Ο Θεός Θέτει τα Κριτήρια. Ο λόγιος της ελληνικής γλώσσας Κένεθ Σ. Γιούεστ λέει: «Ο Θεός αποτελεί το αντικειμενικό κριτήριο που καθορίζει το νοηματικό περιεχόμενο της λέξης δίκαιος, ενώ συγχρόνως διατηρεί αυτό το νοηματικό περιεχόμενο αναλλοίωτο και αμετάβλητο, εφόσον Εκείνος είναι αμετάβλητος». Κατόπιν παραθέτει τα λόγια του Κρέμερ, ο οποίος είπε: «Η δικαιοσύνη με τη βιβλική έννοια είναι μια κατάσταση ορθότητας της οποίας κριτήριο αποτελεί ο Θεός, δηλαδή αποτιμάται σύμφωνα με τα θεϊκά κριτήρια και γίνεται φανερή με συμπεριφορά σύμφωνη προς τον Θεό, έχει δε προπάντων να κάνει με τη σχέση της προς τον Θεό και με την πορεία ενώπιόν Του. Είναι και αποκαλείται δικαιοσύνη θεοῦ (Ρωμ. 3:21, 1:17), δικαιοσύνη που ανήκει στον Θεό και έχει αξία ενώπιόν Του, Θεοειδής δικαιοσύνη, βλέπε Εφεσ. 4:24· με τη συγκεκριμένη δικαιοσύνη που ορίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο, εισέρχεται το ευαγγέλιο (Ρωμ. 1:17) στον κόσμο των εθνών ο οποίος είχε συνηθίσει να μετράει τα πράγματα με διαφορετικά κριτήρια».—Μελέτες στο Λεξιλόγιο της Ελληνικής Καινής Διαθήκης (Studies in the Vocabulary of the Greek New Testament), 1946, σ. 37.

Ο Λουκάς δείχνει τι σημαίνει να είναι κανείς δίκαιος λέγοντας για τον ιερέα Ζαχαρία και τη σύζυγό του την Ελισάβετ (τους γονείς του Ιωάννη του Βαφτιστή): «Ήταν και οι δύο δίκαιοι ενώπιον του Θεού, επειδή περπατούσαν άμεμπτα σύμφωνα με όλες τις εντολές και τις νομικές απαιτήσεις του Ιεχωβά». (Λου 1:6) Η δικαιοσύνη μετριέται σύμφωνα με τη συμμόρφωση προς το θέλημα και τις εντολές του Θεού. Οι επιμέρους εντολές του μπορεί να διαφέρουν από εποχή σε εποχή και από άτομο σε άτομο—η εντολή που έδωσε στον Νώε να φτιάξει μια κιβωτό δεν επαναλήφθηκε ποτέ, η δε εντολή του σχετικά με την περιτομή δεν ισχύει για τους Χριστιανούς. Εντούτοις, τα κριτήρια του Θεού, η προσωπικότητά του και αυτό που είναι ο ίδιος, εκφράζονται όλα με τα λόγια και τις οδούς του, παραμένουν πάντα αναλλοίωτα και επομένως παρέχουν τέλειο κριτήριο—σταθερό και αμετακίνητο σαν “βράχο”—με βάση το οποίο μπορεί να μετριέται η διαγωγή όλων των πλασμάτων του.—Δευ 32:4· Ιωβ 34:10· Ψλ 92:15· Ιεζ 18:25-31· 33:17-20.

Ιεχωβά, ο Δίκαιος. Οι λέξεις τσέδεκ και τσεδακάχ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου, καθώς και η λέξη δικαιοσύνη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, αναφέρονται συχνά στην ευθύτητα των οδών του Θεού: ως Κυρίαρχου (Ιωβ 37:23· Ψλ 71:19· 89:14), όσον αφορά την απόδοση και εκτέλεση κρίσης και δικαιοσύνης (Ψλ 9:8· 85:11· Ησ 26:9· 2Κο 3:9), όσον αφορά την τιμωρία εκείνων που ισχυρίζονται ότι είναι λαός του (Ησ 10:22), όσον αφορά τη δικαίωσή Του στην κρίση (Ψλ 51:4· Ρω 3:4, 5) και όσον αφορά τη δικαίωση του λαού του (Μιχ 7:9).

