Μια Υπέροχη Σταδιοδρομία
57 Χρόνια Ιεραποστολικής Ζωής
Όπως το αφηγήθηκε ο Έρικ Κουκ
ΚΑΘΩΣ ξεπρόβαλε το αμυδρό φως της αυγής, έγειρα στην κουπαστή του πλοίου που διέσχιζε τη Μάγχη και ατένιζα το μελανό ορίζοντα. Ο αδελφός μου κι εγώ είχαμε φύγει από το Σαουθάμπτον της Αγγλίας το προηγούμενο βράδυ και κατευθυνόμασταν στο Σεν-Μαλό της Γαλλίας. Μήπως πηγαίναμε για τουρισμό; Όχι, ο σκοπός μας ήταν να μεταδώσουμε το άγγελμα της Βασιλείας του Θεού στη Γαλλία. Όταν φτάσαμε στο Σεν-Μαλό, παραλάβαμε τα ποδήλατά μας και προχωρήσαμε μ’ αυτά προς τα νότια.
Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο ο μικρότερος αδελφός μου ο Τζον κι εγώ αρχίσαμε το ιεραποστολικό έργο στο εξωτερικό πριν από 57 και πλέον χρόνια. Τι μας οδήγησε να αναλάβουμε την ολοχρόνια υπηρεσία; Τι μας παρακίνησε να εγκαταλείψουμε μια εξασφαλισμένη ζωή σ’ ένα άνετο σπίτι στην Αγγλία;
Τι Επηρέασε τη Ζωή Μας
Το 1922, η μητέρα μου παρακολούθησε τη δημόσια ομιλία που είχε το θέμα «Πού Είναι οι Νεκροί;» Συναρπάστηκε από αυτήν και σύντομα έγινε αφιερωμένη δούλη του Ιεχωβά. Αλλά του μπαμπά δεν του άρεσε. Ήταν μέλος της Αγγλικανικής Εκκλησίας και επί χρόνια μας έπαιρνε στην εκκλησία την Κυριακή το πρωί ενώ η μαμά μάς δίδασκε από την Αγία Γραφή το απόγευμα.
Το 1927, ο Τζον έγινε 14 χρονών και άρχισε να παρακολουθεί συναθροίσεις μαζί με τη μαμά, καθώς και να συμμετέχει στην επίδοση μαρτυρίας από πόρτα σε πόρτα. Αλλά εγώ ήμουν ικανοποιημένος με τον εαυτό μου εφόσον είχα μια καλή δουλειά στην Τράπεζα Μπάρκλεϊ. Ωστόσο, από σεβασμό για τη μαμά, τελικά άρχισα να μελετάω την Αγία Γραφή και τις εκδόσεις της Εταιρίας Σκοπιά. Μετά από αυτό, η πνευματική πρόοδος ήταν γρήγορη, και το 1930 βαφτίστηκα.
Μόλις τελείωσε το σχολείο το 1931, ο Τζον άρχισε την ολοχρόνια διακονία ως σκαπανέας. Όταν μου πρότεινε να τον συνοδέψω στο έργο σκαπανέα, παράτησα τη σταδιοδρομία μου ως τραπεζικός κι έγινα κι εγώ σκαπανέας. Το νέο μας όνομα, Μάρτυρες του Ιεχωβά, το οποίο μόλις είχαμε λάβει, ενίσχυσε την αποφασιστικότητά μας. Ο πρώτος μας διορισμός ήταν η πόλη Λα Ροσέλ και ο γύρω τομέας στη δυτική ακτή της Γαλλίας.
Σκαπανικό με Ποδήλατο στη Γαλλία
Προχωρώντας με το ποδήλατο προς νότο από το Σεν-Μαλό, ήμασταν χαρούμενοι καθώς βλέπαμε τα περιβόλια της Νορμανδίας με τις μηλιές και μυρίζαμε τις έντονες μυρουδιές από τα πιεστήρια μήλων. Ήταν δύσκολο να φανταστούμε ότι 13 χρόνια αργότερα, στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, στις κοντινές ακτές της Νορμανδίας θα μαίνονταν μερικές από τις πιο αιματηρές μάχες της ιστορίας· δεν φανταζόμασταν ακόμη ότι η ολοχρόνια διακονία μας θα διαρκούσε τόσο πολύ. Αστειευόμενος είπα στον Τζον: «Νομίζω πως μπορούμε να υπηρετήσουμε πέντε χρόνια ως σκαπανείς. Ο Αρμαγεδδώνας δεν μπορεί να είναι και πάρα πολύ μακριά!»
