Ματιές στον Κόσμο

ΘΛΙΒΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η UNICEF (Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά) προβλέπει ότι το μέλλον είναι ζοφερό για τα παιδιά. Στην ετήσια έκθεσή της, με τίτλο Η Κατάσταση των Παιδιών Όλου του Κόσμου, η UNICEF προβλέπει ότι, στη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, θα πεθάνουν εκατό εκατομμύρια παιδιά από ασθένειες και υποσιτισμό, αν δεν αρχίσουν να διατίθενται 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 420 δισ. δρχ.) το χρόνο για φτηνές μεθόδους θεραπείας που είναι τώρα διαθέσιμες. Πόσο μεγάλο είναι αυτό το έξοδο; Είναι ίσο με το ποσό που δαπανούν κάθε χρόνο για διαφημίσεις οι καπνοβιομηχανίες των Η.Π.Α., αναφέρει η εφημερίδα Δε Γουόλ Στριτ Τζέρναλ (The Wall Street Journal).

ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ AIDS ΚΑΝΟΥΝ ΜΗΝΥΣΕΙΣ

Άτομα που πάσχουν από AIDS κάνουν μηνύσεις σε νοσοκομεία και νοσηλευτικά ιδρύματα, στην Αυστραλία. Τα θύματα υποστηρίζουν ότι μολύνθηκαν από τη θανατηφόρα ασθένεια, εξαιτίας της αμέλειας και της έλλειψης επαρκούς πληροφόρησης για τους κινδύνους που εμπερικλείει η μετάγγιση αίματος. Επίσης, αξιούν ότι ποτέ δεν τους μίλησαν για μεθόδους θεραπείας, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αντί της μετάγγισης αίματος. Η μεγαλύτερη δημοσιότητα μέχρι σήμερα έχει δοθεί σ’ ένα 16χρονο αιμοφιλικό άτομο που πεθαίνει εξαιτίας της φονικής ασθένειας· ωστόσο, 31 ακόμη άτομα έχουν ενωθεί κι έχουν προσφύγει όλα μαζί στο δικαστήριο. Η κατάθεση του 16χρονου διαβάστηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο. Αυτός είπε μεταξύ άλλων: «Είναι σαν ένα διήγημα—σαν ένα διήγημα από το οποίο έχει σκιστεί η τελευταία σελίδα. Δεν υπάρχει ευτυχές τέλος».

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Μια ιαπωνική τηλεφωνική υπηρεσία παροχής συμβουλών σε παιδιά λέει ότι πρόσφατα πολλά παιδιά, που δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και δεν χρειάζονται συμβουλή, παίρνουν τηλέφωνο επειδή θέλουν απλώς να μιλήσουν με κάποιον για το πώς πέρασαν τη μέρα τους. Σύμφωνα μ’ αυτή την υπηρεσία, διαλέγουν αυτή την εναλλακτική λύση για να αντισταθμίσουν την έλλειψη συνομιλίας στην οικογένεια. Ωστόσο, έχουν και οι σύμβουλοι προβλήματα επικοινωνίας. «Τα παιδιά κλείνουν το τηλέφωνο όταν ο σύμβουλος ακούγεται σαν να τους κάνει κήρυγμα», σχολίασε ένα μέλος του προσωπικού.

ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ: ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

◼ Οι έμποροι ναρκωτικών έχουν βάλει στόχο τα σχολεία—την τρίτη καλύτερη αγορά (μετά τα νάιτκλαμπ και τα μπαρ) για το θανατηφόρο εμπόριό τους. «Οι έμποροι ναρκωτικών εκμεταλλεύονται τους εφήβους, ηλικίας 13 μέχρι 15 χρονών, τότε που αυτοί αρχίζουν να αποκτούν ανεξαρτησία· για να τους οδηγήσουν στην παρανομία, χρησιμοποιούν την επιθυμία για εκδήλωση τόλμης και ανδρισμού, καθώς και το φόβο της απομόνωσης από τους άλλους νεαρούς», αναφέρει η βραζιλιάνικη εφημερίδα Ο Εστάντο ντε Σ. Πάολο (O Estado de S.Paulo). Στους εμπόρους ναρκωτικών περιλαμβάνονται ακόμη και καθηγητές και μαθητές. Εξαιτίας της αύξησης της χρήσης ναρκωτικών, μια άλλη εφημερίδα του Σάο Πάολο, η Ζορνάλ ντα Τάρντε (Jornal da Tarde), προειδοποίησε: «Σε όλες τις χώρες, οι νεαροί αποτελούν το πολυτιμότερο κεφάλαιο, και τα ναρκωτικά καίνε τους εγκεφάλους αυτών των ατόμων, όπως καίμε εμείς τα δάση».

