Φεύγει από την Ιερουσαλήμ και πηγαίνει στην άλλη μεριά του Ιορδάνη ποταμού, εκεί όπου άρχισε να βαφτίζει ο Ιωάννης πριν από τέσσερα χρόνια περίπου. Απ’ ό,τι φαίνεται, η περιοχή αυτή δεν απέχει πολύ από τη νότια όχθη της Θάλασσας της Γαλιλαίας, που είναι κάπου δυο μέρες δρόμος από την Ιερουσαλήμ.

Πολλοί άνθρωποι πηγαίνουν και βρίσκουν τον Ιησού σ’ αυτόν τον τόπο, και αρχίζουν να λένε: ‘Ο Ιωάννης, βέβαια, δεν έκανε κανένα σημείο, όλα όμως όσα είπε ο Ιωάννης γι’ αυτόν τον άνθρωπο ήταν αληθινά’. Έτσι, πολλοί εκεί πιστεύουν στον Ιησού.

Ο Ιησούς Κατευθύνεται Ξανά προς την Ιερουσαλήμ

ΣΥΝΤΟΜΑ ο Ιησούς οδοιπορεί και πάλι, και διδάσκει από πόλη σε πόλη και από χωριό σε χωριό. Προφανώς είναι στην περιοχή της Περαίας, που βρίσκεται απέναντι από την Ιουδαία στην άλλη όχθη του Ιορδάνη ποταμού. Προορισμός του όμως είναι η Ιερουσαλήμ.

Η Ιουδαϊκή φιλοσοφία, σύμφωνα με την οποία μονάχα ένας περιορισμένος αριθμός ατόμων θα αξιωθεί να λάβει σωτηρία, είναι ίσως αυτό που υποκινεί κάποιον άντρα να ρωτήσει: ‘Κύριε, είναι λίγοι αυτοί που σώζονται;’ Ο Ιησούς με την απάντησή του αναγκάζει τους ανθρώπους να σκεφτούν τι ακριβώς χρειάζεται για σωτηρία: ‘Αγωνίζεστε σθεναρά να μπείτε από τη στενή πόρτα’.

Είναι επείγον να γίνει αυτή η σθεναρή προσπάθεια ‘γιατί πολλοί’, συνεχίζει ο Ιησούς, ‘θα ζητήσουν να μπουν μέσα, αλλά δεν θα τα καταφέρουν’. Γιατί δεν θα τα καταφέρουν; Ο ίδιος εξηγεί ότι ‘από τη στιγμή που θα σηκωθεί ο οικοδεσπότης και θα κλειδώσει την πόρτα και οι άνθρωποι που θα στέκονται απ’ έξω θα χτυπούν, λέγοντας «Κύριε, άνοιξέ μας», εκείνος θα τους λέει: «Δεν ξέρω από πού είστε. Φύγετε από μένα, όλοι εσείς οι εργάτες της αδικίας!»’

Απ’ ό,τι φαίνεται, αυτοί που μένουν κλειδωμένοι απ’ έξω έρχονται την ώρα που βολεύει αυτούς μονάχα. Όμως τότε πια η πόρτα της ευκαιρίας έχει κλειδαμπαρωθεί. Θα έπρεπε να είχαν έρθει νωρίτερα για να μπουν μέσα, έστω κι αν τότε δεν τους ήταν βολικό κάτι τέτοιο. Πράγματι, θλιβερές συνέπειες περιμένουν όσους αναβάλλουν να κάνουν τη λατρεία του Ιεχωβά τον κύριο σκοπό της ζωής τους!

Ως επί το πλείστον οι Ιουδαίοι, στους οποίους έχει σταλεί ο Ιησούς για να προσφέρει υπηρεσία, δεν έχουν αρπάξει τη θαυμάσια ευκαιρία να δεχτούν την προμήθεια που έχει κάνει ο Θεός για σωτηρία. Γι’ αυτό ο Ιησούς λέει ότι θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους όταν θα τους πετάξουν έξω. Από την άλλη μεριά, άνθρωποι από ‘τα ανατολικά και από τα δυτικά μέρη, από το βορρά και από το νότο’, ναι, απ’ όλα τα έθνη, ‘θα καθήσουν στο τραπέζι στη βασιλεία του Θεού’.

Ο Ιησούς λέει στη συνέχεια: ‘Υπάρχουν τελευταίοι [περιφρονημένοι μη Ιουδαίοι, όπως και καταδυναστευόμενοι Ιουδαίοι] που θα γίνουν πρώτοι, και υπάρχουν πρώτοι [Ιουδαίοι που είναι ευνοημένοι από υλική και θρησκευτική άποψη] που θα γίνουν τελευταίοι’. Το ότι θα γίνουν τελευταίοι σημαίνει ότι αυτοί οι νωθροί, αχάριστοι άνθρωποι δεν θα βρεθούν καν στη Βασιλεία του Θεού.

Τώρα έρχονται κάποιοι Φαρισαίοι στον Ιησού και του λένε: ‘Σήκω και φύγε απ’ εδώ, γιατί ο Ηρώδης [Αντίπας] θέλει να σε σκοτώσει’. Ίσως αυτή τη φήμη να είχε αρχίσει να τη διαδίδει ο ίδιος ο Ηρώδης, για να κάνει τον Ιησού να φύγει από την περιοχή. Ίσως ο Ηρώδης φοβόταν μην τυχόν βρεθεί να έχει ανάμειξη στο θάνατο κι άλλου προφήτη του Θεού, όπως είχε στη θανάτωση του Ιωάννη του Βαφτιστή. Ο Ιησούς όμως λέει στους Φαρισαίους: ‘Πηγαίνετε και πείτε σ’ αυτή την αλεπού: «Κοίταξε, εγώ βγάζω δαιμόνια και κάνω θεραπείες σήμερα και αύριο, και την τρίτη μέρα θα τελειώσω»’.

Μόλις ο Ιησούς τελειώνει το έργο του εκεί, συνεχίζει το ταξίδι του προς την Ιερουσαλήμ γιατί, όπως εξηγεί ο ίδιος, ‘δεν είναι επιτρεπτό να θανατωθεί προφήτης έξω από την Ιερουσαλήμ’. Γιατί θα έπρεπε να αναμένεται ότι ο Ιησούς θα θανατωνόταν στην Ιερουσαλήμ; Επειδή η Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα· σ’ αυτήν εδρεύει το ανώτατο δικαστήριο Σάνχεδριν, που έχει 71 μέλη, και σ’ αυτήν προσφέρονται οι θυσίες ζώων. Γι’ αυτό, δεν θα ήταν επιτρεπτό να θανατωθεί ‘το Αρνί του Θεού’ σε άλλο μέρος εκτός της Ιερουσαλήμ.

‘Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, που σκοτώνεις τους προφήτες και λιθοβολείς όσους αποστέλλονται σ’ εσένα’, θρηνεί ο Ιησούς, ‘πόσες και πόσες φορές δεν θέλησα να μαζέψω τα παιδιά σου όπως η κλώσα μαζεύει τα κλωσόπουλά της κάτω από τις φτερούγες της, αλλά εσείς δεν το θελήσατε! Να! Ο οίκος σας μένει εγκαταλειμμένος’. Το έθνος είναι καταδικασμένο επειδή απέρριψε τον Γιο του Θεού!

Καθώς ο Ιησούς συνεχίζει το ταξίδι προς την Ιερουσαλήμ, τον προσκαλούν στο σπίτι ενός από τους άρχοντες των Φαρισαίων. Είναι Σάββατο και οι άνθρωποι τον παρακολουθούν επίμονα, επειδή βρίσκεται εκεί ένας άντρας που πάσχει από υδρωπικία, δηλαδή συγκέντρωση νερού πιθανώς στα χέρια και στα πόδια του. Ο Ιησούς απευθύνεται στους Φαρισαίους και στους ειδικούς στο Νόμο που είναι παρόντες, και τους ρωτάει: ‘Είναι νόμιμο να θεραπεύει κανείς το Σάββατο ή όχι;’

Κανένας δεν βγάζει λέξη. Έτσι ο Ιησούς θεραπεύει τον άνθρωπο και του λέει να φύγει. Έπειτα ρωτάει: ‘Ποιος από σας, όταν πέσει ο γιος του ή ο ταύρος του σ’ ένα πηγάδι, δεν θα τον τραβήξει αμέσως έξω τη μέρα του Σαββάτου;’ Και πάλι κανένας δεν του λέει λέξη. Λουκάς 13:22–14:6· Ιωάννης 1:29.

Καλεσμένος από ένα Φαρισαίο

Ο ΙΗΣΟΥΣ βρίσκεται ακόμα στο σπίτι ενός σημαίνοντα Φαρισαίου, και μόλις έχει θεραπεύσει έναν άντρα που υπέφερε από υδρωπικία. Καθώς παρατηρεί τους υπόλοιπους καλεσμένους να διαλέγουν εξέχουσες θέσεις για το γεύμα, δίνει ένα μάθημα σχετικά με την ταπεινότητα.