Αφού προχωρήσαμε με το ποδήλατο τρεις μέρες, φτάσαμε στη Λα Ροσέλ. Και οι δυο μας ξέραμε μερικά γαλλικά κι έτσι δεν είχαμε καμιά δυσκολία στο να βρούμε ένα απλά επιπλωμένο δωμάτιο. Καλύψαμε με τα ποδήλατά μας όλα τα χωριά που βρίσκονταν σε ακτίνα 20 περίπου χιλιομέτρων, διανέμοντας Βιβλικά έντυπα. Κατόπιν μετακινηθήκαμε σε μια άλλη πόλη και επαναλάβαμε την ίδια διαδικασία. Σ’ εκείνο το μέρος της Γαλλίας δεν υπήρχαν άλλοι Μάρτυρες.
Τον Ιούλιο του 1932, η Εταιρία έστειλε τον Τζον, που είχε μάθει ισπανικά στο σχολείο, να υπηρετήσει στην Ισπανία. Εγώ συνέχισα στη νότια Γαλλία και επί δυο χρόνια είχα αρκετούς συνεργάτες από την Αγγλία. Επειδή δεν υπήρχε άλλη συναναστροφή με Μάρτυρες, η τακτική προσευχή και η Γραφική μελέτη ήταν ουσιώδεις για να διατηρήσουμε την πνευματική μας δύναμη. Επιστρέφαμε επίσης μια φορά το χρόνο στην Αγγλία για τις ετήσιες συνελεύσεις.
Το 1934, μας απέλασαν από τη Γαλλία. Υπεύθυνη ήταν η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, η οποία τότε είχε ισχυρή επιρροή. Αντί να επιστρέψω στην Αγγλία, ενώθηκα με δυο άλλους Άγγλους σκαπανείς και κατευθυνθήκαμε προς την Ισπανία—με τα ποδήλατά μας όπως συνήθως. Μια νύχτα κοιμηθήκαμε κάτω από κάτι θάμνους, μια άλλη σε μια θημωνιά και μια τρίτη στην παραλία. Τελικά φτάσαμε στη Βαρκελώνη της βορειοανατολικής Ισπανίας και ενωθήκαμε με τον Τζον, ο οποίος μας υποδέχτηκε.
Η Πρόκληση που Αντιμετωπίσαμε στην Ισπανία
Δεν υπήρχαν εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Ισπανία εκείνη την εποχή. Αφού εργαστήκαμε μερικούς μήνες στη Βαρκελώνη, πήγαμε στην Ταραγκόνα. Εκεί ήταν που για πρώτη φορά αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε φορητό φωνογράφο και δίσκους με σύντομες Γραφικές ομιλίες στα ισπανικά. Αυτές ήταν πολύ αποτελεσματικές, ιδιαίτερα σε καφενεία και ταβέρνες που ήταν γεμάτα κόσμο.
Στη Λέριδα, προς τα βορειοδυτικά, ενώθηκε μαζί μας ένας Μάρτυρας που ήταν απομονωμένος, ο Σαλβαντόρ Σιρέρα. Έχοντας λάβει ενθάρρυνση από την παραμονή μας στην περιοχή, υπηρέτησε για ένα διάστημα ως σκαπανέας. Στην Ουέσκα, ο Νεμέθιο Όρους μας υποδέχτηκε με ενθουσιασμό στο μικρό του σπίτι που βρισκόταν πάνω από το ωρολογοποιείο του. Μαζί του ήταν που διεξήγαμε την πρώτη μας Γραφική μελέτη χρησιμοποιώντας ένα από τα πρώτα βιβλιάρια της Εταιρίας. Κάναμε τη μελέτη δυο περίπου ώρες κάθε μέρα, και σύντομα έγινε κι αυτός σκαπανέας.
Στην επόμενη πόλη που εργαστήκαμε, στη Σαραγόσα, είχαμε τη χαρά να βοηθήσουμε τον Αντόνιο Γκαργκάλο και τον Χοσέ Ρομάνος, δυο νεαρούς οι οποίοι βρίσκονταν στα τέλη της εφηβείας τους. Αυτοί έρχονταν κάθε βράδυ στο μικρό μας δωμάτιο για Γραφική μελέτη που τη διεξήγαμε από το βιβλίο Κυβέρνησις. Με τον καιρό, και οι δυο τους άρχισαν μαζί μας το έργο σκαπανέα.
