Κηρύττοντας στη Μαπούτου—Τη Συναρπαστική Πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης!

Το 1991 οι Μάρτυρες του Ιεχωβά αναγνωρίστηκαν νομικά στη Μοζαμβίκη. Από τότε το κήρυγμα των καλών νέων της Βασιλείας του Θεού έχει σημειώσει θεαματική πρόοδο σε αυτή την τροπική χώρα που βρίσκεται στη νοτιοανατολική ακτή της Αφρικής. Ακολουθεί μια έκθεση για το πώς οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συνεχίζουν το Βιβλικό εκπαιδευτικό τους έργο στη Μοζαμβίκη, και ειδικά γύρω από την πρωτεύουσα, τη Μαπούτου.

ΚΑΘΩΣ ο καιρός επηρεάζεται από το θερμό Ινδικό Ωκεανό, στη Μοζαμβίκη επικρατεί ήπιο κλίμα. Κατά μήκος των ακτών αφθονούν οι εξαίσιες ακρογιαλιές που πλαισιώνονται από φοίνικες, καθώς και οι κοραλλιογενείς ύφαλοι. Ένας μεγάλος κόλπος με υπήνεμα νερά βρίσκεται στα νότια της χώρας—ιδανική τοποθεσία για την πρωτεύουσα, τη Μαπούτου.

Ωστόσο, η ομορφιά και η γαλήνη αυτής της χώρας έρχονται σε αντίθεση με τη βία που έχει σημαδέψει την ιστορία της. Επί αιώνες αγωνιζόταν ενάντια στην ξένη κυριαρχία, πρώτα των Αράβων και κατόπιν των Πορτογάλων. Οι τελευταίοι είχαν έρθει με τις ευλογίες της Καθολικής Εκκλησίας για να αρπάξουν τους θησαυρούς της χώρας—ελεφαντόδοντο, χρυσό και σκλάβους. Τελικά, έπειτα από αιώνες αποικιακής καταπίεσης, ξέσπασε μια σκληρή εσωτερική διαμάχη η οποία οδήγησε στην ανεξαρτησία το 1975. Δυστυχώς, αυτή η αλλαγή δεν έκανε τη ζωή πιο ασφαλή, καθώς ξέσπασε στη χώρα εμφύλιος πόλεμος, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα να υποφέρει ο λαός, ιδιαίτερα ο αθώος αγροτικός πληθυσμός.

Μαπούτου—η Πρωτεύουσα

Στην τελευταία δεκαετία, χιλιάδες κάτοικοι της Μοζαμβίκης κατέφυγαν στη σχετική ασφάλεια των πόλεων και των κωμοπόλεων. Αυτό είναι ιδιαίτερα φανερό στη Μαπούτου, όπου ένα κράμα γραφικής πορτογαλικής και ζωηρόχρωμης αφρικανικής αρχιτεκτονικής δημιουργεί μια ζωντανή ατμόσφαιρα στην πόλη. Αν κάνετε έναν περίπατο στις πλατιές, δεντροφυτεμένες λεωφόρους της Μαπούτου σήμερα, το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε είναι τα πλήθη του κόσμου που πηγαινοέρχονται βιαστικά για τις καθημερινές τους ασχολίες. Αλλά υπάρχει μια διαφορά. «Παρ’ όλο το συνωστισμό και τις δυσκολίες της καθημερινής ζωής, οι άνθρωποι είναι πάντοτε με το χαμόγελο στα χείλη», παρατηρεί ο Ροντρίγκο, ένας ιεραπόστολος στη Μαπούτου. «Είναι σχεδόν αδύνατον να βρεις αγενείς ανθρώπους!» Ναι, είναι γνωστό ότι οι κάτοικοι της Μοζαμβίκης είναι αυθόρμητοι και φιλικοί άνθρωποι.

Φυσικά, όπως συμβαίνει σε όλη σχεδόν την Αφρική, το μέρος όπου φυσιολογικά μπορείς να συναντήσεις τους ανθρώπους είναι η τοπική αγορά. Για να πας εκεί μπορείς να ανέβεις σε ένα Τσάπα 100, το οποίο είναι το τοπικό όνομα για τα πολλά μικρά φορτηγά που χρησιμοποιούνται ως δημόσια μεταφορικά μέσα. Ως συνήθως, περισσότεροι άνθρωποι φαίνεται να κρατιούνται στο εξωτερικό μέρος του φορτηγού από ό,τι στο εσωτερικό. Ίσως είναι καλύτερα να περπατήσουμε.