‘Όταν σε προσκαλεί κάποιος σε γαμήλιο συμπόσιο’, εξηγεί στη συνέχεια ο Ιησούς, ‘μην κάθεσαι στην πιο εξέχουσα θέση. Μπορεί παράλληλα να έχει καλέσει κάποιον πιο διακεκριμένο από σένα και να έρθει αυτός που κάλεσε τόσο εσένα όσο κι εκείνον και να σου πει: «Δώσε σ’ αυτόν τον άνθρωπο τη θέση». Και τότε θα πας ντροπιασμένος να καθήσεις στην πιο ταπεινή θέση’.

Ο Ιησούς λοιπόν συμβουλεύει: ‘Όταν σε προσκαλούν, να πηγαίνεις και να κάθεσαι στην πιο ταπεινή θέση, ώστε όταν έρθει εκείνος που σ’ έχει προσκαλέσει να σου πει: «Φίλε, πήγαινε σε καλύτερη θέση». Τότε θα τιμηθείς μπροστά σε όλους τους υπόλοιπους καλεσμένους’. Ο Ιησούς καταλήγει λέγοντας: ‘Επειδή όποιος εξυψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, κι αυτός που ταπεινώνει τον εαυτό του θα εξυψωθεί’.

Κατόπιν, ο Ιησούς απευθύνεται στο Φαρισαίο που τον προσκάλεσε και περιγράφει πώς μπορεί να προσφερθεί κάποιο γεύμα που να έχει πραγματική αξία για τον Θεό. ‘Όταν παραθέτεις γεύμα ή δείπνο, μην καλείς τους φίλους σου ή τους αδελφούς σου ή τους συγγενείς σου ή τους πλούσιους γείτονές σου. Ίσως κάποτε να σε καλέσουν κι αυτοί σε αντάλλαγμα κι έτσι να σου γίνει ανταπόδοση. Όταν λοιπόν κάνεις κάποιο συμπόσιο, να προσκαλείς ανθρώπους φτωχούς, ανάπηρους, κουτσούς, τυφλούς, και θα είσαι ευτυχής, επειδή αυτοί δεν έχουν τίποτα για να σου το ανταποδώσουν’.

Το να παραθέτει κάποιος ένα τέτοιο γεύμα σ’ αυτούς που δεν είναι ευνοημένοι στη ζωή θα του φέρει ευτυχία, επειδή, όπως εξηγεί ο Ιησούς στον οικοδεσπότη του: ‘Θα λάβεις ανταπόδοση στην ανάσταση των δικαίων’. Η περιγραφή του Ιησού σχετικά μ’ αυτό το αξιέπαινο γεύμα φέρνει στο νου ενός από τους καλεσμένους κάποιο άλλο είδος γεύματος. ‘Ευτυχής είναι εκείνος που τρώει ψωμί στη βασιλεία του Θεού’, λέει ο καλεσμένος αυτός. Κι όμως, δεν εκδηλώνουν όλοι την κατάλληλη εκτίμηση γι’ αυτή τη χαρμόσυνη προοπτική, όπως δείχνει στη συνέχεια ο Ιησούς με μια παραβολή.

‘Κάποιος άνθρωπος παρέθετε ένα μεγάλο δείπνο και προσκάλεσε πολλούς. Κι έστειλε το δούλο του να πει στους προσκεκλημένους: «Ελάτε, γιατί όλα είναι τώρα έτοιμα». Όμως όλοι από κοινού άρχισαν να προβάλλουν διάφορες δικαιολογίες για να μην πάνε. Ο πρώτος τού είπε: «Αγόρασα ένα χωράφι και είναι ανάγκη να πάω να το δω· σε παρακαλώ, θεώρησέ με δικαιολογημένο». Και ο άλλος του είπε: «Αγόρασα πέντε ζευγάρια βόδια και πάω να τα εξετάσω· σε παρακαλώ, θεώρησέ με δικαιολογημένο». Κι ένας άλλος πάλι είπε: «Μόλις παντρεύτηκα και γι’ αυτό δεν μπορώ να έρθω»’.

Τι αστήρικτες δικαιολογίες! Συνήθως εξετάζει κανείς το χωράφι ή τα ζώα πριν κάνει την αγορά, έτσι λοιπόν δεν υπάρχει ουσιαστικά επείγουσα ανάγκη να τα κοιτάξει μετά την αγορά. Παρόμοια, ο γάμος κάποιου δεν θα πρέπει να τον εμποδίζει να δεχτεί μια τέτοια σπουδαία πρόσκληση. Έτσι, μόλις ακούει ο κύριος αυτές τις δικαιολογίες, εξοργίζεται και διατάζει το δούλο του:

‘«Πήγαινε γρήγορα στους μεγάλους δρόμους και στα σοκάκια της πόλης και φέρε εδώ τους φτωχούς και ανάπηρους και τυφλούς και κουτσούς». Αργότερα ο δούλος είπε: «Κύριε, έγινε εκείνο που διέταξες και πάλι υπάρχει χώρος». Και ο κύριος είπε στο δούλο: «Βγες και πήγαινε στους δρόμους και στους περιφραγμένους τόπους και ανάγκασέ τους να έρθουν, ώστε το σπίτι μου να γεμίσει. Κανείς απ’ αυτούς που προσκλήθηκαν δεν θα γευτεί το δείπνο μου»’.

Ποια κατάσταση περιγράφεται μ’ αυτή την παραβολή; ‘Ο κύριος’ που προσφέρει το γεύμα αντιπροσωπεύει τον Ιεχωβά Θεό· ‘ο δούλος’ που κάνει την πρόσκληση, τον Ιησού Χριστό· και το ‘μεγάλο δείπνο’, τις ευκαιρίες να γίνει κανείς υποψήφιος για τη Βασιλεία των ουρανών.

Οι πρώτοι που έλαβαν την πρόσκληση να γίνουν υποψήφιοι για τη Βασιλεία ήταν, πάνω απ’ όλους, οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέτες των ημερών του Ιησού. Όμως αυτοί απέρριψαν την πρόσκληση. Έτσι, αρχίζοντας ιδιαίτερα από την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., έγινε η δεύτερη πρόσκληση στους περιφρονημένους και ταπεινούς του ιουδαϊκού έθνους. Ωστόσο, δεν ανταποκρίθηκαν αρκετοί ώστε να συμπληρωθούν οι 144.000 θέσεις στην ουράνια Βασιλεία του Θεού. Έτσι, το 36 Κ.Χ., τριάμισι χρόνια αργότερα, η τρίτη και τελευταία πρόσκληση έγινε στους απερίτμητους μη Ιουδαίους, και η σύναξη αυτών των ατόμων συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. Λουκάς 14:1-24.

Η Ευθύνη που Έχει Όποιος Είναι Μαθητής

Ο ΙΗΣΟΥΣ έφυγε από το σπίτι του σημαίνοντα Φαρισαίου, ο οποίος προφανώς είναι μέλος του Σάνχεδριν, και τώρα συνεχίζει το δρόμο του για την Ιερουσαλήμ. Τον ακολουθεί κόσμος πολύς. Ποια είναι όμως τα κίνητρά τους; Τι περιλαμβάνει στ’ αλήθεια το να είναι κανείς αληθινός ακόλουθός του;

Καθώς προχωρούν, ο Ιησούς γυρίζει προς τον κόσμο, και ίσως τους συγκλονίζει, λέγοντας τα εξής: ‘Οποιοσδήποτε έρχεται σ’ εμένα και δεν μισεί τον πατέρα και τη μητέρα του και τη γυναίκα και τα παιδιά του και τους αδελφούς και τις αδελφές του, ναι, ακόμα και την ίδια του την ψυχή δεν μπορεί να είναι μαθητής μου’.

Τι εννοεί ο Ιησούς; Ο Ιησούς δεν λέει εδώ ότι θα πρέπει οι ακόλουθοί του να μισούν τους συγγενείς τους στην κυριολεξία. Μάλλον, πρέπει να τους μισούν με την έννοια ότι θα τους αγαπούν λιγότερο απ’ όσο αγαπούν εκείνον. Λέγεται ότι ο Ιακώβ, που ήταν πρόγονος του Ιησού, ‘μισούσε’ τη Λεία και αγαπούσε τη Ραχήλ, πράγμα που σήμαινε ότι αγαπούσε τη Λεία λιγότερο απ’ όσο αγαπούσε την αδελφή της, τη Ραχήλ.

Σκεφτείτε και το άλλο που είπε ο Ιησούς, το ότι ο μαθητής θα πρέπει να μισεί ‘ακόμα και την ίδια του την ψυχή’, τη ζωή του δηλαδή. Και πάλι ο Ιησούς εννοεί ότι ο αληθινός μαθητής πρέπει να Τον αγαπάει περισσότερο ακόμα κι απ’ όσο αγαπάει την ίδια του τη ζωή. Ο Ιησούς λοιπόν τονίζει ότι το να γίνει κανείς μαθητής του είναι σοβαρή ευθύνη. Δεν είναι μια ευθύνη που μπορεί να την αναλάβει κανείς χωρίς να έχει εξετάσει προσεκτικά το ζήτημα.

