Κεφάλαιο 2

Πώς θα Θέσετε Καλά Θεμέλια για το Γάμο Σας

1-3. Σύμφωνα με τα εδάφια Ματθαίος 7:24-27, από τι εξαρτάται η πραγματική επιτυχία στη ζωή;

ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ, μια ζωή ή ένας γάμος είναι πράγματα καλά ή άσχημα, ανάλογα με το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζονται. Ο Ιησούς, σε μια από τις παραβολές του, μίλησε για δυο ανθρώπους—ένα σοφό που έχτισε το σπίτι του πάνω σε συμπαγή πέτρα και έναν ανόητο που έχτισε πάνω σε αμμώδες έδαφος. Όταν ξέσπασε θύελλα, κατέβηκαν ποτάμια νερό και οι άνεμοι έπληξαν τα σπίτια, εκείνο που ήταν χτισμένο πάνω στην πέτρα άντεξε, αλλά εκείνο που ήταν χτισμένο στην άμμο κατέρρευσε με μεγάλο πάταγο.

² Σκοπός του Ιησού δεν ήταν να διδάξει τους ανθρώπους πώς να χτίζουν σπίτια. Ήθελε να τονίσει ότι είναι αναγκαίο να οικοδομούν τη ζωή τους πάνω σε καλά θεμέλια. Ως αγγελιοφόρος του Θεού, είπε: «Πας λοιπόν όστις ακούει τους λόγους μου τούτους και κάμνει αυτούς» μοιάζει με τον άνθρωπο που χτίζει πάνω στην πέτρα. Αλλά «πας ο ακούων τους λόγους μου τούτους και μη κάμνων αυτούς» μοιάζει μ’ εκείνον που χτίζει πάνω στην άμμο.—Ματθαίος 7:24-27.

³ Προσέξτε πως και στις δυο περιπτώσεις ο Ιησούς τονίζει ότι δεν είναι αρκετό απλώς να ακούει κανείς σοφές συμβουλές και να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει. Η εφαρμογή των σοφών συμβουλών είναι εκείνο που καθορίζει αν το αποτέλεσμα θα είναι η επιτυχία ή η αποτυχία. «Εάν εξεύρητε ταύτα, μακάριοι είσθε εάν κάμνητε αυτά».—Ιωάννης 13:17.

4. Ποια είναι μερικά πράγματα που μπορούμε να μάθουμε από το γάμο του πρώτου ανθρώπινου ζευγαριού; (Γένεσις 2:22-3:19)

⁴ Αυτό ασφαλώς αληθεύει και για το γάμο. Αν οικοδομήσουμε το γάμο μας πάνω σε θεμέλιο που να είναι σαν την πέτρα, θα αντέξει στις πιέσεις της ζωής. Αλλά από πού προέρχεται αυτό το καλό θεμέλιο; Από τον Δημιουργό του γάμου, τον Ιεχωβά Θεό. Αυτός θέσπισε το γάμο όταν ένωσε τον πρώτο άντρα και την πρώτη γυναίκα για να είναι συζυγικό ζευγάρι. Κατόπιν, τους έδωσε σοφές οδηγίες που θα ήταν για το καλό τους. Το αν θα ακολουθούσαν τις σοφές αυτές οδηγίες θα καθόριζε κατά πόσο θα είχαν ένα αιώνιο και ένδοξο μέλλον ή καθόλου μέλλον. Και οι δυο γνώριζαν τις οδηγίες του Θεού, αλλά, δυστυχώς, άφησαν την ιδιοτέλεια να τους εμποδίσει να υπακούσουν σ’ αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές. Προτίμησαν να αγνοήσουν τις συμβουλές, με αποτέλεσμα ο γάμος τους και η ζωή τους να καταρρεύσουν σαν ένα σπίτι χτισμένο πάνω στην άμμο που το χτύπησε η θύελλα.

5, 6. Ποια βοήθεια παρέχει ο Θεός στους παντρεμένους και σ’ εκείνους που σκέφτονται να παντρευτούν;

⁵ Ο Ιεχωβά Θεός ένωσε εκείνο το πρώτο ζευγάρι με τα δεσμά του γάμου, αλλά δεν κάνει ο ίδιος προσωπικά τις γαμήλιες διευθετήσεις για τα ζευγάρια σήμερα. Εντούτοις, οι σοφές συμβουλές του για ευτυχισμένους γάμους εξακολουθούν να είναι διαθέσιμες. Σ’ αυτόν που σκέφτεται να παντρευτεί ανήκει σήμερα η απόφαση σχετικά με το αν θα εφαρμόσει τις συμβουλές αυτές. Ο Λόγος του Θεού δείχνει, επίσης, ότι μπορούμε να του ζητήσουμε τη βοήθειά του για να πάρουμε μια σοφή απόφαση σχετικά μ’ έναν υποψήφιο γαμήλιο σύντροφο.—Ιακώβου 1:5, 6.

⁶ Φυσικά, οι συνθήκες ποικίλλουν σημαντικά στα διάφορα μέρη της γης. Σε πολλές περιοχές σήμερα οι άντρες και οι γυναίκες διαλέγουν μόνοι τους το δικό τους γαμήλιο σύντροφο. Αλλά σ’ ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού της γης, οι γονείς είναι εκείνοι που διευθετούν το γάμο, και μερικές φορές με τη βοήθεια κάποιου προξενητή. Σε μερικές περιοχές, ο άντρας μπορεί να παντρευτεί μια κοπέλα μόνο αφού πρώτα πληρώσει κάποιο «νυφικό τίμημα» στους γονείς της, και το ύψος του τιμήματος μπορεί να είναι τόσο μεγάλο που να κάνει το γάμο απρόσιτο γι’ αυτόν. Όμως, όπως κι αν έχουν τα πράγματα, η Αγία Γραφή δίνει συμβουλές που θα μπορέσουν να συμβάλουν στη διαρκή επιτυχία ενός γάμου.

ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ ΠΡΩΤΑ

7-10. (α) Όταν κάποιος σκέφτεται να παντρευτεί, ποια πράγματα πρέπει να γνωρίζει σχετικά με τον εαυτό του; Πώς μπορεί να τα ανακαλύψει αυτά; (β) Τι λέει η Αγία Γραφή σχετικά με το αν είναι έγκυροι οι λόγοι για τους οποίους θέλετε να παντρευτείτε;

⁷ Τι θέλετε εσείς από το γάμο; Ποιες είναι οι ανάγκες σας—οι φυσικές, οι συναισθηματικές και οι πνευματικές; Ποιες είναι οι αξίες σας, οι στόχοι σας και οι μέθοδοι που θα χρησιμοποιήσετε για να τους πετύχετε; Για να απαντήσετε σ’ αυτά τα ερωτήματα πρέπει να γνωρίζετε τον εαυτό σας. Αυτό δεν είναι τόσο εύκολο όσο μπορεί να νομίζει κανείς. Απαιτείται συναισθηματική ωριμότητα για να εξετάσουμε τον εαυτό μας, αλλά και τότε ακόμα δεν είναι δυνατό να δούμε τον εαυτό μας όπως πραγματικά είναι σε κάθε λεπτομέρεια. Ο Χριστιανός απόστολος Παύλος το έδειξε αυτό όταν έγραψε στο εδάφιο 1 Κορινθίους 4:4: ‘Η συνείδησίς μου δεν με ελέγχει εις ουδέν· πλην με τούτο δεν είμαι δεδικαιωμένος· αλλ’ ο ανακρίνων με είναι ο Ιεχωβά’.

⁸ Σε μια περίπτωση, ο Δημιουργός ήθελε από έναν άνθρωπο, που τον έλεγαν Ιώβ, να αντιληφθεί μερικά πράγματα που δεν μπορούσε να διακρίνει, και του είπε: «Θέλω σε ερωτήσει, και φανέρωσόν μοι». (Ιώβ 38:3) Οι ερωτήσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και να ανακαλύψουμε τα κίνητρά μας. Ρωτήστε, λοιπόν, τον εαυτό σας τι σας ενδιαφέρει στο γάμο.

⁹ Μήπως θέλετε να παντρευτείτε για να ικανοποιήσετε φυσικές ανάγκες—τροφή, ρουχισμό, στέγη; Αυτές οι ανάγκες είναι βασικές σε όλους μας, όπως λέει και η Αγία Γραφή: «Έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, ας αρκώμεθα εις ταύτα». Και η ανάγκη για σεξ; Και αυτή επίσης είναι μια φυσιολογική επιθυμία. «Καλήτερον είναι να νυμφευθώσι παρά να εξάπτωνται». (1 Τιμόθεον 6:8· 1 Κορινθίους 7:9) Μήπως θέλετε να έχετε μια συντροφιά; Αυτός ήταν ένας κύριος λόγος για τον οποίο ο Θεός θέσπισε τη γαμήλια διάταξη. Ένας άλλος λόγος ήταν για να συνεργάζονται τα δυο άτομα στην εργασία. (Γένεσις 2:18· 1:26-28) Η εκτέλεση καλής εργασίας είναι πηγή ικανοποίησης και πρέπει να ανταμείβεται: «Το να τρώγη πας άνθρωπος και να πίνη και να απολαμβάνη καλόν εκ παντός του μόχθου αυτού, είναι χάρισμα Θεού».—Εκκλησιαστής 3:13.

¹⁰ Ανέκαθεν οι ερωτευμένοι θεωρούσαν την καρδιά σύμβολο των αισθημάτων τους. Ωστόσο, η Αγία Γραφή θέτει ένα ανησυχητικό ερώτημα σχετικά με την καρδιά: «Τις δύναται να γνωρίση αυτήν;» (Ιερεμίας 17:9) Εσείς, είστε βέβαιος ότι γνωρίζετε τι βρίσκεται μέσα στην καρδιά σας;

11. Ποιες βασικές συναισθηματικές ανάγκες πρέπει να ικανοποιούνται στο γάμο;

¹¹ Συχνά, η φυσική έλξη μάς τυφλώνει ως προς τις άλλες συναισθηματικές μας ανάγκες. Καθώς αναζητάτε ένα γαμήλιο σύντροφο, δίνετε αρκετή βαρύτητα στην ανάγκη που έχετε να σας καταλαβαίνει το άλλο άτομο, να σας δείχνει καλοσύνη και να σας συμπαραστέκεται; Οι βασικές ανάγκες όλων μας είναι να βρούμε κάποιον που να νιώθουμε κοντά του, να τον εμπιστευόμαστε, να του αποκαλύπτουμε τον εαυτό μας χωρίς να φοβόμαστε μήπως εκείνος μας πληγώσει· να βρούμε κάποιον που δεν θα μας κλείσει «τα σπλάγχνα αυτού». (1 Ιωάννου 3:17) Μπορείτε να τα δώσετε όλα αυτά στο σύντροφό σας, και θα δώσει εκείνος ή εκείνη σ’ εσάς τα ίδια;

12. Γιατί η ικανοποίηση των φυσικών και συναισθηματικών αναγκών δεν αρκεί για να είναι ο γάμος ευτυχισμένος;

¹² Ο Ιησούς είπε: ‘Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης’. (Ματθαίος 5:3, ΜΝΚ) Ποια είναι η πνευματική σας ανάγκη; Μήπως σχετίζεται με την επιδίωξη κάποιας καριέρας; Πλούτου; Υλικών αποκτημάτων; Φέρνουν, όμως, αυτές οι επιδιώξεις εσωτερική ειρήνη και ικανοποίηση; Συνήθως όχι. Είναι ανάγκη, λοιπόν, να κατανοήσουμε ότι μέσα σε όλους τους ανθρώπους υπάρχει μια πνευματική πείνα που παραμένει, ακόμα και μετά την ικανοποίηση όλων των φυσικών αναγκών. Το πνεύμα μας πεινάει για προσδιορισμό ταυτότητας—να γνωρίζουμε ποιοι είμαστε, τι είμαστε, γιατί βρισκόμαστε εδώ και πού πηγαίνουμε. Έχετε εσείς συναίσθηση αυτών των πνευματικών αναγκών και του τρόπου με τον οποίο ικανοποιούνται;

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ

13. Για έναν ευτυχισμένο γάμο, τι πρέπει να διακρίνετε εκτός από τις δικές σας ανάγκες;

¹³ Αν εσείς κατανοείτε όλες αυτές τις ανάγκες του σώματος, του νου και του πνεύματος, γνωρίζετε αν τις κατανοεί και ο υποψήφιος γαμήλιος σύντροφός σας; Δεν πρέπει να γνωρίζετε μόνο τις δικές σας ιδιαίτερες ανάγκες για ευτυχία στο γάμο, αλλά πρέπει να διακρίνετε και τις ανάγκες του συντρόφου σας. Ασφαλώς θα θέλετε να είναι και ο σύντροφός σας ευτυχισμένος. Η δυστυχία του ενός θα σημάνει δυστυχία και για τους δυο.

14. Σε πολλούς γάμους, γιατί οι γαμήλιοι σύντροφοι διαπιστώνουν ότι υπάρχει ασυμφωνία χαρακτήρων;

¹⁴ Πολλοί γάμοι καταλήγουν σε δυστυχία ή διαζύγιο λόγω ασυμφωνίας χαρακτήρων. Η ασυμφωνία χαρακτήρων επηρεάζει πολύ έντονα το γάμο. Αν δυο άτομα δεν ταιριάζουν σαν ζευγάρι, η συνύπαρξη μπορεί να γίνει δύσκολη. Μια τέτοια κατάσταση θυμίζει τη διάταξη του Μωσαϊκού νόμου, ο οποίος σπλαχνικά απαγόρευε να μπουν κάτω από τον ίδιο ζυγό δυο ζώα με διαφορετική διάπλαση και δύναμη, εξαιτίας των δυσκολιών που θα προκαλούσε αυτό. (Δευτερονόμιον 22:10) Το ίδιο συμβαίνει και μ’ έναν άντρα και μια γυναίκα που δεν ταιριάζουν και ωστόσο παντρεύονται. Όταν οι γαμήλιοι σύντροφοι έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα, διαφορετικές προτιμήσεις στις φιλίες και στην ψυχαγωγία, και μόνο λίγα πράγματα κοινά, οι γαμήλιοι δεσμοί δοκιμάζουν μεγάλη ένταση.

15, 16. Ποια είναι μερικά ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν με τον υποψήφιο γαμήλιο σύντροφο, και πώς θα γίνει αυτό;

¹⁵ «Όπου συμβούλιον δεν υπάρχει, οι σκοποί ματαιόνονται», μας λέει η Αγία Γραφή. (Παροιμίαι 15:22) Έχετε συζητήσει τα πρακτικά ζητήματα με το άτομο που σκέφτεστε να παντρευτείτε; Πώς θα επηρεάσει το γάμο η εργασία του άντρα; Η εργασία του θα καθορίσει το πού θα ζείτε και το πόσα χρήματα θα έχετε για να αντιμετωπίζετε τα αναγκαία έξοδα. Ποιος θα χειρίζεται τα οικονομικά; Υπάρχει ανάγκη να εργάζεται και η σύζυγος, και είναι αυτό επιθυμητό; Ποια πρόκειται να είναι η σχέση σας με τους συγγενείς του συντρόφου σας, ιδιαίτερα με τους γονείς και των δυο σας; Ποια είναι τα αισθήματα του καθενός σας για το σεξ, τα παιδιά και την εκπαίδευση των παιδιών; Μήπως ο ένας θέλει να κυριαρχεί πάνω στον άλλο, ή θα διέπεται η σχέση σας από στοργικό ενδιαφέρον;

¹⁶ Μπορείτε όλα αυτά τα ζητήματα, καθώς και άλλα επίσης, να τα συζητήσετε ήρεμα και λογικά, και να τα τακτοποιήσετε με τέτοιο τρόπο ώστε και οι δυο σας να μπορείτε να συμβιώνετε άνετα; Μπορείτε να αντιμετωπίζετε και να λύνετε προβλήματα από κοινού, και οι γραμμές επικοινωνίας να παραμένουν πάντοτε ανοιχτές; Αυτή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για έναν πετυχημένο γάμο.

17-19. Γιατί το οικογενειακό περιβάλλον του κάθε συντρόφου επηρεάζει τη συμφωνία χαρακτήρων σ’ ένα γάμο;

¹⁷ Συνήθως υπάρχει μεγαλύτερη συμφωνία χαρακτήρων μεταξύ δυο ατόμων όταν το περιβάλλον από το οποίο προέρχεται ο ένας μοιάζει με το περιβάλλον του άλλου. Το βιβλίο Βοήθημα για Κατανόηση της Βίβλου (Aid to Bible Understanding), στη σελίδα 1114, λέει τα εξής για το γάμο στους Βιβλικούς χρόνους:

«Φαίνεται ότι υπήρχε γενικά το έθιμο να ψάχνει ο άντρας να βρει σύζυγο μέσα στον κύκλο των συγγενών του ή της φυλής του. Αυτή η αρχή φαίνεται από τη δήλωση του Λάβαν προς τον Ιακώβ· ‘Καλύτερα να δώσω αυτήν [την κόρη μου] εις σε, παρά να δώσω αυτήν εις άλλον άνδρα’. (Γέν. 29:19) Αυτό το τηρούσαν ιδιαίτερα οι λάτρεις του Ιεχωβά, όπως φαίνεται χαρακτηριστικά από την περίπτωση του Αβραάμ που έστειλε κάποιον στους συγγενείς του στην πατρίδα του για να βρει σύζυγο για το γιο του τον Ισαάκ, αντί να πάρει μια από τις κόρες των Χαναναίων μεταξύ των οποίων κατοικούσε. (Γέν. 24:3, 4)»

¹⁸ Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι σωστό σήμερα να παντρεύεται κάποιος ένα πολύ στενό συγγενικό του πρόσωπο, επειδή αυτό μπορεί να προξενήσει γενετικά προβλήματα που πιθανόν να έχουν σαν αποτέλεσμα ελαττωματικούς απογόνους. Όμως, το κοινωνικό περιβάλλον της οικογένειας σχετίζεται πολύ με τις αξίες που έχει ο κάθε άνθρωπος. Στη διάρκεια της παιδικής και της νεανικής ηλικίας, είναι φυσικό να επηρεάζονται η διαγωγή και τα αισθήματα ενός ατόμου από την οικογενειακή ατμόσφαιρα. Όταν δυο γαμήλιοι σύντροφοι προέρχονται από όμοιο περιβάλλον, συνήθως είναι πιο εύκολο γι’ αυτούς να ‘αναπτυχθούν στο ίδιο έδαφος και να ανθίσουν στο ίδιο κλίμα’. Ωστόσο, άτομα από διαφορετικό κοινωνικό περιβάλλον και προέλευση μπορούν επίσης να κάνουν καλές προσαρμογές στο γάμο, ιδιαίτερα αν και οι δυο είναι ώριμοι συναισθηματικά.

¹⁹ Ασφαλώς, θα ήταν χρήσιμο αν μπορούσατε να μάθετε κάτι για την οικογένεια του υποψήφιου γαμήλιου συντρόφου σας. Αλλά προσέξτε, επίσης, πώς είναι οι σχέσεις αυτού του ατόμου με την οικογένειά του—γονείς, αδελφούς και αδελφές. Πώς συμπεριφέρεται στα ηλικιωμένα άτομα και πώς τα πάει με τα μικρά παιδιά;

20, 21. Στην εκλογή γαμήλιου συντρόφου, ποια άποψη πρέπει να έχετε για τα ελαττώματα του καθενός σας;

²⁰ Παρ’ όλα τα προληπτικά μέτρα που λαβαίνετε, πρέπει πάντοτε να θυμάστε το εξής: Η συμφωνία χαρακτήρων μεταξύ δυο ατόμων ποτέ δεν θα είναι τέλεια. Και οι δυο θα έχουν ελαττώματα. Μερικά μπορεί να τα διακρίνουν πριν από το γάμο· άλλα, όμως, θα τα παρατηρήσουν αργότερα. Τι γίνεται τότε;

²¹ Δεν είναι τα ελαττώματα αυτά καθαυτά που κάνουν τους γάμους να αποτυχαίνουν, αλλά το πώς αισθάνεται γι’ αυτά ο γαμήλιος σύντροφος. Μπορείτε να δείτε ότι τα χαρίσματα υπερτερούν των ελαττωμάτων, ή μήπως συγκεντρώνετε την προσοχή σας στα ελαττώματα και «τρώγεστε» συνέχεια μ’ αυτά; Είστε αρκετά ευπροσάρμοστος ώστε να κάνετε παραχωρήσεις, όπως ακριβώς κι εσείς έχετε ανάγκη και θέλετε να κάνουν οι άλλοι παραχωρήσεις για εσάς; Ο απόστολος Πέτρος είπε ότι «η αγάπη θέλει καλύψει πλήθος αμαρτιών». (1 Πέτρου 4:8) Έχετε εσείς αυτό το είδος αγάπης για το άτομο που σκέφτεστε να παντρευτείτε; Αν όχι, θα ήταν καλύτερα να μην το παντρευτείτε.

«ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΟΝ ΑΛΛΑΞΩ»

22-24. Γιατί είναι άσοφο να παντρευτεί κανείς κάποιο άτομο με βάση την υπόσχεσή του ότι θα αλλάξει τις συνήθειές του ή με σκοπό να προσπαθήσει να αλλάξει αυτός το άτομο εκείνο;

²² Μήπως λέτε «Εγώ μπορώ να τον αλλάξω» ή «να την αλλάξω», ανάλογα με την περίπτωση; Αλλά ποιον αγαπάτε; Αυτόν ή αυτήν όπως είναι τώρα, ή όπως θα γίνει μετά από τις προσπάθειές σας να τον ή την αλλάξετε; Είναι δύσκολο να αλλάξουμε τον εαυτό μας, πόσο μάλλον να αλλάξουμε τους άλλους. Ωστόσο, οι δυνατές αλήθειες του Λόγου του Θεού μπορούν να κάνουν το άτομο να αλλάξει. Ένα άτομο μπορεί να ‘βγάλει την παλιά προσωπικότητα’ και να ανανεωθεί σε ό,τι αφορά τη δύναμη που ενεργοποιεί το νου του. (Εφεσίους 4:22, 23, ΜΝΚ) Αλλά να είστε πολύ επιφυλακτικός όταν ένας υποψήφιος γαμήλιος σύντροφος σας υπόσχεται να κάνει μια ξαφνική αλλαγή για χάρη σας! Μολονότι γίνεται να διορθωθούν ή να μετριαστούν οι κακές συνήθειες, κάτι τέτοιο μπορεί να πάρει καιρό, ίσως και χρόνια. Ούτε μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι τα κληρονομημένα χαρακτηριστικά και οι παράγοντες του περιβάλλοντος έχουν δώσει στον καθένα μας μια ορισμένη ιδιοσυγκρασία και μας έχουν διαμορφώσει με ορισμένες συνήθειες, αποτέλεσμα των οποίων είναι να αποτελεί ο καθένας μας ξεχωριστή προσωπικότητα. Η αληθινή αγάπη έχει την ικανότητα να μας υποκινεί να βοηθάμε ο ένας τον άλλο ώστε να βελτιωνόμαστε και να υπερνικούμε διάφορες αδυναμίες, αλλά δεν θα μας υποκινήσει να προσπαθήσουμε να βάλουμε το γαμήλιο σύντροφό μας σ’ ένα νέο και αφύσικο καλούπι που θα του συνθλίψει την προσωπικότητα.

²³ Μερικοί έχουν διαμορφώσει στο νου τους την εικόνα του ιδεώδους συντρόφου και προσπαθούν να ταιριάξουν σ’ αυτήν κάθε άτομο για το οποίο νιώθουν κάποιο παροδικό ερωτικό χτυποκάρδι. Φυσικά, δεν είναι δυνατό να εξομοιωθεί κάποιος μ’ ένα πλάσμα της φαντασίας, όμως αυτό γίνεται έμμονη ιδέα σε τέτοιους ανθρώπους, οι οποίοι προσπαθούν να εξαναγκάσουν το άλλο άτομο να ανταποκριθεί σ’ αυτή την εικόνα. Όταν αποτυχαίνει η προσπάθειά τους, απογοητεύονται και αναζητούν αλλού το ονειρικό τους ιδεώδες. Αλλά αυτά τα άτομα δεν βρίσκουν ποτέ αυτό το ιδεώδες. Αναζητούν το πρόσωπο των ονείρων τους που δεν υπάρχει παρά μόνο στη δική τους φαντασία. Εκείνοι που σκέφτονται έτσι δεν αποτελούν καλό υλικό για γάμο.

²⁴ Ίσως κι εσείς να είχατε τέτοια όνειρα. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε τέτοια όνειρα σε ορισμένες περιόδους της ζωής μας· πολλοί νέοι άνθρωποι έχουν. Με την αύξηση, όμως, της συναισθηματικής ωριμότητας, συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να αφήσουμε στην άκρη αυτές τις φαντασιώσεις επειδή δεν είναι πρακτικές. Στο γάμο, εκείνο που μετράει είναι η πραγματικότητα και όχι απλώς η φαντασία.

25. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην πραγματική αγάπη και στο παροδικό ερωτικό χτυποκάρδι;

²⁵ Η πραγματική αγάπη δεν είναι τόσο τυφλή όσο νομίζουν μερικοί. Καλύπτει πλήθος ελαττωμάτων, αλλά δεν παραμένει αδιάφορη σ’ αυτά. Η αγάπη δεν είναι τυφλή, αλλά το παροδικό ερωτικό χτυποκάρδι είναι, και αρνείται να διακρίνει τα προβλήματα που μπορούν να προβλέψουν οι άλλοι. Καταπνίγει μάλιστα τις δικές του βασανιστικές αμφιβολίες· αλλά να είστε βέβαιοι ότι αργότερα αυτές οι αμφιβολίες θα έρθουν στην επιφάνεια. Κλείστε τα μάτια σας στα δυσάρεστα πράγματα στη διάρκεια της στενής σας γνωριμίας με το άλλο άτομο και να είστε βέβαιος ότι θα τα αντιμετωπίσετε μετά το γάμο. Η φυσική μας τάση είναι να παρουσιάζουμε τον καλύτερο εαυτό μας σε κάποιον που ελπίζουμε να ευχαριστήσουμε ή να ελκύσουμε, αλλά με τον καιρό η πλήρης και αληθινή εικόνα φανερώνεται. Αφήστε να περάσει ο χρόνος που χρειάζεται για να δείτε το άλλο άτομο όπως πραγματικά είναι, και εσείς να παρουσιάζετε με ειλικρίνεια την πραγματική εικόνα του εαυτού σας. Η προτροπή του αποστόλου στο εδάφιο 1 Κορινθίους 14:20 θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην περίπτωση αναζήτησης ενός συντρόφου: «Μη γίνεσθε παιδία . . . γίνεσθε . . . τέλειοι . . . εις τα φρένας [πλήρως αναπτυγμένοι στις δυνάμεις κατανόησης, ΜΝΚ]».

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΣΤΟ ΓΑΜΟ

26. Σύμφωνα με τις Γραφές, πόσο δεσμευτική είναι η γαμήλια ένωση; (Ρωμαίους 7:2, 3)

²⁶ Θα πρέπει κανείς να σκεφτεί σοβαρά τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει εκείνος που παντρεύεται. Αν ο ένας από τους δυο δεν είναι απόλυτα αποφασισμένος να αναλάβει τις υποχρεώσεις του, ο γάμος θα στηρίζεται πάνω σε ασταθές θεμέλιο. Σε πολλά μέρη του κόσμου σήμερα, συνάπτονται γάμοι και αμέσως μετά διαλύονται. Συχνά αυτό οφείλεται στο ότι τα άτομα που παντρεύονται δεν θεωρούν τις υποχρεώσεις τους ηθικά δεσμευτικές, αλλά αντίθετα παίρνουν τη στάση «αν δεν πάει καλά, θα τον διαλύσω». Εκεί που υπάρχει αυτή η άποψη, ο γάμος είναι σχεδόν καταδικασμένος από την αρχή και, αντί να φέρει ευτυχία, γενικά προξενεί μόνο πόνο. Αντίθετα, η Αγία Γραφή δείχνει ότι ο γάμος πρέπει να είναι μια ισόβια σχέση. Ο Θεός είπε για το πρώτο ζευγάρι ότι «θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν». (Γένεσις 2:18, 23, 24) Για τον άντρα δεν επρόκειτο να υπάρχει καμιά άλλη γυναίκα και για τη γυναίκα κανένας άλλος άντρας. Ο Γιος του Θεού το επιβεβαίωσε αυτό, λέγοντας: «Δεν είναι πλέον δύο, αλλά μία σαρξ. Εκείνο λοιπόν το οποίον ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος ας μη χωρίζη». Μόνο η σεξουαλική απιστία θα ήταν δικαιολογημένη βάση για διάλυση του γαμήλιου δεσμού.—Ματθαίος 19:3-9.

27-29. (α) Τι θα ήταν καλό να αναζητάει η γυναίκα σ’ έναν υποψήφιο γαμήλιο σύντροφο; (β) Τι θα ήταν σοφό να αναζητάει ο άντρας σε μια υποψήφια γαμήλια σύντροφο;

²⁷ Λόγω της σοβαρότητας του γάμου, η σωστή ενέργεια από μέρους της γυναίκας, που θέλει να έχει επιτυχία στο δικό της γάμο, είναι να παντρευτεί μόνο έναν άντρα που θα μπορεί να σέβεται—έναν άντρα σταθερό και ισορροπημένο, που έχει ορθή κρίση, που είναι ικανός να αναλαμβάνει ευθύνες και ώριμος τόσο ώστε να δέχεται υποβοηθητική κριτική. Ρωτήστε τον εαυτό σας: Θα συντηρεί όπως πρέπει την οικογένειά του; Θα είναι ένας καλός πατέρας για τα παιδιά με τα οποία μπορεί να ευλογηθεί η γαμήλια ένωση; Έχει υψηλούς ηθικούς κανόνες ώστε να μπορέσετε να είστε και οι δυο σταθερά αποφασισμένοι να διατηρήσετε τη γαμήλια κλίνη τίμια και καθαρή; Εκδηλώνει ταπεινοφροσύνη και μετριοφροσύνη ή μήπως είναι υπερήφανος και ισχυρογνώμων, άτομο που θέλει να κάνει επίδειξη της εξουσίας την οποία έχει ως κεφαλή, που πιστεύει ότι πάντα έχει δίκιο και είναι απρόθυμος να δει λογικά τα διάφορα ζητήματα; Αν συναναστραφείτε αυτόν τον άντρα αρκετό καιρό πριν τον παντρευτείτε, θα μπορέσετε να αντιληφθείτε αυτά τα πράγματα, ιδιαίτερα αν έχετε ως κριτήριο τις αρχές της Αγίας Γραφής.

²⁸ Παρόμοια, ο άντρας που παίρνει στα σοβαρά την επιτυχία του γάμου του, θα ζητήσει να βρει μια σύζυγο την οποία θα μπορεί να αγαπάει όπως τη δική του σάρκα. Εκείνη, ως σύντροφος, πρέπει να τον βοηθήσει στο στήσιμο του νοικοκυριού. (Γένεσις 2:18) Η ιδιότητα της καλής νοικοκυράς είναι σταδιοδρομία αξιώσεων με ποικίλες ευθύνες. Χρειάζεται να έχει η γυναίκα προσόντα μαγείρισσας, διακοσμήτριας, οικονομολόγου, μητέρας, δασκάλας, και πολλά άλλα. Ο ρόλος της νοικοκυράς μπορεί να είναι δημιουργικός και ενδιαφέρων, και έτσι να προσφέρει πολλές ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη και ικανοποίηση. Μια καλή σύζυγος, όπως και ένας αξιόλογος σύζυγος, είναι δραστήριο άτομο: «Επαγρυπνεί εις την κυβέρνησιν του οίκου αυτής και άρτον οκνηρίας δεν τρώγει».—Παροιμίαι 31:27.

²⁹ Ναι, και οι δυο θα κάνουν καλά να προσέξουν αυτά που βλέπουν στον άλλο—προσωπική καθαριότητα και ευταξία ή έλλειψη αυτών των ιδιοτήτων· επιμέλεια ή, αντ’ αυτής, τεμπελιά· λογικότητα και κατανόηση ή, αντίθετα, ισχυρογνωμοσύνη και εγωισμό· το πνεύμα της οικονομίας ή της σπατάλης· ικανότητα σκέψης που συμβάλλει στην απολαυστική συνομιλία και στον πνευματικό πλουτισμό ή, αντίθετα, μια διανοητική νωθρότητα που κάνει σχεδόν ολόκληρη τη ζωή μια μονότονη ρουτίνα φροντίδας για τις καθημερινές φυσικές ανάγκες.

30, 31. Γιατί η ανήθικη διαγωγή στη διάρκεια της στενής γνωριμίας μπορεί να εμποδίσει τα άτομα να απολαύσουν ένα καλό γάμο;

³⁰ Ο ειλικρινής και αμοιβαίος σεβασμός αποτελεί βασικό στοιχείο για έναν πετυχημένο γάμο. Αυτό εφαρμόζεται επίσης και στις εκδηλώσεις αγάπης στη διάρκεια της στενής γνωριμίας. Η υπερβολική οικειότητα ή το αχαλίνωτο πάθος μπορούν να υποβιβάσουν τη σχέση πριν καν αρχίσει ο έγγαμος βίος. Η σεξουαλική ανηθικότητα δεν αποτελεί καλό θεμέλιο πάνω στο οποίο να αρχίσει η οικοδόμηση ενός γάμου. Προδίδει ιδιοτελή αδιαφορία για τη μελλοντική ευτυχία του άλλου ατόμου. Η ασυγκράτητη έξαψη του πάθους, που φαίνεται για μια στιγμή ότι σφυρηλατεί έναν αδιάρρηκτο δεσμό, γρήγορα μπορεί να σβήσει και, μέσα σε βδομάδες ή και μέρες ακόμα, ο γάμος μπορεί να καταρρεύσει.—Παράβαλε την αφήγηση σχετικά με το πάθος του Αμνών για τη Θάμαρ, που αναγράφεται στα εδάφια 2 Σαμουήλ 13:1-19.

³¹ Οι εκδηλώσεις πάθους στη διάρκεια της στενής γνωριμίας μπορούν να σπείρουν σπόρους αμφιβολίας που αργότερα να εγείρουν κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το πραγματικό ελατήριο του γάμου. Έγινε ο γάμος για να μοιραστεί το άτομο τη ζωή του με ένα άλλο άτομο το οποίο το εκτιμάει και το αγαπάει γνήσια ή μήπως ήταν απλώς μια διέξοδος για την ικανοποίηση του πάθους; Η έλλειψη εγκράτειας πριν από το γάμο προμηνύει συχνά την έλλειψή της και μετά, με αποτέλεσμα την απιστία και τη δυστυχία. (Γαλάτας 5:22, 23) Οι κακές αναμνήσεις της προγαμιαίας ανηθικότητας μπορούν να εμποδίσουν στα πρώτα στάδια του γάμου την ομαλή συναισθηματική προσαρμογή των ατόμων.

32. Πώς μπορεί η ανήθικη διαγωγή στη διάρκεια της στενής γνωριμίας να επηρεάσει τη σχέση του ατόμου με τον Θεό;

³² Και το πιο σοβαρό είναι ότι αυτή η ανηθικότητα βλάπτει τη σχέση του ατόμου με τον Δημιουργό μας, του οποίου τη βοήθεια χρειαζόμαστε πάρα πολύ. «Επειδή τούτο είναι το θέλημα του Θεού, ο αγιασμός σας, να απέχησθε από της πορνείας, . . . να μη υπερβαίνη τις και αδική τον αδελφόν αυτού [ή, λογικά, την αδελφή αυτού] εις το πράγμα τούτο . . . Όθεν ο αθετών ταύτα δεν αθετεί άνθρωπον, αλλά τον Θεόν, όστις και έδωκε το Πνεύμα αυτού το Άγιον εις ημάς».—1 Θεσσαλονικείς 4:3-8.

ΕΝΑ ΘΕΜΕΛΙΟ ΑΠΟ ΠΕΤΡΑ

33, 34. Όταν κάποιος διαλέγει γαμήλιο σύντροφο, ποιες ιδιότητες τονίζει η Αγία Γραφή ότι είναι πιο σπουδαίες από την εξωτερική εμφάνιση;

³³ Θα στηριχτεί το σπιτικό σας, η οικογένειά σας, πάνω σ’ ένα θεμέλιο από πέτρα ή από άμμο; Αυτό εξαρτάται εν μέρει από το βαθμό της σοφίας που θα εκδηλώσετε στην εκλογή του γαμήλιου συντρόφου. Η ομορφιά και το σεξ δεν αρκούν. Δεν εξαφανίζουν τη διανοητική και πνευματική ασυμφωνία. Οι συμβουλές του Λόγου του Θεού είναι εκείνες που παρέχουν το πέτρινο θεμέλιο στο γάμο.

³⁴ Η Αγία Γραφή δείχνει ότι ο εσωτερικός άνθρωπος είναι πιο σπουδαίος από την εξωτερική εμφάνιση. ‘Ψευδής είναι η χάρις και μάταιον το κάλλος’, λέει η θεόπνευστη παροιμία, ‘η γυνή η φοβουμένη τον Ιεχωβά, αυτή θέλει επαινείσθαι’. (Παροιμίαι 31:30) Ο απόστολος Πέτρος, που ήταν παντρεμένος, μιλάει για ‘τον κρυπτόν άνθρωπον της καρδίας’ και ‘το πράον και ησύχιον πνεύμα’ και τα χαρακτηρίζει ‘πολύτιμα ενώπιον του Θεού’. (1 Πέτρου 3:4) Ο Θεός δεν ‘κρίνει από την εξωτερική εμφάνιση’ του ανθρώπου, και εμείς μπορούμε να ωφεληθούμε από το παράδειγμά του αν προσέξουμε να μην επηρεαστούμε αδικαιολόγητα απλώς και μόνο από την εξωτερική εμφάνιση ενός υποψήφιου γαμήλιου συντρόφου.—1 Σαμουήλ 16:7.

35, 36. (α) Γιατί είναι σημαντικό να παντρευτείτε ένα άτομο που πιστεύει στον Θεό και στο Λόγο του; (β) Σε ποιο βαθμό θα πρέπει να αναμένετε να εκδηλώνει τέτοια πίστη ένας υποψήφιος σύντροφος;

³⁵ Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών στοχάστηκε τη ζωή και κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Φοβού τον Θεόν και φύλαττε τας εντολάς αυτού, επειδή τούτο είναι το παν του ανθρώπου». (Εκκλησιαστής 12:13) Οι Ισραηλίτες, που ήταν σε διαθήκη υπακοής στο νόμο του Θεού, είχαν συγκεκριμένη εντολή να μη συνάπτουν γάμους με άτομα που δεν ασκούσαν τη δική τους μορφή λατρείας, για να μην απομακρυνθούν από τον αληθινό Θεό. «Ουδέ θέλεις συμπενθερεύσει μετ’ αυτών· την θυγατέρα σου δεν θέλεις δώσει εις τον υιόν αυτού ουδέ την θυγατέρα αυτού θέλεις λάβει εις τον υιόν σου· διότι θέλουσιν αποπλανήσει τους υιούς σου απ’ εμού και θέλουσι λατρεύει άλλους θεούς».—Δευτερονόμιον 7:3, 4.

³⁶ Για παρόμοιους λόγους δόθηκε και σ’ εκείνους που βρίσκονται στη ‘νέα διαθήκη’ του Θεού, δηλαδή σ’ εκείνους που ανήκουν στη Χριστιανική εκκλησία, η νουθεσία να παντρεύονται μόνο «εν Κυρίω». (Ιερεμίας 31:31-33· 1 Κορινθίους 7:39) Αντί να είναι εκδήλωση φανατισμού, τα κίνητρα πίσω από τη νουθεσία αυτή είναι η σοφία και η αγάπη. Τίποτα δεν μπορεί να δώσει μεγαλύτερη δύναμη στο δεσμό του γάμου από την αμοιβαία αφοσίωση στον Δημιουργό. Αν παντρευτείτε ένα άτομο που πιστεύει στον Θεό και στο Λόγο του, και κατανοεί την Αγία Γραφή με τον τρόπο που την κατανοείτε κι εσείς, τότε θα έχετε μια κοινή αυθεντία για να παίρνετε συμβουλές. Μπορεί να μην το θεωρείτε αυτό ζωτικό, αλλά «μη πλανάσθε· Φθείρουσι τα καλά ήθη αι κακαί συναναστροφαί». (1 Κορινθίους 15:33) Ακόμα και μέσα στη Χριστιανική εκκλησία, όμως, θα κάνει καλά κανείς να βεβαιώνεται για το αν ένας υποψήφιος γαμήλιος σύντροφος είναι πραγματικά δούλος του Θεού με όλη του την καρδιά και όχι άτομο που από τη μια προσπαθεί να ζει στα «κρόσσια» της Χριστιανοσύνης, ενώ από την άλλη τον ελκύουν πολύ οι τάσεις και οι συνήθειες του κόσμου. Δεν μπορείτε να βαδίζετε με τον Θεό και να τρέχετε με τον κόσμο.—Ιακώβου 4:4.

37, 38. (α) Γιατί δεν πρέπει κάποιος να βιάζεται να αρχίσει μια στενή γνωριμία ή να συνάψει γάμο; (β) Η σωστή ενέργεια από μέρους εκείνων που σκέφτονται να παντρευτούν είναι να ακούν τη συμβουλή τίνων;

³⁷ «Τις εξ υμών, θέλων να οικοδομήση πύργον», ρώτησε ο Ιησούς, «δεν κάθηται πρώτον και λογαριάζει την δαπάνην, αν έχη τα αναγκαία δια να τελειώση αυτόν; μήποτε αφού βάλη θεμέλιον . . . δεν δύναται να τελειώση αυτόν». (Λουκάς 14:28, 29) Η ίδια αρχή εφαρμόζεται και στο γάμο. Αφού ο Θεός θεωρεί το γάμο ισόβια ένωση, η εκλογή συντρόφου δεν πρέπει με κανένα τρόπο να γίνεται βιαστικά. Και βεβαιωθείτε επίσης ότι εσείς προσωπικά είστε προετοιμασμένος να τελειώσετε εκείνο που αρχίσατε. Ακόμα και τη γνωριμία που αποσκοπεί στο γάμο, δεν πρέπει να την παίρνει κανείς στα ελαφρά, να τη θεωρεί παιχνίδι. Είναι πολύ σκληρό να παίζει κανείς με τα αισθήματα του άλλου, και τα συναισθηματικά τραύματα καθώς και η θλίψη που προξενούν αυτά μπορεί να διαρκέσουν πολύ καιρό.—Παροιμίαι 10:23· 13:12.

³⁸ Η σωστή ενέργεια από μέρους των συνετών νέων, που σκέφτονται το γάμο, είναι να ακούν τη συμβουλή των μεγαλυτέρων, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν δείξει ότι θέλουν με όλη τους την καρδιά το δικό σας καλό. Το εδάφιο Ιώβ 12:12 μας υπενθυμίζει πόσο αξίζει αυτό με την εξής δήλωση: «Η σοφία είναι μετά των γερόντων, και η σύνεσις εν τη μακρότητι των ημερών». Ακούστε αυτές τις φωνές της πείρας. Και πάνω απ’ όλα, «έλπιζε επί Κύριον [να εμπιστεύεσαι στον Ιεχωβά, ΜΝΚ] εξ όλης σου της καρδίας και μη επιστηρίζεσαι εις την σύνεσίν σου· εν πάσαις ταις οδοίς σου αυτόν γνώριζε, και αυτός θέλει διευθύνει τα διαβήματά σου».—Παροιμίαι 3:5, 6.

39. Πώς μπορεί η Αγία Γραφή να προσφέρει βοήθεια σε άτομα που είναι ήδη παντρεμένα;

³⁹ Πολλοί από εσάς που διαβάζετε αυτά τα λόγια μπορεί να είστε ήδη παντρεμένοι. Μολονότι σε κάποιο βαθμό το θεμέλιό σας έχει ήδη τεθεί, η Αγία Γραφή μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε προσαρμογές εκεί που χρειάζεται, με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Όποια κι αν είναι η κατάσταση του γάμου σας, αυτή μπορεί να βελτιωθεί αν κάνετε περισσότερους στοχασμούς γύρω από τις συμβουλές του Δημιουργού για την οικογενειακή ευτυχία.

Κεφάλαιο 3

Μετά τη Μέρα του Γάμου

1. Πώς μπορεί να ωφελήσει το γάμο ενός ατόμου το είδος συνεργασίας που περιγράφεται στα εδάφια Εκκλησιαστής 4:9, 10;

Η ΜΕΡΑ του γάμου σας τελείωσε, και εσείς κι ο σύντροφός σας κάνετε τώρα ένα νέο ξεκίνημα ως οικογένεια. Είναι η ευτυχία σας πλήρης; Δεν είστε πια μόνος, αλλά έχετε ένα σύντροφο στον οποίο να ανοίγετε την καρδιά σας, να μοιράζεστε μαζί του τις χαρές σας καθώς και τα προβλήματά σας. Βρίσκετε ότι τα εδάφια Εκκλησιαστής 4:9, 10 αληθεύουν στην περίπτωσή σας;—«Καλήτεροι οι δύο υπέρ τον ένα· επειδή αυτοί έχουσι καλήν αντιμισθίαν εν τω κόπω αυτών. Διότι, εάν πέσωσιν, ο είς θέλει σηκώσει τον σύντροφον αυτού· αλλ’ ουαί εις τον ένα, όστις πέση και δεν έχη δεύτερον να σηκώση αυτόν». Ανθεί στο γάμο σας αυτό το είδος συνεργασίας; Συνήθως απαιτείται χρόνος και προσπάθεια για να γίνει η ένωση δυο ανθρώπων αρμονική και ευτυχισμένη. Το λυπηρό, όμως, είναι ότι σε πολλούς γάμους αυτό δεν συμβαίνει ποτέ.

2, 3. (α) Με ποιες καταστάσεις που αποτελούν την πραγματικότητα της ζωής έρχεται κανείς αντιμέτωπος μετά τη μέρα του γάμου; (β) Γιατί είναι λογικό να αναμένεται από ένα άτομο να κάνει προσαρμογές μετά το γάμο του;

² Στις ιστορίες αγάπης, το πρόβλημα συνήθως είναι να ενωθούν τα δυο άτομα που αγαπιούνται. Αλλά από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα ζουν ευτυχισμένοι. Στην πραγματική ζωή, όμως, το να ζει κανείς από εκεί και πέρα καθημερινά ευτυχισμένος είναι εκείνο που παρουσιάζει τις πραγματικές δυσκολίες. Μετά τις χαρές της μέρας του γάμου έρχεται η καθημερινή ρουτίνα της ζωής: πρωινό ξύπνημα, δουλειά, ψώνια, μαγείρεμα, πλύσιμο πιάτων, συγύρισμα και τα λοιπά.

³ Η γαμήλια σχέση απαιτεί προσαρμογές. Και οι δυο αρχίσατε αυτή τη σχέση με μερικές τουλάχιστον προσδοκίες και ιδέες που δεν ήταν πολύ πρακτικές και ρεαλιστικές. Όταν αυτά δεν εκπληρωθούν μπορεί να υπάρξει κάποια απογοήτευση μετά τις πρώτες λίγες βδομάδες. Αλλά να θυμάστε ότι κάνατε μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή σας. Δεν ζείτε πια μόνος ούτε με την οικογένεια με την οποία, μέχρι πριν από λίγο, είχατε ζήσει όλα σας τα χρόνια. Ζείτε τώρα μ’ ένα καινούριο άτομο, που μπορεί να ανακαλύψετε ότι δεν γνωρίζετε τόσο καλά όσο νομίζατε. Το πρόγραμμά σας είναι καινούριο, η δουλειά σας μπορεί να είναι κι αυτή καινούρια, ο οικονομικός σας προϋπολογισμός είναι διαφορετικός και υπάρχουν τώρα καινούριοι φίλοι και συγγενείς τους οποίους πρέπει να συνηθίσετε. Η επιτυχία του γάμου σας και η ευτυχία σας εξαρτώνται από την προθυμία σας να κάνετε προσαρμογές.

ΕΙΣΤΕ ΕΥΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΟΣ;

4. Ποιες Γραφικές αρχές θα μπορούσαν να βοηθήσουν ένα παντρεμένο άτομο να κάνει προσαρμογές; (1 Κορινθίους 10:24· Φιλιππησίους 4:5, ΜΝΚ)

⁴ Μερικοί, εξαιτίας της περηφάνιας, δυσκολεύονται να είναι ευπροσάρμοστοι. Αλλά, όπως λέει η Αγία Γραφή, «η υπερηφανία προηγείται του ολέθρου, και η υψηλοφροσύνη του πνεύματος προηγείται της πτώσεως». Η επιμονή με πείσμα μπορεί να είναι ολέθρια. (Παροιμίαι 16:18) Ο Ιησούς σύστησε να είναι κανείς πρόθυμος να ενδίδει και να υποχωρεί, όταν είπε ότι αν κάποιος ζητούσε «να λάβη τον χιτώνα σου, άφες εις αυτόν και το ιμάτιον», και αν ήθελε να «σε αγγαρεύση τις μίλιον έν, ύπαγε μετ’ αυτού δύο». Αντί να φιλονικείτε με κάποιον με τον οποίο έχετε στενή σχέση, ο απόστολος Παύλος ρώτησε: ‘Γιατί μάλλον δεν αφήνετε τον εαυτό σας να αδικηθεί;’ (Ματθαίος 5:40, 41· 1 Κορινθίους 6:7, ΜΝΚ) Αν οι Χριστιανοί μπορούν να φτάσουν σε τέτοια άκρα για να διατηρήσουν ειρήνη με τους άλλους, ασφαλώς δυο παντρεμένα άτομα που αγαπιούνται θα πρέπει να μπορούν να προσαρμόζονται για να πετύχει η νέα τους σχέση.