Οι κάτοικοι της Μοζαμβίκης είναι αθεράπευτοι επιχειρηματίες. Αν κάποιος επισκεφτεί τη Μαπούτου δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει πόσο πολλά άτομα απασχολούνται με το στήσιμο μικροσκοπικών πάγκων στα πεζοδρόμια και στις γωνίες των δρόμων. Μήπως θέλετε να αγοράσετε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, βότανα ή μπαχαρικά; Υπάρχουν αρκετά για όλους. Τι θα λέγατε για ένα ζωντανό κοτόπουλο, για κάσιους ή για καλάμια με τα οποία να χτίσετε το σπίτι σας; Τίποτα δεν τους κουράζει, και τα πάντα γίνονται με φιλικό πνεύμα. Επίσης παρέχονται υπηρεσίες όπως το γυάλισμα των παπουτσιών και το πλύσιμο του αυτοκινήτου. Χρησιμοποιώντας ένα καυτό σιδερένιο ραβδί και ένα πλαστικό φύλλο, κάποιος νεαρός μπορεί ακόμα να πλαστικοποιήσει τα πολύτιμα έγγραφά σας.

Στην πραγματικότητα, δεν είναι όλο το εμπόριο που γίνεται στο δρόμο απόλυτα νόμιμο. Ωστόσο, γίνεται. Οι παράνομοι πλανόδιοι πωλητές ονομάζονται ντούμπα νέγκε, πράγμα που σημαίνει «βασίσου στα πόδια σου». Αναμφίβολα, αυτό συμβαίνει επειδή, όταν έρχονται οι αρχές για έλεγχο, η ικανότητα να τρέχει κανείς γρήγορα είναι ζωτική για την επιβίωση του αβέβαιου επαγγέλματός του.

Αν κρίνουμε από τη μυρωδιά, πρέπει να πλησιάζουμε στην ψαραγορά! Κάθε μέρα αργά το απόγευμα, κατά μήκος των ακτών της Κόστα ντο Σολ, ένας χείμαρρος δραστηριότητας περιβάλλει τα ψαροκάικα που επιστρέφουν φέρνοντας την καθημερινή ψαριά. Εκτός από τα ψάρια κάθε σχήματος και μεγέθους, υπάρχουν καβούρια, αστακοί και, φυσικά, οι φημισμένες γαρίδες της Μοζαμβίκης. Ίσως, όμως, ενδιαφέρεστε για ένα άλλο είδος ψαρέματος που γίνεται στη Μαπούτου και γύρω από αυτήν.

«Ψαράδες Ανθρώπων»

Από τότε που απέκτησαν νομική αναγνώριση στη Μοζαμβίκη, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν βρει θαυμάσια ανταπόκριση από το κοινό. Ένας άντρας εξέφρασε την εκτίμησή του λέγοντας: «Στο Λονδίνο έχω δει πολλούς από εσάς να στέκονται στους δρόμους. Στην πραγματικότητα, όπου και αν έχω πάει, έχω δει Μάρτυρες του Ιεχωβά. Τώρα το ότι σας βλέπω και εδώ επίσης με κάνει και αισθάνομαι ωραία».

Αν η διάθεση Αγίων Γραφών και Γραφικών εντύπων στην πορτογαλική και στην τσόνγκα, τις τοπικές γλώσσες, αποτελεί κάποια ένδειξη, τότε αυτός είναι πράγματι ένας λαός που έχει πνευματικά ενδιαφέροντα. Η Πόλα, μια άλλη ιεραπόστολος, αναφέρει ότι σε ένα συνηθισμένο σαββατιάτικο πρωινό μπορεί να διαθέσει πάνω από 50 περιοδικά στο παζάρι, δηλαδή στην κεντρική αγορά. Το βιβλίο Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις φαίνεται πως είναι εξαιρετικά δημοφιλές. Πολλά νεαρά άτομα είναι πρόσφυγες ή έχουν μείνει ορφανά εξαιτίας του πολέμου, και φαίνεται ότι εκτιμούν τις αξίες και την κατεύθυνση που παρέχει αυτό το βιβλίο.

Με έναν τυπικά αφρικανικό τρόπο χωρίς επιφυλάξεις, μεγάλες ομάδες ενδιαφερόμενων ατόμων συγκεντρώνονται γύρω από τον ιεραπόστολο για να ακούσουν τι λέει. Αυτές οι συγκεντρώσεις, που γίνονται στα πεζοδρόμια, συχνά εξελίσσονται σε ζωηρές Γραφικές συζητήσεις. Κάποια αδελφή θυμάται μια συναρπαστική εμπειρία.

