Σελίδα Δύο

Το 1985, οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήγαγαν από την Ιαπωνία προϊόντα που άξιζαν 40 δις δολάρια παραπάνω από τα προϊόντα που εξήγαγαν στην Ιαπωνία. Παρά τις διεθνείς προσπάθειες να ισοζυγιστούν οι συναλλαγές ανάμεσα στις δυο χώρες, το 1986 το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου των Η.Π.Α. με την Ιαπωνία αυξήθηκε σε 58 δις δολάρια!

Γιατί αυξάνει η ανισορροπία στο εμπορικό ισοζύγιο; Πώς σας επηρεάζει εσάς; Γιατί οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνες; Ποια είναι η μόνιμη λύση στο πρόβλημα; Αυτές οι ερωτήσεις θα εξεταστούν στα επόμενα άρθρα του «Ξύπνα!»

Εμπορικός Πόλεμος—Πώς σας Επηρεάζει

ΕΝΑΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ιεραπόστολος στην Ιαπωνία έλαβε 2.000 δολάρια από τη μητέρα του το Νοέμβριο του 1985 για να ταξιδέψει στην πατρίδα του όταν θα έπαιρνε τις διακοπές του το επόμενο καλοκαίρι. Αν είχε μετατρέψει αμέσως τα χρήματα, θα είχε πάρει 400.000 γιεν, η ισοτιμία ήταν 200 γιεν το δολάριο. Τουναντίον, αποφάσισε να περιμένει μέχρι τον Ιούλιο του 1986 που θα ήταν έτοιμος να βγάλει τα αεροπορικά του εισιτήρια. Μέχρι τότε όμως η συναλλαγματική ισοτιμία είχε πέσει στα 160 γιεν το δολάριο, και έτσι τα χρήματά του άξιζαν μόνο 320.000 γιεν. Έχασε 80.000 γιεν (περίπου 500 δολάρια) απλώς επειδή κράτησε τα χρήματά του για εφτά μήνες. Τελικά, δεν έφτασαν τα χρήματα που στην αρχή φαίνονταν αρκετά για να βγάλει αεροπορικά εισιτήρια και αυτός και η γυναίκα του.

Η συρρίκνωση του αμερικανικού δολαρίου δεν επηρεάζει μόνο αυτούς που κάνουν διεθνή ταξίδια. Αν πρόσφατα αγοράσατε προϊόντα που έχουν εισαχθεί από την Ιαπωνία ή τη Δυτική Ευρώπη, τότε μάλλον θα έχετε πάρει γεύση από το πρόβλημα. Από μελέτες που έχουν γίνει φαίνεται ότι οι αυξήσεις των τιμών των εισαγόμενων αυτοκινήτων, των φωτογραφικών μηχανών, των ρολογιών, ακόμα και των κρασιών και των τυριών, μέσα στον περασμένο χρόνο κυμάνθηκαν ανάμεσα στο 10 και στο 20 τοις εκατό. Για παράδειγμα, μια καλή ιαπωνική φωτογραφική μηχανή που τον Οκτώβριο του 1985 πουλιόταν για 400 δολάρια, τον Ιούνιο του 1986 στοίχιζε 450 δολάρια, αύξηση 12,5 τοις εκατό. «Οι επιπρόσθετες διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας θα έχουν πιθανόν σαν αποτέλεσμα αυξήσεις στις τιμές, μεγαλύτερες απ’ αυτές που έχουμε παρατηρήσει μέχρι τώρα», λέει ένας οικονομικός αναλυτής των Η.Π.Α.

Οι ψηλότερες τιμές καταναλωτή αποτελούν μόνο τη μια πλευρά του ζητήματος. Αυτή η εξέλιξη στην οικονομία πιέζει σκληρά τις βιομηχανίες της Ιαπωνίας και της Δυτικής Γερμανίας. Αν και στις Η.Π.Α. η τιμή για την ίδια αυτή φωτογραφική μηχανή πήδηξε από τα 400 στα 450 δολάρια μέσα σε λίγους μήνες, στην πραγματικότητα στο Ιαπωνικό νόμισμα έπεσε από τα 98.000 στα 78.000 γιεν. Έτσι, αναφέρθηκε ότι ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ηλεκτρικών συσκευών στην Ιαπωνία, κάθε φορά που η αξία του δολαρίου πέφτει κατά ένα γιεν, χάνει 30 εκατομμύρια δολάρια. Η επίδραση είναι παρόμοια στο εμπόριο εξαγόμενων προϊόντων όπως είναι τα αυτοκίνητα, ο χάλυβας και τα υφάσματα.

