυτούς τους βλέπει κάποιος να είναι ντυμένοι με το κάνζου, μια ρόμπα λευκή ή με παστέλ χρώματα. Αυτοί φορούν το κοφία, ένα πλεκτό καπέλο.
Περπατώντας στο ιστορικό τμήμα της πόλης της Ζανζιβάρης, που λέγεται Λίθινη Πόλη, κάποιος νιώθει σαν να μεταφέρθηκε πίσω στο χρόνο. Ο λαβύρινθος των δρόμων και των στενών δεν έχει πεζοδρόμια. Οι πόρτες των πολλών μαγαζιών είναι πάνω στο δρόμο! Έπειτα υπάρχουν πολλοί πλανόδιοι πωλητές, όπως αυτοί που πουλάνε Καχάουα, ένα γλυκό αραβικό καφέ, αρωματισμένο με πιπερόρριζα.
Ωστόσο, ούτε οι λέξεις ούτε οι φωτογραφίες δεν περιγράφουν ικανοποιητικά την ομορφιά της Ζανζιβάρης. Η φήμη της ως «νησί των μπαχαρικών» είναι δικαιολογημένη και με το παραπάνω.
[Χάρτης στη σελίδα 16]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
ΖΑΝΖΙΒΑΡΗ
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 17]
Χάρτης της Αφρικής και των συνόρων: The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck