Διδάγματα Σχετικά με το Διαζύγιο και την Αγάπη για τα Παιδιά

Ο ΙΗΣΟΥΣ και οι μαθητές του ταξιδεύουν προς την Ιερουσαλήμ για να γιορτάσουν το Πάσχα του 33 Κ.Χ. Διασχίζουν τον Ιορδάνη ποταμό και ακολουθούν τη διαδρομή που περνάει μέσα από την επαρχία της Περαίας. Ο Ιησούς βρισκόταν στην Περαία μερικές εβδομάδες νωρίτερα, αλλά μετά τον κάλεσαν στην Ιουδαία επειδή ήταν άρρωστος ο φίλος του ο Λάζαρος. Ενώ βρισκόταν τότε στην Περαία, ο Ιησούς είχε μιλήσει στους Φαρισαίους για το διαζύγιο, και τώρα αυτοί ξαναφέρνουν αυτό το θέμα στο προσκήνιο.

Ανάμεσα στους Φαρισαίους υπάρχουν ομάδες με διαφορετικές αντιλήψεις για το διαζύγιο. Ο Μωυσής είπε ότι μπορούσε κάποιος να πάρει διαζύγιο από τη γυναίκα του για ‘κάτι άσεμνο από μέρους της’. Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτό αναφέρεται μόνο στην έλλειψη αγνότητας. Άλλοι όμως θεωρούν ότι αυτό το ‘κάτι άσεμνο’ περιλαμβάνει πολύ μικρά σφάλματα. Έτσι, με σκοπό να δοκιμάσουν τον Ιησού, οι Φαρισαίοι ρωτούν: ‘Είναι νόμιμο να διαζευχθεί ένας άντρας τη γυναίκα του για κάθε είδους αιτία;’ Είναι σίγουροι πως ό,τι και να πει ο Ιησούς θα του δημιουργήσει δυσκολίες με τους Φαρισαίους εκείνους που έχουν διαφορετική άποψη.

Ο Ιησούς χειρίζεται το ερώτημα επιδέξια, χωρίς να καταφύγει σε κάποια ανθρώπινη άποψη, αλλά με το να αναφερθεί στον αρχικό σκοπό του γάμου. ‘Δεν διαβάσατε’, ρωτάει, ‘ότι αυτός που τους δημιούργησε τους έκανε από την αρχή άντρα και γυναίκα, και είπε: «Γι’ αυτόν το λόγο θ’ αφήσει ο άντρας τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα προσκολληθεί στη γυναίκα του, και οι δύο θα είναι μια σάρκα»; Άρα, δεν είναι πια δύο, αλλά μια σάρκα. Γι’ αυτό, εκείνο που ο Θεός συνέζευξε, ας μην το χωρίζει κανένας άνθρωπος’.

Ο αρχικός σκοπός του Θεού, δείχνει ο Ιησούς, είναι να προσκολλάται ο ένας γαμήλιος σύντροφος στον άλλον και να μην παίρνουν διαζύγιο. ‘Αν έτσι έχουν τα πράγματα’, απαντούν οι Φαρισαίοι, ‘γιατί λοιπόν παρήγγειλε ο Μωυσής να δίνει κανείς πιστοποιητικό αποπομπής και να τη διαζεύγεται;’

‘Ο Μωυσής, επειδή είστε σκληρόκαρδοι, σας έκανε την παραχώρηση να διαζεύγεστε τη γυναίκα σας’, απαντάει ο Ιησούς, ‘αλλά δεν ήταν έτσι τα πράγματα από την αρχή’. Ναι, όταν ο Θεός θέσπισε το αληθινό πρότυπο για το γάμο στον κήπο της Εδέμ, δεν έκανε καμιά πρόβλεψη για διαζύγιο.