Οι βιομηχανικοί γίγαντες, για να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, κατάφυγαν σε μεγάλες περικοπές του κόστους και σε περιορισμό των περιθωρίων του κέρδους. Οι μικρότερες επιχειρήσεις, ανίκανες να αντέξουν τη ζημιά, χρεοκόπησαν. Η εφημερίδα με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στο Τόκιο, Mainichi Shimbun, ανάφερε ότι 292 επιχειρήσεις έπεσαν έξω μεταξύ του Οκτωβρίου του 1985 και του Αυγούστου του 1986. Σαν αποτέλεσμα, οι Ιάπωνες εργάτες έλαβαν τον περασμένο χρόνο τη μικρότερη αύξηση στο μισθό τους μέσα σε 31 χρόνια—κατά μέσο όρο 4,5 τοις εκατό. Και η ανεργία έφτασε στο 2,9 τοις εκατό του εργατικού δυναμικού, το μεγαλύτερο ποσοστό από το 1953. Υπάρχει ο φόβος ότι η αναλογία «μπορεί να αυξηθεί σε 7% με 8%», σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ιαπωνικής Ομοσπονδίας Εργατικών Συνδικάτων.

Τα Αποτελέσματα της Ανισορροπίας του Εμπορικού Ισοζυγίου

Αλλά γιατί έπεσε το δολάριο; Για να το θέσουμε απλά, αυτό οφείλεται στον εμπορικό πόλεμο που διεξάγεται στον κατεξοχήν ανταγωνιστικό κόσμο των διεθνών συναλλαγών. Μερικές χώρες καταφέρνουν να εξάγουν περισσότερα αγαθά απ’ ό,τι εισάγουν, με αποτέλεσμα να έχουν πλεόνασμα στο εμπορικό τους ισοζύγιο. Για παράδειγμα, το ετήσιο πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου του Καναδά φτάνει τα 18,6 δισεκατομμύρια δολάρια και η Ιαπωνία το 1986 έκανε εξαγωγές προϊόντων που άξιζαν 82,7 δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερο από τα προϊόντα που εισήγαγε.

Από την άλλη μεριά, χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες εισάγουν τώρα πολύ περισσότερα αγαθά απ’ ό,τι εξάγουν. Είναι εύκολο να διακρίνουμε τις επιπτώσεις που έχει αυτή η κατάσταση στην οικονομία μιας χώρας. Το επακόλουθο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου δημιουργεί σοβαρά προβλήματα ανεργίας και διαταράσσει την οικονομική σταθερότητα μιας χώρας.

Αντιλαμβανόμενοι ότι η παγκόσμια οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αξιοπιστία της οικονομίας των Η.Π.Α., οι υπουργοί οικονομικών και οι μεγαλοτραπεζίτες των πέντε μεγάλων βιομηχανικών χωρών συναντήθηκαν το Σεπτέμβριο του 1985 και συμφώνησαν να υποτιμήσουν το αμερικανικό δολάριο έναντι των κύριων νομισμάτων του κόσμου. Αυτό έγινε με τη σκέψη ότι αν η αξία του δολαρίου ήταν χαμηλότερη, τα προϊόντα των Η.Π.Α. θα ήταν φτηνότερα και πιο ανταγωνιστικά στις άλλες χώρες. Αυτό θα προωθούσε τις εξαγωγές των Η.Π.Α. Μέσα στην ίδια τη χώρα, θα μειωνόταν η ζήτηση για εισαγόμενα προϊόντα, μια και αυτά θα στοίχιζαν ακριβότερα. Το σίγουρο αποτέλεσμα, θεωρητικά, θα ήταν να μειωθεί το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των Η.Π.Α.

