Γιατί το Διάβασμα Είναι Σημαντικό για τα Παιδιά—Μέρος 2: Οθόνη ή Χαρτί;

Πώς προτιμάει να διαβάζει το παιδί σας—από την τυπωμένη σελίδα ή από την ψηφιακή οθόνη;

Πολλοί νέοι θα επέλεγαν την οθόνη. «Για μια γενιά που έχει μεγαλώσει κάνοντας κλικ στον επόμενο σύνδεσμο ή κύλιση στην επόμενη σελίδα μέσα σε δευτερόλεπτα, τα βιβλία φαντάζουν βαρετά», γράφει η Δρ Τζιν Μ. Τουένγκι.a

Το διάβασμα από ηλεκτρονική συσκευή έχει σίγουρα τα πλεονεκτήματά του. «Στο σχολείο μου χρησιμοποιούσαμε ψηφιακά βιβλία», λέει ο 20χρονος Τζον. «Η λειτουργία αναζήτησης με βοηθούσε να βρίσκω γρήγορα τις πληροφορίες που χρειαζόμουν».

Όσοι διαβάζουν από ηλεκτρονική συσκευή έχουν αρκετά ακόμα χρήσιμα εργαλεία στα χέρια τους. Για παράδειγμα, με ένα απλό κλικ ή άγγιγμα, οι αναγνώστες μπορούν να βρουν τον ορισμό μιας λέξης, να ακούσουν μια ηχογράφηση, να δουν ένα σχετικό βίντεο ή να πάρουν επιπρόσθετες πληροφορίες μέσω ενός συνδέσμου. Ωστόσο, μήπως αυτό σημαίνει ότι η ανάγνωση έντυπης ύλης έχει μικρότερη αξία;

Όταν θέλουν να κάνουν βαθύτερη μελέτη, ορισμένοι προτιμούν την έντυπη έκδοση. Γιατί;

• Προσοχή. Ένας έφηβος, ο Νέιθαν, λέει: «Όταν διαβάζω από οθόνη, πετάγονται συχνά διαφημίσεις και ειδοποιήσεις που με αποσυντονίζουν και δεν με αφήνουν να συγκεντρωθώ σε αυτό που θέλω».

  Η Κάρεν, που είναι 20 χρονών, έχει ένα παρόμοιο πρόβλημα. «Όταν διαβάζω από το κινητό ή το τάμπλετ», λέει η ίδια, «είναι εύκολο να αποσπαστεί η προσοχή μου από μια άσχετη εφαρμογή ή να μπω στον πειρασμό να παίξω ένα παιχνίδι».

  Βιβλική αρχή: “Να αξιοποιείτε τον χρόνο σας με τον καλύτερο τρόπο”.—Κολοσσαείς 4:5.

  Σκεφτείτε: Έχει το παιδί σας αρκετή αυτοπειθαρχία για να αποφεύγει τους περισπασμούς την ώρα που διαβάζει ή μελετάει από μια ηλεκτρονική συσκευή; Αν όχι, πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να μάθει να συγκεντρώνεται;

  Ιδέα: Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει ότι οι ψηφιακοί περισπασμοί απλώς παρατείνουν τον χρόνο που χρειάζεται για τα μαθήματά του και κλέβουν από τον χρόνο που θα μπορούσε να αφιερώσει σε άλλες δραστηριότητες.

• Κατανόηση. «Πολλά πειράματα έχουν δείξει ότι όσοι διαβάζουν από οθόνη δεν γίνεται να έχουν το ίδιο επίπεδο κατανόησης με όσους διαβάζουν από χαρτί», αναφέρει το βιβλίο Σε Παρακαλώ, Γίνε ο Γονέας (Be the Parent, Please).

  Ένας λόγος είναι ότι τα άτομα που διαβάζουν από οθόνες έχουν την τάση να καλύπτουν βιαστικά την ύλη αντί να την αναλύουν. «Όταν είμαστε στο διαδίκτυο», λέει ο συγγραφέας Νίκολας Καρ, «θέλουμε να μαζέψουμε όσο περισσότερες πληροφορίες προλαβαίνουμε με την ταχύτητα που κινούνται τα μάτια και τα δάχτυλά μας».b

  Φυσικά, κάποιες φορές, η γρήγορη κάλυψη της ύλης έχει πλεονεκτήματα. Το πρόβλημα, όπως παρατηρεί ο κ. Καρ, είναι ότι «αυτός γίνεται ο κυρίαρχος τρόπος ανάγνωσής μας». Ως αποτέλεσμα, το παιδί σας θα μπορούσε να αναπτύξει τη συνήθεια να περνάει στα γρήγορα την ύλη χωρίς να αντιλαμβάνεται το νόημά της.

  Βιβλική αρχή: «Μαζί με όλα όσα αποκτάς, απόκτησε κατανόηση».—Παροιμίες 4:7.

  Σκεφτείτε: Πώς μπορείτε να μάθετε στο παιδί σας να ερευνάει βαθύτερα ένα θέμα, είτε διαβάζει από χαρτί είτε από οθόνη;

  Ιδέα: Να είστε ισορροπημένοι. Το θέμα δεν είναι να χρησιμοποιείτε μόνο τον έναν τρόπο ή μόνο τον άλλον. Και οι δύο έχουν πλεονεκτήματα. Μάλιστα, ορισμένες λειτουργίες των ηλεκτρονικών συσκευών μπορούν να συμβάλουν στην κατανόηση. Επομένως, να είστε λογικοί όταν συζητάτε με τα παιδιά σας τα υπέρ και τα κατά των δύο τρόπων ανάγνωσης. Να θυμάστε επίσης ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό.

• Απομνημόνευση. Σε σύγκριση με την ανάγνωση έντυπης ύλης, όπως σημειώνει ο Φέρις Τζέιμπερ σε ένα άρθρο του περιοδικού Scientific American, η ανάγνωση από ηλεκτρονική συσκευή πιθανόν «να μας απομυζά περισσότερες διανοητικές δυνάμεις . . . και να καθιστά κάπως δυσκολότερο το να θυμόμαστε όσα διαβάζουμε».

  Για παράδειγμα, η ανάγνωση ενός έντυπου βιβλίου μπορεί να βοηθήσει τη μνήμη επειδή δημιουργεί στο μυαλό μας έναν «χάρτη» για το πού ακριβώς βρισκόταν κάποιο σημείο στη σελίδα ή στο δισέλιδο. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει σαν διανοητικός «σελιδοδείκτης» για μελλοντική χρήση.

  Επιπρόσθετα, ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι εκείνοι που διαβάζουν έντυπη ύλη τείνουν να αφομοιώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό τις πληροφορίες. Θυμούνται πληροφορίες επειδή φαίνεται πως τις μαθαίνουν καλύτερα.

  Βιβλική αρχή: «Φύλαξε την πρακτική σοφία και την ικανότητα σκέψης».—Παροιμίες 3:21.

  Σκεφτείτε: Δυσκολεύεται το παιδί σας να κατανοήσει ή να θυμάται όσα έχει διαβάσει ή μελετήσει; Αν ναι, πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να βελτιώσει τις συνήθειες μελέτης του; Θα βοηθούσε η χρήση έντυπων εκδόσεων;

  Ιδέα: Συλλογιστείτε, όχι τι προτιμάει το παιδί σας, αλλά τι το ωφελεί. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να υπερεκτιμούν την ικανότητά τους να διαβάζουν από οθόνη.