5. Πώς θα μπορούσε κανείς να σκέφτεται θετικά ή αρνητικά για το γαμήλιο σύντροφό του;

⁵ Οι ευκαιρίες δεν λείπουν για να γίνει κανείς ή ευτυχισμένος ή δυστυχισμένος. Ποιες θα αναζητάτε εσείς; Θα συγκεντρώσετε την προσοχή σας στα θετικά σημεία ή μήπως θα βλέπετε μόνο τα αρνητικά; Η νιόπαντρη γυναίκα μπορεί να σκεφτεί: «Τώρα που παντρευτήκαμε, πού είναι εκείνος ο ρομαντικός άντρας που με πήγαινε σε ενδιαφέροντα μέρη και μου αφιέρωνε τόσο χρόνο; Έχει μπει τώρα στη ρουτίνα της ζωής. Εμένα μ’ έχει συνηθίσει. Σίγουρα δεν είναι ο άντρας που ήξερα!» Ή, απεναντίας, καταλαβαίνει και εκτιμάει το ότι εκείνος τώρα δουλεύει σκληρά για να συντηρεί όπως πρέπει την οικογένειά του; Και προσέχει ο νιόπαντρος άντρας ότι η γυναίκα του δουλεύει σκληρά για να μαγειρεύει και να καθαρίζει, ότι μερικές φορές κουράζεται πολύ και δεν της μένει πολλή ώρα για να προσπαθήσει να γίνει γοητευτική; Ή μήπως λέει μέσα του: «Τι έγινε εκείνη η ελκυστική κοπέλα που παντρεύτηκα; Έχει αλλάξει τώρα που παντρεύτηκε εκείνον που ήθελε»;

6. Όταν ο σύζυγος και η σύζυγος καταβάλλουν πραγματικές προσπάθειες για την επιτυχία του γάμου τους, πώς επηρεάζεται η σχέση του ενός με τον άλλο;

⁶ Και οι δυο πρέπει να είναι ώριμοι και να αντιλαμβάνονται ότι κανείς από τους δυο δεν έχει το χρόνο ή τις δυνάμεις να κάνει όλα τα πράγματα που έκανε πριν από το γάμο. Τώρα είναι ο καιρός να δείξετε προσαρμοστικότητα αναλαμβάνοντας συγχρόνως την πολύ ικανοποιητική ευθύνη να κάνετε το γάμο σας να πετύχει. Αρκεί ένας για να καταστρέψει το γάμο, αλλά χρειάζονται δυο για να κάνουν ένα γάμο να πετύχει. Ο πετυχημένος γάμος είναι κατόρθωμα. Κατόρθωμα θεωρείται η εκτέλεση ενός πράγματος παρά τις δυσκολίες που εγείρονται. Για να κάνετε αυτό το κατόρθωμα, δίνετε ένα κομμάτι από τον εαυτό σας καθώς καταβάλλετε κι οι δυο μαζί την προσπάθεια. Αυτή η κοινή προσπάθεια για έναν κοινό σκοπό σας δένει με το σύντροφό σας· σας ενώνει αδιάρρηκτα· κάνει τους δυο σας ένα. Με τον καιρό, αυτό δημιουργεί ένα δεσμό αγάπης που υπερβαίνει οτιδήποτε αισθανόσασταν πριν από το γάμο, και όταν θα νιώθετε αυτή την ενοποιητική ευτυχία, θα σας είναι ευχάριστο να προσαρμόζεστε ο ένας στις διαφορές του άλλου.

7. Αν πρέπει να παρθούν αποφάσεις, πότε είναι καλό να γίνονται υποχωρήσεις;

⁷ Η περηφάνια σβήνει καθώς μεγαλώνει η αγάπη, και υπάρχει ευτυχία όχι μόνο στο να δίνετε, αλλά και στο να ενδίδετε, να υποχωρείτε όταν πρόκειται για προσωπικές προτιμήσεις και δεν περιλαμβάνονται αρχές. Μπορεί να πρόκειται για την αγορά ενός πράγματος για το σπίτι, ή για το πώς θα περάσετε τις διακοπές. Όταν ο ένας δείχνει ενδιαφέρον για την ευτυχία του άλλου, το αντρόγυνο αρχίζει να συμπεριφέρεται σύμφωνα με τα λόγια του αποστόλου Παύλου: «Μη αποβλέπετε έκαστος τα εαυτού, αλλ’ έκαστος και τα των άλλων».—Φιλιππησίους 2:4.

ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΞ

8, 9. Ποια είναι η άποψη της Αγίας Γραφής για τις ιδιαίτερες συζυγικές σχέσεις;

⁸ Η Αγία Γραφή δεν είναι σεμνότυφη στο θέμα των σεξουαλικών σχέσεων. Με ποιητικά σχήματα λόγου, δείχνει την απόλαυση που πρέπει να φέρνει αυτή η ένωση και στους δυο συζύγους· τονίζει, επίσης, ότι οι σεξουαλικές σχέσεις είναι μόνο για αντρόγυνα. Αυτή η περικοπή βρίσκεται στα εδάφια Παροιμίαι 5:15-21, ΛΧ:

«Πίνε ύδωρ από την ιδικήν σου δεξαμενήν, τρέχον ύδωρ από την ιδικήν σου πηγήν. Διατί να διασκορπισθούν έξω αι πηγαί σου, οι ρύακες των υδάτων σου εις τας οδούς; Ας είναι ταύτα δια σε μόνον και όχι δια ξένους μετά σου. Ας είναι η πηγή σου ευλογημένη και λάμβανε απόλαυσιν από την σύζυγον της νεότητός σου. Αξιαγάπητος έλαφος, χαριτωμένη δορκάς—ας σε μεθύουν πάντοτε οι μαστοί της, ευφραίνου πάντοτε με την αγάπην της. Διατί, υιέ μου, να ευφραίνησαι με την σύζυγον άλλου τινός και να εναγκαλίζησαι τον κόλπον μοιχαλίδος; Διότι αι οδοί του ανθρώπου είναι προ των οφθαλμών του Κυρίου και ζυγίζει όλας τας ατραπούς του εις τον ζυγόν».

⁹ Ωστόσο, θα ήταν λάθος να δοθεί τόση έμφαση στο σεξ που να φαίνεται ότι η επιτυχία του γάμου εξαρτάται από τη σεξουαλική ζωή του αντρόγυνου, ή ότι θα μπορούσε το σεξ να αντισταθμίσει σοβαρά μειονεκτήματα σε άλλους τομείς της σχέσης. Η πλημμύρα σεξουαλικής ύλης που προέρχεται από βιβλία, κινηματογραφικές ταινίες και διαφημίσεις—των οποίων το μεγαλύτερο μέρος προορίζεται για τη διέγερση του ερωτικού πάθους—κάνουν το σεξ να φαίνεται πολύ σημαντικό. Όμως, ο Λόγος του Θεού διαφωνεί και συστήνει εγκράτεια σε όλους τους τομείς της ζωής. Ακόμα και στο γάμο, η απόρριψη κάθε περιορισμού μπορεί να οδηγήσει σε πράξεις που εξευτελίζουν τη γαμήλια σχέση.—Γαλάτας 5:22, 23· Εβραίους 13:4.

10. Ποια πράγματα, αν ληφθούν υπόψη, θα μπορούσαν να βοηθήσουν το αντρόγυνο να προσαρμοστεί σεξουαλικά;

¹⁰ Η προσαρμογή στις σεξουαλικές σχέσεις είναι συχνά δύσκολη και μπορεί να πάρει λίγο καιρό μετά το γάμο. Αυτό συνήθως οφείλεται σε έλλειψη γνώσης και στο ότι ο ένας δεν καταφέρνει να διακρίνει τις ανάγκες του άλλου. Θα ήταν υποβοηθητικό να μιλήσετε από πριν μ’ ένα σεβαστό, παντρεμένο και φιλικό σας πρόσωπο. Ο άντρας και η γυναίκα, όχι μόνο πλάστηκαν διαφορετικά, αλλά και αισθάνονται διαφορετικά. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάει ο άντρας ότι η γυναίκα έχει ανάγκη από τρυφερότητα. Αλλά δεν πρέπει να υπάρχουν αρνητικά αισθήματα σεμνοτυφίας ή το αίσθημα ότι το σεξ είναι κατά κάποιον τρόπο χυδαίο. Ούτε πρέπει να γίνει ζήτημα κατάκτησης, όπως συμβαίνει με μερικούς άντρες. «Ο ανήρ ας αποδίδη εις την γυναίκα την οφειλομένην εύνοιαν», λέει η Αγία Γραφή, «ομοίως δε και η γυνή εις τον άνδρα». Και όταν γίνεται αυτό, είναι κατάλληλη η Γραφική αρχή: «Μηδείς ας ζητή το εαυτού συμφέρον, αλλ’ έκαστος τα του άλλου». Αν υπάρχει τέτοια αγάπη και επιθυμία να ευχαριστεί ο ένας τον άλλον, τότε και οι δυο θα κάνουν μια καλή προσαρμογή.—1 Κορινθίους 7:3· 10:24.

ΔΙΑΦΩΝΕΙΤΕ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΣΤΕ ΔΥΣΑΡΕΣΤΟΣ

11-13. Όταν υπάρχουν διαφωνίες, τι θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας για να μην αφήσουμε τις διαφορές να γίνουν σοβαρά ρήγματα;

¹¹ Δεν υπάρχουν ούτε δυο άτομα πάνω στη γη που να είναι ακριβώς ίδια. Το καθένα είναι αισθητά διαφορετικό από κάθε άλλο. Αυτό σημαίνει, επίσης, ότι δεν υπάρχουν ούτε δυο άνθρωποι που να συμφωνούν σε όλα. Οι περισσότερες διαφωνίες μπορεί να είναι ασήμαντες, αλλά μερικές μπορεί να είναι σοβαρές. Υπάρχουν σπίτια στα οποία οι διαφωνίες γρήγορα οδηγούν το αντρόγυνο στο να αρχίσουν να φωνάζουν, να σπρώχνουν, να χτυπούν και να εκσφενδονίζουν ο ένας εναντίον του άλλου ό,τι βρουν μπροστά τους· ο ένας από τους δυο μπορεί να σηκωθεί και να φύγει από το σπίτι για μέρες ή βδομάδες, ή μπορεί απλώς να μη μιλιούνται μεταξύ τους. Όμως, είναι δυνατό να διαφωνήσουν και χωρίς να εξελιχτεί η διαφωνία τους σε μια τέτοια κατάσταση. Πώς; Αν παραδεχτούν μια βασική αλήθεια.

¹² Όλοι μας είμαστε ατελείς, όλοι έχουμε ελαττώματα, και, παρ’ όλες τις καλές μας προθέσεις, οι αδυναμίες μας εκδηλώνονται. Ο απόστολος Παύλος είχε διαπιστώσει ότι αυτό αλήθευε για τον ίδιο: «Δεν πράττω το αγαθόν, το οποίον θέλω· αλλά το κακόν, το οποίον δεν θέλω, τούτο πράττω». (Ρωμαίους 7:19) Έχουμε κληρονομήσει την αμαρτία από τους πρώτους μας γονείς. Η τελειότητα είναι πέρα από τις δυνάμεις μας. Γι’ αυτό, λοιπόν, «τις δύναται να είπη, Εκαθάρισα την καρδίαν μου, είμαι καθαρός από των αμαρτιών μου;»—Παροιμίαι 20:9· Ψαλμός 51:5· Ρωμαίους 5:12.

¹³ Εμείς τις δικές μας αδυναμίες τις δεχόμαστε και τις δικαιολογούμε. Δεν μπορούμε, λοιπόν, να δεχτούμε και να δικαιολογήσουμε τις αδυναμίες και του γαμήλιου συντρόφου μας; Χωρίς αμφιβολία, εύκολα θα παραδεχτούμε ότι είμαστε αμαρτωλοί, αλλά μήπως παίρνουμε αμυντική στάση και δείχνουμε απροθυμία να παραδεχτούμε ένα συγκεκριμένο αμάρτημα; Και έχουμε την ενόραση να καταλάβουμε ότι αυτή η απροθυμία παραδοχής του λάθους είναι τυπικό χαρακτηριστικό των ανθρώπων, περιλαμβανομένου και του γαμήλιου συντρόφου μας, και δείχνουμε κατανόηση; «Η φρόνησις [ενόραση, ΜΝΚ] του ανθρώπου συστέλλει τον θυμόν αυτού· και είναι δόξα αυτού να παραβλέπη την παράβασιν», λέει η θεόπνευστη παροιμία. Χωρίς αμφιβολία, εσείς, όπως σχεδόν και κάθε άλλος, παραδέχεστε ότι είναι σωστή η αρχή του «χρυσού κανόνα». Ο Ιησούς τον διατύπωσε στην περίφημη Επί του Όρους Ομιλία του: «Πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς». Οι περισσότεροι άνθρωποι συμφωνούν μ’ αυτόν τον κανόνα με τα λόγια· λίγοι, όμως, τον εφαρμόζουν. Η ειλικρινής εφαρμογή του θα έλυνε τα προβλήματα των ανθρώπινων σχέσεων, περιλαμβανομένων και των γαμήλιων προβλημάτων.—Παροιμίαι 19:11· Ματθαίος 7:12.

14, 15. (α) Τι μπορεί να προκύψει όταν κάποιος συγκρίνει δυσμενώς το γαμήλιο σύντροφό του μ’ ένα άλλο άτομο; (β) Σχετικά με ποια ζητήματα γίνονται μερικές φορές άσοφα τέτοιες συγκρίσεις;

¹⁴ Στον καθένα μας αρέσει να τον βλέπουν και να του φέρονται οι άλλοι σαν ξεχωριστό άτομο. Όταν μας συγκρίνουν δυσμενώς με κάποιον άλλο, ίσως θεωρώντας τις ιδιότητές μας ή τις ικανότητές μας κατώτερες, πώς αντιδρούμε; Γενικά, νιώθουμε πόνο ή αγανάκτηση. Είναι σαν να λέμε: «Εγώ δεν είμαι αυτός. Εγώ είμαι ΕΓΩ». Τέτοιες συγκρίσεις γενικά δεν είναι υποβοηθητικές, γιατί όλοι θέλουμε να μας φέρονται οι άλλοι με κατανόηση.

¹⁵ Ας αναφέρουμε ένα παράδειγμα στο σημείο αυτό: Εκφράζετε εσείς, ο σύζυγος, την εκτίμησή σας για τα φαγητά που ετοιμάζει η σύζυγός σας ή μήπως παραπονιέστε ότι δεν μπορεί να μαγειρέψει όπως η μητέρα σας; Πώς ξέρετε πόσο καλά μπορούσε να μαγειρέψει η μητέρα σας όταν ήταν νιόπαντρη; Ίσως η σύζυγός σας να είναι καλύτερη στον τομέα αυτό απ’ ό,τι ήταν η μητέρα σας τότε. Δώστε στη σύζυγό σας την ευκαιρία να εξοικειωθεί με τα νέα της καθήκοντα και να γίνει έμπειρη σ’ αυτά. Και, μήπως παραπονιέστε εσείς, η σύζυγος, ότι ο σύζυγός σας δεν φέρνει στο σπίτι το μισθό που φέρνει ο πατέρας σας; Τι έβγαζε ο πατέρας σας όταν ήταν νιόπαντρος; Αλλά κι αυτό ακόμα δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η βοήθεια που δίνετε στο σύζυγό σας. Σηκώνεστε να του ετοιμάσετε το πρόγευμα προτού πάει στη δουλειά του, ώστε να νιώθει ότι υποστηρίζετε τις προσπάθειές του και τις εκτιμάτε; Μήπως καβγαδίζετε για τα πεθερικά ή διαφωνείτε για τις φιλίες που πρέπει να καλλιεργήσετε ή για την ψυχαγωγία σας; Αυτές οι διαφωνίες καθώς και άλλες μπορεί να υπάρξουν. Πώς θα τις λύσετε;

16. Τι το εσφαλμένο υπάρχει στη θεωρία που υποστηρίζει ότι οι βίαιοι καβγάδες συμβάλλουν στη λύση προβλημάτων;

¹⁶ Μερικοί σύγχρονοι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι οι καβγάδες είναι χρήσιμοι στη λύση προβλημάτων. Η θεωρία τους λέει ότι οι απογοητεύσεις συσσωρεύονται, δημιουργούν πίεση και, τελικά, ξεσπούν σ’ ένα βίαιο καβγά. Μέσα στην έξαψη της οργής, τα πικρά αισθήματα που έτρεφαν και οι δυο σύζυγοι για πολύ καιρό έρχονται στην επιφάνεια, ξεθυμαίνουν και ξεχνιούνται—αυτό υποστηρίζει η θεωρία. Ώσπου να συμβεί αυτό, οι απογοητεύσεις που κρατούν μέσα τους σιγοβράζουν και φουσκώνουν, για να ξεχειλίσουν σε κάποια μελλοντική στιγμή. Αλλά υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να σας κάνουν αυτά τα ξεσπάσματα οργής να πείτε πράγματα που δεν τα πιστεύετε και να ανοίξουν πληγές που δεν κλείνουν. Μπορεί να φερθείτε στο άλλο άτομο τόσο άδικα που να δημιουργηθεί ένα χάσμα το οποίο δεν θα μπορέσετε μετά να γεφυρώσετε. Όπως προειδοποιεί το εδάφιο Παροιμίαι 18:19: «Αδελφός δυσαρεστηθείς υποτάσσεται δυσκολώτερα παρά οχυρά πόλις· αι δε διαφοραί αυτών είναι ως μοχλοί φρουρίου». Η ορθή συμβουλή που βρίσκεται στην Αγία Γραφή είναι: «Παύσον από της φιλονεικίας πριν εξαφθή».—Παροιμίαι 17:14.

ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΕΙΤΕ!

17. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να μην αφήσουμε τις διαφωνίες να συσσωρευτούν μέσα μας και να πάρουν εκρηκτικές διαστάσεις;

¹⁷ Αντί να αφήνετε τις διαφωνίες να συσσωρεύονται μέσα σας μέχρι που να πάρουν τελικά εκρηκτικές διαστάσεις, είναι πολύ καλύτερο να τις συζητάτε αμέσως μόλις προκύπτουν. Ο συνεχής συλλογισμός γύρω από κάποιο λάθος θα το κάνει σχεδόν πάντα να φαίνεται χειρότερο απ’ όσο πραγματικά είναι. Ή συζητήστε το αμέσως ή ξεχάστε το. Μήπως πρόκειται για κάποιο περαστικό σχόλιο; Αφήστε το να περάσει. Χρειάζεται να συζητηθεί; Μήπως ο σύντροφός σας έκανε κάτι που σας στενοχώρησε; Μην εκδηλώνετε σκληρή αποδοκιμασία· προσπαθήστε ή να εγείρετε το ζήτημα σε μορφή ερώτησης ή να αναφέρετε κάτι που θα οδηγήσει στο να συζητηθεί αυτό. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να πείτε: «Αγάπη μου, υπάρχει κάτι που δεν καταλαβαίνω. Μπορείς να με βοηθήσεις;» Μετά, ακούστε προσεκτικά. Προσπαθήστε να καταλάβετε την άποψη του άλλου ατόμου. Προσέξτε την προειδοποίηση του εδαφίου Παροιμίαι 18:13: «Το να αποκρίνηταί τις πριν ακούση, είναι εις αυτόν αφροσύνη και όνειδος». Σε κανέναν μας δεν αρέσει να βιάζεται κάποιος να βγάλει λάθος συμπεράσματα για εμάς. Αντί, λοιπόν, να αντιδράσετε γρήγορα, προσπαθήστε να διακρίνετε την πρόθεση ή το κίνητρο που υπάρχει πίσω από την πράξη. Κάντε αυτό που συμβουλεύει το εδάφιο Παροιμίαι 20:5: «Η βουλή εν τη καρδία του ανθρώπου είναι ως ύδατα βαθέα· αλλ’ ο συνετός άνθρωπος θέλει ανασύρει αυτήν».

18. Τι θα μπορούσε να μας βοηθήσει να διώξουμε την κακή μας διάθεση;

¹⁸ Μήπως είστε δύσθυμος; Είναι δύσκολο να ζει κανείς μ’ ένα δύσθυμο άτομο. Μερικοί υποστηρίζουν ότι η δυσθυμία δεν ελέγχεται από τον άνθρωπο, αλλά ότι επηρεάζεται από χημικά στοιχεία του εγκεφάλου. Είτε είναι έτσι είτε όχι, τα αισθήματα είναι μεταδοτικά. Εκείνοι που είναι γύρω μας μπορούν να μας μεταδώσουν και χαρά και κατάθλιψη. Η μουσική μπορεί να μας δημιουργήσει διάφορα είδη ψυχικών διαθέσεων. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι ιστορίες. Οι σκέψεις που φιλοξενούμε στο μυαλό μας επηρεάζουν το πώς αισθανόμαστε. Αν σκέφτεστε συνεχώς αρνητικά πράγματα, θα έχετε κατάθλιψη· με λίγη θέληση μπορείτε να αναγκάσετε το μυαλό σας να κάνει θετικές, αισιόδοξες σκέψεις. Διατηρήστε αυτές τις σκέψεις. (Φιλιππησίους 4:8) Αν το βρίσκετε αυτό δύσκολο, δοκιμάστε κάποια εντατική σωματική δραστηριότητα—κάντε κάποια σκληρή δουλειά, έστω κι αν πρόκειται να ξεριζώσετε αγριόχορτα ή να σφουγγαρίσετε το πάτωμα· βγείτε έξω για λίγο τρέξιμο ή περίπατο στο δάσος ή, ακόμα καλύτερα, βρείτε κάτι χρήσιμο να κάνετε για κάποιον άλλον—κάντε οτιδήποτε, αρκεί να είναι κάτι που θα στρέψει την προσοχή σας και την ενεργητικότητά σας αλλού. Είναι πολύ καλύτερο να καλλιεργείτε μια καλή διάθεση παρά να διατηρείτε μια κακή διάθεση. Και αυτό θα είναι πολύ πιο ευχάριστο για εσάς όπως θα είναι οπωσδήποτε και για το σύντροφό σας!

19. Πώς θα μπορούσε κάποιος να χειριστεί με κατανόηση τη δυσθυμία του γαμήλιου συντρόφου του;

¹⁹ Υπάρχουν, όμως, στιγμές που ορισμένα γεγονότα σας στενοχωρούν πολύ ή σας ταλαιπωρεί κάποια σοβαρή ασθένεια ή ένας πόνος. Ή, στην περίπτωση της συζύγου, ο έμμηνος κύκλος και η εγκυμοσύνη μεταβάλλουν πολύ την έκκριση ισχυρών ορμονών που επηρεάζουν το νευρικό της σύστημα και τα συναισθήματά της. Η γυναίκα μπορεί να αισθάνεται ένταση πριν από την περίοδό της, χωρίς να το αντιλαμβάνεται συνειδητά. Αυτός είναι ένας σοβαρός παράγοντας που πρέπει να θυμάται πάντα ο σύζυγος, ώστε αντί να εκνευρίζεται, να δείχνει ενόραση. Σε τέτοιες ειδικές περιστάσεις, και ο σύζυγος και η σύζυγος πρέπει να αναγνωρίζουν την αιτία που ευθύνεται για οποιαδήποτε αλλαγή στη διάθεση και να αντιδρούν με εποικοδομητικό τρόπο. ‘Η καρδιά του σοφού κάνει το στόμα του να δείχνει ενόραση και στα χείλια του προσθέτει πειστικότητα’. Και ‘ένας αληθινός σύντροφος αγαπάει πάντοτε, και είναι αδελφός που γεννιέται για όποτε υπάρχει στενοχώρια’.—Παροιμίαι 16:23, ΜΝΚ· 17:17, ΜΝΚ.

20-22. (α) Γιατί πρέπει να αποφεύγεται η αδικαιολόγητη ζηλοτυπία; (β) Τι μπορεί να κάνει κανείς για να δώσει στο γαμήλιο σύντροφό του ένα αίσθημα ασφάλειας;

²⁰ Είναι ζηλότυπος ο γαμήλιος σύντροφός σας; Είναι σωστό να είναι ένα άτομο ζηλότυπο για την υπόληψή του, καθώς και για το γάμο του. Όπως η αδρεναλίνη μπορεί και ξαναρχίζει τον καρδιακό παλμό, έτσι και η ζηλοτυπία υποκινεί την ψυχή να αμυνθεί για κάτι ιδιαίτερα αγαπητό. Το αντίθετο της ζηλοτυπίας είναι η αδιαφορία, και δεν πρέπει να νιώθουμε αδιαφορία για το γάμο μας.

²¹ Αλλά υπάρχει κι άλλο ένα είδος ζηλοτυπίας, ένα είδος που υποκινείται από ανασφάλεια και τρέφεται από τη φαντασία. Μια τέτοια παράλογη, καταπιεστική ζηλοτυπία μετατρέπει το γάμο σε δυσάρεστη φυλακή, όπου η εμπιστοσύνη και η αληθινή αγάπη δεν μπορούν να επιβιώσουν. «Η αγάπη δεν φθονεί [δεν είναι ζηλότυπη, ΜΝΚ]» με τέτοιο τρόπο, και η βασανιστική ζηλοτυπία είναι «σαπρία των οστέων».—1 Κορινθίους 13:4· Παροιμίαι 14:30.