Από τότε που εφαρμόστηκε το σχέδιο, η αξία του αμερικανικού δολαρίου έχει πέσει περίπου κατά 20 τοις εκατό έναντι του μάρκου, του γιεν, του φράγκου και άλλων μεγάλων νομισμάτων. Αλλά μήπως αυτό αντίστρεψε την πορεία της ανισορροπίας του εμπορικού ισοζυγίου; «Παρά τις προσαρμογές που έγιναν στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, το διμερές έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου δεν θα μειωθεί φέτος», είπε ο Μάλκομ Μπάλντριτζ, υπουργός εμπορίου των Η.Π.Α., σε μια ομιλία που απεύθυνε σε κορυφαίους Ιάπωνες επιχειρηματίες και κυβερνητικούς τον περασμένο χρόνο.

Στην πραγματικότητα, τα εισαγόμενα προϊόντα συνεχίζουν να είναι το ίδιο ελκυστικά στους Αμερικανούς καταναλωτές, όπως ήταν πάντοτε. Για παράδειγμα, οι εκθέσεις δείχνουν ότι το 1986 οι εισαγωγές ιαπωνικών αυτοκινήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ίδιες με τις εισαγωγές του 1985. Αφού η τιμή του κάθε αυτοκινήτου ανέβηκε αλλά ο συνολικός αριθμός των εισαγόμενων αυτοκινήτων παρέμεινε ο ίδιος, η φυσική συνέπεια ήταν να αυξηθεί η αξία των εισαγωγών σε δολάρια αντί να μειωθεί. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των Η.Π.Α. έκανε ένα άλμα από το σύνολο των 118 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 1985 στο ρεκόρ των 175 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 1986, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο αυτού του τεράστιου ελλείμματος οφείλεται στις συναλλαγές με την Ιαπωνία!

Αυτό που συμβαίνει στην Ιαπωνία και στις Ηνωμένες Πολιτείες συμβαίνει και σε άλλα μέρη. Ο εμπορικός πόλεμος μας επηρεάζει όλους. Ποια είναι η αιτία; Τι μπορεί να γίνει γι’ αυτό; Και υπάρχει κάποια μόνιμη λύση;

[Εικόνα στη σελίδα 3]

Γιατί η τιμή μιας καλής ιαπωνικής φωτογραφικής μηχανής αυξήθηκε από 400 σε 450 δολάρια μέσα σε λίγους μήνες;

Ποια Είναι η Αιτία του Προβλήματος;

«ΟΙ ΧΩΡΕΣ έχουν μπλεχτεί σε μια γεωπολιτική κοκορομαχία», ανάφερε η The New York Times στις αρχές αυτού του χρόνου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέτρεψαν να διολισθήσει περισσότερο το δολάριό τους έναντι του ιαπωνικού γιεν και του γερμανικού μάρκου εξαιτίας του ελλείμματος του εμπορικού τους ισοζυγίου που συνεχίζει να αυξάνει. Γι’ αυτό, η έκθεση της Times συνεχίζει ως εξής: «Ο καθένας προσπαθεί να αναγκάσει τους υπόλοιπους να αλλάξουν την εσωτερική τους πολιτική . . . [για να] μπορέσει να επιτευχθεί καλύτερη ισορρόπιση στο εμπορικό ισοζύγιο».

Γιατί η συρρίκνωση του δολαρίου δεν έφερε την αναμενόμενη βελτίωση στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές; Τι βρίσκεται πίσω από τη συνεχιζόμενη αύξηση του ήδη μεγάλου ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο των Ηνωμένων Πολιτειών; Και γιατί χώρες όπως η Ιαπωνία και η Δυτική Γερμανία συνεχίζουν να απολαμβάνουν αυξανόμενα πλεονάσματα στα εμπορικά τους ισοζύγια με τις Ηνωμένες Πολιτείες παρά την αυξανόμενη αξία των νομισμάτων τους;

Οι κορυφαίοι οικονομολόγοι προσπαθούν επίπονα να βρουν απαντήσεις γι’ αυτά τα ερωτήματα. Πάντως, είναι σαφές ότι για να λυθούν τα μεγάλα προβλήματα των παγκόσμιων συναλλαγών χρειάζονται περισσότερα από τα ψευτομπαλώματα που έχουν να κάνουν με την αυξομείωση της τιμής του δολαρίου. Στο μεταξύ, οι κατηγόριες και οι αντικατηγόριες μεταξύ των συναλλασσόμενων μερών έχουν φτάσει σε εκρηκτική ένταση και στον πολιτικό και στον οικονομικό τομέα.