Το να είναι κανείς μαθητής του Ιησού περιλαμβάνει δυσκολίες και διωγμό, όπως δείχνει στη συνέχεια ο ίδιος: ‘Όποιος δεν σηκώνει το δικό του ξύλο βασανισμού και δεν μ’ ακολουθεί δεν μπορεί να είναι μαθητής μου’. Επομένως, ο αληθινός μαθητής πρέπει να είναι πρόθυμος να πάρει επάνω του τη μομφή που βάραινε και τον Ιησού, κι αυτό περιλαμβάνει ακόμα και το να πεθάνει, αν χρειαστεί, στα χέρια των εχθρών του Θεού, πράγμα που σύντομα πρόκειται να κάνει ο Ιησούς.

Άρα λοιπόν το να είναι κανείς μαθητής του Χριστού είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να το εξετάσει με μεγάλη προσοχή αυτός ο κόσμος που τον ακολουθεί. Ο Ιησούς τονίζει αυτό το γεγονός λέγοντας μια παραβολή. ‘Λόγου χάρη’, λέει, ‘ποιος από σας που θέλει να χτίσει έναν πύργο δεν κάθεται πρώτα να υπολογίσει τη δαπάνη, για να δει αν έχει αρκετά χρήματα για να τον αποπερατώσει; Αλλιώς, μπορεί να βάλει το θεμέλιο του πύργου, αλλά να μην μπορέσει να τον τελειώσει, και όλοι οι περαστικοί ν’ αρχίσουν να τον κοροϊδεύουν, λέγοντας: «Αυτός ο άνθρωπος άρχισε να χτίζει, αλλά δεν κατόρθωσε να τελειώσει»’.

Μ’ αυτή την παραβολή ο Ιησούς διευκρινίζει σε όλους αυτούς που τον ακολουθούν ότι, πριν γίνουν μαθητές του, θα πρέπει να είναι σταθερά αποφασισμένοι να φέρουν σε πέρας όλα όσα περιλαμβάνονται, ακριβώς όπως κάποιος που θέλει να χτίσει έναν πύργο βεβαιώνεται, πριν ξεκινήσει, ότι έχει τα κεφάλαια για να τον αποπερατώσει. Ο Ιησούς συνεχίζει και τους λέει άλλη μια παραβολή:

‘Ή ποιος βασιλιάς, που πηγαίνει να πολεμήσει με κάποιον άλλο βασιλιά, δεν κάθεται πρώτα να κάνει σύσκεψη για να δει αν θα μπορέσει με δέκα χιλιάδες στρατιώτες να αντιμετωπίσει τον άλλον που έρχεται εναντίον του με είκοσι χιλιάδες; Αν τελικά δεν μπορεί, τότε, ενώ ο άλλος είναι ακόμα μακριά, του στέλνει πρεσβευτές και ζητάει ειρήνη’.

Κατόπιν, ο Ιησούς τονίζει ποιο είναι το νόημα των παραβολών του, λέγοντας τα εξής: ‘Να είστε λοιπόν βέβαιοι πως κανένας από σας που δεν αποχαιρετάει όλα τα υπάρχοντά του δεν μπορεί να είναι μαθητής μου’. Να τι πρέπει να είναι πρόθυμος να κάνει όλος αυτός ο κόσμος που τον ακολουθεί, και στην πραγματικότητα κι όποιος άλλος μαθαίνει για τον Χριστό. Πρέπει να είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν όλα όσα έχουν—όλα τα υπάρχοντά τους, ακόμα και τη ζωή τους την ίδια—αν θέλουν να είναι μαθητές του. Εσείς είστε πρόθυμοι να το κάνετε αυτό;

‘Το αλάτι σίγουρα είναι καλό’, συνεχίζει ο Ιησούς. Στην Επί του Όρους Ομιλία του είχε πει ότι οι μαθητές του είναι ‘το αλάτι της γης’, και εννοούσε ότι αυτοί ασκούν προστατευτική επιρροή στους ανθρώπους, ακριβώς όπως το κατά γράμμα αλάτι είναι συντηρητικό. ‘Αλλά αν ακόμα και το αλάτι χάσει τη δύναμή του, τι καρύκευμα να του βάλει κανείς; Δεν κάνει ούτε για χώμα ούτε για κοπριά’, καταλήγει ο Ιησούς. ‘Οι άνθρωποι το πετούν έξω. Εκείνος που έχει αφτιά για ν’ ακούει, ας ακούει’.

Ο Ιησούς λοιπόν δείχνει ότι ακόμα κι εκείνοι που είναι αρκετό καιρό μαθητές του δεν πρέπει να αφήσουν να εξασθενήσει η απόφαση που έχουν πάρει να συνεχίσουν. Αν αφήσουν να γίνει κάτι τέτοιο, θα γίνουν άχρηστοι, αντικείμενο γελοιοποίησης σ’ αυτόν τον κόσμο και ακατάλληλοι ενώπιον του Θεού, στην ουσία θα γίνουν μομφή για τον Θεό. Κι έτσι, σαν το χωρίς δύναμη, χαλασμένο αλάτι, θα πεταχτούν έξω, ναι, θα καταστραφούν. Λουκάς 14:25-35· Γένεσις 29:30-33· Ματθαίος 5:13.

Αναζήτηση Αυτών που Έχουν Χαθεί

Ο ΙΗΣΟΥΣ έχει μεγάλη επιθυμία να ψάξει και να βρει αυτούς που θα υπηρετήσουν ταπεινά τον Θεό. Έτσι τους αναζητά παντού και μιλάει σε όλους για τη Βασιλεία, χωρίς να παραλείπει και περιβόητους αμαρτωλούς. Τέτοιου είδους άτομα τον πλησιάζουν τώρα για να τον ακούσουν.

Βλέποντάς το αυτό οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι επικρίνουν τον Ιησού, επειδή κάνει παρέα με άτομα που οι ίδιοι θεωρούν ανάξια. Αυτοί μουρμουρίζουν: ‘Ο άνθρωπος αυτός δέχεται αμαρτωλούς και τρώει μαζί τους’. Πόσο τρομερά υποτιμητικό το θεωρούν αυτό για την αξιοπρέπειά τους! Οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι μεταχειρίζονται τους κοινούς ανθρώπους λες και είναι σκόνη κάτω από τα πόδια τους. Μάλιστα, για να δείξουν πόσο περιφρονούν αυτά τα άτομα, χρησιμοποιούν την εβραϊκή έκφραση αμ χαάρετς, δηλαδή «άνθρωποι της γης».

Από την άλλη μεριά, ο Ιησούς τούς μεταχειρίζεται όλους με αξιοπρέπεια, καλοσύνη και συμπόνια. Ως αποτέλεσμα, πολλοί απ’ αυτούς τους ταπεινούς, στους οποίους περιλαμβάνονται και άτομα που είναι γνωστά για τις αδικοπραγίες τους, έχουν μεγάλη επιθυμία να τον ακούσουν. Αλλά τι γίνεται όταν οι Φαρισαίοι επικρίνουν τον Ιησού για τις προσπάθειες που καταβάλλει για χάρη εκείνων που οι ίδιοι θεωρούν ανάξιους;

Ο Ιησούς δίνει απάντηση στην αντίρρησή τους χρησιμοποιώντας μια παραβολή. Μιλάει με βάση την άποψη των ίδιων των Φαρισαίων, σαν να είναι αυτοί δίκαιοι και ασφαλείς στην ποίμνη του Θεού, ενώ οι ελεεινοί αμ χαάρετς έχουν παραστρατήσει και είναι χαμένοι. Ακούστε τον καθώς ρωτάει:

‘Ποιος από σας που έχει εκατό πρόβατα, αν χάσει ένα απ’ αυτά δεν θα αφήσει τα ενενήντα εννιά στην έρημο και θα πάει να ψάξει για το χαμένο ώσπου να το βρει; Κι όταν το βρει, το βάζει πάνω στους ώμους του και χαίρεται. Κι όταν γυρίζει σπίτι, προσκαλεί τους φίλους του και τους γείτονές του, και τους λέει: «Χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα το πρόβατό μου που είχε χαθεί»’.

Κατόπιν, ο Ιησούς κάνει την εφαρμογή της ιστορίας του, δίνοντας την εξής εξήγηση: ‘Σας λέω λοιπόν ότι θα γίνει μεγαλύτερη χαρά στον ουρανό για έναν αμαρτωλό που μετανοεί παρά για ενενήντα εννιά δίκαιους που δεν έχουν ανάγκη μετάνοιας’.