Ο ίδιος ο Ιεχωβά ονομάζεται “ο τόπος κατοίκησης της δικαιοσύνης”. (Ιερ 50:7) Επομένως, είναι ο Δίκαιος, και η όποια δικαιοσύνη των πλασμάτων του απορρέει από τη σχέση τους με αυτόν. Ο Ιεχωβά προσκολλάται στα δικά του κριτήρια δικαιοσύνης χωρίς καμιά παρέκκλιση. Γι’ αυτό, τα πλάσματά του μπορούν να του έχουν απόλυτη εμπιστοσύνη. Σχετικά με αυτόν είναι γραμμένο: «Η δικαιοσύνη και η κρίση είναι η βάση του θρόνου σου».—Ψλ 89:14.

Υπέρτατος Κριτής. Ο υπέρτατος Κριτής και Νομοθέτης (Ησ 33:22), ο Ιεχωβά Θεός, «αγαπάει τη δικαιοσύνη και την κρίση». (Ψλ 33:5) «Την κρίση και την αφθονία της δικαιοσύνης δεν θα τις υποτιμήσει». (Ιωβ 37:23) Αυτό αποτελεί εγγύηση ότι δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τους οσίους του. (Ψλ 37:28) Ο Ιεχωβά δεν προσωποληπτεί στην πολιτεία του με τα πλάσματά του, αλλά δέχεται και ευλογεί όλους όσους τον φοβούνται και πράττουν τη δικαιοσύνη. (Πρ 10:34, 35) Τα άτομα και τα έθνη τιμωρούνται ή ανταμείβονται ανάλογα με τις πράξεις τους.—Ρω 2:3-11· Εφ 6:7-9· Κολ 3:22–4:1.

Η σοφία του Ιεχωβά είναι πολύ ανώτερη από τη σοφία των ατελών ανθρώπων, και ο άνθρωπος, όχι ο Θεός, είναι εκείνος που πρέπει να μάθει το δρόμο της δικαιοσύνης. (Ησ 40:14) Επομένως, ο άνθρωπος δεν είναι σε θέση να κρίνει τις πράξεις του Θεού ως δίκαιες ή άδικες, αλλά πρέπει να μάθει να συμμορφώνει τον τρόπο σκέψης του με τα κριτήρια της δικαιοσύνης που έχει αποκαλύψει ο Ιεχωβά στο Λόγο του. Ο Θεός είπε στους Ισραηλίτες: «Οι δικές μου οδοί δεν είναι διευθετημένες σωστά, οίκε του Ισραήλ; Δεν είναι οι δικές σας οδοί αυτές που δεν είναι διευθετημένες σωστά;» (Ιεζ 18:29) Επίσης, το γεγονός ότι ο Ιεχωβά είναι ο Δημιουργός εξαλείφει κάθε βάση για αμφισβήτηση της ορθότητας των ενεργειών του.—Ρω 9:20, 21· βλέπε επίσης Ιωβ 40:8–41:34.