Ο Ιησούς συνεχίζει λέγοντας στους Φαρισαίους: ‘Σας λέω ότι όποιος διαζεύγεται τη γυναίκα του, για άλλη αιτία εκτός από την πορνεία, και παντρεύεται άλλη, διαπράττει μοιχεία’. Μ’ αυτόν τον τρόπο δείχνει ότι η πορνεία, που είναι χονδροειδής σεξουαλική ανηθικότητα, αποτελεί τη μόνη αιτία διαζυγίου που δέχεται ο Θεός.

Επειδή καταλαβαίνουν πως ο γάμος πρέπει να είναι μια διαρκής ένωση, και ότι αυτή μόνο είναι η αιτία για διαζύγιο, οι μαθητές υποκινούνται να πουν: ‘Αν είναι τέτοια η κατάσταση για κάποιον άντρα με τη γυναίκα του, δεν είναι φρόνιμο να παντρεύεται κανείς’. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάποιος που σκέφτεται το γάμο πρέπει να παίρνει στα σοβαρά τη μονιμότητα του γαμήλιου δεσμού!

Στη συνέχεια, ο Ιησούς μιλάει για την αγαμία. Εξηγεί ότι μερικά αγόρια γεννιούνται ευνούχοι, και είναι ανίκανοι να παντρευτούν επειδή δεν αναπτύσσονται σεξουαλικά. Άλλους τους έχουν ευνουχίσει οι άνθρωποι, αφού με σκληρό τρόπο τούς έχουν αχρηστέψει σεξουαλικά. Τέλος, μερικοί καταπνίγουν την επιθυμία να παντρευτούν και να απολαύσουν τις σεξουαλικές σχέσεις, για να μπορούν να αφοσιωθούν πληρέστερα στα πράγματα που σχετίζονται με τη Βασιλεία των ουρανών. ‘Όποιος μπορεί να το εφαρμόσει αυτό [την αγαμία], ας το εφαρμόσει’, καταλήγει ο Ιησούς.

Τώρα, οι άνθρωποι αρχίζουν να φέρνουν στον Ιησού τα παιδάκια τους. Οι μαθητές όμως μαλώνουν τα παιδιά και προσπαθούν να τα διώξουν, επειδή αναμφίβολα θέλουν να προστατέψουν τον Ιησού από περιττό άγχος. Αλλά ο Ιησούς λέει: ‘Αφήστε τα παιδάκια να έρθουν σ’ εμένα· μην προσπαθείτε να τα σταματήσετε, γιατί η βασιλεία του Θεού ανήκει σε ανθρώπους που είναι σαν κι αυτά. Αλήθεια σας λέω, Όποιος δεν δεχτεί τη βασιλεία του Θεού σαν παιδάκι αποκλείεται να μπει σ’ αυτήν’.

Τι ωραία διδάγματα δίνει εδώ ο Ιησούς! Για να δεχτούμε τη Βασιλεία του Θεού, πρέπει να μιμηθούμε την ταπεινοφροσύνη των μικρών παιδιών και την επιδεκτικότητά τους αναφορικά με τη μάθηση. Αλλά το παράδειγμα του Ιησού δείχνει επίσης παραστατικά πόσο σπουδαίο είναι, ιδιαίτερα για τους γονείς, να δαπανούν χρόνο με τα παιδιά τους. Τώρα, ο Ιησούς δείχνει την αγάπη του για τα μικρά παιδιά με το να τα πάρει στην αγκαλιά του και να τα ευλογήσει. Ματθαίος 19:1-15· Δευτερονόμιον 24:1· Λουκάς 16:18· Μάρκος 10:1-16· Λουκάς 18:15-17.

Ο Ιησούς και ο Πλούσιος Νεαρός Άρχοντας

ΚΑΘΩΣ ο Ιησούς περνάει μέσα από την επαρχία της Περαίας πηγαίνοντας προς την Ιερουσαλήμ, κάποιος νεαρός τρέχει και γονατίζει μπροστά του. Αυτός ο άνθρωπος αποκαλείται άρχοντας, πιθανόν με την έννοια ότι κατέχει εξέχουσα θέση σε κάποια τοπική συναγωγή ή ακόμη ότι είναι μέλος του Σάνχεδριν. Είναι επίσης πολύ πλούσιος. ‘Δάσκαλε Καλέ’, ρωτάει, ‘τι πρέπει να κάνω για να κληρονομήσω αιώνια ζωή;’

‘Γιατί με λες καλό;’ απαντάει ο Ιησούς. ‘Κανείς δεν είναι καλός εκτός από έναν, τον Θεό’. Είναι πιθανό ότι ο νεαρός χρησιμοποιεί τη λέξη ‘καλός’ ως τίτλο, γι’ αυτό ο Ιησούς τον πληροφορεί ότι ένας τέτοιος τίτλος ανήκει μόνο στον Θεό.

‘Αν ωστόσο’, συνεχίζει ο Ιησούς, ‘θέλεις να μπεις στη ζωή, να τηρείς συνεχώς τις εντολές’.

‘Ποιες εντολές;’ ρωτάει ο άντρας.

Παραθέτοντας πέντε από τις Δέκα Εντολές, ο Ιησούς απαντάει: ‘Δεν πρέπει να φονεύσεις, Δεν πρέπει να διαπράξεις μοιχεία, Δεν πρέπει να κλέψεις, Δεν πρέπει να δώσεις ψεύτικη μαρτυρία, Να τιμάς τον πατέρα σου και τη μητέρα σου’. Και προσθέτοντας μια ακόμη σπουδαιότερη εντολή, ο Ιησούς λέει: ‘Πρέπει να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου’.

‘Όλα αυτά τα τηρώ από τη νεότητά μου’, απαντάει ο άντρας με κάθε ειλικρίνεια. ‘Τι μου λείπει ακόμη;’

Ακούγοντας την ένθερμη και ειλικρινή ερώτηση αυτού του άντρα, ο Ιησούς αισθάνεται αγάπη γι’ αυτόν. Αλλά ο Ιησούς αντιλαμβάνεται την προσκόλληση αυτού του άντρα στα υλικά αποκτήματα, γι’ αυτό και επισημαίνει τι του χρειάζεται: ‘Ένα πράγμα σού λείπει: Πήγαινε, πούλησε τα πράγματα που έχεις και δώσ’ τα στους φτωχούς, και θα έχεις θησαυρό στον ουρανό, κι έλα, γίνε ακόλουθός μου’.

Ο Ιησούς βλέπει, αναμφίβολα με λύπη, τον άντρα να σηκώνεται και να φεύγει πολύ στενοχωρημένος. Ο πλούτος του τον τυφλώνει κι έτσι δεν διακρίνει την αξία του αληθινού θησαυρού. ‘Πόσο δύσκολο’, λέει λυπημένα ο Ιησούς, ‘θα είναι γι’ αυτούς που έχουν χρήματα να μπουν στη βασιλεία του Θεού!’

Τα λόγια του Ιησού εκπλήσσουν τους μαθητές. Αλλά αυτοί μένουν ακόμη πιο έκπληκτοι όταν στη συνέχεια εκείνος θέτει ένα γενικό κανόνα: ‘Είναι πράγματι ευκολότερο να περάσει καμήλα μέσα από την τρύπα βελόνας του ραψίματος παρά να μπει ένας πλούσιος στη βασιλεία του Θεού’.

‘Ποιος λοιπόν μπορεί να σωθεί;’ θέλουν να μάθουν οι μαθητές.

Κοιτώντας τους στα μάτια, ο Ιησούς απαντάει: ‘Για τους ανθρώπους αυτό είναι αδύνατον, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο και με τον Θεό, επειδή τα πάντα είναι δυνατά για τον Θεό’.