Οι Φαρισαίοι θεωρούν τον εαυτό τους δίκαιο κι έτσι πιστεύουν ότι δεν έχουν ανάγκη μετάνοιας. Όταν κάποιοι απ’ αυτούς επέκριναν τον Ιησού πριν από ένα-δυο χρόνια επειδή έτρωγε με τελώνες και αμαρτωλούς, εκείνος τους είπε: ‘Δεν ήρθα να καλέσω δίκαιους, αλλά αμαρτωλούς’. Οι Φαρισαίοι, που αυτοδικαιώνονται και δεν βλέπουν ότι είναι ανάγκη να μετανοήσουν, δεν φέρνουν καθόλου χαρά στον ουρανό. Οι αμαρτωλοί όμως που μετανοούν ειλικρινά κάνουν τον ουρανό να χαίρεται.

Ο Ιησούς, για να τονίσει άλλη μια φορά το σημείο ότι η αποκατάσταση των χαμένων αμαρτωλών είναι αιτία για μεγάλη χαρά, αναφέρει άλλη μια παραβολή. Λέει: ‘Ποια γυναίκα που έχει δέκα δραχμές, αν χάσει μια δραχμή, δεν ανάβει το λυχνάρι και δεν σκουπίζει το σπίτι της και ψάχνει προσεκτικά ώσπου να τη βρει; Κι όταν τη βρει, προσκαλεί τις φίλες της και τις γειτόνισσές της, και λέει: «Χαρείτε μαζί μου, επειδή βρήκα τη δραχμή που είχα χάσει»’.

Έπειτα ο Ιησούς κάνει μια παρόμοια εφαρμογή. Συνεχίζει λέγοντας: ‘Σας λέω λοιπόν, γίνεται χαρά ανάμεσα στους αγγέλους του Θεού για έναν αμαρτωλό που μετανοεί’.

Το στοργικό ενδιαφέρον που δείχνουν οι άγγελοι του Θεού για την αποκατάσταση των χαμένων αμαρτωλών είναι πράγματι αξιοσημείωτο! Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα επειδή αυτοί που κάποτε ήταν ταπεινοί και περιφρονημένοι αμ χαάρετς γίνονται τελικά υποψήφια μέλη της ουράνιας Βασιλείας του Θεού. Ως αποτέλεσμα, αυτοί αποκτούν στον ουρανό θέση υψηλότερη από εκείνη που έχουν οι ίδιοι οι άγγελοι! Αλλά οι άγγελοι δεν νιώθουν ζήλεια ούτε αισθάνονται μειωμένοι· αντίθετα, κατανοούν με ταπεινότητα ότι αυτοί οι αμαρτωλοί άνθρωποι έχουν αντιμετωπίσει και έχουν αντεπεξέλθει στη ζωή καταστάσεις οι οποίες θα τους δώσουν τα εφόδια να υπηρετούν ως ουράνιοι βασιλιάδες και ιερείς, ικανοί να δείχνουν συμπόνια και έλεος. Λουκάς 15:1-10· Ματθαίος 9:13· 1 Κορινθίους 6:2, 3· Αποκάλυψις 20:6.

Η Ιστορία για το Χαμένο Γιο

Ο ΙΗΣΟΥΣ μόλις έχει τελειώσει την αφήγηση των παραβολών για την ανεύρεση του χαμένου προβάτου και της χαμένης δραχμής, τις οποίες είπε στους Φαρισαίους, και τώρα συνεχίζει με μια άλλη παραβολή. Αυτή μιλάει για ένα στοργικό πατέρα και για τον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται τους δυο γιους του, ο καθένας από τους οποίους έχει σοβαρά ελαττώματα.

Πρώτα-πρώτα, έχουμε το μικρότερο γιο, το κύριο πρόσωπο της παραβολής. Αυτός παίρνει την κληρονομιά του, την οποία ο πατέρας του τού δίνει χωρίς δισταγμό. Έπειτα φεύγει από το σπίτι και μπλέκεται σ’ έναν πολύ ανήθικο τρόπο ζωής. Αλλά ακούστε καλύτερα τον Ιησού να αφηγείται αυτή την ιστορία, και δείτε αν μπορείτε να προσδιορίσετε ποιους προορίζεται να αντιπροσωπεύσουν τα διάφορα πρόσωπα.

‘Κάποιος άνθρωπος’, αρχίζει ο Ιησούς, ‘είχε δυο γιους. Κι ο μικρότερος απ’ αυτούς είπε στον πατέρα του: «Πατέρα, δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί». Τότε ο πατέρας τούς μοίρασε το βιος του’. Τι κάνει αυτός ο μικρότερος γιος μ’ αυτά που παίρνει;

‘Έπειτα από λίγες μέρες’, λέει ο Ιησούς, ‘ο μικρότερος γιος τα μάζεψε όλα και ταξίδεψε σε χώρα μακρινή, κι εκεί σκόρπισε την περιουσία του κάνοντας ακόλαστη ζωή’. Στην πραγματικότητα, ξοδεύει τα λεφτά του ζώντας με πόρνες. Ύστερα έρχονται δύσκολοι καιροί, όπως συνεχίζει και λέει ο Ιησούς:

‘Όταν τα ξόδεψε όλα, έπεσε μεγάλη πείνα σε ολόκληρη τη χώρα εκείνη, κι αυτός άρχισε να στερείται. Έφτασε στο σημείο να πάει και να προσκολληθεί σ’ έναν από τους πολίτες εκείνης της χώρας, κι αυτός τον έστειλε στα χωράφια του να βόσκει γουρούνια. Και λαχταρούσε να χορτάσει από τα χαρούπια που έτρωγαν τα γουρούνια, και κανείς δεν του έδινε τίποτα’.

Τι ατιμωτικό να είναι αναγκασμένος να βόσκει γουρούνια, τη στιγμή που τα ζώα αυτά ήταν ακάθαρτα σύμφωνα με το Νόμο! Αλλά το γιο αυτόν τον πονούσε περισσότερο η βασανιστική πείνα που τον έκανε να φτάνει στο σημείο να λαχταράει το φαγητό με το οποίο τάιζαν τα γουρούνια. Και λόγω αυτής της τρομερής του συμφοράς, ‘ήρθε στα λογικά του’, είπε ο Ιησούς.

Συνεχίζοντας την ιστορία του, ο Ιησούς εξηγεί: ‘Είπε στον εαυτό του: «Πόσοι μισθωτοί του πατέρα μου έχουν άφθονο ψωμί, ενώ εγώ εδώ χάνομαι από την πείνα! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: ‘Πατέρα, αμάρτησα ενάντια στον ουρανό και σ’ εσένα. Δεν είμαι πια άξιος να λέγομαι γιος σου. Κάνε με σαν έναν από τους μισθωτούς σου’». Σηκώθηκε λοιπόν και πήγε στον πατέρα του’.

Εδώ υπάρχει κάτι που πρέπει να το σκεφτούμε: Αν ο πατέρας του τού είχε αγριέψει και του είχε βάλει οργισμένα τις φωνές όταν έφευγε από το σπίτι, ο γιος αυτός πιθανώς να μην αποφάσιζε έτσι, χωρίς δισταγμό, τι θα έκανε. Ίσως έπαιρνε την απόφαση να γυρίσει στην πατρίδα του και να προσπαθήσει να βρει δουλειά κάπου αλλού, ώστε να μη χρειαστεί να έρθει αντιμέτωπος με τον πατέρα του. Όμως, καμιά τέτοια σκέψη δεν υπήρχε στο μυαλό του. Στο σπίτι του, εκεί ήθελε να πάει!

Είναι ξεκάθαρο ότι ο πατέρας στην παραβολή αυτή του Ιησού αντιπροσωπεύει το στοργικό και ελεήμονα ουράνιο Πατέρα μας, τον Ιεχωβά Θεό. Και ίσως να καταλάβατε ότι ο χαμένος γιος, ο άσωτος γιος δηλαδή, αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους που είναι γνωστό ότι είναι αμαρτωλοί. Οι Φαρισαίοι, στους οποίους απευθύνεται ο Ιησούς, είχαν επικρίνει προηγουμένως τον Ιησού επειδή τρώει με τέτοια άτομα. Ποιον όμως αντιπροσωπεύει ο μεγαλύτερος γιος;

Όταν Βρίσκεται ο Χαμένος Γιος

Όταν ο χαμένος, ή αλλιώς άσωτος, γιος που αναφέρεται στην παραβολή του Ιησού γυρίζει πίσω στο σπίτι του πατέρα του, τι είδους υποδοχή τού γίνεται; Ακούστε την περιγραφή του Ιησού:

‘Ενώ αυτός ήταν ακόμα μακριά, τον είδε ο πατέρας του, αισθάνθηκε λύπηση κι έτρεξε, τον αγκάλιασε και με τρυφερότητα τον γέμισε φιλιά’. Πόσο καλά αντιπροσωπεύει τον ουράνιο Πατέρα μας, τον Ιεχωβά, αυτός ο σπλαχνικός, καλόκαρδος πατέρας!