Αυξανόμενες Προστριβές στις Συναλλαγές

Πολλοί στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, πιστεύουν ότι ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανοίξει την αγορά τους στο εξωτερικό εμπόριο, άλλες χώρες—η Ιαπωνία και, σε μικρότερο βαθμό η Δυτική Γερμανία και άλλες—δεν έχουν ανταποδώσει με παρόμοιο άνοιγμα. Αντίθετα, λένε ότι αυτές οι χώρες χρησιμοποιούν αθέμιτες εμπορικές μεθόδους για να προωθήσουν τις εξαγωγές τους και να προστατέψουν τη δική τους αγορά από τις εισαγωγές. Πιστεύουν ότι, σαν αποτέλεσμα, οι Αμερικανοί χάνουν τις δουλειές τους και καταστρέφεται το εισόδημά τους. Αυτό έχει δημιουργήσει αξιοσημείωτες διενέξεις, ακόμα και εχθρότητα, ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στους εμπορικούς της εταίρους.

Κατόπιν διατυπώνεται το παράπονο ότι οι ιαπωνικές επιχειρήσεις πληρώνουν στους εργάτες τους τόσο χαμηλούς μισθούς, σε σύγκριση μ’ εκείνους των αντίστοιχων εργατών στις Η.Π.Α., ώστε είναι σε θέση να πουλούν τα προϊόντα τους φτηνότερα απ’ ό,τι οι ανταγωνιστές τους στο εξωτερικό. Από την άλλη μεριά, στην προσπάθειά τους να εισδύσουν στην ιαπωνική αγορά, οι ξένες επιχειρήσεις αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν τα παραδοσιακά και ιδιάζοντα έθιμα εμπορικών συναλλαγών, τα περίπλοκα συστήματα διανομής και φορολογίας, τα ποιοτικά τους πρότυπα, το γλωσσικό φραγμό, την ιαπωνική αίσθηση των αρεσκειών και απαρεσκειών και την απροθυμία των Ιαπώνων να αγοράσουν εισαγόμενα προϊόντα. Όλα αυτά, λένε οι ξένοι επιχειρηματίες, τους φέρνουν σε εξαιρετικά μειονεκτική θέση.

Αυτά τα παράπονα συνοψίστηκαν από τον υπουργό εμπορίου των Η.Π.Α., Μάλκομ Μπάλντριτζ, όταν διακήρυξε σε μια ομιλία που απεύθυνε σε μια ομάδα κορυφαίων Ιαπώνων επιχειρηματιών στο Τόκιο: «Αν η Ιαπωνία εμμείνει στη αρχή των συνεχώς αυξανόμενων εξαγωγών και των χαμηλών ή στάσιμων εισαγωγών δεν θα μπορέσει να συνεχίσει να συμβιώνει με τους εμπορικούς της εταίρους. Σε όλους σχεδόν τους τομείς, η Ιαπωνία έχει μεγάλη δύναμη στην παγκόσμια οικονομία, αλλά δεν έχει αναλάβει ακόμα την ευθύνη που συνεπάγεται μια τέτοια δύναμη».