«Σε κάποια περίπτωση, ενώ κάναμε έργο δρόμου, τρόμαξα όταν ένα στρατιωτικό τζιπ φρέναρε απότομα και σταμάτησε κάπου κοντά μου. Ένας νεαρός στρατιώτης φώναξε σε κάποιους από τους παρευρισκομένους: ‘Ε, εσείς εκεί, πέστε στην κυρία να έρθει εδώ’. Όταν πήγα κοντά του, στο πρόσωπο του στρατιώτη ζωγραφίστηκε ένα πλατύ χαμόγελο, καθώς είπε: ‘Είστε καλοί άνθρωποι. Είμαστε χαρούμενοι που σας βλέπουμε εδώ. Νομίζω ότι έχετε ένα βιβλίο που ασχολείται με τα νεαρά άτομα. Θα ήθελα και εγώ ένα’. Του απάντησα ότι δεν είχα, αλλά τον διαβεβαίωσα πως μόλις θα τα είχαμε και πάλι στην αποθήκη μας, θα του πήγαινα ένα στο σπίτι του».

Κέντρο Διανομής

Για να μπορέσει να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ανάγκη για έντυπα, το γραφείο τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά στη Νότια Αφρική αποστέλλει προμήθειες εντύπων σε ένα κέντρο διανομής στη Μαπούτου κάθε δυο εβδομάδες. Ο Μάνιουελ, ένας ιεραπόστολος, φροντίζει το κέντρο διανομής και είναι υπεύθυνος για την οργάνωση της διανομής των εντύπων.

Κάποιο πρωί ένας μεσήλικας μπήκε μέσα και ρώτησε σε τι χρησιμοποιούνταν αυτός ο χώρος. Ο Μάνιουελ απάντησε ότι αυτός ήταν κέντρο διανομής εντύπων που βασίζονται στην Αγία Γραφή. Ο άντρας έφυγε, αλλά μέσα σε ένα λεπτό ξαναγύρισε.

«Είπατε ότι αυτά είναι βιβλία που βασίζονται στην Αγία Γραφή, έτσι δεν είναι;» ρώτησε.

«Ναι, σωστά», απάντησε ο Μάνιουελ.

«Ποιας οργάνωσης είναι;» ρώτησε ο άντρας.

«Των Μαρτύρων του Ιεχωβά», απάντησε ο Μάνιουελ, και πρόσθεσε: «Ανεφοδιάζουμε τις τοπικές μας εκκλησίες με αυτά τα έντυπα».

«Α, Μάρτυρες του Ιεχωβά!» Το πρόσωπο του άντρα φωτίστηκε. «Υπάρχουν τόσα πράγματα που μου αρέσουν σε εσάς. Αλλά ταυτόχρονα υπάρχει και κάτι που δεν μου αρέσει».

«Λοιπόν, τι σας αρέσει σε εμάς;» ρώτησε ο Μάνιουελ με διακριτικότητα.

«Μου αρέσουν πολύ τα ενδιαφέροντα και εκπαιδευτικά βιβλία που εκδίδετε», εξήγησε ο άντρας. «Εκείνο που δεν μου αρέσει είναι ότι ποτέ δεν μπορώ να πάρω αρκετά από αυτά. Δεν μπορείτε να πιστέψετε πόσο πεινάμε στη Μαπούτου για έντυπα σαν τα δικά σας». Κατόπιν έβγαλε έναν κατάλογο με εκδόσεις της Εταιρίας Σκοπιά, ο οποίος περιλάμβανε και πολλά περασμένα τεύχη των περιοδικών Σκοπιά και Ξύπνα!, που δεν τα είχε πάρει.

«Κουβαλάω αυτόν τον κατάλογο μαζί μου», είπε στον Μάνιουελ. «Οποτεδήποτε συναντώ Μάρτυρες του Ιεχωβά, προσπαθώ να πάρω ό,τι έντυπα έχουν. Αν με βοηθήσετε να βρω αυτά που έχω γραμμένα στον κατάλογό μου, είμαι διατεθειμένος να τα πληρώσω όσο-όσο».

Επακολούθησε μια συζήτηση. Ο Μάνιουελ έμαθε ότι αυτός ο άνθρωπος ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στη διάρκεια της δεκαετίας του 1950, όταν διάβασε το βιβλίο Δημιουργία. Αλλά εφόσον το έργο των Μαρτύρων του Ιεχωβά ήταν απαγορευμένο υπό την πορτογαλική κυβέρνηση, είχε κάνει λίγη πρόοδο.