Προφανώς ο πατέρας είχε ακούσει για την ακόλαστη ζωή που έκανε ο γιος του. Κι όμως τον καλοδέχεται στο σπίτι χωρίς να περιμένει λεπτομερείς εξηγήσεις. Και ο Ιησούς έχει παρόμοιο καλοσυνάτο πνεύμα, εφόσον παίρνει την πρωτοβουλία και πλησιάζει αμαρτωλούς και τελώνες, οι οποίοι στην παραβολή αντιπροσωπεύονται από τον άσωτο γιο.

Είναι αλήθεια ότι ο διορατικός πατέρας που αναφέρεται στην παραβολή του Ιησού αναμφίβολα παίρνει κάποια ιδέα για τη μετάνοια του γιου του, παρατηρώντας τη λύπη και τη συντριβή στην όψη του, καθώς αυτός γυρίζει πίσω. Όμως η γεμάτη στοργή πρωτοβουλία του πατέρα διευκολύνει ακόμα περισσότερο το γιο να ομολογήσει τις αμαρτίες του, απ’ ό,τι βλέπουμε στην αφήγηση του Ιησού: ‘Τότε ο γιος τού είπε: «Πατέρα, αμάρτησα ενάντια στον ουρανό και σ’ εσένα. Δεν είμαι πια άξιος να λέγομαι γιος σου. Κάνε με σαν έναν από τους μισθωτούς σου»’.

Αλλά, πριν καλά-καλά ο γιος τελειώσει τη φράση του, ο πατέρας του αναλαμβάνει δράση και διατάζει τους δούλους του: ‘Γρήγορα! βγάλτε μια στολή, την καλύτερη στολή, και ντύστε τον μ’ αυτή και βάλτε στο χέρι του δαχτυλίδι και στα πόδια του σανδάλια. Και φέρτε το σιτευτό μοσχάρι και σφάξτε το για να το φάμε και να διασκεδάσουμε, επειδή ο γιος μου αυτός ήταν νεκρός και ξανάρθε στη ζωή· ήταν χαμένος και βρέθηκε’. Και άρχισαν ‘να διασκεδάζουν’.

Στο μεταξύ, ‘ο μεγαλύτερος γιος του πατέρα ήταν στο χωράφι’. Δείτε μήπως μπορείτε να προσδιορίσετε ποιον αντιπροσωπεύει αυτός, ακούγοντας την υπόλοιπη ιστορία. Ο Ιησούς λέει σχετικά με το μεγαλύτερο γιο τα εξής: ‘Καθώς ερχόταν και πλησίαζε στο σπίτι, άκουσε μουσική και χορούς. Κάλεσε λοιπόν έναν από τους υπηρέτες και ζήτησε να μάθει τι σήμαιναν αυτά. Εκείνος του είπε: «Γύρισε ο αδελφός σου, και ο πατέρας σου έσφαξε το σιτευτό μοσχάρι, επειδή επέστρεψε σ’ αυτόν υγιής». Αυτός όμως θύμωσε και δεν ήθελε να μπει μέσα. Τότε ο πατέρας του βγήκε έξω και άρχισε να τον παρακαλάει. Αλλά εκείνος αποκρίθηκε στον πατέρα του: «Εγώ σου δουλεύω τόσα χρόνια και ούτε μια φορά δεν παρέβηκα την εντολή σου, κι όμως σ’ εμένα δεν έδωσες ούτε μια φορά ένα κατσίκι για να διασκεδάσω με τους φίλους μου. Όταν όμως ήρθε ο γιος σου αυτός που έφαγε την περιουσία σου με πόρνες, εσύ έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι»’.

Ποιοι, σαν το μεγαλύτερο γιο, επικρίνουν το έλεος και την προσοχή που παρέχεται σε αμαρτωλούς; Δεν είναι οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι; Εφόσον αφορμή γι’ αυτή την παραβολή ήταν οι επικρίσεις τους κατά του Ιησού, για το ότι αυτός καλοδέχεται αμαρτωλούς, σίγουρα αυτούς αντιπροσωπεύει ο μεγαλύτερος γιος.

Ο Ιησούς τελειώνει την ιστορία του με την έκκληση που κάνει ο πατέρας στο μεγαλύτερο γιο του: ‘Παιδί μου, εσύ είσαι πάντα μαζί μου και όλα όσα έχω είναι δικά σου· έπρεπε όμως να διασκεδάσουμε και να χαρούμε, γιατί ο αδελφός σου αυτός ήταν νεκρός και ξανάρθε στη ζωή, και ήταν χαμένος και βρέθηκε’.

Έτσι, ο Ιησούς δεν ξεκαθαρίζει τι κάνει τελικά ο μεγαλύτερος γιος. Πράγματι, αργότερα, μετά το θάνατο και την ανάσταση του Ιησού, ‘μεγάλος αριθμός ιερέων άρχισαν να υπακούν στην πίστη’, και πιθανώς ανάμεσά τους ήταν μερικοί από την τάξη του ‘μεγαλύτερου γιου’, στους οποίους μιλάει εδώ ο Ιησούς.

Ποιους όμως αντιπροσωπεύουν στους σύγχρονους καιρούς οι δυο αυτοί γιοι; Θα πρέπει να είναι άτομα που έχουν μάθει αρκετά πράγματα για τους σκοπούς του Ιεχωβά ώστε να έχουν βάση για να αποκτήσουν μια σχέση μαζί του. Ο μεγαλύτερος γιος αντιπροσωπεύει ορισμένα μέλη του ‘μικρού ποιμνίου’, δηλαδή της ‘εκκλησίας των πρωτοτόκων οι οποίοι έχουν γραφτεί στους ουρανούς’. Αυτοί υιοθέτησαν στάση όμοια μ’ εκείνη του μεγαλύτερου γιου. Δεν είχαν καμιά διάθεση να καλοδεχτούν μια επίγεια τάξη, δηλαδή τα ‘άλλα πρόβατα’, τα οποία, όπως πίστευαν, τους έκλεβαν την αίγλη.

Από την άλλη μεριά, ο άσωτος γιος αντιπροσωπεύει εκείνους που φεύγουν από το λαό του Θεού για να ζήσουν τις απολαύσεις που προσφέρει ο κόσμος. Όμως, με την πάροδο του χρόνου γυρίζουν μετανοημένοι και γίνονται ξανά δραστήριοι δούλοι του Θεού. Πράγματι, πόσο στοργικός και σπλαχνικός είναι ο Πατέρας προς αυτούς που αναγνωρίζουν ότι έχουν ανάγκη για συγχώρηση και ξαναγυρίζουν σ’ αυτόν! Λουκάς 15:11-32· Λευιτικόν 11:7, 8· Πράξεις 6:7· Λουκάς 12:32· Εβραίους 12:23· Ιωάννης 10:16.

Πρόνοια για το Μέλλον με Πρακτική Σοφία

Ο ΙΗΣΟΥΣ έχει μόλις τελειώσει την αφήγηση της ιστορίας για τον άσωτο γιο, που είπε σ’ ένα πλήθος στο οποίο περιλαμβάνονται οι μαθητές του, ανέντιμοι τελώνες και άλλοι που είναι γνωστοί ως αμαρτωλοί, καθώς και γραμματείς και Φαρισαίοι. Τώρα, απευθυνόμενος στους μαθητές του, αφηγείται μια παραβολή σχετικά μ’ έναν πλούσιο άνθρωπο που πήρε μια δυσάρεστη αναφορά για το διαχειριστή του σπιτιού του, δηλαδή τον οικονόμο του.

Σύμφωνα με τον Ιησού, ο πλούσιος άνθρωπος φωνάζει τον οικονόμο του και του λέει ότι θα τον απολύσει. ‘Τι θα κάνω, τώρα που ο κύριός μου με απομακρύνει από τη θέση του οικονόμου;’ αναρωτιέται. ‘Να σκάβω δεν είμαι τόσο δυνατός όσο χρειάζεται, να ζητιανεύω ντρέπομαι. Α! Ξέρω τι θα κάνω για να με δέχονται οι άνθρωποι στο σπίτι τους, όταν θα χάσω τη θέση του οικονόμου’.

Τι σχέδιο έχει ο οικονόμος; Αυτός καλεί όσους οφείλουν κάποιο χρέος στον κύριό του. ‘Πόσα χρωστάς εσύ;’ ρωτάει.

Ο πρώτος απαντάει: ‘2.200 λίτρα ελαιόλαδο’.

‘Πάρε πίσω το συμφωνητικό σου και κάτσε και γράψε γρήγορα 1.100’, του λέει.

‘Τώρα εσύ, πόσα χρωστάς;’ ρωτάει έναν άλλον.

Εκείνος λέει: ‘22.000 λίτρα σιτάρι’.

‘Πάρε πίσω το συμφωνητικό σου και γράψε 18.000’.