Οι Αντικατηγόριες

Οι Ιάπωνες επιχειρηματίες, από την άλλη μεριά, επισημαίνουν τη φιλοκέρδεια των Αμερικανών ανταγωνιστών τους. Ενώ οι Ιάπωνες είναι πρόθυμοι να ακολουθήσουν μακροπρόθεσμα προγράμματα, οι Αμερικανοί επιχειρηματίες πρέπει να βγάλουν αμέσως κέρδη για να ικανοποιήσουν τους μετόχους τους. Για παράδειγμα, το 1970, εταιρίες τόσο από τις Η.Π.Α. όσο και από την Ιαπωνία, άρχισαν δαπανηρές έρευνες για την πρακτική εφαρμογή της ιδέας να χρησιμοποιηθεί το λέιζερ στην αναπαραγωγή μουσικής και εικόνας. Σύντομα, οι εταιρίες από τις Η.Π.Α. εγκατάλειψαν το πρόγραμμα επειδή δεν έβλεπαν αποτελέσματα. Ωστόσο, μια ιαπωνική εταιρία συνέχισε εντατικά και έφτασε να είναι ένας ισχυρός παράγοντας στο κύκλωμα των ψηφιακών δίσκων—μια επιχείρηση δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Σύμφωνα με τους Ιάπωνες, ένας σημαντικός παράγοντας στο ζήτημα της ανισότητας του εμπορικού ισοζυγίου είναι το γεγονός ότι η δική τους κοινωνία είναι αποταμιευτική, ενώ η κοινωνία των Η.Π.Α. είναι καταναλωτική. Κατά μέσο όρο, οι Ιάπωνες αποταμιεύουν τετραπλάσια χρήματα απ’ ό,τι οι Αμερικανοί και το σύνολο των αποταμιεύσεών τους ξεπερνάει το 30 τοις εκατό του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της Ιαπωνίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ιάπωνες πιστεύουν ότι η ανταγωνιστικότητά τους οφείλεται, όχι στο χαμηλότερο κόστος παραγωγής, αλλά στην υψηλότερη παραγωγικότητα και στην καλύτερη διοίκηση. Για παράδειγμα, ένας Αμερικανός παρατηρητής σημειώνει ότι «η παραγωγικότητα ενός εργάτη στις πέντε μεγαλύτερες επιχειρήσεις χάλυβα των Η.Π.Α., είναι σχεδόν κατά ένα τρίτο χαμηλότερη από εκείνη στις αντίστοιχες ιαπωνικές επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν οι μισθοί στις δυο χώρες ήταν ίσοι, η αμερικανική βιομηχανία χάλυβα θα συνέχιζε να μην μπορεί να ανταγωνιστεί την ιαπωνική σε μια πραγματικά ελεύθερη αγορά. Και για τον ίδιο λόγο, ούτε η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία θα μπορούσε να το καταφέρει αυτό».

Σχετικά με την κατηγόρια ότι αντιδρούν στην εισαγωγή ξένων προϊόντων, πολλοί Ιάπωνες πιστεύουν ότι αυτό απλούστατα δεν είναι αλήθεια. Ισχυρίζονται ότι πάντοτε καλωσορίζουν τα εισαγόμενα αγαθά με την προϋπόθεση ότι οι ξένοι κατασκευαστές θα έχουν προσαρμόσει τα προϊόντα τους σύμφωνα με τα ιαπωνικά γούστα. Για παράδειγμα, ένας κατασκευαστής παιχνιδιών από τις Η.Π.Α. ξανασχεδίασε μια κούκλα, δίνοντάς της λιγότερο εξεζητημένη εμφάνιση, κοντύτερα πόδια και σκούρα καφετιά μάτια. Πούλησε εκατομμύρια τέτοιες κούκλες. Παρόμοια, μια εταιρία αναψυκτικών από τις Η.Π.Α. κατάκτησε το 60 τοις εκατό της αγοράς αναψυκτικών της Ιαπωνίας με το να κάνει το αναψυκτικό της πιο γλυκό—ακριβώς όπως το ήθελαν οι Ιάπωνες. Οι ξένες επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τέτοιες μεθόδους προώθησης των προϊόντων τους έχουν τεράστια επιτυχία.

Μερικοί στην Ιαπωνία φτάνουν στο σημείο να πιστεύουν ότι ολόκληρη αυτή η υπόθεση με το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μεγαλοποιείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες με σκοπό να δικαιολογηθεί η χαμηλή απόδοση της οικονομίας τους. Τονίζουν, ότι αφού η Ιαπωνία έχει το μισό πληθυσμό απ’ ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες, προφανώς οι Ιάπωνες ποτέ δεν θα φτάσουν να καταναλώνουν αμερικανικά προϊόντα στο βαθμό που οι Αμερικανοί καταναλώνουν τα ιαπωνικά προϊόντα. Επιπλέον, πιστεύουν ότι οι αριθμοί που αναφέρονται συχνά είναι παροδηγητικοί, επειδή δεν περιλαμβάνουν την αξία των αγαθών και των υπηρεσιών που προέρχονται από εταιρίες που ανήκουν ή που ελέγχονται από τις Η.Π.Α. και βρίσκονται στην Ιαπωνία. Μια εταιρία συμβούλων σε θέματα διοίκησης αναφέρει ότι υπάρχουν 3.000 τέτοιες επιχειρήσεις στην Ιαπωνία και ότι το 1984 οι 300 μεγαλύτερες απ’ αυτές πούλησαν στην Ιαπωνία προϊόντα αξίας 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αυτή η μετακίνηση των αμερικανικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό, με σκοπό να επωφεληθούν από τα φτηνά εργατικά χέρια, επιδεινώνει την ανισορροπία του εμπορικού ισοζυγίου. Όλο και περισσότερο, τηλεοράσεις, κομπιούτερ, αυτοκίνητα και άλλα προϊόντα που έχουν πάνω τους αμερικανικές μάρκες, κατασκευάζονται στην Ιαπωνία, στο Μεξικό, στην Ταϊβάν και αλλού, και πουλιούνται στην αγορά των Η.Π.Α. Αυτό, όπως λένε οι Ιάπωνες, σημαίνει για τις Η.Π.Α. όχι μόνο ανεργία, αλλά και φουσκωμένους αριθμούς «εισαγωγών».