Όταν αργότερα ο Μάνιουελ επισκέφτηκε τον άντρα στο γραφείο του, παρατήρησε ότι όσες εκδόσεις της Εταιρίας Σκοπιά είχε ήταν τυλιγμένες σε πλαστικό και ότι ήταν προσεκτικά αρχειοθετημένες. Ο Μάνιουελ μπόρεσε να προμηθέψει στον άντρα τα έντυπα που χρειαζόταν για να συμπληρώσει τη συλλογή του και έκανε διευθετήσεις να διεξάγει μια Γραφική μελέτη με αυτόν τον άνθρωπο και την οικογένειά του.

Όλο αυτό το πνευματικό φύτεμα και πότισμα αρχίζει να αποδίδει πολύ καρπό καθώς ο Θεός συνεχίζει να ‘φέρνει την αύξηση’. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο θερισμός των ατόμων που έχουν δίκαιη καρδιά πρόκειται να αποδώσει άφθονη σοδειά στη Μοζαμβίκη!—1 Κορινθίους 3:6· Ιωάννης 4:36.

Θεοκρατική Πρόοδος Παρά τα Εμπόδια

Τώρα, υπάρχουν 50 και πλέον εκκλησίες μέσα και γύρω από την πόλη Μαπούτου. Ωστόσο, δεν υπάρχει ούτε μια Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Εξαιτίας των άσχημων οικονομικών συνθηκών, οι εκκλησίες δεν έχουν κατορθώσει να χτίσουν μολονότι μερικές έχουν κάποιο οικόπεδο στην κατοχή τους επί αρκετά χρόνια.a

Εντούτοις, αυτά τα εμπόδια δεν αναχαιτίζουν την πρόοδο. Τώρα διεξάγονται 5.000 και πλέον οικιακές Γραφικές μελέτες στο νότιο τμήμα της Μοζαμβίκης. Τόσο μεγάλη είναι η ζήτηση για μελέτες ώστε πρέπει να τεθούν ορισμένες προτεραιότητες. Αν κάποιος ζητήσει να κάνει μελέτη, συνήθως θεωρείται δεδομένο ότι θα παρακολουθεί όλες τις εκκλησιαστικές συναθροίσεις.

Μια εκκλησία που βρίσκεται σε ένα συνοικισμό με παράγκες είχε πρόσφατα 189 παρόντες στις συναθροίσεις της Κυριακής μολονότι υπάρχουν μόνο 71 ευαγγελιζόμενοι των καλών νέων. Αυτή η μεγάλη ομάδα συναθροίζεται στο ύπαιθρο, στην αυλή ενός σπιτιού. Ο χώρος προστατεύεται από την κοινή θέα με ένα φράχτη φτιαγμένο από αυλακωτή λαμαρίνα και καλάμια. Πριν από κάθε συνάθροιση ο χώρος καθαρίζεται πολύ καλά, και μεγάλο μέρος του ακροατηρίου, περιλαμβανομένων και πολλών ενηλίκων, κάθονται σε ψάθινα χαλάκια στο έδαφος. Τι αμέριστη προσοχή δίνουν στο πρόγραμμα! Εφόσον πολλά καινούρια άτομα δεν έχουν αντίτυπο της Σκοπιάς με το οποίο να παρακολουθούν τη μελέτη, μαθαίνουν να δίνουν μεγάλη προσοχή στη διάρκεια της ανάγνωσης των παραγράφων, και τα περισσότερα χέρια σηκώνονται ως ανταπόκριση στις ερωτήσεις που κάνει ο οδηγός.

Κάποια άλλη εκκλησία με 59 ευαγγελιζομένους έχει συνήθως 140 και πλέον παρόντες. Κανονικά συναθροίζονται σε μια ταράτσα. Αλλά όταν ο καιρός είναι βροχερός, η εκκλησία συνωστίζεται μέσα στα δυο δωμάτια του μικρού σπιτιού. Οι υπόλοιποι ακροατές καταλαμβάνουν το διάδρομο, την κουζίνα και το μπαλκόνι. Για άλλη μια φορά, δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει κανείς την εκτίμηση και την προσήλωση καθώς όλοι, περιλαμβανομένων και πολλών νεαρών ατόμων, παρακολουθούν το πρόγραμμα προσεκτικά.

Πουθενά η πιθανότητα για μελλοντική αύξηση στη Μοζαμβίκη δεν είναι τόσο φανερή όσο είναι στις συνελεύσεις. Πρόσφατα μια συνέλευση περιοχής διεξάχτηκε στην παλιά αρένα για ταυρομαχίες που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Μπορείτε να φανταστείτε την έκπληξη των 3.000 περίπου ευαγγελιζομένων όταν περισσότεροι από 10.000 παρακολούθησαν το πρόγραμμα;

‘Ο Θερισμός Είναι Πολύς’

Τέτοιες εμπειρίες δείχνουν ξεκάθαρα ότι υπάρχει ακόμα πολύ έργο να γίνει στη Μοζαμβίκη. Μερικές εκκλησίες μόλις πρόσφατα τις επισκέφτηκε για πρώτη φορά κάποιος περιοδεύων επίσκοπος ο οποίος είχε σταλεί από το γραφείο τμήματος. Λαβαίνουν βοήθεια που τόσο πολύ έχουν ανάγκη ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν κατάλληλες οργανωτικές διευθετήσεις στις εκκλησίες.