◼ Γιατί ενδίδουν τα παιδιά στα ναρκωτικά; Ο ψυχίατρος Κλοντ Όλιβενσταϊν, σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ο Εστάντο ντε Σ. Πάολο, σχολιάζει μερικές από τις αιτίες: «Όταν τα μικρά παιδιά φοβούνται ή δεν μπορούν να κοιμηθούν, τα μαθαίνουμε να λύνουν το πρόβλημά τους παίρνοντας ηρεμιστικά. Αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν και, μόλις αρχίσουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα, προσπαθούν να βρουν τη λύση στα ναρκωτικά». Κατόπιν, αυτός ο ψυχίατρος λέει ότι ευθύνεται η κατάρρευση δυο θεσμών που παλιότερα ήταν ισχυροί: «Η οικογένεια υφίσταται μεγάλες ανακατατάξεις σ’ ό,τι αφορά τις παραδοσιακές αξίες. Ταυτόχρονα, η θρησκεία έχει πάψει να είναι και τόσο σπουδαία, και η καθοδήγηση από τους γονείς έχει μειωθεί κι αυτή».

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΔΙΔΥΜΑ ΚΑΙ ΤΡΙΔΥΜΑ

Στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, μια στις 50 γεννήσεις αποφέρει δυο ή περισσότερα παιδιά. Γιατί παρατηρείται αύξηση του αριθμού των διδύμων και των τριδύμων; Σύμφωνα με τους γυναικολόγους, αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω των σύγχρονων ιατρικών μεθόδων για τη θεραπεία της στειρότητας, όπως είναι η ορμονοθεραπεία ή η γονιμοποίηση σε δοκιμαστικό σωλήνα. Ένας άλλος λόγος είναι ότι τώρα περισσότερες γυναίκες θέλουν να αποκτήσουν παιδί σε προχωρημένη ηλικία, κι έτσι αυξάνει η πιθανότητα να γεννήσουν ταυτόχρονα δυο ή περισσότερα παιδιά. Ωστόσο, φαίνεται ότι αυτές οι εγκυμοσύνες είναι πιο επικίνδυνες και για τη μητέρα και για το παιδί.

ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ—ΚΑΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Η μέτρια άσκηση βοηθάει στην πρόληψη, όχι μόνο των καρδιοαγγειακών προβλημάτων, αλλά και του καρκίνου, σύμφωνα με τον Ρούι Μπεβιλάκουα, καθηγητή ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, στη Βραζιλία. Το τακτικό περπάτημα ή άλλες μορφές άσκησης φαίνεται ότι διεγείρουν τα υπολειτουργούντα έντερα. Ο Μπεβιλάκουα είπε: «Πολλές από τις τροφές που τρώμε είναι καρκινογόνες και, αν μείνουν αρκετό καιρό στα έντερα, μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο». Παρόμοια, ο Φούλβιο Πιλέτζι, καθηγητής καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, πιστεύει ότι το περπάτημα αποτελεί ιδεώδη άσκηση για τα άτομα που δεν ασχολούνται με τον αθλητισμό.

ΤΟ ΜΑΚΡΥΤΕΡΟ ΤΡΕΝΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Στις 26 Αυγούστου 1989, κινήθηκε ένα τρένο με 660 πλήρως φορτωμένα βαγόνια, 3 ακόμη βαγόνια και 16 μηχανές, το οποίο εκτεινόταν 7 χιλιόμετρα πάνω στις σιδηροτροχιές. Έκανε ένα ειδικό ταξίδι 861 χιλιομέτρων—ξεκίνησε από μια νοτιοαφρικανική πόλη με ορυχεία κι έφτασε στην ακτή, σ’ ένα λιμάνι—έχοντας σίδηρο που αρκούσε για να γεμίσει ένα ολόκληρο πλοίο. Ζύγιζε πάνω από 70.000 τόνους. Οι ετοιμασίες γι’ αυτό το ταξίδι διήρκεσαν εφτά χρόνια. Κανονικά, χρησιμοποιούνται τρία τρένα για τόσο φορτίο. Γιατί, λοιπόν, χρησιμοποιήθηκε αυτό το μακρύ τρένο; Για να μπορέσει να γραφτεί στο Βιβλίο των Ρεκόρ, Γκίνες (Guinness Book of Records), ως το μακρύτερο και το βαρύτερο τρένο που ταξίδεψε ποτέ.