Είναι μέσα στη δικαιοδοσία του οικονόμου να μειώσει τα ποσά που οι άλλοι χρωστούν στον κύριό του, επειδή αυτός εξακολουθεί να είναι υπεύθυνος των οικονομικών υποθέσεων του κυρίου του. Μειώνοντας τα ποσά, αυτός κάνει φίλους εκείνους που μπορούν να του ανταποδώσουν τις χάρες όταν χάσει πράγματι τη δουλειά του.

Μόλις ακούει ο κύριος τι συνέβη, εντυπωσιάζεται. Μάλιστα, ‘επαινεί τον οικονόμο, παρ’ όλο που είναι άδικος, επειδή ενήργησε με πρακτική σοφία’. Και ο Ιησούς προσθέτει: ‘Οι γιοι αυτού του συστήματος πραγμάτων δείχνουν περισσότερη σοφία με πρακτικό τρόπο προς την ίδια τους τη γενιά απ’ ό,τι οι γιοι του φωτός’.

Τώρα, δείχνοντας ποιο είναι το μάθημα για τους μαθητές του, ο Ιησούς ενθαρρύνει: ‘Να κάνετε φίλους για τον εαυτό σας χρησιμοποιώντας τα άδικα πλούτη, ώστε, όταν αυτά χαθούν, εκείνοι να σας δεχτούν στις αιώνιες κατοικίες’.

Ο Ιησούς δεν επαινεί τον οικονόμο για το ότι είναι άδικος, αλλά για τη διορατική, πρακτική σοφία του. Συχνά ‘οι γιοι αυτού του συστήματος πραγμάτων’ χρησιμοποιούν έξυπνα τα χρήματά τους ή τη θέση τους για να κάνουν φίλους εκείνους που μπορούν να τους ανταποδώσουν τις χάρες. Έτσι λοιπόν και οι δούλοι του Θεού, ‘οι γιοι του φωτός’, χρειάζεται να χρησιμοποιούν τα περιουσιακά τους στοιχεία, τα ‘άδικα πλούτη’ τους, μ’ ένα σοφό τρόπο ώστε να ωφελούνται.

Όπως λέει ο Ιησούς όμως, θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα πλούτη αυτά για να κάνουν φίλους εκείνους που μπορούν να τους δεχτούν ‘στις αιώνιες κατοικίες’. Για τα μέλη του μικρού ποιμνίου, οι κατοικίες αυτές είναι στον ουρανό· για τα ‘άλλα πρόβατα’, είναι στην Παραδεισιακή γη. Εφόσον μονάχα ο Ιεχωβά Θεός και ο Γιος του μπορούν να δεχτούν άτομα σ’ αυτές τις κατοικίες, εμείς θα πρέπει να είμαστε επιμελείς στο να αναπτύσσουμε φιλία μ’ αυτούς χρησιμοποιώντας οσαδήποτε ‘άδικα πλούτη’ έχουμε για την υποστήριξη των συμφερόντων της Βασιλείας. Τότε, όταν αυτά τα υλικά πλούτη χαθούν—κάτι που σίγουρα θα γίνει—το αιώνιο μέλλον μας θα είναι εξασφαλισμένο.

Ο Ιησούς συνεχίζει και λέει ότι άτομα που φροντίζουν πιστά ακόμα και γι’ αυτά τα υλικά, δηλαδή μικρότερης αξίας, πράγματα θα φροντίζουν επίσης πιστά για ζητήματα μεγαλύτερης σημασίας. ‘Άρα λοιπόν’, συνέχισε, ‘αν δεν έχετε αποδειχθεί πιστοί σ’ ό,τι έχει σχέση με τα άδικα πλούτη, ποιος θα σας εμπιστευτεί αυτά που είναι αληθινά [δηλαδή τα πνευματικά συμφέροντα, τα συμφέροντα της Βασιλείας]; Και αν δεν έχετε αποδειχθεί πιστοί σ’ ό,τι έχει σχέση μ’ αυτά που είναι κάποιου άλλου [τα συμφέροντα της Βασιλείας τα οποία εμπιστεύεται ο Θεός στους δούλους του], ποιος θα σας δώσει αυτό που είναι για σας [το βραβείο της ζωής στις αιώνιες κατοικίες];’

Απλούστατα δεν μπορούμε να είμαστε αληθινοί δούλοι του Θεού και ταυτόχρονα να είμαστε δούλοι στα άδικα πλούτη, τα υλικά πλούτη, όπως ο Ιησούς καταλήγει και λέει: ‘Κανένας οικιακός υπηρέτης δεν μπορεί να είναι δούλος σε δυο κυρίους· γιατί ή θα μισήσει τον έναν και θα αγαπήσει τον άλλον ή θα προσκολληθεί στον έναν και θα καταφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στον Θεό και στα πλούτη’. Λουκάς 15:1, 2· 16:1-13· Ιωάννης 10:16.

Ο Πλούσιος και ο Λάζαρος

Ο ΙΗΣΟΥΣ μιλάει στους μαθητές του για την κατάλληλη χρήση του υλικού πλούτου, εξηγώντας ότι δεν μπορούμε να είμαστε συγχρόνως δούλοι του πλούτου και δούλοι του Θεού. Οι Φαρισαίοι, που ακούν επίσης τα λόγια του, αρχίζουν να κοροϊδεύουν τον Ιησού επειδή αυτοί αγαπούν τα χρήματα. Έτσι ο Ιησούς τούς λέει: ‘Εσείς παριστάνετε τους δίκαιους μπροστά στους ανθρώπους, αλλά ο Θεός ξέρει την καρδιά σας· επειδή εκείνο που είναι εξυψωμένο στους ανθρώπους είναι αηδιαστικό στα μάτια του Θεού’.

Έχει έρθει η στιγμή να αντιστραφούν οι όροι για τους ανθρώπους που είναι πλούσιοι όσον αφορά τα αγαθά του κόσμου, την πολιτική δύναμη καθώς και τη θρησκευτική ισχύ και επιρροή. Αυτοί πρόκειται να ταπεινωθούν. Αλλά εκείνοι που αναγνωρίζουν την πνευματική τους ανάγκη πρόκειται να εξυψωθούν. Ο Ιησούς τονίζει μια τέτοια αλλαγή όταν συνεχίζει λέγοντας στους Φαρισαίους:

‘Ο Νόμος και οι Προφήτες ήταν μέχρι τον Ιωάννη [τον Βαφτιστή]. Από τότε η βασιλεία του Θεού διακηρύττεται ως καλά νέα και κάθε είδους άνθρωποι καταβάλλουν προσπάθειες να πάνε προς αυτήν. Πράγματι, είναι πιο εύκολο να παρέλθει ο ουρανός και η γη, παρά να μην εκπληρωθεί ακόμη κι ένα κομματάκι ενός γράμματος του Νόμου’.

Οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι είναι περήφανοι για το ότι προσκολλούνται, όπως ισχυρίζονται, στο Νόμο του Μωυσή. Θυμηθείτε πως όταν ο Ιησούς γιάτρεψε θαυματουργικά κάποιον τυφλό στην Ιερουσαλήμ, αυτοί είπαν όλο περηφάνια: ‘Εμείς είμαστε μαθητές του Μωυσή. Εμείς ξέρουμε πως ο Θεός μίλησε στον Μωυσή’. Αλλά τώρα ο Νόμος του Μωυσή έχει εκπληρώσει το σκοπό του, που ήταν να οδηγήσει τους ταπεινούς ανθρώπους στο διορισμένο Βασιλιά του Θεού, δηλαδή στον Ιησού Χριστό. Έτσι με την αρχή της διακονίας του Ιωάννη, κάθε είδους άνθρωποι, ιδιαίτερα οι ταπεινοί και οι φτωχοί, κάνουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να γίνουν υπήκοοι της Βασιλείας του Θεού.

Αφού λοιπόν ο Μωσαϊκός Νόμος εκπληρώνεται τώρα, πρέπει να καταργηθεί και η υποχρέωση για την τήρησή του. Ο Νόμος επιτρέπει το διαζύγιο για διάφορους λόγους, αλλά τώρα ο Ιησούς λέει: ‘Καθένας που χωρίζει τη γυναίκα του και παντρεύεται άλλη, διαπράττει μοιχεία, και όποιος παντρεύεται γυναίκα χωρισμένη από τον άντρα της διαπράττει μοιχεία’. Πόσο πολύ πρέπει να εξοργίζουν τους Φαρισαίους τέτοιες διακηρύξεις, ειδικά επειδή αυτοί επιτρέπουν το διαζύγιο για πολλούς λόγους!

Συνεχίζοντας τις παρατηρήσεις του προς τους Φαρισαίους, ο Ιησούς λέει μια παραβολή που μιλάει για δυο ανθρώπους, των οποίων η κατάσταση αλλάζει τελικά με δραματικό τρόπο. Μπορείτε να καταλάβετε ποιους αντιπροσωπεύουν αυτοί οι άνθρωποι και τι σημαίνει η αντιστροφή της κατάστασής τους;

‘Κάποιος άνθρωπος ήταν πλούσιος’, αφηγείται ο Ιησούς, ‘και φορούσε πορφύρα και λινά ρούχα ενώ καθημερινά ζούσε μέσα σε μεγαλοπρέπεια. Κάποιος ζητιάνος όμως, που τον έλεγαν Λάζαρο, ήταν πεσμένος στην πόρτα του, γεμάτος έλκη, και επιθυμούσε να χορτάσει μ’ αυτά που έπεφταν από το τραπέζι του πλούσιου. Ναι, ακόμη και τα σκυλιά έρχονταν κι έγλειφαν τα έλκη του’.