Ο Πέτρος λέει, επισημαίνοντας ότι αυτοί έχουν κάνει μια εκλογή πολύ διαφορετική από εκείνη του πλούσιου νεαρού άρχοντα: ‘Να! Εμείς αφήσαμε τα πάντα και σ’ ακολουθήσαμε’. Έτσι ο ίδιος ρωτάει: ‘Τι θα υπάρχει άραγε για μας;’

‘Στην αναδημιουργία’, υπόσχεται ο Ιησούς, ‘όταν ο Γιος του ανθρώπου καθήσει στον ένδοξο θρόνο του, εσείς που μ’ ακολουθήσατε θα καθήσετε σε δώδεκα θρόνους, κρίνοντας τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ’. Ναι, ο Ιησούς δείχνει ότι θα υπάρξει αναδημιουργία των συνθηκών πάνω στη γη, ώστε τα πράγματα να είναι όπως ήταν στον κήπο της Εδέμ. Και ο Πέτρος και οι άλλοι μαθητές θα λάβουν την αμοιβή να άρχουν με τον Χριστό σ’ αυτόν τον παγγήινο Παράδεισο. Είναι βέβαιο ότι μια τέτοια λαμπρή αμοιβή αξίζει κάθε θυσία!

Ωστόσο, ακόμη και τώρα υπάρχουν αμοιβές, όπως δηλώνει σταθερά ο Ιησούς: ‘Δεν υπάρχει κανείς, ο οποίος να άφησε σπίτι ή αδελφούς ή αδελφές ή μητέρα ή πατέρα ή παιδιά ή χωράφια για χάρη μου και για χάρη των καλών νέων, που να μην πάρει εκατονταπλάσια τώρα, σ’ αυτή τη χρονική περίοδο, σπίτια και αδελφούς και αδελφές και μητέρες και παιδιά και χωράφια, με διωγμούς, και στο ερχόμενο σύστημα πραγμάτων αιώνια ζωή’.

Όπως υπόσχεται ο Ιησούς, οι μαθητές του, όπου κι αν πάνε στον κόσμο, απολαμβάνουν με τους συγχριστιανούς τους μια σχέση που είναι στενότερη και πολυτιμότερη από εκείνη που απολαμβάνουν με τα μέλη της φυσικής οικογένειας. Προφανώς, ο πλούσιος νεαρός άρχοντας χάνει τόσο αυτή την αμοιβή όσο κι εκείνη της αιώνιας ζωής στην ουράνια Βασιλεία του Θεού.

Κατόπιν ο Ιησούς προσθέτει: ‘Ωστόσο, πολλοί που είναι πρώτοι θα είναι τελευταίοι, και οι τελευταίοι πρώτοι’. Τι εννοεί;

Εννοεί ότι πολλοί άνθρωποι που είναι ‘πρώτοι’ στην απόλαυση θρησκευτικών προνομίων, όπως ο πλούσιος νεαρός άρχοντας, δεν θα μπουν στη Βασιλεία. Θα είναι ‘τελευταίοι’. Αλλά πολλοί, ανάμεσά τους και οι ταπεινοί μαθητές του Ιησού, τους οποίους οι αυτοδικαιούμενοι Φαρισαίοι περιφρονούν ως ‘τελευταίους’—ως ανθρώπους της γης, ή αμ χαάρετς—θα γίνουν ‘πρώτοι’. Το ότι θα γίνουν ‘πρώτοι’ σημαίνει ότι θα λάβουν το προνόμιο να γίνουν συνάρχοντες με τον Χριστό στη Βασιλεία. Μάρκος 10:17-31· Ματθαίος 19:16-30· Λουκάς 18:18-30.

Εργάτες στον Αμπελώνα

‘ΠΟΛΛΟΙ που είναι πρώτοι’, μόλις είπε ο Ιησούς, ‘θα είναι τελευταίοι, και οι τελευταίοι πρώτοι’. Τώρα το δείχνει αυτό παραστατικά λέγοντας μια ιστορία. ‘Η βασιλεία των ουρανών’, αρχίζει ο Ιησούς, ‘είναι σαν έναν άνθρωπο, έναν οικοδεσπότη, που βγήκε έξω νωρίς το πρωί για να μισθώσει εργάτες για τον αμπελώνα του’.