Μας Κατηγόρησαν ότι Ήμασταν Φασίστες
Στο μεταξύ, προμηνύονταν δυσχέρειες. Επρόκειτο να ξεσπάσει ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος, μια διαμάχη στην οποία τελικά θα πέθαιναν εκατοντάδες χιλιάδες άτομα. Σ’ ένα χωριό που βρίσκεται κοντά στη Σαραγόσα, ο Αντόνιο κι εγώ συναντήσαμε δυσκολίες. Μια γυναίκα η οποία δέχτηκε τα βιβλιάριά μας, τα πέρασε για Καθολική προπαγάνδα και μας κατηγόρησε ότι ήμασταν Φασίστες. Μας συνέλαβαν και μας οδήγησαν στο αστυνομικό τμήμα. «Τι κάνετε σ’ αυτό το χωριό;» απαίτησε να μάθει ο ενωμοτάρχης. «Οι άνθρωποι εδώ είναι κομμουνιστές και δεν τους αρέσει η Φασιστική προπαγάνδα!»
Αφού εξηγήσαμε το έργο που κάναμε, αυτός έμεινε ικανοποιημένος. Μας έδωσε ευγενικά φαγητό και μας συμβούλεψε να φύγουμε ήσυχα από το χωριό την ώρα του μεσημεριανού ύπνου. Αλλά όταν φεύγαμε, περίμενε ένας όχλος. Μας άρπαξαν όλα μας τα έντυπα. Ήταν μια άσχημη κατάσταση. Ωστόσο, ήμασταν ευγνώμονες που έφτασε ο ενωμοτάρχης και μίλησε με διακριτικότητα στον όχλο. Τους ικανοποίησε όταν προσφέρθηκε να μας πάει στη Σαραγόσα για να δούμε τις αρχές. Εκεί μίλησε για λογαριασμό μας σε κάποιον αξιωματούχο της πόλης και μας άφησαν ελεύθερους.
Τον Ιούλιο του 1936, όταν άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος, ο Αντόνιο αρνήθηκε να πολεμήσει στο πλευρό των δυνάμεων του Φράνκο και εκτελέστηκε. Τι χαρά θα είναι για τον Τζον και για μένα να τον υποδεχτούμε στην ανάσταση και να δούμε πάλι το ευγενικό του χαμόγελο!
Στην Ιρλανδία Μας Αποκάλεσαν Κομμουνιστές
Λίγο πριν ξεσπάσει ο εμφύλιος πόλεμος, ο Τζον κι εγώ επιστρέψαμε στην Αγγλία για τη συνηθισμένη μας ετήσια άδεια. Κατόπιν, λόγω του πολέμου ήταν αδύνατο να γυρίσουμε στην Ισπανία κι έτσι κάναμε σκαπανικό για αρκετές εβδομάδες στο Κεντ, κοντά στο σπίτι μας στο Μπρόντστερς. Έπειτα ήρθε ο επόμενος διορισμός μας—η Ιρλανδία. Ο πρόεδρος της Εταιρίας, ο Ιωσήφ Φ. Ρόδερφορντ, έκανε διευθετήσεις για να πάμε εκεί και να διανείμουμε ένα ειδικό φυλλάδιο που είχε τον τίτλο You Have Been Warned (Έχετε Προειδοποιηθεί). Στη νότια Ιρλανδία δεν υπήρχαν εκκλησίες, μόνο λίγοι απομονωμένοι Μάρτυρες.
Αυτή τη φορά, με την υποκίνηση του Καθολικού κλήρου, μας κατηγόρησαν ότι ήμασταν κομμουνιστές—κατηγορία εντελώς αντίθετη από εκείνη στην Ισπανία! Κάποτε μια εξαγριωμένη ομάδα Καθολικών μπήκαν σαν σίφουνες στο σπίτι που μέναμε, πήραν τα χαρτοκιβώτια που είχαμε με τα έντυπα και τα έκαψαν. Είχαμε αρκετά παρόμοια περιστατικά ώσπου να επιστρέψουμε στην Αγγλία το καλοκαίρι του 1937.
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και στη Γαλαάδ
Όταν κηρύχτηκε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος το Σεπτέμβριο του 1939, ο Τζον υπηρετούσε στο Μπορντό της Γαλλίας κι εγώ ήμουν ο επίσκοπος εκκλησίας στο Ντέρμπυ της Αγγλίας. Μερικούς σκαπανείς, περιλαμβανομένου και του Τζον, ο οποίος είχε ξαναενωθεί μαζί μου, τους απάλλαξαν από υποχρεωτική στρατιωτική υπηρεσία, αλλά άλλους, όπως εμένα, δεν τους απάλλαξαν. Έτσι στη διάρκεια του πολέμου, βρισκόμουν πότε μέσα και πότε έξω από τη φυλακή. Χρειαζόταν εγκαρτέρηση για να υπομείνει κανείς τις συνθήκες που επικρατούσαν σ’ εκείνες τις φυλακές της πολεμικής περιόδου, αλλά γνωρίζαμε ότι οι αδελφοί μας στην Ευρώπη υπέφεραν πολύ περισσότερα.