Ο Ιησούς χρησιμοποιεί εδώ τον πλούσιο για να συμβολίσει τους Ιουδαίους θρησκευτικούς ηγέτες, που περιλάμβαναν, όχι μόνο τους Φαρισαίους και τους γραμματείς, αλλά επίσης τους Σαδδουκαίους και τους αρχιερείς. Αυτοί είναι πλούσιοι όσον αφορά τα πνευματικά προνόμια και τις πνευματικές ευκαιρίες, και συμπεριφέρονται όπως ο πλούσιος. Τα ρούχα τους, που είναι από βασιλική πορφύρα, αντιπροσωπεύουν την ευνοημένη θέση τους, ενώ τα άσπρα λινά εξεικονίζουν την αυτοδικαίωσή τους.

Αυτή η περήφανη τάξη που αντιπροσωπεύει ο πλούσιος βλέπει τους φτωχούς, κοινούς ανθρώπους με πλήρη καταφρόνια και τους ονομάζει αμ χαάρετς, που σημαίνει άνθρωποι της γης. Έτσι ο Λάζαρος, ο ζητιάνος, αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους στους οποίους οι θρησκευτικοί ηγέτες αρνούνται να δώσουν κατάλληλη πνευματική τροφή και πνευματικά προνόμια. Μ’ αυτόν τον τρόπο, όπως ο Λάζαρος είναι γεμάτος έλκη, έτσι και οι κοινοί άνθρωποι περιφρονούνται ως πνευματικά άρρωστοι και ανάξιοι για οτιδήποτε άλλο εκτός από το να κάνουν παρέα με σκυλιά. Παρ’ όλα αυτά, η τάξη που αντιπροσωπεύει ο Λάζαρος πεινάει και διψάει για πνευματική τροφή. Γι’ αυτό βρίσκεται στην πόρτα προσπαθώντας να πάρει οποιαδήποτε ψίχουλα πνευματικής τροφής πέσουν από το τραπέζι του πλούσιου.

Στη συνέχεια ο Ιησούς περιγράφει αλλαγές στην κατάσταση του πλούσιου και του Λάζαρου. Ποιες είναι αυτές οι αλλαγές και τι αντιπροσωπεύουν;

Ο Πλούσιος και ο Λάζαρος Δοκιμάζουν μια Αλλαγή

Ο πλούσιος αντιπροσωπεύει τους θρησκευτικούς ηγέτες που είναι ευνοημένοι με πνευματικά προνόμια και πνευματικές ευκαιρίες, ενώ ο Λάζαρος συμβολίζει τους κοινούς ανθρώπους που πεινούν για πνευματική τροφή. Ο Ιησούς συνεχίζει την ιστορία του, περιγράφοντας μια δραματική αλλαγή στις περιστάσεις αυτών των αντρών.

‘Με το πέρασμα λοιπόν του χρόνου’, λέει ο Ιησούς, ‘ο φτωχός πέθανε και οι άγγελοι τον μετέφεραν στην αγκαλιά του Αβραάμ. Πέθανε κι ο πλούσιος και θάφτηκε. Στον Άδη, όπου βασανιζόταν, σήκωσε τα μάτια του και είδε από μακριά τον Αβραάμ, και τον Λάζαρο στην αγκαλιά του’.

Αφού ο πλούσιος και ο Λάζαρος δεν είναι κατά γράμμα πρόσωπα, αλλά συμβολίζουν τάξεις ανθρώπων, λογικά ο θάνατός τους είναι επίσης συμβολικός. Τι συμβολίζει, ή τι αντιπροσωπεύει, ο θάνατός τους;

Ο Ιησούς είχε μόλις ολοκληρώσει τονίζοντας μια αλλαγή περιστάσεων, με το να πει ότι ‘ο Νόμος και οι Προφήτες ήταν μέχρι τον Ιωάννη τον Βαφτιστή, αλλά από τότε διακηρύττεται η βασιλεία του Θεού’. Επομένως, τόσο ο πλούσιος όσο και ο Λάζαρος πεθαίνουν ως προς τις προηγούμενες περιστάσεις τους, ή συνθήκες τους, μέσω του κηρύγματος του Ιωάννη και του Ιησού Χριστού.

Αυτοί που ανήκουν στην ταπεινή, μετανοημένη τάξη του Λάζαρου πεθαίνουν ως προς την προηγούμενη πνευματικά στερημένη κατάστασή τους και έρχονται σε μια θέση θεϊκής εύνοιας. Ενώ προηγουμένως απέβλεπαν στους θρησκευτικούς ηγέτες για να πάρουν οτιδήποτε μικρό πράγμα έπεφτε από το πνευματικό τραπέζι, τώρα οι Γραφικές αλήθειες που μεταδίδει ο Ιησούς καλύπτουν τις ανάγκες τους. Έτσι αυτοί φέρνονται στην αγκαλιά, δηλαδή στη θέση εύνοιας, του Μεγαλύτερου Αβραάμ, του Ιεχωβά Θεού.

Από την άλλη μεριά, αυτοί που αποτελούν την τάξη του πλούσιου πέφτουν στη δυσμένεια του Θεού, επειδή αρνούνται επίμονα να δεχτούν το άγγελμα της Βασιλείας το οποίο διδάσκει ο Ιησούς. Μ’ αυτόν τον τρόπο, πεθαίνουν ως προς την προηγούμενη κατάσταση φαινομενικής εύνοιας στην οποία βρίσκονταν. Στην πραγματικότητα, λέγεται γι’ αυτούς ότι περνούν συμβολικά βασανιστήρια. Ακούστε τώρα τι λέει ο πλούσιος:

‘Πατέρα Αβραάμ, δείξε μου έλεος και στείλε τον Λάζαρο να βουτήξει την άκρη του δαχτύλου του σε νερό και να δροσίσει τη γλώσσα μου, επειδή υποφέρω μέσα σ’ αυτές τις φλόγες’. Αυτό που βασανίζει τα άτομα της τάξης του πλούσιου είναι τα πύρινα αγγέλματα κρίσης του Θεού, τα οποία διακηρύττονται από τους μαθητές του Ιησού. Τα άτομα αυτά θέλουν να σταματήσουν οι μαθητές να διακηρύττουν αυτά τα αγγέλματα, παρέχοντάς τους έτσι κάποια ανακούφιση από τα βασανιστήριά τους.

‘Αλλά ο Αβραάμ είπε: «Παιδί μου, θυμήσου ότι εσύ έλαβες στη ζωή σου τα καλά πράγματα στο πλήρες, αλλά ο Λάζαρος πήρε αντίστοιχα τα βλαβερά πράγματα. Όμως, τώρα αυτός παρηγορείται εδώ αλλά εσύ υποφέρεις. Και εκτός από όλ’ αυτά έχει τεθεί μεταξύ μας ένα μεγάλο χάσμα, ώστε αυτοί που θέλουν να περάσουν απ’ εδώ σ’ εσάς να μην μπορούν, ούτε μπορούν να περάσουν οι απ’ εκεί σ’ εμάς»’.

Πόσο δίκαιο και κατάλληλο είναι το ότι λαβαίνει χώρα μια τέτοια δραματική αντιστροφή όρων ανάμεσα στην τάξη του Λάζαρου και στην τάξη του πλούσιου! Η αλλαγή των συνθηκών γίνεται μερικούς μήνες αργότερα, την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., όταν η παλιά διαθήκη του Νόμου αντικαθίσταται από τη νέα διαθήκη. Τότε γίνεται σαφές, πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι ο Θεός ευνοεί τους μαθητές, όχι τους Φαρισαίους και τους άλλους θρησκευτικούς ηγέτες. Γι’ αυτό, το ‘μεγάλο χάσμα’ που χωρίζει το συμβολικό πλούσιο από τους μαθητές του Ιησού αντιπροσωπεύει την αναλλοίωτη, δίκαιη κρίση του Θεού.

Κατόπιν ο πλούσιος ζητάει από τον ‘πατέρα Αβραάμ’: ‘Στείλε [τον Λάζαρο] στο σπίτι του πατέρα μου, γιατί έχω πέντε αδελφούς’. Ο πλούσιος λοιπόν ομολογεί ότι έχει μια στενότερη σχέση με κάποιον άλλο πατέρα, ο οποίος στην πραγματικότητα είναι ο Σατανάς ο Διάβολος. Ο πλούσιος ζητάει να νερώσει ο Λάζαρος τα αγγέλματα κρίσης του Θεού ώστε να μην μπουν ‘οι πέντε αδελφοί του’, οι θρησκευτικοί του σύμμαχοι, σ’ ‘αυτόν τον τόπο των βασάνων’.