Έτσι, φαίνεται ότι η κάθε πλευρά έχει βάσιμους λόγους να παραπονιέται ενάντια στην άλλη ή να δικαιολογεί τις δικές της ενέργειες. Ωστόσο, ενώ αυτές οι κατηγόριες και οι αντικατηγόριες συνεχίζουν να εκτοξεύονται, δεν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις που να δείχνουν ότι μειώνεται η ένταση του εμπορικού πολέμου ή η ανισορροπία του εμπορικού ισοζυγίου. Μάλλον, οι χώρες καταπιάνονται μόνο με τα συμπτώματα. Η πραγματική αιτία των τεταμένων εμπορικών σχέσεων βρίσκεται βαθύτερα.

Ποια Είναι η Πραγματική Αιτία;

Υποθέστε ότι σε μια πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών συγκεντρώνονταν περισσότεροι έμποροι απ’ ό,τι σε μια άλλη και ότι το ίδιο συνέβαινε και σε μια από τις επαρχίες της Ιαπωνίας. Μήπως αυτό θα προκαλούσε εμπορικό πόλεμο ή οικονομική κρίση; Όχι, επειδή οι καταναλωτές δεν νοιάζονται από πού προέρχονται τα προϊόντα, εφόσον ικανοποιούνται από την ποιότητα και την τιμή. Πού βρίσκεται, λοιπόν, η διαφορά όταν πρόκειται για το διεθνές εμπόριο;

«Ο οικονομικός εθνικισμός»· έτσι το θέτει η Asahi Shimbun, μια κορυφαία ιαπωνική εφημερίδα. Το κάθε έθνος, αντί να ενδιαφέρεται για την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας, νοιάζεται κυρίως για τη δική του ευημερία. «Η ιαπωνική αντίληψη ότι μόνο τα προϊόντα που κατασκευάζονται στην Ιαπωνία είναι ποιοτικά . . . είναι βαθιά και θεμελιώδης», παρατήρησε ο διοικητής της American Telephone and Telegraph International στο Τόκιο. Το ίδιο μπορεί να λεχτεί για τους Αμερικανούς, τους Γερμανούς, τους Βρετανούς και σχεδόν για οποιονδήποτε άλλο λαό. Τα έθνη είναι διχασμένα με πολλούς τρόπους.

Στην πραγματικότητα, τα μεγάλα προβλήματα του εμπορίου και η συρρίκνωση του δολαρίου, δεν είναι παρά συμπτώματα ενός συστήματος που πλήττεται από πολέμους, βία, εθνικισμό, ιδιοτελείς φιλοδοξίες, και πάνω απ’ όλα, απελπισία. Υπάρχει κάποιος που μπορεί να απαλλάξει τον κόσμο απ’ αυτούς τους τρομακτικούς φραγμούς και να αποκαταστήσει την υγεία, όχι μόνο στην παγκόσμια οικονομία αλλά και σε κάθε άλλη πλευρά της ζωής μας;

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Μήπως η υψηλότερη παραγωγικότητα των Ιαπώνων συμβάλλει στο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου με την Ιαπωνία;

Υπάρχει Μόνιμη Λύση;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ και πρόεδροι έχουν διεξάγει συνομιλίες γι’ αυτό. Κορυφαίοι επιχειρηματίες και μεγαλοτραπεζίτες έχουν βάλει το χέρι τους. Διοικητές γιγάντιων επιχειρήσεων έχουν κάνει ό,τι περνάει από το δικό τους χέρι. Αλλά ποια είναι η παρούσα κατάσταση των διεθνών συναλλαγών;

Από την Ουάσινγκτον D.C., έρχεται η εξής αναφορά του υπουργού οικονομικών, Τζέιμς Μπέικερ: «Ενώ οι εξελίξεις αφήνουν να διαφανεί κάποια μείωση στην ανισορροπία του [εμπορικού] ισοζυγίου μέσα στο 1987, μέσα στο 1988 θα δούμε μάλλον κι άλλη αύξηση σε επίπεδα που θα είναι απαράδεκτα και από πολιτικής και από οικονομικής πλευράς».

