Είναι οι Γερμανοί Λουθηρανοί Είδος υπό Εξαφάνιση;
Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας
ΜΕΡΙΚΟΙ από τους θεατές μπορεί να έμειναν έκπληκτοι όταν άκουσαν τα ακόλουθα λόγια στη γερμανική τηλεόραση: «Η Λουθηρανική Εκκλησία δεν έχει κανένα μέλλον». Ακόμα πιο εκπληκτικό ήταν το γεγονός ότι αυτά τα λόγια ειπώθηκαν κοντά στο ίδιο το μέρος που γέννησε τον Μαρτίνο Λούθηρο, ιδρυτή αυτής της εκκλησίας και πατέρα της Μεταρρύθμισης.a
Είναι αλήθεια ότι η Ενωμένη Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία της Γερμανίας έχει περίπου 25 εκατομμύρια μέλη, δηλαδή, σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή, περίπου 45 φορές περισσότερα μέλη απ’ ό,τι όλες οι άλλες προτεσταντικές ομάδες της Γερμανίας μαζί. Όμως, η εκκλησία έχει καταντήσει ερείπιο, όπως συμβολίζεται κατάλληλα από το εξώφυλλό μας που εικονίζει τα βομβαρδισμένα ερείπια της Εκκλησίας Κάιζερ Βίλχελμ Μεμόριαλ του Δυτικού Βερολίνου.
Το 1961, πάνω από το 50 τοις εκατό όλων των Γερμανών ήταν λουθηρανοί. Μέχρι το 1970, αυτό το ποσοστό ήταν μόνο 49 τοις εκατό, μέχρι το 1980 μόνο 46 τοις εκατό. Κατόπιν, φάνηκε ότι τα πράγματα βελτιώνονταν. Μια γερμανική καθημερινή εφημερίδα ανάφερε στην αρχή του 1981: «Η Λουθηρανική Εκκλησία στη Γερμανία έχει συνέλθει από τα προβλήματα που είχε πριν δέκα χρόνια . . . Η μείωση των μελών της Εκκλησίας . . . έχει χάσει τις ανησυχητικές της διαστάσεις».
Αλλά ο αριθμός των μελών για το 1984 έδειξε ότι αυτή η αισιοδοξία ήταν βιαστική. Τώρα υπολογίζεται ότι η εκκλησία θα χάσει άλλα 4.500.000 μέλη μέσα σε δέκα χρόνια. Έτσι, μέχρι το έτος 2030, μόνο το ένα τρίτο ή λιγότερο του πληθυσμού της Γερμανίας θα είναι λουθηρανοί.
Γιατί Φεύγουν;
Στο τηλεοπτικό πρόγραμμα του 1986 που αναφέρθηκε παραπάνω, εφτά πρώην μέλη της εκκλησίας παρουσίασαν τους λόγους που τους οδήγησαν στη δυσαρέσκεια: η αντίθεση της εκκλησίας προς τα αθλήματα της Κυριακής, το ότι χρηματοδοτεί κομμουνιστικά ανταρτικά κινήματα, η στάση της στα θέματα της κυβερνητικής αμυντικής πολιτικής, η απομάκρυνση δυο ομοφυλόφιλων ιερέων και η έλλειψη φροντίδας για τα ζώα. Κάποιος άλλος αντίδρασε για τη διάταξη σύμφωνα με την οποία οι εκκλησιαστικοί φόροι αφαιρούνται από τους μισθούς των μελών. Είναι σημαντικό ότι μόνο δυο απ’ αυτούς ανάφεραν τον Θεό. Κι όμως, γύρω απ’ Αυτόν δεν περιστρέφεται κάθε θρησκεία;
Σύμφωνα με τον Γιοχάνες Χάνσεν, έναν κορυφαίο λουθηρανό θεολόγο, ιδιαίτερα σοβαρή, ακόμα και πιο ενοχλητική από την απώλεια μελών, είναι «η πραγματικά ερημωμένη θρησκευτική κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα μέλη της εκκλησίας». Αυτό ευθύνεται για το γεγονός ότι σε μια συνηθισμένη Κυριακή, λιγότερο από το 6 τοις εκατό των μελών της εκκλησίας παρακολουθούν τη λειτουργία και στις μεγάλες πόλεις το ποσοστό είναι μικρότερο. Μόνο ο ένας στους τέσσερις θεωρεί χριστιανικές απαιτήσεις την παρακολούθηση της λειτουργίας ή την ανάγνωση της Αγίας Γραφής. Στην πραγματικότητα, περίπου οι οχτώ στους δέκα λένε ότι για να είναι κανείς καλός λουθηρανός απαιτείται απλώς να βαφτιστεί και να χριστεί, να ζει μια αξιοπρεπή ζωή και να είναι έντιμο άτομο. Δεν απορούμε, λοιπόν, που η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung παρατήρησε σ’ ένα άρθρο του συντάκτη: «Ο κίνδυνος για τη Λουθηρανική Εκκλησία δεν προέρχεται από τον αριθμό των μελών της, αλλά από την έλλειψη πνευματικής δύναμης που τη χαρακτηρίζει»!
Τα μέλη της εκκλησίας που στερούνται πνευματικής δύναμης βλέπουν ανάλογα την εκκλησία τους. Θαυμάζουν την πλούσια ιστορία της, καυχιούνται για τα όμορφα κτίριά της και επωφελούνται από τα κοινωνικά οφέλη που προσφέρει. Ωστόσο, όταν πρόκειται για την «αναζήτηση του Θεού», πολλοί προτιμούν να τον ψάχνουν στη φύση μάλλον παρά στην εκκλησία. Αυτό οδήγησε έναν εκκλησιαστικό ηγέτη να ρωτήσει με σαρκασμό, γιατί δεν διαλέγουν, αντί για την εκκλησία, την Δασολογική Υπηρεσία να τους κάνει την κηδεία.
«Αυτό που φαίνεται ότι λείπει», σχολίασε ένα περιοδικό των Η.Π.Α. πριν από αρκετά χρόνια, «είναι το πάθος για τον Θεό και την αλήθεια του, πράγμα που χαρακτήριζε τους πρώτους λουθηρανούς». Γιατί τόσοι πολλοί λουθηρανοί θεωρούν την εκκλησία τους απλώς σαν μια βολική διευθέτηση για να βαφτίζουν τα παιδιά τους, να χρίζουν τους εφήβους τους και να κάνουν τις γαμήλιες τελετές τους; Γιατί αναζητούν τον Θεό στη φύση, ενώ στην εκκλησία στρέφονται μόνο στο τέλος της ζωής τους για να τους γίνει μια «αξιοπρεπής ταφή»; Γιατί στερούνται πνευματικής δύναμης;
[Υποσημειώσεις]
a Για να είμαστε ακριβείς, ο Λούθηρος γεννήθηκε και πέρασε αρκετή από τη ζωή του στη σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, γνωστή κοινώς ως Ανατολική Γερμανία.