‘Αλλά ο Αβραάμ είπε: «Έχουν τον Μωυσή και τους Προφήτες· ας ακούσουν αυτούς»’. Ναι, αν οι ‘πέντε αδελφοί’ θέλουν να αποφύγουν τα βασανιστήρια, το μόνο που πρέπει να κάνουν είναι να δώσουν προσοχή στα συγγράμματα του Μωυσή και των Προφητών, τα οποία προσδιορίζουν τον Ιησού ως τον Μεσσία, και μετά να γίνουν μαθητές του. Όμως ο πλούσιος φέρνει την εξής αντίρρηση: ‘Όχι, πατέρα Αβραάμ, αλλά αν κάποιος από τους νεκρούς πάει σ’ αυτούς θα μετανοήσουν’.

Αλλά παίρνει την εξής απάντηση: ‘Αν δεν ακούν τον Μωυσή και τους Προφήτες, δεν θα πειστούν ούτε κι αν εγερθεί κάποιος από τους νεκρούς’. Ο Θεός δεν θα δώσει ειδικά σημεία ή θαύματα για να πείσει τους ανθρώπους. Αυτοί πρέπει να διαβάζουν και να εφαρμόζουν τις Γραφές αν θέλουν να αποκτήσουν την εύνοιά του. Λουκάς 16:14-31· Ιωάννης 9:28, 29· Ματθαίος 19:3-9· Γαλάτας 3:24· Κολοσσαείς 2:14· Ιωάννης 8:44.

Μια Αποστολή Ελέους στην Ιουδαία

ΜΕΡΙΚΕΣ εβδομάδες νωρίτερα, στη διάρκεια της Γιορτής της Αφιέρωσης στην Ιερουσαλήμ, οι Ιουδαίοι προσπάθησαν να σκοτώσουν τον Ιησού. Έτσι εκείνος ταξίδεψε προς τα βόρεια, προφανώς προς μια περιοχή που δεν ήταν μακριά από τη Θάλασσα της Γαλιλαίας.

Πρόσφατα, κατευθύνθηκε και πάλι προς τα νότια, για την Ιερουσαλήμ, κηρύττοντας στο δρόμο στα χωριά της Περαίας, μιας περιοχής ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού. Αφού λέει την παραβολή για τον πλούσιο και τον Λάζαρο, συνεχίζει να διδάσκει τους μαθητές του πράγματα που είχε διδάξει νωρίτερα, όταν ήταν στη Γαλιλαία.

Λέει, για παράδειγμα, ότι θα συνέφερε περισσότερο κάποιον ‘να του κρεμάσουν μια μυλόπετρα από το λαιμό και να τον ρίξουν στη θάλασσα’, παρά να κάνει έναν από ‘τους μικρούς’ του Θεού να προσκόψει. Δίνει επίσης έμφαση στην ανάγκη για συγχωρητικότητα, εξηγώντας: ‘Ακόμη κι αν [ένας αδελφός] αμαρτήσει εναντίον σου εφτά φορές τη μέρα και επιστρέψει εφτά φορές σ’ εσένα λέγοντας, «Μετανοώ», πρέπει να τον συγχωρήσεις’.

Όταν οι μαθητές τον παρακαλούν, ‘Δώσε μας περισσότερη πίστη’, ο Ιησούς απαντάει: ‘Αν είχατε πίστη όση ένας σπόρος σιναπιού, θα λέγατε σ’ αυτή τη μουριά, «Ξεριζώσου και φυτέψου στη θάλασσα!», κι εκείνη θα σας υπάκουε’. Έτσι ακόμη και λίγη πίστη μπορεί να επιτελέσει μεγάλα πράγματα.

Κατόπιν, ο Ιησούς περιγράφει μια ρεαλιστική κατάσταση που δείχνει παραστατικά την κατάλληλη στάση ενός δούλου του παντοδύναμου Θεού. ‘Ποιος από σας που έχει ένα δούλο ο οποίος οργώνει ή βόσκει το κοπάδι’, παρατηρεί ο Ιησούς, ‘θα του πει όταν έρθει στο σπίτι από το χωράφι, «Έλα εδώ αμέσως και κάθησε στο τραπέζι»; Δεν θα του πει μάλλον, «Ετοίμασέ μου κάτι για να δειπνήσω, ζώσου την ποδιά και υπηρέτησέ με ώσπου να φάω και να πιω, και μετά μπορείς κι εσύ να φας και να πιεις»; Μήπως θα νιώθει ευγνωμοσύνη για το δούλο επειδή αυτός έκανε ό,τι του ανατέθηκε; Έτσι κι εσείς, όταν έχετε κάνει όλα όσα σας έχουν ανατεθεί, να λέτε: «Είμαστε ανάξιοι δούλοι. Αυτά που κάναμε ήταν αυτά που έπρεπε να κάνουμε»’. Έτσι, οι δούλοι του Θεού δεν πρέπει ποτέ να αισθάνονται ότι κάνουν χάρη στον Θεό με το να τον υπηρετούν. Απεναντίας, πρέπει να θυμούνται πάντα το προνόμιο που έχουν να τον λατρεύουν ως έμπιστα μέλη του σπιτικού του.

Προφανώς, λίγο μετά την αφήγηση αυτής της παραβολής από τον Ιησού φτάνει ένας αγγελιοφόρος. Τον έστειλαν οι αδελφές του Λάζαρου, η Μαρία και η Μάρθα, που μένουν στη Βηθανία της Ιουδαίας. ‘Κύριε, δες! εκείνος που αγαπάς είναι άρρωστος’, λέει ο αγγελιοφόρος.

Ο Ιησούς απαντάει: ‘Αυτή η αρρώστια δεν είναι για να φέρει το θάνατο, αλλά είναι για τη δόξα του Θεού, ώστε μέσω αυτής να δοξαστεί ο Γιος του Θεού’. Αφού μένει δυο μέρες εκεί που βρίσκεται, ο Ιησούς λέει στους μαθητές του: ‘Ας ξαναπάμε στην Ιουδαία’. Ωστόσο, εκείνοι του υπενθυμίζουν: ‘Ραβί, μόλις πρόσφατα οι Ιουδαίοι γύρευαν να σε λιθοβολήσουν, και σκοπεύεις να πας πάλι εκεί;’

‘Δεν είναι δώδεκα οι ώρες της μέρας;’ ρωτάει τότε ο Ιησούς. ‘Αν περπατάει κανείς τη μέρα, δεν σκοντάφτει σε τίποτα, επειδή βλέπει το φως αυτού του κόσμου. Αλλά αν περπατάει κανείς τη νύχτα, σκοντάφτει σε κάτι, επειδή το φως δεν είναι μέσα του’.

Αυτό που προφανώς εννοεί ο Ιησούς είναι ότι ‘οι ώρες της μέρας’, δηλαδή ο χρόνος που παραχώρησε ο Θεός για την επίγεια διακονία του Ιησού, δεν έχουν περάσει ακόμη και, μέχρι να περάσουν, δεν μπορεί να τον βλάψει κανείς. Χρειάζεται να χρησιμοποιήσει στο πλήρες το λίγο χρόνο ‘μέρας’ που του απομένει, αφού μετά θα έρθει η ‘νύχτα’, όταν θα τον έχουν σκοτώσει οι εχθροί του.

Ο Ιησούς προσθέτει: ‘Ο Λάζαρος, ο φίλος μας, έπεσε να ξεκουραστεί, αλλά πηγαίνω εκεί να τον ξυπνήσω από τον ύπνο’.

Νομίζοντας προφανώς πως ο Λάζαρος ξεκουράζεται με το να κοιμάται και πως αυτό είναι ένα θετικό σημάδι ότι θα αναρρώσει, οι μαθητές αποκρίνονται: ‘Κύριε, αν έπεσε να ξεκουραστεί, θα γίνει καλά’.

Τότε ο Ιησούς τούς λέει ξεκάθαρα: ‘Ο Λάζαρος πέθανε, και χαίρομαι για λογαριασμό σας που δεν ήμουν εκεί, ώστε να πιστέψετε. Αλλ’ ας πάμε σ’ αυτόν’.

Συνειδητοποιώντας ότι τον Ιησού μπορεί να τον σκοτώσουν στην Ιουδαία, αλλά θέλοντας, παρ’ όλα αυτά, να τον υποστηρίξει, ο Θωμάς παροτρύνει τους άλλους μαθητές: ‘Ας πάμε κι εμείς για να πεθάνουμε μαζί του’. Έτσι με κίνδυνο της ζωής τους, οι μαθητές συνοδεύουν τον Ιησού σ’ αυτή την αποστολή ελέους στην Ιουδαία. Λουκάς 13:22· 17:1-10· Ιωάννης 10:22, 31, 40-42· 11:1-16.