Από τη Σεούλ της Νότιας Κορέας, φτάνει η ακόλουθη είδηση: «Ένας από τους λόγους για τους οποίους αυξάνονται τα αντιαμερικανικά αισθήματα ανάμεσα στους αντιφρονούντες και στους φοιτητές της Νότιας Κορέας, είναι το γεγονός ότι βλέπουν τις αμερικανικές προστατευτικές κινήσεις να στρέφονται ενάντια στα κορεατικά προϊόντα. . . . Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να θυσιάσουν την Κορέα με σκοπό να μειώσουν το έλλειμμα του εμπορικού τους ισοζυγίου».

Σχετικά με την Ευρώπη, έχουμε την εξής έκθεση: «Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα των 12 χωρών [ΕΟΚ], ο μεγαλύτερος εμπορικός συνασπισμός του κόσμου, . . . ισχυρίζεται ότι οι ιαπωνικές εταιρίες προσπαθούν να αντισταθμίσουν τις μειωμένες πωλήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες με αυξημένες εξαγωγές στην Ευρώπη . . . [Τα κράτη-μέλη της ΕΟΚ] ανησυχούν για την αυξημένη ανεργία εξαιτίας των εισαγωγών και απειλούν να ανανεώσουν τους περιορισμούς τους ενάντια στην Ιαπωνία».

Χωρίς αμφιβολία, αν και οι πολιτικοί ηγέτες και οι υπουργοί οικονομικών του κόσμου έχουν προσπαθήσει σκληρά, οι ιδέες τους δεν έχουν φέρει αποτελέσματα. Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των χωρών συνεχίζουν να χειροτερεύουν και οι αλληλοκατηγόριες πλησιάζουν στο σημείο ανάφλεξης. Υπάρχει κάποιος που να γνωρίζει πώς να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα;

Εκείνος που Έχει τη Λύση

Οποιοσδήποτε κι αν είναι εκείνος που θα μπορέσει να λύσει με επιτυχία τις παγκόσμιες οικονομικές δυσκολίες και άλλα μεγάλα προβλήματα, θα πρέπει να είναι ικανός να παρακάμψει τα βαθιά ριζωμένα εμπόδια του εθνικισμού, της ιδιοτελούς φιλοδοξίας, της αβεβαιότητας και της απελπισίας. Οι ιδέες του θα πρέπει να είναι διαφορετικές, ναι, ακόμα και αντίθετες από το νόμο της ζούγκλας πάνω στον οποίο βασίζεται το τωρινό οικονομικό σύστημα. Υπάρχει κάποιο τέτοιο πρόσωπο;

Ναι, υπάρχει, και οι διδασκαλίες του είναι διεθνώς γνωστές. Αυτός ανάπτυξε αυτό που έφτασε να είναι γνωστό ως ο Χρυσός Κανόνας: «Όλα όσα θέλετε να σας κάνουν οι άλλοι άνθρωποι, αυτά να τους κάνετε κι εσείς». Επίσης δίδαξε: «Δίνετε σεις και τότε θα σας δίνουνε κι οι άλλοι! Ναι! Θα ξαναγυρίσει σε σας το καλό που κάνατε, με σωστό μέτρο πατημένο, τρανταγμένο και ξεχειλισμένο. Επειδή, με το ίδιο μέτρο που μετράτε σεις, θα μετρήσουν κι οι άλλοι σε σας».—Ματθαίος 7:12, Νεοελληνική Δημοτική Μετάφραση· Λουκάς 6:38, Καινή Διαθήκη, Ο Λόγος Ζωντανός.