Μετά τον πόλεμο, ο νέος πρόεδρος της Εταιρίας Σκοπιά, ο Νάθαν Ο. Νορ, επισκέφτηκε την Αγγλία και έκανε διευθετήσεις να παρακολουθήσουν μερικοί σκαπανείς τη Βιβλική Σχολή Γαλαάδ της Σκοπιάς στα βόρεια της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, προκειμένου να λάβουν ιεραποστολική εκπαίδευση. Έτσι, ο Μάιος του 1946 βρήκε τον Τζον κι εμένα να διασχίζουμε τον Ατλαντικό πάνω σ’ ένα πλοίο τύπου Λίμπερτυ που κατασκευάστηκε την εποχή του πολέμου.
Η όγδοη τάξη της Γαλαάδ ήταν η πρώτη γνήσια διεθνής τάξη. Τι συγκινητική εμπειρία ήταν να μελετούμε και να συναναστρεφόμαστε με παλαίμαχους σκαπανείς στη διάρκεια της πεντάμηνης σειράς μαθημάτων! Τελικά, έφτασε η μέρα της αποφοίτησης και μάθαμε τους διορισμούς μας. Εγώ διορίστηκα στη Νότια Ροδεσία, τώρα είναι γνωστή ως Ζιμπάμπουε, και ο Τζον στάλθηκε στην Πορτογαλία και την Ισπανία.
Ιεραποστολική Υπηρεσία στην Αφρική
Το Νοέμβριο του 1947, αποβιβάστηκα στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής. Ένα άλλο πλοίο έφερε τους συμμαθητές μου Ίαν Φέργκιουσον και Χάρι Άρνοτ. Σύντομα μας επισκέφτηκε ο αδελφός Νορ και παρακολουθήσαμε μια συνέλευση στο Γιοχάνεσμπουργκ. Στη συνέχεια προχωρήσαμε βόρεια προς τους διορισμούς μας—ο Ίαν στη Νιασαλάνδη (τώρα Μαλάουι), ο Χάρι στη Βόρεια Ροδεσία (τώρα Ζάμπια) κι εγώ στη Νότια Ροδεσία (Ζιμπάμπουε). Στον κατάλληλο καιρό η Εταιρία ίδρυσε ένα τμήμα κι εγώ διορίστηκα επίσκοπος τμήματος. Είχαμε 117 εκκλησίες στη χώρα με 3.500 περίπου ευαγγελιζομένους.
Σύντομα έφτασαν τέσσερις νέοι ιεραπόστολοι. Αυτοί περίμεναν ότι ο διορισμός τους θα ήταν γεμάτος χωμάτινες καλύβες, λιοντάρια που βρυχιούνταν τη νύχτα, φίδια κάτω από το κρεβάτι και πρωτόγονες συνθήκες. Αντί γι’ αυτό, βλέποντας τα ανθισμένα δέντρα κατά μήκος των λεωφόρων του Μπουλαουάγιο, τις σύγχρονες ανέσεις και τους ανθρώπους που ήταν πρόθυμοι να ακούσουν το άγγελμα της Βασιλείας, αποκάλεσαν το διορισμό τους παράδεισο για το σκαπανέα.
Δυο Προσωπικές Αλλαγές
Όταν βαφτίστηκα το 1930, υπήρχε λίγη κατανόηση σχετικά με εκείνους που θα αποκτούσαν αιώνια ζωή στη γη. Έτσι, τόσο ο Τζον όσο κι εγώ παίρναμε τα εμβλήματα την περίοδο της Ανάμνησης, όπως έκανε ο καθένας τότε. Ακόμη και το 1935, όταν ο ‘πολύς όχλος’ του κεφαλαίου 7 της Αποκάλυψης προσδιορίστηκε ως μια επίγεια τάξη ‘προβάτων’, δεν άλλαξε ο τρόπος σκέψης μας. (Αποκάλυψις 7:9· Ιωάννης 10:16) Κατόπιν το 1952, Η Σκοπιά (στην αγγλική) δημοσίευσε στη σελίδα 63 μια διευκρίνιση της διαφοράς που υπήρχε ανάμεσα στην επίγεια ελπίδα και στην ουράνια ελπίδα. Φτάσαμε στο σημείο να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είχαμε την ελπίδα της ουράνιας ζωής, αλλά ότι η ελπίδα που είχαμε ήταν για ζωή σε μια παραδεισένια γη.—Ησαΐας 11:6-9· Ματθαίος 5:5· Αποκάλυψις 21:3, 4.