²² Αν ο γαμήλιος σύντροφός σας έχει δικαιολογημένη αιτία να αισθάνεται ανασφάλεια, πράγμα που τον οδηγεί σε ζηλοτυπία, να απομακρύνετε αμέσως αυτή την αιτία. Αν δεν υπάρχει πραγματική αιτία, κάντε ό,τι μπορείτε για να αναπτύξετε την εμπιστοσύνη του ζηλότυπου συντρόφου σας με λόγια και, το πιο σπουδαίο ακόμα, με τις πράξεις σας. Αγγίξτε την καρδιά του!

23. Τι θα μπορούσε να λάβει επωφελώς υπόψη του ένα άτομο όταν έχει την τάση να ζητάει βοήθεια από τρίτους για τη λύση προβλημάτων στο γάμο του;

²³ Μπορούν τρίτα άτομα να βοηθήσουν το αντρόγυνο να λύσει τις διαφορές του; Πιθανόν, αλλά δεν πρέπει να καλούνται να το κάνουν αυτό, εκτός αν συμφωνούν και οι δυο σύζυγοι. Πρώτα, «εκδίκασον την δίκην σου μετά του πλησίον σου· και μη ανακάλυπτε το μυστικόν άλλου». (Παροιμίαι 25:9) Υπάρχει ένας ιδιαίτερος κίνδυνος όταν καλούνται να μεσολαβήσουν συγγενείς. Είναι πιθανό να μην ενεργήσουν αμερόληπτα. Η Αγία Γραφή σοφά λέει: «Θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα αυτού, και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού». (Γένεσις 2:24) Το ίδιο εφαρμόζεται και στη σύζυγο σε σχέση με τους γονείς της και το σύζυγό της. Ο σύζυγος και η σύζυγος, αντί να ζητούν από τους γονείς ή τα πεθερικά να μεσολαβήσουν και να πάρουν το μέρος του ενός γαμήλιου συντρόφου εναντίον του άλλου, πρέπει να είναι ενωμένοι μεταξύ τους, αναγνωρίζοντας ότι τα προβλήματά τους είναι δικά τους και ότι πρέπει να βρίσκουν μαζί τις λύσεις. Η προσφυγή σε τρίτους χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου γαμήλιου συντρόφου υποβιβάζει και τους δυο στα μάτια των άλλων. Αν έχετε μια ανοιχτή, ειλικρινή και γεμάτη αγάπη επικοινωνία μεταξύ σας, δεν υπάρχει λόγος να μην μπορείτε να λύνετε εσείς οι ίδιοι τα προβλήματά σας. Μπορείτε να συμβουλεύεστε και άλλα ώριμα άτομα, αλλά η λύση τελικά εξαρτάται από εσάς και το σύντροφό σας.

24, 25. Τι μπορεί να κάνει κανείς αν η περηφάνια παρεμβαίνει στη λύση ενός προβλήματος στο γάμο;

²⁴ ‘Μη έχετε δια τον εαυτόν σας μεγαλύτερη ιδέα από εκείνην που πρέπει να έχετε’, συμβουλεύει ο απόστολος Παύλος. (Ρωμαίους 12:3, ΚΔΤΚ) Και μετά, προσθέτει: ‘Να αναλαμβάνετε την ηγεσία στο να αποδίδετε τιμή ο ένας στον άλλον’. (Ρωμαίους 12:10, ΜΝΚ) Μερικές φορές, όταν θίγεται η περηφάνια μας, θα ήταν καλό να σκεφτόμαστε ότι δεν είμαστε δα και τόσο μεγάλοι. Ασφαλώς, δεν είμαστε μεγάλοι σε σύγκριση με τη γη, και η γη η ίδια είναι μικρή μέσα στο ηλιακό σύστημα, το οποίο, με τη σειρά του, είναι μικροσκοπικό μέσα στο σύμπαν. Στα μάτια του Ιεχωβά «πάντα τα έθνη . . . είναι ως μηδέν· . . . ολιγώτερον παρά το μηδέν και την ματαιότητα». (Ησαΐας 40:17) Τέτοιες σκέψεις μάς βοηθούν να αξιολογούμε σωστά τα πράγματα, να βλέπουμε ότι οι λόγοι της διαφωνίας δεν είναι τελικά και τόσο σοβαροί.

²⁵ Μερικές φορές, μπορεί και η αίσθηση του χιούμορ επίσης να μας βοηθήσει να μην παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά. Το να μπορείτε να γελάτε με τον εαυτό σας είναι ένδειξη ωριμότητας και εξομαλύνει πολλές δυσκολίες στη ζωή.

«ΡΙΨΟΝ ΤΟΝ ΑΡΤΟΝ ΣΟΥ ΕΠΙ ΠΡΟΣΩΠΟΝ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ»

26, 27. Ποιες Γραφικές αρχές πρέπει να εφαρμόζονται όταν ο ένας γαμήλιος σύντροφος δεν βρίσκει ανταπόκριση από τον άλλον στις προσπάθειές του για τακτοποίηση των διαφορών με ειρηνικό τρόπο, και γιατί;

²⁶ Τι γίνεται αν ο σύντροφός σας δεν ανταποκρίνεται στις προσπάθειες που κάνετε για να λύσετε τις διαφορές σας ειρηνικά; Ακολουθήστε τη Γραφική συμβουλή: «Εις μηδένα μη ανταποδίδετε κακόν αντί κακού». Ο Ιησούς είναι το πρότυπο που πρέπει να μιμηθούμε: ‘Όταν του μιλούσαν άσχημα, αυτός δεν μιλούσε άσχημα σε ανταπόδοση’. Η κοινή συνήθεια μεταξύ των ανθρώπων είναι να ανταποδίδουν τα ίσα. Αλλά αν ακολουθείτε αυτό το δρόμο, τότε αφήνετε τους άλλους να σας διαμορφώνουν, να σας κάνουν αυτό που είστε. Στην πραγματικότητα, σας κάνουν ό,τι είναι οι ίδιοι. Αν αφήσετε να συμβεί αυτό, αρνείστε τον εαυτό σας, τις αξίες που υποστηρίζετε, τις αρχές που θεωρείτε πολύτιμες. Αντί γι’ αυτό, μιμηθείτε τον Ιησού, που παρέμεινε αυτός που ήταν και δεν τον άλλαξαν οι αδυναμίες εκείνων που τον περιέβαλλαν: «Εάν απιστώμεν, εκείνος μένει πιστός· να αρνηθή εαυτόν δεν δύναται».—Ρωμαίους 12:17· 1 Πέτρου 2:23, ΜΝΚ· 2 Τιμόθεον 2:13.

²⁷ Αν είστε αρκετά δυνατός να σταματήσετε έναν κύκλο κακού με το καλό, μπορεί να αρχίσετε έναν κύκλο καλού. «Η γλυκεία [ήπια, ΜΝΚ] απόκρισις καταπραΰνει θυμόν». (Παροιμίαι 15:1) Μια ήπια απάντηση δεν προέρχεται από αδυναμία, αλλά πηγάζει από δύναμη, και ο γαμήλιος σύντροφός σας θα το διακρίνει αυτό. Επειδή πάρα πολλοί άνθρωποι ανταποδίδουν τα ίσα, η εκδήλωση καλοσύνης από μέρους σας, που είναι ακριβώς το αντίθετο, μπορεί να μετατρέψει τον κύκλο του κακού σε κύκλο του καλού. Ορισμένα Γραφικά εδάφια το δείχνουν αυτό. «Όστις ποτίζει, θέλει ποτισθή και αυτός». «Με το αυτό μέτρον, με το οποίον μετρείτε, θέλει αντιμετρηθή εις εσάς». «Ρίψον τον άρτον σου επί πρόσωπον των υδάτων· διότι εν ταις πολλαίς ημέραις θέλεις ευρεί αυτόν». (Παροιμίαι 11:25· Λουκάς 6:38· Εκκλησιαστής 11:1) Μπορεί να χρειαστεί χρόνος μέχρι να αποφέρει η καλοσύνη σας συγκομιδή καλού από το σύντροφό σας. Δεν σπέρνετε ποτέ τη μια μέρα και θερίζετε την επόμενη. Όμως, «ό,τι αν σπείρη ο άνθρωπος, τούτο και θέλει θερίσει· . . . Ας μη αποκάμνωμεν δε πράττοντες το καλόν· διότι εάν δεν αποκάμνωμεν, θέλομεν θερίσει εν τω δέοντι καιρώ».—Γαλάτας 6:7-9.

28. Ποιες είναι μερικές από τις θαυμάσιες αρχές που περιέχει το Γραφικό βιβλίο των Παροιμιών, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας ευτυχισμένης έγγαμης ζωής, και πώς;

²⁸ Να μερικά Γραφικά εδάφια και ερωτήσεις που θα ήταν καλό να εξετάσουν τα αντρόγυνα:

Παροιμίαι 14:29: «Ο μακρόθυμος έχει μεγάλην φρόνησιν· ο δε οξύθυμος ανεγείρει την αφροσύνην αυτού». Όταν δίνετε στον εαυτό σας χρόνο να σκεφτεί, δεν διαπιστώνετε συχνά ότι δεν υπάρχει σοβαρός λόγος να οργιστείτε;

Παροιμίαι 17:27: «Ο κρατών τους λόγους αυτού είναι γνωστικός· ο μακρόθυμος άνθρωπος είναι φρόνιμος [ο άνθρωπος που έχει διάκριση είναι ήρεμος στο πνεύμα, ΜΝΚ]». Κρατάτε εσείς το πνεύμα σας ήρεμο, και συγκρατείτε λόγια που θα εξόργιζαν το σύντροφό σας;

Παροιμίαι 25:11: «Λόγος λαληθείς πρεπόντως [στην κατάλληλη στιγμή, ΜΝΚ] είναι μήλα χρυσά εις ποικίλματα αργυρά». Τα λόγια που είναι κατάλληλα για κάποια στιγμή μπορεί να είναι ακατάλληλα για κάποια άλλη. Έχετε εσείς τη διορατικότητα να διακρίνετε ποια είναι τα κατάλληλα λόγια στην κατάλληλη στιγμή;

Παροιμίαι 12:18: «Ο φλύαρος [εκείνος που μιλάει απερίσκεπτα, ΜΝΚ] είναι ως τραύματα μαχαίρας· η δε γλώσσα των σοφών, ίασις». Προτού μιλήσετε, στέκεστε να σκεφτείτε τι επίδραση θα έχουν τα λόγια σας στο σύντροφό σας;

Παροιμίαι 10:19: «Εν τη πολυλογία δεν λείπει αμαρτία· αλλ’ όστις κρατεί τα χείλη αυτού, είναι συνετός». Μερικές φορές, όταν είμαστε αναστατωμένοι, λέμε και πράγματα που δεν τα πιστεύουμε, και μετά μετανιώνουμε που τα είπαμε. Προσέχετε να μη συμβεί αυτό σ’ εσάς;

Παροιμίαι 20:3: «Τιμή είναι εις τον άνθρωπον να παύη από της έριδος· πας δε άφρων εμπλέκεται εις ταύτην». Χρειάζονται δυο άτομα για να γίνει μια λογομαχία. Είστε αρκετά ώριμος ώστε να σταματήσετε πρώτος;

Παροιμίαι 10:12: «Το μίσος διεγείρει έριδας· αλλ’ η αγάπη καλύπτει πάντα τα σφάλματα». Μήπως αναμοχλεύετε συνέχεια παλιές διαμάχες ή αγαπάτε αρκετά το σύντροφό σας ώστε να τις ξεχνάτε;

Παροιμίαι 14:9, Νέα Αγγλική Βίβλος (New English Bible): «Ο ανόητος είναι πολύ υπερήφανος για να κάνει παραχωρήσεις· οι ευθείς γνωρίζουν τι σημαίνει συνδιαλλαγή». Μήπως είστε πολύ υπερήφανος για να κάνετε παραχωρήσεις και να επιζητάτε ειρήνη στο γάμο σας;

Παροιμίαι 26:20: «Όπου δεν είναι ξύλα, το πυρ σβύνεται». Μπορείτε να σταματήσετε να λογομαχείτε ή μήπως πρέπει εσείς να πείτε την τελευταία λέξη;

Εφεσίους 4:26: «Ο ήλιος ας μη δύη επί τον παροργισμόν σας». Μήπως εμμένετε στις διαφορές και παρατείνετε έτσι την άσχημη κατάσταση και για εσάς και για το σύντροφό σας;

29. Ποια είναι μερικά βασικά πράγματα που πρέπει να έχουμε υπόψη μας όταν επιζητούμε να διατηρήσουμε το γάμο μας ευτυχισμένο;

²⁹ Οι σοφές συμβουλές ωφελούν μόνο όταν μπαίνουν σε εφαρμογή. Δοκιμάστε τες. Παρόμοια, να είστε πρόθυμοι να δοκιμάσετε την υπόδειξη που σας κάνει ο σύντροφός σας. Δείτε αν έχει επιτυχία. Ποιος φταίει αν κάτι δεν πάει καλά; Αυτό δεν έχει σημασία. Σημασία έχει το πώς μπορούν να διορθωθούν τα πράγματα. Να είστε ευπροσάρμοστος, να εκφράζετε τις αντιρρήσεις σας, να τις συζητάτε, και να μην παίρνετε τον εαυτό σας πολύ στα σοβαρά. Να επικοινωνείτε! Αν ‘αγαπάτε το σύντροφό σας όπως τον εαυτό σας’, δεν θα είναι πολύ δύσκολο να προσαρμοστείτε στη γαμήλια σχέση και να την κάνετε ευτυχισμένη.—Ματθαίος 19:19.

Κεφάλαιο 4

Ένας Σύζυγος που Εμπνέει Βαθύ Σεβασμό

1, 2. Πώς μπορείτε να κερδίσετε σεβασμό, και πώς αυτό φαίνεται καθαρά από την περίπτωση του Ιησού Χριστού;

Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ δεν επιβάλλεται με το ζόρι. Ο σεβασμός κερδίζεται με τον τρόπο που μιλάτε και ενεργείτε, και μ’ αυτό που είστε.

² Αυτό φαίνεται παραστατικά από την περίπτωση του Ιησού Χριστού. Κέρδισε σεβασμό ως δάσκαλος με τον τρόπο της διδασκαλίας του. Μετά την Επί του Όρους Ομιλία του «εξεπλήττοντο οι όχλοι δια την διδαχήν αυτού». Λόγω τίνος πράγματος κέρδισε αυτόν το σεβασμό; Λόγω του ότι βασιζόταν στο λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή, και όχι στις γνώμες άλλων ανθρώπων. Θεωρούσε έγκυρη πηγή μόνο τον Ιεχωβά Θεό και το λόγο της αλήθειας Του. Ο Ιησούς έχαιρε σεβασμού από φίλους και εχθρούς, με το να τον κερδίζει.—Ματθαίος 7:28, 29· 15:1-9· Ιωάννης 7:32, 45, 46.

3. Ποια υποχρέωση αναθέτει στη σύζυγο το εδάφιο Εφεσίους 5:33, ΜΝΚ, και τι απαιτεί αυτό από το σύζυγο;

³ ‘Η σύζυγος θα πρέπει να έχει βαθύ σεβασμό για το σύζυγό της’ είναι η οδηγία που δίνει το εδάφιο Εφεσίους 5:33, ΜΝΚ. Αλλά ο σύζυγος θα πρέπει να καταβάλλει επιμελείς προσπάθειες για να αξίζει αυτόν το σεβασμό· αλλιώς, η σύζυγός του θα δυσκολευτεί πολύ να συμμορφωθεί μ’ αυτή την οδηγία. Πώς μπορεί ο σύζυγος να εκπληρώσει το ρόλο του, όπως αυτός περιγράφεται στην Αγία Γραφή, για να κερδίσει τέτοιο σεβασμό;

ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΑΣΚΕΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΗΓΕΣΙΑ

4. Σε ποια θέση διορίζει η Αγία Γραφή το σύζυγο;

⁴ Η Αγία Γραφή διορίζει στη γαμήλια διευθέτηση το σύζυγο σε θέση ηγεσίας, λέγοντας: «Αι γυναίκες, υποτάσσεσθε εις τους άνδρας σας ως εις τον Κύριον, διότι ο ανήρ είναι κεφαλή της γυναικός, καθώς και ο Χριστός κεφαλή της εκκλησίας, και αυτός είναι σωτήρ του σώματος. Αλλά καθώς η εκκλησία υποτάσσεται εις τον Χριστόν, ούτω και αι γυναίκες ας υποτάσσωνται εις τους άνδρας αυτών κατά πάντα». (Εφεσίους 5:22-24) Θα συμβάλει πραγματικά αυτή η διάταξη στην ευτυχία της οικογένειας; Μερικές γυναίκες καταφέρονται ενάντια σ’ αυτό που περιγράφουν σαν αντρικό σοβινισμό, δηλαδή, την κενοδοξία ή μεγάλη ιδέα που έχουν μερικοί άντρες για τη θέση τους σε σχέση με τη θέση των γυναικών. Αλλά πρέπει να πούμε από την αρχή ότι οι διδασκαλίες της Αγίας Γραφής δεν υποστηρίζουν έναν τέτοιο αντρικό σοβινισμό.

5. Τι πρέπει να αναγνωρίζει ο σύζυγος σχετικά με την ηγεσία, και ποιων το παράδειγμα πρέπει να ακολουθεί;

⁵ Η Αγία Γραφή τονίζει το γεγονός ότι, όχι μόνο η γυναίκα, αλλά και ο άντρας επίσης έχει κάποιον ως κεφαλή. Αν ανοίξουμε την Αγία Γραφή στην επιστολή 1 Κορινθίους, κεφάλαιο 11 και εδάφιο 3, θα διαπιστώσουμε ότι ο απόστολος Παύλος έγραψε τα εξής λόγια στην εκκλησία της Κορίνθου: «Θέλω δε να εξεύρητε, ότι η κεφαλή παντός ανδρός είναι ο Χριστός, κεφαλή δε της γυναικός ο ανήρ, κεφαλή δε του Χριστού ο Θεός». Ο άντρας έχει τον Χριστό ως κεφαλή, και είναι ο Θεός και ο Χριστός τα παραδείγματα εκείνα, καθώς και οι δάσκαλοι, από τους οποίους εσείς, ο σύζυγος, θα πρέπει να μάθετε με ποιον τρόπο ασκείται η ηγεσία.

6. Τι μπορούν να μάθουν οι σύζυγοι για την ηγεσία από τον Ιεχωβά Θεό και τον Ιησού Χριστό;

⁶ Ο Ιεχωβά άσκησε την ηγεσία του ως κεφαλή του Χριστού δείχνοντάς του στοργική καλοσύνη, και γι’ αυτό η ανταπόκριση του Χριστού ήταν «Χαίρω, Θεέ μου, να εκτελώ το θέλημά σου». (Ψαλμός 40:8· Εβραίους 10:7) Και η ηγεσία του Ιησού Χριστού είναι στοργική. Σ’ εκείνους που θα γίνονταν μαθητές του, ο Ιησούς είπε: «Πράος είμαι και ταπεινός την καρδίαν, και θέλετε ευρεί ανάπαυσιν [αναζωογόνηση, ΜΝΚ] εν ταις ψυχαίς υμών». (Ματθαίος 11:29) Εκείνοι που είναι μέλη της εκκλησίας του, τους οποίους οι Γραφές παρομοιάζουν με νύφη, έχουν πράγματι βρει αυτή την αναζωογόνηση κάτω από την ηγεσία του. Δεν τους έχει εκμεταλλευτεί, αλλά τους έχει δείξει αυτοθυσιαστική αγάπη. Αυτό είναι το είδος της ηγεσίας που πρέπει ο σύζυγος να ασκεί ως κεφαλή της συζύγου του: «Οι άνδρες, αγαπάτε τας γυναίκας σας, καθώς και ο Χριστός ηγάπησε την εκκλησίαν και παρέδωκεν εαυτόν υπέρ αυτής, . . . Ούτω χρεωστούσιν οι άνδρες να αγαπώσι τας εαυτών γυναίκας ως τα εαυτών σώματα. Όστις αγαπά την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά· διότι ουδείς εμίσησέ ποτέ την εαυτού σάρκα, αλλ’ εκτρέφει και περιθάλπει αυτήν, καθώς και ο Κύριος την εκκλησίαν· . . . και σεις οι καθ’ ένα έκαστος την εαυτού γυναίκα ούτως ας αγαπά ως εαυτόν, η δε γυνή ας σέβηται τον άνδρα». (Εφεσίους 5:25-29, 33) Αν είστε εσείς παράδειγμα υποταγής στην ηγεσία του Χριστού, δεν θα είναι δύσκολο—στην πραγματικότητα, θα είναι ευχαρίστηση—για τη σύζυγό σας να σέβεται την ηγεσία που ασκείτε ως κεφαλή της.

7, 8. Αναφέρετε μερικούς τρόπους με τους οποίους μερικοί σύζυγοι απ οτυχαίνουν να ασκήσουν κατάλληλη ηγεσία.

⁷ Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι, εξαιτίας της ατέλειας και της έμφυτης ιδιοτέλειας, υπάρχουν περιπτώσεις που ο σύζυγος, ενώ θέλει να χαίρει σεβασμού ως κεφαλή της οικογένειας, αποτυχαίνει να δείξει την απαιτούμενη αγάπη και προσοχή στη σύζυγό του. Συχνά οι γυναίκες λένε ότι δεν αισθάνονται να τις αγαπούν οι σύζυγοί τους, ότι αυτοί ενδιαφέρονται μόνο για τη δική τους ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Επίσης, μερικές γυναίκες παραπονιούνται ότι οι σύζυγοί τους φέρονται αυταρχικά. Ίσως αυτό να έχει προέλθει από αντίδραση του συζύγου σε προσπάθειες της συζύγου του να σφετεριστεί την ηγεσία του. Ή, μπορεί ο άντρας να έχει μεγαλώσει σ’ ένα περιβάλλον όπου πολλοί σύζυγοι φέρονται αλαζονικά και αυταρχικά. Όποια κι αν είναι η αιτία, τέτοια κατάχρηση ηγεσίας δεν κερδίζει το σεβασμό κανενός.

⁸ Από την άλλη μεριά, μερικοί σύζυγοι, αντί να κάνουν κατάχρηση της ηγεσίας τους, παραιτούνται απ’ αυτήν. Αναθέτουν τη λήψη κάθε απόφασης στις γυναίκες τους. Ή, ενώ λένε στη σύζυγο να «μην τους πιέζει», χρονοτριβούν τόσο πολύ ώστε ζημιώνονται τα οικογενειακά συμφέροντα. Μπορεί να μην είναι στην πραγματικότητα τεμπέληδες ή αργοκίνητοι σωματικά, αλλά αν αποφεύγουν τη διανοητική προσπάθεια, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ίδια μ’ εκείνα που περιγράφονται στα εδάφια Παροιμίαι 24:33, 34: «Ολίγος ύπνος, ολίγος νυσταγμός, ολίγη συμπλοκή των χειρών εις τον ύπνον· έπειτα η πτωχεία σου έρχεται ως ταχυδρόμος, και η ένδειά σου ως ανήρ ένοπλος».

9, 10. Όταν ο σύζυγος παίρνει αποφάσεις που επηρεάζουν την οικογένεια, ποιανού τις απόψεις πρέπει να εξετάσει;

⁹ Θα κερδίσετε το σεβασμό της συζύγου σας αν δείξετε ότι είστε σταθερός και ισχυρός, και ικανός να παίρνετε αποφάσεις. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συμβουλεύεστε κανένα άλλο άτομο στο σπίτι ή ότι δεν πρέπει να παίρνετε στα σοβαρά τη γνώμη της συζύγου σας, επειδή απλώς δεν συμβαίνει να συμφωνεί με τη δική σας. Στα αρχικά στάδια της Βιβλικής αφήγησης διαβάζουμε για ένα σοβαρό πρόβλημα που είχε προκύψει στο σπίτι του Αβραάμ και της Σάρρας σχετικά με το γιο τους Ισαάκ και το γιο της Άγαρ, της δούλης τους. Η Σάρρα πρότεινε μια λύση σ’ αυτό το ζήτημα που δεν ήταν σύμφωνη με τα αισθήματα του Αβραάμ. Αλλά ο Θεός είπε στον Αβραάμ: «Άκουε τους λόγους αυτής».—Γένεσις 21:9-12.

¹⁰ Δεν πρέπει να συμπεράνουμε απ’ αυτό ότι ο σύζυγος θα πρέπει πάντα να συμφωνεί με τις επιθυμίες της συζύγου του. Αλλά μπορεί να είναι ωφέλιμο να συζητάει μαζί της τις αποφάσεις που επηρεάζουν την οικογένεια, ενθαρρύνοντάς την να εκφράζει ελεύθερα τις σκέψεις της και τα αισθήματά της. Να διατηρείτε ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας, να είστε πάντοτε προσιτός και να σταθμίζετε προσεκτικά τις προτιμήσεις της στις αποφάσεις που παίρνετε. Μην είστε ποτέ αυταρχικός ή τυραννικός στην άσκηση της ηγεσίας σας, αλλά να εκδηλώνετε ταπεινοφροσύνη. Δεν είστε τέλειος, θα κάνετε λάθη· και όταν σφάλλετε, θα θέλετε κατανόηση από τη σύζυγό σας. Όταν παρουσιαστούν τέτοιες καταστάσεις, η σύζυγος, της οποίας ο σύζυγος είναι ταπεινός, θα σεβαστεί την ηγεσία του πιο εύκολα από εκείνη της οποίας ο σύζυγος είναι υπερήφανος.

ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΣΥΝΤΗΡΕΙ ΟΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ

11, 12. (α) Ποια ευθύνη έχει ο σύζυγος για την κάλυψη των υλικών αναγκών της ζωής; (β) Πώς, στην πραγματικότητα, καλύπτονται με κοινή προσπάθεια αυτές οι ανάγκες;

¹¹ Αποτελεί ευθύνη του συζύγου να καλύπτει τις υλικές ανάγκες για τη ζωή της οικογένειάς του. Το εδάφιο 1 Τιμόθεον 5:8 το δείχνει αυτό: «Εάν τις δεν προνοή περί των εαυτού και μάλιστα των οικείων, ηρνήθη την πίστιν και είναι απίστου χειρότερος». Σε πολλές χώρες σήμερα, η ζωή έχει μεγάλες οικονομικές απαιτήσεις, κι εσείς, ο σύζυγος, πρέπει να παίρνετε τις αποφάσεις που θα καθορίζουν τον τρόπο της αντιμετώπισής τους. Το πιθανότερο είναι ότι θα διαπιστώσετε πως, εκτός από το να κερδίζετε χρήματα και να τα φέρνετε σπίτι, είναι επίσης ανάγκη να καταρτίσετε μαζί με τη σύζυγό σας έναν οικονομικό προϋπολογισμό που να τον καταλαβαίνετε και οι δυο. Αυτό, με απλά λόγια, σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχει κάποιο πρόγραμμα για να ελέγχονται τα έξοδά σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να ζείτε μέσα στα όρια των οικονομικών σας δυνατοτήτων και μπορεί να συντελέσει πολύ στην αποφυγή των προστριβών που συμβαίνουν μερικές φορές όταν τα χρήματα τελειώνουν πριν από τη μέρα πληρωμής.

¹² Αν και στις πιο πολλές περιπτώσεις ο σύζυγος είναι εκείνος που κερδίζει τα χρήματα για τη συντήρηση της οικογένειας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό πετυχαίνεται με κοινή προσπάθεια. Αν εσείς, ο σύζυγος, νομίζετε ότι μόνο από εσάς εξαρτάται αυτό, λογαριάστε τι θα σας κόστιζε να προσλαμβάνατε άλλους για να σας κάνουν τα ψώνια, να σας μαγειρεύουν, να πλένουν τα πιάτα, καθώς και μια καμαριέρα, μια διακοσμήτρια, μια νταντά, κτλ. Κανονικά, η σύζυγός σας σάς γλιτώνει απ’ αυτή τη δαπάνη κάνοντας την εργασία που αποτελεί, φυσικά, το ρόλο της ως γαμήλιου συντρόφου. Και αν εκείνη κρατάει λογαριασμό για πολλά από τα έξοδα του σπιτιού, μπορείτε να προσθέσετε και «ένα λογιστή» στον παραπάνω κατάλογο. Πολύ αληθεύει το εδάφιο Παροιμίαι 18:22: «Όστις εύρηκε [καλή, ΜΝΚ] γυναίκα, εύρηκεν αγαθόν».

13. Σχετικά με τα υλικά πράγματα, ποια νοοτροπία πρέπει να αποφεύγουν τα αντρόγυνα, και πώς μπορεί να τους ωφελήσει αυτό;

¹³ Στο θέμα της παροχής υλικών αγαθών, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος—και για εσάς και για τη σύζυγό σας—να αποκτήσετε μια υλιστική νοοτροπία και άποψη για τη ζωή. Λίγα πράγματα μπορούν να υποσκάψουν το θεμέλιο της οικογενειακής ευτυχίας τόσο πολύ όσο ο υλισμός. «Δεν εφέραμεν ουδέν εις τον κόσμον, φανερόν ότι ουδέ δυνάμεθα να εκφέρωμέν τι», λέει ο Βιβλικός συγγραφέας Παύλος. «Έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, ας αρκώμεθα εις ταύτα. Όσοι δε θέλουσι να πλουτώσι πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και εις επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν. Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία, την οποίαν τινές ορεγόμενοι απεπλανήθησαν από της πίστεως και διεπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς». Όσα αποκτήματα και αν φέρει ο υλιστικός τρόπος ζωής, ποτέ δεν θα μπορούσε να αντισταθμίσει τον πόνο που αισθάνεται κανείς όταν βλέπει την οικογενειακή σχέση να εξασθενεί και να διαλύεται. Το υλικό όφελος εξουδετερώνεται κατά πολύ από την πνευματική και συναισθηματική απώλεια.—1 Τιμόθεον 6:7-10.

14. Τι είναι εκείνο που καθορίζει αν τα υλικά πράγματα κατέχουν υπερβολικά σημαντική θέση στη ζωή ενός ατόμου;

¹⁴ Υλισμός σημαίνει αγάπη για τα υλικά πράγματα, όχι απλώς κατοχή υλικών αποκτημάτων. Ένας άνθρωπος μπορεί να είναι φτωχός και υλιστής ή πλούσιος και πνευματικό άτομο. Εξαρτάται από το πού έχει θέσει την καρδιά του. Ο Ιησούς είπε: «Μη θησαυρίζετε εις εαυτούς θησαυρούς επί της γης, όπου σκώληξ και σκωρία αφανίζει και όπου κλέπται διατρυπούσι και κλέπτουσιν. Αλλά θησαυρίζετε εις εαυτούς θησαυρούς εν ουρανώ, όπου ούτε σκώληξ ούτε σκωρία αφανίζει και όπου κλέπται δεν διατρυπούσιν ουδέ κλέπτουσιν· επειδή όπου είναι ο θησαυρός σας, εκεί θέλει είσθαι και η καρδία σας».—Ματθαίος 6:19-21.

15, 16. Τι άλλο πρέπει να κάνει ο σύζυγος, εκτός από το να φροντίζει για τις υλικές ανάγκες, ώστε να έχει μια ευτυχισμένη οικογένεια;

¹⁵ Ο σύζυγος που καλύπτει όπως πρέπει τις υλικές ανάγκες θα κάνει σκέψεις γύρω απ’ αυτές τις Γραφικές νουθεσίες και, εκτός από την παροχή των αναγκαίων πραγμάτων από υλική άποψη, θα αφιερώνει χρόνο για να παρέχει και τα πνευματικά πράγματα στην οικογένειά του. Τι αξία έχει να δαπανάτε τόσο πολύ χρόνο στη δουλειά σας για να αποκτήσετε τα υλικά πράγματα της ζωής ώστε να μη σας μένει αρκετός χρόνος και δυνάμεις για να εποικοδομήσετε πνευματικά την οικογένειά σας; Για να έχει η οικογένεια τη σοφία να αντιμετωπίσει με επιτυχία τα προβλήματα της ζωής, πρέπει να δαπανήσει χρόνο για να αναπτύξει μια ισχυρή αφοσίωση στις ορθές αρχές. Αυτό μπορεί να γίνει με το να διαθέτετε τακτικά χρόνο για να διαβάζετε και να συζητάτε μαζί το Λόγο του Θεού, καθώς και με το να προσεύχεστε μαζί. Ως κεφαλή της οικογένειας, αναμένεται από εσάς, το σύζυγο, να αναλάβετε την ηγεσία σ’ αυτό. Τα οφέλη θα αξίζουν και με το παραπάνω τη δαπάνη σε χρόνο και κόπο. Η υπόσχεση του Θεού είναι: «Εν πάσαις ταις οδοίς σου αυτόν γνώριζε, και αυτός θέλει διευθύνει τα διαβήματά σου».—Παροιμίαι 3:6.

¹⁶ Ο σύζυγος εκείνος που στρέφεται στον Δημιουργό για να κατευθύνει Αυτός τα βήματά του, κατανοεί την ισορροπία της συμβουλής που βρίσκεται στο εδάφιο Εκκλησιαστής 7:12: «Διότι η σοφία είναι σκέπη, ως είναι σκέπη το αργύριον· πλην η υπεροχή της γνώσεως είναι, ότι η σοφία ζωοποιεί τους έχοντας αυτήν». Έτσι, ο σύζυγος συντηρεί όπως πρέπει την οικογένειά του εργαζόμενος σκληρά για να καλύπτει τις υλικές ανάγκες του σπιτιού του. Όμως εναποθέτει την ελπίδα του, όχι στα ‘αβέβαια πλούτη, αλλά στον Θεό’. Δίνει το παράδειγμα με το να θέτει την κύρια έμφαση στα πνευματικά ενδιαφέροντα, ώστε και αυτός και η σύζυγός του ‘να κρατούν γερά την πραγματική ζωή’. (1 Τιμόθεον 6:17-19, ΜΝΚ) Οι προσπάθειες που καταβάλλει ο σύζυγος για να καλύπτει τις υλικές και πνευματικές ανάγκες θα κερδίσουν το σεβασμό της θεοφοβούμενης συζύγου του.

ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΤΗΣ ΑΠΟΔΙΔΕΙ ΤΙΜΗ

17-19. Πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί στις σεξουαλικές σχέσεις η συμβουλή της Αγίας Γραφής να αποδίδει ο σύζυγος ‘τιμή’ στη σύζυγό του;

¹⁷ Ο απόστολος Πέτρος μιλάει στους συζύγους για τις συζύγους τους και τους λέει να αποδίδουν «τιμήν εις το γυναικείον γένος ως εις σκεύος ασθενέστερον». (1 Πέτρου 3:7) Στο ίδιο εδάφιο, ο Πέτρος τονίζει ότι εσείς, ο σύζυγος, που συγκατοικείτε με τη σύζυγό σας, πρέπει να της αποδίδετε αυτή την τιμή «εν φρονήσει [σύμφωνα με τη γνώση, ΜΝΚ]».

¹⁸ Αυτό ασφαλώς εφαρμόζεται και στις σεξουαλικές σχέσεις. Ένα μεγάλο μέρος της ψυχρότητας που παρουσιάζεται στις συζύγους οφείλεται στους συζύγους εκείνους που έχουν άγνοια της σωματικής και συναισθηματικής διάπλασης της γυναίκας. «Ο ανήρ ας αποδίδη εις την γυναίκα την οφειλομένην εύνοιαν [την οφειλήν, Κείμενο]», αλλά αυτό πρέπει να γίνεται «εν φρονήσει [σύμφωνα με τη γνώση, ΜΝΚ], αποδίδοντες τιμήν εις το γυναικείον γένος ως εις σκεύος ασθενέστερον», συμβουλεύει ο Λόγος του Θεού. (1 Κορινθίους 7:3) Αν εσείς αληθινά ‘αποδίδετε τιμή σ’ αυτήν’, τότε δεν θα είστε σκληρός και απαιτητικός, επιμένοντας να ικανοποιούνται οι σεξουαλικές σας επιθυμίες ακόμα και όταν εκείνη είναι πολύ κουρασμένη ή περνάει τις δύσκολες μέρες του μήνα. (Παράβαλε Λευιτικόν 20:18.) Και όταν έχετε αυτές τις σχέσεις, δεν πρέπει να ενδιαφέρεστε μόνο για τη δική σας ευχαρίστηση και να μη δίνετε σημασία στις ανάγκες εκείνης. Σ’ αυτόν τον τομέα της ζωής, η γυναίκα συνήθως ανταποκρίνεται πιο αργά από τον άντρα. Και έχει ιδιαίτερη ανάγκη από τρυφερότητα και στοργή. Η Αγία Γραφή, όταν λέει στο σύζυγο ‘να αποδίδει στη σύζυγό του την οφειλή’, του τονίζει να δίνει, όχι να παίρνει.

¹⁹ Αυτό το είδος της οφειλής, φυσικά, πρέπει να αποδίδεται μόνο στη γαμήλιο σύντροφο. Είναι αλήθεια ότι πολλοί άντρες σήμερα έχουν σχέσεις και με άλλες γυναίκες. Αλλά στο τέλος τι κερδίζουν; Απλώς υποσκάπτουν την ευτυχία του δικού τους σπιτιού. Αποτυχαίνουν να ‘αποδώσουν τιμή’ στις συζύγους τους, και έτσι δεν εμπνέουν σεβασμό σ’ αυτές. Και, επιπλέον, ατιμάζουν τον ίδιο το γάμο, μια διάταξη που προήλθε από τον Θεό. Έχοντας υπόψη τη θλίψη που φέρνει μια τέτοια πορεία, είναι ευνόητο γιατί το εδάφιο Εβραίους 13:4 προτρέπει: «Τίμιος έστω ο γάμος εις πάντας και η κοίτη αμίαντος· τους δε πόρνους και μοιχούς θέλει κρίνει ο Θεός».

20. Όπως δείχνει το εδάφιο Εφεσίους 5:28, με ποιους άλλους τρόπους πρέπει να αποδίδει ο σύζυγος τιμή στη σύζυγό του;

²⁰ Η απόδοση τιμής στη σύζυγο δεν τελειώνει με τις σεξουαλικές σχέσεις. Και σε άλλα ζητήματα, επίσης, ο σύζυγος που είναι αληθινά σεβαστός δείχνει ότι τρέφει μεγάλη εκτίμηση για τη σύζυγό του. Ασφαλώς αυτό δεν σημαίνει ότι θα την ειδωλοποιήσει και θα γίνει δούλος της. Αλλά πρέπει να κάνει ό,τι διαβάσαμε παραπάνω στο εδάφιο Εφεσίους 5:28: «Ούτω χρεωστούσιν οι άνδρες να αγαπώσι τας εαυτών γυναίκας ως τα εαυτών σώματα. Όστις αγαπά την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά». Ο άντρας που το κάνει αυτό, ασφαλώς δεν πρόκειται να φερθεί στη σύζυγό του σαν εκείνη να είναι κατώτερο ανθρώπινο ον. Στις ώρες του φαγητού, δεν θα έχει βέβαια τη γνώμη ότι το δικό του σώμα αξίζει όλες τις εκλεκτές μερίδες, ενώ εκείνη θα παίρνει μόνο τα υπολείμματα—όχι, αν αυτός την αγαπάει ‘ως το εαυτού σώμα’. Αντί να στρέφει όλο του το ενδιαφέρον γύρω από τη δική του εμφάνιση, θα πρέπει να ενδιαφέρεται εξίσου, ή και περισσότερο, για την εμφάνιση της συζύγου του, κάνοντας ό,τι μπορεί για να αισθάνεται κι εκείνη ευχαριστημένη για το ντύσιμό της. Κανένας άντρας δεν χτυπάει τον εαυτό του όταν δεν καταφέρνει να ενεργήσει τόσο καλά όσο θα ήθελε. Ούτε ο Χριστιανός σύζυγος θα το κάνει αυτό στη σύζυγό του, επειδή συμβαίνει μερικές φορές εκείνη να μην ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του. Αντίθετα μάλιστα, αν κάποιος της φερθεί σκληρά, αυτός με πιστότητα θα σπεύσει σε βοήθειά της. Την αγαπάει όπως αγαπάει και το δικό του σώμα.

21, 22. Πώς μπορεί ο σύζυγος να βοηθήσει τη σύζυγό του να βρει χαρά στην εκπλήρωση του ρόλου της;

²¹ Μολονότι κατανοείτε τους τομείς στους οποίους οι ανάγκες σας είναι όμοιες, ωστόσο, για να ‘αποδώσετε τιμή’ στη σύζυγό σας, χρειάζεται επίσης να καταλάβετε και τις ψυχολογικές διαφορές που υπάρχουν ανάμεσά σας. Βασικά, οι γυναίκες χαίρονται να εργάζονται κάτω από την προστατευτική σκέπη μιας εξουσίας, όταν αυτή η εξουσία ασκείται κατάλληλα. Μ’ αυτόν τον τρόπο τις έπλασε ο Ιεχωβά Θεός. Η γυναίκα πλάστηκε για να είναι ‘βοηθός του άντρα, όμοια [ως συμπλήρωμα, ΜΝΚ] με αυτόν’. (Γένεσις 2:18) Αλλά αν η επίβλεψη είναι πολύ αυστηρή, αν δεν υπάρχει έδαφος για να αναπτύξει η γυναίκα πρωτοβουλίες και να χρησιμοποιήσει τις ικανότητές της, ίσως αρχίσει να αισθάνεται ότι της στερείτε τη χαρά της ζωής, κι έτσι να αναπτυχθούν πικρά αισθήματα μέσα της.

²² Άλλος ένας ζωτικός παράγοντας που χρειάζεται προσοχή είναι η φυσική επιθυμία της γυναίκας να αισθάνεται ότι τη χρειάζονται. Ο σύζυγος που είναι πάντα πρόθυμος να βοηθήσει εκτιμάται από πολλές γυναίκες, αλλά ο σύζυγος που απλώς παραμερίζει τη σύζυγό του και τα κάνει όλα μόνος του, μπορεί να διαπιστώσει ότι κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Θα συμβάλετε πολύ στο να κερδίσετε την πιστότητα της συζύγου σας, αν είστε στοργικός, δείχνετε εκτίμηση και της δίνετε να καταλάβει ότι τη χρειάζεστε, ότι τη θεωρείτε άξια τιμής, ότι συνεργάζεστε μαζί της σαν ομάδα, δηλαδή ότι πρόκειται για «εμάς» και για το «δικό μας», και όχι για «εμένα» κι «εσένα» ή το «δικό μου» και το «δικό σου». Δείχνετε πραγματικά στη σύζυγό σας πόσο την εκτιμάτε και τη χρειάζεστε; Δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό πληρώνοντάς της μισθό· πρέπει να το δείχνετε με άλλους τρόπους.

ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΕΚΤΙΜΑΤΕ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ

23. Μιλώντας γενικά, ποιες διαφορές υπάρχουν μεταξύ των αντρών και των γυναικών στο θέμα των συναισθημάτων;

²³ Μια ψυχολόγος έγραψε: «Βασικά, οι γυναίκες αισθάνονται ενώ οι άντρες σκέφτονται». Από μόνο του κανένα από τα δυο χαρακτηριστικά δεν είναι καλύτερο από το άλλο· απλώς διαφέρουν μεταξύ τους. Δεν μας ενδιαφέρουν οι άνθρωποι που δεν έχουν αισθήματα· ούτε μας αρέσουν οι άνθρωποι που είναι απερίσκεπτοι. Είναι φανερό ότι οι γυναίκες έχουν την ικανότητα και να αισθάνονται και να σκέφτονται, και το ίδιο συμβαίνει και με τους άντρες. Μιλώντας γενικά, όμως, τα συναισθήματα της γυναίκας έρχονται πιο εύκολα στην επιφάνεια, ενώ ο άντρας έχει συνήθως περισσότερο την τάση να προσπαθεί να τα καθυποτάξει χάρη εκείνου που θεωρεί λογική εξέταση των πραγμάτων. Αν και υπάρχουν φυσικά εξαιρέσεις, αυτή είναι μια ακόμα διαφορά που κάνει το σύζυγο και τη σύζυγο να συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον. Παράλληλα με τη βασικά πιο συναισθηματική διάπλασή της, το έντονο ενδιαφέρον της γυναίκας για τους ανθρώπους την κάνει συχνά να μιλάει περισσότερο από τον άντρα. Και χρειάζεται κάποιον με τον οποίο να μπορεί να συζητάει. Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο υστερούν πολλοί σύζυγοι.

24. Γιατί είναι σπουδαίο να ακούει ο σύζυγος τη σύζυγό του προσεκτικά και να συζητάει μαζί της;

²⁴ Συζητάτε εσείς με τη σύζυγό σας; Όχι μόνο για τις δικές σας δουλειές, αλλά και για τις δικές της; Ενδιαφέρεστε για τις δουλειές της, και της το δείχνετε αυτό; Πώς πέρασε τη μέρα της; Τι έγινε με τα παιδιά; Μη μπαίνετε στο σπίτι ρωτώντας: «Τι θα φάμε σήμερα;» και, αφού φάτε, μην πέφτετε με τα μούτρα στην εφημερίδα απαντώντας με γρυλισμούς στις προσπάθειές της να ανοίξει συζήτηση. Να ενδιαφέρεστε για τη σύζυγό σας, για τις σκέψεις της, για τις δραστηριότητές της, για το πώς βλέπει τα διάφορα ζητήματα. Ενθαρρύνετέ την στα σχέδιά της, επαινέστε την για τις επιτυχίες της. Αν την επαινείτε για όσα κάνει, μπορεί να αρχίσει να κάνει και άλλα πράγματα που έχει παραμελήσει. Οι επικρίσεις μπορεί να ενεργήσουν σαν ύπουλο δηλητήριο και να φέρουν κατάθλιψη, αλλά ο γνήσιος έπαινος που δίνεται εκεί που αξίζει, αποτελεί ένα θεραπευτικό και διεγερτικό φάρμακο που κάνει το πνεύμα να αναπτερώνεται!—Παροιμίαι 12:18· 16:24.

25, 26. (α) Ποιο μήνυμα μεταφέρει ένα δώρο για τη σύζυγο; (β) Ποιο είναι γι’ αυτήν το πιο σπουδαίο πράγμα που μπορεί να της δώσει ο άντρας της;

²⁵ Της φέρνετε πότε-πότε κανένα δωράκι; Όχι κατ’ ανάγκη κάτι ακριβό—ίσως κάτι μικρό που να λέει: «Σε σκεφτόμουν». Και το κάνετε αυτό, όχι κατ’ ανάγκη για μια ειδική περίσταση, αλλά αυθόρμητα, για κανένα άλλο λόγο παρά μόνο επειδή το θέλετε; Οι ευχάριστες εκπλήξεις δίνουν πάντοτε χαρά. Δεν χαίρεστε όταν εκείνη σας κάνει κάποια έκπληξη, ίσως ετοιμάζοντας κάποιο ιδιαίτερο φαγητό που σας αρέσει; Ανταποδώστε την έκπληξη, και δώστε της κι εσείς χαρά. Μικρά πράγματα που δείχνουν ότι τη θυμάστε και τα οποία υποκινούνται από αγάπη, έχουν μεγαλύτερη σημασία από ακριβά δώρα που δίνονται από συνήθεια—ίσως μάλιστα και με γογγυσμό—και προσφέρονται από ένα αίσθημα καθήκοντος. «Ο Θεός αγαπάει το χαρούμενο δωρητή». (2 Κορινθίους 9:7, ΝΔΜ) Και η γυναίκα σας επίσης. Ακόμα και αν τα γεύματα δεν είναι τίποτε το ιδιαίτερο, μην ξεχνάτε ότι «Καλήτερον ξενισμός λαχάνων μετά αγάπης, παρά μόσχος σιτευτός μετά μίσους».—Παροιμίαι 15:17.

²⁶ Το πιο σπουδαίο πράγμα που μπορείτε να δώσετε είναι ο εαυτός σας—ο χρόνος σας, οι δυνάμεις σας, η προσοχή σας και οι σκέψεις σας, ιδιαίτερα εκείνες που βρίσκονται βαθιά μέσα στην καρδιά σας. Πολλοί άντρες το βρίσκουν δύσκολο αυτό. Τα λόγια αγάπης μπορεί να τους φαίνονται σαν ανόητοι συναισθηματισμοί ή σαν κάτι που δεν είναι και πολύ ανδροπρεπές. Αλλά αν αγαπάτε τη σύζυγό σας, θα προσπαθείτε να θυμάστε τι σημαίνει για μια γυναίκα ένα βλέμμα, ένα άγγιγμα, μια λέξη. Αν λείπουν αυτά, μπορεί εύκολα να αρχίσει να αισθάνεται εκνευρισμένη, κουρασμένη και δυστυχισμένη. Ακολουθήστε, λοιπόν, το παράδειγμα που αναγράφεται στο Γραφικό βιβλίο Άσμα Ασμάτων. Τα λόγια εκτίμησης και αγάπης για τους άλλους κάνουν καλό και σ’ εκείνον που τα λέει. Οι άνθρωποι νιώθουν ακατανίκητη έλξη για τους θερμούς ανθρώπους. Και ποιος θεωρείται θερμός άνθρωπος; Αυτός που αποκαλύπτει τα αισθήματα και τον ενθουσιασμό του σ’ εκείνους για τους οποίους νοιάζεται. Αυτή η θέρμη είναι μεταδοτική· θα επιστρέψει σ’ αυτόν που τη δείχνει.—Άσμα Ασμάτων 1:2, 15· Λουκάς 6:38.

