Πολωνία

ΜΙΑ χώρα όπου στις πεδιάδες τρέχει άφθονο το νερό, όπου οι πόλεις αναπτύσσονται ραγδαία. Μια χώρα που συνορεύει με την Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών στα ανατολικά, τη Σλοβακία και την Τσεχία στα νότια, τη Γερμανία στα δυτικά και τη Βαλτική Θάλασσα στα βορειοδυτικά. Είναι η πατρίδα 38 και πλέον εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτή είναι η Πολωνία.

Αλλά η Πολωνία φέρνει άλλα πράγματα στο νου των φιλόμουσων. Συνδέεται με συνθέτες όπως ο Φρεντερίκ Σοπέν, καθώς και με πιανίστες όπως ο Ιγνάτσι Γιαν Παντερέφσκι και ο Άρθουρ Ρουμπινστάιν. Για τους επιστήμονες, η Πολωνία είναι η γενέτειρα του Νικόλαου Κοπέρνικου, ο οποίος ανέπτυξε τη θεωρία ότι η γη κινείται γύρω από τον ήλιο και ότι, ταυτόχρονα, περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της μια φορά την ημέρα. Η Μαντάμ Κιουρί (Μαρία Σκλοντόβσκα Κιουρί), η οποία ανακάλυψε το στοιχείο ράδιο, γεννήθηκε επίσης στη Βαρσοβία της Πολωνίας.

Από την άλλη πλευρά, τα βάσανα είναι μέρος της ιστορίας της Πολωνίας. Αν και κάποτε ήταν μια αυτοκρατορία που κάλυπτε την Ευρώπη, από τη Βαλτική Θάλασσα ως τη Μαύρη Θάλασσα στο νότο, επί εκατό χρόνια είχε κυριολεκτικά εξαφανιστεί από το χάρτη. Έπειτα από μια βραχύβια παρουσία ως δημοκρατία μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατακερματίστηκε και πάλι και βρέθηκε κάτω από ξένη επικυριαρχία στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο πολωνικός λαός μόλις που μάζευε τα συντρίμμια εκείνου του πολέμου όταν, όπως και άλλες χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, η Πολωνία αποκόπηκε από τον υπόλοιπο κόσμο με το «Σιδηρούν Παραπέτασμα». Ωστόσο, τα πρόσφατα χρόνια αυτό το τείχος κατέρρευσε.

Πώς Έφτασε η Αγία Γραφή στην Πολωνία

Η Πολωνία θεωρούνταν «Χριστιανική» χώρα από το 966 Κ.Χ., όταν ο πρίγκιπας Μιέσκο Α΄ βαφτίστηκε σύμφωνα με το τελετουργικό της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Επίσης έγιναν μαζικές βαφτίσεις των υπηκόων του—χωρίς αυτό να σημαίνει, φυσικά, ότι ξαφνικά εκείνοι έγιναν καλοί Χριστιανοί. Στην πραγματικότητα, ο λαός συνέχισε να τηρεί τις παγανιστικές σλαβικές παραδόσεις και προλήψεις επί αιώνες. Μερικοί άνθρωποι τις τηρούν ακόμη.

Αιώνες αφότου η χώρα έγινε Καθολική, η Αγία Γραφή δεν ήταν διαθέσιμη στον πολωνικό λαό, ούτε καν στους κληρικούς. Το Ψαλτήριο Φλοριάινσκι (Psałterz floriański) του 14ου αιώνα και η Βίβλος της Βασίλισσας Σοφίας (Biblia królowej Zofii) που χρονολογείται από τα τέλη του 15ου αιώνα είναι οι αρχαιότερες πολωνικές μεταφράσεις που σώζονται. Ωστόσο, για καθεμιά από αυτές τις Γραφές υπήρχε μόνο ένα χειρόγραφο και μόνο λίγοι εκλεκτοί είχαν πρόσβαση σε αυτά τα χειρόγραφα. Το 16ο αιώνα, ωστόσο, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, περιλαμβανομένης της Πολωνίας, οι θρησκευτικές αντιλήψεις υπέστησαν δραστικές αλλαγές. Το Καθολικό δόγμα τέθηκε υπό αμφισβήτηση. Οι Άγιες Γραφές ολοένα και περισσότερο θεωρούνταν το αποκλειστικό κριτήριο. Ως αποτέλεσμα, οι μεταφραστές έκαναν την Αγία Γραφή ολοένα πιο συχνά διαθέσιμη στην καθομιλουμένη ώστε να μπορεί να τη διαβάζει το ευρύ κοινό.

Μια πολωνική «Καινή Διαθήκη» που εμφανίστηκε το 1574 χρησιμοποιούσε το όνομα του Δημιουργού, Ιέχοβα (Ιεχωβά), σε αρκετά εδάφια. Εκδόθηκε από τον Σίμον Μπούντνε, ο οποίος ανήκε σε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που επιθυμούσαν να προσκολλώνται στο Λόγο του Θεού και αυτοαποκαλούνταν απλώς Χριστιανοί ή αδελφοί. Αργότερα, υιοθέτησαν το όνομα Πολωνοί Αδελφοί. Ως αποτέλεσμα των όσων έμαθαν, αυτοί απέρριψαν το δόγμα της Τριάδας.