Και ποια ήταν η άλλη αλλαγή; Συμπαθούσα ολοένα και περισσότερο τη Μερτλ Τέιλορ, η οποία είχε εργαστεί μαζί μας επί τρία χρόνια. Όταν έγινε ξεκάθαρο ότι κι αυτή αισθανόταν το ίδιο για μένα, και ότι και οι δυο μας εκτιμούσαμε βαθιά την ιεραποστολική υπηρεσία, αρραβωνιαστήκαμε και παντρευτήκαμε τον Ιούλιο του 1955. Η Μερτλ αποδείχτηκε μια σύζυγος που με έχει υποστηρίξει πάρα πολύ.
Διακονία στη Νότια Αφρική
Το 1959, επισκέφτηκε τη Νότια Ροδεσία ο αδελφός Νορ, και η Μερτλ κι εγώ πήραμε καινούριο διορισμό στη Νότια Αφρική. Πριν περάσει πολύς καιρός αρχίσαμε να ταξιδεύουμε εκεί όπου διορίστηκα να κάνω έργο περιοχής. Εκείνες ήταν χρυσές μέρες. Αλλά εγώ μεγάλωνα σε ηλικία και η υγεία της Μερτλ μας προξένησε κάποια ανησυχία. Μετά από κάποιο διάστημα δεν μπορούσαμε πια να αντέξουμε στο ρυθμό του έργου περιοχής κι έτσι ιδρύσαμε έναν ιεραποστολικό οίκο στο Κέιπ Τάουν και υπηρετήσαμε εκεί για μερικά χρόνια. Αργότερα, διοριστήκαμε στο Ντέρμπαν του Νατάλ.
Το συγκεκριμένο μέρος όπου διοριστήκαμε ήταν το Τσάτσγουερθ, μια μεγάλη κοινότητα Ινδών. Δεν φτάνει που ήμασταν σε ξένη χώρα· διοριστήκαμε σ’ ένα λαό που ήταν επίσης ξένος μέσα σ’ αυτή τη χώρα—μια πραγματική πρόκληση για μας τους ηλικιωμένους ιεραποστόλους. Όταν φτάσαμε το Φεβρουάριο του 1978, υπήρχε μια εκκλησία 96 Μαρτύρων, κυρίως Ινδών. Έπρεπε να μελετήσουμε το θρησκευτικό τρόπο σκέψης των Ινδουιστών και να καταλάβουμε τα έθιμά τους. Ο τρόπος προσέγγισης που χρησιμοποίησε ο Παύλος καθώς έδινε μαρτυρία στην Αθήνα χρησίμεψε ως υποβοηθητικό παράδειγμα για μας.—Πράξεις 17:16-34.
Ευλογίες από την Ιεραποστολική Υπηρεσία
Τώρα είμαι 78 χρονών, έχοντας 57 χρόνια ιεραποστολικής υπηρεσίας πίσω μου. Πόσο ενθαρρυντικό είναι να βλέπω τις καταπληκτικές αυξήσεις που υπάρχουν στις χώρες όπου υπηρέτησα! Στη Γαλλία οι διαγγελείς της Βασιλείας έχουν φτάσει τους 100.000, στην Ισπανία υπάρχουν πάνω από 70.000 και στη Νότια Αφρική έχουν αυξηθεί, από 15.000 που ήταν όταν φτάσαμε, σε πάνω από 43.000.
Νεαροί, σας επιτρέπουν οι περιστάσεις σας να αναλάβετε την ολοχρόνια διακονία; Αν ναι, εγώ μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αυτή είναι η πιο θαυμάσια σταδιοδρομία. Όχι μόνο αποτελεί προστασία από τα προβλήματα και τους πειρασμούς που περιστοιχίζουν τα νεαρά άτομα σήμερα, αλλά μπορεί να διαμορφώσει την προσωπικότητά σας προκειμένου να είναι σε αρμονία με τις δίκαιες αρχές του Ιεχωβά. Τι πλεονέκτημα και προνόμιο είναι τόσο για νεαρούς όσο και για ηλικιωμένους να υπηρετούν τον Ιεχωβά τώρα!
[Εικόνα στη σελίδα 29]
Ένας επισκέπτης φτάνει στην υπαίθρια κουζίνα της Μερτλ Κουκ