Η ΑΠΕΙΛΗ ΤΩΝ ΦΡΥΝΩΝ

Το 1932, η Αυστραλία εισήγαγε περίπου εκατό φρύνους από τη Λατινική Αμερική για να καταπολεμήσει την καταστροφή που προξενούσαν τα σκαθάρια στις φυτείες ζαχαροκάλαμου. Αυτή η τακτική πέτυχε λίγο περισσότερο απ’ όσο έπρεπε. Οι σοδειές σώθηκαν και τα σκαθάρια εξαλείφθηκαν. Τώρα, όμως, μετά από 60 περίπου χρόνια, σε ορισμένα μέρη της Αυστραλίας οι φρύνοι αποτελούν πραγματική πληγή· οι παραγωγικοί θηλυκοί φρύνοι γεννάνε μέχρι και 40.000 αβγά κάθε φορά. Ένα τετρασέλιδο έγχρωμο φυλλάδιο με τίτλο 101 Τρόποι για να Σκοτώσετε Ένα Φρύνο (101 Ways to Kill a Cane Toad) ετοιμάστηκε με σκοπό να μάθει στους πολίτες να καταπολεμούν ένα είδος φρύνου που είναι τεράστιο και το οποίο εκκρίνει μια τοξική ουσία θανάσιμη για σκύλους και γάτες. Ένας δημοτικός σύμβουλος του Μπρίσμπεϊν έχει οργανώσει μια «Εκστρατεία Εξάλειψης των Φρύνων». Προτείνει να βάζουν οι άνθρωποι τους φρύνους στον καταψύκτη για να τους σκοτώνουν χωρίς να τους βασανίζουν: «Οι φρύνοι νομίζουν ότι ήρθε πρώιμος χειμώνας, κοιμούνται και δεν ξαναξυπνάνε», λέει ο ίδιος.

ΠΟΣΟ ΑΣΦΑΛΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ «ΑΣΦΑΛΕΣ»;

Λόγω της αυξανόμενης ανησυχίας του κοινού, σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους που διατρέχει η υγεία, εξαιτίας της περιορισμένης έκθεσης σε ακτινοβολία, σε τοξικές χημικές ουσίες, σε εντομοκτόνα και σε ζιζανιοκτόνα, οι επιστήμονες προσπαθούν να βρουν έναν ακριβέστερο τρόπο για να υπολογίζουν το «ασφαλές όριο» έκθεσης. Μέχρι τώρα, οι υπολογισμοί των κινδύνων που υπάρχουν για τους ανθρώπους βασίζονταν σε τεστ, με πειραματόζωα που εκθέτονταν σε υψηλές δόσεις παραγόντων οι οποίοι θα μπορούσαν να προκαλέσουν βλάβες στα γονίδια. Η εφημερίδα Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν (International Herald Tribune) αναφέρει πως έχει βρεθεί μια καινούρια, ακριβέστερη τεχνική, η οποία δείχνει ότι η έκθεση σε ποσότητες που θεωρούνταν παλιότερα ασφαλείς μπορεί να προκαλέσει υπολογίσιμες γενετικές βλάβες. Παρατηρείται υπολογίσιμη αύξηση της συχνότητας με την οποία εμφανίζεται ένα ορισμένο είδος μεταλλαγμένου λευκού αιμοσφαιρίου, στα άτομα που είναι γνωστό ότι έχουν εκτεθεί σε παράγοντες οι οποίοι προκαλούν βλάβες στα γονίδια. Είναι ενδιαφέρουσα η διαπίστωση σύμφωνα με την οποία, στους καπνιστές, η συχνότητα της βλάβης ενός γονιδίου είναι 50 τοις εκατό υψηλότερη απ’ ό,τι στους μη καπνιστές.

ΑΡΠΑΖΟΥΝ ΠΕΡΟΥΚΕΣ

«Οι Βρετανοί δικηγόροι και δικαστές φοράνε περούκες από τη δεκαετία του 1670, όταν ο Κάρολος Β΄ εισήγαγε αυτή τη συνήθεια από τη Γαλλία», παρατηρεί η εφημερίδα Δε Γουόλ Στριτ Τζέρναλ (The Wall Street Journal). «Με τις περούκες, ξεχωρίζουν οι δικηγόροι που αγορεύουν στα δικαστήρια, από εκείνους που δουλεύουν κυρίως στο γραφείο». Αλλά τώρα, εξαφανίζονται από τις αίθουσες των δικαστηρίων και από τα αποδυτήρια ολοένα και περισσότερες από τις πολύτιμες παλιές περούκες, που υποδηλώνουν πείρα και σοφία· μάλιστα εκφράζονται φόβοι ότι «οι περισσότεροι ένοχοι μπορεί να είναι δικηγόροι». Οι δικηγόροι δεν θέλουν να φοράνε καινούριες περούκες, που είναι φτιαγμένες από αλογότριχες, γιατί τότε δείχνουν σαν να έχουν μόλις αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο. Γι’ αυτό, εκείνοι που παίρνουν περούκα την κάνουν να φαίνεται παλιά, χρησιμοποιώντας την λίγο καιρό για ξεσκονόπανο ή κρεμώντας την έξω στη βροχή. Στο μεταξύ, σχεδόν σε όλα τα ποινικά δικαστήρια του Λονδίνου, μπαίνουν αγγελίες με απεγνωσμένα αιτήματα για την επιστροφή χαμένων περουκών, αν και σπάνια ξαναβρίσκει κανείς τη χαμένη περούκα του. Ενώ τα μέτρα ασφαλείας είναι αυστηρά γι’ αυτούς που μπαίνουν στα δικαστήρια, κανείς δεν ελέγχει εκείνους που βγαίνουν.