27, 28. (α) Τι θα μπορούσε να ρωτήσει τον εαυτό του ο σύζυγος για να εξακριβώσει αν ασκεί ηγεσία με κατάλληλο τρόπο; (β) Γιατί είναι καλό να ενδιαφέρεται γι’ αυτό το ζήτημα;

²⁷ Εσείς, ο σύζυγος, ρωτήστε τον εαυτό σας: Είναι εύκολο για τη σύζυγό μου να σεβαστεί την ηγεσία μου; Την αγαπώ όσο και τον εαυτό μου; Ή μήπως ενδιαφέρομαι κυρίως για τη δική μου μόνο ευχαρίστηση και τις επιθυμίες μου; Πόσο λαβαίνω υπόψη μου τις ανάγκες της; Προτού πάρω αποφάσεις που αφορούν την οικογένεια, ακούω τις απόψεις της και λαβαίνω υπόψη μου τις επιθυμίες της; Παίρνω τις αποφάσεις μου έχοντας τη δική της ευτυχία υπόψη μου; Της αποδίδω τιμή αφού αυτή σαν γυναίκα είναι ‘πιο ασθενές σκεύος’; Επικοινωνώ μαζί της και της ανοίγω την καρδιά μου;

²⁸ Δεν θα μπορέσετε βέβαια να τα κάνετε όλα αυτά τέλεια. Αλλά αν καταβάλετε συστηματικές και ταπεινές προσπάθειες, μπορείτε να είστε βέβαιος ότι αυτό θα συμβάλει πολύ στο να γίνετε ένας σύζυγος που κερδίζει το βαθύ σεβασμό της συζύγου του και την επιδοκιμασία του Θεού.

[Εικόνα στη σελίδα 49]

Τα μικρά πράγματα σημαίνουν πολλά

Κεφάλαιο 5

Μια Σύζυγος που Είναι Πολύ Αγαπητή

1-4. Ποιο παράπονο εκφράζουν μερικές φορές οι γυναίκες για το αν οι σύζυγοί τους τις διαβεβαιώνουν για την αγάπη τους;

ΜΙΑ γυναίκα παραπονιόταν σε μια άλλη: «Ξέρω ότι ο άντρας μου μ’ αγαπάει, αλλά δεν μου το λέει ποτέ. Μερικές φορές μόνο, όταν τον κάνω εγώ να μου το πει, αλλά θα είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία αν μου το ’λεγε χωρίς να χρειάζεται να του το θυμίζω».

² Η άλλη γυναίκα απάντησε: «Σε καταλαβαίνω. Έτσι είναι οι άντρες. Κάποτε ρώτησα εγώ τον άντρα μου αν μ’ αγαπάει, κι εκείνος μου ’πε: ‘Σε παντρεύτηκα, έτσι δεν είναι; Σε συντηρώ, ζω μαζί σου· δεν θα τα έκανα όλα αυτά αν δεν σε αγαπούσα’».

³ Κοντοστάθηκε για μια στιγμή και κατόπιν συνέχισε: «Όμως τις προάλλες συνέβη κάτι που με συγκίνησε βαθιά. Συγύριζα το πρωί το γραφείο του και είδα μια φωτογραφία σ’ ένα από τα συρτάρια. Ήταν μια φωτογραφία που του είχα δείξει από ένα παλιό οικογενειακό άλμπουμ που είχα. Στη φωτογραφία ήμουν εγώ με μαγιό όταν ήμουν εφτά χρονών. Την είχε βγάλει από το άλμπουμ και την είχε βάλει στο συρτάρι του γραφείου του».

⁴ Χαμογέλασε καθώς θυμήθηκε το περιστατικό και κατόπιν κοίταξε τη φίλη της. «Τον υποδέχτηκα μ’ αυτή τη φωτογραφία εκείνο το βράδυ όταν γύρισε από τη δουλειά του. Πήρε τη φωτογραφία στο χέρι του, χαμογέλασε και είπε: ‘Το λατρεύω αυτό το κοριτσάκι’. Μετά, άφησε τη φωτογραφία, πήρε το πρόσωπό μου στα δυο του χέρια και είπε: ‘Το λατρεύω και γι’ αυτό που είναι τώρα’. Και με φίλησε πολύ τρυφερά. Μου ’ρθαν δάκρυα στα μάτια».

5. Πώς πρέπει να συμπεριφέρεται η σύζυγος για να είναι πολύ αγαπητή στο σύζυγό της;

⁵ Όταν η σύζυγος γνωρίζει ότι είναι πολύ αγαπητή στο σύζυγό της, αισθάνεται ζεστασιά και ασφάλεια μέσα της. Ο Λόγος του Θεού συμβουλεύει τους συζύγους να έχουν τέτοιου είδους αγάπη για τις γυναίκες τους. «Ούτω χρεωστούσιν οι άνδρες να αγαπώσι τας εαυτών γυναίκας ως τα εαυτών σώματα. Όστις αγαπά την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά· διότι ουδείς εμίσησέ ποτέ την εαυτού σάρκα, αλλ’ εκτρέφει και περιθάλπει αυτήν, . . . και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν». (Εφεσίους 5:28, 29, 31) Όπως εξετάσαμε ήδη, η σύζυγος πρέπει να τρέφει βαθύ σεβασμό για το σύζυγό της, αλλά και ο σύζυγος πρέπει να συμπεριφέρεται με τρόπο που να εμπνέει αυτό το σεβασμό. Το ίδιο ισχύει και σ’ αυτή την περίπτωση, στην οποία ο σύζυγός σας νουθετείται να σας αγαπάει και να σας περιθάλπει: Να συμπεριφέρεστε με τρόπο που να τον υποκινεί να το κάνει αυτό από την καρδιά του.

ΤΟΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΤΕ;

6, 7. (α) Στο εδάφιο Γένεσις 2:18, για ποιο ρόλο είπε ο Ιεχωβά ότι έπλασε τη γυναίκα; (β) Για να είναι μια σύζυγος πραγματική βοηθός του συζύγου της, τι απαιτείται απ’ αυτή να κάνει;

⁶ Για να είναι πολύ αγαπητή μια σύζυγος, απαιτούνται περισσότερα από απλή υποταγή στην ηγεσία του συζύγου της. Ο σύζυγος θα μπορούσε να έχει και ένα άλογο ή ένα σκύλο που να είναι καλά εκπαιδευμένος και υποτακτικός σ’ αυτόν. Ο Αδάμ είχε ζώα μαζί του στον κήπο της Εδέμ, που υποτάσσονταν σ’ αυτόν. Αλλά εξακολουθούσε να είναι ο μόνος που υπήρχε από το είδος του. Χρειαζόταν ένα νοήμονα σύντροφο, έναν άνθρωπο που θα ήταν συμπλήρωμά του και βοηθός του για να συνεργάζεται μαζί του: «Δεν είναι καλόν [να εξακολουθεί, ΜΝΚ] να ήναι ο άνθρωπος μόνος», είπε ο Ιεχωβά Θεός. «Θέλω κάμει εις αυτόν βοηθόν όμοιον με αυτόν».—Γένεσις 2:18.

⁷ Ο άντρας έχει ανάγκη από μια σύζυγο που, όχι μόνο να τον αγαπάει και να τον σέβεται, αλλά και να του παραστέκεται σαν μια πραγματική βοηθός, υποστηρίζοντάς τον στις αποφάσεις που παίρνει. Αυτό δεν είναι δύσκολο όταν, μετά από συζήτηση, υπάρχει αμοιβαία συμφωνία στις αποφάσεις. Αλλά μπορεί να μην είναι και τόσο εύκολο αν δεν ζητήθηκε η γνώμη της ή αν συμβαίνει να μη συμφωνεί. Θα μπορούσατε εσείς, σε μια τέτοια περίπτωση, να υποστηρίξετε πιστά το σύζυγό σας—να κάνετε το καλύτερο που μπορείτε για να πετύχει αυτό που αποφάσισε, αν βέβαια δεν πρόκειται για κάποια παράνομη ή αντιγραφική ενέργεια; Ή μήπως θα επιμένατε στην άποψή σας με πείσμα, ελπίζοντας να τον δείτε να αποτυχαίνει για να μπορέσετε να πείτε «Σου το ’λεγα εγώ»; Αν εκείνος βλέπει ότι, παρά τις επιφυλάξεις σας, καταβάλλετε σκληρές προσπάθειες για την επιτυχία του σκοπού του, δεν νομίζετε ότι αυτή η από μέρους σας πιστή υποστήριξη θα τον κάνει να σας αγαπάει ακόμα περισσότερο;

8. Πώς μπορεί μια σύζυγος να ενθαρρύνει το σύζυγό της να ασκεί κατάλληλη ηγεσία;

⁸ Πάνω απ’ όλα, μην προσπαθήσετε να σφετεριστείτε τη θέση ηγεσίας που κατέχει! Αν τα καταφέρετε, δεν θα σας αρέσει πια εκείνος· και σ’ εκείνον δεν θα αρέσετε ούτε εσείς ούτε ο εαυτός του. Ίσως να μην αναλαμβάνει την ηγεσία όπως θα έπρεπε. Μπορείτε εσείς να τον ενθαρρύνετε προς αυτή την κατεύθυνση; Εκφράζετε εκτίμηση για οποιαδήποτε προσπάθεια καταβάλλει για να αναλάβει την ηγεσία; Συνεργάζεστε μαζί του και τον ενθαρρύνετε όταν παίρνει κάποια πρωτοβουλία ή μήπως του λέτε ότι κάνει λάθος, ότι αυτό που σκέφτηκε δεν θα πετύχει; Μερικές φορές, φταίει και η γυναίκα που δεν αναλαμβάνει την ηγεσία ο άντρας της—για παράδειγμα, αν υποτιμά τις ιδέες του ή εναντιώνεται στις προσπάθειές του ή του δίνει την απάντηση: «Εγώ σου το ’πα ότι δεν θα πετύχει», όταν κάποιο σχέδιό του δεν πετυχαίνει στην εντέλεια. Αυτό μπορεί τελικά να τον κάνει έναν αβέβαιο και αναποφάσιστο σύζυγο. Από την άλλη μεριά, η πιστότητα και η υποστήριξή σας, η εμπιστοσύνη και η πεποίθησή σας σ’ αυτόν, θα τον ενισχύσουν και θα συμβάλουν στην επιτυχία του.

‘ΜΙΑ ΑΞΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ’

9. Τι λέει το εδάφιο Παροιμίαι 31:10 για την άξια σύζυγο;

⁹ Για να είστε μια πολύ αγαπητή σύζυγος, πρέπει επίσης να φροντίζετε καλά τις ευθύνες που έχετε μέσα στο σπίτι. Για μια τέτοια γυναίκα η Αγία Γραφή λέει: «Η τοιαύτη είναι πολύ τιμιωτέρα υπέρ τους μαργαρίτας». (Παροιμίαι 31:10) Είστε εσείς μια τέτοια σύζυγος; Θέλετε να είστε;

10, 11. Πώς μπορεί μια σύζυγος να δείξει ότι ταιριάζει με την περιγραφή του εδαφίου Παροιμίαι 31:15;

¹⁰ Εξετάζοντας τις ενέργειες μιας ‘ενάρετης [άξιας, ΜΝΚ] γυναίκας’, το βιβλίο των Παροιμιών γράφει: «Εγείρεται ενώ είναι έτι νυξ και δίδει τροφήν εις τον οίκον αυτής». (Παροιμίαι 31:15) Πολλές κοπέλες είναι σε μειονεκτική θέση όταν αρχίζουν τη γαμήλια ζωή τους, επειδή οι μητέρες τους δεν τις έμαθαν να μαγειρεύουν· αλλά μπορούν να μάθουν. Και η σοφή γυναίκα θα μάθει να μαγειρεύει καλά! Η μαγειρική είναι τέχνη. Όταν το φαγητό είναι καλομαγειρεμένο, όχι μόνο γεμίζει το στομάχι, αλλά αγγίζει και την καρδιά.

¹¹ Πολλά μπορεί να μάθει κανείς σχετικά με την προετοιμασία του φαγητού. Είναι ωφέλιμο να μάθετε τα βασικά της σωστής διατροφής, για να μπορέσετε να προφυλάξετε την υγεία της οικογένειάς σας. Αλλά με το να βάλετε απλώς ένα θρεπτικό φαγητό μπροστά στον άντρα σας δεν πρόκειται κατ’ ανάγκη να κερδίσετε τον έπαινό του. Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι η σύζυγος του Ισαάκ, η Ρεβέκκα, ήξερε να φτιάχνει γευστικά φαγητά, έτσι όπως του άρεσαν εκείνου. (Γένεσις 27:14) Πολλές παντρεμένες γυναίκες μπορούν να ωφεληθούν από το παράδειγμά της.

12. Τι θα μπορούσε να κάνει μεταξύ άλλων η γυναίκα σε αρμονία με το εδάφιο Παροιμίαι 31:14;

¹² Σε μερικά μέρη του κόσμου, οι γυναίκες πηγαίνουν κάθε πρωί στην αγορά για τα καθημερινά ψώνια. Σε άλλα μέρη, ψωνίζουν περίπου μια φορά τη βδομάδα και διατηρούν στο ψυγείο τα είδη που μπορεί να χαλάσουν. Όποια κι αν είναι η περίπτωση, ο σύζυγος δεν μπορεί παρά να εκτιμάει τη γυναίκα του όταν εκείνη χρησιμοποιεί προσεκτικά τα χρήματα που είναι για τις ανάγκες του σπιτιού και τηρεί τον προϋπολογισμό της οικογένειας. Αν μάθει να ξεχωρίζει ποια τρόφιμα και ρούχα είναι καλής ποιότητας και κατά πόσο αξίζουν τα λεφτά τους, δεν θα αγοράζει ό,τι βρίσκει μπροστά της. Απεναντίας, όπως λέει το εδάφιο Παροιμίαι 31:14: «Είναι ως τα πλοία των εμπόρων· φέρει την τροφήν αυτής από μακρόθεν».

13. Σύμφωνα με το εδάφιο Παροιμίαι 31:27, τι μπορεί να αναμένεται από μια άξια σύζυγο σχετικά με τη φροντίδα του σπιτιού;

¹³ Το ευσυνείδητο ενδιαφέρον που έχει για τις δουλειές της πρέπει επίσης να το αντανακλά και η κατάσταση του σπιτιού της. Το εδάφιο Παροιμίαι 31:27, σχολιάζοντας περαιτέρω τα πράγματα που χαρακτηρίζουν άξια μια σύζυγο, λέει: «Επαγρυπνεί εις την κυβέρνησιν του οίκου αυτής και άρτον οκνηρίας δεν τρώγει». Δεν συνηθίζει να κοιμάται αργά ούτε να χάνει πολύ από το χρόνο της φλυαρώντας με τις γειτόνισσες—αυτά τα πράγματα δεν είναι γι’ αυτήν. Μολονότι οι αρρώστιες και οι απρόβλεπτες περιστάσεις μπορούν μερικές φορές να την κάνουν να μείνει πίσω στις δουλειές του σπιτιού, γενικά το σπίτι της θα είναι τακτοποιημένο και καθαρό. Ο σύζυγός της θα είναι σίγουρος ότι, αν έρθουν φίλοι για επίσκεψη, δεν θα ντραπεί για την εμφάνιση του σπιτιού τους.

14, 15. Ποια Γραφική συμβουλή δίνεται στις γυναίκες σχετικά με το ντύσιμο και τον καλλωπισμό;

¹⁴ Οι περισσότερες γυναίκες δεν έχουν ανάγκη να τις πουν ότι είναι επίσης σημαντικό να προσέχουν και την προσωπική τους εμφάνιση, αλλά μερικές χρειάζονται κάποια υπενθύμιση. Δεν είναι εύκολο να έχει κανείς τρυφερά αισθήματα για μια γυναίκα της οποίας η εμφάνιση προδίδει ότι δεν σκέφτεται καθόλου τον εαυτό της. Η Αγία Γραφή συνιστά στις γυναίκες «με στολήν σεμνήν [προσεγμένο ντύσιμο, ΜΝΚ], με αιδώ και σωφροσύνην να στολίζωσιν εαυτάς». Αλλά τις συμβουλεύει, επίσης, να μη δίνουν πολλή έμφαση στην κόμμωση, στα κοσμήματα και στα ακριβά ρούχα που τραβούν ακατάλληλα την προσοχή σ’ αυτήν που τα φοράει.—1 Τιμόθεον 2:9.

¹⁵ Πολύ μεγαλύτερη αξία από τα ρούχα έχει ο ψυχικός κόσμος του ατόμου που τα φοράει. Ο απόστολος Πέτρος λέει στις Χριστιανές συζύγους ότι ένα ‘πράον και ησύχιον πνεύμα ενώπιον του Θεού είναι πολύτιμον’. (1 Πέτρου 3:3, 4) Και το βιβλίο των Παροιμιών, στην απαρίθμηση των ιδιοτήτων μιας άξιας συζύγου, προσθέτει ότι «ανοίγει την χείρα αυτής εις τους πτωχούς» και ότι «επί της γλώσσης αυτής είναι νόμος ευμενείας [στοργικής καλοσύνης, ΜΝΚ]». Δεν είναι ούτε ιδιοτελής ούτε δύστροπη, αλλά γενναιόδωρη και καλοσυνάτη. (Παροιμίαι 31:20, 26) ‘Ψευδής είναι η χάρις’, συνεχίζει η περιγραφή, ‘και μάταιον το κάλλος· η γυνή η φοβουμένη τον Ιεχωβά, αυτή θέλει επαινείσθαι’.—Παροιμίαι 31:30.

16. Πώς θα αισθάνεται για μια τέτοια σύζυγο ένας σύζυγος που ξέρει να εκτιμάει;

¹⁶ Ναι, μια τέτοια γυναίκα θα είναι πολύ αγαπητή στο σύζυγό της αν εκείνος βλέπει τα πράγματα από τη σκοπιά του Δημιουργού. Θα αισθάνεται για τη σύζυγό του αυτό που εκφράζει ο συγγραφέας των Παροιμιών: «Πολλαί θυγατέρες εφέρθησαν αξίως, αλλά συ υπερέβης πάσας». (Παροιμίαι 31:28, 29) Και θα δείχνει στη σύζυγό του ότι έτσι αισθάνεται χωρίς να χρειάζεται να του το θυμίζουν.

Η ΑΠΟΨΗ ΣΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΞ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ

17, 18. Πώς μπορεί η άποψη της συζύγου για το σεξ να επηρεάσει τα αισθήματα που τρέφει γι’ αυτήν ο άντρας της;

¹⁷ Οι μη ικανοποιητικές σεξουαλικές σχέσεις βρίσκονται στη ρίζα πολλών γαμήλιων προβλημάτων. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτό οφείλεται στην από μέρους του συζύγου έλλειψη λεπτότητας και κατανόησης για τις σωματικές και συναισθηματικές ανάγκες της συζύγου του, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οφείλεται σε αποτυχία της συζύγου να μοιραστεί σωματικά και συναισθηματικά την εμπειρία αυτή με το σύζυγό της. Η σεξουαλική πράξη, όταν σ’ αυτή συμμετέχουν πρόθυμα και θερμά και ο σύζυγος και η σύζυγος, πρέπει να αποτελεί μια ιδιαίτερη έκφραση της αγάπης που αισθάνεται ο ένας για τον άλλον.

¹⁸ Η ψυχρότητα μιας συζύγου μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη λεπτότητας από μέρους του συζύγου της, αλλά από την άλλη μεριά η αδιαφορία της συζύγου πληγώνει το σύζυγο, και μια έκφραση αποστροφής μπορεί να νεκρώσει τη σεξουαλική του ικανότητα ή και να τον κάνει να βρει ελκυστική κάποια άλλη γυναίκα. Αν η σύζυγος δείχνει ότι απλώς τον ανέχεται με μια στάση απάθειας, ο σύζυγος μπορεί να το πάρει αυτό ως ένδειξη ότι η γυναίκα του δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτόν. Τα συναισθήματα επηρεάζουν αποφασιστικά τη σεξουαλική ανταπόκριση και, αν η σύζυγος δεν ανταποκρίνεται, τότε ίσως χρειάζεται να αναθεωρήσει την άποψή της για το σεξ.

19. (α) Πώς δείχνει η Αγία Γραφή ότι θα ήταν σφάλμα να αρνείται ένα άτομο να έχει σεξουαλικές σχέσεις με το γαμήλιο σύντροφό του για παρατεταμένες χρονικές περιόδους; (β) Γιατί δεν χρειάζεται να ζητείται από τρίτους να κρίνουν αν είναι η διαγωγή ενός ζευγαριού κατάλληλη σε ζητήματα σχετικά με το σεξ;

¹⁹ Η Αγία Γραφή συμβουλεύει και το σύζυγο και τη σύζυγο ‘να μη αποστερούν αλλήλους’. Ο Λόγος του Θεού δεν επιτρέπει καθόλου τη χρησιμοποίηση του σεξ ως μέσου τιμωρίας του γαμήλιου συντρόφου ή για την εκδήλωση αποδοκιμασίας, όπως στην περίπτωση που μια γυναίκα αρνείται να έχει σχέσεις με τον άντρα της για βδομάδες ή και μήνες ακόμα. Όπως ακριβώς ο σύζυγος πρέπει να «αποδίδη . . . την οφειλομένην εύνοιαν» στη σύζυγό του, «ομοίως δε και η γυνή εις τον άνδρα». (1 Κορινθίους 7:3-5) Αυτό δεν σημαίνει ότι αναμένεται από τη σύζυγο να υποκύψει σε κάποια αφύσικη πράξη που βρίσκει ηθικά αποκρουστική, και ένας σύζυγος που αγαπάει και σέβεται τη γυναίκα του δεν θα απαιτούσε ποτέ απ’ αυτή να κάνει κάτι τέτοιο. «Η αγάπη . . . δεν ασχημονεί». (1 Κορινθίους 13:4, 5) Δεν χρειάζεται να ζητείται από τρίτους να κρίνουν αν η διαγωγή του ζευγαριού είναι κατάλληλη ή ακατάλληλη. Η Αγία Γραφή, στα εδάφια 1 Κορινθίους 6:9-11, απαριθμεί σαφώς τις πράξεις που είναι απαγορευμένες για τους λάτρεις του Ιεχωβά Θεού: πορνεία, μοιχεία, ομοφυλοφιλία. (Παράβαλε επίσης Λευιτικόν 18:1-23.) Μερικά σύγχρονα, απελευθερωμένα άτομα που εφαρμόζουν μια «νέα ηθική»—στην πραγματικότητα ανηθικότητα—φωνάζουν να γίνουν αποδεκτές μερικές απ’ αυτές τις απαγορευμένες σεξουαλικές πράξεις, ενώ άλλοι, που είναι πολύ συντηρητικοί, θέλουν να προστεθούν κι άλλες απαγορεύσεις. Η Αγία Γραφή δίνει την ισορροπημένη άποψη. Γενικά, αν όλες οι άλλες σχέσεις που υπάρχουν σ’ ένα γάμο είναι καλές, αν υπάρχει αγάπη, σεβασμός, καλή επικοινωνία και κατανόηση, τότε οι σεξουαλικές σχέσεις σπάνια θα αποτελούν πρόβλημα.

20. Όταν η σύζυγος χρησιμοποιεί το σεξ σαν μέσο για να πετύχει τους σκοπούς της, ποιο είναι το αποτέλεσμα;

²⁰ Η σύζυγος που είναι πολύ αγαπητή δεν χρησιμοποιεί το σεξ σαν μέσο για να πετύχει τους σκοπούς της. Ασφαλώς, δεν το κάνουν αυτό όλες οι γυναίκες, αλλά μερικές το κάνουν. Με επιδέξιους τρόπους χρησιμοποιούν το σεξ για να πετύχουν παραχωρήσεις από τους συζύγους τους. Με ποιο αποτέλεσμα; Βέβαια, δεν αισθάνεστε τρυφερή στοργή για ένα άτομο που σας πουλάει ένα φόρεμα, έτσι δεν είναι; Ούτε ένας σύζυγος αισθάνεται τρυφερή στοργή για μια σύζυγο που ανταλλάσσει το σεξ με μερικές παραχωρήσεις απ’ αυτόν. Η γυναίκα που το κάνει αυτό, μπορεί να κερδίζει από υλική άποψη, αλλά χάνει συναισθηματικά και πνευματικά.

ΟΙ ΚΛΑΨΙΑΡΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΚΡΙΝΙΑΡΕΣ

21-23. Όπως φαίνεται από την περίπτωση του Σαμψών, πώς μπορούν το κλάμα και η γκρίνια μιας γυναίκας να καταστρέψουν την ευτυχία;

²¹ Ο Σαμψών ήταν δυνατός άντρας, αλλά δεν άντεχε κάτω από την πίεση γυναικών που χρησιμοποιούσαν το κλάμα ή την γκρίνια για να πετύχουν το σκοπό τους. Σε μια περίπτωση, τον πολιόρκησε με το κλάμα της η γυναίκα που επρόκειτο να γίνει σύζυγός του. Όπως αναγράφεται στα εδάφια Κριταί 14:16, 17, «και έκλαυσεν η γυνή του Σαμψών έμπροσθεν αυτού και είπε, Βεβαίως με μισείς και δεν με αγαπάς· επρόβαλες αίνιγμα προς τους υιούς του λαού μου, και εις εμέ δεν εφανέρωσας αυτό. Ο δε είπε προς αυτήν, Ιδού, προς τον πατέρα μου και προς την μητέρα μου δεν εφανέρωσα αυτό· και εις σε θέλω φανερώσει;» Η έκκληση στη λογική, που έκανε ο Σαμψών, δεν έφερε αποτελέσματα. Και σπάνια φέρνει όταν τα συναισθήματα βρίσκονται σε έξαρση. «Αυτή έκλαιεν έμπροσθεν αυτού τας επτά ημέρας, καθ’ ας ήτο το συμπόσιον αυτών· την δε εβδόμην ημέραν εφανέρωσεν αυτό προς αυτήν, διότι παρηνόχλησεν αυτόν· η δε εφανέρωσε το αίνιγμα προς τους υιούς του λαού αυτής».