Συνεπώς, ο Ιεχωβά δικαίως απαιτούσε ανέκαθεν από όσους επιθυμούσαν να κερδίσουν την επιδοκιμασία του να εξοικειωθούν με τα δικά του κριτήρια δικαιοσύνης και να τα ακολουθούν. (Ησ 1:17, 18· 10:1, 2· Ιερ 7:5-7· 21:12· 22:3, 4· Ιεζ 45:9, 10· Αμ 5:15· Μιχ 3:9-12· 6:8· Ζαχ 7:9-12) Όπως ο Θεός, έτσι και αυτοί πρέπει να είναι αμερόληπτοι, διότι το αντίθετο θα συνιστούσε αδικία και παραβίαση του νόμου της αγάπης. (Ιακ 2:1-9) Ωστόσο, η άσκηση δικαιοσύνης σύμφωνα με τα κριτήρια του Θεού δεν αποτελεί βάρος—στην πραγματικότητα, από αυτήν εξαρτάται η ευτυχία του ανθρώπου. (Ψλ 106:3· παράβαλε Ησ 56:1, 2.) Την αλήθεια αυτή αναγνώρισε ο διάσημος Άγγλος νομικός Μπλάκστοουν: «[Ο Θεός] έχει συνδέσει τόσο στενά και έχει συνυφάνει τόσο άρρηκτα τους νόμους της αιώνιας δικαιοσύνης με την ευτυχία του κάθε ανθρώπου, ώστε δεν μπορεί να βρεθεί ευτυχία παρά μόνο με τήρηση της δικαιοσύνης, η δε δικαιοσύνη, αν ακολουθείται επακριβώς, δεν μπορεί παρά να αποφέρει ευτυχία».—Νομική Εγκυκλοπαίδεια του Τσάντμαν (Chadman’s Cyclopedia of Law), 1912, Τόμ. 1, σ. 88.

Δίκαιος αλλά παράλληλα ελεήμων. Η δικαιοσύνη, η κρίση, η αγιότητα και η αγνότητα του Ιεχωβά είναι τέτοιες ώστε αυτός δεν μπορεί να παραβλέψει καμιά αμαρτία. (Ψλ 5:4· Ησ 6:3, 5· Αββ 1:13· 1Πε 1:15) Συνεπώς, δεν μπορούσε να συγχωρήσει τις αμαρτίες της ανθρωπότητας χωρίς να ικανοποιήσει τη δικαιοσύνη—στην ουσία, χωρίς να υπάρχει νομική βάση. Μέσω όμως της παρ’ αξία καλοσύνης του προχώρησε σε αυτή τη δίκαιη διευθέτηση δίνοντας τον Γιο του ως θυσιαστική προσφορά, ως εξιλασμό, δηλαδή ως κάλυψη για τις αμαρτίες. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί δικαίως να ελεήσει τους αμαρτωλούς που αποδέχονται αυτή τη διευθέτηση. Ο Παύλος διατυπώνει το ζήτημα ως εξής: «Αλλά τώρα, χωρίς νόμο η δικαιοσύνη του Θεού έχει φανερωθεί, . . . ναι, η δικαιοσύνη του Θεού μέσω της πίστης στον Ιησού Χριστό . . . Διότι όλοι έχουν αμαρτήσει και υστερούν ως προς τη δόξα του Θεού, και είναι δωρεά το ότι ανακηρύσσονται δίκαιοι με την παρ’ αξία καλοσύνη του μέσω της απελευθέρωσης με το λύτρο που πλήρωσε ο Χριστός Ιησούς. . . . για να είναι αυτός [ο Θεός] δίκαιος ακόμη και όταν ανακηρύσσει δίκαιο τον άνθρωπο [τον εγγενώς αμαρτωλό άνθρωπο] που έχει πίστη στον Ιησού». (Ρω 3:21-26) Επομένως, το γεγονός ότι η δικαιοσύνη του Ιεχωβά εξισορροπείται από το έλεος δίνει στους ανθρώπους και στα έθνη την ευκαιρία να εγκαταλείψουν τις πονηρές οδούς τους και να διαφύγουν την εκτέλεση των δυσμενών του κρίσεων.—Ιερ 18:7-10· Ιεζ 33:14-16· βλέπε ΑΝΑΚΗΡΥΣΣΩ ΔΙΚΑΙΟ.