Οι εκκλησίες επίσης εκτιμούν βαθιά την πρόσφατη άφιξη ιεραποστόλων της Γαλαάδ. Ο Φραντζίσκο, ένας πρεσβύτερος στη Μαπούτου, παρατηρεί: «Αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για εμάς. Είχαμε το ζήλο. Είχαμε την αγάπη. Ωστόσο, είχαμε μείνει πίσω σε πολλά οργανωτικά ζητήματα. Αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι κάποιον που να έχει προσωπική εμπειρία για να μας διδάξει πώς πρέπει να γίνονται τα πράγματα. Τώρα, είμαστε πολύ χαρούμενοι που έχουμε τους ιεραποστόλους μαζί μας».

Οι ιεραπόστολοι, από τη μεριά τους, χαίρονται που μπορούν να είναι χρήσιμοι στους αδελφούς τους. Ο Χανς, ο οποίος διορίστηκε πρόσφατα στη Μοζαμβίκη αφού είχε υπηρετήσει επί 20 χρόνια στη Βραζιλία, συνοψίζει την κατάσταση με τον εξής τρόπο: «Είναι μεγάλο προνόμιο να εργαζόμαστε στον αγρό της Μοζαμβίκης! Αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας μαζικής αύξησης εδώ. Υπάρχει πολύ έργο να γίνει. Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε άλλους 10 ή και 20 ιεραποστόλους στη Μαπούτου και μόνο».

Η αυξανόμενη θεοκρατική δραστηριότητα στη Μοζαμβίκη μάς υπενθυμίζει τα λόγια που είπε ο Ιησούς έχοντας το αίσθημα του επείγοντος: «Ο μεν θερισμός πολύς, οι δε εργάται ολίγοι· παρακαλέσατε λοιπόν τον κύριον του θερισμού, δια να αποστείλη εργάτας εις τον θερισμόν αυτού». (Ματθαίος 9:37, 38) Έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι ο Ιεχωβά θα απαντήσει σε αυτή την επείγουσα έκκληση για χάρη των δούλων του στη Μοζαμβίκη.

Χιλιάδες Μάρτυρες του Ιεχωβά πέρασαν 12 ή και περισσότερα χρόνια σε στρατόπεδα στη βορειοδυτική Μοζαμβίκη. Όταν μερικοί από αυτούς επέστρεψαν πρόσφατα στη Μαπούτου, το μόνο υλικό απόκτημα που είχαν ήταν ένα κομμάτι ύφασμα για να τυλίξουν γύρω από τη μέση τους. Αυτό που είχαν σε αφθονία ήταν η πίστη! Οι γενναιόδωρες συνεισφορές τροφής και ρουχισμού που έγιναν από άλλους Μάρτυρες οι οποίοι μένουν σε γειτονικές χώρες τούς βοήθησαν να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή τους.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Οι εκκλησίες απολαμβάνουν θαυμάσια συμμετοχή για Χριστιανική μαρτυρία τα πρωινά του Σαββάτου

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Γνωρίστε τον 5χρονο Ζεμίτο. Γεννήθηκε σε ένα στρατόπεδο. Σήμερα, οι γονείς του Ζεμίτο είναι χαρούμενοι που βρίσκονται πίσω στη Μαπούτου. Κάθε εβδομάδα ο Φραντζίσκο, ο πατέρας του Ζεμίτο, συγκεντρώνει όλη την οικογένεια για Γραφική μελέτη. Και οι δυο γονείς διαθέτουν πολύ χρόνο εκπαιδεύοντας τα παιδιά τους για να είναι αποτελεσματικοί δάσκαλοι στην υπηρεσία αγρού. Στον Ζεμίτο αρέσει να προσφέρει έντυπα στην κεντρική αγορά

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Το γεγονός ότι οι εκκλησίες δεν έχουν Αίθουσες Βασιλείας στη διάθεσή τους δεν σταματάει την πρόοδό τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο αριθμός των ατόμων που παρακολουθούν τις συναθροίσεις είναι υπερδιπλάσιος από αυτόν των ευαγγελιζομένων