²² Μη βάζετε με το νου σας ότι ο άντρας σας δεν σας αγαπάει επειδή απλώς δεν εκπληρώνει κάθε επιθυμία σας. Η μέλλουσα σύζυγος του Σαμψών τον κατηγόρησε ότι δεν την αγαπούσε, αλλά, στην πραγματικότητα, εκείνη δεν τον αγαπούσε. Τον πίεσε τόσο πολύ που εκείνος δεν μπόρεσε να αντέξει άλλο. Όταν τελικά της φανέρωσε το αίνιγμά του, εκείνη, προδίδοντας αμέσως την εμπιστοσύνη του, έτρεξε να πει το μυστικό του στους εχθρούς του. Στο τέλος, έγινε σύζυγος ενός άλλου άντρα.

²³ Αργότερα ο Σαμψών ένιωσε έλξη για μια άλλη γυναίκα που λεγόταν Δαλιδά. Ίσως να ήταν όμορφη εξωτερικά, αλλά αποδείχτηκε ότι ήταν μια γυναίκα που θα μπορούσε να τη θεωρεί πολύ αγαπητή; Η Δαλιδά, για να αποσπάσει πληροφορίες από τον Σαμψών και να τις χρησιμοποιήσει για ιδιοτελές όφελος, χρησιμοποίησε για όπλο της την γκρίνια. Η αφήγηση λέει: «Επειδή εστενοχώρει [πίεζε, ΜΝΚ] αυτόν καθ’ ημέραν με τους λόγους αυτής και εβίαζεν αυτόν, ώστε η ψυχή αυτού απέκαμε μέχρι θανάτου». Τα τελικά αποτελέσματα ήταν τραγικά.—Κριταί 16:16.

24-27. (α) Τι λέει το βιβλίο των Παροιμιών για το αποτέλεσμα που έχει η γκρίνια της γυναίκας; (β) Γιατί ξεχωρίζει τις γυναίκες γι’ αυτή τη συμβουλή; (γ) Τι είναι πολύ πιθανόν να υποκινήσει το σύζυγο να θέλει να κάνει καλά πράγματα για τη σύζυγό του;

²⁴ Το κλάμα και η γκρίνια δεν είναι σοφά πράγματα. Είναι επιζήμια για ένα γάμο. Αποξενώνουν το σύζυγο. Η Αγία Γραφή προειδοποιεί εναντίον αυτών των πράξεων, όπως φαίνεται στα επόμενα Γραφικά εδάφια που είναι παρμένα από τη Νέα Αγγλική Βίβλο (The New English Bible): «Όποιος λέει και ξαναλέει κάτι διαλύει φιλία». «Η γκρινιάρα σύζυγος είναι σαν νερό που στάζει ακατάπαυστα». «Καλύτερα να κατοικεί [κάποιος] μόνος στην έρημο παρά με μια γυναίκα γκρινιάρα και οξύθυμη». «Ακατάπαυστο στάξιμο σε βροχερή μέρα—μ’ αυτό μοιάζει η γκρινιάρα γυναίκα. Το να προσπαθείς να την ελέγξεις είναι σαν να προσπαθείς να ελέγξεις τον άνεμο! Είναι σαν να προσπαθείς να σηκώσεις λάδι με τα δάχτυλά σου!»—Παροιμίαι 17:9· 19:13· 21:19· 27:15, 16.

²⁵ Γιατί οι Γραφές ξεχωρίζουν τη σύζυγο γι’ αυτή τη συμβουλή; Ίσως επειδή οι γυναίκες είναι γενικά πιο συναισθηματικές και έχουν την τάση να αφήνουν τα αισθήματά τους να εκδηλώνονται, ιδιαίτερα όταν κάτι τις ενοχλεί. Επίσης, μπορεί να πιστεύουν ότι αυτό είναι το μόνο όπλο που διαθέτουν. Ο σύζυγος, ως κεφαλή της οικογένειας, μπορεί αυθαίρετα να κάνει το δικό του, και γι’ αυτό η σύζυγος μπορεί να νομίζει ότι πρέπει να καταφεύγει σε συναισθηματικές πιέσεις. Ούτε εσείς, η σύζυγος, πρέπει να καταφεύγετε σ’ αυτή την τακτική ούτε ο σύζυγός σας πρέπει να σας κάνει να αισθάνεστε αναγκασμένη να καταφεύγετε σ’ αυτήν.

²⁶ Είναι αλήθεια ότι μπορεί να υπάρχουν στιγμές που δεν αισθάνεστε καλά, και ίσως να αρχίσετε να κλαίτε ακόμα και σε περιπτώσεις που θα θέλατε να το αποφύγετε αυτό. Όμως, αυτό διαφέρει πολύ από το να του κάνετε σκηνές, απλώς για να πετύχετε το σκοπό σας.

²⁷ Οι περισσότεροι σύζυγοι, αν αγαπούν αληθινά τις συζύγους τους, θα κοιτάζουν να ευχαριστήσουν εκείνες μάλλον παρά τον εαυτό τους όταν πρόκειται για θέματα προσωπικής προτίμησης. Να δίνετε χαρά στο σύζυγό σας, και είναι πολύ πιθανό ότι και αυτός θα αναζητεί ευκαιρίες για να δίνει χαρά σ’ εσάς.

«ΚΑΙΡΟΣ ΤΟΥ ΣΙΓΑΝ ΚΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΛΕΙΝ»

28-35. (α) Περιγράψτε συνήθειες συνομιλίας που θα μπορούσαν να δυσκολέψουν το σύζυγο να συζητάει με τη γυναίκα του. (β) Τι μπορεί να γίνει για να βελτιωθεί η συνομιλία μεταξύ συζύγων;

²⁸ Πολλές γυναίκες παραπονιούνται: «Ο άντρας μου ποτέ δεν μου μιλάει». Το σφάλμα μπορεί να είναι δικό του. Εντούτοις, πολλές φορές ο σύζυγος θα ήθελε να μιλήσει με τη σύζυγό του, αλλά εκείνη δεν τον διευκολύνει. Με ποιον τρόπο; Δεν είναι όλες οι γυναίκες ίδιες. Αλλά ρωτήστε τον εαυτό σας αν σας ταιριάζει μια απ’ αυτές τις περιγραφές:

²⁹ Η πρώτη είναι μια γυναίκα που δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα στις συζητήσεις της με άλλες γυναίκες της γειτονιάς. Αλλά ποια είναι η τακτική της; Όταν η άλλη γυναίκα σταματάει για να πάρει ανάσα, αρπάζει αυτή τη σκυτάλη. Ίσως κάνει μερικές ερωτήσεις ή ίσως ξεκινήσει ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Σύντομα, η άλλη, που αναγκάστηκε να σταματήσει, μπαίνει με παρόμοιο τρόπο στη συζήτηση και έχει πάλι το λόγο για λίγο. Καμιά τους δεν φαίνεται να ενοχλείται απ’ αυτή την ελεύθερη για όλους συζήτηση.

³⁰ Τώρα, γυρίζει στο σπίτι ο σύζυγός της και έχει να της πει μερικά νέα. Καθώς μπαίνει, αρχίζει: «Πού να στα λέω τι έγινε στη δουλειά σήμερα . . . ». Αλλά δεν προλαβαίνει να τελειώσει τη φράση του. Εκείνη τον διακόπτει λέγοντας: «Πώς έγινε αυτός ο λεκές στο σακάκι σου; Πρόσεχε πού πατάς. Τώρα μόλις σφουγγάρισα το πάτωμα». Ο σύζυγος θα το σκεφτεί πολύ να συνεχίσει αυτό που έλεγε.

³¹ Ή, μπορεί να συζητούν με φίλους και ο σύζυγος να αφηγείται κάποιο περιστατικό, αλλά παραλείπει μερικές λεπτομέρειες ή δεν τις διατυπώνει με ακρίβεια. Η σύζυγός του παρεμβαίνει, πρώτα για να διορθώσει τα λάθη και κατόπιν για να συμπληρώσει την ιστορία. Σε λίγο, ο σύζυγος, μ’ ένα βαθύ αναστεναγμό, της λέει: «Δεν τα λες εσύ καλύτερα;»

³² Μια άλλη γυναίκα είναι του είδους που ενθαρρύνει το σύζυγό της να μιλάει. Προσπαθώντας να φανεί αδιάφορη, ενώ στην πραγματικότητα πεθαίνει από περιέργεια, ρωτάει: «Πού ήσουν;» «Ποιος ήταν εκεί;» «Τι έγινε;» Όχι τα συνηθισμένα πράγματα της ζωής, αλλά όσα φαίνονται πιο εμπιστευτικά είναι εκείνα που της κινούν την περιέργεια. Συναρμολογεί τις μεμονωμένες πληροφορίες που μπορεί να σταχυολογήσει και συμπληρώνει τα κενά με λίγη φαντασία. Ίσως μερικές απ’ αυτές να είναι πληροφορίες που δεν έπρεπε να είχε αποκαλύψει ο σύζυγός της. Μερικά άλλα πράγματα ίσως να ήταν κατάλληλο που τα συζήτησε με τη σύζυγό του, αλλά της τα είπε εμπιστευτικά. Αν τώρα εκείνη συζητάει αυτά τα πράγματα με άλλους, δεν είναι άξια της εμπιστοσύνης του. ‘Μην αποκαλύψεις την εμπιστευτική συνομιλία του άλλου’, προειδοποιεί το εδάφιο Παροιμίαι 25:9, ΜΝΚ. Αλλά αν εκείνη την αποκαλύψει, μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα. Πόσο ελεύθερος θα νιώθει να ξανασυζητήσει μαζί της στο μέλλον;

³³ Όμως, υπάρχει κι ένα τρίτο είδος γυναίκας, η οποία δεν μπορεί να πει κανείς ότι θεωρείται δεινή συζητήτρια. Ξέρει να κάνει τις αναγκαίες δουλειές του σπιτιού, αλλά σπάνια έχει κάτι να πει. Όποιος προσπαθήσει να ανοίξει συζήτηση μαζί της, πρέπει να μιλάει συνέχεια ο ίδιος. Ίσως είναι συνεσταλμένη ή μπορεί να μην της δόθηκε η ευκαιρία να μορφωθεί όταν ήταν μικρή. Άσχετα από το ποια είναι η αιτία, οι προσπάθειες να συνεχιστεί η συζήτηση μαζί της πέφτουν στο κενό.

³⁴ Μπορούν, όμως, να γίνουν αλλαγές. Η τέχνη της συνομιλίας μαθαίνεται. Αν μια γυναίκα κάνει, όχι μόνο τις δουλειές του νοικοκυριού, αλλά και αξιόλογο διάβασμα καθώς και καλές πράξεις για άλλους ανθρώπους, θα έχει πολλά εποικοδομητικά πράγματα να μοιραστεί με το σύντροφό της. Και πετυχημένη συνομιλία σημαίνει αμοιβαία συμμετοχή. Απαιτείται, επίσης, σεβασμός—αρκετός σεβασμός για να αφήνει το σύζυγό της να τελειώνει αυτό που λέει, να τον αφήνει να το λέει με το δικό του τρόπο και να γνωρίζει πότε πρέπει να δείχνει εχεμύθεια. Όπως λέει το εδάφιο Εκκλησιαστής 3:7, υπάρχει «καιρός του σιγάν και καιρός του λαλείν».

³⁵ Επομένως, αντί να παραπονιέστε ότι ο σύζυγός σας σπάνια συζητάει μαζί σας, γιατί να μην προσπαθήσετε να τον κάνετε να βρίσκει ευχαρίστηση στο να μιλάει μαζί σας; Να ενδιαφέρεστε για όσα κάνει. Να δίνετε προσοχή όταν μιλάει. Η απόκρισή σας πρέπει να δείχνει τη θερμή αγάπη και το βαθύ σεβασμό που έχετε γι’ αυτόν. Προσέχετε να είναι θετικά και εποικοδομητικά τα πράγματα για τα οποία μιλάτε περισσότερο. Ίσως σύντομα να διαπιστώσετε ότι η συνομιλία δίνει χαρά και στους δυο σας.

«ΙΝΑ . . . ΚΕΡΔΗΘΩΣΙΝ ΑΝΕΥ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ»

36-38. Ποιοι είναι μερικοί τρόποι για να αγγίξετε την καρδιά του γαμήλιου συντρόφου σας που δεν είναι ομόπιστός σας;

³⁶ Μερικές φορές οι πράξεις μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια, ιδιαίτερα σε συζύγους που δεν πιστεύουν όπως εσείς στο Λόγο του Θεού. Γι’ αυτούς, ο απόστολος Πέτρος είπε: «Ίνα . . . κερδηθώσιν άνευ του λόγου δια της διαγωγής των γυναικών, αφού ίδωσι την μετά φόβου καθαράν διαγωγήν σας». (1 Πέτρου 3:1, 2) Πολλοί μη ομόπιστοι σύζυγοι παραπονιούνται ότι οι γυναίκες τους τούς κάνουν συνέχεια «κήρυγμα», πράγμα που αποστρέφονται. Σε αντίθεση μ’ αυτούς, άλλοι δέχτηκαν την πίστη βλέποντας την αλλαγή που έφερε η αλήθεια του Λόγου του Θεού στις γυναίκες τους. Οι άνθρωποι συχνά εντυπωσιάζονται περισσότερο βλέποντας κάτι στην πράξη παρά ακούοντάς το.

³⁷ Όταν μιλάτε στο μη ομόπιστο σύντροφό σας, «ο λόγος σας ας ήναι πάντοτε με χάριν», με λεπτότητα, ή «ηρτυμένος με άλας», όπως το διατυπώνει η Αγία Γραφή. Υπάρχει η κατάλληλη ώρα για συζήτηση. «Λόγος λαληθείς πρεπόντως [στην κατάλληλη στιγμή, ΜΝΚ] είναι μήλα χρυσά εις ποικίλματα αργυρά», λέει η Αγία Γραφή. Μήπως ο σύζυγος είναι απογοητευμένος από κάτι; Ίσως τα πράγματα να μην πήγαν καλά στη δουλειά του. Λίγα λόγια κατανόησης ίσως να του ήταν πολύτιμα αυτή τη στιγμή. «Οι ευάρεστοι λόγοι [είναι] . . . γλυκύτης εις την ψυχήν και ίασις εις τα οστά». (Κολοσσαείς 4:6· Παροιμίαι 25:11· 16:24) Ή, ανάλογα με την περίπτωση, το να σφίξετε απλώς το χέρι του μπορεί να τα πει όλα: Σε καταλαβαίνω, είμαι στο πλευρό σου, θα κάνω ό,τι μπορώ για να σε βοηθήσω.

³⁸ Ακόμα κι αν δεν έχει την ίδια μ’ εσάς πίστη, ο Λόγος του Θεού δείχνει ότι πρέπει να υποτάσσεστε σ’ αυτόν. Η καλή διαγωγή σας μπορεί με τον καιρό να τον κερδίσει, ώστε να γίνει κι αυτός μέτοχος της πίστης σας. Τι ευτυχισμένη μέρα θα είναι εκείνη! Κι αν έρθει εκείνος ο καιρός, ο σύζυγός σας θα αντιληφθεί ότι έχει περισσότερους λόγους να σας αγαπάει απ’ όσους ήξερε πρώτα. Κι αυτό, επειδή η αφοσίωσή σας, σε συνδυασμό με τη σταθερότητά σας για εκείνο που γνωρίζετε ότι είναι ορθό, θα τον έχει βοηθήσει να βρει την «αιώνιον [όντως, Κείμενο] ζωήν».—1 Κορινθίους 7:13-16· 1 Τιμόθεον 6:19.

39, 40. Ποιες ιδιότητες, που αναφέρονται στα εδάφια Τίτον 2:4, 5, κάνουν μια σύζυγο πολύτιμη, όχι μόνο στο σύζυγό της, αλλά και στον Ιεχωβά;

³⁹ Οι Γραφές ενθαρρύνουν τις Χριστιανές συζύγους, είτε οι σύζυγοί τους είναι ομόπιστοί τους είτε όχι, «να ήναι φίλανδροι, φιλότεκνοι, σώφρονες, καθαραί, οικοφύλακες, αγαθαί, ευπειθείς εις τους ιδίους αυτών άνδρας, δια να μη βλασφημήται ο λόγος του Θεού».—Τίτον 2:4, 5.

⁴⁰ Αν εσείς, η σύζυγος, τα κάνετε αυτά όσο μπορείτε καλύτερα, θα είστε πολύ αγαπητή, όχι μόνο στο σύζυγό σας, αλλά και στον Ιεχωβά Θεό.

[Εικόνα στη σελίδα 57]

‘Γυνή ενάρετος [άξια, ΜΝΚ] . . . είναι πολύ τιμιωτέρα υπέρ τους μαργαρίτας’.—Παροιμίαι 31:10.

[Εικόνα στη σελίδα 64]

Οι γυναίκες στη ζωή του Σαμψών

Κεφάλαιο 6

Αγάπη—‘Ένας Τέλειος Δεσμός Ενότητας’

1-6. (α) Τι μπορεί να συμβεί όταν ο κάθε γαμήλιος σύντροφος συγκεντρώνει την προσοχή του πάρα πολύ στα δικά του αισθήματα; (β) Ποιες Γραφικές αρχές θα μπορούσαν να εμποδίσουν το ζήτημα να καταλήξει σε μεγάλο καβγά;

ΓΙΑΤΙ δεν μπορούμε να φάμε ποτέ στην ώρα μας;» είπε απότομα ο σύζυγος, που είχε βαρεθεί να περιμένει και ήταν κατάκοπος από τη σκληρή δουλειά μιας ολόκληρης μέρας.

² «Σταμάτα να παραπονιέσαι. Το φαγητό είναι σχεδόν έτοιμο» απάντησε νευριασμένα η σύζυγος. Ούτε και η δική της μέρα είχε περάσει εύκολα.

³ «Μα πάντα αργείς να το ετοιμάσεις. Γιατί δεν μπορείς ποτέ να το ’χεις έτοιμο στην ώρα του;»

⁴ «Κάνεις μεγάλο λάθος!» φώναξε εκείνη. «Αλλά άμα καθόσουν εσύ να κρατήσεις καμιά μέρα τα παιδιά, δεν θα ’σουν όλο παράπονα. Στο κάτω-κάτω, είναι και δικά σου παιδιά!»

⁵ Έτσι, μεταξύ των συζύγων, κάτι τέτοια μικροπράγματα καταλήγουν να γίνουν βουνά, αφήνοντας και τους δυο θυμωμένους και να μη μιλιούνται μεταξύ τους. Ο ένας αντιμιλάει στον άλλον, ώσπου και οι δυο πληγώνονται και πικραίνονται και χαλάνε τη βραδιά τους. Και ο ένας και ο άλλος θα μπορούσαν να είχαν εμποδίσει τα πράγματα να πάρουν τέτοια τροπή. Όμως, ο καθένας τους είχε συγκεντρώσει την προσοχή του πάρα πολύ στα δικά του αισθήματα και είχε λησμονήσει τα αισθήματα του συντρόφου του. Τα τεντωμένα νεύρα τους δεν άντεξαν.

⁶ Τέτοια προβλήματα μπορεί να προκύψουν σε πολλούς τομείς. Ίσως το θέμα να είναι χρηματικό. Ή μπορεί ο σύζυγος να νομίζει ότι η γυναίκα του τον θέλει υπερβολικά δικό της και δεν τον αφήνει να χαρεί τη συντροφιά άλλων ανθρώπων. Εκείνη μπορεί να νομίζει ότι ο άντρας της την παραμελεί και δεν τη θεωρεί σαν κάτι το ξεχωριστό. Ένταση μπορεί να υπάρξει εξαιτίας ενός μεγάλου προβλήματος ή διάφορων μικρών προβλημάτων. Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, αυτό που ενδιαφέρει εμάς τώρα είναι πώς να χειριστούμε σωστά την κατάσταση. Η κακή τροπή των πραγμάτων, που θα καταλήξει σε φασαρία, μπορεί να εμποδιστεί, αν ο ένας τουλάχιστον από τους δυο είναι πρόθυμος ‘να στρέψει και την άλλη σιαγόνα’, και όχι ‘να ανταποδώσει κακό αντί κακού’, αλλά, αντίθετα, ‘να νικήσει δια του αγαθού το κακό’. (Ματθαίος 5:39· Ρωμαίους 12:17, 21) Για να μπορέσει κανείς να το κάνει αυτό απαιτείται αυτοσυγκράτηση και ωριμότητα. Απαιτείται Χριστιανική αγάπη.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΓΑΠΗ

7-9. (α) Πώς περιγράφεται η αγάπη στα εδάφια 1 Κορινθίους 13:4-8; (β) Τι είδους αγάπη είναι αυτή;

⁷ Ο Ιεχωβά Θεός ενέπνευσε να γραφτεί ένας ορισμός της αγάπης που περιγράφει τι κάνει η αγάπη και τι δεν κάνει, στα εδάφια 1 Κορινθίους 13:4-8: «Η αγάπη μακροθυμεί, αγαθοποιεί, η αγάπη δεν φθονεί, η αγάπη δεν αυθαδιάζει, δεν επαίρεται, δεν ασχημονεί, δεν ζητεί τα εαυτής, δεν παροξύνεται, δεν διαλογίζεται το κακόν, δεν χαίρει εις την αδικίαν, συγχαίρει δε εις την αλήθειαν· πάντα ανέχεται, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει».

⁸ Η αγάπη μπορεί να βασίζεται σε πολλά πράγματα—στη φυσική έλξη, στην οικογενειακή σχέση ή στην απόλαυση της συντροφιάς κάποιου άλλου. Αλλά η Αγία Γραφή δείχνει ότι η αγάπη, για να έχει αληθινή αξία, πρέπει να ξεπερνάει την τρυφερότητα ή την αμοιβαία έλξη και να διέπεται από αυτό που είναι για το καλύτερο συμφέρον εκείνου στον οποίο στρέφεται. Αυτό το είδος αγάπης μπορεί να απαιτήσει και επίπληξη ή διαπαιδαγώγηση, όπως θα έκανε ένας γονέας με το παιδί του, ή όπως κάνει ο Ιεχωβά Θεός με τους λάτρεις του. (Εβραίους 12:6) Αισθήματα και συναισθήματα υπάρχουν, βέβαια, αλλά δεν τους επιτρέπεται να παραμερίζουν τη σοφή κρίση ή τις ορθές αρχές που διέπουν τη συμπεριφορά προς τους άλλους ανθρώπους. Αυτό το είδος αγάπης υποκινεί το άτομο να φέρεται σε όλους σύμφωνα με τις θαυμάσιες αρχές του σεβασμού για τα αισθήματα των άλλων και της δίκαιης μεταχείρισης.

⁹ Για να κατανοήσουμε πληρέστερα πώς μπορεί η αγάπη να ωφελήσει την οικογενειακή μας ζωή, ας εξετάσουμε λεπτομερέστερα τον ορισμό που δίνουν τα εδάφια 1 Κορινθίους 13:4-8.

10, 11. Τι θα αναμέναμε από ένα γαμήλιο σύντροφο που δείχνει μακροθυμία και καλοσύνη;

¹⁰ «Η αγάπη μακροθυμεί, αγαθοποιεί [χρηστεύεται, Κείμενο· δείχνει καλοσύνη, ΜΝΚ]». Δείχνετε εσείς μακροθυμία στο γαμήλιο σύντροφό σας; Ακόμα και όταν μια κατάσταση είναι κάπως εξοργιστική, και ίσως να εκστομίζονται άδικες κατηγορίες, ασκείτε εσείς αυτοσυγκράτηση; Ο Ιεχωβά είναι μακρόθυμος με όλους εμάς, και ‘η χρηστότης του Θεού [η ιδιότητα της καλοσύνης που έχει ο Θεός, ΜΝΚ] φέρει τους ανθρώπους εις μετάνοιαν’. Και η μακροθυμία και η καλοσύνη είναι καρποί του πνεύματος του Θεού.—Ρωμαίους 2:4· Γαλάτας 5:22.