Υπέρτατος Κριτής. Ο υπέρτατος Κριτής και Νομοθέτης (Ησ 33:22), ο Ιεχωβά Θεός, «αγαπάει τη δικαιοσύνη και την κρίση». (Ψλ 33:5) «Την κρίση και την αφθονία της δικαιοσύνης δεν θα τις υποτιμήσει». (Ιωβ 37:23) Αυτό αποτελεί εγγύηση ότι δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τους οσίους του. (Ψλ 37:28) Ο Ιεχωβά δεν προσωποληπτεί στην πολιτεία του με τα πλάσματά του, αλλά δέχεται και ευλογεί όλους όσους τον φοβούνται και πράττουν τη δικαιοσύνη. (Πρ 10:34, 35) Τα άτομα και τα έθνη τιμωρούνται ή ανταμείβονται ανάλογα με τις πράξεις τους.—Ρω 2:3-11· Εφ 6:7-9· Κολ 3:22–4:1.

Η σοφία του Ιεχωβά είναι πολύ ανώτερη από τη σοφία των ατελών ανθρώπων, και ο άνθρωπος, όχι ο Θεός, είναι εκείνος που πρέπει να μάθει το δρόμο της δικαιοσύνης. (Ησ 40:14) Επομένως, ο άνθρωπος δεν είναι σε θέση να κρίνει τις πράξεις του Θεού ως δίκαιες ή άδικες, αλλά πρέπει να μάθει να συμμορφώνει τον τρόπο σκέψης του με τα κριτήρια της δικαιοσύνης που έχει αποκαλύψει ο Ιεχωβά στο Λόγο του. Ο Θεός είπε στους Ισραηλίτες: «Οι δικές μου οδοί δεν είναι διευθετημένες σωστά, οίκε του Ισραήλ; Δεν είναι οι δικές σας οδοί αυτές που δεν είναι διευθετημένες σωστά;» (Ιεζ 18:29) Επίσης, το γεγονός ότι ο Ιεχωβά είναι ο Δημιουργός εξαλείφει κάθε βάση για αμφισβήτηση της ορθότητας των ενεργειών του.—Ρω 9:20, 21· βλέπε επίσης Ιωβ 40:8–41:34.

Συνεπώς, ο Ιεχωβά δικαίως απαιτούσε ανέκαθεν από όσους επιθυμούσαν να κερδίσουν την επιδοκιμασία του να εξοικειωθούν με τα δικά του κριτήρια δικαιοσύνης και να τα ακολουθούν. (Ησ 1:17, 18· 10:1, 2· Ιερ 7:5-7· 21:12· 22:3, 4· Ιεζ 45:9, 10· Αμ 5:15· Μιχ 3:9-12· 6:8· Ζαχ 7:9-12) Όπως ο Θεός, έτσι και αυτοί πρέπει να είναι αμερόληπτοι, διότι το αντίθετο θα συνιστούσε αδικία και παραβίαση του νόμου της αγάπης. (Ιακ 2:1-9) Ωστόσο, η άσκηση δικαιοσύνης σύμφωνα με τα κριτήρια του Θεού δεν αποτελεί βάρος—στην πραγματικότητα, από αυτήν εξαρτάται η ευτυχία του ανθρώπου. (Ψλ 106:3· παράβαλε Ησ 56:1, 2.) Την αλήθεια αυτή αναγνώρισε ο διάσημος Άγγλος νομικός Μπλάκστοουν: «[Ο Θεός] έχει συνδέσει τόσο στενά και έχει συνυφάνει τόσο άρρηκτα τους νόμους της αιώνιας δικαιοσύνης με την ευτυχία του κάθε ανθρώπου, ώστε δεν μπορεί να βρεθεί ευτυχία παρά μόνο με τήρηση της δικαιοσύνης, η δε δικαιοσύνη, αν ακολουθείται επακριβώς, δεν μπορεί παρά να αποφέρει ευτυχία».—Νομική Εγκυκλοπαίδεια του Τσάντμαν (Chadman’s Cyclopedia of Law), 1912, Τόμ. 1, σ. 88.