Ο Ιησούς συνεχίζει: ‘Όταν ο οικοδεσπότης συμφώνησε με τους εργάτες ένα δηνάριο τη μέρα, τους έστειλε στον αμπελώνα. Βγαίνοντας έξω και γύρω στην τρίτη ώρα, είδε κάποιους άλλους να στέκονται άνεργοι στο χώρο της αγοράς και τους είπε: «Πηγαίνετε κι εσείς στον αμπελώνα και θα σας δώσω ό,τι είναι δίκαιο». Πήγαν λοιπόν κι αυτοί. Βγήκε και πάλι έξω, γύρω στην έκτη και στην ένατη ώρα, κι έκανε το ίδιο. Τελικά, γύρω στην ενδέκατη ώρα, βγήκε έξω και βρήκε κάποιους άλλους να στέκονται και τους είπε: «Γιατί στέκεστε εδώ όλη τη μέρα άνεργοι;» Του λένε αυτοί: «Επειδή δεν μας μίσθωσε κανένας». Κι εκείνος τους λέει: «Πηγαίνετε κι εσείς στον αμπελώνα»’.

Ο οικοδεσπότης, ή ιδιοκτήτης του αμπελώνα, είναι ο Ιεχωβά Θεός και ο αμπελώνας είναι το έθνος Ισραήλ. Οι εργάτες στον αμπελώνα είναι τα άτομα που φέρονται στη διαθήκη του Νόμου· είναι ειδικά οι Ιουδαίοι εκείνοι που ζουν στις μέρες των αποστόλων. Η συμφωνία για το μεροκάματο γίνεται μόνο με τους εργάτες που δουλεύουν όλη τη μέρα. Το μεροκάματο είναι ένα δηνάριο. Αφού η ‘τρίτη ώρα’ είναι στις 9:00 π.μ., εκείνοι που καλούνται την 3η, την 6η, την 9η και την 11η ώρα δουλεύουν αντίστοιχα μόνο 9, 6, 3 και 1 ώρες.

Οι εργάτες που δουλεύουν 12 ώρες, δηλαδή ολόκληρη τη μέρα, αντιπροσωπεύουν τους Ιουδαίους ηγέτες, οι οποίοι ασχολούνται συνεχώς με τη θρησκευτική υπηρεσία. Αυτοί δεν είναι σαν τους μαθητές του Ιησού, που το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους ασχολούνταν με το ψάρεμα ή με άλλες κοσμικές ασχολίες. Ο ‘οικοδεσπότης’ δεν έστειλε τον Ιησού Χριστό να συγκεντρώσει αυτούς για να γίνουν μαθητές του παρά μόνο το φθινόπωρο του 29 Κ.Χ. Μ’ αυτόν τον τρόπο εκείνοι έγιναν ‘οι τελευταίοι’ εργάτες στον αμπελώνα, δηλαδή οι εργάτες της 11ης ώρας.

Τελικά, η συμβολική εργάσιμη μέρα τελειώνει με το θάνατο του Ιησού, κι έρχεται η ώρα να πληρωθούν οι εργάτες. Ακολουθείται ο ασυνήθιστος κανόνας να πληρωθούν οι τελευταίοι πρώτοι, όπως διασαφηνίζεται: ‘Όταν βράδιασε, ο κύριος του αμπελώνα είπε στο διαχειριστή του: «Φώναξε τους εργάτες και πλήρωσέ τους τα μεροκάματά τους, προχωρώντας από τους τελευταίους στους πρώτους». Όταν ήρθαν οι άντρες της ενδέκατης ώρας έλαβαν ο καθένας ένα δηνάριο. Έτσι, όταν ήρθαν οι πρώτοι, συμπέραναν ότι θα λάβαιναν περισσότερα· αλλά πληρώθηκαν κι αυτοί ένα δηνάριο. Όταν το έλαβαν άρχισαν να γογγύζουν κατά του οικοδεσπότη και να λένε: «Αυτοί οι τελευταίοι έκαναν εργασία μιας ώρας· κι όμως τους έκανες ίσους μ’ εμάς που υποφέραμε το φορτίο της μέρας και τον καύσωνα!» Αλλά απαντώντας σ’ έναν απ’ αυτούς, εκείνος είπε: «Φίλε, δεν σ’ αδικώ. Δεν συμφώνησες μαζί μου ένα δηνάριο; Πάρε αυτό που είναι δικό σου και πήγαινε. Εγώ θέλω να δώσω σ’ αυτόν τον τελευταίο το ίδιο μ’ εσένα. Δεν είναι νόμιμο να κάνω ό,τι θέλω με τα δικά μου πράγματα; Ή είναι το μάτι σου πονηρό επειδή εγώ είμαι καλός;»’ Καταλήγοντας, ο Ιησούς επανέλαβε μια παρατήρηση που είχε κάνει νωρίτερα, λέγοντας: ‘Μ’ αυτόν τον τρόπο οι τελευταίοι θα είναι πρώτοι, και οι πρώτοι τελευταίοι’.