Ξέρετε ποιο είναι αυτό το άτομο; Δεν είναι κανένας άλλος από τον Ιησού Χριστό, αυτόν που οι διδασκαλίες του επικροτούνται από πολλούς αλλά ακολουθούνται από πολύ λίγους. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι διδασκαλίες αυτές είναι αρκετά εξωπραγματικές, ιδιαίτερα μη πρακτικές και ότι δεν θα πετύχουν ποτέ. Μήπως, κι εσείς πιστεύετε το ίδιο; Τότε, γιατί να μην εξετάσετε τα έργα των ακολούθων του Ιησού Χριστού τον πρώτο αιώνα και να δείτε πώς αυτές οι αρχές, που βασίζονται σε γνήσια αγάπη, έφεραν αποτελέσματα;

Η Μόνιμη Λύση

Γύρω στο έτος 55 μ.Χ., ο απόστολος Παύλος έγραψε στη χριστιανική εκκλησία της Κορίνθου και ανάφερε μια προσφορά, ή συνεισφορά, που έκαναν οι χριστιανοί της ευρωπαϊκής Μακεδονίας και Αχαΐας για να βοηθήσουν τους συγχριστιανούς τους στην ασιατική Παλαιστίνη. Αυτή, βέβαια, ήταν μια ευγενική χειρονομία από μέρους τους, αλλά ο Παύλος εξήγησε: «Στην παρούσα περίπτωση, το δικό σας περίσσευμα [πλεόνασμα (ΜΝΚ)] θα προστεθεί στο υστέρημα [έλλειμμα (ΜΝΚ)] εκείνων, ώστε μια άλλη φορά το δικό τους περίσσευμα [πλεόνασμα (ΜΝΚ)] να προστεθεί στο δικό σας υστέρημα [έλλειμμα (ΜΝΚ)] και να υπάρξει έτσι ισότητα».—2 Κορινθίους 8:14, Νεοελληνική Δημοτική Μετάφραση.

Αν και εδώ δεν έχουμε κάποια υπόθεση εμπορικών συναλλαγών, είναι αξιοσημείωτη η αρχή που περιλαμβάνεται. Αυτό που επιτεύχθηκε ήταν μια εξισορρόπηση πλεονασμάτων και ελλειμμάτων. Όμως, είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε τέτοιες αρχές που βασίζονται στην αγάπη, να φέρουν αποτελέσματα στον σημερινό κόσμο του παγκόσμιου εμπορίου, όπου το ‘μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό’; Όχι δεν είναι. Επομένως, η μοναδική μόνιμη λύση περιλαμβάνει μια ριζική αλλαγή, την οποία ο ίδιος ο Θεός σκοπεύει να επιτελέσει.

Μιλώντας για τις γεμάτες προβλήματα μέρες μας, η προφητεία της Αγίας Γραφής προείπε: «Εν ταις ημέραις των βασιλέων εκείνων θέλει αναστήσει ο Θεός του ουρανού βασιλείαν, ήτις . . . θέλει κατασυντρίψει και συντελέσει πάσας ταύτας τας βασιλείας, αυτή δε θέλει διαμένει εις τους αιώνας». (Δανιήλ 2:44· Ψαλμός 110:2) Αυτή η Βασιλεία που «θέλει αναστήσει ο Θεός του ουρανού» είναι εκείνη για την οποία ο Ιησούς δίδαξε τους ακολούθους του να προσεύχονται με αυτά τα λόγια: «Ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ, και επί της γης». (Ματθαίος 6:10) Τα παγκόσμια γεγονότα και οι εκπληρωμένες προφητείες της Αγίας Γραφής επιβεβαιώνουν ότι ο καιρός που αυτή η Βασιλεία θα αναλάβει δράση βρίσκεται πολύ κοντά.

Μπορείτε να φανταστείτε τι συνθήκες θα επικρατούν όταν μόνο μια κυβέρνηση θα κυβερνά πάνω σε όλη τη γη; Δεν θα υπάρχουν πια συναλλαγματικές ισοτιμίες. Δεν θα υπάρχουν πια δασμοί ή πόλεμοι του εμπορίου. Δεν θα υπάρχουν πια διατιμήσεις ή προστατευτισμός. Όλοι θα έρθουν κάτω από ένα δίκαιο νέο σύστημα, όχι μόνο από οικονομικής, αλλά και από πολιτικής, θρησκευτικής και κάθε άλλης πλευράς.

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Τα προβλήματα που πλήττουν το ανθρώπινο γένος θα λυθούν μόνο όταν οι άνθρωποι θα εργάζονται μαζί με αγάπη