¹¹ Η αγάπη δεν επιδοκιμάζει την αδικοπραγία, αλλά δεν είναι υπερβολικά απαιτητική. Δεν είναι ανυπόμονη. Λαβαίνει υπόψη τα ελαφρυντικά. (1 Πέτρου 4:8· Ψαλμός 103:14· 130:3, 4) Ακόμα και σε σοβαρά ζητήματα, είναι πρόθυμη να δώσει συγχώρεση. Ο απόστολος Πέτρος, χωρίς αμφιβολία, νόμιζε ότι έδειχνε μακροθυμία όταν ρώτησε τον Ιησού: «Ποσάκις αν αμαρτήση εις εμέ ο αδελφός μου και θέλω συγχωρήσει αυτόν; έως επτάκις;» Η απάντηση του Ιησού ήταν: «Δεν σοι λέγω έως επτάκις, αλλ’ έως εβδομηκοντάκις επτά». (Ματθαίος 18:21, 22· Λουκάς 17:3, 4) Η αγάπη συγχωρεί κατ’ επανάληψη και δείχνει καλοσύνη συνέχεια. Εσείς, το κάνετε αυτό;

12, 13. Πώς μπορεί να εκδηλωθεί η ζήλεια, και γιατί πρέπει να καταβάλλονται προσπάθειες για να τηρείται κάτω από έλεγχο;

¹² «Η αγάπη δεν φθονεί [δεν είναι ζηλότυπη, ΜΝΚ]». Είναι δύσκολο να ζει κανείς μ’ ένα γαμήλιο σύντροφο που ζηλεύει χωρίς πραγματική αιτία. Μια τέτοια ζήλεια είναι καχύποπτη, υπερβολικά περιοριστική. Είναι παιδιάστικη και εμποδίζει το άλλο άτομο να συμπεριφέρεται φυσιολογικά και φιλικά στους άλλους. Ευτυχία σημαίνει να δίνει κανείς αυθόρμητα και όχι για να ανταποκριθεί σε μια απαίτηση που προέρχεται από ζήλεια.

¹³ «Τις δύναται να σταθή έμπροσθεν της ζηλοτυπίας;» ρωτάει η Αγία Γραφή. Είναι ένα από τα έργα της ατελούς σάρκας. (Παροιμίαι 27:4· Γαλάτας 5:19, 20) Μήπως διακρίνετε στον εαυτό σας κάποιες ενδείξεις ζήλειας του είδους που προέρχεται από ένα αίσθημα ανασφάλειας και τρέφεται από τη φαντασία; Συνήθως δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τα ελαττώματα κάποιου άλλου, αλλά θα ωφεληθούμε πιο πολύ αν εξετάσουμε τον εαυτό μας. «Όπου είναι φθόνος [ζηλοτυπία, ΜΝΚ] και φιλονεικία, εκεί ακαταστασία και παν αχρείον πράγμα». (Ιακώβου 3:16) Η ζήλεια μπορεί να καταστρέψει το γάμο. Δεν είναι οι ζηλότυποι περιορισμοί εκείνοι που θα κάνουν το σύντροφό σας να σας μείνει πιστός αλλά η στοργική φροντίδα, ο σεβασμός για τα αισθήματά του και η εμπιστοσύνη.

14, 15. (α) Πώς δείχνει έλλειψη αγάπης η καυχησιολογία; (β) Τι πρέπει να κάνει κανείς αντί να υποβιβάζει το σύντροφό του;

¹⁴ Η αγάπη «δεν αυθαδιάζει [δεν κομπάζει, ΜΝΚ], δεν επαίρεται». Είναι αλήθεια ότι πολλοί το κάνουν αυτό, αλλά σε λίγους αρέσει να ακούν άλλους να κομπάζουν. Στην πραγματικότητα, αυτό μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση όποιον γνωρίζει καλά το άτομο που κομπάζει. Ενώ μερικοί κομπάζουν μιλώντας για τον εαυτό τους μ’ έναν υπεροπτικό τρόπο, άλλοι κάνουν το ίδιο κάπως αλλιώς. Επικρίνουν και υποβιβάζουν τους άλλους, και, σε σύγκριση, αυτό τους εξυψώνει πάνω από τα θύματά τους. Έτσι, κάποιος μπορεί να εξυψώνει τον εαυτό του με το να ταπεινώνει τους άλλους. Το να υποβιβάζει κανείς το γαμήλιο σύντροφό του αποτελεί πραγματικά κομπασμό.

¹⁵ Μήπως πιάσατε ποτέ τον εαυτό σας να μιλάει δημόσια για τα ελαττώματα του γαμήλιου συντρόφου σας; Πώς, κατά τη γνώμη σας, τον ή την έκανε να αισθάνεται αυτό; Τι θα γινόταν αν εκείνος ή εκείνη εξέθετε τα δικά σας ελαττώματα; Πώς θα αισθανόσασταν; Ότι σας αγαπάει; Όχι, η αγάπη ‘δεν καυχιέται’, ούτε με το να περιαυτολογεί ούτε με το να υποβιβάζει τους άλλους. Όταν μιλάτε για το σύντροφό σας, να λέτε εποικοδομητικά πράγματα· αυτό θα ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ σας. Και όσο για το τι λέγεται για το άτομό σας, να εφαρμόζετε τη σοφή συμβουλή που βρίσκεται στο εδάφιο Παροιμίαι 27:2: «Ας σε επαινή άλλος και μη το στόμα σου· ξένος, και μη τα χείλη σου».

16. Ποιες είναι μερικές απρέπειες που πρέπει να αποφεύγει ένα άτομο που έχει αγάπη;

¹⁶ Η αγάπη «δεν ασχημονεί [δεν συμπεριφέρεται με απρέπεια, ΜΝΚ]». Υπάρχουν πολλά πράγματα που είναι καταφανώς απρεπή, όπως η μοιχεία, η μέθη και τα ξεσπάσματα θυμού. (Ρωμαίους 13:13) Σε αντίθεση με την αγάπη, όλα αυτά προξενούν ζημιά στους γαμήλιους δεσμούς. Η αγένεια, οι αισχρότητες με λόγια και πράξεις, καθώς και η αμέλεια στο θέμα της ατομικής καθαριότητας, δείχνουν όλα έλλειψη ανθρώπινης ευπρέπειας. Πόσο προσέχετε εσείς ώστε να αποφεύγετε να προσβάλλετε το σύντροφό σας σχετικά με το ζήτημα αυτό; Φέρεστε εσείς στον ή στη σύζυγό σας με λεπτότητα, με καλούς τρόπους, με σεβασμό; Όλα αυτά συμβάλλουν στο να είναι ο γάμος ευτυχισμένος και ανθεκτικός.

17. Πώς μπορεί να αποφύγει τους καβγάδες το άτομο που δεν ζητάει τα δικά του συμφέροντα;

¹⁷ Η αγάπη «δεν ζητεί τα εαυτής, δεν παροξύνεται». Δεν είναι εγωκεντρική. Πόσο καλύτερα θα ήταν αν το αντρόγυνο που αναφέρθηκε στην αρχή αυτού του κεφαλαίου ήταν έτσι. Ο σύζυγος δεν θα μιλούσε απότομα στη γυναίκα του επειδή εκείνη είχε αργήσει να ετοιμάσει το φαγητό και εκείνη δεν θα του απαντούσε νευριασμένα. Αν η σύζυγος διέκρινε ότι ο ερεθισμός του οφειλόταν κατά ένα μέρος στο ότι ήταν κουρασμένος, αντί να εξοργιστεί, θα μπορούσε να απαντήσει: «Το φαγητό είναι σχεδόν έτοιμο. Θα κουράστηκες πολύ στη δουλειά σήμερα. Κάτσε να σου φέρω ένα ποτήρι δροσερό χυμό να πιεις ενώ θα στρώνω το τραπέζι». Ή, αν ο σύζυγος έδειχνε πιο πολλή κατανόηση και δεν σκεφτόταν μόνο τον εαυτό του, θα μπορούσε να ρωτήσει αν υπήρχε τίποτα να κάνει για να βοηθήσει κι αυτός.

18. Πώς μπορεί η αγάπη να εμποδίσει κάποιον να εξοργιστεί;

¹⁸ Εξοργίζεστε εύκολα όταν λέει ή κάνει κάτι ο σύντροφός σας, ή προσπαθείτε να διακρίνετε ποια ήταν η πρόθεσή του πίσω από τα λόγια ή την πράξη του; Ίσως να ήταν αθώα, μόνο μια απερισκεψία, και να μην είχε σκοπό να σας θίξει. Αν έχετε αγάπη, ‘ο ήλιος δεν θα δύση επί τον παροργισμόν σας’. (Εφεσίους 4:26) Αλλά τι θα γίνει αν ο σύντροφός σας ήταν εκνευρισμένος και πραγματικά ήθελε να πει ή να κάνει κάτι για να σας θίξει; Δεν θα είναι καλύτερα να περιμένετε ώσπου να ηρεμήσουν τα πνεύματα και κατόπιν να το συζητήσετε; Το να εξετάσετε την κατάσταση έχοντας τα καλύτερα συμφέροντα και των δυο υπόψη σας θα σας βοηθήσει να πείτε τα σωστά λόγια. ‘Η καρδιά του σοφού κάνει το στόμα του να δείχνει ενόραση’. ‘Αυτός που καλύπτει παράβαση, επιζητεί αγάπη’, και δεν δημιουργεί περισσότερη προστριβή. (Παροιμίαι 16:23, ΜΝΚ· 17:9, ΜΝΚ) Καταπολεμώντας την παρόρμηση που αισθάνεστε να δώσετε συνέχεια στον καβγά για να αποδείξετε ότι εσείς έχετε δίκιο, θα μπορέσετε να κερδίσετε μια νίκη υπέρ της αγάπης.

19. (α) Τι μπορεί να περιλαμβάνει ‘το να χαίρεται κάποιος για την αδικία’; (β) Γιατί πρέπει να αποφεύγεται αυτό;

¹⁹ Η πραγματική αγάπη «δεν χαίρει εις την αδικίαν, συγχαίρει δε εις την αλήθειαν [δεν χαίρεται για την αδικία, αλλά χαίρεται με την αλήθεια, ΜΝΚ]». Εκείνος που έχει πραγματική αγάπη δεν το θεωρεί εξυπνάδα να εξαπατήσει το γαμήλιο σύντροφό του—για το πώς πέρασε την ώρα του, για το πώς δαπάνησε τα χρήματα ή για ό,τι έχει σχέση με τις συναναστροφές του. Δεν μεταχειρίζεται μισοαλήθειες για να φανεί δίκαιος. Η ανειλικρίνεια καταστρέφει την εμπιστοσύνη. Για να υπάρχει γνήσια αγάπη πρέπει και οι δυο σας να χαίρεστε να λέτε την αλήθεια.

Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΓΑΠΗ ΕΧΕΙ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΝΤΟΧΗ

20. Πώς η αγάπη (α) «πάντα ανέχεται»; (β) «πάντα πιστεύει»; (γ) «πάντα ελπίζει»; (δ) «πάντα υπομένει»;

²⁰ «Πάντα ανέχεται, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει». Αντέχει κάτω από τις πιέσεις και τις εντάσεις που δοκιμάζει στο γάμο, καθώς και οι δυο, σ’ αυτή τη στενή σχέση, μαθαίνουν να είναι υποχωρητικοί και ευπροσάρμοστοι. Πιστεύει όλες τις συμβουλές που εκθέτει ο Λόγος του Θεού και είναι αμέσως πρόθυμη να τις εφαρμόσει, ακόμα και όταν οι περιστάσεις δεν φαίνονται ευνοϊκές. Και, μολονότι δεν είναι εύπιστη όταν έχει να κάνει με άτομα που προσφεύγουν στην ανεντιμότητα, δεν είναι χωρίς λόγο φιλύποπτη. Αντίθετα, δείχνει εμπιστοσύνη. Επιπλέον, ελπίζει για το καλύτερο. Μια τέτοια ελπίδα βασίζεται στην πιστή διαβεβαίωση ότι η εφαρμογή των Γραφικών συμβουλών θα φέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Έτσι, η αγάπη είναι θετική, αισιόδοξη και με το βλέμμα στραμμένο προς τα εμπρός. Επίσης, δεν είναι ούτε άστατη ούτε κάποιο παροδικό χτυποκάρδι. Η πραγματική αγάπη υπομένει ορθώνοντας το ανάστημά της στα προβλήματα όταν ο δρόμος γίνεται δύσκολος. Έχει αντοχή. Είναι δυνατή· όμως, παρ’ όλη τη δύναμή της, εξακολουθεί να είναι καλοσυνάτη, ευγενική, παραχωρητική και να κάνει εύκολη τη συμβίωση.

21, 22. Ποιες είναι μερικές περιστάσεις που δείχνουν ότι η αγάπη «ουδέποτε εκπίπτει»;

²¹ Μια τέτοια «αγάπη ουδέποτε εκπίπτει». Τι γίνεται αν δύσκολοι καιροί ρίξουν το αντρόγυνο σε οικονομικές στενοχώριες; Αντί να σκέφτεται πώς να φτιάξει τη ζωή της κάπου αλλού, η σύζυγος που έχει τέτοια αγάπη παραμένει πιστά προσκολλημένη στο σύντροφό της, ενώ προσπαθεί να κάνει οικονομία και ίσως να συμπληρώνει και η ίδια το εισόδημα του συζύγου της. (Παροιμίαι 31:18, 24) Τι γίνεται, όμως, αν η σύζυγος αρρωστήσει και η ασθένειά της παρατείνεται για χρόνια; Ο σύζυγος που έχει αυτού του είδους την αγάπη κάνει ό,τι μπορεί για να δίνει στη σύζυγό του τη φροντίδα που χρειάζεται, για να βοηθάει στο σπίτι κάνοντας δουλειές που εκείνη τώρα δεν μπορεί να κάνει και για να τη βεβαιώνει για τη συνεχή αφοσίωσή του. Ο ίδιος ο Θεός δίνει το παράδειγμα σ’ αυτό. Σε οποιεσδήποτε περιστάσεις κι αν βρεθούν οι πιστοί του δούλοι, ‘τίποτε δεν θέλει δυνηθή να τους χωρίση από της αγάπης του Θεού’.—Ρωμαίους 8:38, 39.

²² Ποια προβλήματα θα μπορούσαν να καταβάλουν μια αγάπη σαν κι αυτή; Υπάρχει τέτοια αγάπη στο δικό σας γάμο; Την εκδηλώνετε εσείς προσωπικά;

ΠΩΣ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ

23. Τι είναι εκείνο που καθορίζει το αν ο τρόπος με τον οποίο θα ενεργήσουμε θα δείχνει αγάπη;

²³ Η αγάπη, όπως ένας μυς του σώματος, δυναμώνει με τη χρήση. Από την άλλη μεριά, η αγάπη, όπως και η πίστη, χωρίς έργα είναι νεκρή. Τα λόγια και οι πράξεις, που υποκινούνται από αισθήματα που είναι βαθιά μέσα μας, λέγεται ότι προέρχονται από την καρδιά και αντιπροσωπεύουν τα βαθύτερά μας κίνητρα. «Εκ του περισσεύματος της καρδίας λαλεί το στόμα. Ο καλός άνθρωπος εκ του καλού θησαυρού της καρδίας εκβάλλει τα καλά». Αλλά αν τα αισθήματα που είναι μέσα μας είναι πονηρά, «εκ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι».—Ματθαίος 12:34, 35· 15:19· Ιακώβου 2:14-17.

24, 25. Πώς μπορείτε να ενισχύσετε τα κίνητρά σας στην εκδήλωση αγάπης;

²⁴ Τι σκέψεις και αισθήματα καλλιεργείτε εσείς στην καρδιά σας; Αν κάνετε κάθε μέρα στοχασμούς σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους ο Θεός έδειξε αγάπη, και προσπαθείτε να μιμηθείτε το παράδειγμά του, τα καλά σας κίνητρα θα ενισχυθούν. Όσο περισσότερο ασκείτε αυτή την αγάπη, τόσο περισσότερο θα ενεργείτε και θα μιλάτε σε αρμονία μ’ αυτήν και τόσο πιο βαθιά θα χαράζεται στην καρδιά σας. Αν καθημερινά εκδηλώνετε αγάπη σε μικρά πράγματα, αυτή θα σας γίνει συνήθεια. Κατόπιν, όταν μερικές φορές εγείρονται μεγάλα ζητήματα, αυτή η αγάπη θα βρίσκεται εκεί, γερά οχυρωμένη, για να σας βοηθήσει να τα αντιμετωπίσετε.—Λουκάς 16:10.

²⁵ Παρατηρείτε κάτι αξιέπαινο στο σύντροφό σας; Πέστε το! Αισθάνεστε κάποια παρόρμηση να κάνετε μια ευγενική χειρονομία; Υπακούστε στην παρόρμηση! Πρέπει να δείχνουμε αγάπη για να θερίσουμε αγάπη. Η εφαρμογή αυτών των πραγμάτων θα σας φέρει πιο κοντά στο σύντροφό σας, θα κάνει τους δυο σας ένα, και θα κάνει την αγάπη που έχετε ο ένας για τον άλλο να μεγαλώνει.

26, 27. Πώς το να μοιράζεστε το καθετί με το σύντροφό σας μεγαλώνει την αγάπη σας;

²⁶ Για να αυξηθεί η αγάπη σας, μην την κρατάτε για τον εαυτό σας. Ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, ζούσε σ’ έναν παράδεισο. Υπήρχαν άφθονα πράγματα για να καλύψουν όλες τις φυσικές του ανάγκες. Από την αρχή περιβαλλόταν από ομορφιά. Υπήρχαν γύρω του, όχι μόνο λιβάδια και λουλούδια, δάση και ρυάκια, αλλά και μια άφθονη ποικιλία από ζώα τα οποία ήταν κάτω από την εξουσία που είχε ως φροντιστής της γης. Παρ’ όλα αυτά, όμως, δεν είχε καλυφθεί μια ανάγκη: να υπάρχει κάποιος άνθρωπος, με τον οποίο να μοιράζεται αυτόν τον παράδεισο της ομορφιάς. Έχετε βρεθεί ποτέ μόνος να παρατηρείτε με θαυμασμό ένα θεαματικό ηλιοβασίλεμα, λαχταρώντας να είχατε κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο κοντά σας για να μοιραστείτε μαζί του την ομορφιά αυτή; Ή, έτυχε ποτέ να έχετε εξαιρετικά ευχάριστα νέα, αλλά να μην υπάρχει κανένας να του τα πείτε; Ο Ιεχωβά Θεός διέκρινε την ανάγκη του Αδάμ και του έδωσε μια σύντροφο, με την οποία να μπορεί να μοιράζεται τις σκέψεις του και τα αισθήματά του. Αυτό ενώνει δυο ανθρώπους και κάνει την αγάπη να στεριώσει και να μεγαλώσει.

²⁷ Γάμος σημαίνει το αντρόγυνο να μοιράζεται το καθετί. Μια στοργική ματιά από την άλλη άκρη του δωματίου, ένα άγγιγμα, μια γλυκιά λέξη, ακόμα και το να κάθονται γαλήνια μαζί χωρίς να μιλούν. Κάθε πράξη μπορεί να φανερώνει αγάπη: το στρώσιμο του κρεβατιού, το πλύσιμο των πιάτων, το να κάνει ο σύζυγος οικονομία για να αγοράσει κάτι που η γυναίκα του θα ήθελε, αλλά δεν το ζητάει επειδή δεν περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό της οικογένειας, το να βοηθάει ο ένας τον άλλο να τελειώσει τις δουλειές του όταν έχει μείνει πίσω. Αγάπη σημαίνει να μοιράζεται κανείς με τον άλλον τη δουλειά και το παιχνίδι, τις στενοχώριες και τις χαρές, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες, τις σκέψεις του νου και τα αισθήματα της καρδιάς. Να έχετε κοινούς στόχους και να προσπαθείτε να τους πετύχετε μαζί. Αυτό ακριβώς κάνει δυο ανθρώπους ένα· αυτό κάνει την αγάπη να μεγαλώνει.

28. Πώς το να υπηρετείτε το σύντροφό σας προάγει την αγάπη;

²⁸ Με το να υπηρετείτε το γαμήλιο σύντροφό σας, η αγάπη σας γι’ αυτόν θα ωριμάσει. Η σύζυγος γενικά υπηρετεί με το μαγείρεμα φαγητών, το στρώσιμο των κρεβατιών, τον καθαρισμό του σπιτιού, το πλύσιμο των ρούχων, τη φροντίδα για τις ανάγκες του σπιτιού. Ο σύζυγος συνήθως υπηρετεί με το να προμηθεύει τα τρόφιμα που εκείνη μαγειρεύει, τα κρεβάτια που εκείνη στρώνει, το σπίτι που εκείνη καθαρίζει, τα ρούχα που εκείνη πλένει. Αυτή η υπηρεσία, αυτή η προσφορά, είναι που φέρνει ευτυχία και τρέφει την αγάπη. Όπως είπε ο Ιησούς, υπάρχει περισσότερη ευτυχία στο να δίνει κάποιος παρά στο να παίρνει. Ή, υπάρχει περισσότερη ευτυχία στο να υπηρετεί κάποιος παρά να τον υπηρετούν. (Πράξεις 20:35) Ο Ιησούς είπε στους μαθητές του ότι ο «μεγαλήτερος από σας θέλει είσθαι υπηρέτης σας». (Ματθαίος 23:11) Αυτή η άποψη θα εξαλείψει κάθε πνεύμα ανταγωνισμού και θα συμβάλει στην ευτυχία. Όταν υπηρετούμε αισθανόμαστε ότι είμαστε χρήσιμοι, ότι εκπληρώνουμε ένα σκοπό, και αυτό μας δίνει αυτοσεβασμό και το αίσθημα της ικανοποίησης. Ο γάμος δίνει και στο σύζυγο και στη σύζυγο αρκετές ευκαιρίες για να υπηρετούν και να αισθάνονται αυτή την ικανοποίηση, στερεώνοντας έτσι το γάμο τους περισσότερο με αγάπη.

29. Γιατί η αγάπη ελκύει ακόμα κι εκείνους που δεν είναι δούλοι του Θεού;

²⁹ Τι γίνεται αν ο ένας από τους γαμήλιους συντρόφους είναι Χριστιανός δούλος του Θεού, που εφαρμόζει αυτές τις Βιβλικές αρχές, και ο άλλος δεν είναι; Μήπως αυτό θα πρέπει να μεταβάλει τον τρόπο με τον οποίο ενεργεί ο Χριστιανός; Βασικά όχι. Ίσως να μην μπορεί ο Χριστιανός να συζητάει πολύ για τους σκοπούς του Θεού, αλλά η διαγωγή παραμένει η ίδια. Ο μη ομόπιστος σύντροφος έχει τις ίδιες βασικές ανάγκες που έχει κι ένας λάτρης του Ιεχωβά και, από μερικές απόψεις, αντιδρά με τον ίδιο τρόπο. Αυτό αναφέρεται στα εδάφια Ρωμαίους 2:14, 15: «Όταν οι εθνικοί οι μη έχοντες νόμον πράττωσιν εκ φύσεως τα του νόμου, ούτοι νόμον μη έχοντες είναι νόμος εις εαυτούς, οίτινες δεικνύουσι το έργον του νόμου γεγραμμένον εν ταις καρδίαις αυτών, έχοντες συμμαρτυρούσαν την συνείδησιν αυτών και τους λογισμούς κατηγορούντας ή και απολογουμένους μεταξύ αλλήλων». Η υποδειγματική Χριστιανική διαγωγή συνήθως εκτιμάται και κάνει την αγάπη να μεγαλώνει.

30. Μήπως πρέπει να εκδηλώνουμε αγάπη μόνο κάτω από δραματικές καταστάσεις; Γιατί απαντάτε έτσι;

³⁰ Η αγάπη δεν περιμένει να υπάρξουν δραματικές καταστάσεις για να εκδηλωθεί. Σε πολλά σημεία, η αγάπη μοιάζει με μια ενδυμασία. Τι είναι εκείνο που ενώνει τα διάφορα κομμάτια της ενδυμασίας σας; Μήπως είναι λίγοι μεγάλοι κόμποι που δένονται με σχοινί; Ή είναι χιλιάδες μικρές βελονιές με κλωστή; Ασφαλώς οι χιλιάδες μικρές βελονιές, και αυτό ισχύει είτε μιλάμε για την κατά γράμμα ενδυμασία είτε για την πνευματική «ενδυμασία». Η συνεχής συσσώρευση μικρών λόγων και πράξεων που γίνονται κάθε μέρα είναι αυτό που μας «ντύνει» και αποκαλύπτει τι είμαστε. Μια τέτοια πνευματική «ενδυμασία» δεν φθείρεται ούτε χάνει την αξία της, όπως μια κατά γράμμα ενδυμασία. Είναι, όπως λέει η Αγία Γραφή, ‘άφθαρτη’.—1 Πέτρου 3:4.

31. Ποια θαυμάσια συμβουλή σχετικά με την αγάπη αναφέρεται στα εδάφια Κολοσσαείς 3:9, 10, 12, 14;

³¹ Θέλετε να παραμένει ο γάμος σας ενωμένος μ’ έναν ‘τέλειο δεσμό ενότητας’; Τότε κάντε αυτό που συνιστούν τα εδάφια Κολοσσαείς 3:9, 10, 12, 14: «Απεξεδύθητε τον παλαιόν άνθρωπον [την παλιά προσωπικότητα, ΜΝΚ] μετά των πράξεων αυτού και ενεδύθητε τον νέον [τη νέα προσωπικότητα, ΜΝΚ] . . . Ενδύθητε . . . σπλάγχνα οικτιρμών, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραότητα, μακροθυμίαν, . . . ενδύθητε την αγάπην, ήτις είναι σύνδεσμος της τελειότητος [τέλειος δεσμός ενότητας, ΜΝΚ]».