Το δηνάριο δίνεται, όχι όταν πεθαίνει ο Ιησούς, αλλά την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., όταν ο Χριστός, ο ‘διαχειριστής’, εκχέει άγιο πνεύμα στους μαθητές του. Αυτοί οι μαθητές του Ιησού είναι σαν τους ‘τελευταίους’ εργάτες, δηλαδή τους εργάτες της 11ης ώρας. Το δηνάριο δεν αντιπροσωπεύει αυτό καθαυτό το δώρο του αγίου πνεύματος. Το δηνάριο είναι κάτι που οι μαθητές θα χρησιμοποιούσαν εδώ στη γη. Είναι κάτι που σημαίνει τη συντήρησή τους, την αιώνια ζωή τους. Αποτελεί το προνόμιο να είναι πνευματικοί Ισραηλίτες, χρισμένοι για να κηρύττουν τη Βασιλεία του Θεού.

Σύντομα, αυτοί που μισθώθηκαν πρώτοι παρατηρούν ότι οι μαθητές του Ιησού έχουν πληρωθεί και τους βλέπουν να χρησιμοποιούν το συμβολικό δηνάριο. Αλλά αυτοί θέλουν περισσότερα από το άγιο πνεύμα και τα σχετικά μ’ αυτό προνόμια της Βασιλείας. Ο γογγυσμός τους και οι αντιρρήσεις τους παίρνουν τη μορφή διωγμού κατά των μαθητών του Χριστού, ‘των τελευταίων’ εργατών στον αμπελώνα.

Αποτελεί εκείνη η εκπλήρωση, που έλαβε χώρα τον πρώτο αιώνα, τη μόνη εκπλήρωση της παραβολής του Ιησού; Όχι, οι κληρικοί του Χριστιανικού κόσμου σ’ αυτόν τον 20ό αιώνα, λόγω των θέσεων και των ευθυνών τους, μισθώθηκαν ‘πρώτοι’ στο συμβολικό αμπελώνα του Θεού. Θεώρησαν τους αφιερωμένους κήρυκες, τους συνταυτισμένους με τη Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά, ως τους ‘τελευταίους’ που θα είχαν κάποιον έγκυρο διορισμό στην υπηρεσία του Θεού. Αλλά, στην πραγματικότητα, αυτοί ακριβώς τους οποίους περιφρόνησαν οι κληρικοί ήταν εκείνοι που έλαβαν το δηνάριο—την τιμή να υπηρετούν ως χρισμένοι πρέσβεις της ουράνιας Βασιλείας του Θεού. Ματθαίος 19:30–20:16.

Ο ΙΗΣΟΥΣ και οι μαθητές του βρίσκονται κοντά στον Ιορδάνη ποταμό, και περνούν από την επαρχία της Περαίας στην Ιουδαία. Πολλοί άλλοι ταξιδεύουν μαζί τους για το Πάσχα του 33 Κ.Χ., μέχρι το οποίο απομένει μόνο μια εβδομάδα περίπου.