Το 1658, ωστόσο, το πολωνικό Σέιμ, δηλαδή το κοινοβούλιο, εξέδωσε ένα διάταγμα σύμφωνα με το οποίο οι Πολωνοί Αδελφοί, υπό την απειλή της θανατικής ποινής, είχαν προθεσμία τριάμισι χρόνια—και αργότερα η προθεσμία μειώθηκε κατά ένα χρόνο—είτε να γίνουν Καθολικοί είτε να εγκαταλείψουν τη χώρα. Πώς έγινε αυτό;

Μια αξιοσημείωτη αλλαγή είχε επέλθει στη χώρα. Επί χρόνια, η Πολωνία ήταν μια χώρα γνωστή για την ανεξιθρησκεία της. Θύματα θρησκευτικού διωγμού σε άλλες χώρες είχαν ζητήσει καταφύγιο στην Πολωνία. Ο όρκος που έπαιρναν οι Πολωνοί βασιλιάδες από το 1573 και έπειτα περιλάμβανε μερικές εγγυήσεις όπως η εξής: «Εγώ . . . υπόσχομαι και επίσημα ορκίζομαι στον Παντοδύναμο Θεό ότι . . . θα διαφυλάττω και θα διατηρώ την ειρήνη και την τάξη μεταξύ εκείνων που διαφέρουν σε ό,τι αφορά τη θρησκεία, και με κανέναν τρόπο δεν θα . . . ανεχτώ την προκατάληψη ή την καταπίεση σε βάρος κάποιου λόγω της θρησκείας του». Είναι αλήθεια ότι ο Ιωάννης Β΄ Καζίμηρος Βάζα, στη διάρκεια της βασιλείας του οποίου οι Πολωνοί Αδελφοί τέθηκαν υπό απαγόρευση, είχε πάρει αυτόν τον όρκο. Αλλά δεν χωράει αμφιβολία ότι η εκπαίδευση που είχε λάβει για το Ιησουιτικό ιερατείο, προτού γίνει βασιλιάς, επηρέασε τη στάση του απέναντι στη θρησκευτική ελευθερία.

Οι Ιησουίτες είχαν αρχίσει να δρουν στην Πολωνία το 1564, περίπου 84 χρόνια προτού ανέλθει στο θρόνο ο Ιωάννης Καζίμηρος. Με πανούργο τρόπο αυτοί είχαν αρχίσει να επηρεάζουν τη βασιλική αυλή. Ταυτόχρονα, επιδίωξαν να αποκτήσουν τον έλεγχο των σχολείων και συνεπώς να διαμορφώσουν τον τρόπο σκέψης του πληθυσμού. Η εγγύηση της θρησκευτικής ελευθερίας βαθμιαία διαβρώθηκε. Εκείνοι που είχαν εκπαιδευτεί σε σχολεία που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Ιησουιτών ήταν εμποτισμένοι με το πνεύμα της θρησκευτικής αδιαλλαξίας, το οποίο εκδηλωνόταν με βίαιες επιθέσεις σε όσους ακολουθούσαν άλλα δόγματα, καθώς και στα σπίτια τους και στους χώρους λατρείας τους. Η Αγία Γραφή έφτασε στο σημείο να θεωρείται απαγορευμένο βιβλίο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Πολωνία έχασε μεγάλο μέρος της επικράτειάς της. Τα γύρω έθνη άρπαζαν το ένα τμήμα της χώρας μετά το άλλο, μέχρις ότου, το 1795, η Πολωνία ως ανεξάρτητο κράτος εξαφανίστηκε από το χάρτη της Ευρώπης.

Ωστόσο, για μια ακόμη φορά η θρησκευτική ελευθερία έχει εδραιωθεί δια νόμου στην Πολωνία. Ο νόμος δεν απαγορεύει πια στους Ρωμαιοκαθολικούς να μεταστραφούν προς κάποια άλλη θρησκεία, όπως έκανε το Πολωνικό Σύνταγμα του 1791. Το Σύνταγμα που ίσχυε το 1993 δηλώνει: «Η Δημοκρατία της Πολωνίας θα εγγυάται ελευθερία συνείδησης και θρησκείας στους πολίτες της». Περισσότεροι Πολωνοί επωφελούνται τώρα από αυτή την ελευθερία και στρέφονται στην Αγία Γραφή για κατεύθυνση. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει την τακτική τού να κρατάει το γραπτό Λόγο του Θεού μακριά από το λαό. Από το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί αρκετές καλές πολωνικές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής, και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κάνουν καλή χρήση αυτών των μεταφράσεων. Όταν οι Μάρτυρες μεταδίδουν σε άλλους τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού, πολλοί, όπως εκείνοι που είχαν ευγενικό φρόνημα και οι οποίοι αναφέρονται στην Αγία Γραφή, στο εδάφιο Πράξεις 17:11, είναι πρόθυμοι να εξετάσουν ‘αν είναι έτσι αυτά τα πράγματα’.